Op daden en tempo
komt het aan
Roosevelt benoemt Stimson
en Knox tot ministers
Wederom luchtaanvallen op
Bizerta en Malta
DE EEMLANDER
De eischen
des tijd!
Broodbonnen
31 tot en met 40
Isolationisten
oefenen
critiek
Luchtaanvallen
op Mannheim
en Ludwigshaf en
Vrijdag 21 Juni 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
38e Jaargang No. 339
Jh EN nieuwe phase in de
Europeesche geschiede
nis is aangebroken. Nederland is
door den loop der gebeurtenissen
meegesleurd in den maalstroom der
veranderingen. Men moge dit betreu
ren of niet, hoofdzaak is, dat men de
werkelijkheid onder oogen ziet en
deze nieuwe werkelijkheid neemt als
uitgangspunt voor den wederopbouw
van vaderland en volk. Wie zich. in
dividueel of als volk. buiten de n.eu-
we werkelijkheid stelt, doet zulks op
poene van ondergang of uitsluiting.
Van Nederlandsche zijde zoowel als
van Duitsche zijde onder meer bij
monde van den Rijkscommissaris-
Rijksminister Seyss-Inquart is
er bij herhaling op gewezen, dat het
er thans op aankomt voor het Neder
landsche volk om de oplossing der
binnenlandsche problemen zooveel
doenlijk in eigen hand te nemen. En
wel zeer spoedig en in zeer snel
tempo. In wat dan pleegt genoemd te
worden .den goeden ouden tijd' bloei
de in Nederland het systeem der
commissies, der enquêtes en der rap
porten. Veelal leidde dit systeem tot
uitermate degelijke en wel gefundeer
de oplossingen van de behandelde
vraagstukken. Maar vaak kwam het
ook voor. dat de aangelegenheden
zelf verdwenen in den papiermolen
onherkenbaar vermalen na geruimen
tijd weer aan den dag traden. Hoe
vaak is niet met min of meer wrangen
spot hier te lande gesproken van den
.Haagschen papiermolen', hoe groot
was niet het aantal commissies, com
missieleden, rapporten, contra-rappor
ten. geheime rapporten, enquêtes en
enquêteurs!
Twee Republikeinen, die bekend staan als
voorstanders eener interventie der
Ver. Staten in Europa
Het Italiaansche legerbericht
Hertog van Windsor
in Barcelona
ABONNEMENTSPRIJS» •er 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummer» f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
i'RIJS OER ADVERTENIItN
van 1—4 regels 11.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel m*er f 0.25. Llefdadigheids-advertentiën voor do
helft van den prijs. Klein# Advertentiên „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I 1.Bewijsnummer extra f 0.05
T ET komt er thans niet zoozeer
op aan om de dringende binnen
landsche problemen commissoriaal of
tot voorwerp van enquêtes te maken,
als wel om ze in het snelst mogelijke
tempo op te lossen. Het gaat thans
niet zoozeer om wèloverwogen rap
porten, als om mannen van de daad.
die bereid en in staat zijn om snel
eene doeltreffende Nederlandsche op
lossing te vinden voor de brandende
vraagstukken; vraagstukken, met wel
ker snelle en richtige oplossing de
hoogste Nederlandsche belangen
geestelijk, zedelijk en materieel ge
moeid zijn. Van uitstel kan in de hui
dige phase onzer vaderlandsche his
torie iets ergers komen dan afstel.
Zoo ooit. dan geldt heden ten dage,
dat woorden zijn als bladeren, die
met den stormwind afvallen en eer
lang zullen verdorren in een vergeten
hoekje van Nederland's tuin. Het
gaat er om. in snel tempo de noodza
kelijke. door den nieuwen toestand
onvermijdelijk geworden maatregelen
tot saneering en redding van ons va-
derlandsch bestel in den ruimsten
zin des woords te nemen. Ieder
verzuim, zelfs ieder uitstel ten deze
zal tot door geen bewust Nederlander
gewenschte consequenties leiden.
