DE EEMLANDER
OOK CANADA WIJST HET
VREDESAANBOD AF
De Engelsche luchtaanvallen
op Duitschland
DE DUITSCHE PERS OVER
de Engelsche luchtaanvallen
op niet-militaire doelen
Hull's
rede ter conferentie
van Havanna
Dinsdag 23 Juli 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39e Jaargang No. 20
Verklaring van Halifax maakte in Rome
een zeer slechten indruk
Burgers worden
bewapend in
Engeland
Vele slachtoffers
onder de burger
bevolking
Japansch vermaan
tot China
Wederom vliegtuigen
boven Gibraltar
.DUISTERE KRACHTEN ZIJN AAN HET WERK
OM AMERIKA IN VERDERF TE STORTEN»
Hoop op terugkeer
van vreedzaam
wereldverkeer
De angst voor de
Telegram van Ciano aan
von Ribbentrop
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week f 0 15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 285. Afzonderlijke nummer» f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
^ftlJS DER ACVtR[EftliEN van regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
ielke regel meer f 0.25. Licfdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regel»
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
ROME, 23 Juli (D.N.B.). - De
radiorede, welke Lord Halifax gis
teren heeft gehouden, heeft in po
litieke kringen te Rome een aller-
treurigsten indruk gemaakt. Uit
deze rede blijkt, zoo zegt men, een
bijna angstwekkende onbekwaam
heid om het begin van de herop
bouw van Europa te begrijpen en
een volslagen gebrek aan eerlijken
wil om daarmee samen te werken.
Uit zijn woorden spreekt een ge
slacht, dat elk contact met het he
den heeft verloren.
Overigens wordt deze rede beschouwd
als een laatste, vertwijfelde roep om
hulp aan de Vereenigde Staten. De Ro-
meinsdhe ochtendbladen onthouden aan
de rede van Halifax niet hun hoon en
hun spot. De Messaggero noemt Halifax
„een sidderenden held". De Engelsche
minister van buitenlandsche zaken, al
dus het blad. heeft gisteren in zijn rede
de stelling verkondigd van den verplich
ten zelfmoord. De Popoio di Roma
spreekt van een ..middelmatig document
van juristerij".
Het Italiaansche blad Popoio di Roma
constateert, dat Churchill en zijn vrien
den zich weliswaar nog niet recht
streeks hebben uitgelaten over de rede
van Hitier, dat Churchill echter door
andere leden der Britsche volkerenge
meenschap, die door duistere belangen
met hem verbonden zijn, ook door .de
officieuze pers tracht zich tegenover het
Engelsche volk een alibi te verschaffen
voor de voortzetting van den verderfe-
lijken oorlog, dien Engeland ooit ge
voerd heeft. Kenmerkend is in dit op
zicht de rede van den Zuid-Afrikaan-
schen minister-president. Nog karakte
ristieker echter zijn de kolommen der
officieuze pers, die de propagandatrom-
pet. steekt om de Engelschen er van to
overtuigen, dat Engeland, zooals ten
tijde van Napoleon, een eiland is, waar
op men niet kan landen. In weerwil
van deze propaganda doet de leidende
Engelsche klasse alles om haar rijk
dommen en haar menschen in Canada
in veiligheid te brengen.
De Canadeesche minister-presi
dent Mackenzie King heeft, naar uit
Ottawa gemeld wordt, Maandag voor
het Canadeesche parlement ver
klaard, dat Canada 'het vredesaan
bod van den Fuehrer met dezelfde
vastbeslotenheid van de hand wijst,
als Lord Halifax dit in naam van
Engeland heeft gedaan. Hij verklaar
de voorts, dat de Canadeezen schou
der aan schouder staan met de man
nen en vrouwen van Groot-Brittan-
nië in de „verdediging van de so
ciale rechtvaardigheid en vrijheid".
