Duitsche troepen ten
Noorden van Reims
De toestand aan het
Westelijk front
DE EEMLANDER
tg Frontbericht
van het D.N.B.
De benoeming
van Weygand
Verliezen der
Britsche
luchtmacht
De stemming in
Parijs
Laon bestormd
Vluchtelingen in
San Sebastian
De aardbeving in
Californië
Amerika's lucht
macht
LOSSE NUMMERS 5 CENT
Dinsdag 21 Mei 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
38e Jaargang No. 312
Het luchtwapen deed zich
sterk gelden
De opmarsch van het
Duitsche leger
„Ditmaal zal er geen wonder aan
de Marne' zijn"
Engelschen trekken
terug naar de
Kanaalkust
DE PRIJS VAN
ONS BLAD
Italië en de oorlog
Bezoek aan Duitsch
gevangenkamp
AMERSFÜORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS ier 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week (met g r a t i verzekering tegen ongelukken) f 0 15
Binnenland tranoc per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
PRIJS DER A0VERTEN1 ItN van 14 regels t 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
i elke regel m«er f 0.25. Liefdadigheids-advcrtcotiën voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiên „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
doer.
BERLIJN, 20 Mei (D.N.B.)
vo»'T_TET frontbericht van het D.N.B. ver-
ïriKr.. -O. meldt o.a. het volgende: De wisse
ling in het Fransche ministerie van
oorlog en in het Fransche opperbevel
m nri toont aan, hoe zenuwachtig men in Pa-
gevel rijs geworden is en hoe ernstig de toe
stand beoordeeld wordt. Daladier heeft
zijn portefeuille van oorlog blijkbaar
111 daarom aan Reynaud overgegeven, om-
s laE dat hij den generalissimus Gamelin niet
wilde laten vallen. Zijn opvolger, gene
raal Weygand, zal nu moeten bewijzen,
an hoeverre de stralenkrans die hejn
uit den vorigen oorlog omgeeft, in staat
stelt den modernen bewegingsoorlog in
een zoo critiek stadium te overmeeste
ren, als hij door de snelle successen vaii
de Duitsche weermacht thans reeds ge
komen is.
In België werd de achtervolging van
den vijand voortgezet en in Noord-
Frankrijk ging de Duitsche opmarsch
verder. De Belgen bieden on den noor
delijken vleugel tegenstand en weren
zich dapper. Ook de Franschen doen
zich bij den afweer van aanvallen en
bij tegenaanvallen flink gelden. Daar-
entegen was er de beide laatste dagen
van de Engelschen nog nauwelijks iets
te bespeuren. De toenemende militaire
beweging in de havensteden doet ver
moeden, dat de Engelschen zich uit het
N vasteland op hun eilanden willen te
rugtrekken, zoolang zij nog kans heb
ben over te steken De poging van ster-
1?ea ke Fransche krachten, die door het op-
ot dringen der Duitschers naar Doornik
geilen Kamerik in den sector Valenciennes
Maiib in een zak waren geraakt, om
r naar het zuiden en zuidoosten op te
dringen, werd verijdeld. De Franschen
iwidj leden hierbij zware verliezen. De aan-
ldaa' val'met pantserwagens welke de Fran-
schen ondernamen bij Laon in noorde
lijke richting, werd verijdeld, waarbij
bee- opnieuw de superioriteit aan het licht
ren-/ trad van het Duitsche luchtwapen te-
egerjygenover de logge Fransche oorlogsma-
chine.
p Ten noorden van Reims aan de Aisne
la* zijn inmiddels weer sterke Duitsche
n dökracÉten opgemarcheerd. Het Duitsche
evd luchtwapen deed zich sterk gelden op
de achterwaartsche verbindingen, waar
toe ook behooren de zeewezen van de
^Belgische en Fransche kust naar Enge
land. Het schepenkerkhof rondom
Engeland heeft de laatste dagen een
aanzienlijke uitbreiding ondergaan.
Fransche pers geeft uiting
aan haar vertrouwen
PARIJS, 20 Mei (D.N.B.). De be
noeming van generaal Weygand tot op
perbevelhebber van alle geallieerde troe
pen wordt hier met instemming begroet.
De bladen wijzen op de vaderlandslief
de van Weygand, die, nu de slag woedt
de geweldige verantwoording op zich
neemt van het opperbevel en het hoofd
moet bieden aan een toestand, die door
allen als gevaarlijk gekenmerkt wordt.
