De toekomst des in eigen hand! vaderlands Gen. Christiansen tot Verbod inzake het luisteren naar radiozenders het Nederlandsche volk Vanaf heden alle Zomerartikelen in Zijde en Kunstzijde als ook Wol Fa. DUIM BURGER in pasteltinten, geheel vrij in verkoop, DUS ZÖNüÉR DE EEMLANDER W1 Nu„ Dertig bommen bij Barneveld uitgeworpen Ciano gaat naar Berlijn Weer Engelsche vliegtuigen boven ons land Zaterdag 6 Juli 1940 Uitgave: VALKHGFF Ca. Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a 39e Jaargang No. 6 Wij moeten voorwaarts, desnoods tastend, maar niettemin voorwaarts Bekendmaking van den bevelhebber der Duitsche weermacht in de Nederlanden Roosevelt vraagt nog vijf milliard dollar voor bewapening AMERSFÖORÏSCK DAGBLAD ABONNEMtfilSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per i week f 0 15 Binnenland trancu pei post per 3 maanden 2 85 Afzonderlijke nummers f 0 05 POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 1620 i lilJS DER AüVtttltulitN van l—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer, elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertcntiën voor de helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05 IE zegt, dat ons volk een moeilijken tijd doormaakt, of dat de omstandigheden in ons vaderland sedert den lOen Mei van dit jaar ten zeerste gewijzigd zijn. risqueert het verwijt: ..Beste vriend. Ge trapt open deuren in!". En inder daad. dat er veel veranderd is. onder vindt een ieder, ongeacht het beroep of het bedrijf, dat hij uitoefent, vrijwel dagelijks. Een andere vraag is, of een ieder zich naar de gewijzigde omstan digheden gedraagt. Dat deze vraag niet in alle gevallen een bevestigend antwoord verdient, weten velen, die een open oog hebben voor de realiteit. In dezen zin mag men ook de procla matie opvatten, die dezer dagen door Baarn's burgemeester tot de Baarn- sche burgerij is gericht, en waarin de burgemeester met nadruk wees op de noodzakelijkheid voor iedereen om: 1°. Geen verkeerde stemming aan te kweeken door het verspreiden of gelooven van geruchten en laster praat; 2°. Bij voortduring eene bij de be staande omstandigheden passen de houding aan te nemen; 3Zich de noodige zelfbeheersching op te leggen en zich zoo te ge dragen als het algemeen belang vereischt; 4°. Steeds kalm en rustig te zijn, en niemand te prikkelen of te hinde ren. Baarn's burgemeester deed dit be roep niet slechts op een ieder indivi dueel. doch tevens, zoo niet inzonder heid, op hen. die als ouders, leeraren, opvoeders, of in andere functies hun medeburgers kunnen beïnvloeden. „Aller medewerking roep ik in om te voorkomen, dat zich in ons dorp ooit betreurenswaardige incidenten zouden voordoen. De gevolgen daarvan zou den zeer ernstig kunnen zijn aldus besloot de burgemeester zijn oproep tot de burgerij. \\I AT deze magistraat tot zijn ge- meentenaren heeft gezegd, kunnen velen hier te lande zich voor gezegd houden. Herhaaldelijk hebben wij te dezer plaatse reeds betoogd, dat het in het huidig tijdsgewricht vóór alles zaak is om den nieuwen toestand en den nieuwen tijd als eensgezind volk tegemoet te treden. Om te komen tot deze eensgezindheid, moeten van alle zijden, door alle volksgroepen concessies worden gedaan ten bate van het algemeen nationaal belang. Te weinig wordt dit nog ingezien, te wei nig althans wordt naar dit inzicht in de practijk gehandeld. Wat de diverse Nederlandsche volksgroepen in het verleden scheidde en thans ten deele nog scheidt, is van geringe beteekenis vergeleken bij wat haar vereent, al thans weldra vereenen moet. In het nieuwe Europa kan ons volk een grootsche nationale en internationale taak vervullen, mits het vereend en doelbewust reeds thans aantreedt. Maar en de vraag rijst in vrijwel ieder gesprek hoe zal het nieuwe Europa er dan uitzien? En kunnen wij als Nederlanders, in een bezet gebied, reeds nu iets doen? Op de eerste vraag kan niemand onzer een concreet antwoord geven, wijl niemand weet. hoe na den vrede Europa er uit zal zien, noch hoe in finesses