ENGELSCHE BOMAANVAL OP
AMSTERDAM
Zes personen gedood
en velen gewond
Japans betrekkingen
tot Sovjet-Rusland
Ook Zaandam en Naarden
zijn gebombardeerd
Staatshoofden wisselen
telegrammen
DE EEMLANDER
Maandag 30 September 1940
Uitgave: VALKH0FF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39e Jaargang No. 79
FELLE BRAND
IN PAKHUIS
Een kerk
beschadigd
Nieuwe postzegels
Suner in München
Een beslissende
politieke phase
Monroe-leer ook
voor Europa
en Azië
Britten gearresteerd
in Roemenië
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; pei
week f 0.15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2 85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
/iiIJS DER AilVERTtnlitN ™»i-< 11.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
«!ke regal meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEfTJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0 05
AMSTERDAM, 30 Sept. Bij een Engelschen luchtaanval op de
hoofdstad, welke vanmorgen vroeg werd uitgevoerd, hebben de vlie
gers wederom de burgerbevolking in een dichtbevolkt stadsgedeelte
geteisterd. Onder bescherming van het nachtelijk duister verschenen
de vliegtuigen boven de stad en het mag zonder twijfel een groot geluk
genoemd worden, dat de bevolking tijdig gewekt werd door buiten
gewoon hevig afweervuur van de Duitsche luchtdoelbatterijen. De
Engelschen hebben hun bommenlast neergeworpen op eenige woon
wijken, waar burgers genoten van hun rust.
In de omgeving van de Rechtboomsloot en de Oude Waal werden
drie brisantbommen geworpen. Een woning en een drukkerij stortten
hierdoor in, terwijl alle ruiten in de omgeving sprongen. Hier zijn drie
dooden te "betreuren, terwijl drie menschen worden vermist. Boven
dien zijn er drie personen ernstig verwond.
OOK op de Ruyterkade zijn brand
bommen geworpen. De perceelen
107 en 110 werden geraakt, doch de
ontstane branden konden spoedig
worden gebluscht. Het zeemanshuis
op het Kadijkplein, dat eveneens
door een brandbom is getroffen,
kreeg slechts zeer geringe schade.
Een lichtfakkel is door het dak
van het perceel Plantage Fransche-
laan 3 geslagen. De brand kon door
de bewonprs gebluscht worden.
Tenslotte is nog een brisantbom ge-
Worpen op een tuinhuisje in de volks
tuinen der vereeniging „Nut en Genoe
gen" in heit Spaarndam/merkwartier. Het
huisje werd grootendeels vernield.
Slachtoffers zijn hier gelukkig niet ge
vallen, hoewel er twee gezinnen, respec
tievelijk van zeven en negen personen,
in woonden. Wel zijn een paard en
enkele kippen en konijnen gedood. Bo
vendien kwamen in de omgeving vijf
brandbommen terecht, welke o.a. een
schuur raakten, zonder brand te ver
oorzaken.
De schade in de omgeving van de
Reohtboom6loot, waar drie bommen zijn
ingeslagen, is zeer ernstig.
De ergste schade is wel aangericht
door een bom, die in den rijweg te
genover het perceel 84 is ingesla
gen. Niet alleen zijn aan de even
zijde van de gracht alle ruiten ver
nield en verschillende voorgevels
ingedrukt, terwijl er in den rijweg
een trechter met een doorsnee van
ruim drie meter is geslagen, dooh
bovendien heeft de luchtdruk het
perceel Rechtboomsloot 99, dat te
genover perceel 84 is gelegen, doen
instorten.
Ook aan de oneven zijde zijn talrijke
huizen zwaar beschadigd. De straten
zijn versperd door het puin en overal
bezaaid met glasscherven. Hier is het
ook geweest, dat de meeste slachtoffers
zijn «gevallen. De schipper van een
vrachtboot, welke aan de Oudeschans
lag, is door een bomscherf onmiddellijk
gedood, terwijl bovendien twee bewo
ners van het ingestorte huis den dood
hebben gevonden. Omtrent het lot van
de familie Teunissen, man, vrouw en
kind is niets bekend. Mogelijk zijn zij
gevlucht, mogelijk bedolven. Bovendien
zijn hier oen 42-jarige vrouw door de
scherven aan de keel en een 15-jarig
meisje aan de beenen gewond, terwijl
een man ernstige brandwonden kreeg.
De ge.wonden zijn naar het Binnengast
huis overgebracht.
