AMEP SFOORTSCH DAGBLAD Mannheimer-drama te Amsterdam Grensverkeer tusschen bij Moravië gestaakt MARITIEME DEFENSIE VAN INDIE zal worden versterkt LEYTAX Polen en Duitschland DE EEMLANDER Vrijdag 18 Augustus 1939 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a 38e Jaargang No. 49 Commissie van Onderzoek inzake verantwoordelijkheden noodzakelijk EEN KAPITEIN verliest tasch met geheime stukken Weer vrees voor lot van een duikboot Verbouwings- Reclame P. F. A. VAN DAAL BurgemeesterdeVIugt opent spoorwegexpositie Mussolini confereert met Badoglio TEL. 3086 VOOR BINNEN- EN BUITENLAND LEUSDERWEG 242 CSAKY NAAR ROME Licht op: 8 uur 52 min. De Duitsche pers zeer fel tegen Polen ABONNtMtNÏSPRIJS Der baanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15 hnri nam, Der post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05 POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620 MET MAANDAGOCHTENDBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer, elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de helft van Jen prijs. - Kleine Advertentiên „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05 PlNANCIEELE schandalen komen in Nederland gelukkig zeer weinig voor. De Nederlandsche koopman, de Nederlandsche bankier, de Nederlandsche industrieel genie ten terecht eene goede reputatie zoowel in eigen land als in den vreemde. De Nederlandsche handel, de Nederlandsche industrie en het Nederlandsche bankwezen laten als regel niets na om den Ne- derlandschen naam hoog te houden. Het aanzien, dat het Nederlandsche bedrijfsleven alom ter wereld geniet, is voor het Nederlandsche volk van niet te onderschatten beteekenis. Een fat soenlijk en verstandig koopman of ban kier zal dan ook steeds bij het afsluiten van transacties de regelen en de nor men van goede koopmanschap nauw lettend in het oog houden. Zwendel- affaires zijn om vele redenen onvereenigbaar met de Nederlandsche opvattingen van zaken doen. WIE kennis neemt van de, nog maar gedeeltelijk openbaar ge worden, transacties, welke de thans overleden financier Mannheimer in den loop der laatste jaren heeft verricht, wrijft zich de oogen uit. Ieder Neder lander geeft zich wel eens over aan financieele droomen. Ieder Nederlan der koestert wel eens illusies met be trekking tot zijn toekomstigè finan cieele positie. Maar wat Mannheimer heeft .gepresteerd' in dit opzicht, slaat alle Nederlandsche records met stuk ken. Het onverantwoordelijke, om dan maar geen scherper qualificatie te ge bruiken, van Mannheimer's handel wijze is evenwel, dat deze financier tientallen millioenen guldens uit de zakken der Nederlandsche beleggers heeft gezogen zonder voor die zeer groote bedragen ook maar eenigszins voldoende garanties voor terugbetaling te geven. Aan Mannheimer is het toe te schrijven, dat de Fransche staat zijn herstel, zijn bewapening en zijn sociale maatregelen voor een niet onaanzien lijk deel heeft kunnen betalen met Nederlandsch (en Zwitsersch) geld, zonder dat de rechtmatige eigenaars van het geld wisten, dat zulks het geval was. MANNHEIMER kon deze trans acties niet tot stand brengen zonder de medewerking van ee,nige Nederlandsche bankinstellingen. Voor al de Nederlandsche Handel Maat schappij, de Amsterdamsche Bank en de Nederlandsche Bank hebben hand en spandiensten voor Mannheimer ver richt. Onbegrijpelijk om dan van scherper qualificaties maar weer af te zien is het, dat de leiding van ge noemde banken zich tevoren niet (vol doende) heeft vergewist van de posi tie der door Mannheimer vrijwel auto ritair geleide bankiersfirma Mendels sohn Co. Raadselachtig is de rol, welke de leiders van genoemde Neder landsche banken in het Mannheimer- drama hebben gespeeld. Was Mann heimer misschien een financieel hypno tiseur, die in staat was om ook den meest bekwamen en conservatieven bankier tot afgifte van vele millioenen te bewegen? LAARHEID inzake den achter- grond van de financieele opera ties van Mannheimer is dringend nood zakelijk. Het was, reeds vóór de décon fiture van het huis Mendelssohn, in Parijs en Londen in bankierskringen algemeen bekend, dat