Southampton in puin, meldt Amerikaansch dagblad Weer aanvallen op Britsche konvooien op den Oceaan Dr. Seiss-Inquart over de Duitsche taak in ons land Lotharingen en Saarpfalz vormen „Westmark" DE EEMLANDER Dinsdag 3 December 1940 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a 39 e Jaargang No. 134 November bracht geen beperking der luchtactie Scheepsbouw kan verliezen niet inhalen LUIT. KOL. WICK Bulgarije constateert ontspanning ROOSEVELTS VACANTIEREIÉ Maatregelen voor duidelijke grenslijn AMERSFOORTSCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per week 0 I* Binnenland franco per post per 3 maanden 2-85. Afzonderlijke nummert f 0.05 POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620 PRIJS DER ADVERTENTiEN van 1—4reiel" 1,05 met 'öbegrip vaa een bewijsnummer, elke regel meer f 0.25. Liefdadigbeida-advertentiën voor de helft van den prijs. Kleine AdvertentiSn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05 BERLIJN. 3 Dec. (D.N.B.). Omtrent den jongs ten nachtelijken Duitschen aanval op Southampton heeft de Brit sche nieuwsdienst nog medegedeeld, dat behalve de voorsteden vooral de zaken wijk ernstig geleden heeft. De gas-, wa ter- en electriciteitsleidinge.il zijn op vele plaatsen in de stad vernield. Men heeft echter intusschen vastgesteld, dat het aantal slachtoffers onder de burgerbe volking in verhouding tot de hevigheid van den aanval niet bijzonder groot is. Het aantal slachtoffers in de beide laat ste naöhten bedroeg namelijk volgens de tot dusver verrichte tellingen 370 doo- den en zwaargewonden. De New York Sun publiceert onder het opschrift „Nieuwe Duitsche luchtaanval legt Southampton in puin" een oogge- tuigeverslag van haar correspondent MacGowan. die verklaart, den aanval vanuit,een op 20 mijl afstand van Southampton gelegen hotel te hebben gevolgd. De schade aan „winkels, hui zen en gebouwen" loopt volgens dit be richt in de millioenen pond sterling. De meeste arbeiders in de binnenstad zijn thans tijdelijk werkeloos en honderden zijn dakloos. De kantoorgebouwen in de hoofdstraat zijn met enkele uitzonderin gen met den grond gelijk gemaakt. Ook de gebouwen van verscheidene dagbla den zijn verwoest. Tenslotte verklaart de Noord-Amerikaansche journalist, dat hèt onwaarschijnlijk is. dat er geen militaire doelen getroffen zijn. De maand November, waarvan de Engelschen op grond van de weers omstandigheden een merkbare ver lichting verwachtten, heeft alle se dert het begin van de vergeldings- vluchten in de Engelsche pers zeer veelvuldig uitgesproken verwachtin gen in die richting te schande ge maakt. Het Duitsche luchtwapen heeft in dien tijd bijna dagelijks groote aanvallen gericht op Engel sche industrie- en havensteden, door welker ontzaglijk effect de algeheele toestand van den tegenstander zeer belangrijk minder werd. Het Duitsche weermachtbericht van Maandag bewijst, dat de lange reeks massale aanvallen op de economische centra van Engeland ook in het begin van December niet ophoudt. Het einde van de vorige maand bracht de Britsche hoofdstad weer een „bommennacht" van den grootsten omvang. De eerste nacht van December zag weer sterke formaties van het Duitsche luchtwapen over het Kanaal vliegen naar het midden van de Engelsche Zuidkust, waar zij opnieuw overgingen tot een massalen aanval op Southampton. De actie duurde den ge- heelen nacht van Zaterdag op Zondagen was, zooals Reuter bevestigt, de ergste luchtaanval, dien deze stad heeft be leefd, terwijl zij nog pas een week gele den was blootgesteld aan een zwaren slag van het Duitsche luchtwapen. Reuter vergelijkt het effect met Coven try. De door den eersten aanval noodig geworden opruimingswerkzaamheden waren nog niet beëindigd, toen reeds 'n