De Rijkscommissaris bij Ned. Kunstschilders HEVIGE LUCHTAANVAL OP LONDEN Toch Amerikaansch crediet voor Engeland? DE EEMLANDER Maandag 9 December 1940 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a 39 e Jaargang No. 139 Nieuwe offensieve tactiek toegepast door het Duitsche luchtwapen Een der hevigste bomaanvallen sinds September Verplichting en roeping der huidige generatie EEN BEZOEK AAN LAREN EN BLARICUM Huysmans afgezet als burgemeester r Volgens raming heeft Engeland ongeveer 2,7 milliard dollar noodig Eenproefballon' van senator Thomas Zuidslavië wil samen werken met de as Gen. Dentz volgt Chiappe op BERICHT AMERSFO ÖRÏSCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per week - f 0.15 Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummert -f 0.05 POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 4620 .'RIJS DER AÜVtRTEhTIEN vaa 1—4 regel* f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer, elke regel meer f 0.25. Liefdadigbeids-advertentiën voor de helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05 BERLIJN, 9 December. (D.N.B.) Talrijke Duitsche* gevechts vliegtuigen zijn Zondag 8 December bij het vallen van den avond opgestegen om een aanval op Londen te ondernemen. Reeds vroeg werd er in het stadgebied van Londen luchtalarm gemaakt, waarna weldra vijandelijke vliegtuigen verschenen, die lichtfakkels, alsmede sterk ontplofbare- en brandbommen op de stad wierpen. Kort nadat lichtfakkels waren uitgeworpen hagelde het brandbommen op be paalde stadswijken en geraakten geheele huizenblokken in brand. Toen volgde er een ware regen van brisantbommen, die weldra de brandende huizen in puinhoopen veranderden. Urenlang vloog de eene golf vliegtuigen na de andere boven de stad. Sinds de eerste Septemberdagen heeft Londen een aanval van zulk een omvang niet meer beleefd. tuig slaagde erin aan de Engelsche Oostkust op ongeveer 35 km. ten Oosten van de Humbermonding een alleenva ren d koopvaardijschip door het uitwer pen van bommen te laten stoppen. De aanval geschiedde van zeer geringe hoogte en onmiddellijk nadat mid scheeps een treffer was geplaatst ont stond op het schip brand. Tenslotte lag het schip, dat onbestuurbaar was ge worden, dwars op de vaarrichting. Het vliegtuig beschoot daarop het schip, dat waarschijnlijk een steenkoolschip was, met zijn kanonnen en mitrailleurs, waar het roer getroffen werd. Het schip kan als verloren worden beschouwd. Een gelijk lot trof een door een Duitsch -gevechtsvliegtuig aangevallen wachtschip va.n 6000 ton ten Oosten van Great Yarmouth. Van zeer geringe hoog te werd een zware treffer op het schip geplaatst, op het voorschip, zoodat het spoedig in een zware rook was gehuld, waaruit vlammen opstegen. Aangeno men kan worden, dat ook dit stoom schip geheel verloren is. Nieuwe directeur van de B.B.C. LONDEN heeft in den nacht van Zondag op Maandag, zoo vervolgt het D.N.B., een der hevigste luchtaan vallen 6inds de dagen van September moeten beleven. Va.n alle luchthavens- in Nederland, België en Frankrijk vlo-- gen sinds de eerste avonduren van 8 December Duitsche formaties gevechts vliegtuigen naar de Britsche hoofdstad. Volgens rapporten van de teruggekeer de Duitsche vliegtuigbemanningen wer den de aanvallen ondernomen bij hel der weer. Het maanlicht maakte het mogelijk de doelen in het stadsgebied duidelijk te onderscheiden, zelfs door het zoeklicht heen. Reeds een uur nadat de eerste bom men geworpen waren, konden talrijke branden worden waargenomen. Ver scheidene wijken in de City stonden in brand! In een gasfabriek vloog een gas houder met een geweldigen steekvlam in de lucht. Enorme zwarte rookwolken hingen boven een in brand geschoten opslagplaats van brandstof. De brand haarden namen snel in omvang toe. Noch aan de Engelsche nachtjageïs, noch aan de luchtdoelartillerie, gelukte het, de Duitsche vliegtuigen te verhin deren om boven Londen te vliegen. De eerste uit Londen via Stockholm ontvangen berichten over den aard eji uitwerking der Duitsche luchtaanval len op de Brit6che hoofdstad in den