ïerlijn meldt treffer op een Britsch slagschip Bulgarije blijft neutraal Boodschap van Roosevelt aan Poolschen president Indië ontving DE EEMLANDER Felle strijd nabij Narvik Vermindering der crediet- beperkingen? de rede van Minister De Geer drama in een politiekazerne nog meer namen van geïnterneerden Duitsche inval in Engeland? ABONNEMENTSPRIJS MET MAANDAGOCHTENDBLAD Maandag 6 Mei 1940 Uitgave: VALKH0FF Co. Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a 38e Jaargang No. 306 Luchtmacht tegen vloot Londen deelt officieel het verlies van Britschen torpedojager „Afridimede Overstroomingsellende in de Ver. Staten Turksche en Bulgaarsche tegenspraak van berichten over troepen concentratie in Thracië Licht op: 8 uur 12 min. AMERSFOORTSCH DAGBLAD Binnenland tranco per pos! per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05 POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620 ter 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per week (met gratis verzekering tegeD ongelukken) f 0 15 PRIJS UcK AUVLKItM Itft van .14 regels t 1.U5 met inbegrip van een bewijsnummer, - elke regel m»er 10.25. Liefdadigheids-advertcntiën voor de helit van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES' bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05 LUCHTGEVECHT TER HOOGTE VAN TERSCHELLING HET Britsche persbureau Reuter meldt, dat officieel te Londen wordt medegedeeld, dat de Britsche torpedojager „Afridi" is ge zonken. De torpedojager „Afridi" werd tot zinken gebracht door een bom, terwijl het schip een convooi uit Namsos teruggetrokken Brit sche troepen begeleidde. Volgens het Duitsche legerbericht is in de Noorsche wateren bij Narvik een Britsch slagschip door een bom van het zwaarste kaliber g'etroffen. Voorts werd door Duitsche vliegtuigen een munitie-depot der Geallieerde troepen bij Narvik tot ontploffing gebracht. Het Duit sche legerbericht van hedenochtend meldt, dat de Duitsche troepen vanuit den sector-Namsos ten Noorden van Drontheim den opmarsch naar het Noorden zijn begonnen. Dit wijst er op, dat de Duitsche legerleiding streeft naar een bezetting van de Noorsche kust tusschen Namsos en Narvik, en naar een verbinding over land met Narvik. Voorts is volgens het Duitsche legerbericht een Britsche duikboot, die in het Kattegat was beschadigd, gevankelijk een Duitsche haven binnengesleept. Nabij Terschelling zijn twee Britsche Bristol-Blenheim vliegtuigen neergeschoten. Hieromtrent wordt van Nederlandsche zijde vernomen, dat te Terschelling niets van eeni^f gevecht is be merkt, zoodat dit wapenfeit zich ver buiten de Nederlandsche terri toriale wateren moet hebben afgespeeld. anker lagen, met machinegeweervuur aangevallen en beschadigd. Een Britsche duikboot werd na door een mijntreffer beschadigd te zijn, op den vijfden Mei door twee Duitsche vliegtuigen in het Kattegat aangehou den. De toestellen daalden op zee naast de duikboot. Do commandant van de duikboot en een onderofficier werden gevangen genomen en aan boord van de vliegtuigen gebracht. Vaartuigen van de Duitsche oorlogsmarine sleepten ver volgens den Britschen onderzeeër een Duitsche haven binnen. Bij Terschelling werden twee Britsche Bristol-Blenheim vliegtuigen neergeschoten. Aan het westelijk front geen bijzon dere gebeurtenissen." (Hier te lande is, naar wij te bevoeg- der plaatse vernamen, van eenig wapen feit. bij Terschelling niets bekend, zoo- dat het ver huiten de Nederlandsche territoriale wateren moet hebben plaats gehad. Red.). i I OVER de operaties in Noorwe gen wordt door het Britsche