MOLOTOF'S BEZOEK
AAN BERLIJN
ALBIONS ECONOMISCHE
PROBLEMEN
Vliegtuig- en duikbootactie
tegen Engeland
DE EEMLANDER
Dinsdag 12 November 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a
39 e Jaargang No. 116
CONSTRUCTIEVE
EURAZIATISCHE
POLITIEK
DE POSITIE VAN
RUSLAND
RUSTELOOS
OPTREDEN
Zweden verwacht een
groote werkloosheid
De zeepbon
GEVOLGEN VAN
GEBREK AAN
SCHEEPSRUIMTE
VERDUISTERING j
AMERSFÖQRTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week f 0.15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2 85. Afzonderlijke nummer» f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
PRIJS DER ADVERÏENTIEN van ire£elaf 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
1^ elke regel meer f 0.25. Liefdadigbeids-advertentiën voor de
helft van den prij». - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
BERLIJN, 12 Nov. (D.N.B.) Precies om 11 uur is vanochtend
de speciale trein, die den voorzitter van den raad van volkscommis
sarissen der Sovjet Unie en volkscommissaris voor buitenlandsche
zaken, W. M. Molotof, voor zijn bezoek naar Berlijn bracht, op het
Anhalter Bahnhof alhier binnengeloopen- Te zijner verwelkoming
waren op het station verschenen de rijksminister van buitenlandsche
zaken, Von Ribbentrop en generaal veldmaarschalk Keitel, benevens
talrijke prominente persoonlijkheden van den staat en de weermacht.
BERLIJN, 12 Nov. (D.N.B.) -
De levensvatbaarheid, ja de eisch
van vriendschappelijke en ver
trouwelijke Duitsch-Russische be
trekkingen zijn naar de overtui
ging van beide volken de hechte
en duurzame grondslag van hun
wederzijdsche politiek, zoo schrijft
de Deutsche Diplomatisch-Poli-
tische Korrespondcnz naar aanlei
ding van het bezoek van Mólotof
aan Berlijn.
De bedoeling van de Duitsch-Russi
sche accoorden is. de wederzijdsche be
trekkingen zoodanig af te stemmen en
er een zoodanigen vorm aan te geven,
dat de levensbelangen van den partner
te allen tijde in het oog worden gehou
den, geen plaats meer overblijft voor
onderlinge wrijving en het naast elkaar
leven meer en meer gericht wordt op
eendrachtige samenwerking. In tegen
stelling tót de van het Westen afkom
stige politiek, is het derhalve een der
leidende gedachten van deze politiek,
idat geen der beide mogendheden eenig
nut er in ziet, de andere in de bevredi
ging van haar levensbehoeften belem
merd te zien. Veeleer zijn beide partners
er van doordrongen, dat welvaart en 'vei
ligheid van den een ook den andere ten
voordeele strekt.
Deze grondgedachte, die ver uitgaat
boven alle actueele vraagstukken,
naar de Diplo verklaart, onafhankelijk
van de uiterlijke omstandigheden van
het oogenblik, derhalve ook van èen
oorlogstoestand zooals die thans den
eenen partner in beslag neeant. Derhal
ve kon ook het hangende conflict den
absoluten wil van beide mogendheden,
in haar gemeenschappelijke grenssfeer
geordende verhoudingen te scheppen, op
geenerlei wijze belemmeren of beperken.
Ja. de imperialistische oorlog van Enge
land werd juist het uitgangspunt voor
deze nieuwe ordening. Storingsmanoeu
vres kunnen slechts het besef van de
noodzakelijkheid eener de geheele we
reld omvattende nieuwe orde verdiepen.
Slechts zij, die zich steeds weder als
destructieve kracHTen hebben ontpopt,
dienen hiervan te worden uitgesloten.
De verhouding tusschen Duitschland en
Rusland berust derhalve op een uitslui
tend constructief programma.
Dè Duitsch-Russische vriendschap
heeft ook een gunstigen invloed ge
had op de verhouding der Sovjet-
Unie tot de vrienden en bondgenoo-
ten van Duitschland, met het resul
taat, dat alle vier Eurazi§.tische
groote mogendheden thans bereid
zijn, tot begrip voor haar wederzijd
sche levensbelangen te geraken.
