DE EEMLANDER
NGELANDS ECONOMISCH LEVEN
WORDT VERLAMD
Roosevelt wil de nationale
garde oproepen
Verklaring van Havanna
litsche luchtaanvallen maken
e Oostelijke en Zuidelijke
havens vrijwel onbruikbaar
inzake het Europeesche bezit
in de Nieuwe Wereld
tsdag 30 Juli 1940
Uitgave: VALKH0FF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39e Jaargang No. 26
ijdleuze voor
le Engelsche
vrouwen
Engelsche parlementsleden oefenen zich
De exterritoriale
rechten in China
Van het oorlog stooneel in Oost-Afrika
Plannen voor een
„voorloopig
bestuur"
INEMENTSPRIJS per 3 maandeD voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
1 - week f 015
inland franco per post per 3 maanden 2 85. Afzonderlijke nummers f 0.05
["REKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
i\IJS DER AiJVlKI tulitN van l-"4 rcéels 1*05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I 1.Bewijsnummer extra f 0.05
T New Yorksche blad met de grootste oplage, de New York
Daily News, meldt uit particuliere kringen te Londen, dat de
sche Admiraliteit in verband met de aanhoudende Duitsche
•.anvallen de haven van Londen voor het scheepsverkeer geheel
en heeft. Ook ligt het scheepsverkeer in de havens van
astle, Hull en Southampton bijna geheel stil. De haveninstallaties
verdere omgeving van Southampton zijn door de Duitsche lucht-
Hen zwaar beschadigd en de bevolking is bijna geheel geëva-
1.
ew York Daily News meldt verder, dat de sluiting van de Engelsche
aan de Oostelijke en Zuidelijke kusten een aanzienlijke prijsstijging
>lge zal hebben van de levensmiddelen en militaire grondstoffen, die bet
nrijk beslist moet importeeren uit het Empire, de Vereenigde Staten en
overzeesche landen. Bovendien staat Engeland voor de moeilijke taak
via de Westelijke havens ingevoerde goederen naar de voornaamste
kscentra in Zuid- en Midden-Engeland te vervoeren. De tarieven der
verzekeringen zijn reeds met 20 procent verhoogd en een deel der uit de
gde Staten ingevoerde goederen is in prijs reeds enorm gestegen.
jens berichten uit Londen heeft het Britsche ministerie van ver-
ng gelast, dat alle vaartuigen van de binnenscheepvaart voort-
1 bewaakt of onbruikbaar gemaakt moeten worden. Men hoopt
:e wijze te verhinderen, dat zij in handen vallen van invallers,
rordening heeft betrekking op motor-, zeil-, roeibooten en
'NLANG hebben de En-
:hen den spot gedreven met
itsche campagne tegen de
.ling. Naar uit Londen
gemeld, heeft de minister
de ravitailleering. Morrison,
j een beroep gedaan op de
lsche vrouwen om waarde
in afval uit de keuken voor de
tering te verzamelen. Hij gaf
eus uit: „Aangepakt, huisvrou-
op den vijand af",
eutrale waarnemers twijfelen
aan, of deze oproep succes zal
ben. Zij wijzen er op, dat deze
uwigheid voor het „vrije Enge-
nd" veel te lastig is.
Het te Buenos Aires verschijnende
lad der in Argentinië wonende Itali-
ansche kolonie, welke eenige honderd
uizenden leden telt, „Mattino dTtalia",
ubliceert na-ar de Meseagero meldt uit
New York den brief van een Spaan-
echen kapitein, die uit Londen in de
Vereenigde Staten is aangekomen. De
geeft een nuchtere schildering van de
thans in Engeland heerschende toestan
den. De toestand, zoo schrijft hij, is on
verdraaglijk geworden.
Als gevolg van de voortdurende lucht
aanvallen is de ©temming bij het volk
buitengewoon opgewonden. De zenuwen
der menschen zijn overspannen. Van
dag tot dag en van uur tot uur wacht
thans elke Engelschman op het begin
van een groot Duitsch offensief. De op
winding onder de bevolking kan nau
welijks grooter worden. Bij eiken lucht
aanval ontstaan er zulke paniekschénes,
dat men den indruk krijgt alsof er in
Engeland een collectieve waanzin ie
losgebroken. Het zakenleven en de in
dustrie in Engeland liggen wegens de
onafgebroken luchtaanvallen, het ge
brek aan grondstoffen en de algemeene
verwarring bijna volkomen stil.
