Talrijke huizen in Amsterdam zijn
door de bommen in puin gelegd
Twaalf woningen in één
straat getroffen
BRANDSTOFFENBONS
AANGEWEZEN
Woensdag 9 October 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39e Jaargang No. 87
SLACHTOFFERS VAN HET BOMBARDEMENT VAN HAARLEM
De aanval heeft
diepen indruk
gemaakt
De namen van de
slachtoffers
v
LICHTFAKKEL
STICHT BRAND
Door granaatscherven
gewond
Confectie valt uit
de lucht...
Zesde slachtoffer van
bombardement op
Rotterdam
WORDT CAIRO
ONTRUIMD?
Wie nog geen voorraad heeft, komt het
eerst aan de beurt
AMERSFOORTSCM DAGBLAD
ABGMntmci.ióPRiJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95;
week -
iand 0.65. per
f 0 15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2 85 Afzonderlijke nummers f 0 05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
illiS DER AiJstk.it I. h van 14 regels i 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Lieidadigheids-advertentiên voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent. driemaal plaatsen I 1.Bewijsnummer extra f 0.05
AMSTERDAM. 8 Oct. Het A.N.P.
meldt: Wij hebben vanmorgen een
tocht gemaakt door het gedeelte van de
stad, dat vannacht dóór de Engelsche
sluipmoordenaars 2Waar is geteisterd;
Op twee plaatsen, namelijk in de Lék
straat en in de Vechtstraat zijn zware
bommen ingeslagen. Het ergste waren
er de perceelen ih de Vechtstraat aan
tóe. Het is een buurt, waar in den ver
ren omtrek geen enkel militair doel te
vinden is. Dat is dan ook de reden van
de groofe verslagenheid van de trien-
schen die daar wonen, die daar leven
en daar hun gezinnen rustig dachten
gehuisvest te hebben. Het zijn midden-'
standswoningen, waarvan er nu alleen
in de Vechtstraat ongeveer twaalf vrij
wel geheel verwoest ziin. Vier perceelen
de nummers 133 en 135. hebben een vol
treffer gekregen en zijn veranderd in
een trieste en schrikwekkende puin
hoop, waaronder menschen het leven
hebben gelaten. De aangrenzende per
ceelen 131 en 137 hebben het evenèeris
zwaar te verantwoorden gehad en ziin
deels verwoest, zoodat ook deze wonin
gen onbewoonhaar zijn geworden. Wij
spraken iemand. die daar vlak in de
buurt woont en den verschrikkelijken
nacht die thans achter ons ligt. heeft
meegemaakt „Wii begrijpen niet," zoo
zeide hij." waar dit voor noodie is Oor
log is een hard bedrijf, dat weet ieder
een. Maar een oorlog tegen vrczlzame
burgers, die niets kwaads vermoedend
na harde da*»ta»v him clp«nV-amor« heb
ben opgezorht, lijkt mii even doelloos
als wreed. Den naeht die wij achter ons
hebben zullen wij non-t vergelen. Nie
mand had er on gerekend, dat mis
schien moorddadige Rritsehé bómmen
op huizen zouden vallen Maar wij ken
den blijkbaar de mentaliteit van den
Brit, die zonder aanwens des nersoons.
zijn verderf brengend® hommen rond
strooit over een vree^-aam stadsgedeel
te, nog niet vol doen de".
Men was druk bezig de woningen te
oritruinnjp. De luehtv-e^chenrdhgsdienst
was met man en macht aan het werk
om nnin op te rn'men. D® perceelen 1?3
en 135 zijn. vooral aan d® achterzijde,
vrijwel geheel verwoest. De voorgevel
staat nog. Alle ruiten natuurlijk in
verren omtrek verbrijzeld. Ook de ach
terkant van woningen, die uitzicht gé
ven ön de Vechtstraat, zijn voor eeri deel
vernield.
Wonderbaarlijke redding
Van een wonderbaarlijke -redding ver
télde ons een mevrouw, die op 135 twee
hoog in de Vechtstraat woont. Zij lag
in haar bed. aan de achterzijde van de
woning. Haar man had even de s'aanka
mer verlaten en bevond zich op het por
taal. Op dat oogenblik sloeg de bom met
donderend geweld in. De vloer van de
slaapkamer kwam naar beneden én zii
zelf kwam. met het bed -en de inboedel
van de slaapkamer, in den tuin ter®cht.
Zij is volkomen ongedeerd. Ook haar
man, die op het portaal was blijven
staan, kreeg geen schrammetje. De wo
ning was van het portaal af volkomen
verwoest.
