Washington s belangstelling
voor het Verre Oosten
Ondanks slecht weer worden
luchtaanvallen voortgezet
DE EEMLANDER
Dinsdag 17 September 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39e Jaargang No. 68
Naast de defensie-overeenkomst der Ver.
Staten en Canada wordt ook een met
Australië overwogen
Dienstplichtwet
in werking
Groote spanning
in Zuid-Afrika
Hevige veldslag
in Egyptisch
grensgebied
Ook luchtaanval
op Liverpool
Verkiezingsrede
van Willkie
Royal Air Force
werkeloos
Reeds twee maal
luchtalarm
in Londen
BERICHT
De dood van
luit. kolonel
H. L. Mussert
HET INCIDENT IN
DE BALISTRAAT
TE DEN HAAG
Rijkscommissaris
Seyss-Inquart
bezoek de Keulsche
Jaarbeurs
AMERSFÖORTSÖi DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week i 0.15
Binnenland franco per post per 3 maandan 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
PRIJS DER ADVERÏEftfiËN van*regel* f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
WASHINGTON, 17 Sept. (D.
N.B.) Minister Cordell Huil
heeft gisteren een langdurig on-1
derhoud gehad met den Britschen
ambassadeur Lord Lothian, en den
Australischen gezant Casey. As
sociated Press meent te weten, dat
de mogelijke gevolgen van de Ja-
pansche houding ten aanzien van
Fransch Indo-China besproken
zijn. Volgens geruchten zou een
verdedigingsovereenkomst tus-
schen de Ver. Staten en Australië
naar het voorbeeld van dat tus-
schen de Ver. Staten cn Canada,
overwogen worden.
Op haar jaarvergadering te New York
heeft de „Steuben Society of America"
onder meer besloten te strijden tegen
iedere propaganda, die de Vereenigde
Staten in een overzeeschen oorlog zou
kunnen verwikkelen. Er is een resolutie
aangenomen, waarin gewaarschuwd
Wordt tegen „verstrikkende bondgenoot
schappen" en militaire hulpt'oezeggin-
gen. De vereeniging stelt voor, dat
Frankrijk en Engeland hun eilanden op
het Westelijk halfrond afstaan in afbe
taling op de schulden uit den wereld
oorlog.
De commissie voor de verdediging van
Amerika maakt thans ook reclame voor
het afstaan van 25 z.g. „vliegende ves
tingen" aan Engeland. Deze propagan-
da-campagne is Maandag in den Senaat
zeer scherp door isolationisten aange
vallen. De democraat Clark gaf uiting
aan de vrees, dat de voorstanders van
een dergelijke handelwijze niet tevreden
zullen zijn met het afstaan van bombar
dementsvliegtuigen, maar op zekeren
dag ook zullen verlangen, dat er slag
schepen en troepen worden gezonden.
Te St. Johns op New Foundland is
met den Amerikaanschen kruiser „St.
Louis" een vlootcommissie onder lei
ding van vice-admiraal Greenslade aan
gekomen. Deze commissie heeft tot taak
om geschikte terreinen te zoeken voor
de vloot- en luehtbases, welke Engeland
op grond van de onlangs gesloten over
eenkomst aan Amerika zal afstaan.
Tusschen vertegenwoordigers van
Mexico en de Ver. Staten zouden, naai
de Excelsior meldt, op het oogenblik in-
officieele besprekingen worden gevoerd
over de vestiging van vlootsteunpunten
voor de V.S. in Ncder-Californië.
WASHINGTON, 17 Sept. (D.N.B.)
President Roosevelt heeft het ontwerp
op den militairen dienstplicht onder-
teekend. Hij heeft bepaald, dat, de 16de
October geldt als datum van inschrij
ving der burgers, die onder de wet val
len. Een eerste contingent van 75.000
man zal vier weken na de inschrijving
worden opgeroepen. Aan het einde van
het jaar zal het aantal recruten 400.000,
in het voorjaar 900.000 bedragen. Ge
huwden zullen voorloopig niet worden
opgeroepen. Bij de 400.000 man aan het
einde van 1940 zullen 36.000 negers zijn,
idie afzonderlijke regimenten zullen vor
men. Ook voor de luchtmacht zullen in
het vervolg kleurlingen worden opgeroe
pen.
Bij de onderteekening van het ontwerp
heeft Roosevelt een formeele verklaring
afgelegd, waarin hij de invoering van
den algemeenen dienstplicht een verrij
king van het Amerikaansche burger
recht noemde. Het democratische begin
sel van gelijke rechten en gelijke plich
ten komt in de wet tot uiting.
