FRANKRIJK LEGT DE WAPENS NEER
EEN CONFERENTIE HITLER-MUSSOLINI
om gezamelijke actie te bepalen
Geweldige geestdrift
te Berlijn
RADIO-TOESPRAA K VAN PETAIN TOT
HET FRANSCHE VOLK
Italiaansch commentaar op
de Fransche capitulatie
CHATEAUX PALMER
J. A. SCHOTERMAN ZN.
Roeien met de riemen
De vesting Metz
in Duitsch bezit
De reactie in
Amerika
Radiorede van
Churchill
De verhouding
van Frankrijk
tot Engeland
Mussolini uit
Rome
vertrokken
HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEHRER, 17 Juni (D.N.B.)
De minister-president der nieuw gevormde Fransche
regeering, Maarschalk Pétain, heeft in een radio-toespraak
tot het Fransche volk verklaard, dat Frankrijk thans de
wapens moet neerleggen. Maarschalk Pétain wees daarbij
opeen doorhem reedsondernomenstapomdeRijksregeering
van dit besluit in kennis te stellen en de voorwaarden te ver
nemen, waaronder het Duitsche Rijk bereid is te voldoen
aan de Fransche wenschen.
De Fuehrer zal een ontmoeting hebben met den Italiaanschen
minister-president Benito Mussolini, voor een gedachten-
wisseling, waarin de houding der beide staten zal worden
vastgesteld.
De motorbrandstoffen
in Duitschland
Per flesch f 1.35
Per anker f 53.-
rA
WILLY PÉTILLON schrijft voor onze j
lezeressen over: J
RECEPTEN
Ie BLAD PAG. 2 AMERSFOORTSCH DAGBLAD DINSDAG 18 JUNI 1940
BERLIJN, 17 Juni. (D.N.B.) Het bericht, dat Frankrijk als
gevolg van de ongelooflijke Duitsche militaire successen de wapens
heeft moeten neerleggen, verspreidde zich in de middaguren in Ber
lijn als een loopend vuur. Even voor vijf uur werd door de rad.io.aan-
gekondigd, dat een speciaal bericht van verstrekkende politieke en
militaire beteekenis uit het hoofdkwartier van den Führer te ver
wachten was. In een oogwenk kwam daarop voor de openbare luid
sprekers en radio-maatschappijen een dichte mcnschenmenigte bij
een en wachtte vol spanning op het sensationecle bericht.
Arbeiders en bedienden, die op den thuisweg waren, sprongen
van tram en autobussen af en renden naar de luidsprekers. De open
bare telefooncellen werden compleet bestormd, ieder wilde zijn fami
lieleden zoo snel mogelijk op de gebeurtenissen opmerkzaam maken.
Toen de radiospreker met het bericht uit het hoofdkwartier van den
Führer begon, heerschte er een ademlooze spanning.
Spontaan werden de nationale hymnen door de bijeengekomen
menigte meegezongen, die na het bericht door de radio werden ge
speeld. Nadat de eerste verbazing was geweken, die de mcnschen be
ving door de voor hen bijna niet te geloovcn ineenstorting van Frank
rijk, brak een geweldig gejubel los, dat in geestdriftige betoogingen
voor den Führer en de weermacht tot uiting kwam
De beteekenis en de gevolgen van deze gebeurtenissen werden
in levendige gesprekken besproken. Uit alle gesprekken bleek een
stemmig de trots en bewondering voor de prestaties van de Duitsche
soldaten, die het Fransche besluit hebben afgedwongen. Kort na de
verspreiding van het speciale bericht door de radio verschenen reeds
de eerste extra-edities der groote BeiJijnsche bladen die den vetkoo-
pers letterlijk uit de handen werden gegrist.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH
RER. 17 Juni (D.N.B.). De vesting
Metz heeft zich Maandagmiddag overge
geven aan een Duitsche afdeeling.
Op het zelfde oogenblik dat een Duit
sche pantserdivisie het station van Be-
sanQon bezette, reed daar, volgens de
dienstregeling, een D-trein uit Marseille
binnen. Vele vacanliegangers, onder wie
talrijke hooge Fransche officieren, wa
ren op het verschijnen van de Duitsche
troepen zoo weinig voorbereid, dat zij
de Dnitschers voor Engelschen aanza
gen. Zij werden gevangen genomen.
