Het Duitsche offensief
Grootste aanvalsslag
van alle tijden
loopt zuiver als een uurwerk
4000
DE EEMLANDER
De toestand in
Parijs
BERICHT
Reynaud in den
Senaat
Italië's keuze
niet
twijfelachtig
De gevechten in
Frankrijk
LOSSE NUMMERS 5 CENT
Woensdag 22 Mei 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
38e Jaargang No. 313
De vijandelijke macht is gespleten, en nu
is het doel de afgesneden deelen
te overmeesteren
De terugkeer van
Eupen en
Malmedy
De gevangenneming
van Giraud
MIL. LUCHTVAART
ONDERSCHEIDEN
De moderne pantserslag biedt een strijd
beeld, zooals het tot dusverre nog
niet is voorgekomen
Economische moeilijk
heden in
Denemarken
Duitsche luchtmacht
bij Narvik in
actie
DE PRIJS VAN
ONS BLAD
EXEMPLAREN
1S4 I
AMERSFÖORTSCfl DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3cr 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
PRIJS OER AUVERTENIitN vdn 14 regels t 1.05 mei inbegrip van een bewijsnummer,
- elke regel m*er f 0.25. Liefdadigheids-advcrtentiën voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiên „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regelt
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
's-GRAVENHAGE, 21 Mei.
OP de op 21 Mei gehouden,
persconferentie, gaf Haupt-
mann Frank eenige nadere toelich
tingen op de huidige oorlogssitua
tie.
Het Duitsche offensief loopt,
zuiver als een uurwerk.
Het doel: De vijandelijke macht
te splijten, is gelukt en het doel is
nu de afgesneden deelen te over
meesteren. Men dient te beden
ken, dat hierbij strijd gevoerd
moest worden tegen het puikje
van de Fransche strijdkrachten.
De slag welke thans woedt, is
van uiterst groote beteekenis en
ook in omvang grooter dan eenige
veldslag, welke ooit in den oorlog
in Polen woedde.
Men zal zich, zoo vervolgde Haupt-
mann Frank, erover verwonderen, hoe
het mogelijk is dat het Duitsche leger
dergelijke prestaties kan uitvoeren.
Hiervoor nu zijn verschillende rede
nen aan te voeren en wel in de allereer
ste plaats dat voor het Duitsche leger
de leiding in één hand. dien van den
Führer is. Hij is steeds in en met den
strijd en hij kan zich volledig in het
hart van den soldaat inleven. Hij is de
ziel van den strijd.
Verder komt een flink deel op reke
ning van de opleiding en scholing van
.het Duitsche leger. Met de grootste zorg
is dit opgebouwd en omgewerkt van
vredesleger tot oorlogsleger. In Polen
zag men waartoe deze macht in staat
is; men ziet it thans ook in België en
Frankrijk.
De Britsche generaal Ironside oor
deelde eenigen tijd geleden de Duitsche
legerleiding te jong. het materiaal niet
bijster goed.
De Duitsche leger-leider heeft thans
antwoord gegevenin daden.
Ten slotte is er de moreele zijde van
de kwestie.
De Franschen en Engelschen hebben
zich in den vorigen oorlog goede solda
ten getoond. Nu is de vraag naar vo
ren gekomen: zouden zij die reputatie
thans* handhaven.
Het Bis echter duidelijk gebleken dat
het moreel van den Duitschen soldaat
sterker is en wel omdat hij, weet waar
voor hij vecht, om het bestaan en de
grootheid van zijn land. De Franschen
en Engelschen weten niet waarvoor zij
strijden.
Men heeft in het buitenland in de
laatste jaren veel over Duitschland ge
sproken. En daaruit bleek, dat men de
Duitsche idee niet begreep.
Thans is dit veranderd. Althans men
begrijpt dat die idee slechts juist en
■waar kan zijn om tot zulke groote pres
taties te leiden.
De Duitsche opmarsch
in de Fransche pers
PARIJS, 21 Mei (D.N.B.). De Fran
sche ochtendbladen geven onomwonden
toe, dat de Duitsche troepen ten noor
den van Saini Quentin bij Rethel en
Montmedy krachtig zijn doorgestooten.
