Ononderbroken lucht
aanvallen
op Engelsch gebied
SUNER BIJ MUSSOLINI
De Radio in Nederland tóch
in andere banen?
DE EE M LAN DER
Woensdag 2 October 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39e Jaargang No. 81
WEDEROM VERWOEDE GEVECHTEN
Engelsche bommen op
ziekenhuis
aan Kanaalkust
De jongste Engelsche
aanval op Berlijn
ZOMERTIJD OOK IN
DEN HERFST
Een groote Japansche
vlootrevue
Restaurateurs mogen geen
toeslag heffen
op losse verteringen
r
Een bus vol brand
plaatjes
Reorganisatie
in den omroep
verwacht
Weer ziekenhuis
getroffen
LUCHTAANVAL OP
BERLIJN
Interneering van
buitenlanders in
Frankrijk
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABDNNtMEhTSPRIJS per 3 cnaandeD voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65: per
week 0 15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2 85 Afzonderlijke nummer* f0 05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
■(IJS OER Mü»C..lti.llcN van 14rcic,$'li05 met iobeirip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
BERLIJN, 1 Oct. (D.N.B.). Sedert hedenochtend vroeg doen de Duitsche
gevechtseskaders steeds toenemende ononderbroken aanvallen op Engeland. De
luchtgevechten boven Engelsch gebied duurden in de ochtenduren nog steeds
voort. Volgens de tot dusverre ontvangen berichten zijn twaalf Engelsche jacht
vliegtuigen neergeschoten, waarvan zes Spittfires en zes Hurricanes. Geen enkel
Duitsch vliegtuig wordt vermist. In den loop van den dag hebben opnieuw sterke
afdeelingen Duitsche gevechtsvliegtuigen de Engelsche Kanaalkust gepasseerd,
nadat reeds sedert den vroegen ochtend hindervluchten boven Londen waren
ondernomen. De bommenwerpers werden door talrijke jagers vergezeld. Het
grootste deel der toestellen zette koers naar Londen. Verschillende kleinere groe
pen werden in andere richting vliegend waargenomen.
Majoor Hahn, commandant van een bommenwerper, in een gevechtseskader,
heeft vanochtend een vermetel bravourstukje uitgehaald. Vanuit een hoogte van
slechts dertig meter wierp hij in een duikvlucht zijn bommen op een vliegveld
aan de Westkust van Schotland. De bommen kwamen midden in de hangars
terecht. Hot vliegveld werd door de uitwerking van de zware bommen meters
diep omgewoeld. Ondanks het hevig vuren der luchtdoelartillerie ondernam
majoor Hahn een tweeden aanval en vernielde door verscheidene machine
geweersalvo's enkele tweemotorige vliegtuigen op den beganen grond.
BRUSSEL, 1 Oct. (D.N.B.). - Brit-
sche vliegers hebben aan de Kanaal
kust een groot ziekenhuis, dat ge
deeltelijk als Duitsch lazaret inge
richt is, met brisant-bommen aange
vallen. Het Duitsche lazaret werd
door een reeks scherfbommen getrof
fen, ofschoon in den tuin en on. de
daken het Roode Kruis in reusach
tige afmetingen duidelijk zichtbaar
was. Bij deze gelegenheid kon ook
het werpen van een kettingbom op
het lazaret waargenomen worden.
De kap en de plafonds werden tot de
tweede verdieping verbrijzeld en het bo
venste gedeelte van het gebouw werd
door de kracht van de ontploffing en
den luchtdruk van het dak ontdaan en
uiteengereten. De schade als gevolg van
scherven is enorm.
De volgende bom viel op slechts twin
tig meter afstand tusschen een barak
met veel oude vrouwen en de gestichts-
wasscherij daarnaast. De scherven van
alle bommen richtten aan de omliggen
de gebouwen schade'aan. In de geheele
wijk van de getroffen ziekenhuisafdeè-
ling is geen ruit heel gebleven.
