Geen loonsverhooging
zonder goedkeuring
De Winterhulp-collecte
werd een succes
Een woord tot opvoeders
studenten en leerlingen
Distributie van
vaste
brandstoffen
Auto door boomen
gereden
HAMSTERAAR IN
HET GROOT
SCHOTERMAN'S
OUDE GËNEVER
Een toelichting op de desbetreffende
verordening
OOK INITIATIEF
VAN DEN STAAT
ZONDER C.A.O.
DE VERLICHTING
VAN ETALAGES
ER IS OVER HET ALGEMEEN
MILD GEGEVEN
Tweede collecte
op komst
Collecte te Amsterdam
bracht f 42.000 op
Distributie honden- en
kattenbrood
Ie BLAD PAG. 3
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
MAANDAG 2 DECEMBER 1940
BINNENLAND
Radiorede van
prof. dr. J. v. Dam,
den nieuwen secretaris
generaal voor
Opvoeding
ISTERAVOND heeft over de zen-
ders Hilversum I en Hilver
sum II prof. dr. J. van Dam, secre
taris-generaal van het departement
van Opvoeding, Wetenschap en Cul
tuurbescherming een rede uitge
sproken waaraan het volgende is
ontleend:
„Nu ik het ambt van secretaris-gene
raal van het departement van Opvoe
ding. Wetenschap en Cultuurbesoher
jning heb aanvaard, stel ik ;r prijs op.
PROF. DR. VAN DAM
Foto archief U D.)
het woord te richten tot alien, dis be
trokken zijp bii de opvoeding van ons
opgroeiend geslacht en in de jeugd en
in de toekomst van onze cultuur be
langstellen. Ik mag dus aannemen tot
alle Nederlanders. Maar in het bijzon
der richt ik mij tot ouders en opvoe
ders en allen, d.le opgevoed worden, de
leerlingen der Nederlandsche scholen
en de studenten der Nederlandsche uni
versiteiten en hoogescholen.
Wat wij tihans beleven, is het noodlot,
of. zoo men wil, het voorrecht, van
slechts enkele generaties van menschen
We .beloven niet een oorlog, maar een
omwenteling, 3en revolutie, die uitein
delijk aan onze wereld een uiterlijk zal
geven, dat in vele essentieele dingen af
wijkt van dat van de vroegere. In dit
licht bezien, mae ik u erop wijzen, dat
(het nogal meevalt. Deze revolutie is vol
strekt niet zoo bloedig en heftig als
vroegere waren, omdat zii voltrokken
wordt ioor den wil van een macht, die
in de eerste plaats op ordening. ni?t op
wanorde en chaos is gericht. Wij Ne
derlanders kunnen aan de ontwikkeling
van die revolutie niets af of toe doen.
Het eeniae. wat wij kunnen en naar mijn
overtuiging mnpten.' is, ervoor zorgen,
dat de gevolgen van deze revolutie voor
ons volk. voor onze kinderen, zegenrijk
worden.
Want dit is hef. wat ik vooral tot de
Nederlandsche ouders zou willen zeg
gen: wij. oudprs. moeten er ons van be
wust' zijn. dat wii de maatschappij niet
voor ons zelf bouwen, maar voor onze
kinderen, en dat die maatschappij in
hun belang een gelukkigen vorm most
krijgen. Zij moeten ervan worden door
drongen. dat de nnoden van dezen tijd
niet tevergeefs zijn geweest en dat er
na d^zen tijd een voor Europa geluk
kiger periodp zal aanbreken. Daartoe
moeten zii worden opgevoed, in een
geest, waarbij het Nederlandsche 'ele
ment met allen behoorlijken nadruk
wordt geaccentueerd, maar die niet wil,
dal de verhouding tot andere volkeren,
met name het Duitsohe volk, en de ver
houding van de verschillende volks
groepen onderling, die immers alleen in
de middelen, niet in het doel verschil
len. wordt vertroebeld. Wii zijn allen
Nederlanders en willen dat blijven. Wie
bij zijn kind thans inplaats van liofd
en saainhoorigheidsgevoel haat en on
verdraagzaamheid kweekt, schaadt
daarmede niet alleen ziin eigen kind,
maar ook de Nederlandsche volksge
meenschap, waarvan het later deel zal
uitmaken.