Charles Maurice schrijft in de „Petit
Parisjen" over een „verwarrenden slag
van tanks en vliegtuigen" en Leon
Blum verklaart in de „Populaire" dat
het front aan de Maas thans geneutra
liseerd schijnt en dat thans de gcheele
slag gericht is op het hart van Frank
rijk. De werkelijkheid waarvoor Frank
rijk thans is gesteld, is de zwaarste
slag. welke men zich kan indenken.
Generaal Du val noemt in de Temps"
den toestand ernstig. Door den krach
tigen storm, welke nog nooit in de se-
schiedpnis is gezien, blijkt volgens Du-
val duidelijk, dat het de voortdurende
politieke gedachte van Hitler is geweest
Frankrijk en Engeland te scheiden, om
dan de deelen alleen te vernietigen.
De „Ördre" meent, dat dp Fransche
militairen te veel hebben gedacht aan
den oorlog van 1914.
OVEREENKOMSTEN TUSSCHEN
DUITSCHLAND EN HONGARIJE
BERLIJN, 21 Mei (D.N.B.). Een
reeks overeenkomsten tusschen Duitsch
land en Hongarije is vandaag onder
teekend. Door deze overeenkomsten
worden de belangrijkste financieele en
economische problemen, die zijn ont
staan door het uiteenvallen der vroe
gere Tsjecho-Slowaaksche republiek, ge
regeld.
Een oproep van het „Hei-
mattreue Front"
EUPEN, 21 Mei (D.N.B.). Ter gele
genheid van den terugkeer naar het
Rijk, hoeft het „Heimattreue Front" te
Eupen en Malmedy een oproep uitge
vaardigd tot de bevolking, waarin o.a.
gezegd wordt:
Tegen onzen wil werden wij, bewo
ners van Eupen, Malmedy en St. Vith,
voor ruim twintig jaren van ons Duit
sche vaderland gescheiden. Onze harten
hebben de door Versailles geschapen
grens nooit erkend. Onwankelbaar was
ons vertrouwen in de overwinning der
rechtvaardige zaak. Thans zijn wij als
broeders en zusters die elkander weer
gevonden hebben, teruggekeerd in het
Groot-Duitsche riik. De tijd der dwinge
landij. der onderdrukking en van ziele-
lijden is definitief voorhij. Met een ge
voel van overgroote dankbaarheid ge
denken wij den Führer. die onze bevrij
der geworden is. De eeheele bitterheid
der afgeloopen twintig jaren is afge-
loopen. Trotsch op het bewustzijn, thans
weer lidr.i. 'en van het groote Duitsche
Rijk te zijn. kennen wij nog slechts één
gedachte, den Führer in onwankelbare
trouw te volgen en het vaderland met
al onze krachten te dienen.
Deze geschiedde bij zijn aan
komst in het stafkwartier
BERLIJN, 21 Mei (D.N.B.). Bij de
laatste gevechten werd, zooals het Duit
sche legerbericht heden meldde, de op
perbevelhebber van het verslagen ne
gende Fransche leger, generaal Giraud,
gevangen genomen. Hierover verneemt
het D.N.B., dat de Duitsche troepen het
stafkwartier van het negende Fransche
leger snel bezet en den geheelen staf
gevangen genomen hadden. Tot hun
verbazing was de opperbevelhebber niet
aanwezig. Het bleek, dat hij krachtens
een verordening van den pas benoem
den generaal Weygand was afgezet en
reeds op weg was naar Parijs. Kort
daarop arriveerde echter de nieuwe op
perbevelhebber. generaal Giraud, die tot
dusver het bevel gevoerd had over het
zevende Fransche leger. Bij zijn aan
komst in het staf kwartier van het ne
gende leger werd hij gevangen geno
men.
Ridderkruis der Militaire
Willemsorde verleend
's-GRAVENHAGE, 21 Mei. -
De opperbevelhebber van Land
en Zeemacht heeft bij besluit van
18 Mei 1940 kab no. 1 het Ridder
kruis der Militaire Willemsorde
toegekend aan het wapen der Mi
litaire Luchtvaart, voor den be
toonden grooten moed en zelfop
offering bij de vervulling van zijn
oorlogstaak. Zonder te letten op
het aantal en hoedanigheid der
vliegtuigen van den tegenstander,
hebben tot het uiterste, de Neder-
landsche vliegtuigbemanningen,
zonder de minste aarzeling overal
aangevallen, waar zich daartoe de
gelegenheid voordeed.
