HOE DE BEZETTING VAN BRITSCH SOMALILAND GESCHIEDDE Verklaring van Churchill in het Lagerhuis Saneering der Spaansche Staatsfinanciën DE EEMLANOER Het doel van den strijd in Afrika Engeland werft Amerikaansche vliegers De Italiaansche successen Italiaansche aanvallen op Malta Woensdag 21 Augustus 1940 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a 39e Jaargang No. 45 De Engèlschen hebben Zeila zonder strijd opgegeven TWEE MILLIOEN MAN STAAN THANS ONDER DE WAPENEN De positie tijdens den burgeroorlog De natuurlijke uitweg van Abessinië Britsche bommen op Duitsche steden Duitsche bommen op Engelsche vlieg velden AMEMSFÖ0RTSC1H DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per - week f 0 15 Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05 POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620 ^fil JS DER ADVERIEMIEN van 14 rcöcls f I'05 mct van een bewijsnummer, elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertcntiGn voor d« helft van den prijs. Kleine Advertenticn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05 ROME, 20 Aug. (D.N.B.). l\/T verneem* thans belangwekkende bijzonderheden over de ■TV-L verovering van Britsch-Somaliland. De Noordelijkste der drie Italiaansche colonnes trok op 5 Augustus over de grens en bereikte den Ssten Zeila. In het centrum bezette de tweede collonne op 9 Aug. Hargeisa, dat eveneens 70 kilometer van de grens ligt. De derde colonne rukte op langs den straatweg van Adoeeina, dat in weerwil van de ernstigste terreinmoeilijkheden op den lOden bereikt werd, nadat men van de grens af een afstand van 90 kilometer door zuiver woestijngebied had afgelegd. De Italiaansche hoofdmacht opereerde in het centrum. P 11 Augustus kwam het gros der Italiaanrche troepen in con tact met de Engelsche hoofdmacht, welker sterkte op 15.000 man ge schat werd. Nadat zij zes dagen de grootste moeilijkheden bii den op- rnarsch en de ravitailleering had den gehad, stonden de Italianen thans tegenover een tegenstander, die rust genoten had en zich in voortreffelijke stellingen verschanst had. Achter het 70 kilometer lange front Hargeisa-Adoeeina hadden de Engcl- schen op een hoogte van 150 meter de eerste verdedigingslinie opgericht. Dc Italiaansche troepen bestonden in dc eerste plaats uit nationale afdeelingen, maar ook uit inboorlingen en zwart- hemden, die waren gerecruteerd uit ar beiders uit Italiaansch Oost-Afrika. Een bijzondere taak had de luchtmacht, die waardevolle verkenningsdiensten ver richtte en ook een deel van den aan voer verzorgde. Geregeld werden de vijf vliegvelden van Britsch Somaliland ge bombardeerd. De aanval op de Engelsche hoofd stelling werd ingeleid door een groote omtrekkende beweging aan de beide flanken. Van 13 tot 16 Au gustus werrl er zeer hevig gevoch ten. waarbij de Italiaansche aanval lers onder kruisvr werden geno men. Niettemin kon op den 15den in het centrum de opmarsch lang zaam begonnen worden, nadat de belangrijkste tegenstand gebroken was. Na grondige artillerievoorbereiding werd op 16 Augustus het sein voor den algémeenen aanval in de richting van La Faroek gegeven. Op den 18den was de geheele eerste verdedigingslinie der Engelschen overschreden. Talrijke En gelsche afdeelingen, aldus zegt men in Italiaansce militaire kringen, hadden zich bij de hardnekkige gevechten van de voorgaande dagen overgegeven, voor al Zuid-Afrikaansche troepen. De Engelschen hadden Zpila zonder strijd opgegeven en de 2500 man, die daar gelegen hadden, onverwijld terug getrokken naar Boelhar. Ten Oosten van Berhera staan nog ongeveer 3000 tot 4000 man Engelsche troepen, die echter van geen beteekenis meer zijn, nu Berhera gevallen is. Groote geestdrift in Italië P\E verovering van Britsch-Somali- land heeft in Italië groote geest drift verwekt. In politieke kringen wijst men er vooral op. dat de zege pas na bet ovenvinnen van de allergrootste moeilijkheden mogelijk is geweest. En geland heeft voor het uitbreken van den oorlog verklaard, dat het in Abessinië in zekeren zin een