Gisteren is in het geheele land het
eerste contingent der nationale
garde opgeroepen, in totaal 60.000
man. Deze manschappen zullen een
jaar in dienst blijven. De garde, die
tot dusverre onder de jurisdictie van
de afzonderlijke staten stond, moet
thans in het bondsleger worden op-
ge nomen. Het is de bedoeling, dat
de leden der garde de dienstplichti
gen opleiden.
Op dé marinewerf te Philadelphia is
de kiel gelegd voor een slagschip van
45.000 ton Eenige weken geleden is men
te Brooklyn begonnen met den bouw
van een zusterschip.
JAPANSCHE STUDIEREIS NAAR
DUITSCHLAND
TOKIO, 17 Sept. (D.N.B.). Volgens
de Asa hi Sjimboen zal Kogoro Uhara,
vroeger plaatsvervangend directeur van
het bureau voor economische ontwerpen,
een bezoek aan Duitschland brengen om
de organisatie en de leiding van het be
drijfsleven aldaar te bestudeeren.
Generaal Hertzog's argumenten
voor een vrede met Duitsch
land worden steeds
klemmender
Zwakke meerderheid voor
den premier Smuts
JOHANNESBURG, midden September.
(V.P.B.). De politieke gisting in de
Zuid-Afrikaansche republiek neemt
hand over ihand toe. De spanning tus
schen de Engelschgezinde regeering-
Smuts, die slechts op een zwakke meer
derheid in het parlement steunt, en de
uiterst vijandig daartegenover staande
beweging van generaal Hertzog neemt
voortdurend toe. Naar men zich zal her
inneren, is de motie van dezen laatste
in het parlement, waarin hij aandrong
op het sluiten van een afzonderlijken
vrede met Duitschland, met slechts 83
tegen 65 stemmen verworpen.
De gedachtengang van generaal Hert
zog is de volgende: „De overwinning
van Duitschland, is niet meer aan twij
fel onderhevig, dank zij de superiori
teit van zijn strijdkrachten te land en
in de lucht. Deze strijdkrachten verhin
deren de Britsche marine om de be
slissende rol te spelen, zooals clat in
het verleden het geval is geweest.
Wanneer Engeland eenmaal verloren
heefl, is het voor goed uitgeschakeld
uit Afrika en dan zal de Zuid-Afrikaan
sche Unie zwaar gestraft worden voor
haar onverantwoordelijke houding, in
dien zij in haar dwaasheid blijft vol
harden'. Zij moet den oorlog opgeven,
zich van de verantwoordelijkheid ont
slaan en niet meer doof blijven voor
de beroepen op haar gezond verstand."
Er kan geen twijfel bestaan of de
houding van de Boeren tegenover En
geland wordt hoe langer hoe vijande-
lijker. Alom in het land komt deze tot
uiting in sabotagedaden, waarop de re
geering antwoordt met arrestaties van
aanhangers van Hertzog en beperking
van de vrijheid van propaganda.
Wanneer men dit gevaarlijke spel
gadeslaat moet men wel tot de conclu
sie komen, dat een ommekeer onvermij
delijk is. Een wijziging in het kabinet
is onafwendbaar. Wanneer iets derge
lijks op het oogenblik plaats greep, zou
dit aanleiding geven tot groote moei
lijkheden, moeilijkheden, welke zouden
kunnen uitgroeien tot onlusten en zelfs
tot burgeroorlog. Niemand kan blind
blijven voor het feit, dat de hulp, welke
Zuid-Afrika aan Engeland verleent, er
grootendeels van afhangt, of de regee-
ring-Smuts aan het roer blijft.
De steeds sterker wordende bedrei
ging van Engeland en de Duitsche over
winningen geven den aanhangers van
Hertzog steeds meer motieven in de
hand om hun waarschuwenden 6tem te
verheffen.
Ergens in Italië, 17 Sept. (Stefani)
Het 102de Italiaansche weermacht-
bericht luidt als volgt: Gedurende
den dag van gisteren hebben zich
in het gebied van Sidi el Barrani
hevige gevechten afgespeeld tus
schen onze oprukkende troepen en
Engelsche pantserafdeelingen. De
slag wordt voortgezet te midden
van wolken van zand, opgejaagd
door den gloeienden „ghibli" van de
Sahara. In de gelederen van den
vijand worden crisisverschijnselen
waargenomen.
VEERTIGSTE LUCHTAANVAL
OP TSJOENGKING
TOKIO, 17 September. Domei
meldt, dat in weerwil van een dichten
mist de luchtstrijdkrachten der Japan-
sche vloot gisteren haar veertigsten
aanval op Tsjoengking gedaan hebben
en zware schade aan militaire objecten
hebben veroorzaakt.