NEDERLAND ziet zich plotseling
geplaatst voor een nieuwe werke
lijkheid: althans, het grootste deel
van het Nederlandsche volk moet zich
plotseling bewust worden vandeze
nieuwe werkelijkheid. Wij begrijpen
ten volle, dat deze nieuwe werkelijk
heid voor velen onaangenaam is.
Maar onaangenaam of niet. de wer
kelijkheid is er en laat n et met zich
spotten. Zoo ooit in zijn historie, dan
heeft ons volk thans behoefte, drin
gend behoefte aan den reahteitszin
die het in vroeger eeuwen tot groot-
sche Europeesche en koloniale pre
staties in staat stelde. Nederland
maakt op het oogenblik deel uit van de
con t inentaal-Europeesche lotsverbon
denheid. Dit beteekent. ja. eischt. dat
hert Nederlandsche volk in meniq op
zicht nieuwe paden moet betreden.
Nederland kan zichzelf uit deze lots
verbondenheid niet uitschakelen; in de
eerste plaats niet, wijl zulks zou betee-
kenen ondergang, verdorring, hetgeen
geen bewust Nederlander wil; in de
tweede plaats niet, wijl Europa Neder
land als voorland van Midden- en een
deel van Oost-Europa noodig heeft om
te kunnen leven, ademen en werken. Dit
laatste niet in te zien, beteekent de
ergste misrekening, die een Nederlan
der op dit oogenblik zou kunnen
maken. Het is de hoogste nationale
plicht van een ieder, die geroepen is
om geestelijke leiding te geven aan ons
volk dus van den predikant, den
pastoor, den hoogleeraar, den journa
list, den leeraar alsmede van den on
derwijzer om met nadruk en bij
herhaling er op te wijzen, dat er veel
is veranderd in Europa en ten aanzien
van ons land, dat veel van het oude
voor goed is verdwenen en dat het
zaak is voor iedere man, voor iedere
vrouw, voor ieder kind ook om zich
niet slechts rekenschap te geven van
de gewijzigde omstandigheden, doch
tevens om naar beste weten en kun
nen binnen het kader der gewijzigde
omstandigheden bij te dragen tot het
herstel van ons vaderland. Tot een
nationaal herstel binnen een nieuw
Europeesch verband, binnen de huidi
ge voorloopig nog uitsluitend con
tinentale Europeesche lotsverbon
denheid. Wie als geestelijk leider of
voorganger ten deze versaagt of faalt,
brengt aan Nederland's zaak groote
schade toe.
\A/ IJ hebben de stellige overtui-
ging, dat het aan goede voor
nemens ten aanzien van Nederland's
herstel niet mangelt. Maar goede
voornemens alleen zijn niet voldoende
om het Nederlandsche (productie-)
apparaat opnieuw, zij het in veelal
gewijzigde structuur, op toeren te
brengen. Goede voornemens nemen
wij weten het uit de historie der
voorbije jaren maar al te vaak den
vorm aan van theoretische adviezen,
platonische uitspraken. uitvoerige
rapporten, breed-opgezette enquêtes
en ambtelijke circulaires. Met een va
riant op een bekend spreekwoord kan
men zeggen, dat de weg naar Neder
land's onzelfstandigheid met de hier-
voren bedoelde categorieën goede
voornemens is geplaveid. Om dezen
weg te vermijden, zal het noodzake
lijk zijn, dat er snel. besluitvaardig en
waar noodig drastisch wordt en kan
worden opgetreden. Het herstel van
het Nederlandsche bestel vordert op
dit oogenblik snelle daden en snelle
besluiten. Brood-noodig letterlijk
zoo figuurlijk is hier te lande op
dit moment de levenwekkende en sti-
muleerende daad.
HET is niet slechts een Neder-
landsch. het is ook een Duitsch
belang, dat Nederland zoo spoedig
mogelijk weer op volle toeren draait.
Dies kan men. zonder ook maar den
schijn van serviliteit op zich te laden,
ten aanzien van vraagstukken, die
Nederland's herstel en Nederland's
wederopbouw raken, de Duitsche ge
zagsdragers en zakelijke deskundigen
benaderen. Zonder Duitsche mede
werking kan op het oogenblik geen
enkel grootsch Nederlandsch plan tot
wederopbouw slagen. Dit is ook een
aspect der nieuwe werkelijkheid. Maar
juist omdat de Nederlandsche en
Duitsche belangen op het stuk van
Nederland's wederopbouw goeddeels
parallel loopen. ja op sommige punten
geheel samenvallen, is eene eerlijke,
krachtige en weloverwogen Neder-
landsch-Duitsche samenwerking niet
slechts mogelijk, doch noodzakelijk.