de Euro- peesche gemeenschap zal zijn georga niseerd. Zooveel is echter zeker, dat in het na-oorlogsche Europa de conti nentale verbondenheid der onder scheidene volkeren veel grooter zal zijn dan zij vóór het uitbreken van den strijd was. Slechts die volkeren, die na den vrede bewuste, hecht aaneenge sloten nationale eenheden zullen blij ken te zijn. zullen zich in de .nieuwe Europeesche orde kunnen handnaven als zelfstandige nationale groepen. Daarom geldt het thans om ons volk tot zulk een bewuste, daadkrachtige, tot werken en offeren bereide natio nale eenheid te maken. Wie zich ter zijde stelt, is dezer dagen gezegd zich bloot aan de qualificatie verrader'. de tweede vraag: Kunnen wij als Nederlanders, levend in een bezet gebied, reeds nu iets doen? Deze vraag kan door een ieder, die de wer kelijkheid onder de oogen durft te zien, niet anders dan met ,ja beant woord worden. Natuurlijk beperkt het feit, dat wij in een bezet gebied leven, onze vrijheidsgrenzen. Maar ook bin nen deze beperkte grenzen kunnen wij veel doen. Wie oog heeft voor de realiteit, weet. dat Nederland's vóór- oorlogsche sociaal-oeconomische or ganisatie niet past in wat dan. met een algemeen woord, het .nieuwe kader' heet. Wij kunnen dus reeds thans, als goede vaderlanders en als reëel-han- delende burgers, de grondslagen leg gen voor de Nederlandsche na-oor- logsche sociaal-oeconomische organi satie. Nieuwe richtlijnen, die vóór den oorlog door velen als onbruikbaar zijn aangezien, zullen hierbij tot gelding moeten komen. Men moge dit betreu ren of niet, het feit is er en zal er blij ven. Natuurlijk zullen er tal van fou ten worden gemaakt, natuurlijk zullen vérstrekkende moeilijkheden tot op lossing moeten worden gebracht. Na tuurlijk ook zal veel. dat velen dier baar en vertrouwd was, min of meer geleidelijk verdwijnen. Kortom, wij moeten een open oog hebben voor vele .nieuwe' denkbeelden en practische oplossingen, welke thans ook op onze vaderlandsche poorten beuken om toegelaten te worden. Uit deze nieuwe .dingen' moeten wij die behouden, welke bruikbaar zijn, en deze zoo veel doenlijk .aanpassen' aan den Neder- landschen aard en aan de Nederland sche belangen. Anderzijds moeten wij onzen aard en onze belangen zooveel doenlijk aanpassen aan die .nieuwe' dingen. Al ware het slechts wijl het gaat om de toekomst van ons onaf hankelijk volksbestaan! CeRVILITEIT is een eigenschap, die den Nederlander ontsiert. Te constateeren, dat er Nederlanders zijn, die zich jegens de Duitsche Overheid en haar vertegenwoordigers serviel ge dragen, beteekent dus, degenen, die dit doen, als slechte vaderlanders te veroordeelen. Juist jegens de bezetten de Overheid geldt het thans, Neder land's eigenaard en Nederland's besef van eigenwaarde hoog te houden. Na tuurlijk wordt zulks van Duitsche zij de, waar men immer en terecht den nadruk legt op de nauwe verwant schap tusschen het Duitsche volk en het Nederlandsche volk, niet slechts begrepen, doch ook gewaardeerd. Behalve Nederlanders, die zich serviel gedragen, zijn er ook Nederlanders, die hun kracht zoeken in een houding, die wij als .niet-civiel' zouden willen kenschetsen. Voor wie de realiteit ziet en om dezulken gaat het in dezen tijd meer dan ooit - is het duidelijk, dat de categorie der .niet-civielen' een, van Nederlandsch standpunt uit ge zien, steriele categorie is. Want of men hoog springt of laag springt, het feit blijft bestaan, dat slechts in sa menwerking met de bezettende Over heid, ruimer: in samenwerking met Duitschland. in de eerstkomende tij den eene Nederlandsche reorganisatie mogelijk is. Dit te ontkennen, ware struisvogelpolitiek. Samenwerking vooronderstelt, dat geen der partijen eene serviele houding aanneemt. Zij vooronderstelt tevens, dat geen der partijen een niet-civiele houding be tracht. Wil er niet bij ons, over ons en zonder ons over ons lot beschikt wor den, dan is het totstandkomen eener Nederlandsch Duitsche samenwer king reeds ten tijde van de bezetting noodzakelijk. Niemand zal