Buenos Aires
New York van het Zuiden
Amersfoortsche Groentenhal
A.S. MAANDAG
12 AUGUSTUS
HOEDEN
MAISON OE BONNETERIE
AARDAPPELEN
Rustelooze wereldstad
aan de „La Plata"
Engeland en de
Dominions
HERFST- en WINTER
„NAGEL IN HET
VLEESCH
VAN SPANJE"
De Amerikaansche
nationale garde
Het Britsch-Egyptische
katoenverdrag
SUCCES DER DUITSCHE
„SCHNELLBOOTE" EN
VLIEGTUIGEN
Bijslag op inkomsten
belasting voor Polen
Belgische Ursulinnen
neergeschoten
De Noorsche
arbeidsdienst
Maurras tegen
Fransche
eenheidspartij
Grafwerk
HINDERWET
GROOTE PRIJSVERLAGING VAN
N.V. „H.A.C.0."
ONZE NIEUWE COLLECTIE
IS REEDS NU BINNENGEKOMEN
Verkoop zonder bon of punten
ZUIDSINGEL 7
Vlak bij de Varkensmarkt - Te!. 4823
COURANT EN- RECLAME-
HEEFT ALTIJD SUCCES
Ie BLAD PAG 3
AMEtSFOORTSCH DAGBLAD
VRIJDAG 9 AUGUSTUS 1940
GEEN stad ter wereld zal zoo bij voortduring
in het middelpunt der internationale be
langstelling staan als juist de bondshoofdstad
van Argentinië, Buenos Aires. Hier leeft en
werkt de jonge generatie van een jonge natie
tusschen de hemelbestormende wolkenkrabbers,
die steenmassa's, welke de menschen opslorpen
hij duizenden; inderdaad uiterst praktisch, maar
gespeend van elk greintje fantasie. Deze stad,
die binnen honderd jaren een inwonersaantal
wist te bereiken van twee en een kwart millioen,
heeft begrijpelijkerwijze geen eigen geschiedenis
zooals oude Europeesche steden als Rome,
Parijs, Berlijn of Weenen. Verleden en heden
harmonieeren hier niet met elkaar. Er is geen
sprake van vastomlijnde traditie, die de men
schen in een keurslijf dwingt. Men ziet niet
terug op een schoon verleden, dat langs de lijnen
der geleidelijkheid zich ontwikkelde tot het
imposante heden. In enkele tientallen jaren
groeide en groeide deze stad, onnatuurlijk snel;
voor het overwinnen van kinderziekten was
geen tijd.
1\/TAAR wèt gebleven is, dat is het verbazingwekkende
tempo, het tastbare streven naar méér ziin, grooter
worden, sterker en machtiger dan andere steden in
Amerika. In den kortst mogelijken tijd trachtte de jonge
stad een voorsprong te krijgen op het geciviliseerde
Europa en de Vereenigde Staten. Steeds weer opnieuw
werden gewaagde plannen on worpen voor nieuwe gigan
ten op het gebied der architectuur. Geheele straten val
len ten offer aan deze rage; hoofdstraten heeft men noo-
rlicr en deze moeten zoo breed mogelijk zijn, het verkeer
hipidt, zich immers met. den dag uit.
Slechts de kosten spelen bij dit alles
een rol. Andere bezwaren durft geen
mensch te opperen. Het gaat immers om
rle „civilisatie" van het moderne Ame
rika. Historische plaatsen, waarmede
men in het oude,meer voorzichtige
Europa vaak rekening heeft te houden,
zijn hier niet lastig, omdat Argentinië
die nauwelijks kent. En bij den bouw
van kantoren, magazijnen. woningcom
plexen, enz. heeft men het al heel ge
makkelijk, omdat niets den stempel
der traditie behoeft te dragen.
Zoo kan mep urenlang door. de Ar-
pentijnsche hoofdstad wandelen en dwa
len langs de als met een liniaal getrok
ken straten en avenues, waarin veelal
een ware broeikaslucht hangt! Want al
wijst de barometer in Buenos Aires
„slechts" 33 graden aan, dan toch heeft
men bij het hooge vochtgehalte der lucht
tot $0% het gevoel, zich in een
stoombad te bevinden.
