Weer Britsche bommen
op Amsterdam
De reorganisatie van
Europa
MAARSCHALK PETAIN'S
BOODSCHAP
DE EEMLANDER
Vrijdag 11 October 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39e Jaargang No. 89
Reeds acht dooden geborgen, 7 personen
vermist, 19 zwaar en 37 licht gewond
VERWOESTINGEN
IN WEST EN
NOORD
Amerikaansche
beschouwing
over Britsche verliezen
FRANKRIJK'S
NEDERLAAG
EN TOEKOMST
As-mogendheden streven naar Europeesche
autarkie
Koloniale
herverdeeling
De bescherming van Londen
Geen Duitsche eischen
aan Sovjet-Rusland
y
Laatste Berichten
AMERSFÖ ORTSCfï DAGBLAD
ABQNNEmtNlSPRiJS pcr 3 maan(*eD voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
1week «0.15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2 85 Afzonderlijke nummer» f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
T'rilJS DER AüVtRÏEi.llEN vaa re8*'a L05 mei inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prija. Kleine Advertentiin „KEITJES'' bij vooruitbetaling l 5 regel»
50 cent, elke regel meer 10 cent. driemaal plaatsen f Bewijsnummer rr'ra f 0 05
AMSTERDAM, 11 Oct. (A.N.P.). Opnieuw hebben Engelsche
vliegers in den afgeloopen nacht hun bommenlast boven onze hoofd
stad uitgeworpen en opnieuw zijn in rust verkeerende woonwijken en
van hun dagtaak uitrustende burgers wreed opgeschrikt door de
dood en verderf zaaiende projectielen, welke geheel naar willekeur
werden uitgestrooid. Ook ditmaal waren militaire doelen verre te
zoeken, en het blijft een raadsel, wat de Britsche luchtmacht met een
dergelijk optreden voorheeft. Bijna doorloopend hebben de Engel-
schen de laatste nachten Amsterdam als doelwit gekozen, doch zoo
ernstige gevolgen als vannacht hebben de aanvallen nog nimmer ge
had. Omstreeks negen uur vanochtend was het aantal dooden reeds
tot 8 gestegen. Bovendien werden nog vermoedelijk 7 personen ver
mist en zijn er 19 zwaargewonden. Het aantal lichtgewonden be
draagt 37.
Het zijn voornamelijk het. westelijk en
noordelijk deel der stad, welke getroffen
zijn. In tegenstelling tot de vorige aan
vallen hebben de Engelsche luchthelden
ditmaal in hoofdzaak explosieve bom
men gebruikt in plaats van brandbom
men, welke uiteraard zeer groote ma-
terieele schade veroorzaakt en het ge
tal der slachtoffers zoo hebben doen
stijgen. Het is met geen pen te beschrij
ven welk een droefenis en leed in dezen
nacht weer over de stad "is gekomen.
Reeds rouwde Amsterdam over zijn
achttien dooden bij vorige bombarde
menten, thans is dat aantal bijna ver
dubbeld. Wederom heeft Albion een
bewijs geleverd van zijn „menschelijk'
optreden in dezen oorlog.
Het allerergste is wel het noordelijk
deel der stad getroffen.Er kwamen
bommen neer op het Planetenplein, in
'de omgeving van den Adelaarsweg, in
de Maanstraal, op den Meteorenweg,
bet Orionplein en in de Vegastraat. De
gevolgen waren verschrikkelijk. Vooral
op het Planetepplein is het aantal doo
den groot. Aanvankelijk viel daar n.l.
een brandbom. De lucht.be6chermings-
brandweer was spoedig met twaalf man
ter plaatse om den brand te blueschen.
doch terwijl men daarmede bezig was
vielen er drie brisantbommen op het
plein. Drie brandwachts. de heeren Vog,
Montelbaan en ter Wolde, werden op
slag gedood, de brandwacht van Leer-
sum moest zeer ernstig gewond naar het
Binnengasthuis vervoerd worden. Ook
onder de omwonenden zijn drie dooden
en een zwaargewonde te betreuren.
