Dr. WOHLTAT NAAR
ONS LAND
DE DUITSCHE WIG IS
VERDER INGESLAGEN
DE EEMLANDEJR
Radiorede van
Attlee
Lagerhuislid
gearresteerd
De toestand in
Marokko
BERICHT
LOSSE NUMMERS 5 CENT
ABONNEMENTSPRIJS oer 3 maanden voor Amersfoort 1,95; per maand 0.65; per
Vrijdag 24 Mei 1940
Uitgave: VALKH0FF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
38e Jaargang No. 315
Ook andere Duitsche economen worden
verwacht om aan den weder
opbouw te arbeiden
Het bombardement
op Nijmegen en
Waalwijk
Toch nog een „Wonder
aan de Marne"?
Het frontbericht van het D.N.B. meldt, dat
de eigenlijke strijd tegen Engeland
naderbij is gekomen
Het optreden van
snelle Duitsche
booten
MEDEDEELING
AAN ONZE ABONNÉ'S
Geen overbelasting
van de post
KOORENS VOOR HET
GERECHTSHOF
Duitsche mijnen aan
de Zuid-Afrikaansche
kust
De nieuwe ordening
der wereld
IS!
fft
AMERSFO ORIS CH DAGBLAD
jJweek (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Hod Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
iiij
PRIJS 0£R AOVERTENIIEN van 14rc8els* LOS met inbegrip van een bewijsnummer,
- _n ii elke regel maer f 0.25. Liefdadigheids-advertcntiën voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
hil
's-GRAVENHAGE, 23 Mei.
STAATSRAAD DR. WOHLTAT, de ook in Nederlandsche krin
gen van handel, nijverheid en industrie zeer bekende Duitsche
econoom, komt naar ons land met het doel de economische verhou
dingen tusschen Duitschland en Nederland te coördineeren en wel
zoo, dat zij nog hechter zullen worden, dan zij tot nu toe in vredestijd
reeds waren. Beide landen zullen de vruchten hiervan plukken. Tege-
d>'« lijk met dr. Wohltat worden nog meer Duitsche economen in Neder
land verwacht en in nauwe samenwerking met Nederlandsche instan-
,.J ties, als b.v. de Nederlandsche Bank en de departementen van handel,
nijverheid en scheepvaart, van landbouw en visscherij en van sociale
zaken, zullen zij arbeiden aan den wederopbouw van het economische
leven hier te lande. Enkelen van hen zijn reeds in Den Haag aange-
"D OVENSTAANDE mededeeling was
J-' wel de belangrijkste, die den van-
p avond op de persafdeeling van het
Duitsche gezantschap verzamelde jour
nalisten tijdens de-gebruikelijke dage-
lijksche persconferentie door dr. W.
Janke werd gedaan.
Staatsraad Wohltat, die vele Euro-
Tj peesche landen heeft bereisd en in het
j bijzonder in Roemenië belangrijke over.
'eenkomsten op economisch gebied tus
schen dit land en Duitschland heeft tot
J' stand gebracht, zal als economisch
j commissaris verhonden worden aan de
Nederlandsche Bank. Zijn benoeming
j is uitgegaan van den opperbevelhebber
Van het Duitsche leger. General-Obersl
n| ;Von Brauchitsch. Ziin naam zoo zei-
dr dr. Janke is een waarborg voor
een wederopbouw van het economisch
leven in Nederland in even grooten als
grootschen stijl.
Voorts deelde dr. Janke mede, dat
zich op enkele plaatsen in ons land
bij de bevolking helaas wrijvingen
hebben voorgedaan van hinnenland-
schen politieken aard. Hij verzocht
met nadrujc er bij het Nederland
sche volk nogmaals op aan te drin
gen, dat het ongewenscht is zich uit
te laten over binnenlandsche poli
tieke aangelegenheden.