De pers spreekt haar vertrouwen uit.
dat het aan Weygand, die tijdens dep
vorigen oorlog de rechterhand van Foch
was1 en buitengewone strategische en
tactische kwaliteiten bezit, gelukken zal.
het gevaar te verdrijven en het opruk
ken der Duitsche troepen te stuiten
Zeer gunstig luiden voorts de com
mentaren over de benoeming van Char
les Roux tot chef van de Fransche di
plomatie, waarbij de bladen uiting ge
ven aan de hoop, dat het vertrek van
Leger aan de Ouai d'Orsay moge leiden
tot een volkomen wijziging van de me
thoden en richtsnoeren der Fransche
buitenlandsche politiek.
200.000 CHINEEZEN
INGESLOTEN
TOKIO, 20 Mei (D.X.B.). In het Ja-
pansche legerbericht wordt medege-
deeld, dat de Japansche troepen door
!t een omtrekkende beweging er in zijn
geslaagd 200.000 Chineezen onder com-
)f mando van generaal Tang Impo, te heb
ben omsingeld in de provincie Honan,
ten Noorden van Tsaojang, langs het
- voorgebergte van Tapieh en Tahoeng.
Bij verkenningsvluchten van de lucht
macht is ontdekt, dat de Chineesche
i. troepen ten Zuiden van de Tanghoe-ri-
ès vie-r worden ontbonden.
Een toelichting
's-GRAVENHAGE, 20 Mei. Tijdens
een persconferentie, heden gehouden,
gaf Hauptmann Frank een korte toe
lichting op de laatste berichten om
trent den Duitschen opmarsch.
Het Duitsche leger is thans doende
verschillende leger-onderdeelen van dc
vijandelijke macht af te snijden.
De vijand heeft verschillende aanval
len gedaan om dit te verhinderen. Het
geen niet is gelukt daar die aanvallen
alle zijn afgeslagen.
Hierdoor ziin verdere mogelijkheden
geopend voor een aanval en opmarsch
in het westen.
In het verloop van dezen strijd komen
ook weer psychologische factoren op
den voorgrond en met name de houding
der Engelsche troepen, die aftrekken
en de veiligheid trachten te zoeken:
men ziet hier dus wederom wat het lot
is van hen, die op Engeland vertrou
wen.
BERLIJN, 20 Mei (D.N.B.). De
Britsche radio deelt steeds weer mede,
dat de verhouding tusschen de verlie
zen van de Duitsche en Britsche lucht
macht een tot vier ten gunste van de
Engelschen zou zijn. Officieel wordt
medegedeeld, dat een enkel Duitsch re
giment luchtdoelartillerie tusschen 10
en 18 Mei 104 vijandelijke vliegtuigen
omlaag heeft gehaald.
De olie-resten, die het IJ en de Amsterdamsche grachten verontreinigen, worden op last van de Duitsche
autoriteiten verwijderd. Dit heeft een tweeledig doel, nl. zuivering van het water, terwijl tevens deze
resten verwerkt worden voor productieve doeleinden
BERLIJN, 20 Mei.
VAN militaire zijde zijn aan
het D.N.B. toelichtingen ver
strekt op de ontwikkeling der
operaties aan het Westelijk front.
Volgens deze toelichtingen toont
het totale beeld van den elfden
dag van het offensief in het Wes
ten den volgenden toestand:
1. In België en Noord-Frankrijk
bevinden zich de Duitsche troepen,
die den deels terugtrekkenden, deels
vluchtenden tegenstander scherp
achtervolgen.
2. De bij Valenciennes en Mau-
beuge ondernomen eerste uitbraak-
Oproepen tot de bevolking
om rustig te blijven
PARIJS, 20 Mei (D.N.B.). De voor
naamste zorg van de Fransche regee-
ring is behalve de militaire toestand,
de stemming onder de bevolking. Ver
schillende oproepen worden uitgevaar
digd, waarin de regeering de bevolking
bezweert rustig te blijven en vooral de
paniekstemming niet nog te verhoogen
door willekeurige vluchten naar het
binnenland. Vanmiddag werd een
uiterst scherpe waarschuwing uitge
vaardigd tegen het feit, dat personeel
of eigenaars industrie-bedrijven in den
steek laten zonder daartoe toestemming
van de overheid (e hebben. Vooral de
arbeiders, die vakwerk verrichten in
de bewapeningsindustrie worden ge
waarschuwd hun post niet te verlate)}.