Op het perceel Potterstraat 13. nabij
den Adelaarsweg, viel een brandbom,
welke dit huis geheel vernielde. Hierbij
zijn vier ernstig en zes lichtgewonden
gevallen. In de Maanstraat werd door
een bom de gasleiding beschadigd, ter
wijl door den luchtdruk een huis ineen
stortte. Ook In do Vegastraat is een huis
vernield. Op den Meteorenweg liepen tal
rijke huizen «rnstige schade op.
In totaal waren in Amsterdam-
Noord omstreeks negen uur vanoch-
tënd zes dooden, tien ernstig gewon
den en vijfentwintig lichtgewonden
geteld. Men vreest echter, dat enkele
van de ernstig gewonden het leven
niet zullen behouden. Bovendien
worden nog verscheiden menschen
vermist. Het aantal staat echter nog
niet vaet.
De bominslagen in West hebben voor
al de omgeving van het Hoofddorpplein
getroffen. Op den zuidweslelijken hoek
van dit plein sloeg een bom in het weg
dek. wairdoor voorloopig de tramhaan
van lijn 1 onbruikbaar is. De in het weg
dek geslagen trechter heeft naar schat
t.ing een middellijn van drie meter
Zeer ernstig was de bominslag in hei
perceel Stol wijkstraat 22. Het projectie!
id ter hoogte van de tweede verdieping
aan de voorzijde schuin in het huis ge
slagen en heeft dairhii don voorgevpl en
vrijwel het geheele mterieur weggesla
gen. Hier vallen een doode en een
zwaargewonde te betreuren, terwijl ver
moedelijk drie personen worden vermist
In de Pieter Gijzenbrugstraat is
een niet-ontplofte hom via het Ppr'
ceel 17 in de keuken van het per
ceel 19 neergekomen. Op zijn weg
heeft hef projectiel een \romv ga-
troffen. die op slag gedood werd.
terwijl haar zuster lichte verwon
dingen aan de hand opliep.
De politie en de luchtbeschermings
dienst hebben alle peroeelen binnen
straal van vijftig meter van dit huis
doen ontruimen. De bewoners-zijn. on
dorgebracht in de Hillegomschool en
het Victoriatheater. waar zii aan de
zorgen van het korps vrouwelijke vrij
wi'lifrers zün toevertrouwd.
Ook in de Legmeerstraat is een bom
terechtgekomen. Hij trof de achterge
vels van de perceelen 67 en 69, welke
geheel werden ingedrukt. Gelukkig zijn
hierbij slechts enkele personen licht
gewond. Aan de Sloterkade werd een
zandschuit door een projectiel geraakt.
De schuit zonk, terwijl bovendien scha
de werd toegebracht aan de walbe-'
schoeiïng tegenover het perceel 136.
In West zijn dus volgens de ge
gevens, welke men omstreeks pegen
uur vanochtend in zijn bezit had,
twee dooden, vijf ernstig- en zes
lichtgewonden, terwijl waarschijn
lijk drie personen worden vermist.
Ook bij deze ernstiggewonden zijn
er enkele, die in levensgevaar ver-
keeren.
Brandbommen veroorzaakten nog een
feilen brand in een opslagplaats van
pleziervaartuigjes, aan het Jollenpad.
De brandweer trad direct krachtig op,
doch kon niet voorkomen, dat de loods
uitbrandde en talrijke roeibootjes ver
loren gingen.
Zoowel in Amsterdam-Noord als in
Amsterdam-West. hebben deze zinlooze
Engelsche bombardementen een gewel
dige ravage aangericht. Tot ver in den
omtrek waar de explosies van de bom
inslagen zijn geweest, zijn de ruiten
vernield en op sommige plaatsen vor
men de glasscherven een centimeterdik-
ke laag op voetpaden en rijwegen. Wijd
en zijd ligt het puin verspreid.
De verontwaardiging van de bevol
king over het optreden der Engelschen
neemt hiet. den dag toe. De verwen-
schingen aan het adres van de lucht
helden en degenen, die hen naar ons
land zenden, zouden, als wij ze publi
ceerden, kolommen vullen.