De schoolboeken
In dit licht, moet men ook een maat
regel zien, die onder alle betrokkenen
veel opwinding cn misverstand heeft
veroorzaakt, de kwestie van de z.g.
„verboden" schoolboeken. In werke
lijkheid zijn er eeen schoolboeken ver
boden. Er ziin twee groepen van hoe
ken uit het verkeer genomen: die hop
ken. dip een of meer in de tegenwoor
dige situatie ongeschikte of. wat rnpcr
voorkomt dr.n men aanvankelijk zou
meenen. voor hot Dnitsche volk en ziin
leiders kwetsende passages bevatten
en daarnaast die bopken. die de daar1,
ingestelde controlecommissie tenv
volge van tijdgebrek op den daaryom
gestelden termijn nog niet had kunnen
controleeren Deze hoeken zullen zoo
spoedig mogelijk aan het onderwijl
worden teruggeven zoo noodig. na'lai
de noodzakelijke wiizigjngen met me
dewerkine van de uitgevers en het dn
ceerend pprs^neel Her scholen zii*1
aangebracht. Ik hen ervan overtuigd
dat ik op de medewerking van de/«
h<"de groepen geen vergeef6ch beroe;
doe..
Tot de opvoeders in meer specia'en
zin, tot. hen dus. die aan een Neder
landsche school onderwiis geven, kan
mijn raad gppn andere ziin: bederft dc
resuliaten van uw onderwijs niet door
af te breken, irmtaa's van op te hou
wen cn duldt niet, dat anderen, b v.
sommige van uw leerlingen, dat on
derwijs ondermijnen. Ik heb het ambt
van secretaris-generaal op mij genomer.
in de overtuiging, dat bet Duitsche
bestuur, dat thans ons land regeert,
wensebt. dat ons onderwijs in strikt
Npderlandschen zin wordl gegeven en
naar behoefte wordt uitgebreid en ver
beterd. Het streven naar verbetering
van het onderwijs in het Nederlandse!)
en naar verdipping van ons besef van
\ederlandscban zal door hen niet wnr
den belet, wel uit den aard der zaak
en voor iederen weldendendp volko
men hpgrijplijk- pen onderwijs, dn'
vijandschap en wanbegrip kweekt te
genover het Duitsche volk en zijn lei
ders. Tegen dit laatste moge ik u zoo
nadrukkelijk waarschuwen'
Uitwisseling van denkbeelden en me
thodes op hel gebied van het onderwijs
tussehen Nederland en Duitschlanw.
verheferinc ook van het onderwijs in
de Duitschp taal en cultuur zpl voor
ons volk zoowel geestelijk als male-
rieel heilzame gpvo'gpn hebben. Maar
vooral zal het ondenviis in Nederland
sche taal en cultuur een aanzienlijke
uitbreiding en vernieuwing moe'cn
ondergaan.
Een woord tot studen
ten en leerlingen
Thans nog een woord tot hen, die op
gevoed worden, de leerlingen der Neder
landsche scholen, universiteiten en
hoogescholen. Tot de leerlingen der
lagere scholen wil ik kort zijn. omdat
zij, gelukkig voor hen. nog weinig be
grip hebben van de groote gebeurtenis
sen van het heden. Ik weet. dat er ondei
jullie veel over politiek, over den oorlog
en over al het nieuwe, wat er op straat
te zien is. wordt gepraat en geruzied
Laat dat, en praat over de dingen van
je eigen leven. Ik kan jullie beloven, dat
we wat meer tijd gaan geven aan gym
nastiek en sport!