Daarmede echter, zoo besluit de Di
plo, openen zich de poorten voor een
nieuwe wereld-politieke ontwikke
ling.
Fransche troeven verlaten de stad Haiphong in Indo-China ingevolge overeen
komst met de Japanners, die thans deze stad hebben bezet.
Foto Scherl)
„De eenige groote staat" zoo
schrijft de Prawda die bui
ten den oorlog blijft"
MOSKOU, 12 Nov. (Tass). De Praw
da schrijft: Twintig jaar zijn verstre
ken, sedert de fortificaties van Wrangel
op de landengte van Perekop vielen voor
den feilen aanval van het heldhaftige
roode leger. De laatste hoop der Engel-
sche en Fransche interventionnisten
was gesteld op baron Wrangel. Britsche
en Fransche ingenieurs hadden op het
schiereiland van de Krim moderne ver
sterkingen aangelegd, die onneembaar
werden geacht. De Fransche vlnnt be
waakte de toegangen. De intervc it ion-
nis ten bezaten een goede uitrusting, mi
litaire ervaring en oefening. Desniette
min verpletterden de arbeiders en hoe
ren der unie de Russische witte garde
evenals de F.ngelsch-Fransche kapitalis
ten.
De periode van interventie eindigde
met de nederlaag van Wrangel, maar de
geest van strijdlust leeft nog steeds in
het roode leger. Van de vernietiging
van de linie van baron Wrangel tot de
vernieling van de linie van baron Man
nerheim zóó loopt de weg, die is af
gelegd door het roode leger, Thans be
schikt het roode leger over een moe
dige, geharde, volmaakt uitgeruste in
fanterie. een geweldige hoeveelheid ge
mechaniseerde wapens, een ontzaglijke
artillerie, tanks, pantserwagens en een
machtig luchtwapen. Thans, evenals
twintig jaar geleden, leeft het land in
één gemeenschappelijken wensch, één ge
meenschappelijken wil de vijanden te
vernietigen, die het zouden wagen den
vreedzamen socialistischen arbeid te on
derbreken. Twintig jaar na de gebeur
tenissen van Perekop is de Sowjet-Unie
in feite de eenige groote staat, die bui
ten den oorlog blijft, welke practisch de
geheele wereld heeft, omvat, en die in
staat is zijn neutraliteit te handhaven
in vertrouwen op zijn eigen krachten.
Doelenhuis te Middelburg
door storm vernield
MIDDELBURG. 12 Nov. - Onder de
panden, die op 17 Mei te Middelburg
werden verwoest, behoort ook het be
kende doelenhuis van de schutterij van
SL'Joris aan de Balans. Van den gevel
van dit in 1582 in Vlaamschen -stijl op
getrokken pand. was het bovenste ge
deelte met als afsluiting*St. Joris met
den draak, verloren gegaan, doch het
onderste deel was blijven staan. Van
daag zou men dit juist gaan stutten
doch in den afgeloopen nacht heeft de
storm echter ook dit gedeelte geheel ver
nield.
TREINVERKEER JOEGOSLAVIË—
GRIEKENLAND WEER NORMAAL
BELGRADO, 12 Nov. (D.N.B.). De
directie van de Joegoslavische spoorwe
gen deelt mede, dat met ingang van 12
November het spoorwegverkeer tusschen
Joegoslavië en Griekenland weer nor
maal zal worden onderhouden. Voorloo-
pig echter rijdt in beide richtingen per
dag slechts één trein.
Ciano na een bombardements-vlucht boven Saloniki
Graaf Ciano is in actieven dienst teruggekeerd bij de Italiaansche luchtmacht.