Mannheimer lang niet zoo credietwaardig was als velen geloofden. Het heeft ook in Ne derland. binnenskamers en in het open baar, niet ontbroken aan waarschuwin gen en aan vermaan tot voorzichtig heid, Niettemin heeft Mannheimer tot eenige uren voor zijn dood toe zijn gewaagd en onverantwoordelijk spel met de Nederlandsche en Zwitsersche millioenen kunnen spelen. Het is een Nederlandsch belang, dat een deugdelijk en degelijk onderzoek wordt ingesteld naar de verantwoordelijkhe den in het jongste millioenendans- drama. Openbaarheid van de resultaten van zulk een onderzoek zou den Nederlandschen naam kunnen rehabi- liteeren en Amsterdam's reputatie als eersteklas financieel centrum in eere herstellen. Met klem dringen wij dan ook aan op het in stellen van eene commi s i e bestaande uit deskundige en verantwoordelijke mannen, gerecru- teerd uit den Amsterdamschen handel en uit den staf van de Nederlandsche regeering die tot taak moet hebben, de affaire-Mannheimer tot volledige klaarheid te brengen en hiermede aan het financieele schandaal, ontstaan door de déconfiture van het huis Men delssohn, een halt toe te roepen. Mysterie in de Bulgaarsche hoofdstad SOFIA, 18 Aug. (Havas)Ka pitein Paulitsu, een officier van den Roemeenschen generalen staf, bemerkte onderweg in de Bulgaar sche hoofdstad van de Roemeen- sche legatie te Sofia naar Belgra do, dat een van zijn tasschen met geheime stukken verdwenen was. Tezamen met den Roemeenschen gezant begaf hij zich om aangifte te doen naar het hoofdbureau van politie. Terwijl de gezant den pre fect van politie bezocht, pleegde de kapitein in de taxi zelfmoord. De Bulgaarsche politie doet thans nasporingen naar de tasch en heeft daartoe een belooning van 50.000 levas uitgeloofd. Aangaande den diefstal van een tasch met belangrijke Roemeensche staats documenten en den zelfmoord van ka pitein Paulitsu, die koerier was vari de Roemeensche legatie te Sofia, wordt het volgende door de Bulgaarsche bladen gemeld: Paulitsu was Woensdag uit Boekarest in Sofia aangekomen, was zijn hotel binnengegaan en had de tasch in het huurrijtuig laten liggen. Toen hij terugkwam, was de tasch ver dwenen. Iemand, die tot den koetsier gezegd had, dat hij den koerier kende, was met de tasch weggestapt. Ondanks het onmiddellijk ingestelde politie-on- derzoek in de buurt en het uitloven van een belooning, werd noch de dief noch de tasch teruggevonden. Een andere lezing van het geval is, dat de diefstal gepleegd is in het hotel, toen een man, die op den koerier ge leek, om de tasch vroeg, welke hem overhandigd werd. KRACHTIGER POLITIEK DER ZIONISTEN TE VERWACHTEN GENÈVE. 18 Aug. (Reuter). Ver wacht wordt, dat het Zionisten-congres krachtiger verzet zal bieden tegen de voorstellen der Britsche regeering nopens Palestina, nu de meening van de mandaten-commissie is bekend gewor den. dat het Witboek niet in overeen stemming is met de uitlegging van den Volkenbond ten aanzien van het man daat over Palestina. Grossmann, de voorzitter van de Joodsche staatspartij, heeft het plan kenbaar gemaakt tot een politiek van burgerlijke ongehoorzaam heid in Palestina over te gaan. Hij be toogde, dat een dergelijke politiek het beste zou zijn om de uitvoering van de Witboek-politiek te voorkomen. SPAANSCH MILITAIR GOUVER NEUR VAN GIBRALTAR BURGOS. 18 Aug. (D.N.B.). I-Iet mi nisterie van oorlog heeft de functie van militairen gouverneur voor het gebied van Gibraltar, welke door de rcpubli- keinsche regeering was opgeheven, weer ingevoerd. Tot gouverneur werd de be velhebber der 22ste divisie, die zijn zetel in Algcciras heeft, benoemd. Hr. Ms. flottieljeleider „Tromp", die a.s. Zaterdag naar Indië vertrekt en die door den minister van Defensie, overste A. Q. H. Dijxhoorn te Nieuwediep werd geïnspecteerd Aldus minister A. Q. H. Dyxhoorn hij een inspectie vanHr. Ms. flottielje leider „Tromp" VGRAVENHAGE, 18 Aug. Tj E minister van Defensie, de heer A; Q. H. Dijxhoorn heeft heden een bezoek gebracht aan Nieuwediep, vergezeld van den chef van den marinestaf, vice-admiraal J. Th. Furstner, en zijn adjudant, luite- nantlef zee le klasse