Buenos Aireseen wolkenkrabber si ad in wording
Een Paradijs voor Lucullus
jVfACHTIGE bankgebouwen staan er
als uit één groolen steenklomp ge
houwen naast bizarre bioscooppalei
zen uit staal en glas en aan den over
kant, vindt men ontelbare café's met
kunstig aangelegde terrasjes, „tingeltan
gels" en bars. Alles op en in elkaar ge
bouwd, omdat Buenos Aires' grond duur
is en men er dus mee moet woekeren. De
zaken verdringen elkaar bijna in de
hoofdstraten. Daar kan men alles krij
gen. Lucullus zou zich hier mateloos te
goed kunnen doen. vooropgesteld, dat
hij het noodige kleingeld zou meebren
gen.
In de étalages der juweliers liggen de
kostbare sieraden uitgestald, pompeuze
colliers en armbanden met brillanten
bezet; edelsteènen, zooals mén ze ziet
dragen op groote gala-avonden in de
opera, waar de rijke, in zware zijde ge-
kleede Argentijhschèn trachten door
schoonheid en rijkdom haar sexegenoo-
ten den loef af te steken.
Uit de kleine autobussen, die stoppen
op verzoek, en van de smalle under-
pround-trappen komen dagelijks duizen
den en nogmaals duizenden; zu spoeden
zich naar kantoor, winkel, atelier en
magazijn. Zij zweven in de liften naar
hun werkplaatsen, om bij suizende ven
tilatoren, met het uitzicht op kale bin
nenplaatsen, mede te schrijven aan de
.eroote winst- en verliesrekening, liét
hoofdmotief van deze bedrijviee stad.
Door tienduizenden handen glijden dc
balansen van den handel van een land,
zesmaal zoo groot als Frankrijk. Buenos
Aires houdt zonder medelijden de weeg
schaal van het geluk in de hand.
De nog duizenden stuks tellende vee
stapel van de Pampa, de overvloedige
praanzegen der provincies, hier wordt
het geld gemunt, wordt beslist wie op
klimt, tot de „upper ten-thousand" en
wie eeuwig in het leger der naam- en
hfizitloozen blijft. De mensch zelf is niet
in tel. Slechts wanneer hel werk, dat
hij verricht, geld opbrengt, telt dat, mee.
De mensch is een nummer; hij wordt
slechts gebruikt, als middel om het doel
geld verdienen te bereiken.
„La Plata" de zilverwitte
T ANGS de haven van Buenos Aires
J-/ staat opslagplaats naast opslag
plaats, tot berstens toe gevuld met la-
didgen voor overzee. Iedere rookpluim
van een afvarend vrachtschip beteekent
P(in levensmogelijkheid voor duizenden;
daarom dwaalt de blik ook altijd weer
naar Rio terug, dat leemgcel aan den
horizon ligt. Slechts in het maanlicht
glanst het zilvergrijs en rechtvaardigt
-ijn naam „La Plata". Vanaf de terras-
van een der villa's, gebouwd langs
de breede boulevard, welke naar de zee
leidt, ontdekt men het groen van het
park van Palermo, een rijke villawijk,
uaar de gezanten hun woningen heb
ben.
Wie als Europeaan naar Buenos Aires
mit. krijst •niet-bepaald een vriende-
on- romintischen indruk van deze
dag eu nacht werkende stad. En toch
Actie voor een terugkeer van
Gibraltar naar Spanje
MADRID. 9 Aug. (D.N.B.) Na
de publicatie van de boodschap
door het symbolisch stadsbestuur
van Gibraltar, gericht tot den Cau-
dillo, is de Spaansche pers begon
nen met een felle campagne voor
een terugkeer van Gibraltar naar
Spanje. Het blad „Infomiaciones"
schrijft, dat Gibraltar de nagel is,
gedreven in het vleesch van Spanje
en dat het uur thans eindelijk heeft
geslagen om dien nagel te verwijde
ren, die zulk een geestelijke smart
veroorzaakt in het Spaansche volks
lichaam.
