Aardbeving gevoeld in
heel Oost-Europa
Wil -Engeland Iersche
bases bezetten?
MOLOTOF'S BEZOEK
AAN BERLIJN
Korfoës oude vestingwerken
DE EEMLANDER
Maandag 11 November 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39 e Jaargang No. 115
Vele honderden
dooden in
Roemenië
LOONSTRIJD IN
ENGELAND
Duitsch leger
blijft paraat
Grondwetswij ziging
in de Ver. Staten
Pétain's antwoord op
de boodschap van
koning George
De Valera: „Ierland heeft het recht buiten
den oorlog te blijven"
ITALIAANSCH
COMMENTAAR
ENGELAND TEGEN
OVER WERELD
COALITIE'
Italiaansche
verlieslijst
CHURCHILL OVER
DEN OORLOG
VERDUISTERING
AMERSroORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS Per maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week 015
Binnenland franco per post per 3 maanden 285. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
/RIJS OER AÜVcRltMiEN vaa rc2els **05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regelt
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0 05
BOEKAREST, 11 Nov. (D.N.B.). Ge
gevens over het aantal der bij de aard
beving om het leven gekomenen ge
wonde personen komen slechts lapg-
zaam binnen, daar de telefoon- en teie-
graafleidingen voor het grootste deel
vernield zijn. Te Campina zijn. voorzoo
ver tot nu toe bekend. 100 dooden geval
len. te Galatz 36 en te Foscani 30. Te
Boekarest werden tot dusver meer dan
50 dooden geteld, doch het is niet uitge
sloten, dat onder de puinhoopen van
een ingestorten wolkenkrabber nog
meer dan 100 dooden liggen. In de kel
ders van dit huis ligt een aantal perso
nen bedolven, die Zondag nog met de
buitenwereld konden telefoneeren.
Het spoorwegverkeer van Boekarest
met. de provincie is slechts gedeeltelijk
hervat en de treinen rijden met de
uiterste voorzichtigheid, daar de spoor-
weg-telegraaf voor het grootste gedeel
te niet meer functioneert. Het traject
door de Karpathen wordt in het geheel
niet bereden.
Schade in Bulgarije
De zware aardbeving, die 'Roemenië
heeft geteisterd, was 6ok in den nacht
van Zaterdag op Zóndag in de Bulgaar-
sche hoofdstad zeer duidelijk te mer
ken. Volgens de in deh loop van den dag
ontvangen mededeelingen van het me
teorologische station te Sofia, was de
aardbeving in geheel Bulgarije te voe
len en wel ter sterkte van o tot 7 graden
Het krachtigst was de beving langs de
Donau. In de stad Russe is de meeste
schade ontstaan. Eenige schoorsteenen
en huismuren zijn ingestort. Een aan
tal personen liep daarbij verwondingen
op. In\de stad Dobritsj in het Zuiden
van de Dobroedsja is o.m. 'n oude mos
kee gedeeltelijk ingestort. Menschenle-
vens zijn niet te betreuren. In Sofia
duurde de aardbeving ongeveer 3 mi
nuten. Vele menschen, voornamelijk de
bewoners van hooge huizen, vluchtten
de straat op. ondanks den neerstroomen-
den kouden regen. De kerkklokken be
gonnen door de schokken eigen-er bewe
ging te luiden. Behalve eenige kleine
scheuren in muren en eenige .schade
aan meubilair is in Sofia verder geen
schade ontstaan.
Ook in Hongarije en
Rusland gevoeld
De groote aardbeving in Roemenië is
ook in Hongarije gevoeld. Zelfs in Boe
dapest registreerden de meteorologische
apparaten de beving. In het Szeklerland
in het Oosten van Zevenburgen begon
de beving om 7 uur 40 en duurde tot
7 uur 45. Zij bereikte een sterkte van
7 graden. Volgens de tot dusverre ont
vangen berichten zijn gehouwen zwaar
beschadigd. Er zijn nog geen berichten
ontvangen over verlies van menschen-
ïevens.