Ook het niet-vliegend gedeelte
der Militaire Luchtvaart heeft on
der de moeilijkst denkbare om
standigheden, zoowel op de vlieg
velden als daarbuiten, voldaan aan
het devies: „Moed, Beleid en
Trouw".
De Militaire Luchtvaart heeft
zich hiermede onsterfelijken roem
verworven.
Het bovenstaande betreft een
der belangrijkste onderdeelen van
de luchtverdediging; dit neemt
echter geenszins weg, dat ook de
andere onderdeelen, met name het
personeel der luchtdoelartillerie
mitrailleurs en zoeklichten en dat
van de luchtwachtdienst, hun
taak op uiterst eervolle wijze heb
ben volbracht.
Verbijsterende indruk
in Londen
STOCKHOLM, 21 Mei (O.N.B.). Tot
Dinsdagavond laat had, naar uit Lon-
iden gemeld wordt, noch het officieele
Engeland noch de pers of de radio iets
■gemeld over de jongste successen der
Duitsche troepen. Toen desondanks
■Dinsdagnamiddag het bericht bekend
rwerd over het geweldige opdringen der
Duitschers tot aan de kust. van het Ka
naal, was de indruk vrijwel verplette
rend. Binnen enkele uren ging het be
richt over den werkelijken stand der
gevechten in Noord-Frankrijk en Beigië
als een loopend vuurtje van mond tot
•mond
DUITSCHE ONDERSCHEIDINGEN
BERLIJN. 21 Mei. (D.N.B.) De Füh
rer en opperste bevelhebber van de
weermacht heeft op voorstel van gene
raal veldmaarschalk Goering den ma
joor Vetter, den Oberleutnant Kuntze en
den Feldwebel Arpke het ridderkruis
van het IJzeren Kruis verleend.
Vele bewoners verlaten
ijlings de stad
GENEVE. 21 Mei (D.N.B.). Reiziger^,
uit Parijs staan nog volkomen onder
den indruk van de onbeschrijfelijke pa
niekstemming welke in de Fransche
hoofdstad heerscht, sedert het bekend
worden van de militaire successen der
Duitsche troepen aan het Noord-Fran-
sche front. De bevolking van Parijs ver
keert in een zenuwencrisis, welke nog
verscherpt wordt door den stroom van
jobstijdingen, welke de uit Noord-
Frankrijk komende vluchtelingen mee
brengen. De autoriteiten nemen de
scherpste maatregelen om elk contact
tusschen de burgerbevolking en de
vluchtelingen te verhinderen. De paniek
poogt men te bestrijden door de scherp
ste straffen tegen z.g. verspreiders van
valsche geruchten. Op de stations spe
len zich tragische tooneelen af van wee-
nende vrouwen, die inlichtingen vragen
over hun familieleden in Noord-Frank
rijk.
GENEVE, 21 Mei (Ü.N B.). Nog is
in Parijs de werkelijke draagwijdte
van den Duitschen opmarsch tot bijna
aan de kust van hef Kanaal niet offi
cieel bekend gemaakt, doch deze jobs
tijding vliegt van mond tot mond, daal
de Parijzenaars sedert 10 Mei meer dan
ooit tevoren naar buitenlandsche radio
uitzendingen luisteren. Het gevolg is,
dat honderden en duizenden Parijze
naars de hoofdstad ijlings verlaten. Met
auto's, rijtuigen en voor zoover mogelijk
met den trein, vluchten zij naar het
Zuiden en Zuid-Westen van het land.
BELGRADO, 21 Mei. (D.N.B.) In de
Zuid-Slavische hoofdstad doen geruch
ten de ronde over het uitbreken van een
revolutionnaire beweging in Parijs en
in verscheidene industriesteden. Deze
geruchten zijn nog versterkt door de ra
diorede van Reynaud.
VAN DE FRANSCHE GRENS, 21 Mei.