Naar uit Gibraltar wordt gemeld, is
het aspect van de Engelsche stad door
de bombardementen en de versterkings-
werken volkomen veranderd. Vooral de
bomaanval van 25 Juli heeft groote ver
woestingen aangericht. Verscheidene fa
brieken aan den westelijken oever, voor
al de gieterijen van Haynes en Bland,
zijn door hommen zwaar beschadigd en
voor een deel volkomen vernield. Ook
alle industrie-installaties, die in de na-
hijheid van deze gieterijen liggen, wer
den zwaar beschadigd. Op het midden
van den rots Gibraltar en achter de z.g.
punt van Europa zijn hijzonder zware
vernielingen te zien. Talrijke villa's van
rijke Engelschen werden het slachtoffer
van het houweel, aangezien ter plaatse
luchtafweergeschut is opgericht. Onder
het luchtbombardement hebben talrijke
kazernes ook zeer zwaar te lijden gehad,
evenals de benzineopslagplaatsen. De
voetbalvelden en een deel der renbaan
van Gibraltar zijn in vliegvelden ver
anderd.
ANTI-SLOWAAKSCHE PROPAGANDA
CENTRALE ONTMASKERD
PRESBURG. 9 Aug. (D.N.B.) De po
litie te Neutra is er in geslaagd, naai
de bladen melden, een illegale. anti-Slo-
vvaaksche propaganda-centrale te ont
maskeren. Er zijn verscheidene perso
nen gearresteerd, onder wie zich talrij
ke Joden bevinden.
ligt er een vvaasje romantiek over het
leven en zwoegen in deze rustelooze
nullioenenstad. 900.000 Spanjaarden of
afstammelingen van de Iberische, zus-
ternatie leven en werken hier, 300.000
menschen met Italiaansch bloed in de
aderen. Zij leiden hier het bestaan van
den harden werker, dip zich in den
vreemde een tehuis heeft geschapen en
voor zijn verworven bestaan wil vech
ten.
Zij allen, die in vroeger tijden naar
Argentinië zijn gekomen, leven verder
in de sfeer van hun vaderland. Des
avonds zitten zij in de kroegies en spre
ken over hun vaderland. Zij spreken
in hun eigen taal en voelen zich weer
„thuis", in Europa. Buenos Aires was
voor hun in vroeger jaren een toe
vluchtsoord in den maatschappelijken
nood. Zij zijn die stad dankbaar, die hun
brood en verdienste gaf, maar de liefde
en het verlangen naar eigen land blijft
het sterkste, als zij lanes de kaden
staan en de eroote Europeesche booten
naar het oude Europa zien vertrek
ken
(Nadruk verboden)
WASHINGTON. 9 Aug. (DNB.).
De Senaat heeft met 71 tegen 7
stemmen het wetsontwerp aangeno
men, waarbij president Roosevelt
gemachtigd wordt dc nationale gar
de en de legerreserves voor den ac
tieven militairen dienst op te roe
pen. Het ontwerp, dat thans naar
het Huis van Afgevaardigden gaat.
beperkt het gebruik van deze troe
pen tot het Westelijke halfrond, de
Amerikoansche bezittingen en de
Philippijnen.
De Senaat heeft gisteren eenstemmig
een wetsontwerp aangenomen, dat aan
leden van de nationale garde en van de
legerreserve^ bet recht verleent om bin
nen twintig dagen uit het dienstverband
te scheiden, wanneer het Huis van Af
gevaardigden het reeds door den Se
naat aangenomen ontwerp goedkeurt,
dat president Roosevelt machtigt, deze
troepen tot den actieven militairen
dienst op te roepen. Het recht wordt
echter alleen verleend aan de gehuw
den, die kinderen hebben, en dan nog
alleen, wanneer dc vrouw en kinderen
op de verdiensten van den man resp.
vader voor hun levensonderhoud zijn
aangewezen.
VAM DE EGYPTISCHE GRENS. 9
Augustus (D.NB.). Over liet Britsch-
Egyptische katoenverdrag hoort men
van Egvptische deskundigen het volgen
de oordeel:
Egypte heeft een katoenoogst ter
waarde van 50 tot 60 millioen pond
sterling. Ondanks de bepaling in het
verdrag, dat Engeland de eenige afne
mer van de Egyptische katoen is, neem:
het slechts de helft, ter waarde van 25
tot 30 millioen pond af. Wat gebeuren
moet met de andere helft, die Egypte
aan geen derde verkoopen mag. wordt
niet, gezegd. Voorts is voor de Britsche
aankoopen van katoen geen prijs be
paald. Aangenomen kan worden, dat
Engeland den Egyptische katoenplan
ters slechts een inkoopsprijs wil betalen.