Overal valt een noodlottig gebrek aan
doeltreffende organisatie en handha
ving van orde te bespeuren. Het is in
Londen bijna onmogelijk geworden een
telefoonverbinding te krijgen. De groote
parken en tuinen van Londen worden
door soldaten bevolkt, daar er voor de
nieuwe troepen geen kazernes ter be
schikking staan. De houding der troe
pen ie zeer gebrekkig. De meeste solda
ten waren bijna voortdurend dronken
De hysterische angst voor de Duitsche
parachute-troepen en voor de „vijf'e
colonne" grijpt steeds verder om zich
been en heeft tot een onverdraaglijke
vervolging der burgerbevolking door de
politie geleid, die hierbij door twijfel
achtige elementen der bevolking ge
steund wordt.
De kapitein van een uit Engeland
teruggekeerde Portugeesche kolen
boot heeft verklaard, dat de haven
werken van, Cardiff door de Duit
sche bombardemten ernstig bescha
digd zijn. Bovendien ligt in de haven
een groot aantal zwaar getroffen
schepen, die niet meer op eigen
kracht kunnen varen. Deels vertoo-
nen zij zware slagzij.
Sabotage op Fransche
oorlogsbodems in Engeland
De Britsche Admiraliteit heeft met
groote moeilijkheden te kampen bij het
in dienst stellen van de in Engelsche
havens in beslag genomen Fransche oor
logeschepen. Toen onlangs een Fransche
torpedojager uit Blackpool vertrok,
moest hij na twee uren op sleeptouw
teruggehaald worden, daar er een sto
ring in de machines geconstateerd was.
Op de werf werd geconstateerd, dat er
zand in de turbines geworpen was. In
Britsche marinekringen neemt men aan
dat het hier een daad van sabotage der
aanhangers van Pétain onder de vroe
gere bemanning van het echip betreft.
Ook werd averij geconstateerd op pen
lichten Fransche kruiser en een torpe
dojager, waarbij onbekenden belangrijke
machinedeelen verwijderd hadden. Daar
het niet mogelijk is de deelen terstond
te vervangen, moeten zi.j nieuw gemaakt
worden, waardoor het geruimen tijd zal
duren alvorens deze schepen weer ge
bruikt kunnen worden. Op grond van
deze gebeurtenissen is de nog op Fran
sche schepen aanwezige bemanning van
Franec-he nationaliteit aan een zeer
strenge controle onderworpen. Veertien
leden der Fransche marine, waaronder
verscheidene ingenieurs, zijn naar een
concentratiekamp gebracht.
Naar IIa.vas uit Vichy meldt, zijn de
Fransche admiraals Caiol en Villai, die
zich bij de den wapenstilstand als com
mandanten van Fransche schenen in
Engelsche havens bevonden, ir de
Britsche Admiraliteit gelast zich ui ver
wijld naar Oxford te begeven, welke
plaats zij niet mogen verlaten, llun
werd verboden omgang te hebben met
de krijgsgevangenen. Bij de Britsche
regeering is een krachtig protest inge
diend.
Engelsche parlementsleden oefenen zich in den wapenhandel. De opzet is, dat
de parlementsleden zelf het parlementsgebouw zullen bewaken voor het geval
eener landing van Duitsche troepen
Verklaringen van Welles
WASHINGTON. 30 Juli (D.N.B.).
De waarnemende minister van buiten
landsche zaken, Sumner Welles, heeft
ten aanzien van de officieele verklaring
van het staatsdepartement, volgens wel
ke de Vereenigde Staten te allen tijde
bereid zijn om van hun exterritoriale
rechten in China af te zien. het volgen
de gezegd: „Deze verklaring vormt
slechts een herhaling van het sedert
1031 door de regeering der Ver. Staten
ingenomen standpunt, volgens welke
de Ver. Staten bereid zijn, met de recht
matige en erkende regeering van China
te onderhandelen over het prijsgeven
van hun rechten." Welles heeft voorts
op een desbetreffende vraag verklaard
te geloo\en. dat de Amerikaansche am
bassadeur te Rome, Phillips, in Septem
ber weder naar Rome zou terugkeeren.