Men ziet hem hier na de bombardementsvlucht van zün eskader „La Disperata"
waarbü Saloniki werd aangevallen- (Foto Scherl)
BERLIJN, 12 Nov. Het frontbericht
van het D.N.B. luidt als volgt: Het
weermachtbericht van 11 Nov. bevestigt
opnieuw een feit, dat voor de Duitsche
vergeldingsaanvallen van den laat6ten
tijd kenmerkend is, nl. het uitbreiden
van de acties in de lucht tot een steeds
grooter gebied. Zeker, Londen blijft als
de militaire centrale en het centrum
van bes tuur van Groot-Brittannië, dat
van de grootste beteeken is is voor de
voorziening en bewapening van het
lamd, het zwaartepunt van de dagelijk-
sohe aanvalleu. Doch daarnaast wor
den zeer ver van elkaar verwijderde
objecten met bommen bestookt en ver
nield.
Een veelvoud van doelen en een rus
teloos- optreden van de gevechtsmachi
nes zijn er pnachtig voor geschikt de
afmatting van de verdedigingskracht
van den vijand te bespoedigen. De Brit
sche hoofdstad is bijgevolg op 10 Nov.
en in den nacht van 10 op 11 Nov. zon
der onderbreking aangevallen.
Dan noemt het weermachtbericht van
11 Nov. een groot aantal voor den oor
log belangrijke objecten in Zuid- en
Oosl-Engeland, die gebombardeerd wer
den. Zoo zijn Zondag in Bexhill haven
installaties en stationsgebouwen getrof
fen. In twee vlak na elkaar komende
aanvallen werden spoorwegen vernield
en verscheidene opslagplaatsen in het
havengebied in brand geworpen. Ook in
de havensteden Hastings, Dover, Clac-
ton-on-Sea en Great Yarmouth waren
de Duitsche luchtaanvallen op dezelfde
doelen gericht, waarbij eveneens zware
vernielingen werden aangericht. Felle
acties werden ondernomen op de spoor
lijn IpswichNorwich, die verscheidene
malen door voltreffers onbruikbaar
werd gemaakt.
In Eastbourne en Margate zijn even
eens verkeersinstallaties zwaar bescha
digd. In Sto-wmarket vielen bovendien
bómmen in een troepenkamp West-Lut-
wort'h. Ook de aanval op een fabriek in
Chatham had een schitterend succes.
Ook hier constateerden de waarnemers
zonder eenigen twijfel verscheidene bom-
treffers, waardoor zware ontploffingen
ontstonden en groote steekvlammen om-
boogschoten. De talrijke op zich zelf
staande acties werden deels in zeer
stoutmoedige duikvluchten ondernomen.
Hierdoor stijgt de trefzekerheid van de
neergeworpen bommen, terwijl tegelij
kertijd met het grootste succes gebruik
kan worden gemaakt van de aan boord
zijnde wapens. Bij een aanval op een
troepenkamp op Dungeness een bal
konachtige landtong aan den Westelij
ken uitgang van het. Kanaal brak on
der het vliegveldpersoneel een paniek
uit. toen het aanvallende gevechtsvlieg
tuig vlak over de hangai-6 vloog en tij
dens het neerwerpen der bommen een
levendig machinegeweervuur op de
manschappen en de op het veld staande
vliegtuigen opende. Het personeel van
de Royal Air Force rende radeloos weg
en niemand dacht ook maar aan een
afweer. Op deze wijze werden hangars
en onderkomens in aanzienlijke mate
vernield, terwijl het vliegveldpersoneel
gevoelige verliezen leed.
De nachtelijke acties van het Duitsche
luchtwapen richtten zich opnieuw tegen
de grootste havenstad aan de Engelsche
Westkust, Liverpool, en tegen het in
dustriecentrum in de Midlands, Bir
mingham. Beide steden werden sedert
langen tijd dagelijks gebombardeerd,
omdat zij voor de voorziening en de be
wapening van het land even belangrijk
zijn. Verder is nog een fabriek bij Gran-
tyam met groot succes met bommen be
stookt.
