BRITSCH-FRANSCHE ZEESLAG
NABIJ ORAN Een beslissing
Egypte wil den vrede met
Italië behouden
DE EEMLANDER
Kabinetscrisis
in Roemenië
Welk lot wacht
Fransch-Syrië?
van Hitier
Fransche vloot
gaat over
tot geweld
Verklaringen
vanhuidigen en
vorigen premier
Weer bommen op
Den Helder
De verwarring in
Engeland
SPANJE
.mar0^j saham
39e Jaargang No. 4
DE VERDUISTERING
Donderdag 4 Juli 1940 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
Engelsche bommen nabij Leimuiden
„Maatregelen zijn genomen om Fransche
oorlogsschepen onder controle van
Groot-Brittannië te stellen"
AMERSFÖORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week f 0 15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 285 Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
?RIJS DER AÜVtKjtrtllfcN vanl4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertenticn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
ZUID-
SLAVIE
IGenua]
Toulon
COR6ICAV
isrcclona Ajaccojj
Ml NOR CA
HAUORCA
Madrid
Valcncij
.SARDINIË
[tagfiari
issAbon
AAessi na.
SICILIË'
O* 05e villa
BOEKAREST, 4 Juli. (D.N.B.).
De regeering-Tatarescu is afge
treden. Staatsminister zonder por
tefeuille. Jon Gigurtu is belast met
de vorming van een regeering. In
het koninklijke slot vinden thans
besprekingen plaats over het ka
rakter van de nieuwe regeering.
Verbod tot hulpverleening
door militairen aan
politie
Wanneer deze optreedt tegen
politieke partijen
's-GR AYEN'HAGE, 1 Juli. He-
den is uitgegeven een buitengewoon
politieblad, waarin het volgende on
der de aandacht wordt gebracht.
Op verlangen van den Duitschen
opperbevelhebber in Nederland is
bepaald, dat de Nederlandsche mili
tairen zich moeten onthouden van
het verleenen van hulp aan politie
beambten, indien dezen optreden
tegen politieke partijen of tegen le
den van zoodanige partijen, die als
zoodanig duidelijk zijn te herken
nen. In geval van zoodanig optreden
door de politie zijn aanwezige Ne
derlandsche militairen verplicht
zich terstond te verwijderen.
Ingevolge dit voorschrift behoort der
halve de politie harerzijds in dergelijke
omstandigheden verzoeken tot hulp aan
militairen achterwege te laten, terwijl
er ten overvloede op zij gewezen, dat
door het verbod tot verleening van hulp,
op militairen de desbetreffende artike
len van het wetboek van strafrecht bij
weigering van hulp tegen politieke par
tijen of tegen leden daarvan, buiten toe
passing moeten blijven.
ANKARA, 4 Juli. (Stefani.) De
aandacht der Turksche politieke krin-«
gen is nog steeds gericht op de ge
beurtenissen in Syrië.
De reis van Massigli, den Franschen
ambassadeur in Ankara, naar Aleppo
en Beiroet, die gemotiveerd is met de
noodzakelijkheid eener regeling der
demobilisatie van de Fransche legers
in den Levant, heeft verschillende com
mentaren gewekt. Niemand begrijpt de
noodzakelijkheid der tusschenkomst
van ambassadeur Massigli, omdat Sy
rië en de Libanon hooge commissaris
sen hebben, behalve den militairen be
velvoerder. Men gelooft, dat de bij
eenkomsten, die te Aleppo en Beiroet
worden gehouden, veroorzaakt worden
door het Engelsche voornemen om Sy
rië te bezetten.
DE BENOEMING VAN KNOX
GOEDGEKEURD
WASHINGTON, 4 Juli. (D.N.B.) De
marinecommissie van den Senaat
heeft gisteren met 9 tegen 5 stemmen
de benoeming van Knox tot minister
van marine der Ver. Staten goedge
keurd.
van financiën heeft thans een commis
sie van acht benoemd als adviseerend
lichaam bij de schatkist. Tenslotte is
zelfs een verbod uitgevaardigd op den
uitvoer van goud en sieraden, inbegre
pen trouwringen.