BERLIJN. 1 Oct. (D.N.B.) Over den
aanval van Engelsche vliegers op de
rijkshoofdstad in den afgeloopen nacht
wordt door het D.N.B. nog nader ge
meld, dat de bommen zonder eenig
systeem aan den Noordelijken en
Noordwestelijken rand van Berlijn op
arbeiderswoonwijken en koloniën zijn
neergeworpen. Een dynamietbom sloeg
in het straatdek vlak voor een huis. dat
temidden van een kolonie in een Noor
delijke'voorstad staat. De voorgevel van
het twee verdiepingen hooge huis werd
totaal vernield, terwijl het dak ernstig
werd beschadigd. De woninginrichtin
gen van drie huizen werden zoo goed als
geheel vernield. Ook de omliggende
koloniehuisjes werden getroffen. Twee
vrouwen die in de nabijheid van haai
woningen waren gebleven, werden door
rondvliegende scherven gewond.
Ook in een arbeiderswijk aan den
Noordwestelijken rand van de rijks
hoofdstad. werden bommen in tuintjes
geworpen. Talrijke arbeidersgezinnen
moesten hun in de nabijheid gelegen
huisjes ontruimen.
PLUNDERAARS TE LONDEN
STOCKHOLM. 1 Oct. (D.N.B.). Vol
gens de „Daily Mail" heeft de politie-"
rechter in Bondstreet een aantal plun
deraars veroordeeld, die tijdens het
luchtalarm diefstallen hebben gepleegd
in de door het bombardement beschadig
de pakhuizen en warenhuizen. Tot d(
plunderaars behoorden een politie-agent
die uit een vernielden winkel een bont
mantel had ontvreemd. Verder bevondr i.
zich onder de aangeklaagden 'n lid van
de hulpdiensten der luchtbescherming
een Canadeësche soldaat en een soldaat
van het Goldstreamgarde regiment.
ZOON VAN DETERDING VERMIST
STOCKHOLM. 1 Oct. (D.N.B). -
Naar Svenska Dagbladet uit Londen
meldt, wordt de zoon van den beken
den Npderlandscben petroleumrpagnaat
Deterding. de erfgenaam van 2 mil
lioen nond sterling, sedert de laatste
Duitsehe luchtaanvallen op Engeland
vermist.
Kabelballon neergeschoten
EMMEN, 1 Oct. Maandagmorgen
is door Duitsche jachttoestellen een af
gedreven kabelballon, onder Oosterhes-
selen in brand geschoten. De ballon be
vond zich op groote hoogte en heeft,
voor zoover bekend, geen schade aan
gericht.
TER aanvulling van het
bericht in ons avondblad
van gisteren omtrent de zo
mertijdverlenging in Duitsch
land, kunnen wij thans mede-
deelen, dat blijkens een be
richt in de „Deutsche Zeitung
in den Niederlanden", deze
maatregel ook zal gelden voor
de door de Duitsche Weer
macht bezette gebieden. Tot
nader aankondiging zal de zo
mertijd dus ook in ons land
nog gehandhaafd blijven.
J
TOKIO. 1 Oct. (D.N.B.) Ter eere
van den 2600sten verjaardag van de
stichting van het Japansche rijk zal 11
dezer ter hoogte van Yokohama een
groote vlootrevue gehouden worden. De
beteekenis van deze massale.demonstra
tie van Japans macht ter zee blijkt uit
een verklaring van schout bij nacht Mas-
sao Kanazawa, directeur van het pers
bureau der marine:
„De omstandigheden hebben de be
langrijke verantwoordelijkheid van de
keizerlijke vloot verdubbeld. Na een hei
ligen veldtocht van drie jaar staat de
natie voor een gebeurtenis zonder weer
ga, nu zij zich zet tot den bouw van een
nieuwe orde in Oost-Azië, zoowel als in
Europa in samenwerking met Duitsch-
land en Italië".
ROME, 1 Oct. (Stefani). De Spaan-
sche minister van hinnenlandsche
zaken Serrano Suner is vanmorgen
in het Palazzo Venezia door Musso
lini ontvangen. Suner was vergezeld
van den Spaanschen ambassadeur
bij het Quirinaal.
Het eerste onderhoud van Serrano
Suner met den Duce, waar de minis
ter van buitenlandsche zaken, Ciano,
bij aanwezig was, .heeft anderhalf
uur geduurd. In aansluiting hierop
gaf de Italiaansche minister van
buitenlandsche zaken een noenmaal
ter eere van den gast
Het bezoek van Suner aan Rome
duurt twee dagen, naar in welinge-
De leden van een Duitsch luchteskader ontvangen hun instructies op een der
vliegvelden in Frankrijk alvorens te starten naar Engeland.