persbureau Reuter uit Stockholm gemeld, dat volgens de laatste al daar ontvangen berichten bij Nar vik nog fel wordt gestreden. De Duitsche stellingen zijn van land en zeezijde gebombardeerd. Er wordt verondersteld, dat de Duit- schers hun voornaamste verdedi gingslinies buiten de stad hebben aangelegd. In het Zuiden zijn Noorsche troepen in den sector van Róros, naar gemeld wordt, van zins den zich snel sluiten den Duitschcn keten te doorbreken en zich aan te sluiten bij de Geallieerde troepen in het Noorden. Het Noorsche mobilisatiebevel blijft van kracht. Het hoofdkwartier is thans in het Noorden gevestigd. Men gelooft, dat verder Zui delijk een Noorsche strijdmacht gewei gerd heeft uiteen te gaan of de wa pens neer te leggen en doorvecht. Ook in het woesle Gua-dal tusschen RÖros en Storen zetten de Noorsche troepen den strijd voort. Alle pogingen der Duitschers om hen uit dit gebied te verdrijven zijn tot nu toe mislukt. Een Duitsche afdeeling werd. naar gemeld wordt, ten Zuiden van Storen versla gen. Zij heeft. 100 dooden achtergela ten. Gemeld wordt voorts door Reuter uit Stockholm, dat Kirkenes in het uiterste Noorden aan de Noorsch-Finsche grens door Duitsche vliegtuigen werd ge bombardeerd. Er zijn drie bommen uitgeworpen, van welke drie tot ont ploffing zijn gekomen, zonder noch tans veel schade aan te richten of ver lies aan menschenlevens te veroorza ken. Ook een in de buurt gelegen dorp werd gebombardeerd. Men denkt, dat deze vlucht in hoofdzaak verkennin gen beoogde om na te gaan of zich Geallieerde strijdkrachten in de huurt bevinden. De B.B.C. heeft vanochtend medege deeld, dat Duitsche vliegtuigen, in de meening, dat koning Haakon zich te Kirkenes bevindt, deze stad hebben ge bombardeerd. i Het opperbevel van de Duitsche weermacht maakt bekend: „In de zóne van Narvik zijn gisteren geen ge vechtshandelingen van beteekenis ont staan. De vijand voerde vanuit het Noorden verdere versterkingen aan ar tillerie aan. De Duitsche geveclitsvlie gers, die ter beschikking waren gesteld j om de troepen in de zóne van Narvik Ie steunen, slaagden er in een vijandelijk slagschip met een zwaren bom te tref fen. Voorts deden zij een aanval op een troèpenkamp en brachten daarbij een munitiedepot tot ontploffing 1 Vanuit Grong, Oostelijk van Namsos. [zijn onze troepen den opmarsch naar het Noorden begonnen In Midden- en Zuid-Noorwegen is de actie tot pacifi catie in het algemeen gesloten. De bergvesting Hegra is gevallen. De Duitsche troepen staan thans Oost waarts van Rör.os nahii de Zweedsche grens. Twee Britsche Sunderland-vlieg booten werden in het kustgebied van Groote manoeuvres in Vereenigde Staten de NEW YORK, 6 Mei. (Havas). Van 11 tot 25 Mei zullen in Louisiana groote legermanoeuvres worden gehouden, waaraan door 70.000 man zal worden deelgenomen Men wil vooral de waar de van gemotoriseerde afdeelingen be proeven en gelegenheid tot oefening voor de passieve verdediging geven. Bij deze manoeuvres zullen geen militaire attachés aanwezig zijn. De overstrooming van de Amerikaanse he rivier Ohio heeft enorme schade aan gericht. Meer dan 1500 gezinnen in de stad Marietta werden dakloos, toen het water alle straten en huizen binnendrong. Het verkeer moest geheel worden stilgc legd. Spanning in Zuid-Oost-Europa SOFIA, 6 Mei. (Reuter). De Bulgaarsche minister van oorlog generaal Daskalov heeft in een plechtigheid ter herdenking van de in den oorlog voor Bulgarije geval lenen den wensch van het Bulgaar sche volk en zijn bestuurders doen uitkomen om buiten den oorlog te blijven. Hij