De aardbeving, die in den nacht
van Zaterdag op Zondag Roemenië
heeft geteisterd, was, naar. het Mos-
kousche avondblad Wetsernaja
Moskwa meldt., ook fe Moskou voel
baar. Tezelfdertijd zijn ook te
Koersk, Charkow, Kiew en Kisjinew
aardschokken gevoeld. Te Kisjinew,
waar de aardschokken dubbel zoo
hevig waren als te Moskou, werd
ook schade aan gebouwen aange
richt.
Te Istanboel zijn Zondagochtend om
3.45 drie krachtige aardschokken ge
voeld.
NIEUWE AARDBEVING
TE BOEKAREST
BOEKAREST, 11 Nov. (D.N.B.)
Maandagochtend om 8.35 uur Ber-
lijnsche tijd) is te Boekarest een
nieuwe aardschok van aanzienlij
ke kracht gevoeld De beving
duurde slechts enkele seconden en
had een sterkte van naar schatting
drie tot vier. Talrijke huizen tril
den hevig. Over eventueele nieuwe
schade ziin nog geen bijzonderhe
den bekend.
STOCKHOLM, 11 Nov. (D.N.B.). -
Naar Goeteborgs Handels och Sjoefarts
Tidningen meldt is een groote loon
strijd in Engeland in- aantocht
werkgevers oefenen druk uit op de re
geering om de invoering te verkrij n
van een controle, die een verder0 vpi
hooging der Engelsche arbeideraloonen
moet voorkomen. De kwestie i thans
bijzonder' brandend geworden door een
loonconflict jn de Britsche macnine
industrie. De werkgevers hebben Ie
eischen der irheiders in dezen tak van
industrie betreffende hoogerp loonen er
verbetering der arbeidsvoorwaarden af
gewezen. De werkgevers verklaarder,
daarbij niet. dat de industrie deze hoo
gere loonen niet kon dragen, maar
brachten de opvatting naar voren, dat
een loonsverhoogine de natie ris ge
heel niet ten voordeel kon strekken.
BERLIJN, 11 Nov. (V.P.B.) „Wat
doet het Duitsche leger?" Deze vraag
beantwoordt majoor H. Martin van het
Duitsche oppercommando met een uit
eenzetting, welke haar hoogtepunt vindt
in de opmerking, dat het Duitsche leger
alleen reeds door zijn aanwezigheid het
optreden van het luchtwapen en de
oorlogsmarjne mogelijk maakt. Hij wijst
er op, dat van de 14 maanden, die de
oorlog tot dusver geduurd heeft, 14 we
ken in het teeken van hevige gevechten
hebben gestaan. Daartegenover stonden
drie en veertig weken van schijnbare
rust.
Daaruit blijkt reeds, dat de moderne
oorlog door een korten en beslissenden
strijd en tevoren door een veel langeren
tijd van voorbereiding gekenmerkt
wordt. De geweldige successen van de
14 strijdweken zijn slechts mogelijk ge
worden. doordat tevoren in alle stilto
met inspanning van alle krachten aan
de slagvaardigheid van het leger ge
werkt is.
Daar Engeland nog niet bereid is de
overwinning der Duitsche wapenen te
erkennen, is het met de taak van het
Duitsche leger in de toekomst niet an
ders gesteld. Het bewaakt niet alleen
het gebied, dat door de Duitsche troepen
hezet is, doch wijdt zich ook aan de
taak zijn strijdkracht en prestatiever
mogen zoo goed mogelijk op te voeren.
Door exercities worden alle krachten in
goeden vorm gehouden, door voortdu
rende oefening wordt de lichamelijke
geschiktheid opgevoerd, door de geeste
lijke leiding van de troep de innerlijke
standkracht in stand gehouden. Vanzelf
sprekend wordt er ook voor gezorgd,
dat de nieuwe inzichten, die in den
strijd verkregen zijn, gemeengoed van
allen worden.