Engeland bereidt zich
voor op een franctireurs-
oorlog
Persfoto's uit Engeland, die sedert
eenige dagen in de Vereenigde Staten
gepubliceerd worden, wijzen er op, dat
Engeland zich inderdaad op een franc-
tireursoorlog voorbereidt. De foto's ver-
toonen in alle variaties burgers, die
in het gebruik van allerlei schietwapens
worden opgeleid. Een opname toont le
den van het Lagerhuis, die in burger-
kleeding op het binnenplein van het
parlementsgebouw exerceeren. Maandag
publiceerde het New York Journal Ame
rican een foto van een Britschen geeste
lijke in priestergewaad, wien een Engel
sche onderofficier de juiste manier wijst
om een geweer vast te houden. Het on
derschrift luidt, dan onder de laat6te
reserves, die Engeland als voorbereiding
voor den dreigenden inval op de been
brengt, thans ook de kerk van Engeland
een plaats in de rijen der strijdenden
krijgt.
Naar „Stockholms Tidningen" meldt,
is in een ingezonden stuk in de „Ti
mes" de geestelijke van Uckfield, rev.
Dermott, aan het woord gekomen om
zich te verzetten tegen de algemeen ge
hoorde bewering, dat het Britsche volk
vastbesloten is om den oorlog voort te
zetten, omdat het zijn eigen kracht
nauwkeurig zou kennen. Uit talrijke
gesprekken, die hij dagelijks voert, al
dus deze geestelijke, blijkt, dat de men
schen ten eenenmale onkundig zijn van
den toestand en van de werkelijke ver
dedigingsmogelijkheden van Engeland.
Als antwoord op het aanbod van den Fuehrer
wierpen de Britsche vliegtuigen bommen
op niet-militaire doeleinden
BERLIJN, 23 Juli (D.N.B.).
Uit een zorgvuldige registratie van
de vijandelijke luchtbombarde
menten van den laatsten tijd blijkt,
dat de Britsche luchtmacht haar
aanvallen op niet-militaire doelen
sedert Vrijdag, den dag van de
rede van den Fuehrer, verveelvou
digd heeft. Groot was het aantal
geworpen bommen en daarmede
in geen verhouding staand de ge
ringe militaire schade. Het is dui
delijk te zien, dat de vijand er op
uit is, de Duitsche burgerbevol
king te treffen.
Talrijke Duitsche plaatsjes, Qpen ste
den en dorpen zijn do laatste dagen her
haaldelijk aange\allen. Zoo zijn in den
nach' van 20 op 21 Juli bommen gewor
pen in de binnenstad van Wismar
en eveneens in den daarop volgenden
nacht. Daarbij waren 5 dooden en 20
zwaargewonden te betreuren. De stad
Bremen heeft een der laatete nachten
krachtige aanvallen op verscheidene
woonwijken te verduren gehad. Drie
dooden en drie zwaargewonden vielen
aan den Britschen aanval ten offer.
Vele badplaatsen op de Duitsche
Xoordzee-eilanden zijn het doelwit van
zinnelooze bombardementen geweest.
Ook de stad Hamburg is in den nacht
van 20 op 21 Juli aangevallen. In woon
wijken en dicht bevolkte stadsdcelen
kwamen bommen terecht. In het nabu
rige Pinneberg werd het Ziekenhuis be
schadigd. Ook boven de steden Pader-
born, Hagen en Bochum hebben herhaal
de malen vijandelijke vliegers gevlogen,
die meedoogenlooze aanvallen op bur
gerlijke doelen ondernamen. In Schvve-
rin werden vier mannen, drie vrouwen
en drie kinderen door Engelsche bom
men ged/)od. Talrijke gewonden zijn te
betreuren.