De bedoelde wrijvingen openhaarden
zich in beleedigingen, hier en daar
zelfs in mishandelingen, hetgeen dr
Janke ernstig betreurde. Zouden deze
feiten zich herhalen, dan mogen maat
regelen daartegen tegemoet worden ge
zien. Dr. Janke gaf uiting aan de hoop,
dat de gesignaleerde wrijvingen uitzon
deringen mogen blijken te zijn.
I Weer Duitsche dagbladen
A LS bewijs voor het Duitsche stre-
ven een zoo ver mogelijk gaanden
normalisatie van het leven in Neder
land noemde de woordvoerder het feit,
dat Duitsche dagbladen en tijdschriften
met ingang van heden weer in Neder
land verkrijgbaar zijn gesteld. Ook de
verkeersrelaties tusschen Nederland en
Duitschland, zoowel wat betreft de
spoorwegen als het verkeer over deü
weg, worden met deh dag beter. Aan
verdere normaliseering op dit terrein
wordtu hard gewerkt.
De bomaanvallen op
Nijmegen en Waalwijk
'EEN aanzien van het bombardement
A op Nijmegen en Waalwijk door
Engelsche vliegtuigen, waarvan het
Duitsche legerbericht van heden mel
ding maakt, merkte dr. Janke op. dat
deze gebeurtenissen in heide bevolkings
centra groote verontwaardiging hebben
.gewekt. Ook de Engelschen weten, dat
beide plaatsen niet alleen ver van de
oorlogszone liggen, maar bovendien
„open" zijn.
De verontwaardiging is des te grooter
nu is gebleken, dat de aanwezigheid
van de Nederlandsche regeering in Lon
den de Engelschen er niet van heeft
kunnen weerhouden, vreedzame plaat
sen op Nederlandsch gebied te bombar
deeren. Dr. Janke was nog niet in staat
het juiste aantal slachtoffers dat onder
de burgerbevolking is gevallen, mede te
deelen.
Tenslotte vertelde de heer Janke. dat
berichten uit Londen en New York mel
den, dat door de Engelsche regeering
voor een bedrag van 350 mill, pond aan'
waardepapieren, hetwelk toebehoort aan
Nederland en België en dat in het
Britsch imperium is ondergebracht, ge
bruikt is om wapenleveranties in de
Vereenigde Staten te financieren. Hij
noemde deze berichten een nieuw be
wijs voor de Duitsche bewering, dat
Engeland de kleine landen niet helpt,
maar van deze alleen profijt wil trek
ken.
„Engeland moet thans al zijn
hulpbronnen mobilisee-
ren"
LONDEN, 23 Mei. (D.N.B.) Minister
Attlee heeft voor de radio gesproken
en o.a. verklaard:
Engeland moet thans al zijn hulp
bronnen mobiliseeren en de grootst
mogelijke prestaties verrichten. Daartoe
moet de regeering de mogelijkheid heb
ben, controle uit te oefenen over per
sonen en eigendom. Elkeen moet zijn
werk voortzetten, doch de regeering
moet. het recht hebben, elkeen daar te
plaatsen, waar het staatsbelang zulks
vereischt en bedrijven, handelsonderne
mingen. industrien en banken aan con
trole te onderwerpen. Do productie van
munitie en oorlogsmateriaal wordt aan
een speciale controle onderwerpen. Zoo
als aangekondigd, zal Greenwood het
voorzitterschap op zich nemen van den
productieraad.
De Engelsche pers hoopt erop
LONDEN, 23 Mei. (D.N.B.) De En
gelsche pers houdt zich bezig met de
verschillende beoordeelingen van den
toestand. Vooral komt heden voor het
eerst het inzicht van den ernst der si
tuatie aan het front tot uiting. Tevens
spreken do bladen de hoop uit, dat met
den persoon van generaal Weygand een
nieuw „wonder aan de Marne" ten gun
ste van de Geallieerden zal geschieden.