nacht van Zondag op Maandag verras sen door schilderingen, welke wijzen op het gebruik van een nieuwe uiterst dappere offensieve tactiek door het Duitsche luchtwapen. Reeds in de avonduren van 8 December werden de bewoners van de Britsche hoofdstad door helle lichtschijnsels boven de ge heele 6tad verrast. Daar men geen geronk van vlieg tuigen vernam, geloofde men eerst, dat de luchtverdediging van Lon den een der aangekondigde nieuwe geheime middelen tot afweer van Duitsche vliegtuigen probeerde. Zeer spoedig bleek evenwel, dat het talrijke lichtfakkels waren, die uit Duit6che vliegtuigen geworpen wer den, welke met afgezetten motor boven de stad vlogen. Het gebruik van een nieuwe tactiek wordt bevestigd in een nader bericht uit Londen, waarin letterlijk gezegd wordt: terwijl de eerste Duitsche vlieg tuigen op den avond van S December Londen door het uitwerpen van licht fakkels helder verlichtten, richtten de zoeklichten zich op de gcruischloos bo ven Londen glijdende voorboden der Duitsche eskaders, waarna de lucht doelartillerie het vuur op de afzonder lijke toestellen begon te richten. Maar kort. daarop verstomde in de verschil lende sectoren het geschut en gingen de zoeklichten uit, toen geheele zwer men van de zwaarste machines, soms op nauwelijks negentig voet hoogte, boven ~de zoeklichten en afweerstellin- gen raasden en honderden kleine, ex plosieve bommen op de luchtdoelartil lerie liet regenen. De bemanningen van den afweer op den grond probeerden wel terstond weer het vuur te openen, maar zoodra de eer ste zoeklichten weer aan den hemel ver schenen, verschenen er nieuwe zwermen van laag vliegende bommenwerpers, die het personeel van het geschut en de zoeklichten naar hun schuilplaatsen verdreef. Toen de Duitsche machines in dichtere formaties kwamen opzetten, viel er na den tweeden of derden aan val reeds in het geheel geen afweerge schut meer te onderscheiden. Vliegtuig-aanvallen op zeeschepen De gewapende Duitsche verkenning in de lucht boven zee heeft, naar het D.N.B. verneemt, ook op 8 December de vijandelijke koopvaardij verliezen toegebracht. Een Duitsch gevechtsvlieg- Volgens met elkaar in overeenstem ming zijnde eigen berichten uit Londen van de Zweed6che pers, wordt thans- aan de scherpe kritiek, waaraan de Engelsche radio gedurende den laatsten tijd heeft bloot gestaan, gehoor gegeven door een verandering in de directie de zer maatschappij. De directeur-generaal van de B.B.C., Ogilvie, die deze functie twee jaar heeft bekleed, wordt vervan gen door Sir Walter Monckton, den hui- digen plaatsver.vangenden onderstaats secretaris in het ministerie voor de voorlichting met de speciale taak de verbinding tusschen deze instelling en het. ministerie van buitenlandsche za ken te handhaven. Behalve de directeur generaal is ook de leider van de buiten landsche uitzendingen, Sir, Stephen Tal- lents, van zijn functie ontheven. Van nu af aan wil het ministerie van buiten landsche zaken zelf de uitzendingen in de vreemde talen controleeren. Geen onderhandelingen Tsjoengking-Engeland TSJOENKING, 9 Dec, (D.N.B..). De woordvoerder van het ministerie van buitenlandsche zaken van Tsjang Kai Sjek's regeering heeft verklaard, dat het bericht over on derhandelingen van de Chineesche regeering met den Britschen ambas sadeur over een geheim militair verdrag eiken grondslag mist. Der gelijke onderhandelingen tusschen China en Groot-Brittannië worden niet gevoerd. Op 4 resp. 5 December zijn Sjïh Yoe San en zijn broeder wegens verraad doodgeschoten. Sjih Yoe San was gou verneur der provincie Tsjahar, welke door de Japanners bezet is. In het offi- cieele communiqué van Tsjoengking over deze kwestie wordt aan Sjih Yoe San venveten, dat hij verscheidene ma len in het verleden in het Chineesch- Japansche politieke conflict sinds 1931 van partij venvisseld is. Hem was ge legenheid gegeven om door het bevel op zich te nemen over troepen tegen de Japansche strijdkrachten in Noord China zijn fout te herstellen. Daar Sjih Yoe San en zijn broer echter de militaire bevelen van den opperbevelhebber niet waren nagekomen, waren zij op bevel van generaal Wei Li Hoeang. den opper bevelhebber der strijdkrachten van Tsjoengking in Noord-China. doodge schoten. Hoe Parijsche bladen abonné's werven PARIJS. 