In Wil'helmshaven werden het crema
torium en een lijkenhuis vernield. Het
verdient opmerking, dat de vijandelijke
vliegers, alvorens zij hun bommen wier
pen, talrijke lichtfakkels gebruikten,
waardoor zij ondubbelzinnig hadden
kunnen vaststellen, dat zij geen militai
re doelen voor zich hadden. De stad
Kassei is in den nacht van 21 op 22
Juli eveneens het doelwit van vijandelij
ke aanvallen geweest. Ook hier werkte
de vijand met een aanzienlijk aantal
lichtfakkels. Desondanks kwamen alle
bommen terecht op niet-militaire doelen
in de woonwijken en tuinen. Zoo zijn
hier wagens van den geneeskundigen
dienst getroffen. Daarenboven werden
de landkrci6 Kassei en de naburige
gouw HannoverZuid door Engelsche
bombardementen geteisterd. Op vele
plaatsen, en wel kleine boerendorpjes,
werden vijandelijke bommen geworpen
Van Duitsche zijde wordt vastge
steld: Nog in den nacht van Vrij
dag op Zaterdag hebben de Engel-
echen het grootmoedige aanbod van
den Fuehrer beantwoord, door in
nog grooter getale vliegtuigen naar
het Duitsche Rijksgebied te zenden.
PEIPING, 23 Juli (D.N.B.). Het
orgaan van het Japansch hoofdkwartier
Yoeng Pao schrijft in een hoofdartikel
het volgende: „China moet ziin voordeel
trekken uit het feit, dat Engeland en
Frankrijk geen adempauze krijgen om
hun belangen in het Verre Oosten te be
hartigen. China moet de ketenen verbre
ken en zijn lichaam laten genezen. De
gelegenheid zal weer verdwijnen, wan
neer zij niet bijtijds wordt aangegrepen.
Op alle fronten moet de vrede tusschen
Japan en China zoo snel mogelijk wor
den hersteld, omdat de verwezenlijking
van den vrede gelegenheid geeft om te
zien naar de gemeenschappelijke belan
gen in het buitenland. Het motief voor
de Engelsche handelwijze ligt in de
moeilijke positie van Engeland in
Europa."
MADRID, 23 Juli (D.N.B.).
Maandag om 11 uur 10 en om 14
uur hebben volgens berichten uit La
Linca wederom vreemde vliegtuigen
boven Gibraltar gevlogen. Het lucht
afweergeschut opende een hevig
vuur. Bommen werden niet neerge
worpen. In verband met de voort
gaande evacuatie van Gibraltar ziin
reeds talrijke winkels gesloten. Dc
benzinepomp, die tot dusverre werk
te aan den weg La Linea-Gibraltar
op Engelsch gebied bij La Laguna,
is afgebroken, aangezien daar ver-
sterkingswerken worden aangelegd.
BERLIJN, 23 Juli. (D.N.B.) De
Duitsche bladen wijden vandaag op
de frontpagina veel aandacht aan
het bericht, dat het Engelsche lucht-
wapen zijn aanvallen op niet-mili
taire doelen 6edert de laatste Rijks
dagrede van den Führer heeft ver
veelvoudigd, waarbij ook onder
vrouwen en kinderen talrijke slacht
offers zijn gevallen. In scherpe com
mentaren stellen de bladen dit „ant-
Met bloemen werden de in Berlijn ierugkeerende Duitsche soldaten door de bevolking begroet
HAVANNA. 23 Juli (D.N.B.) In de
conferentie der Amerikaansche minis
ters van buitenlandsche zaken werd
Maandag het woord gevoerd door den
minister van buitenlandsche zaken der
Vereenigde Staten, Cordell Huil. Hij ver
klaarde, dat bepaalde krachten bezig
zijn, de „internationale moraal" te ver
nietigen. Verscheidene naties waren
daardoor reeds getroffen. Haar souve-
reiniteit was met voeten getreden. Het
zou tragisch zijn, wanneer Amerika on
verschillig toezag en zich verbeeldde,
dat dit, gevaar niet ook naar Amerika
zou kunnen komen.