Overzicht van het regeeringscentrum van het Britsche wereldrijk: de parlementswijk van Londen
met het Parlementsgebouw 1en de ministeries gelegen aan de Downingstreet (2). Geheel rechts
het Waterloostation (3). Links op den voorgrond (4) een gasfabriek (Foto Scherl)
BERLIJN, 17 Sept. (D.N.B.). Het
opperbevel van de weermacht maakt
bekend: Onze kustbatterijen hebben gis
teren opnieuw de haven van Dover on
der vuur genomen. Op verscheiden En
gelsche koopvaardijschepen konden
treffers waargenomen worden.
Op den morgen van den zestienden
September beperkte de activiteit van
het luchtwapen zich tengevolge van
den ongunstigen weerstoestand tot ge
wapende verkenning. In het verloop
daarvan werden verscheiden vliegvel
den in Zuid- en Midden-Engelan'd, als
mede haven- en industrie-installaties
van Whitby effectief met bommen aan
gevallen.
Tegen den middag begonnen de
vergeldingsaanvallen op Londen
opnieuw. Zij hielden bij voortdu
ring en met toenemende kracht tot
den morgen van 'den zeventienden
aan. Haveninstallaties en haven
complexen alsmede andere voor den
oorlog belangrijke d'oelen werden
met talrijke bommen van alle kali
ber bestookt Op vele plaatsen wer
den branden veroorzaakt. Ook richt
ten zich nachtelijke bomaanvallen
tegen Liverpool.
Drie vijandelijke vliegtuigen werden
bij luchtgevechten neergeschoten en
een op den beganen grond vernield.
Twee Duitsche vliegtuigen worden ver
mist. De vijand heeft overdag en in den
afgeloopen nacht geen enkele aanvals-
poging op Duitsch gebied ondernomen.
COFFEYVILLE (Kansas), 17 Sept.
(D.N.B.) De republikeinsche can-
didaat voor het presidentschap,
Willkie, heeft in een rede voor 25.000
boeren, kleine middenstanders en
mijnwerkers verklaard, dat het
Amerikaansche volk, ondanks alle
belangstelling voor den slag om
Engeland, zijn voornaamste oogmerk
op den „slag van Amerika" moet
richten, namelijk op den strijd om
de handhaving van de democratie
tegen het gevaar voor een dictatuur,
die van de zijde van Roosevelt dreigt.
Willkie beschuldigde Roosevelt er van,
dat deze het geloof aan de traditioneele
democratisch deugden van het Ameri
kaansche volk verloren heeft. Hij dient
dit volk met behulp van een geheim ka
binet „van cynische kuipers" onwaarhe
den en halfheden op, waardoor Amerika
op een dwaalspoor geleid wordt. Roose
velt is in zeven jaren van vrede niet in
staat geweest het democratische staats
bestel weer in orde te brengén. Volgens
Willkie is het niet duidelijk, hoe hij dat
in crisistijd kan klaarspelen.
ZWEEDSCH BLAD IN BESLAG
GENOMEN
STOCKHOLM, 17 Sept. D.N.B.)
In een speciale bijeenkomst heeft het
ministerie volgens ihet Zweedsche tele-
graafagentschap besloten, de edities
van de Goeteborgs Handels och
Sjoefartstidning van 13, 14 en 16 Sep
tember in beslag te nemen.
Zware Duitsche marine artillerie in actie aan de Kust van het Kanaal
1_ i J (Foto Scherl)
BERLIJN, 17 Sept. (D.N.B.). Geen
enkel Britsoh vliegtuig heeft vannacht
boven Duitsdh Rijksgebied gevlogen.
Maar ook boven Noord-Frankrijk, Bel
gië en Nederland zijn geen Engelsche
vliegtuigen waargenomen. Gezien deze
staking van elke activiteit der Engel
sche vliegers vraagt men zich af, of
hier sprake is van een reeds tot uiting
komend teeken van zwakte, of dat de
Royal Air Force thans op de lauweren
van haar beweerde overwinningen van
Zondag wil rusten. Aan den anderen
kant is er reden om aan te nemen, dat
de laatste Engelsche reserves worden
achtergehouden tot afweer van de groo
te Duitsche actie, welke Engeland zelf
heeft aangekondigd en gevreesd.
LONDEN, 17 Sept. (D.N.B.)
Vandaag is te Londen het eerste
luchtalarm begonnen te 2.52
Greenwichtijd. Het tweede lucht
alarm van vandaag is te Londen te
7.02 gemaakt.
Bijna alle te Londen werkzame
journalisten hebben de laatste dagen
in lange artikelen als hun oordeel te
kennen gegeven, dat Londen thans
een lot treft, waarvan de tragiek
slechts maar weinig voorbeelden uit
de geschiedenis van alle oorlogen
kan worden afgemeten.