Achter het perceel Rechtboomsloot 99
is een speeltuin gelegen. Ook hier sloeg
een bom in, waardoor ernstige mate-
rieele schade aan de omliggende huizen
werd veroorzaakt. De derde bom sloeg
in het plaveisel van de Oude Waal, en
deed alle ruiten springen. Klinkers van
d.en rijweg heeft men teruggevonden in
de kamers van het perceel 31. De trech
ter, die gevormd is. heeft een doorsnede
van bijna vier meter. Direct, nadat dooi
de luchtwachten alarm was gegeven,
rukten de luchtbesrhermingshrandweer,
de geneeskundige dienst en de stut- en
sloopdienst uit. Vooral deze laatste heeft
zeer belangrijk werk gedaan. Vanmor
gen om negen uur waren de mannen
van dezen dienst nog bezig met het om
halen van muren en het opruimen van
puin. Enkele onderofficieren van den op-
bouwdienst. die thans hii den luchtbe
schermingsdienst zijn ingedeeld, ver
leenden h»erbij hun medewerking.
Ten Zuiden v.an het Kadijksplein
hebben de Engelsche vliegtuigen vijf
of meer brandbommen uitgeworpen.
Een daarvan heeft een ernstigen
brand veroorzaakt in de opslagplaats
van de firma H. J. van der Rijn, en
het daarnaast gelegen pakhuis van
de N.V. Veem en Expeditiebedrijf v.h.
Visser, Galavazi en Co.
Aanvankelijk werd het alarm
„middelbrand" gegeven, doch spoe
dig moest dit in „groote brand" wor
den veranderd.
Drie motorspuiten, twee ladderwagens,
een personeelwagen, een gereedschap
pen wagen, een slangenwagen, de staf
wagen, vijf spuiten van do luchtbescher
mingsbrandweer en de drijvende motor
spuit „Jan van der Heyden" werden bij
den brand geconcentreerd. Aan vankei ijlt
voerde hier de plaatsvervangend com
mandant, J. IB. Schuitemaker, daarin bij
gestaan door hoofdbrandmeester W, de
Boer, het commando.
Even later arriveerde echter de com
mandant, de heer C. Gordijn Jr., die de
leiding overnam. Van alle kante.n werd
de woedende vlammenzee aangevallen.
De brandhaarden werden ingesloten en
duizenden liters water werden er op
neergelaten. Na ongeveer een uur was
men den brand meester en om zeven
uur kon reeds een gedeelte van het
materiaal inrukken. Op het terrein
van den brand waren o.m. aanwezig
de hoofdcommissaris van politie, de
heer H. J. Versteeg en commissaris E
C. J. Staal.
Nog een brandbom
Een brandbom is bovendien neerge
komen in het perceel Hoogtekadijk 16.
De bom sloeg door een opkamer, waar
in zes kinderen sliepen. Een zevenjarig
meisje werd getroffen en kreeg een
groote buikwond. Zij is in hoogstzorg-
wekkenden toestand naar het Binnen
gasthuis gebracht De bom kwam te
recht in een onder de kamer gelegen
keuken en veroorzaakte hier een begin
van brand.
Door het snelle optreden van den oud
sten zoon, die resoluut een emmer over
den bom heenzette, kon deze gebluscht
worden.
Ook in het perceel Hoogtekadijk 22
sloeg een bom door het dak. Hij kwam
terecht in de voorkamer op de derde
verdieping. Ook hier kom een begin van
brand gebluscht worden. Op het Ka
dijksplein kwam een bom terecht in de
woning van een café, zonder echter
brand te veroorzaken.
Zoowel door het optreden van de
leden van den luchtbeschermingsdienst,
als van de brandweermannen, is de
schade, welke door de inslagen is ver
oorzaakt, zoo klein mogelijk gebleven.
Het aantal dooden tengevolge van de
op de hoofdstad geworpen Engelsche
bommen is gestegen tot zes. In de puin-
hoopen van het perceel Rechtboomsloot
99 zijn de stoffelijke resten gevonden
van een circa 45-jarigen man en een
9-jarig meisje. Het verwonde meisje, dat
in het Binnengasthuis was opgenomen,
is aan de bekomen verwondingen be
zweken.
Tijdens een luchtgevecht boven Engeland: Op den voorgrond een Duitsch ge
vechtsvliegtuig, dat zoojuist een Engel sch toestel heeft neergeschoten. Het val
lende toestel ziet men op den achtergrond boven den loop van het machinegeweer
van het toestel waaruit de opname is gemaakt. (Foto Scherl).
ZAANDAM, 30 Sept. Vanmor
gen hebben Engelsche vliegers
twintig brandbommen geworpen in
de buurt van de R.K. St. Bonifacius-
kerk te Zaandam. De bommen kwa
men neer op eenige woningen, ont
ploften en stichtten een begin van
brand.