geesel in handen beeft, want het zou naar het beweerde Engeland gemakkelijk vallen Abessinië binnen te rukken. Tn werkelijkheid ech ter heeft het fascistische Ttalie stelsel matig ernaar gestreefd Ahessmië tot een actieve stelling te maken, opdat het op alle mogelijkheden zon ziin voorbereid. Zoo is Abessinië van belegerde tot be legeraar geworden. Wat de verrichtingen in Italiaansch Afrika betreft, zoo verklaart men in po litieke kringen dat het optreden ten doel had de beide rroofp straten t w. Straat Soedan en Straat Bah-el-Mandeb voor don viiand onbruikbaar te maken Daartoe ging bet er voorloopig om den j wig van .Somaliland uit te srhakelen en dit hrneeehnofd voor Fnwkrlin onern- tics weg te nemen. On 5 Augustus zijn de groote oneraties in Somaliland be gonnen. die thans haar succesriik einde geVr»ndf»n hebben met de verovering van Berhera. Perscommentaren 1\/T ET groote opschriften maken de 1 bladen melding van de Italiaan- sehe overwinning in Somaliland en vóoral van de inneming van Berbera. Zij leveren uitvoerigen commentaar. De Giornale d'Italia schrijft, dat de Brit- sche catastrofe nog veel spoediger ge komen is dan men had kunnen ver wachten. Britsch Somaliland bestaat niet meer, het is thans Italiaansch bezit geworden. Engeland heeft dit land steeds slechts als militaire basis beschouwd. Op echt plutocratische wijze heeft het zich niet bekommerd om leven en welstand der bevolking. In geheel Somaliland, dat 176.000 vierkanten kilometer groot is, ligt geen enkele straatweg. Er wonen slechts vier dokters. De inboorlingen mochten geen land in eigendom hebben, omdat het geheele gebied als bezit van de Engelsche kroon werd beschouwd. Afgezien van de militaire gevolgen, die de onmiddellijke bedreiging van Aden zal hebben, zullen ook de politieke ge volgen in geheel Oost-Afrika en de ge heele Arabische wereld geweldig zijn Ook de Lavoro Fascista wijst op de verstrekkende politieke gevolgen der in neming van Berbera. De mozaick van het Engelsche koloniale rijk begint met bet verlies van Somaliland af te brok kelen. De Tribuna schrijft, dat ht Gi braltar van het Oosten, bet systeem Aden-Perim bezig is zijn waarde volle dig te verliezen. De weg naar Britsch- Indië is op een der vitaalste punten ge troffen. TELEGRAM VAN MUSSOLINI AAN HITLER ERGENS IN ITALIË, 20 Aug. (Stefa ni). Op het van Hitier ontvangen te legram heeft Mussolini als volgt geant woord: Führer, ik dank u namens mijn troe pen en namens mijzelf voor de geluk- wenschen die u mij hebt toegezonden wegens de overwinning op de Engel schen in Oost-Afrika. Met mijn kameraadschappelijke groeten, Mussolini. Op den toren van het prachtige stadhuis te Middelburg, dat thans hersteld wordt van de in de oorlogsdagen geleden schade. De wijzerplaat wordt onder handen genomen. (Foto Pax-Holland) LONDEN, 20 Aug. (D.N.B.). Cchur- chili heeft hedenmiddag in het Lager huis een verklaring afgelegd, waarin hij ter inleiding een vergelijking maakte tusschen den oorlog van 101-11918 en den huidigen oorlog. Engeland is met open oogen dezen oorlog ingegaan. De nieuwe oorlogsmethode ligt het Britsche Empire meer en „vanneer wij eerst ge heel zijn bewapend", is deze methode gunstiger voor Engeland. Vervolgens sprak Churchill er over, dat Engeland voorbereiding treft voor de veldtochten van 1941 en 1942. In ver band met den voedseltoestand in Euro pa stelde Churchill vast, dat het Enge- lands voornemen is. de blokkade ook te richten tegen Frankrijk en tegen alle andere landen, die in Duitsche handen zijn. Er zijn talrijke voorstellen gedaan om tot ondersteuning van deze landen bet doorlaten van levensmiddelen moge lijk te maken. Hij. Churchill wijst ech ter al deze verzoeken af. Er is thans drie kwart jaar verstreken sedert de huidige regeering de macht in Groot- Brittannië heeft overgenomen. „Welk een stortvloed van noodlottige slagen is MADRID, 20 Aug. (A.N.P.). De Spaansche minister van financiën, La- raz, heeft zoojuist een door de regeering goedgekeurd voorloopig overzicht van de financieele positie