nieuwe regen van bommen op Southamp ton neerkwam. De brandhaarden breid den zich zoo uit. dat zii bii elkander aan sloten en ten slotte een groote, golvende vlammenzee vormden, die van de Noord- Fransche kust duidelijk kon worden ge zien en die als een laaiend sein den Krachtige maatregelen worden in Ro me genomen om de vele kunstwerken tegen schade door luchtaanvallen te beschermen. Boven de befaamde triomfpoort, van Constantiin vóór, onder na de beschermingsmaatregelen. (Foto Scherl) nachtelijken hemel verlichtte. Daar tus- schendoor 'schoten als bliksemflitsen machtige ontploffingen omhoog. Londen komt in het geheel niet meer tot bezinning, nadat eenige da gen geleden het „jubileum" van het duizendste kelderuur was opgetee- kend, is thans het 400ste luchtalarm sedert den 7en September 1940 ge geven. Het blijft dus bij een dage- lijksch gemiddelde van vijf maal luchtalarm en twaalf uur in den kel der. Uit het weermachtbericht van Maan dag kan ondubbelzinnig geconcludeerd worden, dat de strijdkracht van de Royal Air Force nog meer verminderd is. Aan den eenen kant, wordt beves tigd, dat de Britsche bombardements vliegtuigen ten zeerste afhankelijk zijn van de weersomstandigheden, die steeds nauwere grenzen trekt voor hun op zich zelf al zwakke prestaties. Verder echter bewijst het tooneel der talrijke voor de Duitsche jagers zegevie rende luchtgevechten van gisteren hoe zeer de tegenstanders steeds verder in het defensief wordt teruggedrongen. Den laatsten tijd gelukt het den Engelschen steeds zeldzamer om de aanvallende Duitsche machines nog voor het berei ken van het eiland op te vangen. Alle luchtgevechten hebben zich gisteren bo ven Engeland afgespeeld. ONZEKERE TOESTAND IN PARAGUAY BUENOS AIRES. 3 Dec. (D.N.B.). De politieke toestand in Paraguay schijnt ook na het overnemen van de ge- heele staatsmacht door den president der Republiek. Morinigo, en de nieuwe reor ganisatie der regeering. volgens berich ten uit Asuncion, niet volkomen opge helderd te zijn. Ook de minister van ge zondheid, Odriozola. is thans afgetreden. Voorts ligt het in het voornemen de mi nisteries voor landbouw en openbare werken samen te smelten, zooals bij de kabinetshervorming reeds het minister- presidentschap samengesmolten is met het ministerie van binnenlandsche za ken en het ministerie van arbeid. BRITSCHE TORPEDOJAGER VER LOREN GEGAAN. BE-RIJN, 3 Dec. (D.N.B.) De Britscihe admiraliteit maakt bekend, dat de tor pedojager „Sturdy" verloren is gegaan. Naar Reuter hierover meldt, was de tor pedojager „Sturdy" 905 ton groot en had zij in vredestijd een bemanning van 98 personen. Het schip is tijdens mist ter hoogte van de Schotsche kust aan den grond geloopen en daardoor vérgaan. Vijf matrozen zijn om het leven gfeko men. Dekanosof, de nieuwe ambassadeur der Sovjet-Unie te Berlijn, arriveerde dezer dagen in Rijkshoofdstad. Men ziet op den voorgrond v.l.n-r. onderstaats secretaris Woermann, ambassadeur Dekanosof en legatieraad von Halem. (Foto Scherl) q (Foto Scherl) NEW YORK, 3 Dec. (D.N.B.) De New Yorksche bladen melden, dat een of twee Engelsche konvooien in den At- lantischen Oceaan zijn aangevallen, waarbij minstens tien schepen getrof fen en wellicht tot zinken gebracht zijn. De New York Journal American-spreekt van „donderende slagen" voor de En gelsche scheepvaart. Uit alle berichten blijkt, dat gedurende 12 uren onafge broken noodseinen van aangevallen schepen zijn opgevangen. Zoo heeft Mackay Radio een S.O.S. opgevangen van het Britsche vrachtschap „W. Hen drik", waarin medegedeeld wordt, dat het vaartuig op ongeveer 240 mijl ten Westen van Ierland in zinkende positie is. Men vermoedt hier, dat het schip tot een Engelsch konvooi behoorde, dat in den