Er bestaat gevaar, zeide Huil. dat po
gingen worden ondernomen, met alle
middelen eenige der Amerikaansche
landen economisch onder controle te
brengen en politiek te doordringen en
tusschen Amerikaansche republieken
argwaan en strijd te zaaien. Dit gevaar
dwingt tot gemeenschappelijke beraad-
slagingslaging over afweermaatregelen.
in de eerste plaats op economisch ge
bied. De oorlog in Europa heeft normale
afzetmarkten gesloten, de koopkracht
verminderd en in eenige gevallen geleid
tot het opslaan van overschotten, waar
van de uitvoer van het allergrootste be
lang is.
Aan den anderen kant zal na af
loop van den oorlog in Europa vraag
naar goederen en levensmiddelen
Deze hebben nog meer dan voor
heen op misdadige wijze hun hom-
aanvallen op de burgerbevolking
gericht en open steden, boerendor
pen, gehuchten, lazaretten en scho
len als doelwit gekozen.
Deze opzet blijkt hieruit, dat de laat
ste nachten bijzonder helder waren en
den Engelschen vliegers goed zicht bo
den. Bovendien hebben de Engelschen
een groot aantal lichtfakkels uitgewor
pen, die hun geen twijfel erover konden
laten, dat zij zich boven open steden,
boven woonwijken en dorpen bevon
den. Geen enkel noemenswaadig mili
tair doel hebben zij in den loop der laat
ste nachtelijke vluchten getroffen. Wij
zijn er van overtuigd, dat zij hiernaar
met gezocht hebben.
Uit den geheelen opzet en de wijze
van uitvoering der Britsche luchtaan
vallen blijkt, dat Churchill het Duitsche
VG- wil laten zien, hoe hij zich het ant
woord op de vredesdaad van den Fueh
rer denkt. Het is moord op Duitsche
vrouwen en kinderen, verwoestine van t
vreedzame Duitsche steden en dorpen.„Duistere krachten'
ontstaan, welke hervatting van het
internationale handelsverkeer nood
zakelijk zal maken. Helaas ziet men
zich voor twee tegenovergestelde
handelsmethoden geplaatst: vrij
handel tegen reglementeering. De
Amerikaansöhe landen zouden on
der reglementeering niet kunnen
bloeien.
Huil verklaarde, de noodzakelijkheid
in te zien van een overgangsperiode,
doch op den langen duur zou slechts
vrijhandel kunnen bevredigen. Intus-
schen dienden de Amerikaansche lan-
CORDELL HULL
den hun handel onder elkaar uit te brei
den en aan te vullen. De regeering der
Vereenigde Staten, aldus Huil, draagt
haar deel bij door deelname aan de in-
ter-Amerikaansche economische com
missie, aan de inter-Amerikaansche cen
trale bank en aan de commissie, die tot
taak heeft, de productie van Zuicl-Ame-
rikaansche producten te verbeteren en
op te voeren. Om echter de urgente pro
blemen op te lossen, dienen mogelijkhe
den geschapen te worden voor regelma-
tigen afzet van overschotproductcn en
voor de grootst mogelijke vergemakke
lijking van den handel tusschen de
Amerikaansche naties.
De bank voor den buitcnlandschen
handel te Washington is hierbij reeds
behulpzaam. Thans zal Washington
maatregelen nemen om den omvang en
de wijze van deze hulp aan den handel
uit te breiden, zoowel financieel alsook
waar hei ondernemingen op langen ter
mijn betreft. Hierbij hoopt Washington
op begrip en medewerking van de zijde
der andere twintig republieken.
De Amerikaansche minister lan bui
tenlandsche zaken. Huil, heeft in zijn
rede verder uiteengezet dat een oplos
sing van de inter-Amerikaansehe eco
nomische problemen niet voldoende
was om den vrede en de veiligheid oo
het Westelijk halfrond te behoeden.
zijn in Amerika
aan het werk om Amerika in het ver
derf te storten en willig te maken voor
buitenlandsche doeleinden. Haar eind
doel is de poging om, aldus Huil, de
Amerikaansche republieken te over-
heerschen in buitenlandsch belang.
Daartegen afweermaatregelen te nemen
kan echter geen vreemde staat euvel
duiden.