Tijdens epn van de afgeloo'»en dagen
is het een Duitsche infanteriedivisie ge
lukt om bij een vertwijfelden, door pant
serkrachten ondernomen Franschen te
genaanval, van de 20 aanvallende pant
serwagens er 15 te vernietigen.
De Franschen waren bij hun wilde
vlucht op verschillende plaatsen niet
meer in staat om hun oorlogsmateriaal
mee te nemen Zoo zijn bij Sens, ten
Zuid-Oosten van Parijs. 7 spoorwegka
nonnen buit gemaakt
In den loop der jongste operaties heeft
de reeds eens in het Duitsche legerbe-
richt genoemde commandant van een
•chuttersrcgiment. oberstleutnant Balck
het vliegveld en de stad St. Didier door
een koenen overval genomen. I-ïi.i ver
nietigde daar verscheidene vliegtuigen
en maakte verder een groote buit. Een
pantserregiment, onder leiding van zijn
commandant, oherelleunant Eberbach.
bezette op het laatste oogenblik een
uiterst belangrijke brug over de Seine,
voor deze door den vijand opgeblazen
werd.
De Führer en opperste bevelhebber
van de weermacht heeft op voorstel van
den opperbevelhebber van het lucht wa
pen, generaal veldmaarschalk Goering,
het ridderkruis van hel IJzeren Kruis
verleend aan kapitein Wilhelm Baltha
zar en oberleutnant Harras, die zich bei
den bijzonder bii den strijd in de lucht
hadden onderscheiden.
BERLIJN. 17 Juni. (D.N B.) - De al
gemeen gevolmachtigde voor het mo-
torverkeer in Duitschland heeft in een
onderhoud de voorziening van Duitsch
land met motorbrandstoffen buitenge
woon bevredigend genoemd. Al is ook
wat de bedriifsbehoeften betreft, de
voorziening van Duitschland, zelfs voor
een oorlog van zeer langen duur, verze
kerd. toch dient op dit gebied spaar
zaamheid te worden betracht, want de
besparingen van thans, en de wellichl
nog grootere besparingen, dip nog zul
len plaats vinden, hebben op het gebied
van het motorverkeer de groote Duit
sche reserves voor doeleinden van den
eersten rang nog vergroot.
WEDEROM EEN LUCHTAANVAL OP
TSJOENGKINS
TOKIO 17 Juni (Domei). De Ja-
pansche luchtmacht der marine heeft
volgens een telegram der strijdkrachten
Ie velde Zondag voor de twaalfde maal
dit jaar een luchtaanval ondernomen op
Tsjoèh'gking, waarbij groote schade
werd veroorzaakt.
OPROEP TOT DE FRANSCHE BEVOL
KING
GENEVE, 17 Juni (D.N.B.). De Fran
sche radio heeft hedenavond na een her
haling van het besluit van maarschalk
Pétain de bevolking aangespoord „ge
duld en koelbloedigheid" tc bewaren en
de aanstaande gebeurtenissen met de
grootste kalmte af te wachten. AlJe
Franschen moeien thuis blijven en niet
tehoop loopen op de landwegen, tenein
de een desorganisatie van het geheels
^eukeersnet te vermijden. .De regceripg
en de autoriteiten zijn vast besloten de
rust en de discipline te'handhaven en
zullen dit met alle middelen doorzetten.
NEW-YORK 17 Juni (D.N.B.) -
Met reusachtige letters en onder op
schriften als „Frankrijk buigt zich"
e.d. hebben de New-Yorksche bla
den Maandag de verklaring van
maarschalk Pétain gepubliceerd dat
Frankrijk de wapens moet neerleg
gen Dit bericht leidde op de New-
Yorksche effectenbeurs direct tot
aanzienlijke koersdalingen, die uiter
aard in het bijzonder ondernemin
gen met Fransche bewapenings-
opdrachtcn golden.
