IERLAND VREEST
EEN INVAL
V on Papens onderhoud
met Inoenu
mm
Opnieuw ontvangen Wol 100%
Tokio sluit een verdrag met
Nanking - regeering
DE EEMLANDER
Zaterdag 30 November 1940
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arniiemsche Poortwal 2a
39 e Jaargang No. 132
Vrije keuze van woonplaats en vrije
handelsmogelijkheden toegezegd
voor Japanners in China
REDDINGSCELLEN
OP ZEE
Alle bedreigde punten aan de kust
staan onder bewaking
Het geheele volk
achter kabinet-
de Valera
Nauwer contact
met
Joegoslavië
Medische Hulp
Onderteekening
van het verdrag
te Nanking
Behoedt Uw voet-
zo oa/s het wioetl
Bijzetting van
Codreanu's
overschot
Japonnen, Deux-pièces, rokken, blouses, alles Fa. DUIM BURGER
tricot 100% wol. Nuttige St. Nicolaas geschenken Dames- en Kinderconfectie - Arnh.weg 26
AMERSFOORÏSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS Per 3 ®aandeD voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week I 0 15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2-85. Afzonderlijke nummert f 005
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620
RIJS DER AOVERïElVUEN vanl4 regels 11.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
- elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijt. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
TOKIO, 30 Nov. (D.N.B.). Ale ge
volg van de tu66chen Nanking en Tokio
inzake de liquidatie van het Chineesche
conflict gevoerde besprekingen is een
verdrag tot stand gekomen, dal heden
onderteckend wordt en daarmede te
vens in werking treedt. Dit verdrag be
staat naar uit betrokken perskringen
verluidt uit een inleiding en negen
korte paragrafen, terwijl de bij het ver
drag behoorende twee aanvullende over
éénkomsten elk vijf artikelen beslaan.
Overeenkomstig de verklaring van prins
Konoje over het gemeenschappelijke
doel van een nieuwe ordening in Oost-
Azië spreken beide mogendheden in de
inleiding den wensch uit naar vrede in
Wang Tsjing Wei, leider der Chinèe-
sche Nanking-regeering.
(Foto% Archief U.D-)
0ö6t-Azië en daarmede tevens naar den
wereldvrede.
In de volgende artikelen beloven de
beide verdragsluitende mogendheden el
kaar wederkeerig respect voor de souve-
reiniteit en onschendbaarheid van hun
gebied, alsmede verdieping der vriend
schap en der cultureele betrekkingen en
beloven zij de daartoe noodige maatre
gelen te nemen. Zij willen elkaar we
derkeerig bii.de bestrijding van commu
nistische actie van eiken aard steunen.
Daartoe zullen Janansche troepen gele
gerd worden in Binnen-Mongolië en op
bepaalde punten van Noord-China. Tij-,
dens den duur der bezetting zal worden
samengewerkt om rust en orde te hand
haven. China zegt Japan het recht toe,
doelen van de vlonf te stationeeercn in
bepaalde Chineesche havens met het
oog op den tegen woord i gen toestand.
Een ander artikel betreft de nauwe
economische samenwerking volgens d,e
beginselen der gelijkgerechtigdheid en
wederzijdsch nut alsmede de nauwste
Japansche medewerking bij het ont-
sluiten van de bodemschatten vooral in
Noord-China en Mongolië, voorts hij de
ontwikkeling van don handel in het he-
nedendal van de Yangste. Japan be
looft, na de versterking d,cr wederziid-
sche hetrekkingen. de afschaffing dsr
exterritorialiteit en liet teruggeven der
nederzettingen in overweging te nemen,
waartegenover Ghina vrijheid van ves
tiging en vrije handelsmogelijkheden
aan de Japanners in China toezegt.
D? aanvullende overeenkomsten be
treffen den toestand, welke een gevolg
js van de nog bestaande vijandelijkhe
den, waarbij de Chineesche regeering,
door dien overeenkomstige maatregelen,
zal aanpassen Zii behelzen d.e Japan
6che toezegging, dat de Japansche troe
pen zich hinnen twee jaar 'na herstel
van den vrede, uit heel China zullen te
rugtrekken alsmede de Chineesche ver
plichting schadevergoeding aan Japan
sche burgers uit te keeren.