(D.N.B,) In geheel Frankrijk heeft de
S.O.S.-roep van Reynaud voor den Se
naat. „Het vaderland is in gevaar" en
vooral de mededeeling. dat Amiens en
Ar ras door de Duitsche troepen bezet
zijn, waarlijk het effect van een inslaan
den bliksem gehad. De algemeene pa
niekstemming heeft daarmede een on-
beschrijft ij ken omvang aangenomen. De
bevolking is tegelijkertijd ten hoogste
verontwaardigd en teleurgesteld, dat de
Parijsche pers en het agentschap Havas
vooral echter hef ministerie voor de in
lichtingen helt eigen publiek verkeer!
hebben ineelicht over den kritieken
staat van den toosland en over de draag
wijdte van den Duitschen opmarsch. Dè
Parijsche avondbladen, die uitkwamen
met den tekst van de rede van Rey
naud in den Senaat en met het korte
bericht over de inneming \an Ar'ras
door de Duitschers. wekten bij de open
bare meening de allergrootste ontstel
tenis.
Wij verzoeken onzen adver
teerders er rekening mede te
willen houden, dat voortaan in
alle ons ter plaatsing aange
boden annonces naam en adres
van den inzender dienen voor te
komen.
Advertentiên onder nummer
worden door ons niet meer aan
genomen.
DIRECTIE
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
„Elke man en elke vrouw moet
het groote uur begrijpen"
Dank aan Britsche
luchtmacht
PARIJS, 21 Mei (D.N.B.). - „Het va-
derland is in gevaar". Met deze woor
den begon Reynaud heden zijn redevoe
ring in den Senaat. Vervolgens poogde
hij de oorzaken van de Fransche neder
laag te verklaren en zeide hij, dat
Fransche divisies sleohls in geringen
omvang aan de Maas beschikbaar wa
ren geweest Daarna vervolgde Rey
naud: „Er zijn ongelooflijke fouten ge
maakt. De brugge o. r de Maas zijn
niet opgeblazen. Ten onrechte heeft men
de Maas beschouwd als een geweldige
hindernis voor den vijand. Het leger
Corap, dat hier ge'streden heeft, heeft
uit minder goed opgeleide divisies be
staan.
De beter getrainde troepen waren in
België noodig geweest. Sinds 48 uren,
•zoo gaf Reynaud toe, rukt de vijand op
en heeft Atrecht en Amiens bezet. On-
•ze klassieke opvatting van oorlogvoe
ring is tot een nieuwe opvatting over
gegaan, als gevolg van aanvallen van
gemotoriseerde troepen en van para
chute-troepen".
Troostend herinnerde Reynaud aan
1914. Wij hebben toen pas na onze aan
vankelijke tegenslagen de overhand ge
kregen. Elke man en elke vrouw moet
het groote uur begrijnen, dat sommige
volkeren niet of te laat begrepen heb
ben. Twee mannen, die het recht had
den op hun lauweren te gaan rusten,
Weygand en Petain, hebben zich ter be
schikking van het vaderland gesteld.
Weygand bevindt zich thans op het
slagveld. Ten slotte dankte Reynaud de
Britsche luchtmacht, waarbij de sena
toren zich van hun zetels verhieven.
Het zal zijn verplichtingen
nakomen
MILAAN, 21 Mei (D.N.B.). In Pa-
rijs wil men opzettelijk in het onzekere
verkeeren of Italië partij zal kiezen
voor de Geallieerden of voor Duitsch
land, schrijft Regime Fascista. In Cre
mona en in Milaan heeft Ciano echter
duidelijk verklaard, dat Italië zijn ver
plichtingen zal nakomen en niet zal af
zien van zijn rechtvaardige eischen.
Het is eenvoudig belachelijk te meenen,
dat Italië in de positie van een niet-
oorlogvoerenden staat zou kunnen blij
ven. Door de gebeurtenissen zelf is deze
toestand reeds voorbij. Aan den eenen
kant staat Duitschland. dat zich naast
Italië geplaatst heeft. Aan den anderen
kant staat Engeland, dat Italië verra
den heeft en heerschzuchtig in Gibral
tar en Suez de sleutels van de Middel-
landsche Zee in handen houdt, alsmede
Frankrijk, dat Italië steeds vijandig ge
zind is geweest. De keuze die het volk
van Mussolini doet. kan niet twijfelach
tig zijn.