van Spanje tijdens den burgeroorlog van 1936—'39 opge steld, zoo meldt de Frankfurter Zeitung. Uit het overzicht, dat beschouwd moet worden als een schema van de finan cieele ontwikkeling en van de verschui ving op de binnenlandsche geldmarkt blijkt, dat voor den duur van den bur geroorlog (1 Juli 1936 tot 1 April 1939) de inkomsten van de nationale regee ring bedragen hebben 3684 millioen pe seta's en de uitgaven 11.944 millioen. zoodat een tekort aanwezig was van o2öü millioen, dat gedekt werd door 660 millioen peseta's aan staatstegoed bij de filialen van de Spaansche Bank in de nationale zóne en door het opnemen van 7600 millioen bij de financieele instan ties die destijds terstond hij een voor- loopige centrale van de Snaansche Bank te Burgos werden aangesloten. De eigen lijke centrale van de Spaansche Bank te Madrid werd eerst vrij aan het einde van den burgeroorlog. De oorlogsschulden aan Italië worden aangegeven met 5000 millioen lire (in Mei 1940 zonder goudclausule). Dit be drag moet in 25 jaar worden afgelost en wel in stijgende iaarlijksche termijnen van SO tot 300 millioen en tegen een ren te (voor het eerst van 30 Juni 1942 af) van M tot ten slotte 4 procent per jaar Het grootste deel van de verbintenissen iegéns Duitschland ziin door een krach- tigen uitvoer van goederen fiidens den oorlog geliquideerd. Over de rest zal eer lang een overeenkomst gesloten worden. Bij de huidige koerspositie berekent het overzicht de door den oorlog veroorzaak te enthans bestaande schuld aan het buitenland op rond 1250 millioen goud peseta's. Evenals bij de binnenlandsche voorschotten is de nationale regeering met de helft uitgekomen van het bedrag dat de autoriteiten van Madrid noodig hadden. Het overzicht vermeldt dan welke maatregelen genomen zijn om herstel te brengén op de binnenlandsche geld markt en het crediet goedkooper te ma ken. Reeds tijdens den oorlog werd er voor gezorgd om de door de fronten ge scheiden volkshuishoudingen later weer zonder moeite te kunnen vereenigen en vooral om de dreigende inflatie te ver mijden, waartoe aanleiding bestond doordat de roode regeering' 23.000 mil lioen peseta's had zoekgemaakt en de nationale regeering 7600 millioen aan voorschotten had opgenomen. De begrooting voor 19-40 bevat aan ge wone uitgaven 5960 millioen en aan bui tengewone 1200 millioen peseta's, teza men dus 7160 millioen, tegen in het laatste normale jaar 1935: 4725 millioen. Daarentegen heeft de staat naar raming in het eerste halfjaar van 1940 2930 mil lioen peseta's ontvangen tegen 2.000 mil lioen in 1935. hetgeen valt toe te schrij ven aan het feit. dat vroeger de speciale rechten in 'Catalonië en de provincies Bilbao en San Sebastian waren uitge schakeld. alsmede aan de verhoogde stempel-, bier- en benzinebelasting, de hetere ontvangsten bii de spoorwegen, de ruimere omzetbelasting na de verhoo ging van loonen en salarissen en een Oetere controle on de inning der belas tingen. Een verdere hervorming der be lasting acht men voorts absoluut nood zakelijk Het verslag sluit met de aan kondiging van wetten die het herstel van de particuliere financiën moeten beoogen. sindsdien over ons neergedaald". Ver volgens stelde Churchill vast, dat Duitschland de geheele Westkust van do Noordkaap tot aan de Spaansche grens controleert en dat het in den strijd tegen Engeland beschikt over tal rijke havens en vliegvelden. Het is mogelijk, dat Engeland nog grootere beproevingen door zal hebben te maken. Intusschen heeft Engeland echter toch alles gedaan om zijn eiland tc versterken. Het Britsche rijk heeft op het oogenblik een stevige samenhang dan ooit. De belangrijkste productictak is op het oogenblik die van bewape ningsmateriaal. Twee millioen man staan onder dc wapenen. Hiervan een groot gedeelte geregelde troepen. Nimmer tevoren heeft een zoo groot le ger op deze eilanden geslaan. De vloot is sterker dan ooit. Het handelstonnage is grooter dan bij het begin van den oorlog. Om over de luchtgevechten iets te zeggen is het nog te vroeg. Churchill