De Britsche oud-minister van oorlog
Hore Belis>ha is Maandag na een rede
te Devonport, waarin hij voor het vast
beraden voortzetten van den oorlog
pleitte, door opgewonden vrouwen aan
gevallen. Vóór de detectives, die hem
voortdurend begeleiden, konden ingrij
pen, werd Hore Belisha op het oogen-
blik, dat hij in zijn auto wilde stappen,
door een aantal vrouwen omringd,
waarbij hij verscheidene klappen in het
gezicht kreeg. De vrouwen verlangden
vrede en den terugkeer hunner mannen
en beschuldigden den gewezen minister
van oorlog ervan. Engeland in den oor
log te hebben gebracht.
Zonsondergang 22.05 uur.
Zonsopgang 5 23 uur.
f Zooals men weel ts leder een ver
plicht tusschen zonsondereans en
zonsopkomst te verduisteren
Naar aanleiding van de
Britsch:Fransche botsing
ter zee
ENGELSCHE SLAGSCHEPEN OPENDEN VUUR
OP „DUNKERQUE" EN „STRASSBOURG"
LONDEN, 4 Juli. (D.N.B.Volgens een bericht van Reuter
wordt officieel medegedeeld: „Op 3 Juli zijn maatregelen genomen
om alle in Britsche havens zijnde Fransche oorlogsschepen onder
controle van Groot-Brittannië te stellen. Dit is met succes geschied,
ofschoon daarbij twee slachtoffers zijn gevallen".
In een verklaring \an het Britsche ministerie voor de voorlichting wordt
hiercner gezegd „Tegelijkertijd zijn aan de Fransche schepen in de Noord-Afri-
kaansche havens zekere voorwaarden gesteld, waarvan het doel «as ze Ie ont
trekken aan Duitsche handen. Den hevelvoerenden Franschen officier werd
verklaard, dat Groot-Brittannië, ingeval geen van deze voorwaarden mocht
worden aanvaard, alle maalregolen zou nemen om de zekerheid te krijgen, dat
geen van deze vaartuigen in het verdere verloop van den oorlog tegen Enge
land zal worden gebruikt.
De Britsche regeering betreurt het. dat de Fransche generaal, die
in Oran het bevel voerde, geweigerd heeft een van deze voorgestelde
voorwaarden te aanvaarden. Het onvermijdelijke resultaat was, dat
in deze stad een actie moest worden ondernomen tegen de Fransche
schepen. Deze operaties zijn nog aan den gang. Voor het parlement
zal daarover vandaag door den eersten minister een verklaring
worden afgelegd.
pANTtlLfBIA( 't.lj
S MALTA britl
[taliaanschCU Fransch
GENEVE, 4 Juli. (D.N.B.).
In Clermont-Ferrand is in den af-
geloopen nacht om drie uur het
volgende officieele Fransche com
muniqué uitgegeven:
„In den ochtend van 3 Juli is een
belangrijke Engelsche strijdmacht,
vooral bestaande uit drie slagsche
pen, van de Noordzee gekomen,
verschenen voor de reede van
Mers el Tebir, de vlootbasis van
Oran, waar zich een deel van de
Fransche vloot n.l. de „Dun-
kerque" en de „Strassbourg" vol
gens het wapenstilstandsverdrag
voor anker bevond.
De Britsche admiraal richtte tot
den Franschen eskaderadmiraal,
vice-admiraal Gensoul de eisch zich
over te tzeven dan wel zelf zijn
schepen tot zinken te hrenfcen. De
Britsche admiraal stond een termijn
van zes uur toe voor het nemen van
een beslissing.
Zonder te wachten op den af
loop van dezen termijn sloten wa
tervliegtuigen van de Engelsche
marine door middel van magneti
sche mijnen de reede van Mers el
Tebir af. Aangezien de Fransche
admiraal weigerde te gehoorza
men, opende de Britsche vloot om
17.40 uur het vuur op de Fransche
oorlogsbodems.
Mei het oog op dezen niet te quali-
ficeeren aanval, aldus gaat het com
muniqué verder, heeft de Fransche
regeering aan de naast de Britsche
vloot ter reede van Alexandrië voor
anker liggende eenheden het bevel
gegeven de ankers te lichten en
naar open zee te varen, zoo noodig
met geweld.
Bovendien heeft aangezien
deze aanval des te afschuwelijker
is, daar hij gepleegd werd door
onzen bondgenoot van gisteren
de Fransche admiraliteit zonder
verwijl aan alle oorlogsschepen,
die zich in volle zee bevinden, in
structie gegeven om de Britsche
koopvaardijschepen, welke zij ont
moeten, aan te houden en op
iederen nieuwen aanval met vuur
te antwoorden".
