AMERIKA RUIMT ZIJN OUDE SCHEPEN OP Tentoonstelling Bij het overlijden van Lord Lothian DAMES! Fa. DUIM BURGER LAAT NIET UW BON AA VERLOOPEN VOOR EEN MANTEL DE EEMLANDER Zaterdag 14 December 1940 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemsche Poortwal 2a 39 e Jaargang No. 144 KOOPERS BIJ DE VLEET r - MOLOTOF IN DE ITALIAANSCHE AMBASSADE vy G. B. Shaw over Ierland De Turksche defensie Een Duitsche beschouwing Het beleid van Gamelin Medische Hulp BERICHT De uitzendingen uit Vaticaanstad AMERSFOQRTSCH DAGBLAD ABQNNEMENISrRIJS oer 3 maaodeo voor Amersfoort 1.95: per maand 0.65; per week I 0 15 Binnenland trance per post per 3 maanden 2 85 Afzonderlijke nummer* f 0.05 POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 4620 r .li JS DER AÜVcriltt.iltN van 1-^4 regel* 1 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer, elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-adverlentiên voor de helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES* bij vooruitbetaling 15 regel* 50 cent. elke regel meer 10 cent. driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra {0 05 Noorwegens grootste schip gezonken NEW YORK, 13 Deo. (D.N.B.) Be-- voegde scheepvaartkringen alhier heb ben verklaard, dat het grootste schip van Noorwegen, de Oslofjord (18.673 ton), twee dagen geleden in de nabijheid van Newcastle op een mijn geloopen en ge zonken is. De Oslofjord, die door Enge land was overgenomen, was op weg naar Canada. De kabinetscrisis in Uruguay BUENOS AIRES. 13 Dec. (D.N.B.) Het aftreden van de drie ministers in Uruguay is van aanzienlijke draagwijd te. Naar verluidt, zullen de onderhande lingen tusschen de ministers van buiten- landsche zaken van Argentinië en Uru guay op een ongunstiger tijdstip worden voortgezet. De besprekingen die thans worden gevoerd betreffen vermoedelijk slechts een accoord over de samenwer king. met name in de kwestie der steun punten en in die van de verdediging der La Plata. (Van onzen V.P.B.-correspondent) WASHINGTON. December 1940Hoe groot is de vloot van Amerikaansche koopvaardijschepen op het oogenblik nog? Voor den wereldoorlog en in den eersten tijd na den oorlog was zij sterk uitzebreid. In 1914 bedroeg de tonnenmaat van de zeewaardige schepen niet meer dan 2.97 millioen b.rt. in het jaar 1917, toen de V.S- deel ging nemen aan den oorlog beschikten zij reeds over 3.7 millioen b-r-t. Dadeliik ontwikkelden de Amerikaansche werven een groote activiteit, welke aanhield tot 1922 Er werd een grooter aantal schepen gebouwd, dan men ooit had kunnen voorzien In 1919 liepen er 1051 schepen van stapel, met een inhoud van totaal 4.075-000 b-r.t.. te- gen 205 schepen met een totale tonnenmaat van 276 000 b-r.t in 1913. De bouw geschiedde met behulp van aanzienlijken regeeringssteun De staat gaf ook trouwens opdracht tot den bouw van de meeste schepen. Voor rekening van den staat werden tot medio 1920 m het geheel 8.5 millioen b-r.t. afgeleverd. In hel jaar 1921 hadden de VS. een koopvaardijvloot, die 14.7 millioen b-r.t. mat. Dit was de hoogste stand, die werd bereikt. Bijna de helft daarvan, nl. 7-993.00Ó b-r.t. werd be heerd door den staat, onder toezicht van den Shipping Board Toen de normale toestand in de scheep vaart zich eenigszins begon te herstellen bleek evenwel, dat een economische exploi tatie van de meerendeels in groote haast gebouwde schepen, die kwalitatief weinig waard waren (zij waren meestal van hout en beton gebouwd) niet mogelijk was. Dit was oorzaak, dat na 1922 een groot deel van de door den staat geëxploiteerde sche pen geleidelijk werd gesloopt terwijl an dere schepen werden opzelezd Vftn dien tijd af ging de Amerikaan sche koopvaardijvloot gestadig achter uit. In het vorige jaar (1939) bereikte zij haar laagfepunt. Toen telde zij nog slechts 9.34 millioen brt. Op grond van het in 1936 aangenomen wetsontwerp betreffende de Amerikaansche scheep vaart werd overgegaan tót een hoog noodige vernieuwing en moderniseë- ring. Volgens