Daar Engeland als eenige kooper de be
paling van de prijzen in de hand heert.
zal Egvpte on ziin winstaandeel wel
lang moeten wachten. In de deelgenoot
schap voor den verkoop van de door
Engeland opgekochte Egvptische katoen
aan derden, heeft Egvpte niets te zeg
gen.
DE FINSCH-RUSSISCHE
BETREKKINGEN
HELSINKI, 9 Aug. (D.N.B.) Naar
aanleiding van de demonstraties, die
de laatste dagen in Finland zijn gehou
den. verklaart de peisafdeeling van de
regeering hedenavond o.a., dat de poli
tiemaatregelen tegen de leden van den
hond „Vrienden der Sovjet-Unie'' in het
geheel niet tegen de ontwikkeling van
goede en vriendschappelnke betrekkin
gen van Finland met de Sovjet-Unie zijn
gericht. Veeleer moeien alle lagen der
bevolking de regeering steunen bij haar
pogingen om een dergelijke verhouding
le verkrijgen.
LEIDER VAN FRANSCHE CANADEE-
ZEN GEARRESTEERD
NEW-YORK. 9 Aug. (Slefani). Uit
Ottawa wordt gemeld, dat de leider der
Fransche Canadeezen. die een anti-En-
gelsche propaganda voert, voor den
duur van den oorlog is gearresteerd.
Overleg, alvorens nieuwe
verplichtingen te
aanvaarden
BERLIJN, 9 Augustus (D.N.B.). In
de verklaring, die de Britsche lord-groot-
zegelbewaarder, Attlee, in het Lagerhuis
heeft afgelegd en volgens welke de Brit
sche regeering geen blijvende verplichting
op het Europeesche vasteland op zich zal
nemen, zonder van tevoren uitvoerig met
dc Dominions te overleggen, zien de Duit-
sche avondbladen een aanwijzing, dat dc
Dominions steeds meer critick op de poli
tiek van Downingstrcet hebben.
Dat dergelijke verklaringen noodig
zijn geworden, aldus schrijft de Boer
senzeitung, is de scherpste critick op de
buitenlandsche politiek van Londen en
toont aan, dat de Dominions met ont
zetting bemerken, in welk een onhoud-
baren, levensgevaarlijken toestand zij
door het moederland zijn gebracht.
Aan de verklaring van Attlee moet
een scherpe discussie zijn voorafgegaan,
want practisch zien thans alle Domi
nions zich'geplaatst tegenover gevaren
en problemen, die slechts door dc licht
zinnigheid van de regeering te Londen
veroorzaakt zijn. Indien er in het Brit
sche rijk nog een half dozijn staatsman
nen van formaat geweest waren, die
trouwe beschermers van 't Empire waren
geweest, clan hadden zij uit zuiveren
drang tot zelfbehoud in Londen in op
stand moeten komen, toen Chamberlain
het hoogste recht van een rijk, namelijk
het zelfstandig beslissen over oorlog en
vrede, in de handen der toenmalige
Poolsche regeering legde. Want het be
hoort tot de grondbeginselen zoowel van
het moederland als van het Britsche
Empire, dat^men zich nooit laat verlam
men door automatische en onbeperkte
verplichtingen op het vasteland, welker
gevolgen niet te overzien zijn. Nu zitten
de Dominions bij de scherven van een
politiek, waarover zij weliswaar niet
geraadpleegd zijn, doch die zij geduld
hebben, doordat ze even onwetend en
verblind als de regeering van het moe
derland waren.
Volgens de laatste berichten uit Londen
is de Engelsche regeering voornemens om
op voorstel van het ministerie voor Indiö
aan Indiè onder den druk der omstandig
heden een soort dominionstatus te verlee-
ncn. Deskundigen voor Britsch-Indië vree
zen echter, dat de voorgestelde oplossing
de Indische nationaliteiten geenszins tevre
den zal stellen, aangezien de Engelsche
concessies in den ontworpen vorm weder
om den eisch betreffende werkelijke vrij
heid van Indië niet in vervulling doen
gaan.