Hoewel uiteraard de consternatie on
der de bevolking groot was, behielden
de menschen toch hun tegenwoordig
heid van geest, zoodat in de meeste ge
vallen de branden met eigen middelen
konden worden gebluscht. Een perceel
evenwel, bewoond door de familie Kerk
hoven, werd geheel door brand ver
woest. De achterzijde van de katholieke
kerk is eveneens door projectiele! ge
troffen, waardoor kerkelijke gewaden on
ornamenten zwaar werden beschadigd.
De brandweer rukte met groot mate
riaal uit, terwijl de luchtbeschermings
dienst in de weer was- om de nog niet
ontplofte brandbommen te verzamelen.
Hot is ongetwijfeld aan het krachtig
optreden van de brandweer en perso
neel van den luchtbeschermingsdienst
te danken, dat er geen slachtoffers te
betreuren zijn.
Tezelfder tijd werden in de gemeente
Zaandam nog eenige brisantbommen
geworpen, welke evenwel geen schade
van beteekenis hebben aangericht.
NAARDEN, 29 Sept.. Zondag
morgen vroeg hebben Engelsche
vliegtuigen zes brisantbommen van
klein kaliber, geworpen in de om
geving van Naarden.
Zij veroorzaakten slechts lichte
schade. Een der bommen kwam te
recht in een droge sloot en is niet
ontploft
Op advies van den Ortf-kommandant
is het gedeelte bij de sloot afgezet en
onder politiebewaking gesteld.
Het terrein in de omgeving werd af
gezocht, doch niets nieer gevonden
Zondagmiddag bleek echter, dat in een
kweekerij van den heer D. tusschen de
Beatrixbrug en de Schapenmeent, nog
twee groote brandbommen terecht wa
ren gekomen. Zij hebben twee gaten in
den grond geslagen en heesters vernield.
In de omgeving zijn geen militaire doe
len.
rtfUfiiii tittf fl
Eert nieuwe postzegel. Een afbeelding
van het, ter vervanging van de be
staande postzegels van 5 cent en hooger,
uit te geven 3 cents zegel met guil-
loche- en waarde-opdruk, welk zegel
dezer dagen in omloop wordt gebracht
(Foto Pax-Holland)
münchen, 30 Sept. (d.njb.) De
Spaansche minister van binnenlandsche
zaken, Serrano Suner, is Zondagavond
met verscheidene leden van zijn gezel
schap en den Spaanschen ambassadeur
te Berlijn uit de Rijkshoofdstad in
München aangekomen. De Spaansche
gasten werden op het perron hartelijk
verwelkomd door den Rijksstadhouder
in Beieren, generaal Ridder von Epp,
den Beierschen minister-president, Sie-
bert, gouwleider Adolf Wagner, den eer
sten burgemeester van München, Fieh-
ler. en den generaal der artillerie. Von
Wachenfeld.
EERSTE SNEEUWVAL OP EURO-
PEESCH GEBIED
MOSKOU, 30 Sept. (D.N.B.). In het
hooge Noorden van het Europeesche
doel der Sovjet-Unie, aan de monding
van de Petsjora, is bij »en temperatuur,
van 1 tot 2 graad onder nul de eerste
sneeuw gevallen.
TOKIO. 30 Sept. (Domei). De
woordvoerder van het Japansche de
partement van buitenlandsche zaken
heeft geweigerd commentpar te leve
ren op de mogelijkheid der sluiting
van een Japansch—Russisch niet-aan-
valsverdrag. Hij zeide: Deze zaken
zijn te delicaat om in de persconfe
rentie te worden besproken". Hij ver
klaarde verder niet op de hoogte te
zijn van de reactie te Moskou op het
pact van Berlijn.
Minister-president Konoye heeft, naar
bekend wordt gemaakt, niet het oog op
de beslissende phase der Japansche poli
tiek besloten tot de instelling van een
specialen kabinetsraad, bestaande uit
tien persoonlijkheden der weermacht,
der politiek en der economie. De tegen
woordige kabinetsraad zal zich bezig
houden met dit plan van Konoye. De
minister-president heeft reeds contact
gezocht met talrijke persoonlijkheden.
Voor zoover tot dusverre bekend is
betreft het hoofdzakelijk oud-ministers,
wier kennis en bekwaamheden niet al
leen voor de regeering, maar tegelijker
tijd ook voor de beweging van de nieu
we structuur, de bekende „beweging tot
steun aan de keizerlijke politiek", ge
bruikt moeten worden.