Voorts is er nog een overeenkomst,
waarbij aan Chini het recht van be
lastingheffing en de controle op den
buitenlandschen handel wordt terug
getrokken in het kader van de Chi-
meesch-Japansche samenwerking, en
waarbij voorts de onvoorwaardelijke tp-
rugkeer van de Chineesche f i'hripks-
oomplexen en mijnen alsmede een
nieuwe ordening van het verkeerswe
zen in uitzicht wordt gesteld.
Uit Sjanhai wordt gemeld, dat de
in bovenstaand verdrag principieel
vastgelegde beloften der regeering
van Nanking om den Jap innen»
voortaan vrije keuze van woonplaats
en vrije handelsmogelijkheden in
China te verleenen, sterk de aan
dacht van buitenlandsche kringen
te Sjanghii heeft getrokken, omdat
tot dusver het verblijf en de moge
lijkheden om handel te drijven in
China voor buitenlanders rechtèns
tót bepaalde gebieden en verdrags
havens beperkt was. Dit gold tot
dusver voor burgero van die lap-
den, die van hun exterritorialitèits-
r°chtèn hadden afgezien.
In Angelsaksische kringen vreest men
dat hun bij het drijven van handel voor
het eerst nadeelen üit de exterritoriali
teit zullen ontstaan en dat de vermelde
verdragsclausule het uitgangspunt zal
zijn van een actieve politiek der regee
ring van Nanking in den zin der af
schaffing van de exterritorialiteit.
Het Japansche blad „Tsjoegi Sjogyo
Sjimpo" schrijft in een hoofdartikel, zoo
meldt Domei uit Tokio, dat de regeering
van Tsjoengking thans voor de vraae
gesteld wordt den strijd tegen Japan
voort te zetten of vrede te sluiten-
Tsjang Kai Sjek is echter volkomen af
hankelijk van de verdere hulp van de
Vereenigde Staten, Gront-Brittannië eri
Sovjet Rusland. De Japansche regeering
volgt de ontwikkeling der internationa
le gebeurtenissen nauwlettend, met het
oog op de regeling van de geheele Chi
neesche kwestie.
Koor in nood verkeerende
vliegers
BERLIJN. 30 Nov. (A.N.P.) Be
halve de reddingsvliegtuigen gébruikt
men thans van Duitsche züde liog èen
ander reddingsmiddel voor in hood
verkeerende vliegers dat door zün
oorspronkelijkheid belangwekkend is-
Het bestaat uit een van het Roodè
Kruis voorziene boei. welker bovenge
deelte eenigszins doet denken aan eèn
telefooncel. Rondom de boei zijn lijnen
uitgelegd, waardoor zii gemakkelijker
kan worden bereikt. Langs een wentel
trapje komt men in een betrekkelijk
groote ruimte, die slaapgelegenheid
biedt .voor vier personen en voorzien
is van wollen dekens, trainingspakken
warme schoenen, proviand, drinkwa
ter kookgerei, een apotheek en gezel
schapsspelen. Doör vlaggen of rook-
seinen kan worden aangegeven, dat
een cel bezet is. De boeien worden da
gelijks gecontroleerd, ook ter aanvul
ling van de voorraden.
(Bijzondere correspondentie)
DUBLIN, eind November
HET wordt met den dag duide
lijker, dat Ierland aan den
vooravond staat van groote ge
beurtenissen, die hun schaduwen
ver vooruitwerpen. Men bereidt
zich voor op alle mogelijke even
tualiteiten. Het Iersche volk is be
reid om met de wapenen in de
hand zijn vrijheid en neutraliteit
te verdedigen, waar en wanneer
dit ook noodig zou mogen blijken.
Volgens de jongste berichten is de
Iersche regeering, met de Valera aan het
hoofd, vastbesloten de neutraliteit des
lands ook in de toekomst te blijven ver
dedigen. Zij heeft een verklaring uitge
geven, volgens welke onvoonvaardeliik
moet worden vermeden dat Ierland de
arena wordt, waarin de oorlogvoerenden
hun geschil uitvechten. Ierland zal met
geweld van wapenen elke poging keeren
om zijn neutraliteit aan te randen.