De man vertelde ons, hoe Hij, in diepe
duisternis, te midden van het gehuil en
geschreeuw van slachtoffers, die in het
zelfde perceel zijn gevallen, naar bene
den wist te klimmen, waar hij zijn
vrouw, die zich intusschen uit de puin
hoopen bevriid had. tot zijn gróote
blijdschap volkomen ongedeerd in den
tuin aantrof.
Er was vanmorgen veel publiek óp de
been om op dezen, bijna zomerschen
hersftdag, een blik te werpen op de ruï
nes. die vannacht door de „Engelsche
luchthelden" zijn aangericht. Wii heb
ben veel menschen gesproken, die met
diep bekommerde gezichten stonden te
staren naar de puinhoonen van waT
eens woningen waren van vreedzame
en arheidzame burgers en er was slechts
een vraag op aller lippen: waar is dit
voor noodig. waarom rust Engeland
vliegfuie-en uit om Hoilandsche ingeze
tenen. Hollandsrhe mannpn. vrouwen
en kinderen, die met dit oorlno\«!'»<»we'd
niets te maken hebben, te treffen? Waar
om wordpn doelloos bommen geworpen
op onze huizen, zoodat wij leven, have
en goed verliezen, zoodat wii dag en
nacht in angst moeten zitten voor een
even afsehmveliiken als doelloozen aan
val. Een zplfde stemming troffen w>' een
paar honderd meter verder in dé Lek
straat aan. Ook danr is een buis. dat 24
uur geleden nog door gelukk'"» gezin
nen hewoond werd. herschapen iri een
trieste en tragische mjinbóon. Q®k daar
ging het kariee bezit van de bewoners
bijeen gegaard na lange jaren van
roesten arbeid, verloren door de volko-
AMSTERDAM, 8 Oct. Tot dus
verre zijn zeven dooden na dén Engel-
schen bomaanval op Amsterdam ge
borgen, terwijl twee personen nog wor
den vermist.
In de Lekstraat 56 3e etage werden
de 36-jarige heer mr. dr. H. Ynzoni-
des en zijn 20-jarige verloofde mëj. A.
Meennessen op slag gedood. In de
Vechtstraat 133 2e etage, de 44-jarige
heer Af. A. Kars, in hetzelfde pand op
êén hóóg de 67-jarige mevrouw Chr.
van Haaren-Ronge, in dé Vechtstraat
135 de 13-jarige jóngen H. Bromet
en aan den overkant van het 1] in de
Urkstraat het echtpaar Kamman.
men onverantwoordelijke: behandeling
van albion's piloten.
Ook daar spraken wij menschen, die
nog diep ónder den indruk warén van
den nacht, die achter hen ligt.. Een man,
die in een der benedenhuizén' woont,
vlak in de buurt, vertélde ons. hoe om
half één de bom op het huis in de Lek
straat neer'suisde. Het was een onbe
schrijfelijk tumult van getroffen en on
der puin bedolven menschen. Onmiddel
lijk was er hulp pëbödéri. Ook hij uitte
onomwonden zijn verontwaardiging
over het optreden van de Engelsche
vliegtuigen, dié zooveel róuw en ellende
in deze zwaar getroffen wijk hebben ge
bracht.
In de Lekstraat .is ^én gezin wel zeer
diep getroffenT Één vkdèr en moeder,
ionge menschén nog. hebben daar het
leven gelatén. Een kind van éen jaar is
Ongedeerd uit dé puirihoopen gérëd.
Tal van andere stads
delen getroffen
Ook dé buurt van de Kostverlorënka-
de bij het Frëderik Hendrikplantsoen is
vannacht door Engelsche vliegtuigen ge-
bóm bardeërti Op het terrein van de ge-
meentéreiniging aan de 2e Hu^o de
Grootstraat sloeg een projectiel van
zwaar kaliber in. welke een gat van
twee meter doorsnede eri anderhalven
meter diep veroorzaakte. Een stuk muur-
van een rijwielstalling werd wegge
vaagd, waarhij eeri aantal rijwielen
werd beschadigd, terwijl in een kantoor
tje een ravage werd aangericht. Geluk
kig zijn hier geeri slachtoffers te betreu
ren. evenmin als in de Gillis van Leden-
berchstraat, waar een zware bom het
parid van de firma van Gelder trof. Hét
projectiel doorboorde het dak, om ver
volgens op een betonnen vloer te stuiten
én te explodeerën. Hoewél ook hier de
verwoesting aanzienlijk is. is de schade
naar verhouding niet groot, omdat de
eqlosié in de aanwezige papiervoorra-
den wérd gesmoord. Vari een liftkoker
werd een muur ontzét. terwijl aan ach-
térlie-ende perceelen schade werd aan
gericht.