Jullie, leerlingen van de middelbare
scholen, bent er lang niet het slechtst
aan t.oe! Jullie hebt het voorrecht, om,
wanneer jullie over eenige jaren de
maatschappij binnenstapt, een. naar wij
allen hopen en verwachten, vredige en
bevredigde wereld open te zien staan,
een wereld, die plaats biedt aan een
ieder, die zijn handen uit de mouwen
weet te steken, zijn hoofd weet te ge
bruiken en de kunst verstaat, te profi-
teeron van al. wat jullie thans leeren.
Maar jullie bent je van dat voorrecht
maar nauwelijks bewust. De leerlingen
van de middelbare scholen zijn verdeeld
in tal van groepen en gewikkeld in tal
van politieke twisten en harrewarre-
rijen. Ik geef jullie den goedgemcenden
raad: houdt daarmee op. Weet. dat jullie
samen eens de wereld moet ophouwen,
kweekt die gezindheid reeds nu in jullie
binnenste aan. Weest ervan overtuigd,
dat zij. die jullie onzettcn tot 'dien strijd,
geenszins hot welzijn van het Neder
landsche volk beoogen en wellicht zijn
ondergang veroorzaken. Geeft elkaar
ook bij ernstige verschillen van meening
de hand en weest, wat in een tijd als
deze noodzakelijk is, kameraden!
En dan een woord tot de studenten!
Het valt mij gemakkelijk, tot u te spre
ken. omdat ik door jarenlange practijk
gewend hen, met u om te gaan en 'in
dien omgnne nooit penige wanklank heb
ervaren, ia. uit den omgang met u
steeds weer nieuwe kracht heb geput!
Maar het valt mij ook moeiliik, omdat
het pxnprimenfpple beeld, dat ik mij van
u. studenten, heb gevormd, zoo weinig
schiint te ldonnen met de werkelijkheid,
zooals ik die "it mederleelingcn van de
meest verschillende um'vprsitaire centra
meen te moeten opmaken.
Het heeft geen zin. struisvogelpoli
tiek te spelen: er zijn reeds hooge
scholen door de Duitsche overheid
gesloten, en er zullen meer volgen,
wanneer gij niet na de Kerstvacantie
.tot bezinning bent gekomen.
Gij zijt ontevreden en gij uit dat op
een wijze, waarmede gij niemand in het
land, ook niet degenen, voor wie gij op
treedt eenig goed doet en waarmee gij
niemand in het land meer schaadt dan
juist u zelve! Want de sluiting der uni
versiteiten beteekent niet slechts, dat
aan u het voorrecht ontnomen wordt,
aan onze voeten Ie zitten en aan ons,
om u wijsheid mede te geven. Dat ware
te verdragen, vooral omdat u in dat
opzicht aan lange vacanties bent ge
wend. Maar het heele werk staat stil,
het pr'actische werk, dat voor velen den
weg naar de maatschappij beteekent.
Uw eigen onwikkeling wordt ernstig ge
schaad! Uw houding is negatief en af
brekend.
Kijk eens, in rustige tijden wil ik
graag aan studenten het recht toeken
nen. ontevreden te zijn met den gang
'van zaken. Als gij dat niet was. dan zou
cr van u later in de maatschappij geen
vernieuwing uitgaan. Gij moogt ook nu
nog gerust aan ons ouderen verwijten,
dat wij ons te weinig hebben verzet
tegen de sleur, die de dingen liet komen,
zooals ze kwamen. Maar dit is geen tijd
voor mopperen en omstandigheid. Het is
een tijd. waarin veel werk moet worden
verzet, waarin opgebouwd moet worden.
Daartoe is tucht noodig. en tucht is ver
reweg het best te verdragen in den vorm
van zelftlcht! Tk hoop en verwacht van
u, Nederlandsche studenten, dat u in
deze vacantia den wee naar deze mooi
ste menscheliike eigenschap zult vinden.
Wij allen. Nederlanders, moeten ons
voorbereiden on een-wereld, die anders
zal zijn dan zij vroeger was. en die. naar
wij vurig honen, beter zal worden dar
de wereld. die in Versailles werd gecon
strueerd. Ik doe daarom een hero'en op
u a.llen. Nederlanders, om positief te
willpn ziin en mede fe werken aan ons
allpr toekomst! Nederlanders, het moet,
voor Nederland!