De regeering hoont dat deze verkla
ring voldoende zal blijken om de beidé
strijdende partijen er van te weerhou
den, te trachten den oorlog over te bren
gen naar de kusten van Ierland, daar dit
noodzakelijkerwijze het land in de ar
men van de tegenpartij zou drijven. Om
echter den noodigen nadruk te verleenen
aan het standpunt, dat Ierland inneemt,
is hef leger versterkt, en bovendien is
den afeelnonén zomer e,en groote forma
tie ..plaatselijke veiligheidstroepen" in
het leven geroepen, die in geval van oor
log en in overeenstemming met het vol
kenrecht onmiddellijk aan den strijd zou
deelnemen.
De bevolking is eensgezind
r^OORDAT men een aanvang maakte
1 met. het recruteeren van deze .„vei
ligheidstroepen" telde, het Iersche leger,
met inbegrip van zijn reserven, 25.000
man. Thans echer. wordt de sterkte van
het leger, met inbegrip van de ..veilig
heidstroepen". geschat op 184.000 man
Hoeveel man hiervan tot het eigenlijke
leger belmoren, staat niet vast- Men
schat echter dat het leger, te zamen met
het militaire deel van de. „veiligheids
troepen" 100.000 man sterk is.
Naar de Valera verklaarde is de
verdedieing van de Iersche neutrali
teit de politiek, waarin het geheele
volk achter de regeéring staat. Zii
heeft niet alleen' de goedkeuring van
de regeering, doch ook van de oppo
sitie onder Cosgrave en van dö La-
bourparty. Zij kan dus rekenen op
onvoorwaardelijken steun van de
drie voornaamste politieke partijen
van Ierland.
De eenige partij, die er afwijzend te
genover staat, is de I.R.A., de Irish Repu
blican Army, die de onmiddellijke aan
sluiting van Ulster bij Eire eischt. Er
wordt levendig van gedachten gewisséld
over de vraag, of het mogelijk zou zijn.
dat Engeland afstand deed van Ulster,
indien Eire te -bewegen was om de zijde
van Groot-Brittannië te kiezen of het al
thans machtigde, gebruik te maken van
de begeerde steunpunten voor zijn vloot.
Hiertegenover verklaren echter
Iersche politieke kringen, dat Ier
land alleen door een vijandelijke in
vasie of door een desbetreffend be
sluit van de Dail in den oorlog zou
kunnen worden medegesleept. Ove-
rigéns zouden de Ieren ook niet
door een dergelijk verleidelijk aan
bod te bewegen zijn om de strijdbijl
tegen Engeland te begraven ook
niet, als het voorstel aan de Dail
werd voorgelegd.
Overigens zijn de eerste verdedigings
maatregelen ^aanmerkelijk bespoedigd
na de ineenstorting van Nederland en
België. En al heeft de Iersche leger
macht niet veel te beteekenen, wan
neer men ze vergelijkt met de andere
Europeesche legers toch moet er op
worden gewezen, dat een invasie van
Ierland gepaard gaat met moeilijkheden
van buitengewonen aard. In elk geval
echter staan de Iersche strijdkrachten
bereid om "het hoofd te bieden aan een
eventueelen aanvaller. Het leger kan
op elk gewenscht oogenblik en op elk
gewenscht punt sterke, gemotoriseerde
strijdkrachten in het gevecht werpen.
En alle kusten, havens en gebieden, die
blootstaan aan een inval door vijande
lijke troepen, staan onder voortdurende
bewaking.
Het is zeker niet te houd gesproken
van de Valera, wanneer hij beweert, dat
het transche volk achter de regeering
staat. Iedereen kent de fanatieke geest
drift. welke de Ieren bezielt, wanneer
dé vrijheid van hun land in gevaar ver
keert. Ongetwijfeld zullen zij in de ure
des gevaars als één man naar de wa
nenen griinen, om den aanvaller te lijf
le gaan. 1-Tet vechten is den Ier tot een
tweede natuur geworden vooral in
de- afgelnopen jaren van revolutie, op
standen en verdere onlusten. Het is
niet alleen met het leger, dal een in
valler rekening heeft te houden, doch
met het eehëele Iersche volk.