beweerde vervolgens, dat de luchtslagen voor Engeland gunstig zijn verloopen en den koristen weg vormen naar een Engelsche overwinning. De beste posi ties kunnen den vijand niet helpen, zoo betoogde Churchill, als zijn leger en zijn industrie in het acterland geheel uit een geslagen en vernietigd zijn geworden Voor de nederlaag in Somaliland stelde Churchill vervolgens Frankrijk verant woordelijk, op welks steun Engeland had gerekend. Daarbij sprak Churchill over de misdaad van Frankrijk. Aan den anderen kant verklaarde Churchill, dat Engeland al voor den oorlog zou heb ben besloten Somaliland niet te verde digen. In het verdere verloop zijner ver klaring betoogde Churchill, dat Enge land den Vereenigden Staten spontaan en ongevraagd vloot- cn luchthases in pacht had aangeboden Over eenige klei ne eilanden in den Stillen Oceaan is reeds onderhandeld. Nu moest nog wor den gesproken over Newfoundland en Britsch West-Indië. Overigens is er geen sprake van overdracht van souvereini- teitsrechten, doch betreft het hier alleen maar een maatregel voor de gemeen schappelijke verdediging der veiligheid. Churchill sprak in dit verband over een pacht voor 99 jaar. welke niet alleen in het belang zou ziin van de Vereenigde Staten, maar ook in het belang van Newfoundland, Canada en van de an dere betrokken koloniën. NEW YORK, 20 Aug. (D.N.B.). Uit alle deelen des lands komen berichten binnen, dat de Engelschen hun pogin gen verdubbelen om Amerikaansche vliegers te bewegen tot het Engelsche luchtwapen toe te treden. Aan vrijwil ligers worden groote bedragen geboden. In New York, Dallas, Oklahoma-City, San Francisco en Los Angeles bestaan daartoe bureaux. Bovendien reizen er tal van agenten rond, die door de En gelsche autoriteiten gemachtigd zijp Amerikaansche vliegers voor de Roval Air Force te werven. Volgens de New York Herald Tribune gaan er iedere week 25 Amerikaansche vliegers naar Canada. Fransch Somaliland Beschouwing van den diplo- matieken redacteur van Stefani ROME, 20 Aug. (Stefani). De diplo matieke redacteur van Stefani bespreekt de Engelsche nederlaag in Somaliland en merkt op, dat de Britsche troepen, na verslagen te zijn aan de eerste verde digingslinie naar de haven Berhera vluchtten. Een deel slaagde er in zich onder het vuur der kanonnen en der Italiaansche bommenwerpers in te sche pen, maar andere afdeelingen werden krijgsgevangen gemaakt. De Italiaan sche verrichtingen in Somaliland zijn hiermede op schitterende wijze be kroond. Britsch Somaliland komt thans onder de souvereiniteit van Italië. De Britsche kroon verliest een kolonie van groote strategische beteekenis vlak bij Straat Bab-el-Mandeb en tegenover Aden. Het vroegere Britsche Somaliland heeft een oppervlakte van ruim de helft van het Italiaansche koninkrijk en be vat een groote veestapel, t.w. van 2^2 millioen schapen, 2 millioen geiten en V/o millioen kameelen. Na de nederlaag van Gallipoli, na Andalsnes en Duin kerken lijden de Engelschen in hun mi litaire geschiedenis een nieuwe neder- laog welke hun natuurlijke gave van vluchten bevestigt. De bevolking van Britsch Somaliland wenschte reeds sinds lang, evenals die van Fransch So maliland, zich te vereenigen met. de be volking van Ttaliaansch Somaliland Voor Britsch Somaliland is dit thans verwezenlijkt, en op een niet ver verwij derde dag zal hetzelfde verwezenlijkt worden voor Fransch Somaliland, dat een natuurlijke uitweg is voor Abessi nië. In heel Duitschland vreugde en bewondering gewekt BERLIJN, 20 Augustus (D.N.B.). De reeks van Italiaansche overwinnin gen in Britsch Somaliland, die met de inneming van Berbera bekroond is, heeft in heel Duitschland vreugde en bewondering gewekt. Men was zich wel bewust van de moeilijkheden, welke de bondgenooten zouden ontmoeten in een gebied, dat behalve door de zwaar ver sterkte stellingen der Engelschen alleen reeds door ziin sloopend klimaat de. grootste gevaren bood. Wat het verlies van Britsch Somali land strategisch voor de Engelschen be- teekent, kan, zoo verklaart