Onvermijdelijk is het. dat zoo nu en
dan de Duitsche en de Nederlandsche
mecningen zullen botsen, doch is een
Nederlander ooit geweken voor een
meeningsverschil. is hij ooit den strijd
der meeningen uit den weg gegaan?
Vaker zal het echter waarschijnlijk
voorkomen, dat van meeningsverschil-
len in het geheel geen sprake zal be
hoeven te zijn, omdat gegeven de
Voor de week van 24
tot 30 Juni
's-GRAVENHAGE, 21 Juni.
De secretaris-generaal, wnd. hoofd
van het departement van Land
bouw en Y'isscherij maakt be
kend:
Gedurende de week van 24 tot
en met 30 Juni a.s.. geven de met
„31" tot en met „40" genummerde
bonnen van het broodbonboekje
recht op het koopen van 2000
gram brood, met dien verstande,
dat deze bonnen ook tot en met
4 Juli a.s. voor het koopen van
brood kunnen worden aangewend.
Elk dezer bonnen geeft derhalve
recht op het koopen van 100 gram
brood.
In de hal van het historische stadhuis te Antwerpen is een
informatie-kantoor ten behoeve van de Belgische vluchtelingen
ingericht
WASHINGTON, 21 Juni.
(D.N.B.). President Roosevelt
heeft heden, volgens Associated
Press, stappen ondernomen voor
de vorming van een coalitiekabi-
Henry L Stimson, minister vort bui-
tcnlandsclic zaken der Ver. Staten on
der president Hoover, is titans door
Roosevelt tol minister van oorlog
benoemd
net. Hij heeft nl. den senaat de
benoeming van den republikein
Knox tot minister van marine en
de benoeming van Stimson tot
minister van oorlog ter goedkeu
ring voorgelegd. Knox was in 1934
republikeinsch candidaat voor het
vice-presidentschap. Stimson was
tijdens den ambtsduur van presi
dent Hoover minister van buiten-
landsche zaken.
De benoeming van de republikeinen
Knox en Stimson tot minister van mari
ne en van oorlog, enkele dagen voor de
opening van den republikeinschen par
tijdag te Philadelphia, heeft in politieke
kringen te Washington groot opzien ge
baard. Volgens een te Philadelphia gepu
bliceerde verklaring van den Republi
kcinschen partijleider Landon hebben
Stimson en Knox uit eigen beweging ge
handeld. Binnenkort kan de publicatie
van een officieele verklaring der repu-
blikeinsche partij verwacht worden.
Opmerkelijk is, dat volgens een mede
deciing van 'het Witte huis het schrijven,
waarin de minister van oorlog Woodring
zijn ontslag aanbiedt, „wegens 'het te per
soonlijke karakter" in strijd met het nor.
male gebruik niet gepubliceerd wordt.
In een brief aan Woodring geeft Roo
sevelt uiting aan zijn persoonlijk leedwe
zen over het vertrek van den minister
en stelt hij vast, dat het bewapen ingspro-
gramma der Vereenigde Staten tijdens de
ambtsperiode van Woodring groote vor
deringen heeft gemaakt. Voor de uitvoe
ring van het 'bewapeningsprogramma,
zoo schrijft de president, zal natuurlijk
langen lijd noodig zijn. doch het is goed
doordacht. Het is natuurlijk een defen
sief programma, dat niet gericht is op in
terventie in wereld-aangelegenheden, die
het Amerikaansche werelddeeld niets
aangaan.
In isolationistische kringen val
het Congres heeft de verrassende
problemen een verstandig Neder
lander en een verstandig Duitscher
elkander op het stuk van de meest
practische oplossing zonder veel moei
te zullen vinden.