Berlijnsche politieke kringen beoordeelen de
ontwikkeling in Zuid-Oost-Europa met
rustig vertrouwen
ANKARA, 30 Nov. (D.RB.) -
De president der Turksche repu
bliek, Is?/3t Inoenu, heeft Vrijdag
middag den Duitschen ambassa
deur Von Papen ontvangen. De
Turksche minister van buiten
landsche zaken, Saradjogloe, was'
bij het onderhoud, dat meer dan
een uur duurde, tegenwoordig.
Van welingelichte zijde wordt om
trent het onderhoud tusschen den
Duitschen ambassadeur Von Pa
pen en den president der Turk
sche republiek, Inoenu, vernomen,
dat alle kwèstiès besproken zijn
welke voör beide landen van be
lang zijn.
De hoofdredacteur van hét grootste
Turksche dagbl. Cumhuriyet, publiceert
Donderdag in zijn blad een klaarblijke
lijk van officieuze zijde geinspireerde
informatie uit Ankara, waarin de te
genwoordige houding van Turkije wordt
gekarakteriseerd en waaruit tegelijker
tijd blijkt, in welke mate de toestand
van Turksche zijde als ontspannen
wordt beschouwd.
In de genoemde informatie wordt ge
zegd: Turkije heeft zich er van over
tuigd, dat Rusland en Duitschland het
er over eens zijn den vrede op den Bal
kan te behouden en dat dit een voor-
nemén is, dat ook den steun van Tur
kije waardig is.
Verder, zoo wordt hierin gezegd, heeft
men in Ankara de overtuiging gekre
gen, dat men van den kant van Bulga
rije, dank zij aandrang van Duitschland
en Rusland in Sofia, geen politiek van
avonturèn te verwachten! heeft.
Joegoslavisch contact
met de asmogendheden
Van bevoegde Duitsche zijde zijn nog
geen verklaringen afgelegd over de ge
ruchten, dat te Berlijn een bezoek van
Joegoslavische staatslieden te verwach
ten zou zijn. Alleen Europapress meent
te weten. dat. men van Joego-Slavische
zijde met de spilmogendheden in nau
wer contact getreden is en dat dit con
tact de laatste dagen belangrijk inten
siever is geworden. In dit bericht wordt
er verder op gewezen, dat er binnen
kort bezoeken te verwachten zouden
zijn, waaraan in het kader van den alge-
meenen politieken toestand groote hetee-
kenis zou kunnen worden toegekend.
In dit verhand trekt een verklaring
van den Italiaanschen gezant in Joego
slavië. Namelly, dpn aandacht, die er
zoo juist in epn onderhoud met journa
listen op wees. dat de economische poli
tieke en cultureele hetrekkingen tus
schen Italië en Joego-Sla\ië van den
besten aard zijn en zich steeds sterker
ontwikkelen. De regeeringen van heide
landen streven er naar hun vri»«d
schappelijke betrekkingen te versterken
en te verdiepen.
Voorts schijnt het feit van belang,
dat volgens berichten uit Zuid-Oost-
Europa de bezorgdheid tengevolge
van het Italiaanseh-Grieksehe con
flict. die door vele geruchten bèvor-
derd werd, intusschen voor een \eel
rustiger beoordeeling heeft, plaats
gemaakt, zoodat in de landen, die
er het meest hij geïnteresseerd zijn-
van een ontspanning gesproken
wordt.
De besprekingen, die de Duitsche ge
zant te Ankara. Von Papen, na terne-
keer op zijn post mei vooraanstaande
Turksche staatslieden gevoerd heeft,
hebben in het Zuid-Oosten in verband
met de tegenwoordige ontwikkeling
sterk de aandacht getrokken en vormen
klaarblijkelijk een belangrijk element
in de beoordeeling van den toestand
De mededeeling. dat de Duitsche ->r
zant te Boekarest. Fabricius. in a'lerijl
naar Berliin gereisd is. is overigens niet
itiist. De Dui'sehe gezant bevindt zich
op zijn post te Boekarest.
Alle teekenen wiizen er on. dat men
oók te Berlijn de verdere ontwikkeling
Van den toestand in Zuid-Oost-Europa
met rustig vertrouwen beoordeelt.