Het derde punt is do kwestie van
de Europeesche bezittingen in Ame
rika. Tot dusver hebben zij geen ge
vaar voor Pan-Amerika gevormd,
maar Pan-Amerika mag niet toela
ten, dat zij objecten voor ruilingen
of strijdgebieden worden. Iedere po
ging om den status auo te wijzigen,
hetzij door afstand of overdracht of
vermindering van de tot dusverre
bestaande controlemacht, zou voor
alle Amerikaansche republieken
aanleiding zijn tot ernstige en on
middellijke bezorgdheid.
De regeering der Vereenigde Staten
stemt toe in het voorstel van een col
lectief beschermheerschap voor dergelij
ke gevallen, zonder dat dit de instelling
van speciale belangen in deze gebieden
met zich mee zou mogen brengen. Zoo
dra dc toestand het zou veroorloven,
zouden zij de bezittingen teruggeven of
onafhankelijk verklaren ingeval zij in
staat zouden ziin tot zelfbestuur.
Tenslotte keerde Huil zich tegen
„verdraaide voorstellingen", die de laat
ste weken door verantwoordelijke en
onverantwoordelijke instanties in om
loop gebracht zijn ten aanzien van het
doel dezer conferentie. Men is hier bij
eengekomen, zoo verklaarde Huil, om
dringende problemen te bespreken. Men
wil echter van niemand in de wereld
iets. Men is vrii van den geest van
vijandschap tegen welke natie ook. maar
men kan niet vermijden bewust te wor
den van de gevaren, waartegen men
zich moet verdedigen. Desondanks, zoo
besloot spreker, geef ik niet het geloof
aan de menschheid en het geloof aan
den terugkeer van een vreedzaam we
reldverkeer op, waaruit Amerika in
ieder geval geen ander land wil uitslui
ten.
vijfde colonne
I STAN BOEL, 23 Juli. (D.N.B.)De
Turksche bladen maken melding van
twee voorvallen in Anatolië, welke een
gevolg zijn van dc „voorlichting" der
bevolking, door middel van lezingen,
over het bestrijden van de „vijfde colon
ne" en de valschermspringers.
Twee doktoren in staatsdienst bereis
den met een witte ambulance-auto af
gelegen Oost-Anatoolsche dorpen. De
boeren, die zulk een wagen voor de
eerste maal zagen, overvielen de dok
toren met houweelcn, zeisen en jacht
geweren en namen hen gevangen. Pas
toen de autoriteiten gewaarschuwd wa
ren, kon het misverstand worden opge
helderd.
Op soortgelijke wijze werd bij Koniva
een rijwielhandelaar gevangen geno
men. Deze reisde per motorrijwiel de
dorpen af en had op zijn rug een fiete
vastgegespt, boeren boeiden den hande
laar en gaven hem aan de politie over.
woord van Churchill" als een mis
daad aan de kaak.
Was het reed6 tevoren gebruik bij de
Royal Air Force, zoo schrijft de Berliner
Bocrsenzcitung, om gevaarlijke militai
re doelen te vermijden en in plaats daar
van groepen woonhuizen, hospitalen of
Duitsche „zeenoodvliegtuigen" op den
korrel te nemen, dit gebruik iè thans
klaarblijkelijk tot systeem verheven.
Daaraan kan te minder getwijfeld wor
den, daar de laatste nachten met volle
maan een bijzonder goed zicht boden,
en de Engelsche vliegers hun gemeen
handwerk bovendien verricht hebben
met behulp van talrijke lichtbommen.