De autoriteiten hebben gedreigd met
een onbarmhartig optreden. Gisteren Is
een reeks werklieden gearresteerd, die
geen gevolg hadden gegeven aan het
voorschrift, dat wapenindustrieën ook
des Zondags moeten werken. Eenige
uren na het optreden van den nieuwen
minister van binnenlandsche zaken,
Mandel. was een prefect afgezet en de
voornaamste functie der Surète Natio
nale gewijzigd. De pers eischt de scherp
ste maatregelen tegen het verspreiden
van geruchten en verwijt de overheid,
de paniekstemming nog te hebben ge
voed, door b.v. in Parijs plotseling het
taxi- en autohusverkeer te hebben stop
gezet, auto's te hebben opgevorderd en
straten te hebben afgesloten, zonder het
publiek eenige verklaring te geven. Hoe
zeer men het tempo der bewapening wil
verhoogen blijkt wel daaruit, dat men
onverwijld de uit België gekomen vluch
telingen in de wapenfabrieken wil la
ten werken.
Stefani meldt: Vandaag is in het Pa-
rijsche gebied luchtalarm gemaakt. Er
deed zich geen enkel incident voor. Men
is heden begonnen met de uitreiking in
verscheidene Parijsche wijken van le
vensmiddelenkaarten.
Gemeld wordt, dat Reynaud, alvorens
zich naar het Elysee te begeven, een
onderhoud van ongeveer een uur heeft
gehad met Petain en Weygand. terwijl
hij bovendien de ambassadeurs van d'e
Vereenigde Staten en Engeland heeft
ontvangen.
BERLIJN, 20 Mei (D.N.B.). De Brit
sche legereenheden, die bepaalde secto
ren van de Maginot-linie bezet hielden,
zijn, naar het D.N.B. verneemt, terstond
na het begin van het Duitsche offensief
teruggetrokken en per snelste gelegen
heid vervoerd in de richting van de
kust van het Kanaal. Orn bepaalde re
denen moest deze beweging zoo moge
lijk heimelijk en in het duister geschie
den. Onder de bevolking van Lotharin
gen ging echter al gauw het gerucht,
dat de troepen der hondgenooten af
trokken. In verscheidene plaatsen en
steden ontstonden bij het vertrek van
de Engelschen vijandige betoogingen.
Hier en daar moesten de politie en Fran
sche militairen optreden om de menig
te te verspreiden en cle pijnlijke inci
denten te onderdrukken.
Het OiseAisnekanaal
bereikt
BERLIJN, 20 Mei (D.N.B.). Hel op
percommando der weermacht maakt be-
kend:
Duitsche troepen hebben heden Laon
bestormd. Op de citadel van Laon waait
de Duitsche oorlogsvlag. Bij het optre
den van Laon naar het Zuid-Westen
werd het Oise-Aisne-kanaal bereikt.
Wij vestigen er de aan
dacht op, dat de prijs van
losse nummers van het
Amersfoortsch Dagblad vijf
cent bedraagt.
poging der naar het Zuiden terug
wijkende Belgisch-Fransche legers
is mislukt. Men kan reeds thans zeg
gen, dat er ditmaal geen „wonder
aan de Marne" zal zijn, waaraan
zooals men weet generaal Weygand
een belangrijk aandeel heeft gehad.
Met het bereiken van den bovenloop
van de Schelde staat de Noordelijke
vleugel van de Duitsche weermacht in
het Westen direct nog slechts 60 K.M.
van de Belgische kust bij Oostende af.
Des te begrijpelijker is het. dat thans
de Engelsche troepen in snelle mar-
schen naar de haven6 aan het Kanaal
trekken. Eerst thans wordt ook bekend,
dat de Engelsche troepen in de Magi-
notlinie reeds bij het begin van het
Duitsche offensief in het Westen op 10
Mei weggetrokken werden en deg nachts
in de havens aan het Kanaal heimelijk
werden verscheept. Reeds gi6teren werd
er op gewezen, dat opmarschen van ge
allieerde troepen uit Midden-Frankrijk
naar het Noord-Oosten verwacht moe
ten worden om het uit België terugtrek
kende Belgisch-Fransche leger te ont
lasten. De eerste van deze te verwachten
opmarschen is intusschen voltrokken en
reeds afgewezen. Met Luik en Namen
zijn de laatste steunpunten in België,
in den rug van het opdringende Duit
sche front, gevallen en is bovendien
een der belangrijkste aanvoerwegen. n.l.
door het Maasdal, voor de strijdende
troepen vrij geworden.