Fransch-Britsche zeeslag
Ten aanzien van het optreden der
Engelschen bij Oran verneemt het
D.N.B. nog, dat de Engelsche vloot-
groep, die Woensdag voor Oran ver
scheen, bestond uit d4rie slagsche
pen, een vliegtuigmoederschip, 3
kruisers en een lichte flotille.
Nadat de Fransche admiraal de
Engelsche eischen had afgewezen
BERLIJN, 4 Juli. (D.N.B.) Na
dat de Fransche delegatie aan de
Duitsche wapenstilstandscommissie
mededeeling had gedaan van de
botsing tusschen Engelsche en
Fransche vlooteenheden bij Oran,
heeft de Führer aan de Fransche
regeering toestemming verleend dc
Fransche schepen overal, waar zij
zich aan de verovering door de En
gelschen niet, kunnen onttrekken,
tot zinken te brengen.
Dit besluit is geheel overeenkom
stig den inhoud van het wapen
stilstandsverdrag, volgens hetwelk
het niet in het voornemen der Duit
sche regeering ligt om de Fransche
vloot in bezit van Duitscltland te
brengen, doch uitsluitend te verhin
deren, dat deze vloot verder aan
den oorlog tegen Duitschland deel
neemt.
Ook bij Leimuiden hebben Engelsche vliegers bommen uitgeworpen. Een der
projectielen, dat op ecnige honderden meters van de bebouwde kom terecht
kwam. sloeg een gat van bijna acht meter middellijn en een diepte van
vijf meter.
Maar het wil ook zijn verdragsverplichtingen jegens
Engeland nakomen
VAN DE EGYPTISCHE GRENS, 4
Juli (D.N.B.). De Egyptische minis
ter-president Hassan Zabri Pasja, heeft
gisteren voor het parlement zijn eerste
rede gehouden, waarin hij het volgen
de zeide: „Egypte wil niets anders dan
hartelijke en vriendschappelijke be
trekkingen met alle volken onderhou
den. Tegelijkertijd is Egypte bedacht
op zijn onafhankelijkheid en veilig
heid. Egypte wil ook zijn verplichtin
gen tegen het verbonden Engeland na
komen. Wat betreft den hinnen-
landsch-politieken toestand Verklaarde
de minister-president, dat het land
zich in een ernstige economische en fi-
nancieele crisis bevindt. De nieuwe re
geering zal haar best doen voor het
verkrijgen van normale economische
en financieele toestanden in het land."
De kortgeleden afgetreden Egypti
sche minister-president, Ali Maher
Pasja, heeft in een kleinen kring van
senatoren de gebeurtenissen medege
deeld, die geleid hebben tot zijn aftre
den. Uit deze mededeelingen, die ge
publiceerd worden in de. Messagero,
blijkt dat de koning het aftreden van
openden de Engelschen het vuur.
De Fransche vlooteenheden aan
vaardden den strijd. Tegen 19 uur
ontwikkelde zich een zeeslag tus
schen de Fransche en de Britsche
zeestrijdkrachten, over het verloop
waarvan op het oogenblik nog geen
berichten zijn ontvangen.
Ook de in Engeland liggende
Fransche schepen hebben van hun
regeering bevel gekregen eveneens
met geweld zee te kiezen en vol
gens de wapenstilstandsvoorwaar
den Brest aan te doen.
Het Fransche slagschip Strassbourgwaarvan de Dunkerqueeen zuster
schip is.
Maher slechts heeft aanvaard om
Egypte een ernstige buitenlandschp
crisis te besparen
Ali Maher verklaarde, dat het
Engelsche opperbevel onmiddellijk
na de deelneming van Italië aan
den oorlog de eisch tot hem had
gericht zonder raadpleging van het
parlement terstond aan Italië en
Duitschland den oorlog te verkla
ren en Egyptische troepen in den
strijd te werpen tegen Italië. Dezen
eisch van het Engelsche opperbe
vel heeft hij categorisch afgewezen
jnet de verklaring, dat hij onder
geen beding een schending van de
grondwet kon toelaten
Volgens de Egyptische grondwet is de
regeering niet gerechtigd om derge
lijke beslissingen over oorlog of vrede
te nemen zonder parlement te kennen.