In economische kringen te New York
wordt onomwonden verklaard, dat door
den stap van Frankrijk het vraagstuk
der gewapende interventie van de Ver-
eenijde Staten heeft afgedaan, want
„een verstandig koopman zal geen aan
deel nemen in een reeds failliete onder
neming."
Volgens United States News begint
thans voor de Vereenigde Staten „een
tijdperk van gewapende isolatie", die
tot uiting zal komen in grootere Noord-
Amerikaansche belangstelling voor
Spaansch-Amerika en de politiek van
goede nabuurschap bij de regeling der
vraagstukken, welke thans acuut wor
den. op de nroef zal stellen.
LONDEN, 17 Juni (D.N.B.).
Churchill heeft hedenavond een kor
te radiotoespraak gehouden, waarin
hij allereerst opmerkte, dat de be
richten uit Frankrijk zeer slecht wa
ren. Vervolgens sprak hij enkele
woorden van deelneming naar aan
leiding van het ongeluk, waarin
Frankrijk is gestort. Dit ongeluk,
zoo vervolgde Churchill, is van geen
invloed op het Briteche doel. Enge
land zal thans als eenige voorvech
ter, „d.e zaak der wereld" verdedigen.
Tenslotte sprak Churchill de hoop
Hit, dat tenslotte voor Engeland al
les nog een goed einde zal nemen.
ROME, 17 Juni. (D.N.B.) -
Frankrijk legt de wapens neer",
Frankrijk capituleert"De nieu
we Fransche regeering verzoekt
om een wapenstilstanddeze en
dergelijke opschriften plaatsen de
Romeinsche avondbladen over de
geheele breedte van hun édities,
waarin de aankondiging van maar
schalk Pétain voor de Fransche
radio wordt gepubliceerd.
Frankrijk, zoo schrijft de Giornale
d'Italia, ziet tegenover den totalen oor
log, dien de beide verbonden as-mogend-
heden in koenen strijd voeren, zijn alge-
hcele politieke en militaire systeem in
eenstorten. Dit systeem was gegrondvest
op vier hoekpijlci*-: de Maginotlinie,
waardoor de mogendheden tot een lang-
durigen oorlog moesten worden gedwon
gen, de ontzaglijke imperiale en finan-
cicele reserves, liet bondgenootschap
met Engeland en ten slotte de politieke
en militaire hondgenootschappen mei
de mogendheden in het Oosten en Zuid
oosten van Europa. Deze bondgenoot
schappen, aldus gaat Gayda verder,
zijn de onmiddellijke aanleiding er toe
geweest, dat Frankrijk in den oorlog
werd meegesleurd. Het zelfde kan men
zeggen van het bondgenootschap met
G root-Brittan nië.
De italiaansche bladen wijzen er
op, dat de plotselinge politieke ver
anderingen in Frankrijk niet alleen
kunnen worden verklaard uil den
militairen nederlaag, maar vooral
ook uit de geweldige golf van haat
tegen Engeland, waardoor geheel
Frankrijk is aangegrepen.
Onder den druk van den militairen
nederlaag, die reeds den omvang van
een catastrophe aannam, hebben ook de
politieke gebeurtenissen een snel ver
loop gehad, zoo steil de Popoio di Rouia
vast. Revnaud. rle woordvoerder van de
Engelsche oorlogsophitsers, is gedwon
gen af te treden na een aantal verijdel
de manoeuvres, waarbij hi.i ondersteund
werd door Churchill, die gepoogd heeft
7.iin tvrannie staande te honden over hei
Frankrijk, dat reeds voor Engelsch
eigenbaat zijn bloed had geofferd. Voor
iedereen is het nu wel duidelijk, dat
Frankrijk, evenals Polen, Noorwegen,
België en Nederland, op het bloedige al
taar van de Angelsaksische dernopluto-
civaten i6 opgeofferd.
De Tevcre verklaart, dat nu echter
Engeland aan de beurt js. De sleutelpo
sitie van Engeland is de Middelland-
sche zee, waar de taak van Italië ligt in
dezen oorlog. Bij deze krachtmeting is
de houding der Egyptische regeering ge
geering geheel onmogelijk.