(Foto Weltbild).
De omzetbelasting in hotels en restaurants
's-GRAVENHAGE, 1 October. Nu de vèrhooging van de omzetbelasting is
ingegaan, blijkt onder de. hotel-en de restauranthouders eenige verwarring te
zijn ontstaan in de wijze waarop zij de omzetbelasting op het publiek moeten
verhalen. Met name meenen sommige restaurateurs gerechtigd te zijn een toe
slag van 4% ook te heffen op prijzen van drank (koffie, thee. enz.), welke als
losse vertering, d.w.z. buiten menuverband,. worden genuttigd. Horecaf meldt
ons, dat zulks niet toelaatbaar is. Met deze wijze van handelen zou men het ge
vaar loopen in botsing te komen met het verbod van prijsverhooging. Wel is
thans van hooger hand toegestaan den verkoopsprijs van gedistilleerd met één
cent per glas te verhoogen.
Voorts bestaat er onder het publiek
verwarring omtrent de portie vleesch.
waarop het krachtens zijn vleeschbon-
nen in een restaurant recht heeft. Het
publiek heeft recht op het volle gewicht
aan vleesch (rauw gewogen(, dat ver
meldt staat op de bonnen, waarvan de
restaurateur afschrift verzoekt. Daarom
is de restaurateur verplicht op de kaart
bij elk gerecht, waarin vleesch wordt
verwerkt te vermelden, hoeveel gram
vleesch het bevat.
Gebruikt men in een restaurant
vleeschwaren (broodjes met ham. worst
enz.), dan kan men op zijn bonnen al
daar dezelfde hoeveelheid verkrijgen als
bij zijn slager.
Circa 50.000 Duitschers uit
Bessarabië vertrokken
GALATZ, 1 Oct. (D.N.B.) Omstreeks
50.000 Duitschers hebben Bessarabië
thans verlaten. De meeste emigranten
zijn terstond in de havens Reni en Kilea
aan boord gebracht en den Donau opge
varen tot Prahovo of Semlin, waar zij
per trein de reis vervolgen. Bijna 4000
emigranten zijn in autocolonnes over de
Proeth naar Galatz geVeden en daar
scheep gegaan. Het meerendeel der
Duitschers. die tot dusver uit Bessarabië
gearriveerd zijn, bestaat uit vrouwen en
kinderen, daar de mannen pas dezer
daeen te Galatz zullen aankomen. Men
heeft plus minus 5700 kinderen en 5400
vrouwen geteld.
lichte kringen verluidt. De afgezant
van Franco aanvaardt Donderdag de
terugreis naar Spanje.
P)E diplomatieke redacteur van Stefani
'-'schrijft, dat Serrano Suner te Berlijn
belangrijke besprekingen met Hitier en
von Ribbentrop en twee hartelijke ge
sprekken met den Italiaanschen minis
ter van buitenlandsche zaken, Ciano,
heeft gehad. Andere besprekingen zullen
volgen. Dit contact heeft plaats in de
atmosfeer van solidaire vriendschap en
volledig vertrouwen, die sedert den
Spaanschen burgeroorlog bestaat. Om
voort te duren heeft deze vriendschap
geen nieuwe protocolaire bevestiging
noodig. Haar opbouwende kracht komt
voort uit het bloed, vergoten door de Ita
lianen en Duitschers, die schouder aan
schouder met de troepen van Franco
voor het ideaal van een vrij en groot
Spanje hebben gestreden. Italië en
Duitschland beschouwen Spanje inder
daad als een noodzakelijk en gewichtig
element van de nieuwe Europeeschc
orde. Zij zijn bereid Spanje zonder eenig
voorbehoud te steunen, opdat het de
plaats kan hernemen, waarop de tradi
ties en de hcroiek van het volk recht
geven. De gevoelens en het politieke be
leid der beide spilmogendheden jegens
Spanje onderscheiden zich duidelijk van
de politiek der Westelijke mogendheden,
die altijd hebben getracht de kracht en
het aanzien van Spanje te verstikken.