het destijds vastgestelde vlöotbóuwprogram moeten tot 1948 niet minder dan 500 nieuwe koopvaardij schepen worden aangebouwd. De Ship ping Board-vloot, die t'ians wordt be heerd door de United States Maritime Commission, ligt nog steeds werkloos. Medio 1939 telde zii ik - 180 schepen met een inhoud van 1.134.000 brt. Deze sche pen waren bijna alle opgelegd. Behalve drie nieuwere schepen, in 1928 en 1929 gebouw, en 6 sche pen met een gezamenlijke tonnen maat van 93.000 brt., die nog uit den tijd van vóór den wereldoorlog dateeren, bestond deze vloot in hoofdzaak uit tijdens den wereld oorlog van stapel geloopen schepen, namelijk 171 vaartuigen met een in houd van 979.000 brt., welke 17 tot 22 jaar. oud zijn. De 177 in 1939 op gelegde schepen hadden een geza menlijk tonnenmaat van 1.072.000 millioen brt. in doorsnee maten zij derhalve 600 brt. Toén nu met het uitbreken van den nieuwen oorlog de prijzen voor oude sche pen omhoog gingen, namen de Amerika nen natuurlijk dadelijk de kans waar. om deze voor hun waarde aan oud ijzer afge schreven schepen op gunstige voorwaar den van de hand te doen. Ingevolge de neutraliteitswet konden zij in het begin al leen aan neutrale landen worden verkocht. Reeds in het eerste halfjaar van den oorlog slaagde men erin, tal van sche pen over te doen, zoodat in Mei 1940 het aantal opgelegde schepen nog slechts 116 bedroeg. Door middel van een speciale wet werd toen de United Sta tes Maritime Commission gemachtigd, de schepen, die er nog over waren, te verhuren of te verkoopen. Als-kooper trad nu in de eerste plaats Groot-Brit- tannië op, dat in staat en bereid was, om voor de verouderde vrachtschepen hooge prijzen te betalen. In October 1940 had dit lichaam nog 15 opgelegde sche pen verkocht aan Britsche gegadigden, voor de som van 4.64 millioen dollar, zoodat de oude Shipping Boardvloot nog slechts uit 65 schepen bestaat. Intusschen hebben de United States Marine Commission aanbiedingen be reikt voor nog 15 opgelegde schepen, met een gezamenlijke tonnenmaat van 138.000 ton. Ook deze aanbiedingen zijn van Engelsche zijde afkomstig. Men houdt dan ook rekening met de moge lijkheid, dat in den eerst komenden tijd aile oude schepen van de vroegere re- geerings-koopvaardijvloot zullen worden opgeruimd. de japansch—chineesche krijgsverrichtingen TOKIO. 14 Dec. (D.N.B) Het hoofd kwartier van de .Tapansche marine in Midden-China maakt bekend Op 12- December hebben bommenwer pers der vloot het. vooruitgeschoven Chi- neesche steunpunt bii Tsjangjang tegen over Itsjang aan den Zuidelijken oever van de Yangtse zwaar met bommen be stookt. Vijf groote branden werden door dezen luchtaanval veroorzaakt. Alle Ja- pansche vliegtuigen keerden behouden terug. MODELHUIS M4.V. Vanaf Maandag 16 Dec. 1940 n.m. 2 uur tot 1 Januari 1941 BIJZONDER GESLAAGDE INTERIEURS Geopend van 10 tot 5 uur Zuidsingel 45 Tel. 5534 Amersfoort Fabrieken te Nijkerk Engelsche kunstvoorwerpen naar Amerika? MOSKOl. li Dec. (D.N.B.) - Tass meldt uit Londen, dat in de kringen der Engelsche kunsthandelaren op het oogenblik de kwestie overwogen wordt om kunstvoorwerpen uit particulier be zit aan de Ver. Staten te verkoopen. Dit zou een transactie heteekenen van eeni- ge milliöenen ponden sterling. Een der voornaamste Londensche kunsthandela ren zou daartoe onlangs de Ver. Staten bezocht en na ziin terugkeer verklaard hebben, dat er in .Amerika groote be langstelling voor schilderijen van oude meesters en andere kunstvoorwerpen bestaak Men kan aannemen, dat het En gelsche ministerie van handel den uit voer van de kunstvoorwerpen geen moei lijkheden in den weg zal leggen, tenein de daarvoor deviezen te verkrijgen. mutatie bij britsche ministerie van voorlichting LONDEN. 14 Dec. (D.N.B.) Het mi nistrie van voorlichting maakt bekend, dat Frank Piek zijn functie van direc teur-generaal bii dit ministerie heeft neergelegd en is opgevolgd door Sir Walter Monckton. plaatsvervangend di recteur-generaal. MOSKOU. 