zich ver helen. dat zoodanige samenwerking aan hen, die haar in practijk moeten brengen, hooge eischen stelt op het stuk van inzicht, tact. moed. beleid en vaderlandschen zin. Vaak zullen de belangen van partijen botsen, vaker nog de meeningen. Wil deze samen werking tot goede, nuttige resultaten leiden, dan zullen ook offers en con cessies aan beide zijden moeten plaats vinden. Menige brug zal moeten wor den geslagen. Veel pionierswerk zal moeten worden verricht. Doch ge schiedt dit niet, komt de hiervoren ge schetste samenwerking n et tijdig tot stand, dan is het alternatief voor Nederland wellicht blijvend verlies ian onafhankelijkheid. Het heeft geen zin om dit te verhelen: ja. wie schuilevink je met de werkelijkheid speelt, belaagt de toekomst van het Nede^andsche volk. Voorwaarts, voorloopig des noods tastend en struikelend, maar in stelt land- ieder geval voorwaarts! Want stil stand in dezen tijd beteekent iets veel ernstigers dan achteruitgang: het be teekent ondergang. Maatregel tot bescherming van de Nederlandsche bevolking tegen onjuiste berichten 's GRAVENHAGE, 6 Juli. - In het heden uitgegeven Verorde ningenblad (no. 9) is afgekondigd een verordening van den Rijks commissaris voor het bezette Ne derlandsche gebied ter bescher ming van de Nederlandsche be volking tegen onjuiste berichten De verordening luidt; Paragraaf 1. Door middel van de radio mogen slechts uitzendingen beluisterd worden, die uitgezonden worden: 1) Door zenders binnen het door de Duitsche weermacht bezette Neder landsche gebied; 2) Door zenders binnen het Groot- Duitsche Rijk met inbegrip van het, pro tectoraat Bohemen en Moravië, alsmede van het gouvernement-generaal voor het bezette Poolsche gebied. 3) Door zenders, die aangesloten zijn op een van de onder nummers l en 2 genoemde zenders. Paragraaf 2. (1) Hij, die een anderen, dan de in paragraaf 1 opgesomde zen ders opzettelijk beluistert, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste 2 jaar en met geld boete van ten hoogste 100.000 gul den of met een van deze straffen "TAE bevelhebber van de weermacht in de Nederlanden, generaal der vliegers Fr. Christiansen, maakt bekend: Er is misbruik gemaakt van de in de geschiedenis zonder voorbeeld zijnde lankmoedigheid en grootmoedigheid, waarmede de Führer de soldaten van een vijande lijke weermacht vrije beweging heeft toegestaan en de demobilisatie ten uitvoer liet brengen, in plaats van hen in gevangenschap te laten wegvoeren. Indien krijgsgevangen Nederlandsche militairen niet in staat zijn, de hun toegestane vrijheid te waardeeren, dan ligt daarin een smakeloos gebrek aan discipline jegens de bezettingsmogendheid, dat het Neder landsche leger weinig eer aan doet. Generaal Winkelman heeft nagelaten hiertegen op te treden en daardoor be\ve- zen, dat hij zijn positie en den toestand niet zoo heeft opgevat, als ieder, die nuch ter denkt, moest verwachten. Hij is daarom, zooals reeds is medegedeeld, ontheven uit zijn functie als opperbevelhebber der zich in demobilisatie bevindende Neder landsche land- en zeemacht en in krijgsgevangenschap gebracht. Bovendien hebben de voorvallen van den laatsten tijd en in het bijzonder de gebeurtenissen der laatste dagen mij aangetoond,, dat talrijke Nederlanders niet meer weten, of ook niet willen weten, in welken ondubbelzinnigen toestand zij zich bevinden na de peutraliteitsschcnnis door hun vroegere regeering cn de overwinning der Duitsche wapenen. Ik beperk mij er toe, aldus ge neraal Christiansen, deze houding te kenteekenen met enkele voor beelden, die hier volgen, om eens en vooral grove en gevaarlijke vergissingen onmogelijk te ma ken: (1) Uit het karakter van tal rijke Engelsche bombardementen kan onomstootelijk worden opge maakt, dat zij berusten op inlich tingen van Nederlandsche zijde. Ik wensch er geen twijfel over te laten bestaan, dat een dergelijke handelwijze met alle middelen, waarover de Duitsche organen beschikken, zal worden opgehel derd en volgens de Duitsche landsverraadwetten, welke