Een benauwd avontuur beleefde een
schipper, die met zijn boot iri de Kost-
verlorenkade bij de molen „De Otter"
gemeerd lag. De Engelsehen wierpen
een brandbom neer, welke door het dak
van zijn woongelegenheid sloeg en op
den vloer bleef liggen. De schipper trad
echter kordaat op. Hij slaagde erin het
nropectiel op te nemen en vervolgens
over boord te zetten, waardoor hij ziin
schuit van een wissen opderéang redde.
In het- Frederik Hendrikniantsoen
troffen leden van den luchtbescher
mingsdienst een riiét ontploften hrand-
bom aan. welke on het bureau Marnix-
straat gedeponeerd én in een emmer
met water onschadelijk werd gemaakt.
Ook op het terrein aan de Buiskade
De blusschers werden door
Engelsche vliegeniers met
bommen bestookt
MONNIKENDAM, 8 October. (A.
N.P.). Een kapitale boerderij in
Broek in Waterland ging in den af
geloöpen nacht tijdens een bomaan
val in vlammen op. Een Engelsch
vliegtuig cirkelde boven de streek
tusschen Monnikendam en deze. ge
meente en wierp verscheidene licht
fakkels uit. Een van deze heeft ver
moedelijk de boerderij bewoond door
de familie Breedijk. getroffen.
Onmiddellijk na het uitbreken van
den brand spoedde de brandweer van
Broek In Waterland zich naar het ter
rein en nam met kracht den strijd tegen
het vuur ter hand. De kans om met
eenig succes het vuur te bestrijden, was
zeker niet denkbeeldig. De brand had
zich bij de komst van de brandweer nog
niet in zoo ernstige mate ontwikkeld en
mogelijk had men de boerderij gedeel
telijk kunnen behouden. De Englesche
toestellen bleven echter in de buurt en
wierpen tijdens hét blusschingswerk her
haaldelijk bommen in de directe nabij
heid van de boerderij, tot een -aantal van
vijftien stuks. De energieke blusschers
moesten hiérdoor hun werk onderbre
ken. Vele malen moesten zij dekking
zoeken in een greppel. Tot hen behoorde
burgemeester P. J. Pereboom van Broek
in Waterland.
Op deze wijze viel aan blusschen niet
te denken en ofschoon de brandweer al
les deed om nog iets te behouden, ging
het geheele pand in vlammen op. In de
zelfde omgeving werden nog toen bom
men geworpèn, waarvan er twee op den
Jaagweg neerkwamen. Gedurende een
half uur was het verkeer vanochtend
volkomën gestremd.
Een treffende tegenstelling tot de be
klemmende gebeurtenissen van den
laatsten tijd. De visschershaven van
Enkhuizen
(Foto Pax-Holland).
sloeg een Engelsche bóm iri, waardoor
een groot gat in den grond ontstorid en
vele ruiten in de omgeving sprongen.
De stemming in de stad
In de P. C. Hooftstraat is een huis,
dat iri de vérstë verte geen militair doel
is. voor een deel uitgebrand.. Ook in de
Alexander Boersstraat evenzeer een
buurt, waar geen enkel militair doel is
te bekennen, zijn bommen geval-len.
Waar wij ook kwamen.zoo vervolgt
het A.N.P., op onzen tocht, door de stra
ten van de hoofdstad, overal gingen de
gesprekken over den afschuwelijken
aanval, die vannacht door Engeland's
luchtmacht is gepleegd op de burgerbe
volking van Amsterdam. Op straten en
pleinén. in de trams en in de café's werd
alleen maar over dat eene onderwerp ge
sproken.- Niet alleen omdat men diep ge
troffen was door de dooden en gewonden
die wij wederom te betreuren - hebben,
doch meer nog om het volkomen zinne
looze en volmaakt redelooze van dit
rondstrooien van dood en verderf, over
de burgerbevolking. Overal vraagt men
zich af, wat de Engelschen bezielt om
op een dergelijke wijze op te treden. Wij
zagen zelden zoo verslagen stemming in
Amsterdam als thans onder de bevol
king heerscht.