Caritza slechts een episode
Wat de militaire situatie in het
Grièksch-Italiaanschè conflict betreft, is
men er te Berlijn van overtuigd, dat
Caritza slechts een episode beteekent,
waarover, zoo als een Duitsch blad
schrijft, niemand meer spreken zal,
wanneer de ItaliaanschEngelsche
strijd opi de heerschappij in de Mid-'
dellandsche Zee eens in zijn beslissend
stadium gekomen is.
Voor de-beoordccling van de politieke
situatie in het licht van het Grieksch—
Italiaansch conflict is een artikel van
liet Neue Wiener Tageblatt interessant,
dat de traditie getrouw veel aandacht
aan de problemen van het Zuid-Oosten
wijdt. De Grieksche verklaring, flat
Griekenland „niet alleen voor zichzelf,
doch ook voor de vrijheid van de an
dere Balkanvolkeren strijd", beant
woordt het blad, met vast te stellen, dat
Griekenland niet voor de andere Bal-
kanvölkeren strijdt „die'dank zij de po
litiek van de spilmogendheden en van
Rusland den diepsl.cn vrede genieten",
doch voor Engeland. Het blad verge
lijkt de tegenwoordige positie van Grie
kenland met die van die staten in het
Zuid-Oosten, die onlangs tot het drie-
mogendhedenpact zijn toegetreden, of
die zónder deze formeele toetreding
vriendschappelijke betrekkingen met
de spilmogendheden of met Rusland
onderhouden. Zij genieten den vrede,
die Griekenland verspeeld heeft.
Zondag hebben dienst de volgend©
geneesheeren:
Breed veld. Kon. Wilhelminastraat 5;
tel. 5625.
Linschoten, v. Perseynstr. 27; tel. 6808<
Hulp wordt alleen verstrekt voor ziek
tegevallen, die medische hulp dringend
noodig hebben.
Zondag heeft dienst de apotheek van:
Jos. Haan. Julianaplein 3; tel. 4600.
Kraan. Oude Soesterweg 89; tel. 4893.
Zondag hebben dienst de vroedvrou-
wen:
Mei v. d. Grient. Breestraat 8b;
tel. 6830.
Mej. de Leuw. Soesterweg 15: tel. 4973.
NANKING, 30 Nov. (Domei) Gene
raal Noboejoeki Abe, de buitengewoon
ambassadeur en gevolmachtigd gezant
vin Japan, en Wang Tsjing Wei, de
president der nationale regeering van
China, hebben Zaterdagmorgen formeel
hun handteekening geplaatst onder het
verdrag, dat de grondslagen vastlegt
voor de betrekkingen tussch.en heide
landen, en waarmede de normale be
trekkingen hersteld worden, die verbro
ken werden op 7 Juli 1937. toen het
eerste schot weerklonk op de Marco
Polo-burg nabij Peking, dat het begin
beteekende van de vijandelijkheden tus-
echen' Japan en China.
De historische plechtigheid van de
onderteekening der stukken had plaats
in de hoofdzaal vin het regeerlngsge-
bouw te Nanking, in de schaduw van
den purperen berg, waar het gedenk-
teeken voor Soen Yat Sen, den stichter
van *de Chineesche republiek, hoog op
rees tegen den onbewolkten blauwen
hemel. Er heerschte een druk verkeer
van officieele en militaire auto's op de
Tsjoengsjanl lan, den hoofdverkeers-
wég van Nanking.
Het eerst arriveerde Wang Tsjing
Wei, de president van de nationale re
geering. met zijn minister van finan
ciën, zijn minister van pers en propa
ganda en zijn minister van handel. Tien
minuten later arriveerde de Japanschp
ambassadeur generaal Abe, met een
ambtenaar van de Jlpansche ambas
sade, den directeur van de afdeeling
verdragen van het Japansche departe
ment van buitenl indsche zaken, gene
raal Kagesa, admiraal Soega e.a.
Precies om 10 uur traden heide dele
gaties de zaal binnen, begroetten elkaar
en nimen haar plaatsen in. Abe en
Wang Tsjing Wei plaatsten hun hand
teekening onder het. verdrag en vol
tooiden daarmede de onderhandelingen
die vijf maanden geduurd hebben.