PRIJSOPDRIJVING
ZUTPHEN. 2 Dec. - De politie te
Zutphen heeft in het huis van hewa
ring ongesloten den Amsterdamschen
koonmnn I. van W. en den Amsterdam
schen kantoorbediende L. M. P.. a's
mede de.n Deventer koopman R. B.
worden er van verdacht zich op de
markt te Zutphen te hebben schuldig
gemaakt aan prijsopdrijving.
Geldigheidsduur van thans
geldige bons verlengd
tot 14 December
rvE secretaris-generaal van het De-
partement van Handel, Nijver
heid en Scheepvaart maakt het. vol
gende bekend:
In verband met het feit. dta reeds
11* gedeelte van de bonnen op de
vaste brandstof.enkaarten is aan
gewezen voor het koopen van brand
stoffen. terwijl in den regel na 31
December nog ongeveer 65 pet. van
de brandstoffenbehoefte gedurende
een stookseizoen wordt verbruikt, is
besloten den geldigheidsduur van de
thans reeds aangewezen bonnen en
toewijzingen voor de 2e periode te
verlengen tot en met 14 'December
1940.
Derhalve geven gedurende het tijdvak
van 1 November tot en met 14 December
de met „04". „05". „06" en „07" gemerkte
bonnen van de „bonnenkaart distribu
tie vaste brandstoffen, haarden, kachels"
alsmede de met „07". „08", „09". „10"
„11". „12", „13" en „14" gemerkte bon
nen vari de „bonnenkaart distributie
vaste brandstoffen centrale verwal
ming" en voorts de met „brandstoffen,
een eenheid tweede periode" en de met
„cokes, een eenheid tweede periode" en
de met „cokes, een eenheid, tweede pe
riode", gemerkte bonnen, elk recht op
het koopen van een eenheid vaste
brandstoffen.
De geldigheidsduur der met „brand
stoffen" of „cokes" gemerkte toewijzin
gen/welke tot 14 December of een vroe-
geren. mits na 14 November gelegen da
tum waren geldig verklaard, is even
eens verlengd tot en met 14 December.
Voorts wordt aangeraden, de bon
nen. welke thans geldig ziin, vóór
den vervaldag, dat wil dus zeggen
vóór 14 December a.s., bij de kolen
handelaren in te leveren, ook indien
op deze bonnen niet aanstonds
brandstoffen kunnen worden afgele
verd. Deze aflevering zal dan later
alsnog kunnen plaats vinden.
Twee personen ernstig
gewond
Zaterdag is te Apeldoorn op de Asselt
schestraat epn auto door de afsluithoo-
men van den spoorwegovergang gcre
den, welkp voor de nadering van een
goederentrein gesloten waren. De be
stuu:der van de auto heeft de afsluit-
boomen vermoedelijk door den mist
niet tijdig gezien Beide hoornen wer
den geramd. Mevrouw Sprenger en de
18-jarige Melcnhrvrst beiden uit Apel
doorn die voor den overweg stonden te
wachten, werden hii dit ongeval ge
wond Zij zijn naar een ziekenhuis te
Ancldoorn overgebracht- Hun toestand
is ernstig. De inzittenden van de au»o
kregen eeen noemenswaardig letsel.
De vrouw van den nverwegwachter
die door de versplinterde afsluitboomen
aan een der voeten gewond was. lieo
den trein met een roode vlag tegemoet
welke dnaron tijdig stopte.
Groote voorraden te Assen
in beslag genomen
De marechaussee te Assen heeft in
samenwerking met den centralen cri
sis-controledienst een inval gedaan in
een tweetal aan één eigenaar toebehoo-
rende perceelen. op vermoedens dat
deze Assenaar groote hoeveelheden le
vensmiddelen etc. had gehamsterd.