Na zijn weigering heeft het Engelsche
opperbevel in bruusken vorm van den
koning het aftreden van Ali Maher
Pasja geeischt. Daarbij bracht het de
motiveering naar voren, dat de regee
ring „niet meer in overeenstemming
was met de volksgevoelens en in tegen
spraak was gekomen met den geest van
het Engelsch-Egvptische verdrag van
1936".
De koning heeft daarop alle vroegere
minister-presidenten, de voorzitter van
Kamer en Senaat en de partijleiders
bijeengeroepen. Ali Maher bracht voor
hen rapport uit over den eisch der En
gelschen, dat Egypte zou gaan deelne
men aan den oorlog. In deze vergade
ring, zoo verklaarde Ali Maher Pasja
verder, heerschte volledige overeen
stemming over ae opvatting, dat de En
gelsche eisch een wederrechtelijke in
menging vormde in de binnenlandsche
aangelegenheden van Egypte, dat de
Engelschen openlijk in tegenstelling
waren gekomen tot de tusschen Enge
land en Egypte bestaande verdragsover
eenkomsten, maar dat in het belang van
het land en ter oplossing van de'crisis
de regeering-Maher moest aftreden.
Ali Maher wees er voor de senatoren
op, dat Egypte onder geen beding zal
gaan deelnemen aan een oorlog tegen
Italië en dat Egypte tegenover Enge
land alleen de in verdragen vastgeleg
de overeenkomsten moest nakomen.
LIJKENROOVER TOT ZWARE STRAF
VEROORDEELD
's-HERTOG EN BOSCH. 4 Juli. De
rechtbank te 's-IIertogenbosch heeft
vonnis gewezen in de strafzaak tegen
den 34-jarigen thans gedetineerden
landbouwer J. van L., woonachtig te
Vechel, die zich aldaar aan lijkenroof
heeft schuldig gemaakt Op 12 Mei j.l.
heeft hij van een gesneuvelden soldaat
die in een sloot lag. een horloge ont
vreemd Overeenkomstig den eisch van
den officier van justitie, heeft de recht
bank hem veroordeeld tot twee jaren
gevangenisstraf niet aftrek van het
voorarrest.
Een halve straat
in puin
DEN HELDER, 4 Juli.
Vannacht omstreeks 4 uur,
heeft een Engelsch vliegtuig
bommen laten vallen op Den
Helder. Een halve straat ligt
in puin. Vier menschen wer
den gedood, o.a. een vader
van een gezin van 10 kinderen
en een vader en moeder van
een gezin van 8 kinderen.
Ook een bom op Sint Pancras
ALKMAAR, 4 Juli. Hedennacht
heeft een Engelsch vliegtuig een hom
laten vallen boven het dorpje Sint Pan
cras in Noord-Holland. Het projectiel
kwam op een weiland achter een
woning terecht, waar een groot gat. in
den grond werd geslagen. Persoonlijke
ongelukken kwamen niet voor.
Een Britsch bericht over de
aanvallen door de Duitsche
luchtmacht
Hore Belisha gemolesteerd
LONDEN, 4 Juli. (Reuter).
Duitsche vliegtuigen hebben Zuid-
Oost-Engeland gebombardeerd.
Een brandbom kwam neer op een
gebouw. Het aantal dooden is nog
niet bekend.
De verwarring, die on het ooeenblik
in geheel Engeland heerscht, wordt be
schreven door den Londenschen cor
respondent van „Goeteborgs Handels
och SjoefartsTidning". Het blad wijst op
het volgende staaltje: Een vallende bom
behoort officieel tot het ressort van het
ministerie van luchtvaart, een hom, die
den bodem bereikt, komt binnen de be
voegdheden van het ministerie van bin
nenlandsche zaken en het gevangen
nemen van de bemanning van een
vliegtuig ressorteert onder het ministe
rie van oorlog. De regeering te Londen
overweegt thans de geheele nationale
verdediging te plaatsen onder één gene
ralissimus.
Daar de geestdrift, van de bevolking
voor de luchtbescherming klaarblijke
lijk niet bijzonder groot is, overweegt
de Britsche regeering thans ook groote
groepen burgers te dwingen dienst te
doen bij de burgerlijke luchtbescher
ming.
Voorts meldt de Zweedsche correspon
dent. dat vele burgers hp/zinnen machi-
negeweernesten en dergelijke militaire
werken te bouwen. De Britsche minister