W/ IJ zeiden het reeds, veel van het
v oude is voorgoed verdwenen. Het
is onvruchtbaar en bovendien in strijd
met de eendracht des volks, zich te
verliezen in wat was. zich diets te
maken, dat alles toch wel weer op zijn
(oude) pootjes terecht zal komen of
samenwerking met andere volksgroe
pen dan de eigene te weigeren. Het
gaat er om. dat thans de besten en de
kundigsten uit de Nederlandsche ge
lederen. ongeacht hun godsdienstige
gezindheid of politieke antecedenten,
op de voor hen aangewezen posten
worden gebracht De roep om revan
che. die hier en daar weerklinkt, is
even schadelijk en laakbaar als dc
kreet ..met dien Katholiek of dien
N.S.B.-er of dien Protestant of dien
S.D.A.P.-er werk ik niet samen"! Wie
meent, dat de theorie der zui
len" voor Nederland onmisbaar is of
wie een nieuwe zuil aan de vroegere
zuilenreeks wil toevoegen, is in dezen
tijd niet bruikbaar. Het Nederland
sche volk rust op één zuil. den vader-
landschen grond. En het is in het hui
dig tijdsgewricht eerste plicht voor
iederen vaderlander, om er naar ver
mogen toe bij te dragen, dat het Ne
derlandsche volk op dezen vaderland-
schen (cn tevens moederlandschen)
grond tot eendracht, tot noesten ar
beid cn tot doortastende besluiten
komt. Wie de eischen des tijds, wie de
eischen van Europa miskent, berok
kent aan het vaderland groote. wel
licht zelfs onherstelbare schade. V/ij
moeten den dag van heden gebruiken
om den dan van morgen gelukkig te
doen zijn. En daarom niet praten,
twisten of prir'Hen. doch werken, in
tempo werken. En op het tcmoo komt
het niet in de laatste plaats aan.
benoeming van de republikeinen
Stimson tot minister van oorlog
en van Knox tot minister van ma
rine scherpe critiek uitgelokt.
De benoeming van deze beide interven-
(ionisten, zoo verklaarde senator Whee.
Ier, beteekent, dat de regeering Roose
velt zich van haar liberale politiek af
keert en in plaats van de belangen te be
hartigen van de ondervoeden, de slecht
gekleeden en de slecht gehuisvesten, zich
bezig houdt met den toestand in Europa.
De voorzitter van de republikeinscho
partij, Hamilton, legde te Philadelphia
een officieele verklaring af, waarin hij
zeide, dat, de wensch van Stimson en
Knox naar een interventie der Ver. Sta
ten in de Europeesche aangelegenheden
zoo bekend is, dal hun benoemingen voor
zichzelf spreken. Senator Taft verklaarde,
dat hij weigerde in het hervormde kabi
net een coalitie-regeering te zien en op
dezelfde wijze uitte zich oud-president
Hoover.
Inmiddels heeft president Roosevelt
door zijn secretaris Earlv de volgende
commentaar op de benoeming van Knox
en Stimson aan de pers gegeven: „De
benoemingen staan in verband met bet
overheerschende gevoel van het land
naar nationale solidariteit in een tijd
van weieldcrisis. Zij- zijn ten nutte van
de landsverdediging. Dat is alles".
ZIJ, die zich met ingang
van 1 Juli a.s. op-
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers gratis.
MANNHEIM. 21 Juni (D.N.B.)
In den nacht op Donderdag werden
de steden Mannheim en Ludwigs-
hafen opnieuw door- vijandcli'ke
vliegtuigen aangevallen. De vijand
moest zonder zijn doel te kunnen
bereiken, weer omdraaien. Zooals in
alle ande gevallen, werden ook
ditmaal de bommen lukraak uitge
worpen en richtten, daar z"
tend buiten de grenzen der stad
neervielen, slechts geringe male-
rieele schade aan.
De Duitsche bladen publicecren p
opvallende wijze de voortgez' Engcl-
sche vliegeraanvallen op niet militaire
objecten in Noord- en West-Duitschland
en vooral bet bombardement op de zie-»
kenhuizen in Koblenz. De Deutsche A11-
gemeine Zeitung verklaart, dat Enge
land de gevolgen van deze acties, waar
door de schuldenlijst der En^elscho
vliegers verder is toegenomen, spoedig
zelf in niet geringe mate zal gevoelen.