Hoe hoog de verwachtingen ook
waren, zij werden verre overtrof
fen. Enorme hoeveelheden bleken
te zijn opgeslagen van allerlei pro
ducten. Kisten vol gecondenseerde
melk. kazen, bak- en braadvet, groo
te hoeveelheden waschmiddelen als
Lux, Imi, Rinso. enz. verder toilet
zeep. suiker, thee. koffie, chocolade,
honing, stroop, slaolie, levertraan,
wrijfwas. enz., enz., letterlijk van
alles. Een flink gezin zou er meer
dan 25 jaar van kunnen leven.
In een der beide panden waren de
voorraden verstopt in een ruimte tus
sehen de zoldering van de benedenver
dieping en den vloer van de bovenver
dieping.
De marechaussee is inmiddels met
het vervoer van de goederen begonnen.
Zij heeft den geheelen dag en zelfs den
nacht doorgewerkt om auto's vol goe
deren naar de marechausseekazerne
oyer te brengen.
per kruik f 3.45
bij 6 kr. a f 3.25
bij 12 kr. a f 3.15
lUtr.str. 17
Tel. 3450
Ao 1878
OP de in het Verordeningenblad op
genomen verordening van den
rijkscommissaris betreffende regelingen
van loonen, salarissen en andere ar
beidsvoorwaarden heeft de leider van
de afdeeling sociale zaken van het rijks
commissariaat den volgenden commen
taar geseven.
De totstandkoming van loonen, sala
rissen en andere arbeidsvoorwaarden
voor groepen van -ondernemingen wae-
totnutoe uitsluitend voorbehouden aan
de regeling door collectieve arbeidsover
een komsten Volgens de wet op de col
lectieve arbeidsovereenkomst van 1927
konden collectieve arbeidsovereenkom
sten slechts door de in de wet speciaal
genoemde partijen in den regel de
werkgpvers- en werknemérsorganisa
ties, worden gpslotcn. De staal zelf was
slechls bevoegd, wanneer het algemeen
belang het eisohte. gesloten collectieve
arbeidsovereenkomsten of afzonderlijke
bepalingen algpmeen verbindend, d.w.z.
ook voor de niet aangesloten onderne
mingen verbindend tp verklaren, de
onverhindendheid van collectieve over
eenkomsten of van afzonderlijke bena
lingen uit te snrekon of verbindendver
klaringen in te trekken. De staal had
echter niet de mogelijkheid zelf rege
lend in te griippn in df totstandkoming
van de loonen en arbeidsvoorwaarden
De nieuwe verordening houdt in het
algemeen ani het nrincipe vast dat
slechts Hp partijen bii de C. A Omees'al
dus de werkgevers pd werknemersor^a
nisaties hevne-d /jin een C.A.O. te slui
fen Zooals prhtcr het bedrijfsleven eti
1e oeconomie van een volk door den
-'aat moet worden peloid willen zij anp
Ie belangen van de gemeenschap ge
heel dienstbaar worden gemaakt kan
ook de totstandkoming van 1e loonen
'eiding van staatswege niet ontberen.
De verordening heeft dan ook de alge-
heele vrijheid van de loonvorming door
collectieve overeenkomsten in zekpre
mate moeten beperken. Zii maakt col
lectieve arbeidsovereenkomsten afhan
kelijk van goedkeuring van hoogerhand,
voo»* zoover zij loon- en salarisverhoo-
gingen betreffen. Bovendien verbiedt
zij, bepalingen op te nemen, welke loon
en salarisverhoogingen automatisch
van voorwaarden afhankelijk maken,
welke de arbeidsverhouding niet on
middellijk raken. bijv. van de ontwik
keling van de prijzen.