Wij mogen verder niet vergeten, dat
het leger alleen door zijn aanwezigheid,
door zijn paraat-staan van Kirkenes tot
Biarritz, van Warschau tot Nederland,
de voorwaarde vormt voor de succes
volle activiteit van andere deelen der
weermacht. Tenslotte merkt majoor
Martin op, dat men niet weet, welke de
historische opdracht zal zijn, die de
Fuehrer in.de toekomst zal geven aan
zijn leger. Men weet echter wel, dat het
leger voor deze opdracht klaar moet zijn.
WASHINGTON, 11 Nov. (D.N.B.).
De Amerikaansche scheepsradio meldt,
dat het komende Congres zich waar
schijnlijk zal bezighouden met de taak
een wijziging in de grondwet nopens
het stelsel der kiesmannen tot stand te
brengen. De jongste verkiezingen geven
aanleiding tot afschaffing van het kies-
minnenstelsel ten gunste van een recht-
streeksche volksstemming. Het oude
systeem heeft er bij de verkiezingen
van 1S76 en 18S8 toe geleid, dat candi-
daten, die in stemmen aantal verslagen
waren, dank zij het kiesmannenstelsel
niettemin tot president gekozen wer
den.
STOCKHOLM, 11 Nov. (D.N.B.) Uit
Londen wordt gemeld, dat maarschalk
Pétain met ijzige hoffelijkheid" geant
woord heeft op de boodschap, die de
koning van Engeland hem eind Octo
ber gezonden heeft. In deze ..boodschap
van vriendschap en sympathie" van
den Engelschen kohing, die 26 October
aan maarschalk Pétain overhandigd
werd. gaf de koning uitdrukkine aan
zijn geloof aan de eindoverwinning,
waaraan Frankrijk deel zou hebben.
Pétain's antwoord was negatief. Het
Fransche staatshoofd wees volgens het
bericht uit Londen op de herhaalde ge
vallen. waarin Britsche Oorlogsschepen
het vuur openden op Fransche sc-hepen
en andere Fransche strijdkrachten, zoo
als bij de overvallen op Oran en Dakar.
Italiaansche troepen verlaten in een
Albaneesche havenplaats een troepen
transportschip om zich naar het
Grieksche front te begeven.
(Foto Scherl)
Versterkingen van ouden datum op het eiland Korfoe, dat nabij de Grieksch
Albaansche grens bij den ingang der Adriatische Zee is gelegen.
(Foto Scherl
NEW YORK, 11 Nov. (D.N.B.)
De Iersche minister-president de
Valera hééft Zaterdag in een tele
gram aan den voorzitter van de
Amerikaansche organisatie voor de
erkenning der Iersche republiek
vastgesteld, dat Ierland het recht
heeft buiten den oorlog te blijven.
Ierland behoort aan het Iersche
volk en Iersc'h gebied ken aan nie
mand voor oorlogsdoeleinden wor
den overgelaten, zonder dat daar
door het land in oorlog verwikkeld
wordt. Ierland zal zijn voornemen
om neutraal te blijven, tot het uiter
ste verdedigen.
De Popoio d'Italia schrijft over het
onderwerp „Engeland en ierland": Al
les wijst erop d>at Churchill een aanslag
op Ierland voorbereidt. Zijn verklaring
van 4 November wordt door diploma
tieke waarnemers- te Londen als een
nieuwe stap ter voorbereiding van de
openbare meening op de worging der
Iersche onafhankelijkheid beschouwd.
Reeds sinds weken spreekt men in Lon
den van een aanval-op Ierland. Talrijke
lords en leden van het Lagerhuis heb
ben van de regeering geëischt te hande
len.