WALLACE IN MEXICO
MEXICO-STAD. 30 Nov. (D.N.B.) De
nieuwe vice-president der Vereenigde
Staten. Henry Wallace, is in de hoofd
stad van Mexico aangekomen. Hij wern
plechtig door de autoriteiten ontvangen.
Toen Wallace was aangekomen in de
particuliere woning van den Amerikaan
schen ambassadeur Daniels, trachtte een
groep personen stecncn te gooien naar
het ambassadegebouw, dat naast de wo
ning van Daniels is gelegen. De betoo-
gers riepen „Weg met de Vereenigde
Staten" en „Leve Almazan". Veertig per
sonen werden gearresteerd. De woning
van den ambassadeur werd onder sterke
bewaking gesteld.
Laaf ze regelmatig behandelen dey
lANGESTRAAT 56 TEL.3IIÖ
PEDICURE MASSAGE
BOEKAREST, 30 Nov. (D.N.B.i Van
ochtend is in Boekarest het stoffelijk
overschot van Codreanu en de tegelijk
met hem vermoorde dertien legionnairs
plechtig bijgezet in het groene huis,
den zetel van de legionnnaire beweging
in Boekarest, waar het een laatste rust
plaats zal vinden.
De plechtigheden begonnen met een
godsdienstoefening in de legionnaire
kerk in Boekarest, waar de kisten sinds
drie dagen stonden opgebaard.
Na de aankomst van den leider van
den staat, generaal Antoncscu, legden
rijksleider' Üaldur von Shirach den
krans van den Führer en de leider der
buitenlandsche organisatie van de N-S.
D.A.P., gouwleider Bohle. den krans van
den plaatsvervanger van den Führer,
Rudolf 1-Iess, bij de kist van Codreanu.
De krans van den Führer was versierd
met een lint. waarop de handteekening
en de standaard van den Führer ston
den. Na de Duitsche delegatie legden de
Italiaansche gezant een krans van den
Duce en een speciale afgezant een krans
van de fascistische partij neer.
Vervolgens werd een plechtige kerk
dienst gehouden, waarbij aanwezig wa
ren de leider van den staat, generaal
Antonescu, de plaatsvervangende minis
ter-president en leider der legionnaire
beweging, Horia Sima. de vertegenwoor
digers van den Führer en van Rudolf
Hess. voorts de Duitsche en de Italiaan
sche gezant, de Spaansche en Japansche
zaakgelastigden, do generaals der Duit
sche missie van leger en luchtwapen. be
nevens leden van het corps diploma
tique.
Na den kerkdienst trok de rouwstoet
dooi- de geheele stad naar het groene
huis.
HONGAARSCHE GEZANT IN
AMERIKA TREEDT AT
WASHINGTON. 30 Nov. (D.N.B.).
De I-Iongaarsche gezant Peleyi heeft een
bezoek gebracht aan den minister van
buitenlandsche zaken. Hull, en hem
medegedeeld, dat hij uit den Hongaar-
schcn dienst getreden is en als parti
culier persoon in de Vereenigde Staten
zal blijven. Naar verluidt, koesterde de
bejaarde gezant reeds langen tijd het
voornemen om af te treden.
o<x>^<x>ooo<><xxx><x><>oooo<><><>
DE VERDUISTERING
Vandaag gaat de zon om 17.32
uur onderZonsopkomst op Zondag
9.34 uur.
Zondag gaat de zon om 17-34 uur
onder. Zorropkomst op Maandag 9 36
uur.
Gedurende den tusschcnliggenden
tijd moet verduisterd worden.
De maan komt morgen op om 8.32
uur en gaat om 17-24 uur onder. In
den nacht van Zondag op Maandag
komt de maan op om 9 29 uur en
gaat onder om 18-26 uur.
oo<>óok>ooo<xxxxxxx><xx>o<><><>o<x>
I MOOISTE WAf MEN GEVEN KAN
U v n Parjpluie van SPIEKERMANN
langestraal 31 Telefoon fiSS3
Tel. 3977 GEOPEND VAN 9—5-30 VUR N-M.