Bommen op Den Helder
DEN HELDER. 11 Oqtober. Gister
avond en vannacht hebben Engelsche
vliegers verschillende bommen boven
Den Helder uitgeworpen, welke groote
schade aanrichtten. Voltreffers kwa
men terecht op een muziekhandel aan
den Kanaal weg en op een visch winkel
in de Spoorstraat. Er zijn geen slacht
offers.
BERLIJN. 11 Oct. V.P.B.) Men
heeft hier met belangstelling kennis ge
nomen van een onderzoek, dat het Ame-
•ikaansche weekblad „Times" heeft in
gesteld naar de verliezen, die de En-
eelsche economie ten gevolge van het
Duitsche lucht-offensief geleden heeft.
De enquête van het weekblad bepaalde
zich tot die Amerikaansrhc firma's wel
ke in Groot-Brittannië fabrieken hebben.
Van de 82 concerns, die ondervraagd
werden, verklaarden zich 8 er toe be
reid modedeolingen over hun Engel
sche filialen te doen. Hiervan konden
20 ondernemingen met zekerheid verkla-
en, dat hun Engelsche fabrieken geheel
onbeschadigd gebleven waren; 40 ant
woorden luidden, dat ..voor zoover be
kend" de betreffende fabrieken door
werkten. doch in ieder geval wegens ge
brok aan arbeiders en transportmoeilijk
heden in beperkten omvang. 8 F.ngelsehe
filiaal fabrieken hebben min nf meer
ernstige bombardementsschade opge
lonpen.
In zijn commentaar merkt het Ameri-
aanscbe weekblad op: acht treffers op
68 fabrieken beteekenen een beschadi
gingscijfer van 11 procent. Maar men
moet bedenken, dat nok gedeeltelijke
vernielingen de totale nresfatie van een
onderneming aanzienlijk verminderen.
Daarbij komt. dat het meerendeel van
de ondervraagde firma's niet militaire
roederen produceert. Het percentage der
•ernielingen in de oorlogsindustrieën
znnder twijfel voel honger.
Het weekblad komt tot de slotsom dat
maandeliikschp schade, die aan de
Engelsche industrie wordt toegebracht,
op 10 net. gesteld kan worden. Van Duit
che zijde voegt men hier aan toe. dat de
genoemde getallen door de aantallen dei-
laatste dagen veri;e overtroffen zijn.
Kosjiro Oikawa. de .lapansche minister
van marine, een der belangrijkste man
nen van zijn kabinet, bij het verlaten
van het departementsgebouw te Tokio.
Foto Weltbild)
GENEVE. 11 Oct. (D.N.B.). - De bood
schap, die maarschalk Pétain in zijn ra
diorede van Woensdag aankondigde,
houdt, in naar uit Vichy gemeld wordt:
„Frankrijks nederlaag heeft, talrij
ke oorzaken. Zij is een weerspiege
ling van de zwakheid van het. oude
regime. Als gevangene van zijn bin-
nenlandsche 'politiek heeft dat regi
me ook geen doelmatige buitenland-
sche politiek kunnen voeren. In 1939
is de oorlog verklaard, die reeds te
voren bijna verloren was, zonder dat
men ook maar gewaagd had het par
lement te raadplegen.
De nieuwe orde in Frankrijk vooron
derstelt een regime, dat met de sfeer en
ROME, 11 Oct. (Stefani). De
Italiaansche minister voor het de-
viezenverkeer Riccardi die naar
Berlijn vertrokken is om bespre
kingen te voeren met den rijksmi
nister van economische zaken
Walther Funk heeft een belang
rijk artikel geschreven in de Mes-
saggero, waarin hij de grondsla
gen vermeldt van de economische
reorganisatie van Europa zooals
de asmogendheden zich deze voor
stellen.
Het eerste beginsel van de toekom
stige Europeesche economie, zoo schrijft
Riccardi, is, dat de economie volledig
in dienst moet staan met de politiek.
De nieuwe continentale economie, welke
door Duitschland en Italië zal worden
ingevoerd na de aardrijkskundige en
politieke herziening van Europa aan
het einde van den oorlog, zal bovendien
dezelfde corporatieve economie moeten
zijn, welke in Duitschland en Italië is
ingevoerd en daar met succes wordt
toegepast.