BERLIJN. 11 Nov. (D.N.B.) Het be
zoek van Molotof aan Berlijn wordt
door de Duitsche pers gewaardeerd als
een politieke gebeurtenis van groote be
teekenis. De hladën wijzen op de ont
wikkeling sedert de onderteekening van
het Duitsch-Russische nietaanvalspact
in September 1639. Onder het opschrift
„Duitschland" en de Sowjet-ITnie"
schrijft Ac Voelkischer Beohachter in
ziin hoofdartikel, dat met de ondertee
kening van dit pact de beide mogend
heden teruggekeerd zijn tot de .tradi
tinneele politiek van Rismarck.
Het verloop van den oorlog met zijn
mi li tire beslissingen en politieke ont
wentelingen heeft getoond, dat deze
nolitiek echt en levendig is geweest
Haar juistheid wordt thans door het
Rerlijnsche bezoek van den chef dpr
Sowjet Russlssche regeering ten sterkste
in het licht gpsfeld De reis van Molotof
bewijst echter de geheele wereld, hoe
het in werkelijkheid gesteld is met de
kansen der illusionistische nolitiek van
de Britsche oorlogsnithreiders.
Nog midden in den eindstrijd met
Engeland, waarbij de Führer met zijn
geniale inzicht in alle mogelijkheden e'n
gevaren het plan voor een oorlog op
twee fronten doorkruiste, gaan Duitsch
land en Italië in Europa en Japan in
het Verre Oosten over tot. een nieuwe
wereldpolitieke ordening en tot nieuwe
vormen der samenwerking tusschen de
naties. Binnen dit kader zal ook Rus
land een groote. beslissende rol te spe
len hebhen.
De Essener National Zeitung schrijft,
dat deze reis in staat is om in het vij
andelijke kamp. waar men zich nog
niets bewust is Van den omvang en de
strekking van het actieprogram der as-
politiek. als een hom in te slaan. Het
Britsche riik ziet zich niet alleen tegen
over een F.uroneesche. maar tégenover
een wereldcoalitie. Maar in Londen
heeft men zich dezen oorlog precies
omgekeerd voorgesteld.
De reis van Molotof op het huidige
tijdstip, nu het uiteenvallenvan het
Britsche rijk reeds te voorzien is, vorm*
een politiek feit van den allereersten
rang. want het vertrek van Engeland
uit het concert van wereldmachten is
niet alleen een voorwaarde voor een
nieuwe orde op het F.uropeesche vaste
land. maar de gevolgen van de Engel
sche Ineenstorting zouden een nieuwe
vorming van het geheele politieke'we
reldgehcuren met rich mee brengen, een
ontwikkeling, die tijdig een overeen
i-nmsfigp regeling en leiding noodzake
lijk maakt
ROME, 11 Nov. (D.NB.). Het hoofd
kwartier der weermacht maakt een
reeks lijsten met namen bekend van
gesneuvelden in October 1940. De eer
ste lijst behelst de namen van zes in
het moederland, gevallen officieren en
manschappen, de tweede de namen van
58 in Noord Afrika gesneuvelde of aan
hun verwondingen overleden officieren
en manschappen. Bovendien behelst de
ze lijst Ae namen Van 137 gewonden en
één vermiste. Een derde lijst bevat de
namen van 13 in Oost-Afrjka gesneu
velde officieren en manschappen. Het
aantal gewonden bedraagt 27. De vierde
verlieslijst die der marine omvat
de namen van 129 gesneuvelde officie
ren en manschappen en 250 gewonden,
benevens 312 vermisten, terwijl de ver
lieslijst voor het luchtwapen. eveneens
voor October. 57 gesneuvelde en 57 ge
wonde. henevens 54 vermiste militairen
bevat. De verliezen d°r inboorlingen-
troepen bedroegen in October in Noord
Afrika 20 dooden en 53 gewonden.
WEER ENGELSCHE VLIEGTUIGEN
BOVEN ZWITSERLAND
BERN. 11 Nov. (D.N.B.) De staf
van het Zwitsersehe leger deelde Zater
dag mede: In den nacht van 8 op 9 No
vember is het Zwifsprs'che souvereine
gebied meermalen doop Engelsche vlieg
tuigen geschonden. Gevlogen werd over
de Juragrens in Z.O. richting. Het Zwit
sersehe afweergeschut heeft op ver
scheidene plaatsen het vuur op deze
vliegtuigen geopend.