J. E. A. Post Uiterweer. De minister inspecteerde hr. ms. „Tromp" 'en nam afscheid van den commandant en de opva renden van dezen flottieljeleider, welke a.s. Zaterdag naar Neder- Iandsch-Indië vertrekt. Minister A. Q. H. Dijxhoorn De minister heeft de bemanning als volgt toegesproken: „Officieren, onderofficieren en manschappen. Ik stel er prijs op om persoonlijk blijk te geven van mijn belangstelling op het oogenblik dat gij op het punt staat voor eenige jaren het vaderland te verlaten. Gij allen staat op het oogenblik aan het begin van ccn periode, waarin Indië u noodig beeft. Voor sommigen, wellicht velen van u, is het de eerste maal, dat gij daarheen gaat. Het is goed dat gij u daarbij dui delijk voor oogen stelt dat er aldaar in den loop van eenige eeuwen door Neder landers iets grootsch is verricht naar het woord van Jan Pietersz Coen, den grond legger van ons ovorzeesch rijk. Dit te beschermen en voor de komende ge slachten de gelegenheid voor verdere ontwikkeling te behouden is mede uw taak. Bij de vervulling van die taak zal het u ongetwijfeld tot steun zijn te weten dat versterking van de maritieme defensie in Indië in het voornemen der regeering ligt. Ten slotte wil ik er aan herinneren, dat gij, overal waar gij in hét buiten land komt, Nederland vertegenwoordigt. De achting die men ons land toedraagt, wordt mede door uw houding en uw daden beïnvloed. Moge en ik richt mij in het bijzon der tot de jongeren onder u het ver blijf in Indië en de dienst in de marine Na oogenblikken van angstige spanning kwam de gedoken Britsche onderzeeër H 42 weer boven water LONDEN, 18 Aug. (Reuter). In de Britsche oorlogshavens Weymouth en Portland is gisteravond eenige opwin ding veroorzaakt, toen de officieren en manschappen van de torpedojagers „Walker" en „Walpole" en van het escortevaartuig „Bittern" ijlings uit bioscopen cn schouwburgen naar de kust werden geroepen wegens bezorgd heid over de veiligheid van den onder zeeër H. 42. Volgens niet-officieele be richten was de duikboot niet op den vastgestelden tijd aan de oppervlakte verschenen en zond het vaartuig -een rooksignaal omhoog, Alvorens de man schappen hun schepen bereikt hadden, werd het hevel weer ingetrokken, daar de duikboot naar boven gekomen was. Naar vernomen wordt, had het vaar tuig eenige schade opgeloopen. Het zal thans grondig worden nagekeken. bij BANKETBAKKERIJ KAPELWEG 58 TELEFOON 6576 Bij aankoop van 1 gulden een fraaie doos v. HOUTEN-BONBONS CADEAU. Bij aankoop van 50 cent een heerlijke VLA CADEAU. Onze overheerlijke SLAGBOOMGEBAKJES 6, 8 en 10 cent. OEKRAINERS VERSTREKKEN PROPAGANDAMATERIAAL BERLIJN, 18 Aug. (Havas). In Oekrainsche kringen wordt bevestigd, dat aan hun organisaties te Berlijn door nat ionaal-socialistische functionarissen verzocht is documenten te leveren over de onderdrukking van Oekrainers in Polen. ARBEIDSDIENST IN SLOWAKIJE BRATISLAWA, 18 Aug. (Havas.) Murgas. de chef van den staf der Hlin- ka-gardc, heeft te kennen gegeven, dat de Slowaaksche regeering voornemens is een arbeidsdienst op te richten naar het voorbeeld van den nationaal-socia- listischen arbeidsdienst in Duitschland. aldaar u de voldoening geven, die gij er van verwacht. Keert terug als flinke mannen, waarop ons land trotsch kan zijn. Ik wenach u allen een voorspoedige reis. Het ga u allen goed." AMSTERDAM, 18 Aug. Naar wij vernemen zal de spoorwegten toonstelling te Amsterdam, die ter gelegenheid van het eeuwfeest der Spoorwegen in Nederland in Sep tember op het voormalige Paleis voor Volksvlijtterrein wordt gehou den, op 8 September a.s. officieel ge opend worden door den burgemees ter van Amsterdam, dr. W. de Vlugt. PARIJS, 18 Aug. (Havas). De Fi: ,garo verneemt uit Rome: „Mussolini heeft gisteren maarschalk Badoglio, den opperbevelhebber van het Italiaansche leger, ontvangen en met hem een lang durige zuiver militaire bespreking ge voerd. Aan dit onderhoud hecht men een zeer bijzondere beteekenis. Men zal zich herinneren, dat Badoglio onlangs de versterkingen in Libye heeft geïn specteerd, en daarna naar Albanië ge gaan is. De nieuwe besprekingen