JEAN BOROTRA COMMISSARIS-
GENERAAL VOOR LICHAMELIJKE
OPVOEDING
GENEVE, 9 Aug. (D.N.B.) De
vroegere Fransche tenniskampioen,
Jean Borotra. is door de Fransche re
geering benoemd tot commissaris-gene
raal voor lichamelijke opvoeding en
sport.
BERLIJN, 9 Aug. (D.N.B), „Vijf-
tien schepen met 72.000 bruto register-
ton tot zinken gebracht," „34 Engelsche
jachtvliegtuigen in luchtgevechten
neergeschoten", onder deze opschriften
brengt de Duitsche pers in groot en op
maak het gisteren in het legerbericht
gemelde groote succes van de Duitsche
snelle motorbooten en de Duitsche
vliegtuigen.
De Se Augustus 1940 zal als een trot-
sche dag te boek staan in de geschiede
nis van den oorlog tegen Engeland,
schrijft de Berliner Boersenzeitung.
Zijn lauwerkrans behoort aan de snelle
motorbooten en de vliegers, aan de stu
ka's van de zee en de lucht. In een
waarlijk vernietigenden slag hebben
beide wapens in hun element aangeval
len en den Britten ?en bitteren voor
smaak van de komende dingen ont
huld.
Hetgeen de Engelschen als beste be
scherming tegen Duitsche duikbooten
uit den Wereldoorlog hebben overgeno
men, de samenstelling van konvooien
onder sterke dekking van, oorlogsche
pen, blijkt steeds meer een zwakte te
zijn. Engeland kan dezen Sen Augustus
als een der vele zwarte dagen op de
kalender aanteekenen. Wij nemen dien
dag als uitgangspunt voor andere da
gen, welke het aanmatigende bewind
van plutocraten zullen toonen wat bet
zeggen wil met Duitschland oorlog te
willen voeren.
De Deutsche Allgemeine Zeitung
schrijft, dat het extrabericht van het
opperbevel van de weermacht van gis
teren duidelijk de opvallende samen
werking aantoont tusschen oorlogsma-
rine en luchtwapen.
BERLIJN, 9 Aug. (D.N.B.) Volge'ns
een in het staatsblad gepubliceerde
verordening van den ministerraad voor
de rijksverdediging moeten Polen een
extra-heffing een z.g. „sozialaus-gleich-
abgabe" als bijslag op de inkomsten be
lasting opbrengen. Deze heffing be
draagt vijftien procent van het inko
men. Zij komt uitsluitend het rijk ten
goede. De rijksminister van financien
is gemachtigd in overleg met den rijks
minister van binnenlandsche zaken en
den rijksminister van arbeid rle voor
schriften van deze verordening op de
leden van andere volksgroepen uit te
breiden. De verordening treedt per 1
Augustus in werking. Zij geldt ook voor
de ingelijfde Oostelijke gebieden.
ONTPLOFFING IN ITALIAANSCHE
SLAGHOEDJESFABRIfcK
MILAAN, 9 Aug. (D.N.B. In een
fabriek te Lecco aan het Comomeer,
waarin slaghoedjes vervaardigd wor
den, is een ontploffing ontstaan, waar
bij drie personen gedood en zes licht
gewond werden.
BERLIJN. 9 Aug. (D.N.B De pries
ter losef Kreps van de Abdij Keizersberg
te Leuven heeft verhaald hoe Belgische
zusters Ursulinen door Engelsche solda
ten werden doodgeschoten. De zusters
van het klooster der Ursulinnen te Leu
ven, Mechelsrhcstraat, waren uit angst
voor de Engelschen, die op 15 Mei de
stad bezet hielden, in een kelder van een
in dezelfde straat, gelegen brouwerij ge
vlucht. De zuster Anna Tarcisia Calis,
die nog in het klooster gebleven was en
haar medezusters wilde volgen, werd op
straat door Engelsche schutters aange
houden. Tevergeefs verzocht zij haar te
laten doorgaan. Zonder eenig medelijden
openden de Engelschen het vuur uit hun
machinegeweren op de ongelukkige
zuster, die door een schot in het hart ge
dood ineenzonk. Een te hulp snellende
Ursulin werd eveneens met het ma
chinegeweer beschoten. Zij werd ernstig
gewond en bleef op straat liggen. Nadat
de Engelschen zich teruggetrokken had
den kon de gewonde zuster met een auto
vervoerd en door den priester Kreps van
het laatste oliesel voorzien worden.