SANO MACH AFGETREDEN ALS
OPPERBEVELHEBBER DER
HLINKAGARDE
PRESBURG. 21 Mei (D.N.B.).
Staatspresident Tiso heeft een verzoek
om ontslag an Sano Mach aanvaard
en in zijn plaats Franz Galan, den
plaatsvervangenden secretaris generaal
der Volkspartij, benoemd tot opperbe
velhebber van de Hlinkagarde.
VERLAGING DISCONTO DEENSCHE
BANK
KOPENHAGEN, 21 Mei (D.N.B.), -
De Deensche Nationale Bank zal per 22
Mei haar disconto met één procent tot
4pet. verlagen. Het disconto vóór he
leenineen zal eveneens met één procpnt
tot 5 pet, en 5J4 pet. worden verlaagd
BERLIJN, 21 Mei (D.N.B.). Ter
aanvulling van het heden uitgege
ven bericht van het oppercomman
do der Duitsche weermacht, dat de
vernietiging meldde van het negen
de Fransche leger en de zegevieren
de achtervolging van den ijlings
wijkenden vijand tot aan de ku^t
van het Kanaal, wordt aan het D.
N.B. van bevoegde militaire zijde
nog de volgende mededeeling ge
daan:
In het legerbericht van 19 Mei wer
den de Fransche steden Le Cateau en
St. Quentin als zoojuist bezet gemeld.
Acht en veertig uur later had de over
Noord-Frankrijk binnengedrongen Duit
sche stormvloed reeds-- de overige 130
K M. van St. Quentin tot aan de Fran
sche Kanaalkust ten Noorden van Ab
beville afgelegd. De draaikolken van
den stormvloed zullen waarschijnlijk de
than6 van het binnenland van Frank
rijk afgesneden, nog ten Noorden van
de Somme en in België strijdende vij
andelijke legers zonder mankeeren bin
nen hun vernietigend bereik trekken.
Duitsche pantserstrijdkrachten hebben
in het Zuiden van het genoemde gebied
een ijzeren grendel dichtgeschoven in
den vorm van een machtigen wig, die
zeer snel verbreed wordt en tot Arras
en vandaag reeds daar voorbij loopt.
Uit het Oosten, dus uit België, is de
Duitsche troep den wijkenden vijand
dicht op de hielen gebleven en heeft
hem opnieuw zware slagen toegebracht.
De Fransche strijdkrachten in het
gebied van Valenciennes trachten
voortdurend door tegenaanvallen
lucht te krijgen. Er is echter reeds
een tweeden, soortgelijken wig tus
schen hen gedreven, welke hen in
hoofdzaak in twee groepen heeft
gespleten.
Welk een verwarring hierbij in de ge
lederen van den tegenstander moet heer-
schen, blijkt het duidelijkst uit het bij
na onwaarschijnlijk klinkende bericht,
dat de opperbevelhebber van het Fran
sche negende leger, Giraud, en zijn staf
daarbij in gevangenschap zijn geraakt.
Beweerd wordt, dat Giraud het slacht
offer is geworden van het eigen Fran
sche legerbericht, dat, zooals gebruike
lijk, de successen en posities der Duit
sche troepen verheimelijkt. Deze tharie
aan den gang zijnde grootste aanvals
slag van alle tijden treft in hoofdzaak
de massa van het Belgische leger en
een groot percentage van het Fransche
leger. Reeds thans maakt het Duitsche
luchtwapen door zijn herhaalde effec
tieve aanvallen de Engelsche vluchtpo
ging in de Kanaalhavens tot een onder
neming met twijfelachtig resultaat. De
Negen wetsontwerpen in het
Folketing ingediend
KOPENHAGEN. 21 Mei. (D.N.B.) In
het Folketing zijn vandaag door de re
geering negen wetsontwerpen ingediend
die uitgewerkt zijn ten behoeve van de
opheffing van zekere economische moei
lijkheden en ter vermeerdering van de
werkgelegenheid Minister Stauning
legde er den nadruk op, dat in de eerste
plaats een inflatie moest worden verme
den en de werkloosheid moest worden
bestreden. Alle streven is derhalve op
een nieuwe regeling van de geldende
loonbepalingen in verhouding tot het
indexcijfer voor de kosten van levens
onderhoud en op het vastleggen der
goederenprijzen geconcentreerd. Ter be
vordering van de werkgelegenheid is
een arheidsverdeeling, voorzien en heeft
men plannen voor een reeks financieele
maatregelen, o.m. het instellen van een
crisisfonds van 100 millioen kronen, een
limitperen van dividenden en tantièmes
waarbij het overschot dan voor het
bouwwezen gebruikt zal worden Voor
al deze zaken, aldus Stauning tèn slot
te, is behalve rust en orde ook samen
werking en goede uil noodzakelijk. Het
door de regeerine voorbereide wetgeven
de werk moet tot de noodzakelijke aan
passing aan de verhoudingen dienen.