De constateering, dat de Britsche ma
rine steeds minder in staat is de zee-
routes naar het moederland te verde
digen en aan de verhoogde Duitsche
activiteit op het gebied der tegenhlok-
kade het hoofd te bieden, werd op 10
Nov. opnieuw duidelijk bevestigd. Een
gevechtsvliegtuig bracht in het zeege
bied ten Oosten van Middle&borough,
dus voor de Noordelijke Oostkust van
Engeland, een koopvaardijschip van
8000 br. ton tot zinken. Met. het oog op
de dwangpositie van Engeland, waarin
het afhankelijk is van de aanvoeren
van overzee, schijnt ook dit nieuwe ver
lies, dat slechts een schakel vormt van
de niet brekende keten van het tot zin
ken brengen van vijandelijke handels-
6cheepsruimte door de marine en het
luchtwapen, smartelijk te zijn.
Britsche vliegtuigen vlogen opnieuw
alleen des nachts het rijksgebied bin
nen. Op verschillende plaatsen werden
bommen neergeworpen, doch militaire
schade werd niet aangericht, daar geen
objecten van militairen aard werden ge
troffen.
Daarom kan de hulpverlee
ning aan Noorwegen niet
omvangrijk zijn
STOCKHOLM; 12 Nov. (A.N.P.)
Prins Karei, een broeder van den Ko
ning van Zweden en voorzitter van het
Zweedsche Roode Kruis, heeft dezer
dagen een radiorede gehouden over de
hulp, welke Zweden aan Noorwegen
verleend heeft.
Er mag geen misverstand over de
Zweedsche hulpverleening jegens het
Noorsche volk bestaan en waarom zij
niet den verwachten omvang heeft aan
genomen. Vooral mag men niet denken,
aldus de prins, dat de beperking in deze
actie ontstaan is door gebrek aan sym
pathie in Zweden of door onverschillig
heid jegens het buurland, dat zoo zwaar
door de beproevingen van den oorlog
getroffen is. De beperking in onze hulp
verleening spruit uitsluitend voort uit
het feit, dat Z wed ens eigen toevoer van
goederen niet geheel gewaarborgd is. In
den komenden winter wordt in Zweden
een groote werkeloosheid verwacht en
het kan dan zijn nut hebben inzamelin
gen te houden van kleedingsstukken
enz. tot leniging van den nood onder
onze Zweedsche landgenooten. Tijdens
den oorlog tusschen Rusland en Finland
toen de Zweden laatstgenoemd land
in groeten omvang economische en hu
manitaire hulp verleend hebben was
de toestand in Zweden heel anders. De
prins sloot met een overzicht van de
Zweedsche hulpverleening aan Noor
wegen, welke tot dusver een bedrag
heeft uitgemaakt van 4# millioen kro
nen, en betoogde, dat Zweden groote
sympathie blijft koesteren jegens het.
Noorsche volk, zijn zorgen deelt als
mede zijn hoop op de komst van- betere
tijden.
Militaire bases der V.S. op
New Foundland
NEW YORK. 12 Nov. (D.N.B.). Vol-
gens berichten uit Washington heeft de
woorvoerder der marine verklaard, dat
de Placentia-baai aan de Zuidkust van
New Foundland als vliegtuig- en vloot-
steunpunt der Ver. Staten wordt inge
richt. Dit is een der bases, die de Brit
sche regecring onlangs aan de Ver. Sta
ten heeft verpacht.
WAPENSTILSTANDSDAG IN
AMERIKA
NEW YORK (D.N.B.). In geheel
Noord-Aimerika is gisteren om elf uur
den wapenstilstand herdacht door een
stilte van twee minuten. Het American
Legion hield bij het ,eeuwige licht' een
parade.
No 29 van het algemeen
distributiebon boekje
's-GRAVENHAGE. 12 Nov. De
secretaris-generaal, waarnemend hoofd
van het Departement van Handel, Nij
verheid en Scheepvaart maakt het na
volgende met betrekking tot de distri
butie van zeep bekend.