OSLO, 9 Aug. (D.N.B.). Naar het
Noorsche telegraafagentschap meldt,
zullen voor den vrouwelijken arbeids
dienst in Noorwegen nog drie kampen
worden ingericht.
Tidens Tegn dringt aan op een oplos
sing van alle Noorsche levensvragen, die
al lang voor hot. begin van den huidigen
oorlog acuut, waren. Hiertoe behoorden
vele sociale, politieke en economische
problemen, in de eerste plaats het pro
bleem van de werkeloosheid. Dit moet
nu werkelijk worden opgelost, nadat alle
vroegere methoden ten eenemale ziin
mislukt, In dit verband stelt het blad
de invoering voor van arbeidsdienst-
plicht.
GENEVE, 9 Aug. (D.N.B.) In de
Action Francaise keert Maurras zich
tegen het denkbeeld van Marcel Deat,
die in Frankrijk een eenheidspartij wil
zien ontstaan. Maurras wijst er op, dat
de door Mussolini en Hitier geleide
partijen natuurlijke scheppingen der
geschiedenis zijn geweest. Er is geen'
verband tusschen deze bewegingen en
de kunstmatige fabricage van een een
heidspartij, zooals die in Frankrijk
wordt opgevat. Het denkbeeld van een
dergelijke partij heeft in den Franschen
geest niet. veel vorderingen gemaakt.
Integendeel, men heeft de dwaasheid
daarvan ingezien.
Advertentlën
Volstrekt eenige cn
Algemeene Kennisgeving
Heden overleed in het
Diaconessenhuis te Haar
lem onze lieve Moeder,
Behuwd- en Grootmoe
der Mevrouw
EMMA BRUGTS
Wed. van den Heer
FR. PRASS
in den ouderdom van
77 jaar.
Uit aller naam
E. KORVING—PRASS
Amersfoort, 8 Aug. 1940
Puntenburgerlaan 14.
De teraardebestelling
z.al plaats hebben Maan
dag 12 Augustus a.s. te
1 uur op de Algemeene
Begraafplaats te Huis
duinen.
Steenhouwerij
R. VAN DIJK
Arnhemscheweg 6
Te!. 5132
Burgemeester en Wethou
ders van Amersfoort,
Gelet, op artikelen 6 en
der Hinderwet,
Brengen ter kennis van
het publiek, dat een door de
N.V. Verfunie ingediend ver
zoek met bijlagen, om ver
gunning tot het oprichten
\«n een verfmalerij en het
daarin plaatsen van 3 elee
fromotoren in totaal van 14
Pk. tot het aandrijven van
verschillende machines in
het perceel, alhier gelegen
aan de Kleine Nachtegaal
straat 8 bij het Kadaster be.
kend onder Sectie B No.
4033 op de Secretarie der
gemeente ter visie ligt en
aat op Vrijdag, den 23 Aug.
aanstaande, des voormid
dags te 10 ure gelegenheid
ten Raadhuize wordt gege
ven, om, ten overstaan van
bet Gemeentebestuur of van
éen of meer zijner leden,
bezwaren tegen het oprich
ten van de inrichting in te
brengen.
Tot hef beroep, bedoeld in
artikel 15, le lid der Hin
derwet, ziin volgens de be
staande jurisprudentie alleen
zij gerechtigd, die overeen
komstig artikel 7 der Hin
derwet voor het gemeente
bestuur of een of meer zij
ner leden zijn verschenen,
teneinde hunne bezwaren
mondeling toe te lichten.
Blauwe Borgers of Eigenheimers 10 K.G. 50 cent
Gele Borgers of Eigenheimers 10 K.G. 50 cent
Groote blauwe en gele Borgers 10 K.G. 45 cent
Drielingen 10 K G. 40 cent
Uw aardappelen en worteltjes worden
gratis geschrapt.
Dat kan aHéén de
LANGEGRACHT 3 TELEFOON 6573
Al'es wordt gratis thuis bezorgd.
AANVANG DER 42e PREMIE-TREKKING
DER
De uitslagen der trekking zullen regel
matig in DIT BLAD verschijnen I