Atlantischen Oceaan was aangeval len. De Duitsche pers haalt, het, oordeel aan van deskundige Amerikaansche kringen, volgeris hetwelk door het Duit sche luchtoffensief ongeveer 50 procent van de capaciteit der Britsche werven verloren is gegaan. Het bouwprogram- heeft iy4 millioen ton beloopen. Het zal ma der Engelsche regeering voor 1940 echter slechts voor een gering deel uit gevoerd kunnen worden, zelfs wanneer Een medewerker van de Völkischer Beobachter geeft in zijn blad verslag van een onderhoud met Rijkscommis saris Rijksminister Seyss-Inquart. In dit ge6pre/k maakte de Rijkscom missaris o.a. deze opmerking, dat men heden ten dage reeds kon zeg gen, dat het geheele Europeesche continent den strijd tegen Engeland voert en aldus ook de krachten vail Nederland dezen beslissenden strijd voor de vrijheid van Europa ten goede zullen komen. „Daarbij zijn we ons de bloedverwantschap van het Nederlandsche en Duitsche volk bewust, en dat laat ons vol verant woordelijkheid en opmerkzaam en met zorg het oog houden op de toe komst van Nederland, zelfs wan neer we in het Nederlandsche volk nog niet overal begrip voor deze ge meenschap vinden." De voornaamste taak van het Rijks commissariaat was, afgezien van de be strijding van de werkloosheid, het her stel van de verkeerswegen, de bruggen, de versperde waterwegen geweest. Te gen den herfst was het ook gelukt alle noodzakelijke verkeersinstallaties weer in bruikbaren en stabielen toestand te brengen. Na opgemerkt te hebben dat van een vrijhandelsland van den meest liberalen stempel, van een over de zee uitziend oeconomisch gebied, een land met een geleide oeconomie. dat zich zal voegen naar de continentale huishouding, moet worden gemaakt, vervolgde hij: „En de Nederlanders zelf, die immers steeds toegankelijk zijn voor plannen op groote schaal, gelooven ook, dat hun land zijn goede plaats zal kunnen hand haven. Men is aan de Maas steeds een goed en voorzichtig koopman geweest, heeft steeds met bedachtzaamheid ge werkt. Het bewijs hiervoor: ook ondanks de spanning tengevolge van den huidi ge n toestand, is het financie- en valu tawezen van Nederland geheel in orde gebleven." „Dat ook in de toekomst Nederland met het Rijk zal samengaan, aldus de Rijkscommissaris, is in verschillende maten de overtuiging van bijna alle politiek toonaangevende kringen. Het is natuurlijk, dat alleen al uit het feit van de bezetting en de met de nieuwe or dening samenhangende moeilijkheden en ook krachtens de geaardheid van het Nederlandsche volk voorloopig een zekere terughoudendheid aan den dag tieedt. Ik kan anderzijds vaststellen, dat het verkeer met onze soldaten een vol strekt open en zelfs vriendschappelijk karakter draagt. En in het streven zoo wel het eigen volk van nut te zijn, als ook den roep te volgen, dien de Führer tot de Germaansche volkeren gericht heeft, zegeviert de noodzakelijkheid van fen ook inwendig-Nedèrlandsche poli tieke nieuwe ordening overeenkomstig de grondslagen van de eer van hei bloed en van den arbeid." „Wij zelf zullen in Nederland geen politieke beslissing treffen wij willen den Nederlanders echter voorgaan in het beleven van de nationaal-socialis- tische volksgemeenschap, in het Rijk en in de wijde ruimte van het groot- Germaansche machtsbereik. En voor mij lijdt het geen twijfel, hoe het Ne derlandsche volk in den tijd, welken het past. beslissen zal." Ook wat de verbondenheid met het Duitsche cultureele leven betreft, meen de de Rijkscommissaris, dat hier geen bevelend ingrijpen van noode zou zijn. Deze dingen moeten door de Nederlan ders zelf worden beslist. „Maar ik her haal. wat ik. reeds zeide: ik voor mij twijfel er niet aan, naar welken kant deze beslissing vallen zal." nieuwe