9 Dec. (V.PB.). Op origineele wijze vechten de Parijsche dagbladen om hun abonné's. In de Matin vertoonen dagelijks drie foto's drie toevallig opgenomen groepen van Parijzenaars. De met een kring ge merkte persoon kan aan de kassa van Matin honderd francs afhalen. Van de Pafis-Soir krijgen de bezit ters van twee van te voren bekend ge maakte nommers van kaartjes van den onder gr ondschen spoorweg de somma van 100 francs. Voor de Petit Parisien wandelt da gelijks een heer door tevoren bekend gemaakte straten. Wie hem het eerst met Monsieur Petit Parisien" aan spreekt. krijgt 500 francs. Het weekblad Aujoard'hui is prac- tischer en verstrekt den gelukkigen winnaar bonnen voor levensmiddelen. V.J 's-GRAVENHAGE, 7 Dec. (A.N.P.). De rijkecommissaris voor de bezette Nederlandsche gebieden, rijksminis ter Seyss Inquart, heeft dezer da gen een bezoek gebracht aan eenige schildersateliers. Evenals de rijks- Kor foe, doel der Italiaansche bommenwerpers Een der havens op het eiland Corfoe. dat een belangrijke rol speelt in den Grieksch-lta liaanschen strijd Foto Scherl) NEW-YORK, 9 Dec. (D.N.B.) Omtrent de onderhandelingen van den Britschen onderstaatssecreta ris Phillips met financieele instan ties te Washington schrijft de correspondent aldaar van de New York Times o.a., dat deze onder handelingen stellig de inleiding vormen tot een officieel Engelsch verzoek om financieele ondersteu ning. Volgens raming zou Enge land een crediet van 2.7 milliard dollar noodig hebben. In verband met bet vsrleenen van een crediet van 100 milliosn dollar aan Ar gentinië is den minister van buiten landsche zaken. Hull, in een persconfe rentie de vraag gestïld, of de Ver. Sta ten langs dezen weg Engelapd dachten te steunen, Huil gaf hierop geen nauw keurig ontjkennend antwoord en ver wees den vrager naar hst ministerie van Financiën. De democratische senator Thomas heeft gisteren, volgens Associated Press, de schrapping van de Engel sche oorlogsschulden voorgesteld, waarna Engeland met een Ameri- kaansche controle over alle Britsche bezittingen op hst Westelijke half rond Canada uitgezonderd zou instemmen. Deze controle zou pas twee jaar na afloop van dezen oor log ophouden. Thomas, die lid is van de senaatscom missie voor buitenlandsche aangelegen heden, verklaarde: „Een dergelijke ruil zou Ehgeland van de Johnson-wet be vrijden en daardoor den weg vrijmaken voor een financieele hulpverleening aan Engeland door middel van particuliere ersdieten. Tevens zou Engeland onthe ven worden van de verantwoording voor de verdediging van zijn bezittingen in het Westen en zouden de Ver. Staten nieuwe steunpunten verkrijgen"'. Dit voorstel vindt in kringen van het Con gres weinig instemming. De senatoren Clark en Holt hebben het plan hevig (bestreden en in andere kringen van het Congres wordt het als een proefballon beschouwd. Meer dan 140 vooraanstaande Amérikaansche burgers hebben een organisatie opgerioht. waarvan oudr president Hoover eere-voorzitter is. Deze organisatie wil het plan van Hoover steunen om Nederland, België, Finland, Noorwegen en Po len behulpzaam te zijn bij de le- vensmiddelenvoorziening. De orga nisatie zou er eerst naar willen stre ven een Engelsche en Duitsohe sa menwerking met een neutral d hulp organisatie te bewerkstelligen. BELGRADO, 9 Dec. (D.N.B.). In verband met de rede van den mi nister-president Zvetkowitsj voor het seniorenconvent van Belgrado, schrijft de, hoofdredacteur van de Vreme: „De weg van Zuid-Slavië is van het eerste oogenblik van den huidigen wereldstrijd duidelijk ge weest. Het is de weg der nationale en Europeesohe vernieuwing in sa menwerking mst -alle krachten, die deze historische taak ten uitvoer leggen"'. In politieke kringen te Belgrado neemt men algemeen aan. dat reeds bij de aanwezigheid van den Hongaarschen minister van buitenlandsche zaken in