Gezamenlijk opmarcheeren
De vroegere Japansche ambassadeur
te Berlijn, Osjima, heeft in een inter
view uitdrukking gegeven aan de over
tuiging, dat het driemogendhedenpact
een instrument van den wereldvrede en
de gerechtigheid is en derhalve een ef
fect tot het welzijn van de geheele
mensehheid zal hebben. Daarmede, al
dus Osjima, zullen onrechtvaardigheden
en fouten der heerschappij der z.g. libe
ralistische staten verdwijnen. Hij. Osji
ma, heeft van af zijn eerste optreden in
Duitschland als militair attaché ge
streefd naar nauwere samenwerking
tusschen Japan en.Duitschland. Het was
echter in de afgeloopen jaren moeilijk
dit doel te verwezenlijken.
Duitschland heeft zijn vriendschap
pelijke houding jegens Japan nooit
gewijzigd. De tijd is voorbij, toen
men zorgvuldig de reacties der En
gelsche en Amerikaansche buiten
landsche politiek moest nagaan.
Niet alleen de Japanners, maar ook
alle overige volkeren van het Verre
Oosten moeten bij de instelling van
de nieuwe orde in de wereld teza
men opmarcheeren. De diplomatie
ke richting van Japan voor de toe
komst is duidelijk.
Japansch opperbevelheb
ber in Zuid-China ge
sneuveld
Naar eerst thans bekend wordt, is da
opperbevelhebber der Japansche strijd
krachten in Zuid-China. kol. Tsoentaro
Aomoera, bij de operaties in Fransch
Indo-China gesneuveld. Kol. Aomoera,
die ook benoemd was voor de leiding
der operaties in Fransch-Indo-China,
werd bij de botsingen in het gebied van
Dondang op 25 September door ver
scheidene kogels zwaar gewond. Een ko
gel, die in zijn hoofd drong, veroorzaak
te tenslotte nog denzelfden dag zijn
dood, nadat, hij, slechts voorloopig ver
bonden, tot het laatst persoonlijk zijn
troepen had aangevoerd.
BERLIJN, 30 Sept. (D.N.B.) De kei
zer van Japan heeft aan den Fuehrer
het volgende telegram gezonden:
„Het is mij zeer aangenaam, Uwe Ex
cellentie mijn dank te 'kunnen betuigen
voor het sluiten van een duurzaam pact,
dat door Japan, Duitschland en Italië is
onderteekend en dat ten doel heeft een
nieuwe orde te verkrijgen op rechtvaar
diger grondslag. Het is mij een behoefte,
bij deze gelegenheid te verzekeren, dat
wij voor het verkrijgen van den wereld
vrede geen moeite zullen sparen."
w.g. HIROHITO.
De Italiaansche koning-keizer heeft
den Fuehrer een telegram gezonden van
den volgenden inhoud:
„Ik dank U zeer voor de hoffelijke
woorden, die gij zoo vriendelijk zijt ge
weest tot mij te richten, terwijl Duitsch
land, Japan en Italië met het driemo-
gendhedenverdrag een nieuwe bevesti
ging geven van hun onverbrekelijk
bondgenootschap. Alle met mij vereenig-
de Italianen wisselen met even groote
hartelijkheid de vurigste wenschen uit
voor U. Exc., en voor het dappere volk
van Duitschland."
w.g. VICTOR EMANUEL.
Het telegram van den Duce aan den
Fuehrer luidt als volgt:
„Fuehrer. Ik dank U voor het tele
gram, dat U mij naar aanleiding van het
onderteekenen van het driemogendhe
denpact gezonden hebt. Het Italiaansche
volk begroet dit resultaat als een be
langrijke factor in den strijd, die wij be
gonnen zijn en dien wij gemeenschappe
lijk met uiterste vastbeslotenheid tot aan
de overwinning zullen voeren. Met ka-
meraadschappelijken groet",
w.g. MUSSOLINI.
Telegram van Konoye
aan Hitier
De Japansche premier, prins Konoye,
heeft Vrijdag aan den Führer het vol
gende telegram gericht:
„Naar aanleiding van den histori
sche!) dag v heden, waarop Japan,
Duitschland en Italië ter bereiking van
het verheven gemeenschappelijk doel.
de vestiging van de nieuwe wereldorde,
tot een zeer vaste en zeer actieve ver
eeniging gebracht ziin, heb ik de eer
tegenover Uwe Excellentie mijn zeer
hartelijke eelukwenschen te uiten en
tegelijkertijd onzen vurigst en wensch
tot uitdrukking te brengen, dat zoo
snoedig mogelijk de dag moge komen,
waaron het groote Duitsche volk onder
uw leiding de reeds thans veroverde
schitterende overwinnin" in de toe
komst vergroot en het einddoel van den
strijd bereikt."