vernielingen vermeden zouden kunnen worden. Daarbij komt, dat het oorspronkelijke bouwprogramma in de verste verte niet voldoende is om de verliezen als gevolg van het Duitsche offensief in te halen. De Amerikaan- jsche deskundigen waarschuwen tegen overschatting van de prestaties op scheepsbouwgehied in de Britsche Do minions. Dit geldt voor Canada en in nog grootere mate voor Australië. Zelfs de bouwcapaciteit van de Amerikaan sche Unie is over het algemeen beperkt. Engeland, zoo wordt verklaard, kan op het gebied van den scheepsbouw van het buitenland binnen afzienharen tijd geen bijzonder groote hulp verwachten. Engeland moet versoberen In een rede te Manchester heeft de Engelsche minister van voedselvoorzie ning, Lord YVoolton, volgens Reuter bekend gemaakt, dat de Engelsche be volking in de toekomst spaarzamer moet leven. Engeland moet thans zoo veel mogelijk van de in het land zelf geproduceerde voortbrengselen leven. Ontbrekende levensmiddelen moeten in gevoerd worden. Hiervoor zijn evenwel Britsche schepen noodig, die slechts met het grootste overleg beschikbaar gesteld kunnen worden. Hij kan niet meer toelaten, dat met deze schepen dingen aangevoerd worden, die niet van essentieel belang zijn voor de voortzet ting van den oorlog. Whiskey voor vliegtuigen Met Schotsche whisky heeft Engeland de eerste oorlogsmaanden de vliegtui gen uit de Vereenigde Staten betaald. In deze periode hebben de Ver. Staren voor een waarde van 23 milioen dollar vliegtuigen aan Engeland geleverd en Engeland leverde in dat tijdsbestek voor 26 milioen dollar whisky aan Amerika. De Schotsche whisky neemt onder de Britsche uitvoerartikelen naar de Ver. Staten volgens de waarde de eerste plaats in. De groote hoeveelheden whis ky, die thans door Engeland aan Ame rika geleverd worden, komen naar het Zondagsblad The People plotseling opmerkt uit de groote reserves, die in de jaren voor den oorlog in de pak huizen van de groote Schotsche stoke rijen aangelegd waren. De abnormaal hooge uitvoer als tegenprestatie voor de Amerikaansche oorlogsleveranties is dus ook een koort uitverkoop van de reserves van het Britsche nationale ver mogen. Hoe groot de whiskv-reserve ook is, zij zal nauwelijks groot genoeg zijn ter betaling van de Amerikaansche vliegtuigen. BERLIJN, 3 December. (D.N.B.) De als vermist opgegeven luite nant-kolonel der vliegers. Wiek, yordt door de Duitsche pers gehuldigd als een van de beste en moedigste vliegers van het Groot-Duitsche luchtwapen. In zijn militaire loophaan maakte hij zeer snel carrière. In September 1938 tot luite nant benoemd, behaalde hij binnen een tijdsverloop van twee jaar den rang van luitenant-kolonel en commodore van het roemrijke eskader, dat de over levering van den meest succesvol ten Duitschen jachtvlieger waardig verte genwoordigde. Na zijn twintigste over winning in de lucht overhandigde rijks maarschalk Goering hem op 1 Septem ber van dit jaar het Ridderkruis van het IJzeren Kruis. Enkele weken later ontving hij van den Führer als vierde officier van de Duitsche Weermacht het eikenloof behoorende bij het Rid derkruis. De Duitsche pers geeft uitine aan haar hoon, toch nog een gelukkig be richt van dezen als vermi6t opgegeven vlieger te ontvangen. SOFIA, 3 Dec. (Stefani). Bulgaarsche politieke kringen wijzen er op, dat <Ae toestand op het Balkanschiereiland op het oogenblik zoo is, dat de ontspanning, d.ie sinds eenige dagen in ontwikkeling is in dit gebied van Europa, voorbestemd is om verdiept en verstevigd te worden ten voordeele van de landen, d,ie niet het voornemen hebben om in Ihet con flict te worden meegesleept. Te Sofia heeft men den indruk, dat de recente pogingen van Engeland, clie er toe strekten om de interventie te