zeide: „Het is allen duidelijk, dat wij niets ongedaan hebben gelaten om te verzekeren, dat wij steeds waarlijk neutraal zullen zijn". Daskalov besloot met te zeggen, dat het Bulgaarsche volk bereid zou moe ten zijn om zijn onafhankelijkheid en vrede te verdedigen. Havas meldt uit Ankara: Buitenland- sche Nieuwsbureaux (o.a. het Fransche persbureau Havas, Red.) hebben berich ten uit Sofia gepubliceerd, volgens wel ke sterke concentraties van Turksche troepen aan de Grieksch-Turksche grens in Thracië in de Bulgaarsche hoofdstad ongerustheid zouden hebben gewekt. Deze concentraties zouden in verband staan met de Britsche activi teit in het Oostelijk deel der Middel- landsche Zee en zouden door Engeland zijn ingegeven. Het officieele Turksche telegraaf agentschap ie gemachtigd een formeel dementi te geven en te preciseeren, dat NEW YORK, 6 Mei. (Havas). - In de naaste omgeving van presi dent Roosevelt heeft men den indruk, dat deze zijn verblijf te Hydepark zal verlengen. Vandaag had Roosevelt naar Washington zullen terugkeeren. De president heeft gisteren geen enkele belang rijke mededeeling van het depar tement van staat ontvangen. Ambtenaren te Washington verklaren volgens het Britsche persbureau Reuter, dat zij teekenen zien van een geleidelijk toenemende geneigdheid om de crediet- beperkingen. belichaamd in de Ameri- kaansche neutraliteitswet. op te heffen of te verminderen, ten einde de Gealli eerden te helpen. Allen zijn het er ech- ter over een6, dat geen poging zal wor- Noordelijk Noorwegen, terwijl zij voor'den ondernomen om deze wet te wijzi gen in de thans bijeen zijnde Congres zitting. Verzoeken om vermindering der cre- diet-beperkingen zijn ook ontvangen van landbouwproducten, daar sommigen gelooven, dat wanneer den Geallieerden credieten worden gegeven, zij weer Amerikaansche landbouwproducten zullen gaan koopen. De ramingen van het bedrag aan goud en buitenlandsche securities, welke de Geallieerden tot bun beschikking hebben, varieeren tus schen 5 en S milliard dollars. Sommiee ambtenaren denken, dat eventueel de beperkingen op de bewe gingen der Amerikaansche scheepvaart aldus verzacht zullen kunnen worden, dat Amerikaansche schepen vergunning zouden kunnen krijgen om sommige ha vens aan te doen, ofschoon andere ha vens als gevaarlijk zouden worden aan gegeven. In een brief aan de jaarvergadering van het Amerikaansche Roode Kruis schrijft president Roosevelt- „Het hom- bardeeren van weerlonze onbeschermde burgers is een tragedie, welke den af schuw van het geheele menschrtom op wekt. Met trots herinner ik er aan. dat de Vereenigde Staten er voortdurend op hebben aangedrongen, dat deze onmen- schelijke gewoonte zou worden verbo den. In 1938 heeft hef internationale Roode Kruis er hij de landen op aange drongen, gemeenschappelijke stappen te ondernemen, teneinde dergelijke wan- in tegendeel effectieven, welke een op- leidingsperiode achter den rug hebben, regelmatig en zonder verwijl met ver lof worden gezonden. Voorts meldt Havas uit Sofia: Ten aanzien van het in het buitenland ver spreide bericht (van het. Fransche pers bureau Havas; bet werd vermeld in ons ochtendblad. Red.) o\cr een concen tratie van Turksche troepen aan de Grieksche grens, hetgeen in de Bul gaarsche hoofdstad ongerustheid zou hebber, gewekt, is het officieele Bul gaarsche telegraafagentschap gemach tigd te verklaren, dat men te Sofia' niéts weet van een dergelijke troepenconcen tratie en dat derhalve alle in verband met. dit gerucht geoppprde veronder stellingen ongegrond zijn. Frankrijk vierde den feest dag van Jeanne d'Arc PARIJS, 6 Mei (Havas). Zondag i de feestdag van Jeanne D'Arc ge vierd, met minder plechtigheid dan an ders, doch met meer enthousiasme. Van alle openbare gebouwen werd gevlagd. Op de Place des Pyramided werden door den president der republiek en de leden der regeering bloemen gelegd bij het monument, waarna- de militairen en de delegaties van de verschillende vereenigingen defileerden. GEORGE LANSBURY ERNSTIG ZIEK LONDEN. 