De Times noemt den toestand ernstiger
dan ooit tijdens den wereldoorlog. Er
bestaat weinig hoop den Duitschen op-
marsch naar de kust tegen te houden,
en men heeft in het geheel geen hoop
de Duitschers weer van de kust te ver
drijven.
r~
De Rotterdamsche dakloozen, die in verschillende plaatsen van ons land zijn ondergebracht, krijgen een
liefderijke verzorging. De Vereeniging Hulp voor Onbehuisden in Amsterdam doet haar naam eer
BERLIJN, 23 Mei.
HET frontbericht van 't D.N.B.
meldt: De wig, die in Weste
lijke richting eerst langs de Som-
me en vervolgens Noordelijk tus
schen de vijandelijke legers is ge
dreven, is verder ingeslagen. De
Duitsche troepen hebben zich in
zekeren zin binnen dezen wig om
gedraaid en treden thans op in
Noordelijke richting, dus naar
Calais. De Westelijke rand van
het groote ingesloten gebied, waar
in de Belgisch-Fransch-Engelsche
legers zijn opgesloten, wordt daar
mede systematisch gesloten.
De ring om den tegenstander wordt
steeds nauwer. Met het oog op het toe
nemende gevaar der definitieye vernie
tiging zijn ook gisteren weer door sterke
vijandelijke strijdkrachten in Artois op
een breed front met het zwaartepunt bij
Kamerijk en naar het Oosten uitbraak-
pogingen ondernomen, die leidden tot
geringe plaatselijke successen van den
vijand, maar vervolgens onder bloedige
verliezen voor den tegenstander werden
afgeslagen. Deze vergeefsche aanvallen
hadden als eindresultaat den wil tot
weerstand van den tegenstander te ver
zwakken, aangezien na zekere aanvan
kelijke successen weer een zware reactie
intrad. Ook het verder oprukken van de
Duitsche troepen in de. richting van
Calais heeft de hoop op een doorbrak
verder verminderd.
Hel hoofdpostkantoor te Rotterdam
Voor dit omvangrijk werk zijn een
c?br
wordt voorzien van nieuwe ruiten,
zestal steigers aan het gebouw aan-
acht
Bij den afweer van de doorbraakpo
gingen van gisteren werd het leger na
drukkelijk uit de lucht gesteund, voorts
onderscheidde zich het afweergeschut
in de bestrijding van pantserwagens.
Het boschterrcin ten Zuid-Oosten van
Valenciennes is van vijanden gezuiverd.
Het luchtwapen heeft ook de havenin
stallaties van Dover gisteren aangeval
len, terwijl de Engelschen een roep om
hulp wegens de bedreiging van Calais
hebben doen hooren.
Naar het schijnt wijst thans de
stoot van het Westelijke Duitsche
leger in de richting Calais—Dover.
Daarmede komt de eigenlijke strijd
tegen Engeland naderbij. Allereerst
moet echter het omsloten gebied in
Noord-Frankrijk en België nog ge
heel door Duitsche troepen worden
bezet.
Met het oog op de sterke strijdkrach
ten, die hier ingesloten zijn, zal dat
niet zonder zware gevechten geschieden
Vergelijkingen met ervaringen uit den
Poolschen veldtocht moeten aangepast
worden aan de hier aanwezige omstan
digheden. De ring is aardrijkskundig
veel grooter. de vijand militair sterker
en belangrijk heter uitgerust dan de
Poolsche divisies bij Kutno. Gesteund
op den frissclien aanvalsgeest der Duit
sche troepen zal de Duitsche leiding ook
deze taak zoo snel mogelijk tot oplos
sing brengen.
De gisteren gemelde aanval van
snelle Duitsche booten voor de vij
andelijke havens aan het Kanaal
vormt, naar uit het legerbericht van
vandaag blijkt, geen op zich zelf-
staande actie. De uitbreiding van de
Duitsche zeepositie om den Holland-
schen kuststrook naar het Westen
wordt dus reeds systematisch uitge
buit.