voor den oorlog verscherpt zijn, zal worden gestraft. Deze wetten treffen ook degenen, die een dergelijke handelwijze opzettelijk niet aanje\en of daarbij zelfs hulp ver- leenen. Dat geldt ook voor handelingen tegen de belangen der Duitsche weer macht als zoodanig en tegen instellin gen van verkeer, bedrijf en industrie. Verder moeten de Nederlanders van het volgende nota nemen: Wie een mo gendheid, die met Duitschland in oor log is, in eenigen vorm voordeelen ver schaft. berichten doet toekomen of op andere wijze bevoordeelt, brengt tege lijkertijd 'het leven en den eigendom van zijn eigen volksgenooten in gevaar en benadeelt het. (2.) Tot de dwaze menschen van deze soort behoort ook hij, die uiting geeft aan een gezindheid, welke de gerecht vaardigde trots van den Duitschen sol daat en van den Duitschen mensrb kwetst. Als bevelhebber der weermacht de Nederlanden beschouw ik een dergelijke houding als een teeken, dat de Duitsche maatregelen tot beveiliging \an en hef bewaren van de rust in de Nederlanden niet begrepen zijn of dat men ze niet wil begrijpen. Als derge lijke gevallen noem ik onder anderen de volgende: De veelvuldige overtreding van NEW YORK, 6 Juni. (D.N.B.) President Roosevelt heeft op de persconferentie in Hydepark mede gedeeld, dat waarschijnlijk Maan dag bij het Congres een nieuwe be- wapeningsboodschap zal worden in gediend ten bedrage van vijf mil liard dollar. Op de vraag of het be wapeningsprogramma der Vereenig- de Staten hiermede voorloopig compleet is, antwoordde Roosevelt bevestigend, doch voegde hier aan toe. dat men niet mag vergeten, dat de toestand van de wereld zich op het oogenblik voortdurend ver andert. den bevolen groetplicht tegenover leden \an de Duitsche weermacht door ge- uniformeerde leden van de zich in de mobilisatie bevindende Nederlandsche land- en zeemacht. Ik herinner er aan, dat de bevrijding uit de krijgsgevangen schap, die berust op de voorzorgen en de welwillendheid van den Fuehrer, door mij op ieder oogenblik ongedaan kan worden gemaakt en ongedaan zal worden gemaakt voor ieder, die zich in het vervolg aan zijn groenlicht onttrekt of zich van dien plicht slordig kwijt. Voor het brengen van den groet wordt de Duitsche maatstaf aangelegd, die er van uit gaat, dat hij, die de discipline overtreeedt, ook niet verdient een goed strijder te worden genoemd. b. Hij, die of hij soldaat of burger is het aanzien van Duit sche soldaten of gezagdragers schaadt, of tekort schiet in zijn achting voor de Duitsche symbo len, zal voortaan streng ter ver antwoording worden geroepen. Handtastelijkheden tegen leden der Duitsche weermacht worden eventueel met den dood gestraft. Ik waarschuw verder voor elke de monstratie voor de vroegere Nederland sche regeering of leden daarvan. De Duitsche weermacht heeft Nederland moeten bezetten, omdat do vroegere Ne derlandsche regeering neutraliteits- schennis heeft begaan. Ik wensch, dat dit niet wordt verge ten. De bevelhebber der weermacht in de Nederlanden CHRISTIANSEN, generaal der vliegers. Den Haag, 6 Juli 1910. BARNEVELD, 6 Juli. In den afge- loopen nacht heeft een Engelsch vlieg tuig een dertigtal bommen geworpen. Vijf daarvan kwanrn in de onmiddel lijke nabijheid van een boerderij terecht en sloegen groote kraters in den weg en in het weiland. Een sloeg vlak voor de deur van de woning in den grond, doch ontplofte gelukkig niet De boerderij werd beschadigd. Persoonlijke ongevallen kwa men niet voor. Tal van brandbommen kwamen in het open veld terecht, waar zij uitbrandden, zonder schade aan te richten. De politie heeft de omgeving af gezet. In de onmiddellijke omgeving be vinden zich geen militaire objecten. BOMMEN OP DEVENTER DEVENTER, 6 Juli. Een En gelsch vliegtuig heeft hedenmorgen van groote hoogte een aantal bom men op Deventer geworpen. Een der bommen kwam terecht in de buurt van eenige schepen, waar\an er een licht werd beschadigd. Een tweede richtte weinig schade aan, een derde vernielde den achtergevel en een deel van het dak van een