Voor Engeland bestaan er slechfs
twee mogelijkheden om op een „neen"
van Ierland te antwoorden: ófwel zich
voor de Iersche rechten buigen, óf de
Iersche neutraliteit schenden. De man
van Namsos, Duinkerken, Oran, Dakar
en Athéne zal stellig geen rekening
houden met de verplichtingen, welke de
koning van Engeland en het Britsche
parlement tegenover Ierland op zich
hebben genomen. Als afstammeling van
de Marl boroughs is- Churchill anti-
Iersch en anti-Katholiek.
Door een bezetting van de geheele
Iersche kust meent hij de strategische
positie van Engeland te verbeteren.
Voorts wil hij ten k06te van de Ieren
aan Engeland de rij'ke veestapel en de
rijke landbouwmogelijkheden van Ier
land waarborgen en Ierland gebruiken
om de Engelsche industrie te verplaat
sen, teneinde deze te decentraliseeren en
te onttrekken aan de Duitsche bomaan
vallen. Een deel der bevolking van Lon
den en der naburige graafschappen zou
naar Ierland kunnen worden verplaatst
en 'het Engelsche leger, dat werkloos in
de barakken ligt., zou aan het wérk ge
zet kunnen worden, temeer daar de
Duitsche luchtaanvallen een groot ge
vaar voor het Engelsche landleger be-
teekenen.
Tenslotte zou Churchill het Engelsche
wik na talrijke nederlagen gaarne het
bericht verkondigen van een „overwin
ning op Ierland", waardoor alle mili
taire maatregelen zouden kunnen ver
vallen, welke Engeland thans aan de
grenzen van Ulster (Noord-Ierland),
West-Schotland en Wales moet handha
ven.
De door Churchill tegen Ierland voor
bereide aanslag, zoo vervolgt het blad,
wordt door de in Engeland bestaande
anti-Iersche stemming begunstigd. De
aanslag zou reedt, gebeurd zijn, als niet
de Amerikaansche verkiezingen in den
weg gestaan hadden. Thans, nu de ver
kiezingen zijn afgeloopen, heeft Chur
chill de vrije hand. Ierland i6 echter be
sloten om zijn onafhankelijkheid te ver
dedigen.
Churchill verwacht dat hij in het bui
tenland de Iersche kwestie als een hin-
nenlandsch-Iersche aangelegenheid
kan voorstellen. Aan zijn vrienden heeft
hij verzekerd, dat hij het. Iersche verzet
hinnen tien dagen kan breken. Hét is
echter mogelijk, dat hij tegenover Du
blin het slachtoffer wordt van zijn ge
bruikelijke illusies.
Op den- achtergrond van dit plan, zoo
besluit het blad, staat de niet te over
bruggen historische. godsdienstige,
geestelijke en moreele tegenstelling, als
mede net verschil in volksaard, tus
schen Engeland en Ierland. De oude
haat van het Anglicaansche Engeland
tegen het R.-Katholieke Ierland is voort
geplant in het hart van de F.ngel6che
oligarchie. De door Churchill beraamde
aanslag op Ierland draagt een gecamou
fleerd anti-Katholiek karakter, dat door
de geheele R.-Katholieke wereld diep
gevoeld zou worden.
De politieke correspondent van de
Sunday Times meldt, dat afgevaardig
den van alle Engelsche partijen de
kwestie van de bezetting van lerschp
havens levpndig hespreken. Een recht
tot bezetting, zoo wordt naar voren ge
bracht, is niet alleen in het 'belang van
Groot-Rrjtfannië. maar ook van Ierland
De Britsche posten in Ierland zijn in
1938 weggetrokken. Men zal thans trach
ten den status van voor 1938 weer in te
voeren.