havens en steunpunten aan de Belgisch-
Fransche Kanaalkust, evenals de van
daar vertrekkende zeetransportèn zijn
voortdurend onderworpen aan Duitsche
luchtaanvallen, zoodat een vrij afvloeien
der Engelsche strijdkrachten, zooals do
Engelsche leiding dat wellicht heeft ge
dacht, nauwelijks meer mogelijk zal
zijn.
Duitsche pantserstrijdkrachten en
Duitsche vliegers hebben bij de ge
vechten der afgeloopen dagen bij
zondere prestaties geleverd. De mo-
dèrno pantserslog biedt een strijd-
beeld, zooals het tot dusverre nog
niet is voorgekomen.
Zoodra de verkenningsafdeeling of de
vliegers, de noodzakelijke bases voor
een ingrijpen hebben opgeleverd, rollen
honderden gepantserde voertuigen met
een snelheid van 30. 40 of 50 K.M. per
uur dwars door het terrein naar voren.
Aan de spits, of in de voorste groep van
deze waarlijk moderne cavalerie be
vindt zich de divisiecomniandant zelf
voor de onmiddellijke leiding van zijn
organen. De Engelsche Reuterdienst be
weert, dat in dit gebied een groote wir
war van duizenden Engelsche, Fran
sche en Duitsche gevechtswagens be
staat. Hij vergeet echter daaraan toe te
voegen, dat de meerderheid der gealli
eerde voertuigen aangeschoten of ver
pletterd op dit slagveld ligt, terwijl de
Duitsche moderne pantserwagens onop
houdelijk voorwaarts rollen.
Met succes tegen de Brit
sche vloot opgetreden
BERLIJN, 21 Mei (D.N.B Het op-
perbevel van de weermacht maakt be
kend:
Bij Narvik heeft het luchtwapen op
den 20en Mei krachtig in den strijd te
land ingegrepen en de eigen troepen
ontlast. De aanval in hctXzeegebied voor
Narvik tegen aldaar opereerende dee
len van de Britsche vloot leverde groote
successen op. Een slagschip, waarschijn
lijk van de „Resolution" klasse, kreeg
twee zware homtreffers ter hoogte van
den voorst ?n toren, een zware kruiser
kreeg een bom treffer van zwaar kaliber
tusschen gevechtsmast en voorsten
schoorsteen. Op beide oorlogsbodems
werden de uitwerking der explosies en
het. uitbreken van brand waargenomen.
Met. groote waarschijnlijkheid valt aan
(e nemen, dal minstens de zware krui
ser moest wortlen opgegeven. Boven
dien werden nog twee oorlogsschepen en
drie koopvaardijschepen door bomtref-
fers beschadigd.
Wij vestigen er de aan
dacht op, dat de prijs van
losse nummers van het
Amersfoortsch Dagblad vijf
cent bedraagt.
Het Amersioortsch Dagblad is aangesloten
bij de Vereeniging voor Publidteitswaarde
(Bureau: Tournooiveld 4, 's-Gravenhage),
welke op aanvraag aan adverteerders
volledige, door accountants gecontroleer
de, gegevens omtrent de verspreiding van
•sns blad verstrekt.
Dit blad heeft een dagelijk-
sche oplaag van