klein nict-mili- tair bedrijf. Van de hier aanwezige arbeiders werden er zes gewond. Vier arbeiders moesten in het ziekenhuis worden opgenomen. In de omgeving werd verder nog een dak van een woning beschadigd en moesten een aantal ruiten het ontgplden. In bijzonder ernstige gevallen kan gevangenisstraf van ten hoogste 10 jaar en een geldboete van on beperkte hoogte of een van deze straffen uitgesproken worden. (2) De gebezigde ontvangtoestellen moeten in elk geval verbeurdverklaard worden. (3) Hij. die berichten, die hij, direct of indirect, door een, ingevolge alinea 1. verboden handeling verkregen heeft, opzettelijk verspreidt, valt eveneens onder de strafbepalingen van alinea 1. (1) Handelingen, in alinea 1 of 3 ge noemd, worden als misdrijf beschouwd. Paragraaf 3, (1) de strafvervolging op grond van paragraaf 2 vindt slechts plaats op be vel van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied. (2) het bevel ingevolge alinea 1 is aan geen termijn gebonden. Het kan zich bepalen tot bepaalde personen. Paragraaf 4. Deze verordening treedt in werking op den dag van aikondiging (dus 6 Juli). BERLIJN, 6 Juli. (D.N.B.). De Italiaansche minister van bui- tcnlandschc zaken, graaf Ciano, heeft hedenochtend Rome verla ten en zal Zondag op uitnoodi- ging van de Rijksregeering voor een bezoek van verscheidene da gen te Berlijn aankomen. AMSTERDAM, 6 Juli. In den afge- loopen nacht omstreeks, halfvier ver- tuig vergeefs getracht een aanval op deze stad te doen. Toen het verscheen, schoten tal van stralenbundels der zoek lichten omhoog en weldra was het toe stel in het licht gevangen. Het luchtaf weergeschut werkte hevig. Tot ver in den omtrek waren de zware knallen te hooren. De Engelschman kreeg geen kans aan te vallen en nam, vermoede lijk getroffen, snel de vlucht. Op verschillende plaatsen der stad zijn granaatscherven neergekomen, voor namelijk in het Westen. Het publiek heeft zich over het algemeon goed aan de dezer dagen gegeven waarschuwing om zich niet op straat te begeven gehou den. Ook Haarlem heeft weer te lijden ge had van de gevolgen der Engelsche bomaanvallen op ons land. In den afge- loopen nacht omstreeks half vier ver scheen boven de omgeving van Haar lem een Engelsch bombardementsvlieg tuig, dat door luchtdoelgeschut onder vuur werd genomen. Een granaat trof doel, inet het gevolg dat het toestel in brand vloog en in een buitenwijk van de stad op een landweg neerstortte. De voorkant van het vliegtuig botste tegen eenige kleine huisjes langs dien weg, die daardoor eveneens in brand geraak ten. Gelukkig waren te voren de bewoners door het gedreun van het afweergeschut wakker geworden. Tot hun groote ont steltenis zagen zij het brandende vlieg tuig recht op hun huizen afkomen, en hals over kop namen zij in nachtgewaad de vlucht naar het achter de woningen gelegen weiland, waarbij zij genood zaakt waren door een breede sloot te waden. Allen wisten zich echter in vei ligheid te stellen. Zeven huizen werden door het vuur aangetast. De Haarlemsche brandweer, die met zeer veel materiaal ter plaatse was, wierp cmorme watermassa's in de vlammenzee, doch kon niet verhinderen, dat deze woningen totaal uitbrandden. Het duurde eenigen tijd, voordat het brandende \liegtuig gebluscht was. Men moest daarbij met groote voorzichtigheid te werk gaan, daar telkens de zich in het toestel bevindende lichlkogels en munitie ontploften. Nader blijkt, dat te Amsterdam, toch nog een slachtoffer onder de burgerij volking is. liet was een jongeman, dfo zich toevallig op straat bevond en dcx» een granaatscherf in het gelaat is ge troffen. Na verbonden te zijn in het zit tingslokaal van den G. G. en G. D. aan de Hendrik de Keyserstraat kon hij naar huis terugkeeren. DE VERDUISTERING Zonsondergang 22.04 uur. Zonsopgang 5.26 uur. f Zoo a Is men weet is iedereen ver- nlicht tusschen zonsondereune en zonsopkomst te verduisteren.) Dames- en Kinderconfectie - Arnh.weg 26 Tel. 3977

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1940 | | pagina 1