De Führer heeft hierop telegrafisch
als volgt geantwoord:
„Voor d mij naar aanleiding van
het heden tusschen Jrpan. Duitsch
land en Italië gesloten pact, tele
grafische gezonden vriendelijke
groeten, breng ik U mijn groot en
dank. In de overtuiging, dat dit
driemogendhedenpact alle plannen
tot uitbreiding van den oorlog ver
ijdelt en aan onze volken de ver
vulling van hun gerechtvaardigde
eischen waarborgt, verbind ik daar
mede mijn oprechte wenschen voor
een gelukkige toekomst van Japan."
Een ernstige waarschu
wing''
De Rijksminister van buitenlandsche
zaken, von Ribbentrop, heeft aan den
Japanschen minister van buitenland
sche zaken, Matsoeka, een telegram ge
zonden van den volgenden inhoud:
„Na de onderteekening van het drie-
mogendhedenverdrag tusschen Japan,
Italië en Duitschland denk ik aan Uwe
Excellentie als aan den onvermoeiden
bepleiter eener verdieping der betrek
kingen tusschen Japan cn dc mogend
heden der spil met oprechte verhonden-
hei'd. Ik ben er zeker van, dat de sterke
banden, die onze volkeren thans ver
binden, de wereldpolitieke ontwikkeling
onzer continenten in de verre toekomst
zullen bepalen en voor al degenen, die
op onverantwoordelijke wijze hun doel
gericht hebben od een uitbreiding van
den oorlom tot ernstige waarschuwing
zullen dier ;n en daarmede ook tot her
stel van een duurzamen vrede zullen
bijdragen.
Vol bewondering aanschouwt het
Duitsche volk de onuitputtelijke kracht
dadigheid en de heroieke prestaties van
Japan bij het invoeren van de nieuwe
orde in het Verre Oosten, voor welker
rechtvaardigheid het Duitsche volk z>
dien begrip heeft. Dat Uwe Exc. niet
aanwezig kon zijn bij de onderteekening
en afkondiging van dit pact betreur ik
ten zeerste en ik hoon oprecht spoedig
de gelegenheid te hebben met U in per
soonlijk" gedachtenwisseline te kunnen
treden."
w.g. Joachim von Ribbentrop.
POLITIEKE AANSLAG
IN PORTO RICO
SAN JUAN (Porto Rico), 30 Sept.
(D.N.B.) Naar eerst thans bekend
wordt, hebben politieke tegenstanders
Zaterdag een aanslag gepleegd on den
voorzitter van het Huis van afgevaar
digden, Miguel Mendez, die reeds ont
komen was aan twee moordaanslagen
werd gered door de waakzaamheid van
zijn lijfwacht, die een der aanvallers
dood schoot en twee zwaar verwondde.
Verklaring van Early,
Roosevelts secretaris
WASHINGTON, 30 Sept.
Transocean meldt, dat Early, de
secretaris van het Witte Huis, Za
terdag j.l. namens president Roo
sevelt een verklaring heeft afge
legd, waarvan de essentieele dee-
len aldus luiden: „Het ligt niet in
de bedoeling van de regeering der
Vereenigde Staten zich te mengen
in eenige territoriale kwesties in
Europa of Azië. De Amerikaan
sche regeering is van meening,
dat er een toegepaste Monroe-leer
voor elk van deze continenten
diende te bestaan, en zou gaarne
zien, dat dit ook inderdaad het
geval was."
BOEKAREST, 30 Sept. (Reuter).
Drie leden van het personeel der petro-
leummaatschappij Steaua Romana, on
der wie twee Engelschen, zijn in hech
tenis genomen. Men gelooft, dat deze
arrestaties in samenwerking met de
IJzeren Garde geschied zijn. Voorts zou
den in Ploesti. twee Britsche zakenlie
den en een vrouw gearresteerd zijn.
Deze kwestie wordt door de Britsche
autoriteiten zeer ernstig opgevat.
Volgens een later bericht wordt offi
cieel bevestigd, dat. de Britsche legatie
in Boekarest aan het Roemeensche mi
nisterie. van buitenlandsche zaken om
onverwijlde opheldering over de arres
tatie van Britsche onderdanen en over
de hun ten deel geworden slechte be
handeling verzocht heeft. Vrijdagmid
dag was hierop nog geen antwoord ont
vangen.
DE VERDUISTERING
TT AN DAAG gaat de zon om 19.21
v uur onder. Zonsopgang op D'ns-
dag I October is om 7.40 uur. Ge-
durende den tv-sch^nliggendcn tüd
moet worden verdu'$t*rd-