Gedurende het tijdvak van Woens
dag 13 November tot en met Vrijdag
6 December a.s. geeft de met „29" ge
nummerde bon van het algemeen dis-
tributiebonboekfe recht op het koopen
van 150 gram toiletzeep (nieuwe sa
menstelling), of 120 gram huishoud
zeep of 200 gram zachte zeep of 250
gram zeeppoeder of voorzoover
voorradig 125 gram zeepvlokken
of 250 gram zelfwerkende waschmid-
delen of 200 gram vloeibare zeep-
Voor zoover de verpakking dit toe
laat. kan de verbruiker desgewenscht
gedeelten van bovenstaande hoeveel
heden in combinatie op één bon koo
penMen zal dus b.v. op één bon 60
gram huishoudzeep plus 100 gram
zachte zeep kunnen verkrijgen-
Wasscherijen moeten voor de be
handeling van de gezinswasch gedu
rende bovengenoemd tijdvak de met
.,29" genummerde bon van het alge
meen distributiebonboékje van hun
clientèle in ontvangst nemen voor het
koopen van waschpoeder en wel één
bon per acht kilogram droog wasch-
goed. De wasscherij zal per bon 600
gram waschpoeder kunnen betrekken.
TOEKOMSTIGE TAAK VAN HET
WARTHELAND
POSEN, 12 Nov. (D.N.B De rijks
minister van financiën Schwerin Kro-
sigk heeft in een te WIFhelmswalde
(gouw Warthe) gehouden rede ver-
klaard: „Deze bodem, waarom eeuwen
lang is gestreden, moet voor alle tijden
en onvoorwaardelijk Duitsch zijn. Daar
om moet deze oorlog om de bevrijding
van het Duitsche Oosten de laatste zijn.
Het Warrheland heeft in de toekomst
een dubbele taak te vervullen: Duitsch-
land's graan pakhuis te zijn en een kin
derland, waarin vele gezonde Duitsche
kinderen kunnen opgroeien."
BERLIJN, 12 Nov. (A.N.P.) De suc
cessen van de Duitsche strijdkrachten
in den strijd tegen Engelands aanvoer
uit het buitenland stellen de moeilijkhe
den, waarvoor de Engelsche economische
leiding staat, in een bijzonder helder
licht. Uit uitlatingen van Britsche poli
tici is bekend dat het in den Wereld
oorlog is voorgekomen, dat de voorra
den van essentieel belang nog slechts
voor enkele dagen toereikend waren.
Destijds echter waren de Engelsche ra-
vitailleeringsmogelijkheden niet alleen
aanzienlijk grooter, daar de geheele
Europeesche. markt den Britten ter be
schikking stond, ook de Duitsche aan-
valskansen op de Britsche konvooien
'hadden tegelijkertijd een veel geringeren
omvang.
'Het ligt voor de hand bij een vergelij
king met den toestand van den Wereld
oorlog tot de slotsom te komen, dat de
bedreiging van de Engelsche ravitaillee
ring thans veel ernstiger is dan des
tijds. Verzekeringen van het tegendeel
van de zijde der Engelsche propaganda
houden volgens Duitsche opvatting
reeds daarom geen steek, omdat dezelf
de Engelsche politici, die zich over den
catastrofalen toestand van de ravitail
leering tijdens den Wereldoorlog geuit
hebben, .tegelijkertijd hebben aange
toond, dat de Engelsche instanties er in
14'18 in zijn geslaagd deze moeilijkhe
den voor de wereld verborgen te houden.
In Duitschland worden de officieele
verslagen uit Engeland over speciale
terreinen van het economische leven
zorgvuldig gevolgd. In het ergste jaar
van den Wereldoorlog hebben de wer
kelijke oorlogskosten 1.075 millioen pond
bedragen. In de hegrooting voor 1940/"41.
die iedere maand gewijzigd moest wor
den, daar de 'bedragen te laag bleken,
's tot dusver evenwel drieduizend mil-
ioen pond opgenomen. Enkele dagen
geleden werd van bevoegde zijde te Lon
den medegedeeld, dat de dagelijksche
uitgaven voor den oorlog gedurende de
laatste weken van 9 tot W/2 millioen
pond zijn gestegen.
Dit cijfer verklaart reeds, dat drie mil
liard pond voor het loopende jaar onvol
doende is. Door een eenvoudige verme
nigvuldiging" komt men tot een'totaal
van 4y2 milliard pond. Indien de Engel
sche minister van financiën meent, dat
hij in het loopende begrootingsjaar aan
gewone ontvangsten in het gunstigste
geval 1,46 milliard pond kan binnen krij
gen, dan zou een tekort van ten minste
3 milliard te dekken zijn.