Zij hebben civiele objecten gezocht. Zij
hebben Duitsche vrouwen en kinderen
willen vermoorden. Het doel is duide
lijk. Dit in de uniform van eerlijke sol
daten vermomde tuig en zijn lastgevers
in Londen hopen het Duitsche volk door
systematische moord terreur munv te
kunnen maken en het te kunnen doen
gelooven, dat deze des nachts neerge
worpen bommen een teelten geven vau
Britsche kracht. Alsof niet ieder mcnsch
in Duitsche Gouwen wist hoe het ge
steld is met Engelands militaire positie,
met de kansen van het Engelsche luchtr
wapen tegenover de aan overwinningen
gewende Duitsche eskaders! Al6of niet
iedere Duitsche soldaat of burger, man
of vrouw, op ieder, oogenblik bereid was
voor Führer en volk het laatste offer
te brengen.
Aan degenen, die in Londen gelooven
de menschelijkheid van een van de
overwinning zekere en toch tot vrede
bereiden tegenstander te kunnen beant
woorden met onmenschelijke misdaden,
moge gezegd worden, dat zij zich met
hun amokloopen op het eigen zwaard
storten. Brutale hoon, grove beleedigin-
gen, pogingen tot een systematische
moordterreur, dat is het antwoord van
Engeland op het grootmoedig aanbod
van den Führer. Wanneer het den heer
Chur.chill werkelijk te doen was om het
Engelsche volk, dan zou hij zich nooit
hebben laten overhalen tot de waanzin
nige onderneming om Duitschland op
zoo nietswaardige wijzo tc provoceercn.
Overal in het buitenland, zoo ver
klaart de Deutsche Allgemeine Zeitung,
is- het woord van Adolf Hitler gewaar
deerd als het grootmoedige aanbod van
een man, die na zijn weergaloozc over
winning deze taal nooit hod behoeven
te spreken. Churchill alleen heeft an
ders geantwoord dan het veelstemmig^
koor uit alle overige landen. Hij heeft
allereerst zijn persorganen aangemoe
digd om luider dan ooit op te ruien. En
nu heeft hij zijn nachtelijke misdaden
tegenover Duitsche woonwijken in ver
sterkte mate geënsceneerd. Zoo ant
woordt dus de Britsche premier op een
aanbod, dat uitdrukkelijk was geken
merkt al6 een beroep op het verstand.
Wat het Engelsche volk over deze wijze
van gebruik van het verstand denkt,
wordt de wereld verzwegen.
BERLIJN. 23 Juli (D.N.B.) Graaf
Ciano heeft het \olgende telegram aan
den rijksminister van buitenlandsche
zaken, von Ribbentrop, gezonden: „Bij
het verlaten van het Duitsche Rijks
gebied zend ik U mijn hartclijken groet
en betuig U opnieuw mijn oprechten
dank voor de mij verleende hartelijke
gastvrijheid. Wilt gij den Fuehrer teza
men met mijn gevoelens van hoog-
adhting ook mijn diepe voldoening
overbrengen wegens het feit, dat ik
aanwezig heb kunnen zijn op de Rijks
dagzitting van den 19den Juli. welke
door de rede van uw grooten chef en
legerleider de jongste overwinningen
van de glorierijke Duitsche weermacht
historisch heeft afgesloten en de on
verbreekbare en zoo nauwe banden, die
het nationaal - socialistische Duitsch
land met. het fascistische Italië ver
binden, heeft bevestigd. Zij was voor
de wereld een plechtige voorbode van
de zekere overwinning onzer gemeen
schappelijke zaak."
GEHEIME MANOEUVRES DER
AMERIKAANSCHE VLOOT
LONDEN, 23 Juli Reuter meldt uit
Honoloeloe, dat eenheden der Ameri
kaansche vloot de haven van Honoloe
loe zijn uitgeloopen om „geheime ma
noeuvres" in volle zee te houden. Men
gelooft, dat eenige van deze schepen
koers zetten naar de Kerstmiseilanden
in het Zuiden van den Stillen Oceaan,
welke gemeenschappelijk door de Ver
eenigde Staten en Engeland worden ge
regeerd.
DE VERDUISTERING
Zonsondergang 21.46.
Zonsopgang 5.46 uur.
Zooals men weet is Iedereen ver
plicht tusschen zunsonderzane en
zonsopkomst te verduisteren