Dezelfde bepalingen als voor collec
tieve arbeidsovereenkomsten gelden r.a
tuurl':,< ook voor arbeidsovereenkom
sten, welke op andere wijze tot stand
zijn gekomen. Verder maakt de veror
dening alle andere loons- en salarisver
hoogingen afhankelijk van een vergun
ning, welke niet reeds als collectipve re
gelingen aan vergunning zijn onder
worpen. De verordening vervangt hier
door hpt tot nu toe geldende verbod van
loonsverhoogingen van den Duitschen
Heeresgrunne-Befphlshaher van 17 Mei
1040. Z- verruimt echter dit verhol met
inachtneming van de door de prijssfij
ging veranderde oeronomisehe en so
ciale toestanden in zooverre, dat zij
loonsverhoogingen toelaat, wanneer zii
goedgekeurd worden door don staat,
vertegenwoordigd door de rijkshemid-
delaars. Mede door de reeds eerder uit
gevaardigdp verordening over hel ver
bod van loon? en salarisverlagingen
heeft de staat het thans in de hand. de
ontwikkeling van de loonen naar bene
1en en naar hoven zoo tp leiden, als eè-
eisrht wordt door het algemeen belang,
met inachtneming van de belangen van
de werknemers. Evenals de slaat onge
gronde loonsverlagingen moet verhin
deren. moet hü echter ook prop letton,
dat ongecontroleerde loonsverhoogingen
wel'ce het algemeen belang schaden
nehlerwp"p h]iiv«n Dit sluit echter niet
uit. dat bijv, te lang gehleven loonen.
ongeree|-itva*ii*4>rrtp verschillen tus
seheri hef loonneil in de versehillen.de
plaatsen of tussehen de verschillende
Igefti'dsgroenen en dpreeHjke worden
opgeheven Steeds echter moet er acht
op geslagpp worden dat ongeweneoh'e
terugslag op het oeconomisch even
wicht en storingen in de priisverhoudin
gen worden vermeden. Natuurlijk mag
Haarlui ook niet worden vergeten, dat.
evenals de Nederlandsche oeconomie
met die van geheel Europa nauw ver
vlochten is en vervlochten zal blijven,
ook de loonen en salarissen in dit al
gemeen kader moeten passen.
Hoe men ontheffing van
het verbod kan krijgen
De rijksinspectie voor de bescher
ming van de bevolking tegen lucht
aanvallen heeft de volgende voor
schriften betreffende verlichting met
kunstlicht van uitstalkasten en daar
mede gelijk te stellen ruimten voor
de periode tussehen zonsopgang en
zonsondergang uitgevaardigd:
Ontheffing van het verbod om bij dag
(tussehen zonsopgang en zonsonder
gang) in uitstalkasten verlichting ont
stoken te hebben kan slechts door den
burgemeester worden verleend in die ge
vallen. waar in de uitstalkasten aan
wezige voorwerpen bii helder daglicht
niet te onderscheiden zijn. zooals bijv. bii
winkels in donkere overdekte passages
en diepe donkere portieken het geva'
kan ziin.
Winkels en bedrijven welker uitstal
kasten aan open straten op pleinen lig
gen. komen voor een dergelijke onthef
fing niet in aanmerking. Slechts indien
zulks met inachtneming van de genoom
de voorwaarden gerechtvaardigd is te
achten, kan een naar de straatzijde af
geschermde verlichting met kunstlicht
welke overigens geheel voldoet aan de
nader omschreven eischen, worden toe
gelaten in dat gedeelte van de uitstal
kast of daarmede gelijk te stellen ruim
te. welke ten minste 6 meter binnen de
rooilijn gelegen is.
Ontheffing van mcerbedoeld verbod
kan slechts worden verleend met inacht
neming van de navolgende voorwaarden:
a. De toegepaste lichtbronnen cn ar
maturen mogen geen direct licht builen
het gebouw werpen en moeten naar bui
ten zijn afgeschermd.
b. Het totale aantal decalumen van
de voor de verlichting te gebruiken larn^
pen mag niet tneer bedrag dan 15
maal het grondoppervlak (in vierkante
meters) van de uitstalkast.
c. De verlichting van do uitstalkast
mag niet zoo onregelmatig zijn, dat
plaatselijk een te groote vcrlichtihgs-
sterkte van het grondvlak ontslaat (ma
ximum waarde 200 lux.) Ook overigens
mag de verlichting uit een 'oogpunt van
do luchtbescherming geen gebreken ver-
toonen.
d. De verlichting moet worden ge
doofd, wanneer de winkel gesloten
wordt en in elk geval bii zonsondergang,
terwijl onmiddellijke dooving moet
plaats vinden bii luchtalarm.