men hier, niet hoog genoeg worden aangeslagen. Ten eerste is de „rechtstreeksche bedrei ging van Abessinië", welke de Engel schen tot het laatste toe steeds weer verkondigden, een illusie geworden. In- plaats daarvan staan thans de Italiaan sche troepen aan de Roode Zee tegen over Aden, de belangrijkste vesting in het samenstel van het Britsche rijk en bedreigen van hun kant de wegen naar Indië Duidelijk treedt thans reeds aan het licht, welk een geweldige uitwer king deze oorlog heeft op de Arabische en op de geheele Aziatische wereld, waar de stralenkrans van de Engelsche „onoverwinnelijkheid" snel aan het ver- bleeken is. Eenige tonnen bommen op instaU laties, die dc Engelschen trachten te herstellen ERGENS IN ITALIË, 20 Aiiff. (Ste- fani). Een speciale luchtvaart- correspondent van Stefani meldt, dat Italiaansche vliegtuigen vanochtend een aanval hebben gedaan op de vliegvelden Alfara en Micabba op Malta. Een sterke formatie bommen werpers, begeleid door jagers, viel beide velden achtereenvolgens aan en wierpen eenige tonnen bommen op de installaties, die de Engelschen trachten te herstellen, doch die ge leidelijk door do Italianen vernield werden. Het levendige afweervuur had geen resultaat. Vijf Engelsche jagers kondon niets meer 'bereiken, doordat dc Italiaansche jagers de bombardementstoe stellen snel bevrijdden. Een der Engelsche vliegtui gen werd neergeschoten, de rest van de patrouille ging op de vlucht. Opnieuw kwam het afweergeschut in actie, doch wederom zonder succes. De "bombarde- men istoestellen konden hun bommen op de voorgenomen punten laten vallenen keerden daarna, zonder verliezen en weer begeleid door de jagers, naar hun bases terug. Twee jagers, die door machinegeweervuur getroffen waren, konden niettemin eveneens terug koeren Geheele rij huizen vernield In één stad 6 dooden en 25 gewonden BERLIJN, 20 Aug. (D.N.B.) In den afgeloopen nacht zijn Britsche vliegtui gen in Duifsch gebied binnengedrongen. Zij hebben onder meer een aanval ge daan op een woonwijk in een vrij groo te stad in het Ruhrgebied. Vier parti culiere huizen zijn volkomen verwoest* Uit de puinhoopen zijn tot. dusverre zes dooden en 25 zwaar- en lichtgewonden, gehaald. Tot de dooden behooren twee vrouwen en een tweejarig en een acht jarig kind. In een West-Duitsehe stad van 30.000 zielen is door Britsche explo sieve bommen een geheele rij huizen, vernield. De burgerlijke luchtbescher ming, die ook hier goed georganiseerd is, kon de kleine branden, die door brandbommen warenontstaan, snel blusschen. In deze stad zijn tal rijke menschen ernstig gewond, doch gelukkig zijn er geen dooden. Op een andere plaats in Midden-Duitschland is door een bom een loods, die voor mili taire doeleinden wordt gebruikt, bescha digd. Twee soldaten werden licht ge wond. BERLIJN. 20 Aug. (D.N.B.). Ver scheidene vliegvelden in het graafschap Kent. waaronder de vliegvelden East- church en Southend, werden vanmid dag door Duitsche bommenwerpers met succes bestookt, zoo verneemt het, D.N.B. van bevoegde zijde. In het Zuidoosten van Engeland hadden luchtgevechten plaats. Elders deden Duitsche bommen werpers een aanval op munitie-inrich tingen en andere doelen die voor de oorlogvoering van vitaal belang zijn. Sterke eenheden Engelsche jagers heb ben zich tegen de Duitschers geweerd en hen in de omgeving van Dover aan gevallen. Het luchtdoelgeschut, opende op vele plaatsen aan de Zuidkust het vuur. Vergezellende Duitsche jagers schoten reeds een aantal Britsche ma chines neer. Verliezen aan Duitsche zij de zijn tot dusver nog niet bekend. De gevechtshandelingen duren voort. GUNSTIGE OOGST IN NOORWEGEN OSLO. 20 Aug. (D.N.B.). Naar het Noorsche Telegraaf-agentschap uit Larvik meldt, beloven de aardappelen en hakvruchtenoogst dit jaar een re cordopbrengst. DE VERDUISTERING Zonsondergang 20.53 uur. Zonsopgang 6.34 uur, (Zooals men weet is iedereen ver plicht tusschen zonsondergang en zonsopkomst te verduisteren)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1940 | | pagina 1