Zooals men weet, zijn ook in het Von
delpark hommen gevallen, wat iemand
in de tram de oprrierkirig ontlokte, dat
bet tegenwoordig gevaarlijk is om in de
buurt vari een park te wonen, daar dit
objecten zijn. die hoewel met militaire
doelen niets te maken hehben, die groot®
aantrekkingskracht uitoefenen op Engel
sche piloten en die blijkbaar in de mee
ning verkeeren, dat die geschikte plaat
sen zijn, om hun bommen, hetzij in, het
zij op de Huizen in de buurt van het
park te „lossen".
AMSTERDAM, 8 Oct. Dat granaat
scherven ernstig kunnen aankomen, is
gisteravond weer bewezen, toen in West
twee personen werden getroffen. Het is
voor iedereen zaak om, wanneer de lucht
doelartillerie vuurt, dekking te zoeken.
In de Kostverlorenstraat liep een 24-
jarige man door een granaatscherf een
groote hoofdwonde op. terwijl in de Gil
lis van Ledenherchstraat een 22-jarige
man door een stuk projectiel in de borst
werd getroffen. Tn erristigen toestand
heeft de G.G. en G.D. hem naar een der
ziekenhuizen vervoerd.
Te Haarlem heeft de teraardebestelling plaats gehad van de slachtoffers van den Engelschen bom-aanval. De stoet van
de om het leven gekomen familie Michel man, vrouw en kinderen passeert het verwoeste huis in de Voortingstraat.
(Een verslag van de droevige plechtigheid vindt men elders in dit blad).
(Foto Schimmelpenningh)
STOCKHOLM, 8 Oct. (D.
N.B.) De bevolking van
Zweden gaat thans een nuttig
gebruik maken van de talrijke
op drift geraakte Britsche ver
sperringsballons. Zoo is men
op de gedachte gekomende
omhulsels dér ballons te ge
bruiken voor de vervaardiging
van uitstekende regenjassen...
ROTTERDAM, 8 Oct. De riachtelijke
Engelsche borhaanval op Westelijk Rot
terdam heeft eén zesde slachtoffer ge-
eischt. De 23-jarige mejuffrouw F. de
Winter gewoond hebbende in de Nico-
laas Beetsstraat, was aan rug en borst
verwond en werd in het ziekenhuis, aan
den Bergweg opgenomen. Daar is zij aan
haar verwondingen overleden.
's-GRAVENHAGE, 8 October. De secretaris-generaal, wnd.
hoofd van het departement van handel, nijverheid en scheepvaart
maakt bekend, dat 9 October a.s. een aanvang zal worden gemaakt
met de distributie van vaste brandstoffen, zoodat te beginnen met
dien datum uitsluitend tegen afgifte van daartoe aan te wijzen bonnen
vaste brandstoffen kunnen worden betrokken.
ROME. 8 October (D.N.B.). Voi-
gens berichten, die via Athene zijn
ontvangen, zijn de Egyptische auto
riteiten op aanwijzing van het Brit
sche opperbevel sedert eenige dagen
begonnén met de ontruiming van
Cairo. De evacuatiemaatregelen
worden met opvallende spoed ten
uitvoer gelegd.
Alle Egyptische bladen hebben een
oproep gericht aan alle autobezitters
om hün wagens voor het wegvoeren der
bevolking ter beschikking te stellen.
Verder zouden sedert gisteren alle voor
raden levensmiddelen in de lèvensmid-
delenwinliels door de autoriteiten in be
slag genomen zijn. Bij het begin van de
evacuatiemaatregelen zou het in ver
schillende wijken van Caire tot ernsti
ge botsingen zijn gekome». Over het
tenuitvoerleggen van de evacuatie zijn
nog geen verdere bijzonderheden ont
vangen.
D'e Messaggero meldt uit Athene, dat
Zondag j.l. bij de kerkhoven van Cairo
een bloedig incident ontstaan is tus
schen vluchtelingen en Engelsche mili
tairen. waarbij een Arabier door een
Engelschen officier werd neergeschoten
De Engelschen wilden de ezelskar met
alle voorraden en huisraad van dezen
luchteling in beslag nemen, waarop
deze zich verweerde.
Gedurende de maand October geven
de met 01, 02 en 03 gemerkte bonnen
van de „bonkaart distributie vaste brand
stoffen-haarden, kachels"* alsmede de
met 01, 02. 03. 04, 05 en 06 gemerkte bon
nen van de „bonkaart distributie-centra
le verwarming', en voorts dq met
.brandstoffen, één eenheid, le periode"
alsmede de met „cokes, één eenheid,
eerste periode" gemerkte bonnen elk
récht op het koopen van één eenheid
vaste brandstoffen als boven aangege
ven.