Na het veelbelovende succes van den
oberleutnant ter zee Opdenhoff, die bij
aanvang der Nederlandsch-Belgische
operatie in de vrije Noordzeeruimte een
Engelschen torpedobootjager tot zinken
bracht, brengen de eerste aanvallen uit
de nieuwe- vooruitgeschoven stellingen
op de Fransche havens aan het Kanaal
verdere successen en daarmede nieuwe
bewijzen voor den aanvalsgeest der
snelle booten ,die reeds voor Noorwegen
waardevolle diensten hebben bewezen.
Het tooneel der nieuwe successen is
hetzelfde afs dat der eerste aanvallen
van de snelle boot in de geschiedenis
van haar ontwikkeling. De gebieden
voor de Vlaamsche kust en voor de
Kanaalhavens deden in den wereldoor
log door hun aardrijkskundige toestan
den en hun militair belang de gedachte
opkomen aan een gebruik van snelle
booten, zoowel aan Duitsche als aan
Engelsche zijde. Verkenning van nabij
en bestrijding van duikbooten werden
toentertijd met succes door snelle boo
ten uitgevoerd. Grootere successen tegen
vijanderlijke oorlogsschepen waren den
kleinen vaartuigen toen nog niet be
schoren. Het gelukte slechts een van
verre bestuurde snelle boot een En-
Op grond van de nieuwe
wet op de verdediging
LONDEN. 23 Mei. (D.N.B.) Het La
gerhuislid Captain Ramsay is heden
morgen gearresteerd en in de gevange
nis van Brixton ingesloten.
Bij den aanvang van de Lagerhuis
zitting heeft de speaker mededeeling
gedaan van de arrestatie, die door den
minister van binnenlandsche zaken
was gelast.
Ramsay is lid van de conservatieve
partij, voor Peebles in Schotland zat hij
in het Lagerhuis. Hij is op grond van
de nieuwe wet op de verdediging ge
arresteerd. welke de. regeering de be
voegdheid geeft om zekere personen, die
in contact staan met bepaalde organisa
ties, te arresteeren.
Tal van Italianen ge
arresteerd
ROME, 23 Mei (D.N.B.). Het Ita-
liaansche Telegraafagentschap meldt,
dat in het Fransche protectoraat Ma
rokko de Fransche maatregelen tegen
de Italianen plotseling hervat zijn. Zon
der nadere verklaring zijn Italianen uit
alle sociale la-gen in de gevangenis ge
worpen of binnen enkele uren uit het
protectoraatsgebied naar Tanger afge
schoven. Zij moesten hun eigendommen
achterlaten. In een vliegtuigfabriek
werden Italiaanschc arbeiders gearres
teerd onder het voorwendsel, dat daden
van sabotage gepleegd waren. Een aan
tal Italiaahsche onderdanen, welke wil
den vertrekken met een schip, dat en
kele uren later verwacht werd, zijn
kort tevoren per trein naar de interna
tionale zone van Tanger vervoerd, waar
zij door de Fransche bestuursautoritei-
ten worden vastgehouden.
VLUCHTELINGEN IN GIBRALTAR
ROME, 23 Mei. (D.N.B.) Het gewone
postschip, dat op de lijn Gibraltar—
Tanger vaart, en dat gisteren in Tanger
de eerste vluchtelingen uit de Engel
sche vesting Gibraltar aan land heeft
gebracht is niet volgens de dienstrege
ling naar Gibraltar teruggekeerd, maar
doorgevaren naar Casablanca.