Niet minder ernstig ziet het er op het
gebied van den buitenlandschen handel
uit. In de eerste drie kwartalen van dit
jaar bedroeg het invoero ver schot 505 mil
lioen pond, waai'door de beschikbare
hoeveelheid liquide deviezen en goud in
wezen verslonden is. Daar de omzetten
van den buitenlandschen handel voor
Engeland als gevolg van de devaluatie
van het pond. de internationale prijsstij
ging en de verhooging van de vrachtkos
ten ten minste veertig procent duurder
zijn geworden, ligt. de uitvoer (die naar
de waarde 343 millioen pond of twee pro
cent lager is dan in de eerste negen
maanden van 1939) quantitatief meer
dan vier procent onder het peil van vorig
jaar.
De invoer is naar de waarde met 33
procent tot 872 millioen pond gestegen.
Zij kan volgens dezelfde berekening
quantitatief ten hoogste tien procent ge
ringer geweest zijn dan verleden jaar.
Daar de tot zinken gebrachte schepen
van zeven millioen b.r.ton in totaal als
regel geladen waren, moet hun lading,
die in de cijfers omtrent de waarde van
den buitenlandschen handel natuurlijk
tot uiting komt, nog afgetrokken worden
van de hoeveelheid van in- en uitvoer,
die alleen beslissend is. Daaruit blijkt,
dat de Engelsche uitvoer de helft, de in
voer, die inderdaad de kust bereikt heeft,
twintig procent geringer heeft moeten
zijn dan in vredestijd.
Het gebrek aan scheepsruimte is,
naar uit onmiskenbare teekenen
blijkt, oorzaak van andere ernstige
moeilijkheden. Volgens Amcrikaan-
scihe gegevens is de staalexport naar
Engeland in September wegens ge
brek aan tonnage geringer geweest
dan in Augustus. Als de Engelschen
al niet in staat zijn het voor de oor
logvoering belangrijkste materiaal,
staal, uit Amerika te halen, dan
kunnen zij onmogelijk voldoende
schepen ter beschikking hebben voor
minder belangrijke goederen.
Daarop wijst ook het feit, dat met alle
middelen is gepoogd om in Amerika an
dere vrachtschepen te koopen. De Arae-
rikaansche reedèrs weigeren evenwel
nog meer scheepsruimte af te geven,
nadat zij hun met verlies werkende een
heden de laatste maanden tegen fancy-
prijzen naar Engeland hebben verkocht.
De Britsche inkoopcommissies probeeren
nu bij Amerikaansche werven bestellin
gen op te geven, die echter niet kunnen
worden aangenomen met het oog op het
feit. dat deze industrie door de Ameri
kaansche bewapening in beslag wordt
genomen.
Interessant is voorts in dit verband,
dat in West-Atlantische havens omvang
rijke eenheden neutrale tonnage zijn op
gelegd. De officieren en equipages van
deze scbepen het zijn behalve andere
nationaliteiten vooral Noren en Denen
weigeren naar Engeland te varen en
zijn voor den duur van den oorlog liever
werkloos.
De drie aangehaalde voorbeelden wer
pen slechts even een flits op de economi
sche situatie in Engeland. Zij zijn daar
om van bijzondere beteekenis, daar zij
met officieele Engelsche of Amerikaan
sche berichten te staven zijn. Zonder
meer kan worden aangenomen, dat er
nog veel meer kritieke punten in het
Engelsche economische leven bestaan,
die men niet. aan de internationale be
oordeeling heeft prijsgegeven. De hout
voorziening. de schroot voorziening, het
ontbrekende papier, bet tekort aan staal,
het gebrek aan werktuigmachines voor
de wapenindustrie en nog veel meer be
hoort hiertoe.
Vandaag gaat de zon om 17-52 uur j
onder. Zonsopkomst op Woensdag
13 November' is om 3.53 uur. Gedu-
rende den tusschenliggenden tijd j
moet worden verduisterd.