tus- schcn den Duce en den maarschalk en de nieuwe reis van graaf Ciano naar Al banië, welke gisteren officieel is aange kondigd, worden in sommige Italiaan sche kringen uitgelegd als nauw ver band houdend met de beraadslagingen van Salzburg. Fransche beschouwingen over de Hongaarsche politiek jegens de as Rome Berlijn WEENEN, 18 Aug. (Reuter). Het jongste bericht betreffende de activiteit van Csakv, den Hongaarschen minister van buitenlandsche zaken, is, dat hij vanmiddag van Salzburg naar Rome vertrekt. De Jour-Echo de Paris verneemt uit Berlijn: „Het is onmiskenbaar, clat Berlijn den steun van Hongarije tracht te verwerven. Men denkt in Duitschland, dat die steun een groote rol zou kunnen spelen in het huidige stadium van den „zenuwen oorlog". Niets duidt er echter op, dat Boedapest besloten is in de kaart van Berlijn te spelen. Het Petit Journal schrijft: „Indien het waar is, dat Duitschland het oog ge richt houdt op Hongarije, is het niet minder waar, dat de Mag.varen hevig op hun onafhankelijkheid gesteld zijn en dat. de rijksregent Horthy, die geen groot bewonderaar van den Führer is, de opperste heer en meester van zijn land blijft." Weerverwachting geldig van hedepavond tot morgenavond ongeveer 19 u.: Helder tot half bewolkt, droog warm weer, plaatselijk ochtendmist. Zwakke tot ma tige O. wind. MORAVISCH OSTRAU, 18 Aug. (Havas). De Polen hebben alle grensovergangen tusschen Po len cn het protectoraat bij Mora visch gebied van Jablunkof tot Mosty gebarricadeerdi Het ver keer is geheel stilgelegd- Deze maatregel is genomen in den nacht van Dinsdag op Woensdag, als antwoord op de uitgebreide mili taire voorbereidingen, welke van Duitsche zijde in dit gebied zijn gemaakt. De groote weg, welke het protectoraat verbindt met Slo wakije, is voor onbepaalden tijd voor alle verkeer gestremd. Het Duitsche Nieuwsbureau be richt, dat de „Poolsche terreur" tegen de Duitschers in Polen, 'onvermin derd voortduurt. Overal zijn de Duitschers in Polen, die nog niet ge arresteerd zijn, gedwongen een toe vlucht te zoeken in de bosschen en anderè schuilplaatsen. Het aantal arrestanten stijgt ieder uur en moet, volgens het Duitsche Nieuwsbureau reeds vele duizenden bedragen. Het aantal vluchtelingen was begin Augustus reeds tot 76.535 gestegen. De meésten konden onmiddellijk werk vinden in Duitschland. Op het oogenblik zijn in 19 vluchtelingen kampen 4.461 personen onderge bracht. De Duitsche bladen van hedenmorgen uiten zich opnieuw in felle bewoordin gen tegen wat zij noemen „de steeds krassere vormen aannemende Poolsche terreur tegen het „Deutschtum" in Po len, waardoor reeds ruim 76.000 Duit schers gedwongen werden over de grens ie vluchten". De Voelkischer Beobach- tcr schrijft: „In Polen heeft men den zin voor de politieke werkelijkheid reeds zoo zeer verloren, dat men de eenvoudigste feiten en den eenvoudigstcn samenhang niet meer begrijpt. Dwazen kunnen ech ter gevaarlijk worden, wanneer men hen niet dienovereenkomstig behandelt. Hun brutaliteit opvoeren, beteekent met vuur spelen. Dat doet men echler sinds maan den in Londen en Parijs". Anderzijds wordt uit Warschau gemeld, dat de Duitsche autoriteiten maatregelen tegen de Poolsche min derheid in Duitschland hebben ge nomen. De edities van de ,-,Nowiny Opolskie" in West-Silezië en van de „Gazeta Olsztinska" de eenige Pool sche krant in Oost-Pruisen, zijn in beslag genomen. Huiszoekingen in de kantoren van verschillende Duit sche organisaties in Polen zijn voort gezet en hebben geleid tot het ont dekken van veel materiaal, waaruit blijkt, dat deze organisaties aan Duitschland politieke en militaire inlichtingen hebben verstrekt. Duit sche grenswachten in het protecto raat bij Bogumin hebben een Poolsch politieman gearresteerd, die bij vergissing de grens was over gestoken. Sedert gistermiddag wordt de con trole der paspoorten aan de grens van Polen en Danzig uitgevoerd door Dan- ziger politiemannen, die de stalen helm dragen. Dit wordt uitgelegd als een maatregel tot intimidatie van de Pool sche bevolking.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1939 | | pagina 1