Verder geven gedurende de maand
October de met 04, 05 en 06 gemerkte
bonnen van de „bonkaart distributie
vaste brandstoffen-haarden, kachels",
elk recht op het koopen van één een
heid turf, als boven aangegeven. Met
nadruk wórdt er echter de nadruk op
gevestigd, dat deze met 04, 05 en 06 ge
merkte bonnen in den loop van het
stookseizoen alsnog zullen worden aan
gewezen voor het koopen van steenko
len of andere vaste brandstoffen. Men
heeft dus de keus om hierop thans turf
of later andere brandstoffen te betrek
ken.
De aan de houders van identiteits
kaarten uitgereikte toewijzingen geven
gedurende October recht op het koopen
van het daarop vermelde aantal eenhe
den.
De met „auto-anthraciet" gemerkte
bonnen geven uitsluitend recht op het
koopen van 1 H.L. (maximaal 75 K.G.)
anthracietnootjes 4 (rom.) of 5 (rom.).
V OOALS in de dagbladen reeds is be-
kend gemaakt, werd gedurende de.
periode van 30 September tot en met 8
October 1940 de verkoop en aflevering
aan verbruikers stopgezet, ten einde de
bevoorrading van den handel te verzor
gen.
In deze periode zijn tevens de beschei
den ten dienste van de brandstoffendi's-
tributie aan belanghebbenden uitgereikt.
De plaatselijke distributiedienstcn
hebben opdracht gekregen bij de uitrei
king van deze bescheiden een aftrek toe
te passen van de op 29 September j.l.
bij verbruikers aanwezige voorraden.
Deze voorraden hebben de verbruikers
moeten opgeven op de daarvoor vastge
stelde formulieren MD 89, welke hun
voor dit doel zijn overhandigd, en wel in
kilogrammen, hectoliters of mudden,
waarna de distributiediensten deze op
gaven omgerekend hebben in eenheden.
Hierbij werden de volgende omreke
ningsfactoren in acht genomen:
1 eenheid 1 H.L. (max. 75 k.g.)
anthraciet, steenkolen, industrie- of eier-
briketten:
1 eenheid 2y9 H.L. kolenslik:
1 eenheid 2 H.L. (max. 100 k.g.)
cokes (ook gascokes);
1 eenheid 110 k.g. bruinkoolbriket
ten;
1 eenheid 450 stuks (200 k.g.) bag-
gerturf;
1 eenheid 300 stuks (195 k.g.) pers-
turf;
1 eenheid 175 k.g. fabrieksturf;
1 eenheid 200 k.g. overige soorten,
turf.
Bovendien moest worden opgegeven de
hoeveelheid huisbrandolie, welke men in
voorraad heeft, waarbij 1 Liter huis
brandolie gelijk staat met 0.01S eenheid.
Nadat deze omrekening heeft plaats
gehad zijn bij de uitreiking der kaarten
een met den voorraad 'overeenkomend
aantal bonnen daarvan verwijderd, zulks
in verband met het feit. dat per bon
voor een nader aan te geven periode een
eenheid vaste brandstoffen zal worden
beschikbaar gesteld. Voor elke eenheid
van den voorraad is dus een bon van de
kaart gescheurd.
Aangezien steeds de laagstgenum-
merde bonnen zijn verwijderd, zul-
len zij, die over geen of een gerin-
gen voorraad beschikken, in de eer-
ste plaats in de gelegenheid zijn de
benoodigde brandstoffen te betrek
ken, waardoor een zoo rechtvaardig
mogelijke verdeeling van den voor
raad vaste brandstoffen wordt ge
waarborgd.
Eerst daarna komen zij aan de beurt,
die bij den aanvang van de distributie
reeds over een voorraad beschikten. Met
nadruk wordt allen verbruikers aange
raden hun brandstoffen zooveel mogelijk
van hun gewone leveranciers te betrok
ken.
Groep A
De groep verbruikers, wélke de wonin
gen van particuliere personen omvat
(formulier „A"), is verdeeld in verbrui
kers, die stoken met haarden en kachels
cn verbruikers, die stoken met centrale
verwarming.
(Men zie verder pag. 2)
DE VERDUISTERING
Zonsondergang 19.00 uur,
-Zonsopgang 7.55 uur.
f Zooals nten weet is iedereen ver
plicht tusschen zonsondergang en
zonsopkomst te verduisteren)