De verleende ontheffing kan onmiddel-'
lijk worden ingetrokken, zoodra mocht
blijken, dat de aan deze ontheffing ver
bonden voorwaarden worden overtreden,
dan wel de algemeen geldende verduis
teringsvoorschriften onvoldoende wor
den nageleefd.
DE Winterhulpcollecte is 'voor-
zoover dit reeds thans kan worden
beoordeeld in de hoofdstad des lands
een succes geworden. Er is gul en grif
gegeven, de Amsterdammer heeft over
het algemeen begrip getoond voor de
groote gedachte, die dit breed opgezet
te werk van Winterhulp Nederland be-
hcerscht: „Door het Nederlandsche volk
vóór het Nederlandsche volk". Er is in
breede lagen van onze maatschappij ge
voeld, dat er een schoone en dringende
plicht te vervullen was. een plicht, die
zich uitstrekte over geheel ons volk.
ten bate van hen, die steu^ en hulp be
hoeven in de komende wintersche da
gen. Tussehen Kerstmis en Nieuwjaar
zal de tweede* collecte volgen. De op
brengst van de eerste zal dan reeds ten
goede zijn gekomen aan de Nederland
sche nooddruftigen.
Wij waren Zaterdag in de gelegen
heid het werk van de collectanten van
nabij gade te slaan. Er werd veel en
grif gegeven en bijna geen jas was
zonder het symbool: den molen. Maar
het gebeurde helaas ook, aldus meldt
het A.N.P., dat de collectant, die zich
volkomen vrijwillig beschikbaar had
gesteld om zijn landgenoot te helpen,
een stekelige opmerking moest slikken,
voortkomende uit wanbegrip van den
enkeling. Maar al spoedig was die col
lectant weer getroost door een gulle
gift van een volgenden voorbijganger.
I-Iet weer werkte mede, zo'owel bij de
huis aan huis-collecte, die Vrijdag is
gehouden, als bij de straatcollecte van
gisteren. Een stralend herfstzonnetje
maakte het den collectanton gemakke
lijker en het publiek guller.
Aan de huncolleecte namen 1200 col-
lectanteh deel. Vrijdag is in het cen
trale punt Bellevue reeds met de telline
begonnen. F,r zijn 697 bussen geteld, die
samen 12.500 benovens een chèquc van
5000 bevatten. „Een goed begin," ver
zekerden de heeren II. de Boer. propa-
ganda-chef W.H.N. .van het Stedelijk
bureau Amsterdam en de heer D. C.
Koffieberg. chef der afdeeling organisa
tie. die in Bellevue den scepter zwaai
den.
Natuurlijk zijn er ook vele giften per
chèque of giro binnengekomen. De tel
ling ook die van de straatcollecte
eeschiedt door deskundigen op telgebied
n.l. employés van groote banken, die
zich welwillend beschikbaar stelden.
Het accountantsbureau Spangenberg
oefent de controle uit. Vrijdag is ook
in groote zaken en kantoren gecollec
teerd en ook daar was de geest van den
gemeenschapszin over de menschen
vaardig. 7,nn stond b.v. het personeel
van een groote firma een uur loon af
Zaterdag, aldus de heer De Boer, was
er nog veel mper 'e organisêeren. Aan
de strnatcollecte immers namen 4800
oolleetantpn deel Bellevue was weer
het hoofdkwartier en gistermorgen om
9 uur vertrokken de duizenden mannen
en vrouwen met de roode bussen uit
Hp 24 wijk 'ok al en.
Op den Dam stond de hus van den
'uircemppsfer. bus no. 1 Daar was ook
de stedemaned en vele dames in n.atio
nale cnriunms. Er waren kleederdraeh
ten uit vrijwel gphpel Nederland, een
aardig idee. dat hii het publiek inslop/*
en dat nog pons dp gedachte nnder-
«stroontp. dat het offer hestemd is voor
he* Nederlandsche volk.