Het tweede beginsel zal zijn de
solidariteit van het Europeesche
vasteland. Er zal een hiërarchie van
de volkeren worden ingevoerd en
elk van deze volkeren zal recht heb
ben op een deel van de grondstoffen
van de goederen der natuur. De tot
dusver bestaande koloniale rijken
zullen opnieuw verdeeld worden
volgens de kenmerkende eigen
schappen en behoeften van de Euro
peesche volkeren en rekening hou
dende met die hiërarchie.
Het derde beginsel van de nieuwe
economische organisatie zal zijn de toe
gepaste. autarkie in dien zin, dat alle
hulpbronnen en economische mogelijk
heden in eigen land en in de koloniën
op een rationeele wijze zullen moeten
worden ontgonnen en geëxploiteerd. De
politiek der Europeesche'' autarkie zal
gebaseerd worden op de autarkie van
Duitschland en Italië. Alle nationale
economieën zullen in een richting gaan,
welke door de as zal worden vastee-
steld.
In geval hel nuttig zou zijn het Eurov
peesche vasteland in twee economische
blokken te verdeelen, waarvan het
zwaartepunt gelegen is resp. in Italië,
en Duitschland, zullen de beide asmo-
gendheden haar tank kunnen verdeelen
en met alle middelen waarover de twee
blokken beschikken, hun eigen autar
kische doeleinden kunnen bereiken.
Duitschland en Italië zullen, steeds in
volkomen overeenstemming, de laken
initiatieven en doeleinden van elk der
-ecónfi-oleerde staien vaststellen, mei
het doel methodisch, ordelijk en censge
zind te werk te gaan.
In die twee blokken zullen de over-
heerscbende valuta's de munteenheden
zjjn van de heidp asmogendheden. on
derling verhonden door een vaste w
sèlverhouding, terwijl de munteenheden
van de bij het blok behoorende landen
vastgehecht zullen woorden aan de
„basis-valuta's"' en een ondergeschikte
waarde zullen -krijgen, welke beperkt
blijft tot hun eigen grondgebied.
Het. goud, zoo betoogt de minister ver
der, is bestemd om in de nieuwe Euro
peesche economie een rol van weinig
belang te spelen en wellicht nog slechts
alleen gedurende korten tijd. In het in
ternationale handelsverkeer zal het
goud dienen om eventueele verschillen
te vereffenen, welke overigens van wei
nig beteekenis zullen zijn.
De vereffening met goud zal in elk
geval binnen de grenzen blijven, welke
absoluut noodzakelijk zijn voor de Euro
peesche autarkie. In den handel met
Noord- en Zuid-Amerika zal de leus
zijn: „Goocdcren vor goederen". De toe
passing der beginselen, zoo besluit de
minister, waarop de nieuwe Europee
sche economie zich zal haseeren, zal in
eik geval worden aangepast en in over
eenstemming gebracht met de verschil
lende aardrijkskundige en politieke be
hoeften van de afzonderlijke landen.
de mentaliteit van Frankrijk Overeen
komt. Men moet een maatschappelij
ke hiërarchie scheppen. Dit nieuwe re
gime kan niet op de onjuiste gedachte
van de natuurlijke gelijkheid der men
schen berusten, doch slechts op den
grondslag van de gelijkheid der kansen,
die aan alle Franschen gelegpnheid ge
ven hun bekwaamheid te bewijzen.
Slechts de arbeid en het kunnen zullen
den grondslag der Fransche hiërarchie
vormen. Slechts zoo zal weer een ware
élite ontslaan als het noodzakelijke ka
der voor den welstand en de waardigheid
van allen. Indien men mocht vreezen. dal
de nieuwe hierarchic de oude vrijheden
vernietigd, dan kan daarop geantwoord
.worden, dal gezag noodzakelijk is om de
vrijheid van den staat te beschermen en
de individuople vrijheden tegenover de
belangencoalities te waarborgen.
Omtrent de nieuwe buitenlandsche po
litiek verklaarde Pétain: „Indien het
nieuwe regime nationaal wil zijn, moet
het zich van de zoogenaamde traditio-
neele vriendschappen en vijandschappen
bevrijden, die zich in dciV loon der ge
schiedenis voortdurend gewijzigd heb
ben. Het niojnve regime zal voor de na
tionale eenheid opkomen, dat wil zeggen
het contact van hef moederland met de
overzeesche bezittingen. Het zal ook zijn
erfdeel van de Griekscheen de Latijnsche
cultuur verzorgen.