Zij heeft verklaard tegen Italië te wil
len oprukken, indien Egyptische plaat
sen zouden worden gebombardeerd of
Italiaansche troepen het land zouden
binnendringen. Tegelijkertijd heeft zij
echter in tegenspraak tot de verdragen,
toegestaan, dat Egypte tot een basis
voor operaties tegen Cyrenaica en Alex
andria tot een steunpunt van Engelsche
offensieven tegen Italië is gemaakt.
Het R. Kath. dagblad Auvenire valt
als volgt don militairen toestand samen,
welke de ineenstorting van Frankrijk
heeft veroorzaakt. De leidende klac-6e in
Frankrijk, die schuldig staat aan de op
offering van de solidariteit van het vas
teland aan de buitcn-Europeesche
eilandhegemonie van Groot-Brittannië,
is aangekomen aan den pioloog van hef
onverbiddelijke lot. dat zich reeds «Ree-
kende in den nacht van 5 op 6 Juni, toen
Revnaud weigerachtig bleef tegenover
president Lebrun en den door Laval
aangeboden reddingsboei afwees. Rey-
naud en zijn troep vergaan onder de
ruines van hun vaderland, zonder licht
van grootheid en onder het sinistere
schijnsel van den volksafschuw.
De Fransche generale staf, verraden
en besmeurd door de beschuldigingen
van Reynaud. neemt wraak, en de oude
maarschalk Pétain vond de moreele
kracht en de mogelijkheid tot redding
van de eer door het einde af te kondigen
van de nuttelooze slachting. Dat heeft
Leopold III ook reeds gedaan, waarbij
hij vergeefs een voorbeeld gaf aan
Frankrijk,, terwijl hij van verraad werd
beschuldigd door Revnaud. den vluch
teling van Parijs, van Tours, van Bor
deaux. die zich gereed maakt om naaj
Washington te vluchten.
Deze beschuldiging Is herhaald door
Churchill, die mei Eden het gewicht
draagt van de verantwoordelijkheid
voor de spoedige ineenstorting van
Groot-Brittannië. Engeland zal thans
geen volkeren meer vinden, die bereid
zijn om zich voor zijn belang op fe offe
ren De Nieuwe Wereld is nog niet zoo
oud gcvwprrlen, dat zij niet de noodzake
lijkheid begrijpt van een overeenstem
ming met het nieuwe Europa.
ROME, 17 Juni. (D.N.B.) Onmiddel
lijk na liet bekend worden van de laat
ste berichten uit Frankrijk zijn de Ita
liaansche minister van huitcnlandsrhe
zaken, praat Ciano en de minister voor
de volksopvoeding. Pavolini. per vliee-
luip naar Rome terupeekeerd. Terstond
hielden rij een hesprekine mei den Dn
ce in het Palazzo Vcnczia.
De ciief van den peneraicn slaf der
Italiaansche weermacht, maarschalk
Badoplio is Maandacmiddae door den
Duce voor een laneduriee hesnrekinp
over den militairen toestand nntvanpen
Mussolini is Maandagavond om
20 uur 30 uit Rome vertrokken
voor een nieuwe ontmoeting met
den Führer en rijkskanselièr,
Adolf Hitier. Zijn vertrek ge
schiedde in particulieren vorm
van een nevenstation in Rome. De
Duce wordt begeleid door den mi
nister van buitenlandsche zaken,
graaf Ciano. door zijn kabinets
chef Segastianini. en door den
plaatsvervangenden chef van den
generalen staf, generaal Rotta.
Voorts verluidt, dat tijdens de
reis nog verdere persoonlijkheden,
onder wie ook de chef van den ge
neralen staf der geheele Italiaan
sche weermacht, maarschalk Ba-
doglio. in den trein zullen stappen
Teizelijk met den Duce is ook de
Duitsche ambassadeur! von Mackensen
naar Duitschland vertrokken
SOVJET RUSSISCHE OORLOGS
SCHEPEN IN REVAL AAN
GEKOMEN
REVAL, 17 Juni (D.N.R.). - Behalve
gemotoriseerde Sovjet-Russische troe
pen die vanmorgen reeds hier waren
aangekomen, zijn in den loop van den
dag ook Sovjet Russische oorlogssche
pen met het slagschip „Oktjabrskaia
Rewolucja" hier binnengeloopen en op
de reede voor anker gegaan.