VLEESCHLOOZE DAGEN IN
GRIEKENLAND
ATHENE, 23 Mei (Stef-ani). Be
sloten is, dat het vleeschverbruik be
perkt zal worden tot twee dagen per
week, n.l. Donderdag en Zondag.
gelsch pantserschip te beschadigen. I-Iet
succes van Italiaansche snelle booten in
de Adriatische Zee tegen een Oosten-
rijksch slagschip was toentertijd verge
makkelijkt door de bijzondere omstan
digheden van weer en zee in het gebied
aldaar, zooals ze aan de Vlaamsche
kust nauwelijks te vinden waren. De
thans behaalde successen der Duitsche
snelle booten geven het recht vast te
stellen, dat het gebruik, dank zij het
hoogere prestatievermogen en vooral
door verder ontwikkelde aanvalstactiek,
groote uitbreidingen met zich zal bren
gen.
Door technische om
standigheden zal ons
Maandagochtendblad
VOOR LOOPIG NIET
VERSCHIJNEN
DIRECTIE AMERSF. DAGBLAD
's-GRAVENHAGE, 23 Mei. Do
opperbevelhebber van land- en zee
macht, in overleg met den Duit
schen bevelhebber in Nederland,
deelt mede, dat, hoewel het post
verkeer in alle onderdeden in ge
heel Nederland, met uitzondering
van ZoeJand, weder is hersteld, het
verkeer niettemin nog groote moei
lijkheden ondervindt, omdat lint
met veelal gebrekkige middelen en
langs allerlei omwegen moet wer
ken. Het publiek wordt daarom ver
zocht de post niet te overbelasten en
vooral veel ruimte innemende zen
dingen zooals postpakketten voor-
loopig tot het allernoodzakelijkste
to beperken.
AMSTERDAM, 23 Mei.
Naar wij vernemen heeft de Offi
cier van Justitie, mr. L. de Blé-
court hooger beroep aangetee-
kend in de strafzaak tegen den
Amsterdamschen hofmeester Koo-
rens, die door de Rechtbank we
gens doodslag, gepleegd op zijn
vrouw, en het verbergen van het
lijk, met de bedoeling om het te
onttrekken aan de opsporing van
de Justitie, was veroordeeld tot
15 jaar en zes maanden gevange
nisstraf.
LOURENCO MARQUEZ, 23 Mei. (D.N.
B.) Aan de Zuid-Afrikaansche kust
zijn tot dusverre acht Engelsche sche
pen, uit Karatsji en Singapore komende
op Duitsche mijnen geloopen en gezon
ken. Slechts in drie gevallen kon de be
manning in de booten gaan. 1-Iet zoeken
der mijnen is moeilijk en gevaarlijk ge
bleken. Reeds twee mijnenvegers zijn
ten offer gevallen aan de Duitsche mij
nen. In Walvischbaai zijn drie uit En
geland verwachte schepen tien tot veer
tien dagen over tijd. Uit Pretoria wordt
gemeld, dat men aan Engelsche zijde
door deze gebeurtenissen zeer getroffen
is en bovendien slerk verontrust over
de stemming der inheemsche bevolking.
TOKIO, 23 Mei. (D.N.B.) Bij do
ontvangst van een rcgeeringsdelegatio
uit Nanking heeft dc voorzitter van
den staatsraad en vroegere minister
president. vorst Konoye, gewezen op de
beteekenis van de aan den gang zijnde
nieuwe ordening der wereld. Hij ver
klaarde, dat er op het oogenhlik geen
natie ter wereld is, die kan gelooven
tegenover de omwentelingen in de ge-
heele wereld haar heslaan volgens de
oude wereldorde in stand te kunnen
houden. Naties, die zoo doen, sluiten
haar oogen voor het feit der evolutie
der menschheid en moeten den bitteren
beker der vernietiging ledigen. Daaruit
wordt echter ook de wensch verklaard
van de regeeringen in Tokio en Nan
king om een nieuwe orde in het Verre
Oosten te scheppen.
Wij verzoeken onzen adver
teerders er rekening mede te
willen houden, dat voortaan in
alle ons ter plaatsing aange
boden annonces naam en adres
van den inzender dienen voor te
komen.
Advertentiën onder nummer
worden door ons niet meer aan
genomen.
DIRECTIE
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