Frankrijk is bereid op alle gebie
den met alle buren samen te werken,
Hoe de politieke kaart van Europa
en de wereld er ook uit zal komen te
zien, één ding staat vast: het pro-
bleem der Fransch-Duitsche betrek
kingen, dat in het verleden zoo licht
vaardig behandeld is, zAl Frankrijks
toekomst voor en na bepalén.
Recht op en plicht tot
arbeiden
Alle Franschen hebben in de eerste
plaats den plicht tot. arbeiden. Die dezen
plicht verwaarloazen, verdienen de boe
danigheid van burger niet meer. Maar
alle Franschen hebben tevens récht op
arbeid. Om dezen plicht cn dit recht te
waarborgen, moet men in bet verouder
de economische stelsel een revolutie tot
stand brengen.
Na een overgangsperiode zal men in
een georganiseerde volkshuishouding
blijvende centra van werkzaamheid
scheppen, waar ieder de positie en het
loon zal krijgen, die met zijn capaciteiten
in overeenstemming zijn De beroepsorga
nisaties zullen zich ook uitsluitend tot
het gebied van het beroep hebben te be
palen. Onder het gezag van den staat zul
len zij zich belasten met de uitwerking
en de tenuitvoerlegging der arbeidscon
tracten e-n zorgen voorde vérbetering der
levensomstandigheden van den arbeider.
Tenslotte is het haar taak arbeidsconflic-
BERLIJN, 11 Oct. (V. P. B.) De
hoop van Engeland blijft op een ver
troebeling der Duitsch-Russische betrek
kingen gevestigd. Alle Britsche bewe
ringen hieromtrent stuiten echter op
een nuchtere Russische ontkenning af.
Het laatste nieuws luidde, dat Duitsch
land van Moskou den afstand van vroe
ger Poolsche gebieden zou hebben ge
eischt. Het Sovjet-agentschap Tass ver
klaart. dat dit bericht uit de lucht ge
grepen is. In Duitschland beschouwt
men dit- Russische dementi als een
nieuwe belangrijke aanwijzing omtrent
de positie, die Sovjet-Rusland in het
huidige, politieke spel inneemt. Het be
kende artikel in de ..Prawda" óver het
driemogp'nd,'",',en rif et h*"' trim—rn*
reeds duidelijk in deze richting gewe
zen.
De bedienings-
manschappen
van den sper
ballon-gordel
rond de Engel
sche hoofdstad
worden onder
wezen in het ge
bruik van vuur
wapenen
(Foto Weltbild)
JEUGDDEMONSTRATIL
VOOR MUSSOLINI
PADUA, 11 Oct. (D.N.B.) - De Nuord-
Italiaansche universiteitsstad Padua is
gisteren het tooneel geweést van een
indrukwekkende demonstratie der vrij-
willigersformaties van de Italiaansche
Littoriojeugd voor Mussolini. Oók
Duitschland had hierheen een marsch-
groep Ier sterkte van 270 man van de
Hitlerjeugd gezonden en voorts waren
er delegaties van de Spaansrhe, Bul-
gaarsche. Roemeensche en Hongaar-
sche .jetrgd.
Op de eeretribune waren de leden van
de Italiaansche regeering de diplomatie
ke vertegenwoordigers van het buiten
land. vertegenwoordigers van alle ,dee-
lèn der weermacht, de militaire atta
che's en de fascistische gouwleiders van
Italië bijeen. Onder het gejubel der
volksmenigte reed Mussolini per auto
'augzaarh de kolónnés der vrijwillige
:e.if».iif»« strijders af. Het hoogtepunt
vao den. dég wérd «évórmd door de pa
rade van de kö'nnnes vriiwiljjgèrs voor
den Ducé op het Garibaldiplein.