„Engeland moet toonen 'n groeien
de kracht en een onbuigzamen
wil tot overwinnen te
bezitten"
LONDEN. 11 Nov. (D.N.B.) Op
den jaarlijkschen maaltijd, die door
den Lord-Mavor van Londen in
Mansion House wordt gegeven,
heeft de'Britsche minister-president.
Churchill, een rede gehouden, waar
in hij onder meer zeide, dat Enge
land er in geslaagd is om den nood,
waartegenover het zich eenige maan
den geleden nog geplaatst zag, te
overwinnen.
Het is thans zes maanden geleden
aldus Churchill dat de koning en het
parlement mij met de regeering belast
hebben. Het is een groot voordeel voor
ons, dat wij geen beloften of optimisti
sche voorspellingen gedaan hebben, om
dat een geheele reeks van de treurigste
onaangenaamheden, aanvallen en ver
schrikkelijke gevaren over ons gekomen
is.
Wij zijn aan groote rampen bloot
gesteld geweest Wij hebben cata
strofen beleefd en tot nu toe de ge
varen overwonnen. Maar het blijft
een feit, dat wij thans moeten loo
nen. dat wij een groeiende kracht
en een onbuigzamen wil tot over
winnen bezitten. Het Engelsche volk
wil dezen oorlog doorstaan. Enge
land zal de beloften, die het den
landen heeft gegeven waarmede het
verbonden is of geweest is. houden."
Nadat hij nog over de hulp van over
zee had gesproken, zeide Churchill, dat
Engeland tot dusver niet tot het offen
sief is overgegaan, omdat het nog niet
voldoende munitie heeft kunnen prndu-
ceeren. Men mag niet vergeten, dat de
Engelsche wapenfabrieken thans pas
met haar arbeid begonnen zijn. De vij
and tracht thans ook door aanvallen
Engeland af te snijden van zijn over-
zeeschen aanvoer, die van zoo groote
beteekenis is voor de voortzetting van
den oorlog.. Engeland moet er dus op
bedacht zijn, zijn heerschappij te blijven
behouden.
Aan het s4ot van zijn rede hield Chur
chill zich met Griekenland bozig. Enge
land zal. aldus beloofde hij. in weerwil
van alle dinern en alle bezorgdheid en
van aUe doodeliike gevaren niet nala
ten, ziin best te doen om de Grieken te
helpen.
Antonescu Donderdag in
Rome verwacht
ROME. 11 Nov. (D.N.B.) Gene-
raai Antonescu. de leider der Roe-
meensche regeering. zal. naar van
welingelichte Italiaansche zijde
wordt medeeedeeld. in gezelschap
van den Roemeenschen minister
van buitenlandsdhe -aken. Donder
dag te Rome aankomen om bespre
kingen t.e voeren met Mussolini en
den Italiaanschen minister van bui-
tenlandsche zaken eraaf Ciano.
ENGELSCH PROTEST TE
BOEDAPEST
BOEDAPEST. 11 Nov. (D.N.B.)
De Engelsche gezant alhier heeft ln
de kwestie der nieuwe regeling van
het Donauvraagstuk een protestnota
aan de Honeaarsche regeering over
handigd wegens de toetreding van
Hongarije tot de nieuwe Donaucom-
missie. De gezant wees er daarbij
op, dat men in Londen niet kan
voorbijzien, dat Hongarije den Duit-
schen troepentransporten naar Roe
menië het recht van doorgang ver
leende.
MAATREGEL TEGEN GERUCHTEN
IN GRIEKENLAND
ATHENE. 11 Nov. (D.N.B.) Het
Grieksche ministerie van oorlog publi
ceert een decreet, waarbij het bespreken
van militaire vraagstukken en van den
toestand aan het front verboden wordt.
Personen, die deze verordening overtre
den. zullen voor een militaire rechtbank
moeten verschijnen
Vandaag gaat de zon om 17.53 uur
onder. Zonsopkomst op Dinsdag 12
November is om S.56 uur. Gedurende
den tusschenliggenden tijd moet wor
den verduisterd.