ver krijgen van Turkije in den oorlog, volko men zijn mislukt. Thans bevestigen zelfs de Turksche bladen den vredeswil van het. Turksche volk, dat niet bereid schijnt de gevaren en offers van een oorlog alllsen voor de belangen van Lon den onder oogen te zien. De bovengenoemde politieke kringen zien een ander tot tevredenheid stem mend symptoon in den balkantoestand in de öiouding van Zuidslavië, dat zijn politiek geleidelijk leidt in de richting van d? spilmogendheden, welker diplo matieke en militaire actie de grondsla gen van een nieuwe Europa legt. WASHINGTON, 3 Dec. (D.N.B.) Het Witte Huis heeft medegedeeld, dat Roo sevelt na een conferentie met den pas benoemden ambassador in Frankrijk, Leahy, Washington verlaten heeft om een reis te maken. De secretaris van Roosevelt. Early, verklaarde voor tegen- woordagers van de pers^ dat Roosevelt voornemens is, tot 16 December weg t? blijven „als niet een crisis het noodig maakt, dat hij eerder terugkomt". Early zeide geen officieele verklaring DE RIJKSCOMMISSARIS IN DRENTE Commissaris-generaal dr. Wim- mer maakt een tocht door de provincie 's-GRAVENHAGE. 2 December. De Rijkscommissaris voor het bezette Ne derlandsche gebied. Rijksminister Seyss Inquart en de commissaris-generaal voor bestuur en justitie, S.S.-Oberfueh- rer dr. Wimmer waren Zaterdag, naar aanleiding van het optreden van het Schneiderhan-kwartet te Assen, de gas ten van den Beauftragte van den Rijks commissaris voor Drenthe, Gau-inspek- teur Thiel. Onder de genoodigden be vonden zich behalve vertegenwoordi gers der Duitsche militaire en burger lijke autoriteiten, vooraanstaande Ne derlandsche personen uit het Noorden des lands. Commissaris-generaal dr. Wimmer maakte zich zijn aanwezigheid te Assen ten nutte om den volgenden dag in ge zelschap van Gau-inspekteur Thiel een groote rit te maken door de provincie Drente. Bijzondere belangstelling van de bezoekers vond het in goeden staat verkeerende hunebed hij Emmen. De rit ging ook door de uitgestrekte veen gebieden der provincie. 6 Dr. Wimmer, die in Emmen door bur gemeester Bouma met een toespraak be groet werd. liet door bevoegde personen een uitvoerig rapport uitbrengen over den toestand in de provincie Drente. In het bijzonder werd daarbij aandacht be-, steed aan de cultureele en sociale vraag stukken. te kunnen afleggen ten aanzien van de reis van den president. Men 'hoort hier de meening verkondigen, dat Roosevelt zich in Miami op een oorlogsschip zal in schepen om zijn lievelingssport, het vis- schen, met een inspectie van de Caraibi- sche verdedigingswerken en de onlangs verbeterde fortificaties aan het Pana makanaal te verbinden. BERLIJN, 3 Dec. (V.P.B.). Naar men yreèt is de verhuizing van de Fransch spx-ekende bevolkingsdeelen uit Lotharingen definitief afgesloten. Gouw leider Buerckel heeft dit in een rede bevestigd en verklaard, dat aan Duitsch- lands Westgrens thans duidelijke ver houdingen zijn geschapen. Met den te rugkeer van Lotharingen in het Rijk is oer-oud Duitsch land weer bevrijd en een politiek onrecht goed gemaakt. Thans geldt het grondbeginsel, aldus de gouwleider, dat, zoover cie grenzen van liet Rijk zich uitstrekken, slechts Duit- schers zullen wonen. Tevens deelde gouwleider Buerckel bij deze gelegenheid voor de eerste maal mede, dat de gouw Saarpfalz en Lotharingen politiek en economisch volkomen zullen worden samengesmolten. In de toekomst, zoo verklaarde bii, zou geen Saarpfalz en ook geen politieke gouw Lotharingen be staan. doch deze gouw heet van heden af „Westmark." Naar aanleiding van de samenvoeging van de gouw Saarpfalz met Lotharingen tot de gouw „Westmark" vernemen wij nog de volgende bijzonderheden: De nieuwe inrichting van den gouw is met