Vleesch- en brood
distributie
Welke bonnen voor de nieuwe
periode zijn aangewezen
s-GRAVENHAGE. II Oct. - De se
cretaris-generaal. waarnemend hoofd
van het departement van landbouw en
vtsscherii' deelt, het volgende mede:
Gedurende het tijdvak van Maandag
14 October tot en met Zondag 20 Oc
tober a.s geeft elk der vier met .-04
vleesch" gemerkte bonnen van de
vleeschkaart recht op het koopen van
WO gram vleesch been inbegrepen, of
een rantsoen vleeschwaren De met .04-
worst, vleeschwaren" gemerkte bon
geeft uitsluitend recht op het koopen
van een rantsoen vleeschwuren. De bon
nen. welke op 20 October a.s nog niet
gebruikt zijn. blijven nog geldig tol en
met Zondag 27 October a s met dien
verstande dal zij gedurende de week
van 21 tot en met 27 October a.s. niet
gebruikt zullen mogen worden voor het
betrekken van vleesch of vleeschwaren
in hotels, restaurants e.d.
Het rantsoen vleeschwaren. dut per
bon kan worden gekocht bedraagt 75
gram voor gerookt of gekookt var
kens-, rund- of kalfsvleesch en voor
gerookte worstsoorten. IQ0 gram voor
gekookte worstsoorten, rolpens en knafc
worst 125 gram voor leverartikelen
tongenworst en nierbrood en 150 gram
voor bloedworst-
Gedurende het tijdvak van Maandag
14 October tot en met Zondag 20 Oc
tober a.s. geven de met ..10" genum
merde bonnen van het broodbonboekje
tezamen recht op het koopen van 2500
gram roggebrood of 2000 gram ander
brood. Elk der bonnen geeft derhalve
recht op het koopen van 125 gram rog
gebrood of 100 gram ander brood. De
bonnen, welke 20 October nog niet ge
bruikt zijn. zullen voorts nog geldig
zijn tot en met Dinsdag 22 October a.s..
met dien verstande, dat zij op 21 en 22
October a.s. niet gebruikt zullen mo
gen worden voor het betrekken van
brood in hotels, restaurants e.d.
ten te regelen door scheidsrechterlijke
uitspraken.
Het economische systeem der laat
ste jaren heeft dezelfde onvolkomen
heden en tegenstrijdigheden als het
politieke regime getoond, nl. een zoo
genaamde vrijheid, die in werkelijk
heid een onderdrukking door de
geldmacht was. Met het oog op de al-
gémeene ineenstorting der liberale
economie hebben vrijwel alle volken
den weg van een nieuw economisch
stelsel betreden. Ook Frankrijk moet
dezen weg opgaan en door energie
,den verloren tijd inhalen
Daarbij zijn er twee grondbeginselen:
in de eerste plaats moet het economische
leven georganiseerd en gecontroleerd
zijn. De coördinatie van het particuliere
economische bedrijf door don staat moet
de macht der trosts breken. In de tweede
plaats moet de valuta in dienst van het
bedrijfsleven gesteld worden Zij moet
éen volledige ontplooiing der productie
mogelijk maken.
Het nieuwe Fransche valutasysteem
zal op het goud slechts teruggrijpen als
waarborg voor de regeling met het bui-'
tenland. De binnenlandsche omloop van
betalingsmiddelen zal aan de behoeften
der productie worden aangepast. Een der
gelijk stelsel houdt een dubbele controle
in: internationala opzicht een contróle
op den buitenlandschen handel en de va
luta's, in binnenlandsch opzicht een
waakzame controle op het verbruik en
de prijzen om de koopkracht van het geld
te handhaven en voor een rechtvaardige
verdeeling der producten zorg te dragen.
Tenslotte roept. Pétain alle Franschen
tot medewerking op. De grondwet zal de
juridische uiting zijn van de reguleering,
die in de practiik reeds begonnen is. Een
revolutie voltrekt zich niet alleen door
wetten en decreten. Zij komt slechts tol
stand, gis de natie haar verstaat en het
volk de regeering vergezelt op den weg
der vernieuwing.
Eerste blad pag. 3
DE VERDUISTERING
Zonsondergang 18.56 uur
Zonsopgang 7.59 uur.
(Zóuats men wéét is iedereen ver
nlirht tnssrhi'n nmsundergimg en
znnsnpknrnKt r, rn1»t*teren l