Over het algemeen bestaat de indruk,
dat de Engelschen tengevolge van de
dagelijksche verliezen aan scheepsma
teriaal door het Duitsche luchtwapen
thans hun oorlogsschepen zoo veel mo
gelijk van de Belgisch-Fransche kust te
rugtrekken. Tezamen met de reeds hier
boven vermelde verschepingsbewegin
gen van Engelsche troepen uit Frank
rijk, kan hieruit geconcludeerd worden,
dat den Engelschen thans inderdaad de
Fransche grond te heet is geworden.
Het wenscht de overwinning
van Duitschland
MILAAN, 20 Mei (D.N.BDe beide
verslagenen van dit oogenblik zijn de
Fransche generale staf en de leidende
klasse van Engeland, schrijft de Popoio
d'Italia. Het Duitsche optreden bedreigt
twee voorname werken \an de Fransch-
Engelsche militaire macht: de Maginot
linie en de Fransch-Britsche verbindin
gen langs de kuststrook Cherbourg—
Duinkerken, Frankrijk en Engeland
hebben zich geweldig ingespannen. Het
Fransche leger betaalt dit met een
stroom van bloed. Het is een buitenge
woon zwaar offer voor Frankrijk dat
wellicht meer petroleum maar minder
bloed bezit. De houding van het Ita-
Iiaan6che volk is volkomen duidelijk.
Zij werd door den Duce bepaald op den
dag, toen hij met Adolf Hitier vriend
schappelijk de as RomeBerlijn ver
wezenlijkte. Het Fascistische Italië
wenscht de overwinning van Duitsch
land. Het wenscht den nederlaag van
Frankrijk en Engeland.
EEN ZWITSERSCH VLIEGTUIG
NEERGESTORT
BERN, 20 Mei (D.N.B.). Bij mist is
een Zwitsersch militair vliegtuig in het
meer van Zug gevallen. De beide inzit
tenden zijn verdronken.
Zij verkeeren in een gedepri
meerde stemming
SAN SEBASTIAN, 20 Mei (D.N.B.).
Sinds eenige dagen komen hier vluch
telingen aan uit Parijs en Brussel. Zij
zijn allen in een gedeprimeerde stem
ming en spreken van de onbeschrijfe
lijke wanorde welke in Parijs heerscht.
De toetreding van maarschalk Petain
tot het kabinet heeft daar '24 uur lang
kalmeerend gewerkt, maar nu is het
duidelijk, dat het kabinet Reynaud zich
ook met Petain niet lang meer zal kun
nen handhaven. Petain van zijn kant
is te gebrekkig om den sterken man te
kunnen spelen, waarom geroepen wordt
In do Kamer en den Senaat heerscht
volledige radeloosheid. Elke partij geeft
de andere de schuld voor de dreigende
situatie. Daar reeds ongeveer 800.000
vluchtelingen naar Parijs zijn gekomen
begint er gebrek aan levensmiddelen
te komen en gaan de prijzen enorm om
hoog. De openbare schuilplaatsen zijn
ingeruimd voor daklooze vluchtelingen
zoodat nieuwe schuilplaatsen gebouwd
moeien worden, waartoe men nog niet
gekomen is. Dientengevolge neemt het
publiek, dat op de hoogte is gekomen
van de toebereidselen om de regeering
naar Bordeaux te verplaatsen, geleide
lijk een dreigende houding aan. Dit
komt tot uit.ng in talrijke botsingen
met de politie, in plunderingen van le
vensmiddelenzaken en in arrestaties.
Duitsche wapenen en Duit
sche snelheid maakten
indruk
KOPENHAGEN, 20 Mei. (D.N.B.)
Het blad Politiken publiceert een arti-
kei over een bezoek aan het gevangen
kamp Buchholt aan de Duitsch-Neder-
landsche grens. Steeds ontmoet men on
der de 5000 Nederlanders, eenige hon
derden Belgen, Franschen en Polen de
grootste verbazing De Nedcrlandsche
gevangenen waren uitermate onder den
indruk van de Duitsche wapenen en van
de Duitsche snelheid. Door de Duitsche
valschermsoldaten «varen zij zoo ver
rast. geworden, dat zij soms van verba
zing in het geheel geen verzet konden
bieden. De Belgische gevangenen ver
klaarden eveneens, dat zij door de Duit
schers volkomen verrast waren. Zij
hechtten er aan te constateeren, dat de
Duitschers hun gevangenen volkomen
correct behandelden.
BUITENLANDSCHE GARNIZOENEN
IN HET VERRE OOSTEN
SJANGHAI, 20 Mei (Domei). Vice-
admiraal Takeda, de commandant van
de Japansche landingsmacht te Sjang
hai, heeft als oudste commandant der
buitenlandsche troepen alhier, de com
mandanten van de Britsche, Fransche.