5 Mei. (Reuter). George Lansbury, voormalig La- bourleider en lid van het Lager huis, is ernstig ziek. Zijn toestand is snel achteruitgaande. HET FRANSCHE LEGERBERICHT PARIJS. 6 Mei. (Havas). Het Fran sche legerbericht van hedenmorgen luidt: „Opvallende activiteit van de ar tillerie en van vooruitgeschoven posten in het gebied van de Saar." NIEUWE SPOORLIJN GEOPEND IN GRIEKENLAND ATHENE, 6 Mei. (Havas). De Ko ning van Griekenland is naar Macedo nië vertrokken, waar hij een nieuwe spoorlijn tusschen Myrrina en Tsayesi zal openen. daden in de toekomst te verhinderen. Ik betreur het, dat dit nooit is ge schied. Wat de Vereenigde Staten be treft. zoo kan ik u verzekeren van mijn meest krachtige aanbeveling voor toe treding tot eenige internationale af spraak. w'elke deze hescherming aan burgers en noncombattanten zal ver schaffen". Naar het Poolsche telegraafagentschap meldt, hpeft de president der Poolsche republiek ter gelegenheid van den Pool schen nationalen feestdag het volgende telegram van president Roosevelt ont vangen: „Ik verzoek u mijn oprechte wenschen voor het voortduren der tra- ditioneele vriendschap tusschen het volk der Vereenigde Staten en het Pool sche volk te aanvaarden". De Poolsche president heeft geantwoord zeer bewo gen te zijn en den grootsten prijs te stellen op de eeuwenoude vriendschap tusschen beide volkeren. Een buitenlandsch radiostation had de arrestaties al eerder aangekondigd! Groote voldoening over den genomen maatregel BATAVIA, 6 Mei (Aneta). De rede van minister de Geer werd in Nederlandsch-Indie met groote spanning tegemoet gezien en daarna aandachtig beluisterd, hoewel het element van verras sing in de mededeeling voor velen ontbrak, daar een buiten landsch radiostation de arres tatie reeds aankondigde, zoomede het onderwerp waarover de minis ter-president zou spreken! (Het buitenland was ons dus weer voor! Is dit weer niet een sprekend pleidooi voor een Ne- derlandschen Wereldomroep, die dan natuurlijk ook actief moet werken?! Red. A.D.). Tóch waren er andere bijzonderheden, en vooral de motiveering, van dien aard, dat zij duidelijke blijken van in stemming te voorschijn riepen. Eerst de heden verschenen avond bladen bevatten een getuigenis van die instemming nadat de ochtend bladen reeds de letterlijke weergave van de rede van minister De Geer had den gebracht. De „Java-bode" merkt o.a. het vol gende pp: „Zelden zal een met zoo veel leedwezen gedane mededeeling met een zoo intense voldoening zijn begroet. Onze ingenomenheid met het besluit tot arrestatie en interneering wordt echter eenigszins getemperd door het uit de rede blijkende streven om niet de N.S.B. en andere extremis tische partijen als zoodanig te treffen, maar slechts individueelo personen, wier persoonlijke gedragingen de vei ligheid van het land in gevaar brach ten." Groote voldoening Het „Bat. Nieuwsblad" schrijft o.a.: „De arrestatie van „volks vreemde" elementen in het moe derland kan niet anders dan met groote voldoening in de breedere lagen van het Nederlandsche volk Ongetwiifeld is het aantal dierge nen, die op grond van hun inzichten in een interneeringskamp thuishooren, veel grooter dan 21, maar het militai re gezag heeft vastgehouden aan het goed Nederlandsche beginsel, dat te gen geen burger op grond van nog niet bewezen vermoedens iets zal worden ondernomen." Het blad durft het aan om de con clusie te trekken, dat het optreden van de regeering in de eerste plaats is gericht tegen hen, die dc gedachte aanhangen, welke in het algemeen aan de N.S.B.