Belgrado, het langs diplomatieken weg gereedgekomen vriendschapspact tus schen Zuid-Slavië en Hongarije zal wor den onderteekend. Naar vernomen wordt, zal de Zuid Slavische minister van buitenlandsche zaken het bezoek de volgende week beantwoorden. commissaris door zijn herhaalde be zoeken aan indu'strieele- en econo mische bedrijven 6teeds weer blijk geeft van zijn belangstelling voor de menschen, die deel hebben aan het arbeidsproces en voor hun 60- ciale positie, en bezorgd is- over hun welzijn, zoo legt hij ook de levendig ste belangstelling aa.n den dag voor het cultureele leven der Nederlan ders. Pas kort geleden is hier een week van Weensche kunst georganiseerd en onlangs heeft Wolfgang Schneiderhan, de concertmeester van het Weensche Philharmonische Orkest, op een mu ziekavond zijn kunst en die van zijn en semble ten .gehoore gebracht. Blijkt reeds uit deze uitvoeringen, die op ini tiatief van den rijkscommissaris tot stand zijn gekomen, hoezeer de rijks commissaris persoonlijk opkomt voor de beoefening der muziek, door zijn be zoek aan vier bekende en vooraanstaan de Nederlandsche kunstschilders heeft hij tot uitdrukking gebracht, dat hij met de groote lijnen van den opbouw op het gebied der schilderkunst instemt en haar ontwikkeling op elke wijze be vordert. Onder leiding van den kunstschilder Gerdes en in gezelschap van professor dr. Wehofsich en professor dr. G. A. Snijder, den voorzitter van den Neder- landschen Cultuurkring, heeft de rijks commissaris zich naar Laren en Blari- cum begeven en eerst de werken in oogenschouw genomen van den land schapsschilder A. Schotel, n.l. in zachte kleuren gehouden zeegezichten en ha veningangen met in- en uitvarende schepen. Deze kunstenaar legt een bij zonder sterk gevoel aan" den dag voor kleur en toon en voor de duizendvou dige schakeeringen in de grijze tinten. Het tweede bezoek gold den kunst schilder H. Hulsbergen. Deze kunste naar behoort tot de modernen, met een sterk ontwikkeld gevoel voor den stren gen vorm. Naast voortreffelijke portret ten is hij rijk aan denkbeelden voor ont werpen van muurschilderingen, archi tectonische problemen, mozaiek-ontwer- pen e.d. Vervolgens- ging de tocht naar Blaricum en wel naar den schilder van stillevens R. Hynckes, die welbewust de oude Nederlandsche traditie van het schilderen van stillevens, waarop alle voorwerpen tot in de kleinste bijzonder heden nauwkeurig worden weergege ven, deed herleven. Deze kunstenaar onderscheidt zich door een groote tech nische vaardigheid en uiterste nauw keurigheid. Ten slotte bezocht de rijkscommissa ris het atelier van den kunstschilder Gerdes, die zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt met de organisatie der kunstschilders in den cultuurkring. Gerdes i6 vooral als' portretschilder voor de Nederlanders geen onbekende. Kunstwerken aangekocht TYE rijkscommissaris legde overal groote belangstelling aan den dag Hij wijdde aan de verschillende werk stukken en ontwerpen intense aan dacht en gaf uiting aan zijn bewonde ring en waardeering. Bij de verschil lende schilders werden kunstwerken aangekocht. In een onderhoud wees de rijkscom missaris op de voor de historie, belang rijke prestatie der Nederlandsche schil derkunst en haar beoefenaars. Hij gaf daarbij aanwijzingen hoe deze kunst thans op vruchtbare wijze verder ont wikkeld kan worden door jonge talen ten op te leiden en hun een kans te ge ven, waarna hij als volgt sprak: „Spreekt men over de schilderkunst, dan moet men aan de Hollandsche meesters in het bijzonder en aan de Ne derlanders in het algemeen denken. Ik geloof, dat. evenals de Grieksche kunstwerken op het gebied van de beeld houwkunst en misschien de Oostmark- sche en Weensche meestars op het ge bied van de muziek een hoogtepunt van het scheppende vermogen vormen, zoo ook de Hollandsche schilders kunstwer ken tot stand hebben gebracht, die nau welijks meer geëvenaard zullen kunnen Worden, overal, waar deze werken thans tentoongesteld en bezichtigd kunnen worden, leggen zii getuigenis af van de groote bekwaamheid