Het blad schrijft verder: „Ons geduld
tegenover de Britschc vluchten boven
Duitsch gebied is ten einde Ons lucht-
wapen heefl derhalve na den aanval
op de monding van dc Theems nieuwe
aanvallen op militaire objecten in En
geland ondernomen". De Angriff wijst
op het bombardement der hospitalen
met het opschrift: „Op de groote reke
ning".
ERGENS IN ITALIË, 21 Juni.
(Stefani). Legerbericht no. 10
van het Italiaansche hoofdkwar
tier luidt als volgt:
In den nacht van 21 Juni zijn
opnieuw hevige en nauwkeurige
bomaanvallen ondernomen op de
marinebases van Bizerta (Tunis)
en Malta. Verkenningsvliegtuigen
blijven onophoudelijk de marine-
en luchtbases in de Middelland-
sche Zee controleercn.
In Noord-Afrika zijn nog steeds krijgs
verrichtingen gaande aan de Oostelijke
grens. Hoewel de operaties beperkt blij
ven tot tactische bewegingen heeft dc
vijand meer dan 10 vliegtuigen en een
40-tal gevechtswagens verloren. Des
nachts is een hevig bombardement on
dernomen op dc luchtbasis van Marsa
MatroiiJi (Egypte) waarbij groofe scha
de werd aangericht cn hevige branden
on (stonden,.
In Oost-Afrika werden tijdens een aan
val op onze luchtbasis van Javello, wel
ke zonder resultaat bleef. 2 Engelsche
vliegtuigen neergehaald.
De vijand heeft zijn luchtaanvallen op
Iiajiaansch grondgebied sterk vermin
derd. Een enkele bom i-=» gevallen in
het open veld nabij Imperia.
NOORSCHE SP00RWE3EN WEER
BERIJDBAAR
OSLO, 21 Juni (D N B De spoor
weg van Oslo naar Bergen is gisteren
voor het algemeen verkeer vrijgegeven.
Niet minder dan 17 bruggen, die on dit
belangrijke baanvak waren opgeblazen,
zijn binnen ko den pi door de Dui'schè
weermacht hersteld. In anderhalve
maand hebben Duitsche pioniers overi
ens bei gcheele toi dusver in e.vploita-
lie zijnde net der Noorsche staatsspoor
weg.,! wed"T in orde gebracht, en daar
bij rond 2.000 meter vernielde bruggen
hersteld..
BARCELONA, 21 Juni (D.N.B.)
Met zijn gemalin, zijn secretaris en
nog zes andere personen, is de her
tog van Windsor gisteravond tegen
11 uur hier aangekomen. Bij La
Junquera was hij over de Fransch-
Spaansche grens gekomen. Zijn
secretaris vertelde, dat de hertog
Vrijdag in Barcelona zal blijven om
Zaterdag naar Mdrid door te rei
zen, waar hij richtlijnen uit Londen
venvacht. De terugreis naar Enge
land zal via Lissabon geschieden.
Bose voor Britsch-Indië's
onafhankelijkheid
MOSKOU, 21 Juni. (D.N.B.). Naar
Tass uit Kaboel meldt, bevat het te La
hore v ei-schijnen de Indische blad „Tri
bune" een verklaring van den vroege-
ren voorzitter van het Indische natio
nale congres. Rose, waarin deze de on
afhankelijkheid van Britsch-Indië
eischt en de houding van Gandhi en
Xeru, die Engeland wilden steunen,
scherpen veroordeelt. Bose stelt voor,
dat de Indiërs en Mohammedanen ge-
moenschappcliik de vorming van een
voorloopigo nationale regeering zullen
eischen. Weigeren de F.ngelsrhen dezen
e'sch in te willigen, dan zou ceen an
der middel overblijven dan de hovol-
l«ine fnt den strijd m te roepen.
DE VERDl "STER/EG
Zonsondergang 22.07 uur
Zonsopgang .">.17 uur.
'Zoixils men neet ;s iedereen ver-
nltcht tussrhen ztinsondertuine en
zonstopknirvii re verduisteren