-gedachte kan worden beschouwd. Dat het de regeering niet om de N. S.B. gaat, doch om de staatsgevaarlijke gedachte, spreekt vanzelf." Het „Nieuws van den Dag van N.I." geeft geen commentaar op de rede Het blad merkt slechts op. dat het vast staat, dat de maatregel niet tegen eenige politieke beweging werd getrof fen, doch uitsluitend tegen individueel gevaarlijk bevonden personen. Het blad wijdt een uitvoerig artikel aan den aangehouden „hoofdopsteller" van het „Nationale Dagblad" mr. Rost van Tonningen, en eindigt met de op merking: „De dag komt. Maar het zal een andere zijn dan waarvan de Ne derlandsche nationaal-socialisten heb ben gedroomd." Drie personen doodgeschoten TELOK BETONG, 6 Mei (Aneta) Een Balaksch agent van de veldpolitie, die blijkbaar mata glap (krankzinnig) was geworden, schoot in de kazerne van de veldpolitie te Mengala den post- commandant met een karabijn a bout portant dood. Vervolgens bracht bij een anderen politie-agent zware verwondin gen toe. waaraan daze later in het hos pitaal te TandiopngKarang is overle- den De dader word later eveneens neer geschoten. Omtrent de drijfveer tót dit drama is tot dusver niets bekend geworden. Langzamerhand worden meerdere na men bekend van de 21 personen, die in den nacht van Vrijdag op Zaterdag werden geïnterneerd. Naar Met Volk thans verneemt, hehooren tot de overige gearresteerden de koop man F. E. H. Jelinger te Rotterdam, de kunstschilder Jan Proost te Rotterdam, de journalist A. G. Bouten te Rotter dam en de los-werkman J. van den Hoonaard te Poortugaal. f De verkiezingscampagne in Amerika Thomas E. Dewey, een der voornaam ste republikeinsche candidatcn voor de presidentschapsverkiezingen, tij dens een verkiezingsbijeenkomst in het Stadion tc Chicago. Ansaldo, directeur van het Italiaansche dagblad Tele- grafo, acht herhaling van Napoleons poging mogelijk ROME, 6 Mei. (Reuter). De directeur van de Telegrafo, Ansal do, heeft Zondag in zijn wekelijk- sche toespraak tot de troepen ge zegd: „Napoleons poging tot een in val in Engeland zal zeker en spoe dig door Duitschland in dezen oor log worden herhaald. Nooit zijn de omstandigheden, waarin deze oor log gevoerd wordt, voor den aan valler zoo gunstig geweest. Nooit te voren zijn de technische middelen, waarover Engelands tegenstander op het vasteland beschikt, zoo per fect geweest." EGYPTE EN NOORWEGEN CAIRO, 6 Mei (Havae). De consul- generaal van Noorwegen te Cairo heeft den Egyptischen minister van buiten landsche zaken in opdracht van koning Ilaakon een nota overhandigd, waar in zijn opdracht bij de Egyptische re,- geering wordt bevestigd. De consul zal zijn functie blijven uitoefenen en al leen de wettige Noorsche regeering kan wijziging brengen. De consul vroeg ver volgens de Egyptische regeering geen mededeelingen van de overweldigers van Noorwegen te erkennen. Weerverwachting Verwachting, geldig van hedenavond tot morgenavond ongeveer 19 uur: Plaatselijk ochtendmist, helder tot half bewolkt, droog weer. Weinig verandering in temperatuur Meest zwakke wind.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1940 | | pagina 1