van dit land en zijn menschen. Dit erfdeel beteekent ook voor de huidige generatie een verplichting en tevens een roeping. Om den eigen aanleg te ontwikkelen en om scherp te leeren zien. is het juist op het ge bied van de schilderkunst noodzake lijk steeds goede voorbeelden 'voor oogen te hebhen. Deze ziin in de Ne derlanden rijkelijk aanwezig, waar bij nog komen het landschappen het licht, die reeds voor de oude mees ters wegwijzers waren Stellig is ook de aanleg om voorwerpen van kunst- BRUSSEL, 9 Dec. (D.N.B.) Door een in het Belgische staatsblad ge publiceerde verordening van het ministerie van binnenlandsche za ken is de gewezen burgemeester van Antwerpen, Kamiel Huysmans, die bij het uitbreken van den oor log naar het buitenland was ge vlucht, afgezet. Tot zijn opvolger is benoemd L. Dehvaide, tot dusver waarnemend burgemeester, die veel heeft gedaan voor de bevordering van den economischen bloei van de Scheldestad. GENEVE, 9 Dec. (D.N.B.). Uit Vichy wordt gemeld, dat tót opvolger van den hoogen commissaris voor Syrië en den Libanon. Chiappe, die door de Engel- schen neergeschoten is. generaal Dentz aangewezen is, die thans het bevel voert over het militaire district Mar seille. De Fransche regeering is voornemens te Londen langs diplomatieken weg te protesteeren tegen den laffen aanslag op Chiappe en de overige inzittenden van het verkeersvliegtuig. Een'officieel communiqué wordt venvacht. De regeeringen van Syrië en den Liba non hebben medegedeeld, dat overtre dingen van het verbod, in buitenland sche legers te dienen, met het verlies van de Syrische, resp. Libanesische staatsburgerrechten worden gestraft Reeds in buitenlandsche legers dienen de burgers der beide staten moeten bin nen een maand naar hun vaderland terugjkeeren. waarde te scheppen, gebleven. De zaak is thans om, uitgaande van het rijke erfdeel, tot nieuwe hoogtepun ten te geraken. Ik herhaal daarom de opwekking om in Nederland, met gebruikmaking van de reeds aanwezige verzamelingen, een groot museum voor moderne, kunst op te richten, waarin tevens een permanen te tentoonstelling van hedendaagsche kunstenaars gehouden dient te worden. Om de jonge talenten te vormen, zou er in verband daarmede gelegenheid tot opleiding gegeven dienen te worden, waarbij binnen het kader van een gym nasium vooral aandacht wordt besteed aan de teekenstudie voor die leerlingen, die overeenkomstig hun bijzonderen aanleg, daartoe zijn uitverkoren. Vol doet de jonge man dan niet aan de ver wachtingen, dan geniet, hij toch altijd nog een opleiding, die het hem mogelijk maakt later een bestaan te vinden. Is aldus de eerse stap gezet op den weg tot het vinden van jeugdige talenten, zoo dient krachtens het rijke erfdeel van dit land bij het heieven der kunstontwikke ling van heden bijzondere aandacht be steed te worden aan de verdere acade mische opleiding van de krachten, die zich wijden aan het kunstenaarsberoep en hiertoe bekwaam zijn. Aan de hedendaagsche kunstenaars dient echter door op gezette igden gehou den tentoonstellingen van hun werken ge legenheid te' worden geboden de breede massa kennis te laten maken met de door hen vervaardigde kunstwerken, en haar belangstelling te wekken, waarmede de kunstenaars, behalve dat zii hun bestaan waarborgen, tevens de erkenning zullen zenieten. die zij voor hun prestaties noodig hebben en verdienen. De groote oelangstelling. die het ge heele Duitsche volk voor de schilderkunst in het algemeen en voor de oude Holland sche kunstwerken in het bijzonder koestert, zal stellig ook op de hedendaagsche kunst uitingen van dit land worden overge bracht. ZIJ, die zich met inganig van 1 Jan. a.s. op geven als kwartaalabonné, ontvangen de tot dien da tum verschijnende num mers gratis. ?°<><::mJ>^<><><><><><><><><X>O<xx>OO<>O<X>O S DE VERDUISTERING QVandaaz zaai de zon om 17-28 uur% ponder. O o Maan op 15 04, opder 3-42 d.a.v, X 9Maan op 15.28. onder 4 46 d-a v. o %Op Dlnsdaz 10 December: OZon op 9-40 uur; onder 17-28 uur. X

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1940 | | pagina 1