Welles heeft, voorts tegenover pers
vertegenwoordigers verklaard, dat de
Vereenigde Staten zich er niet mee kun
nen vereenigen, dat Engeland den weg
over Birma, waarvan voor het vervoer
naar China gebruik werd gemaakt, ge
sloten heeft. Door deze sluiting is, naar
men weet, den Chineeschen legers van
Tsjang Kai Sjek de voornaamste toe-
voersweg voor oorlogsmateriaal afgesne
den.
Oproeping van de nationale
garde
Het Japansch-Amerikaansche incident,
dat ontstaan is door de arrestatie van
zestien Japansche geheime politieagen
ten en hun mishandeling door Ameri
kaansche mariniers, is bijgelegd. De
Amerikaansche bevelhebber in Sjanghai
heeft zijn leedwezen betuigd.over het
gebeurde, dat onder de Japanners in alle
deelen van China veel kwaad bloed heeft
gezet. Dank zij de Japansche pogingen
om een verstoring der betrekkingen met
Amerika tc vermijden, zijn twaalf
nieuwe Japansch-Amerikaansche inci
denten in Sjanghai en in andere steden
van het bezette China bijgelegd.
J apansch-Amerikaansche
incidenten bijgelegd
President Roosevelt heeft heden
het Congres om machtiging ver
zocht om de nationale garde en het
korps reserve-officieren op te roepen
voor een grondige opleiding. Deze
Officieren en inheemsche soldaten van het Italiaansche koloniale leger bij een
grenssteen tusschen Italiaansch Somalilan d en Britsch Kenya, waar de Italianen
een belangrijk deel van in bezit hebben
HAVANNA, 30 Juli. (D.N.B.).
De conferentie der Amerikaan
sche ministers van buitenlandsche
zaken heeft in haar zitting van
gisteren een reeks resoluties aan
genomen. In de eerste plaats komt
de „verklaring van Havanna". Zij
heeft betrekking op het voorloopi-
ge bestuur over de Europeesche
bezittingen en koloniën in Ameri
ka.
In deze verklaring zeggen de
Amerikaansche ministers van bui
tenlandsche zaken, dat wanneer
eilanden of gebieden in Amerika,
die thans in het bezit zijn van niet-
Amerikaansche naties, gevaar loo-
pen voorwerp te worden van ge-
biedsuitwisseling of wijziging van
souvereiniteit, de Amerikaansche
naties een voorloopig bestuur kun
nen instellen.
In de motiveering, die bij deze ver
klaring wordt gegeven, wordt gezegd,
dat de kwestie der genoemde gebieden
een aangelegenheid van diepe bezorgd
heid is voor alle Amerikaansche regee
ringen, voorts, dat het mogelijk is, dat
als gevolg van den huidigen Europee-
schen oorlog veroveringspogingen zul
len worden ondernomen, waardoor de
Amerikaansche instellingen in gevaar
zouden kunnen worden gebracht, ver
der, dat de op de conferentie van Lima
en Panama aangenomen leer der inter-
Amerikaansche solidariteit het noodig
maakt, dat een besluit genomen wordt
over een politiek van waakzaamheid
en afweer, opdat systemen of regeerin
gen, die daarmede in conflict zijn, niet
het vreedzame leven, den normalen
arbeid, de instellingen en het recht en
de orde der Amerikaansche republie
ken verstoren zullen.
Als vierde motief wordt aangevoerd,
dat het verloop der militaire gebeurte
nissen in Europa en de daaruit voort
vloeiende wijzigingen het gevaar doen
ontstaan, dat de Europeesche bezittin
gen in Amerika gemaakt zouden wor
den tot strategische centra voor een
aanval op Amerikaansche naties.
Voorloopig bestuur
Voor de instelling van een voorloo
pig bestuur in de betrokken gebieden
machtiging zou tot einde Juni 1942
moeten gelden. Een tegelijkertijd
aan het Congres voorgelegd wetsont
werp beoogt, de opleidingstijd tot
een jaar te beperken.