EMMEN, 1 October. Te Klazie-
naveen (gem. Emmen) werd een de
zer dagen door kinderen een blikken
bus gevonden, die bij opening gevuld
bleek te zijn met Engelsche' brand
plaatjes, die blijkbaar door een vlie
ger waren uitgeworpen. De bus werd
bij de marechaussee ingeleverd en
onschadelijk gemaakt. In de omge
ving vond men ook eenige losse plaat
jes.
v J
Japansche hoffelijkheid
GENeVE, 1 Oct. (D.N.B.) Omtrent
de uitvoering van het Fransch-Japansch
accoord betreffende Indo-China is in
Vic'hy een semi-officieel communiqué
uitgegeven, waarin wordt gezegd:
Het is noodig te wijzen op de volko
men* correctheid, waarmede de Japan
sche regeering de bepalingen van het ac
coord uitvoert. Bij de regeling der tal
rijke detailkwesties leggen de Japannee-
zen een hoffelijkheid aan den dag, die
het contact vergemakkelijkt en .voor de
toekomst een loyale samenwerking be
looft.
Volgens de Yomioeri Sjimboen zal de
vroegere vice-minister van buitenland
sche zaken Matsoeyima, die onlangs tot
hyzonder gezant voor de Zuidzeegebie-
dn benoemd is, op 11 October naar
Fransch Indo-China vertrekken, om met
de autoriteiten aldaar over een handels-
accoord te onderhandelen.
PORTUGEESCH SCHIP IN
CYCLOON
LISSABON. 1 Oct. (D.N.B.). Het
Portugeesche passagierschip Quansa
hier uit Gibraltar met zeer zware averij
aangekomen, die het door een cycloon
opgeloopen had. Het schip was stampvol
met vluchtelingen naar Mexico vertrok
ken. waar men een groot deel der passa
giers, voornamelijk Joden, de ontsche-
Ding geweigerd had.
AMNESTIE IN SPANJE
MADRID. 1 Oct. (D.N.B.) - Ter gele
genheid van den verjaardag der machts
overneming door generaal Franco pu
bliceert het Spaansche staatsblad een
wet, die de mogelijkheid opent, dat po
litieke en militaire gevangenen uit den
burgeroorlog, die zich door goed gedrag
onderscheiden hebben, yoonvaardeliik,
vrijgelaten kunnen worden.
Door Duitsche luchtbom tegen gebouw geslingerd
Bij een van de Duitsche bomaanvallen op Engeland, was de door den inslag ver
oorzaakte luchtdruk zoo hevig, dat een groote autobus met twee verdiepingen
tegen een huis werd geslingerd. Foto Scherl).
(Eigen berichtgeving)
ZAL de radio-omroeo in Nederland
tóch in andere banen worden geleid?
Zullen de tegenwoordige omroepvereeni-
gingen hun bestaan kunnen handhaven?
Het zijn vragen, waarop in bevoegde krin
gen spoedig een antwoord wordt verwacht.
Het is namelijk geenszins zeker, dat de
zendtijdverdeeling zooals deze met ingang
van Manadag 14 October a.s. in werking
zou treden, doorgang zal vinden. Er is
alle kans, dat dezer dagen een volkomen
reorganisatie van het radio-omroepwezen
in Nederland zal afkomen. Een reorgani
satie, welke tot grondslag zal hebben dat
de autonome bevoegdheid der resp. om-
roepvereenigingep zal verdwijnen om
plaats te maken voor een centraal omroep
stelsel, als b.v. al sinds jaren bij de B.B.C.
de British Broadcasting Corporation
wordt toegepast. Misschien maar ook
dat is niet zeker dat de namen der om
roepverenigingen wel gebezigd zullen blij
ven, maar administratief zullen zij op één
centraal punt worden samengetrokken. De
vrijwillige bijdragen der luisteraars zouden
dan worden afgeschaft en iedere radio
luisteraar zal dan een jaarlfjksche som, in
den vorm eener luister-belasting hebben te
betalen.