Italiaansche en Amerikaansche garni-
zoens bij zich genoodigd, en hun de Ja
pansche inzichten uiteengezet met be
trekking tot de maatregelen, welke de
bevoegde plaatselijke autoriteiten in
hun gemeenschappelijk belang zullen
nemen ter voorkoming van een dreigen
de uitwerking van den Europeescheji
oorlog op het Verre Oosten, in het bij
zonder op Sjanghai, waar de oorlogvoe
rende mogendheden garnizoenstroepen
hebben liggen. Algemeen neemt men
aan, dat deze stappen blijkbaar geno
men zijn uit vrees, dat ingeval Italië
aan den Europeeschen oorlog deelneemt,
er onder de oorlogvoerende mogendhe
den alhier ongewenschte reacties zou
den ontstaan waardoor de rust en orde
zouden worden verstoord.
Tien dooden. Materieele
schade 2.5 millioen
dollar
NEW-YORK, 20 Mei. (D.N.B.)
De aardbeving, die tijdens het
weekeinde Zuid-Oost Californië
heeft geteisterd, heeft grootere
schade aangericht, dan aanvanke
lijk werd aangenomen. Volgens de
laatste berichten werden tien per
sonen gedood en talrijke andere
gewond. De materieele schade
wordt geraamd op 2.5 rmjioen
dollar. De grootste schade-is aan
gericht in de Imperial Valley,
waar talrijke woonhuizen, zaken
en bruggen, evenals een groote
watertoevoercentrale beschadigd
werden, zoodat gebrek aan water
dreigt. In vele plaatsen zijn de
scholen gesloten. De staatspolitie
heeft in de door de aardbeving in
het bijzonder zwaar geteisterde
streken verscheidene personen
wegens plunderingen gearresteerd.
Regeeringscommissaris
voor den weder
opbouw
Dr. ir. J. A. Ringers
benoemd
's-GRAVENHAGE, 20 Mei.
De opperbevelhebber van land
en zeemacht, in overeenstemming
met den Duitschen opperbevel
hebber in Nederland, maakt be
kend, dat bij besluit van 18 Mei
1940, no. 5 dr. ir. J. A. Ringers is
aangesteld tot regeeringscommis
saris voor het herstel van het ver
keerswezen, de drooglegging van
onderwater-zettingen, den weder
opbouw van steden, dorpen en
gebouwen en al hetgeen daarmede
samenhangt, en dat deze functie
verder kortheidshalve zal worden
aangediend als: „regeeringscom
missaris voor den wederopbouw."
Eerste conferentie over Roo-
sevelts luchtbewape-
ningsprogram
WASHINGTON, 20 Mei (D.N.B
In het departement van financiën is
vandaag over Roosevelts luchtbewape-
ningsprogram de eerste conferentie ge
houden, waaraan werd deelgenomen
door omstreeks honderd prominente ver
tegenwoordigers der vliegtuigindustrie
en talrijke militaire en financieele des
kundigen
Voor de militaire commissie van het
Huis van Afgevaardigden heeft de chef
van den generalen staf, Marshall, de
eischen van het leger betreffende ver
meerdering van het op het oogenblik
tot 6.000 machines beperkte aantal
vliegtuigen gemotiveerd. Roosevelt heeft
weliswaar, zoo zette hij uiteen, gespro
ken van in totaal 50.000 vliegtuigen per
jaar, het leger echter overweegt een
luchtwapen van 10.000 machines. Reeds
op den eersten dag van het offensief
in het westen heeft een regeering zes
maal zooveel vliegtuigen verloren als
het Congres in het op het oogenblik
door den senaat behandelde wetsont
werp oorspronkelijk inwilligde als ver
vangingsvliegtuigen voor het Ameri
kaansche luchtwapen. Marshalls uitla
ting had naar het schijnt hetrekking op
de Fransche vliegtuigverliezen, want hij
verklaarde: Deze machines zijn niet
eens in gevechten in de lucht, maar op
den grond verloren gegaan.
In aasluiting hierop zeide de chef
van het luchtwapen, generaal majoor
Arnold, dat plannen zijn gemaakt voor
vier nieuwe opleidingscentra voor pilo
ten, welke na elkander in September
November 1940 en FebruariApril 1941
geopend zullen worden en jaarlijks
1209 piloten zullen opleiden. Van Juni
1941 af kan het leger jaarlijks 6 000 pi
loten opleiden.