(Jiue cru Murzuux)
Van het uitmuntende oogstjaar 1934
Au 1875
UTRECIITSCHLST RAAT 17
TELEFOOS 3450
FAN het begin van de week is de broodrantsoencering een feit geworden en we staan
nu voor het geval en moeten er van maken wat er van te maken is. Wij zullen dat
uiteraard doen ieder naar eigen aanleg en aard. De een zal mopperen over de opge
legde maatregelen, een ander zal zich opstandig verzetten met tegen de maatregel
want daar valt geen verzet tegen te plegen maar zelfs tegen iedere poging om een
uitweg tc zoeken; weer een ander zal zuchtende over al den last, die wordt veroorzaakt,
toch maar de hand aan het werk slaan en misschien ontdekken, dat het toch wet mee
valt en nog een ander zal met moed en opgewektheid zoeken naar middelen en wegen
cn zal die vinden ook. Want altijd nog geldt de oude waarheid, dat wie heeft (moed)
die zal gegeven worden (goede invallen). Al deze verschillende reacties worden weer
gegeven in brieven, die ik van lezeressen ontvang en met allen kan ik meevoelen en
meeleven. Alleen écn ding is er, waar niets aan te veranderen vatl cn wat niet dik
wijls genoeg herhaald kan worden: wij moéten hier doorheen en zoo lang er nog niet
direct gebrek en hongersnood is, moeten wij het als onzen eersten plicht rekenen de
genen, die van onze huishoudelijke leiding afhankelijk zijn niet alleen zoo goed mo
gelijk te voeden, maar ook nog om hun die voeding zoo aantrekkelijk mogelijk te ma
ken. Dus niét met een martelaarsgezicht den warmen schotel op tafel brengen, maar
„frisch en vroolijk" en dienstbereid deze uitbreiding van onze taak op ons nemen.
CP EN lezere- meende, dat warme
maaltijden onmogelijk zouden zijn in
plaats van brood, om verschillende re
denen en het lijkt me goed die even on
der de loupe te nemen.
Ie. Wanne maaltijden kosten gas en
wij moeten 30 pet besparen.
Juist stond dezer dagen in de krant,
dat voor de zéér kleine gasgebruikers
soepelheid betracht zal worden. Wie
roeds uiterst zuinig was, kan niet nog
zuiniger worden. Maar bijna in ieder
gezin kan nog wel iéts gevonden wor
den, dat helpen kan. Bovendien, wat
het zwaarst is moet hei zwaarst wegen,
dus we zeggen: eerst het gas voor wat
absoluut noodig is. d.i. het eten. De
rest komt later.
Bovendien kunnen resten van den
vorigen dag zeer goed dienst doen en
die kan men, mits er wat meer tijd voor
gerekend wordt op 'n theelicht worden
gewarmd. Verder kunnen we verschil
lende gerechten in de hooikist of in
kranten gaar laten worden. Rijst ma
caroni, erwten en boonen, enz.
*2e. Voor pannekoeken is behalve gas
ook vet of olie en meel noodig. Zal de
overheid ons naar goeddunken meel la
ten koopen. als het brood gedistribueerd
wordt?
Neen. Maar wi zullen ook niet ge
heel zonder meel zijn. Bovendien is er
nog boekweitemeel en kan bloem ver
mengd worden voor pannekoeken met
custardpoeder; ook is ei nog rijstebloem
en anders hakken we ecen pannekoe
ken maar kleine, dus gemakkelijk ban
teerbare koel van griesmeel, rijst,
havermout of aardappelen. En we ge
bruiken het vet. we gebruiken kun
nen. Als er liPelemaal niets meer zou
zijn. >a. dan zijn we natuurlijk aan de
boomschors toe. Ook hoeven we niet
dagelijks nanne of andere koeken te
eten. En we kunnen probeeren ik zei
he reeds, cxnerimenteeren in de keu
ken hééft charmes om iets te bakken
dat inplaats van brood zou kunnen ko
men Als .11 vu Hing natuurlijk en niet
dagelijks.