Svenska Dagbladet maakte Zon
dagmorgen de vergelijking met War
schau en Barcelona. Altcnbladet her
innerde denzelfden dag, enkele uren
later, aan den brand te Rome en
„andere wereldhistorische trage
diën om dan te verklaren: „Nog
over duizend jaar zullen de men-
schen spreken over hetgeen zich
thans afspeelt".
EGYPTISCHE OFFICIEREN
GEARRESTEERD
VAN DE EGYPTISCHE GRENS. 17
Sept. (D.N.B.) Talrijke Egyptische
officieren zijn wegens anti-Britsche ge
zindheid door de Engelsche militaire
autoriteiten gearresteerd.
ZIJ, die zich met inganig
van 1 Oct. a.s. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verse hijnerode num
mers gratis.
Binnenkort behandeling voor
den Krijgsraad te
's-Gravenhage
VGRAVENHAGE, 17 Sept. Naar
het A.N.P. verneemt is thans het
zeer uitvoerige voorbereidende on
derzoek gesloten in de zaak tegen
den reserve-ka.pitein B. en den re-
serve-eerste-luitenant K., die beiden
beschuldigd worden van muiterij
met doodelijk gevolg in tijd van oor
log, n.l. op Maandag 13 Mei j.l. t©
Sliedrecht, bij welke muiterij de lui
tenant-kolonel der pontonniers en
torpedisten H. L. Mussert, broeder
van den leider der N.S.B., is doodge
schoten. Binnenkort zal de openbare
behandeling van deze zaak voor den
krijgsraad plaats hebben.
Gearresteerde politie-agenten
in vrijheid gesteld
's-GRAVENHAGE, 17 Sept.. Naar
het A.N.P. verneemt zijn de politie
agenten, die Zaterdag 7 September j.L
in 'de Balistraat te dezer stede revolver
schoten hadden gelost op eenige leden
van de weer-afdeeling der N.S.B., waar
door de W.A.-man Peter Ton Averd ge
dood en enkele andere nationaal-socia
listen werden gewond, en die deswege
in voorloopig arrest zijn gehouden, we
der in vrijheid gesteld.
Deze vrijlating is geschied onmid
dellijk nadat bij den hoofdcommissaris
van politie een verzoekschrift daartoe
van de moeder en de zuster van wijlen
Peter Ton. zoomede van het W.A.-ven-
del, dat diens naam draagt, was inge
komen, in welk \erzoekschrift tevens
uiterste clementie voor deze agenten
werd bepleit.
•s-GRAVENHAGE, 17 SepL D«
opening van de Keulsche Jaarbeurs
werd door den rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche ge
bied, rijksminister Seyss-Inquart, in
wiens gezelschap zich de gencraal-
commissarissen dr. Fischböck en
Schmidt bevonden, bijgewoond.
In zijn begroetingsrede heette gouw
leider Groke den rijkscommissaris als
ook den staatssecretaris van het rijks-
ministerie voor economie dr. Landfried
welkom. Hij gaf uitdrukking, aan zijn
bijzondere vreugde, dat hij na een uit- -
noodiging vin den rijkscommissaris tot
een bezoek aan Nederland zoo spoedig
den rijkscommissaris in de gouwhoofd
stad begroeten mocht. Gouwleider Groke
legde in het bijzonder nadruk op de ver
diensten van rijkecommissaris Seyss-In
quart bij de schepping van het Groot-
Duitsche rijk en ten aanzien van de pro
blemen, die hij thans in Nederland op
lost.
De Rijkscommissaris zegde in zijn be-
antwoordig hartelijk dank voor de uit-
noodiging en voor de begroeting. Hij
sprak uit, dat hij zich gelukkig prees
gast in de Hanseotad Keulen te zijn. Hij
bewonderde de trotsche, vertrouwensvol
le houding dezer stad in deze dagen der
Jaarbeurs, een houding, die hier bijzon
dere beteekenis kreeg door het feit, dat
ze eerst enkele maanden geleden nog in
het operatiegebied der Duitsche weer
macht lag. Heden bood deze stad een
heeld van vreedzamen arbeid. Het ware
ondenkbaar, dat in het eens zoo machti
ge Engeland in deze dagen zulk een
Jaarbeurs van den vrede zou kunnen
worden geopend. Dit feit was een onder
pand voor den opmaroch des vredes,
welke het Duitsche volk onder leiding
van Adolf Hitler tezamen met het Ita
lië van den Dueo begonnen is. Wij allen
zijn volgelingen van den grootsten
Duitscher, den Ftihrer Adolf Hitler,
wiens instrumenten wij zijn.
DE VERDUISTERING
Zonsondergang 19.51 uur.
Zonsopgang 7.19 uur.
(Zooals men weet is iedereen ver
plicht tusschen zonsondergang en
zonsopkomst te verduisteren