In de voltallige bijeenkomst van den
Senaat heeft de republikein Capper ver
klaard. dat de in behandeling zijnde
dienstplichtwet Amerika steeds nadet
tot den Europeeschen oorlog brengt.
Capper stelde voor. alvorens tol invoe
ring van de dienstplicht over te gaan.
een proef te nemen met een vrijwillig
stelsel voor den tijd van een iaar.
De democratische afgevaardigde Lee
heeft aangekondigd dat de regeering een
aanvullend wetsontwerp zal indienen
hetwelk beoogt, ook de mobilisatie van
het particuliere kapitaal mogelijk te
maken.
worden in de verklaring van Havanna
verscheidene voorwaarden opgesteld-
Zoo zouden o.m. deze gebieden het
recht hebben tot vrij besluit over de
vraag, of zij als autonome staten wil
len worden georganiseerd, zoodra de
redenen voor het voorloopig bestuur
zouden vervallen. Deze voorwaarde is
weer afhankelijk van de vraag, of de
gebieden in staat zijn zich zelf auto
noom te organiseeren en deze organi
satie te behouden. Wanneer de redenen
voor het voorloopige bestuur vervallen,
kunnen de gebieden echter ook in hun
vroegeren status teruggebracht worclen,
al naar zulks „practischer en recht
vaardiger" lijkt.
Een tweede voorwaarde is, dat het
voorloopige bestuur der Amerikaan
sche republieken, onder hetwelk deze
gebieden worden geplaatst, moet wor
den uitgeoefend met het doel een bij
drage te leveren tot de veiligheid en
verdediging van het Amerikaansche
continent en tot de politieke en sociale
opheffing van deze gebieden.
De conferentie van Havanna besluit
derhalve een crisiscomité in het leven te
roepen, bestaande uit een vertegenwoor
diger van elk der Amerikaansche repu
blieken. Dit comité bestaat, zoodra twee
derden der leden is benoemd. Het zal bij
eenkomen op verlangen van een der on-
derteekwiende mogendheden. Zoodra het
verdrag, waartoe op de conferentie is be
sloten, van kracht wordt, zullen het ge
zag en de functies van het comité over
gaan op een „inter-Amerikaansche com
missie voor territoriaal bestuur".
Mocht het nemen van onmiddellijke
crisismaatregelen zoo dringend worden,
dat de vorming van het'comité niet kan
worden afgewacht, dan en dat is de
derde voorwaarde heeft iedere Ameri
kaansche republiek het recht op te tre
den op een wijze, welke noodzakelijk is
voor de verdediging van het eigen land
of van het Amerikaansche continent. In
geval dit noodig wordt, moeten de be
trokkenen de aangelegenheid zoo spoe
dig mogelijk aan het comité voorleggen,
opdat dit de genomen maatregelen zal
bestudeeren en gepaste stappen zal ne
men.
De Falkland-eilanden
eischt Argentinië op
In dit verband heeft Argentinië het
voorbehoud doen vastleggen, dat deze
verklaring geen betrekking heeft op de
Falklandeilanden, aangezien deze geen
kolonie of bezitting van een Europeesche
natie, maar een deel van het Argentijn-
sche gebied vormen en 'behooren tot. de
Argentijnsche souvereiniteit. Dit voorbe
houd heeft ook betrekking op andere
Zuidelijke gebieden van Argentinië, zoo
als tijdens de onderhandelingen reeds in
het licht werd gesteld. Verder constateert
Argentinië in zijn voorbehoud,'dat de on-
derteekening der verklaring en der daar
bij behoorende resolutie op geenerlei
wijze de grondwettige bevoegdheden der
Argentijnsche republiek benadeelt.