ingang van 1 December 1940 van kracht geworden. Op dezen dag heeft de gouw Saarpfalz als zoodanig opgehouden te bestaan en bestaat er ook geen politiek begrip Lotharingen meer, doch slechts een gouw „Westmark", die de gebieden Saarland. Pfalz en Lotharingen omvat. Het dagblad van den gouw, dat tot he den de naam N.S.Z. .Rheinfront' droeg, verschijnt thans onder den titel N.S.Z. .Westmark'. De gouwhoofdstad blijft Saarbruecken als het natuurlijke poli tieke, economische en cultureele middel punt van den gouw. In ziin rede ging gouwleider Buerckel van de grondgedachte uit, dat het zoo wel in het Duitsche als in het Fransche belang is, dat., op dit gebied klare ver houdingen ontstaan, opdat er geen ge vaar voor toekomstig vreedzaam na buurschap bestaan blijft. Uit deze over weging heeft men zeer bepaalde conse quenties getrokken, die het keizerlijke Duitschland zijner tijd. aldus merkt men op, uit zwakheid heeft nagelaten. Toen ter tijd bestonden er vier aanknoopings- punten voor de Fransche politiek om zich in de eigen aangelegenheden van het. Rijk te mengen en daardoor een vreedzaam leven in gevaar te brengen. Gouwleider Buerckel gaf hiervan de volgende samenvatting: (1). De notabelen, die voor het groot ste deel uit Frankrijk hierheen gekomen waren en in het Duitsche grensland een bolwerk van Fransche politiek en cul tuur trachtten op te richten. Men had hier slechts één oplossing kunnen ge bruiken. n.l. deze notabelen daarheen te doen terugkeeren. waar zij vandaan wa ren gekomen. (2). De politiseerende geestelijkheid. Het tweede bolwerk tegen de vrede in het Rijk zijn de politici in het. bisschop pelijk domkapittel te Metz geweest, die in werkelijkheid slechts op grond van hun francophile betrouwbaarheid daar heen waren gekomen. Op dit punt ver klaarde gouwleider Buerckel letterlijk: „Nadat onomstootelijk was vastge steld, dat in het domkapittel te Metz de oude politiek van haat gn vijandschap tegen het Duitsche. Rijk en het Duitsche volk zou worden voortgezet, heb ik mij gedwongen gezien tot opheffing van het diocees in zijn tcgenwoordigen vorm en inrichting. Ik zal het onder geen om standigheden dulden, dat rijks- en volksvijandige mannen als bisschoppen of domheeren te Metz zullen resideerep en de bevolking van de zoo vurig ver langde en eindelijk verworven rust zul len berooven.-" (3) De Fransche grondbezitters als derde invalspoort voor de Fransche in menging in de Lotharingsche verhou dingen. Dit grondbezit is aan zijn vroe gere bezitters onttrokken en aan be proefde Duitsche bezitters toegewezen. (4) Een vierde bron van gevaar voor de Duitsch-Frensche verhouding is de Fransche taai-zóne aan de grens van het Duitsche Rijk. In het belang van een vreedzaam nabuurschap tusschen Duitschland en Frankrijk, moest ook de ze taalzóne worden verwijderd, waarbij de Fransch-sprekcnde bewoners van het grensgebied voor de keuze werden ge steld, naar het Oosten van het Rijk of naar Frankrijk te verhuizen. Voor «je betrokkenen is dit een smartelijk otffcr geweest, maar het was noodig om veor de toekomst klare verhoudingen te scheppen, uiteindelijk rust te brengen in een grensgebied, waarvoor reeds zoo vele zonen van het Fransche en van het Duitsche volk hun bloed hebben geof ferd. DE VERDUISTERING Vandaag gaat de zon om 17.29 uur onder- Zonsopkomst op Woensdag: 9-29 uur. Gedurende den tusschen- liggenden tijd moet verduisterd wor- 1 den. De maan komt op om 10.56 uur en gaat om 20.39 uur onder. Morgen komt de zon op om 9.31, en gaat onder te 17.29. Morgen komt de maan op te 13.06 en gaat onder om 23.25. T MOOISTE WAT HEN GEVEN KAN re n Parapluie van SP1EKERMANN tanljes.lraal 31 Telefoon

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1940 | | pagina 1