3e. Rauwkost-chotels in verband met
f nhusgevaar niet aan te bevelen
Dat heb ik ook reeds opgemerkt, maar
dat tvphusgevaar zal waarschijnlijk
niet ",00 lang blijven als de brooddisiri-
bufie en als men wél aardbeien durft
eten na ze in kokend wr r gedoniT'd
'e hebben, dan kan dat ook niet groen
ten. Rijst is er nog en we houden ons
alleen bezie met wat we nog wél heb
ben Het heeft geen zin om nu reids te
jammeren o- zr wat de toekomst mis
schien en misschien ook niet hreivzen
zal Met ..het \1 wel zus er het zal wel
zoo" komen we er niet.
ke De vrouwen, die te veel te doen
hebben om m ti'd aan het eten te
besteden, die toch al hoven hun krach
ten werken
Ik zou zeggen, dat wat het zwaai «L
is het zwaarst moet wegen, en
dat, als het puntje bij het paal
tje komt, de bewoners moeten
gaan vóór het huis. Overigens zie ik
nog steeds niet in. dat wat over het
heele vasteland van Europa wél kan
in Nederland niét zou kunnen. Alleen,
we moeten van goeden wille zijn. Ook
heb ik geen uitgebreide en ingewikkel
de maaltijden bepleit. Laat ieder vol
gens eigen kr '.ten en middelen doen
wat zij kan: hel beste is altijd goed ge
noeg. D.w.z. hel beste van ijver en toe
wijding en plichtsh .rachting en daar
aan ontbreekt het onzen Hollandschen
vrouwen niet Overigens heb ik met
zoo veel woorden reeds eerder er op ge
wezen, dat alle resten van den vorigen
dag op smak "Hike, voedzame en weinig
tijdroovende wijze kunnen worden op
gediend. Zijn er géén resten, dan ko
men de erwten-, boonen, rijst-, maca-
•i- en andere schotels aan de beurt.
5e. Warme maaltijden zijn te duur.
Dat is men het inricht. Boven
dien gaat het er om of een broodmaal-
tiju dagelijks gegeven kan worden, zoo
dat er immers weinig keuze is. Als een
gezin kan toekomen met het rantsoen,
zoo -/pel te boter. Maar in de meeste
gevallen zal er geen keus zijn. Een an
der maal zullen wij wel eens uitrekenen
of de o rsehilleo isschon een brood-
•ri-iHirj en een stevige warme schotel
werkelijk zoo <?root behoeven te zijn.
LUNCHSCHOTEL
Benoodi.gdhe len: Koudt gekookte
aardappelen. Op iedere 500 gr. daarvan
een half ons geraspte oude kaas en een
ons pikante orst (cervelaat- rook- of
lu.ichworst) o* als men niet van worst
houdt even veel fijn gesneden schou-
dt-rham. Boter of margarine. Wat melk.
Bereiding. Snijd de aardappelen aan
olakjes leg ze in een gesloten laag in
een vuurvasten schotel, waarin men een
st-K' boter of margarine heeft laten
smelten. Bestrooi ze met geraspte kaas
en leg daarop een laagje worst of ham;
dit mag wat ruimer gelegd worden. Dan
weer een gesloten laag aardappelen, een
laagie kaas. een laagie worst en zoo
verder tot alles gebruikt is. De boven
ste laag moe uit aardappelen bestaan
en mpn moei ipfs kaas achterhouden
om ze er me t bestrooien. Giet over
hef geheel wat melk. oodat het niet te
droog wordt, leg 00 de bovenste laag
een klontje boter cn laat den schotel
in den oven .or en dodF.heet en bruin
worden. Wil men gepn oven gebruiken,
dan zet mt. den schotel op het fornuis
cn keert er een veel groot er pan over
heen. Onder dc-rp n~r> vormt zich dan
meestal ook een korstje.