De conferentie heeft, behalve de „ver
klaring van Havanna", met inbegrip van
de voor onmiddellijk gebruik bestemde
resolutie, verder een „conventie", d.w.z.
een inter-Amerikaansch verdrag aange
nomen, welke dezelfde kwestie principi-
pieel behandelt. Daarin wordt o.m. ge
zegd, dat welke overdracht ook, of po
ging tot. overdracht van souvereiniteit,
jurisdictie, bezit, van welk belang ook of
van controle over de betrokken gebieden
aan een anderen, niet-Amerikaanschen
staat, door de Amerikaansche republie
ken zou worden beschouwd als gericht
tegen het Amerikaansche gevoel en te
gen de beginselen en het recht der Ame
rikaansche staten op behoud van hun
veiligheid en politieke, onafhankelijk
heid. Volgens het Amerikaansche recht
kan „de gewelddadige verwerving" van
gebieden niet worden toegestaan.
ENGELSCHE BO.uMEN üP
KERKHOVEN
BERLIJN, 30 Juli (D.N.B.). Over het
lukraak werpen van bommen door de
Royal Air Force boven het gebied van
het Duitsche Rijk zijn nog de volgende
bijzonderheden bekend geworden. In den
nacht van den 22en op den 23en Juli heb
ben Engelsche vliegers verscheidene
hommen geworpen op het kerkhof van
een plaatsje in Noord-West-Duitschland.
Hierdoor werden vier graven vernield.
In den nacht van 25 op 26 Juli werden
op den doodenakker van een grootere
stad in West-Duitschland door 7 explo
sieve bommen zelfs meer dan honderd
graven volkomen verwoest. Bii een an
deren luchtaanval troffen do bommen
het dak van een dorpskerk en verniel
den een herberg naast de kerk. Hierbij
werd een burger gewond, terwijl ver
schillende stuks vee werden gedood. In
een West-Duitscbe stad viel een Engel
sche bom op de binnenplaats van een
school.
Britsch patrouillevaartuig op
een mijn geloopen
LONDEN. 30 Juli (D.N.B.). De BriC
sche Admiraliteit deelt mede, dat het
patrouillevaartuig „Staunton" op een
vijandelijke mijn geloopen en gezon
ken is.
Generaal Schekoff, opperbevelhebber
van het Bulgaarsche leger tijdens den
Wereldoorlog, heeft een bezoek ge
bracht aan Duitschland en aan het
Westfront. Men ziet den Bulgaarschen
generalissimus (rechts op den voor
grond) bij het gedenkteeken Unter
den Linden te Berlijn, waar hij een
krans neerlegde.
SPIONNAGE IN JAPAN
TOKIO, 30 Juli (D.N.B.). In een
communiqué waarschuwt het Japan
sche ministerie van oorlog, naar het
persbureau Domei meldt, voor het steu
nen van buitenlandsche agenten. On
langs hebben, verklaart het ministerie,
aan Japan vijandige mogendheden het
land overtrokken met een net van infor
matie- en propagandabureaux. Deze bu
reaux zijn gewoonlijk economische or
ganisaties, godsdienstige vereenigingen
of verkeersondernemingen. De betrok
ken landen zorgen ervoor, dat hun op
treden niet met de wet in strijd komt.
Eenige malen zijn een of twee geheime
agenten naar Japan gezonden. De tegen-
spionnage in Japan heeft buitenland
sche spionnage langs onwettigen weg
bemoeilijkt en daarom heeft een land
zijn spionnage-actie door organisaties
gevoerd, die niet de wet overtreden. Het
Japansche volk moet bijzonder voorzich
tig met dit soort spionnage zijn en er
voor zorgen, dat er geen staats- of mili
taire geheimen in handen van aan Ja
pan vijandige landen vallen. De Japan
vijandig gezinde mogendheden hebben
reeds sinds geruimen tijd in verschillen
de lagen der bevolking van het land
hun ondermijnende actie gevoerd. Het
eerste deel van de Britsche politiek in
het Verre Oosten is gekenmerkt door
bet streven pro-Britsche gedachten te
verspreiden, hetgeen juist een broed
plaats van spionnage beteekent. De
Japanners, die in dienst van buitenland
sche inlichtingenhureaux staan, zijn op
recht te beklagen. Het leger is vastbe
sloten tegen deze onvaderlandslievende
Japanners op te treden.
DE VERDEISTERING
Zonsondergang 21.36 uur.
Zonsopgang 5.57 uur
f Zooals men weel is iedereen ver-
nlicht tusschen zonsondersune en
zonsopkomst te verduisteren