Om 5 uur was eistcrnWlda" het wer!'
vnor de rnl1ert.nnt«n gedaan. "De bussen
werden ingeleverd aan de wü'-'nkalen
en vanrlmr vervoerd naar Fellevue
waar het naehteliik uur de tel'e,-s hii-
ppnzag. Het ccld zal ner rrenantsnrde
au'o nnnr een van onze groote hankin-
sfoUinrrm worden vervoerd.
Als a"oc ponn-l-onri" en VPr
sn'woord is. zal ten snoed'gste met de
hulpverleening worden hpeonnen.
Te Groningen
De collecte op straat en lanes de hui
zen voor de Winterhulp heeft te Gro
ningen op heide dagen f 8400 opge
bracht. Daarbij komt nog een aantal
groote giften, die bij het bureau zijn
ontvangen.
AMSTERDAM. 1 Dec. De col
lecte voor Winterhulp Nederland,
welke op 29 en 30 November in Am
sterdam is gehouden, bracht, onge
acht de stortingen op giro- en bank
rekeningen, 42.000.op. Gespeci
ficeerd was het resultaat: .f 25.000.—
voor straatcollecte, en 17.000.
voor. de huiscollecte. Het hoogste
bankbiljet, dat men in de bus vond,
bedroeg 1000.
Te Zaandam
Te Zaandam heeft de gehouden col
lecte voor de Winterhuln opgebracht.de
som van 2140.94. welk bedrag nog
dient te worden verhoogd met enkele
toezeggingen.
Nog enkele andere
resultaten
Het A.N.P. meldt nog:
Hoewel de tellingen van de groote
steden gisteravond laat nog niet alle be
kend waren kon uit de resultaten wel
ke uit andere steden werden gemeld af
geleid worden, dat over het algemeen
voor de Winterhulp Nederland collecte
mild was gegeven. Haarlem met 6100
gulden en Middelburg met 1460 gulden
iiebben goede resultaten opgeleverd.
Bij deze bedragen zijn dp gelden welke
door schenkingen via banken en giro
werden verkregen, natuurlijk niet ge
rekend.
Men moet rekening houden met den
ongunstigen tijd en de zorgen, welke
den menschen thans hebben, bij het
beoordeelen van de resultaten. Dank zij
ook de vele giften door instellingen en
particulieren vnor den noodlijdenden
landgenoot, heeft de Winterhulp na de
ze actie een goede basis verkregen,
waarop zij haar werk tot. steun van
den noodlijdenden mensch kan gaan
bouwen. Zij hoopt, dat na deze eerste
collecte ook de volgende goed zullen
worden bedacht.
Bon 11 geldig tot
31 December
Het Rijksbureau voor de voedselvoor
ziening in oorlogstijd maakt bekend, dat
van 1 tot en met 31 December op bon
no. 11 van de voederkaart voor honden
beschikbaar wórdt gesteld voor:
groep 1 10 kg honden brood,
groep 2 10 kg hondenhrood,
groep 3 8 kg hondenbrood,
groep 4 5 kg hondenbrood,
groep 5 4 kg hondenbrood,
groep 6 3 kg hondenhrood.
Op bon 11 van de voederkaart voor'
katten wordt over dezelfde periode \Vz
kg kattenbrood -beschikbaar gesteld.
Na 31 December 1940 is hon no. 11 van
bedoelde kaarten ongeldig en mag deze
niet meer worden aangenomen.
KOERSEN NEDERLANDSCH CLEARING-
INSTITUUT
's-GRAVENHAGE, 30 Nov. Koersen
voor stortingen op 2 December 1940 tcgon
verplichtingen luidende in:
Reichsmarken 75.36
Belga's 30.1432
Zwitsersche francs 43.56
Lires 9 87
Deensche kronen 36.40
Noorsche kronen 42.80
Zweedsche kronen 44.85
Tsjechische kronen (oude schulden) 6.4t
Tsjechische kronen (nieuwe schulden) 7.5-1
Dinar (oude schulden) 3.43
Dinar (nieuwe schulden) 4.23
Turk'sche ponden 1.45)4
Lewa 2,30.