Voor wat\de uitzendingen zelf betreft,
schijnt het in de bedoeling te liggen, één
Nederlpndsche radio-omroep te stichten en
daarbij gébruik te maken van alle beschik
bare studio gebouw en welke zich in Hilver
sum bevinden. Maar de programma-indee
ling en -verzorging zou centraat worden
geregeld, dit, om doublures en overbelas
ting van studio's, medewerkenden en uit
voerenden te voorkomen. Ook voor de uit
zendingen naar Nederlandsch-lndië zou,
indien al deze plannen doorgang vinden,
een zelfde regeling worden getroffen.
De plannen voor den Wereldomroep zijn,
mede door deze te verwachte reorganisatie,
tijdelijk terzijde geschoven. Deze zullen
weer pas aan de orde kunnen komen, wan
neer het omproepwezen in het binnenland
definitief in vaste banen is geleid.
De meeste machines keerden
bij de versperring terug
BERLIJN, 2 Oct. (D.N-B.) In den
nacht van 1 op 2 October hebben weder
om Britsdhe vliegtuigen getracht een
aanval op Berlijn te ondernemen. Zij
werden echter voor het grootste deel
bij het bereiken van de versperrings-
grens gedwongen rechtsomkeert te ma
ken. Slechts enkele machines slaagden
er in te vliegen over eenige buitenwij
ken der Rijkshoofdstad, zonder dat. voor
zoover t^t dusver werd vastgesteld,
groote schade werd aangericht.
HANNOVER, 2 Oct. (D.N.B.). In
den nacht van Zondag op- Miandag
vlogen even over een uur Britsche vlie
gers, komende uit het Zuiden, over
Hannover. Zij wierpen verscheidene bri
sant- en brandbommen langfi de Leine.
Twee bommen troffen het groote zie
kenhuis Siloah, dat op grooten afstand
herkend kan worden door 'n groot rood
kruis. Een hom viel op de binnenplaats
zonder schade aan te richten, de tweede
drong.binnen in de lichtschacht van het
groote gebouwencomplex, doch kon
dank zij krachtdadig ingrijpen van de
luchtbescherming van het huis terstond
onschadelijk worden gemaakt. Erger
zag het er uit in de omgeving van het
ziekenhuis, waar in een naburige striat
drie huizen verwoest werden. Ver
scheidene-personen werden min of meer
gewond. Een hom viel op een reeks
tuinen, waar een klein optrekje in
vlammen opging. Over het geheel bleek
ook hier het ware doel der Engelschen
arbeiderswoningen, tuinkoloniën, zhken.
huizen treffen.
GENEVE, 1 Oct. .(D.N.B.). Volgens
een decreet, dat in het Fransche staats
blad gepubliceerd is, kunnen mannelij
ke buitenlanders tusschen de 18 en 55
jaar, zoo lang de omstandigheden zulks
noodzakelijk maken, in kampen geïn
terneerd worden, als zij in Fransche be
drijfstakken een bepaald quotum over
schrijden en hun dc terugkeer naar hun
vaderland niet mogelijk is. Vertrek naar
het buitenland is hun geoorloofd, indien
zij zich aan de hieromtrent bestaande
voorschriften houden. De betrokken
groepen buitenlanders staan onder den
minister-staatssecretaris voor indus-
trieele productie, die hen eventueel ter
beschikking der werkgevers kan hou
den. Loonen worden niet betaald, indien
de betrokken buitenlanders premies
voor hun werk krijgen. Ook zal volgens
nog vast te stellen bepalingen voor hun
gezinsleden gezorgd worden. De beslis
sing omtrent interneering in de kampen
voor buitenlanders berust bjj den minis
ter van hinnenlandsche zaken of even
rueel bij den prefect.
De door de Fransche regeering ge
vormde krijgsraad, welks leden, naar
reeds gemeld is, gisteren zijn benoemd,
kan in bijzonder ernstige gevallen van
hamsteren en levensmiddelensabotage
de doodstraf opleggen:
De Fransche radio meldt, dat het ge
rechtshof van Chamhery in Savoye be
slag heeft gelegd op het daar aanwezige
vermogen van den vroegeren minister
van luchtvaart en afgevaardigde van
Savoye. Pierre Cot.
DE VERDUISTERING I
17 ANDAAG gaat de zon om 19.16
uur onder. Zonsopgang on Don- j
derdag 3 October is om 7.43 uur. f
Gedurende den tusschenliggcnden tijd
moet worden verduisterd.