14 Dec. (D.N.B.) - De voorzitter van den raad van volkscom missarissen en volkscommissaris van buitenlandsche zaken, Molotof. heeft Vrijdagavond te huize van den Ita- liaanschen ambassadeur. Rosso, aan een avondmaaltijd deelgenomen. Te vens waren als gasten aanwezig an dere vertegenwoordigers van het volkscommissariaat voor buitenland sche zaken, alsmede leden van het di' plomatieke corps, onder wie de Duit- sche ambassadeur, graaf von der Schulenburg- Het was het eerste be zoek, dat de leider der Sovjet-Russi sche regeering en volkscommissaris van buitenlandsche zaken aan de jta- liaansche ambassade bracht. Hij ëischt van De Valera steunpunten voor Enge land BERLIJN, 13 Dec. Onze .P.B.-cor- respondent meldt ons: Engeland legt nog steeds een levendig verlangen aan den dag om bepaalde steunpunten in Zuid-Ierland in bezit te krijgen. Te Berlijn althans leidt men dit af uit een aantal berichten, die van neutrale zijde afkomstig zijn. Zoo wordt in de Vereenigde Staten bijzondere beteekenis toegekend aan het bezoek, dat de ministerpresident van Noord-Ierland Andrews te Londen af legt. Dit bezoek heeft plaats, zoo wordt G. B. Shaw (Archief U.D) in Amerika opgemerkt, juist op het oogenblik, waarop van Engelsche zijde met steeds meer nadruk bepaalde Ier- sche steunpunten worden opgeëischt. terwijl de meening wordt verkondigd, dat. deze steunpunten wellicht door middel van een overeenkomst tusschen Noord- en Zuid-Ierland verkregen kun nen worden. Het heeft te Berlijn ook de aan dacht getrokken, dat in het Engel sche Lagerhuis, zij het dan zonder dat Ierland met name genoemd werd, een krachtiger bescherming van de koopvaardijvloot ten Westen van Groot-Brillannië werd hepleit. met het oog op het feit. dat een zoo groot aantal schepen in de nabij heid van de Westkust tot zinken wordt gebracht. Ook een artikel van Bernard Shaw is niet aan de aandacht ontsnapt. Hier richt deze bekende schrijver openlijk tot de Valera den eisch om steunpunten ir. Ierland ter beschikking van Enge land te stellen. Met het hem eigen radi calisme verklaart G. B. S.. zooals hij -in Engeland algemeen wordt genoemd, dat de Iersche havens aan Europa en aan de geheele wereld toebehooren en dat Churchill, indien hij zich genoodzaakt mocht zien deze havens in bezit te ne men. dc Vereenigde. Staten achter zich zou hebben. Aan Duitsche zijde vraagt men zich naar aanleiding van deze uitlatingen af, of zij wellicht de voorbereiding vormen tot een overweldiging van Zuid-Ierland. Verbetering der betrekkingen met Bulgarije ISTANBOEL. 14 Dec. (D.N.B.) De regeering heeft een wetsontwerp in voorbereiding, waarbij bet ministerie van defensie een nieuw crediet wordt verleend van 49 millioen Turksche pon den. De dekking zal geschieden door buitengewone toewijzingen van gelden. Luit-generaal Ali Russa. de opperbe velhebber van het gebied, waar de uit zonderingstoestand bestaat, "is in Anka ra aangekomen, waar hij rapport uit bracht over de door hem getroffen maat regelen en nieuwe voorstellen indiendp Volgens de grondwet loopt, de uitzonde ringstoestand na een maand, dat wil in dit geval zeggen op 21 December, af. Men neemt aan. dat bij besluit van het parlement deze termijn verlengd zal worden. De Woensdag uit Sofia teruggekeerde Bulgaarsche gezant te Ankara. Kiroff, heeft zich terstond na zijn aankomst in de Turksche hoofdstad met den minis ter van buitenlandsche zaken, Saradz- iogloe. in verbinding gesteld, en. naar verluidt, bepaalde voorstellen der Bul- gaarsche regeerine tot verbetering van de wederzijdsche betrekkingen overhan digd. Deze voorstellen worden op het oogenblik door het Turksche ministerie van buitenlandsche zaken bestudeerd. Bekwaam pleiter voor Enge- lands zaak heengegaan BERLIJN, 14 Dec. (D.N.B.). De plotselinge dood van den Britschen ambassadeur te Washington, lord Lothian, heeft in de geheele wereld groot opzien gebaard. De oorzaak van zijn dood is niet volkomen op gehelderd. In bepaalde Engelsche kringen zou men er belang bij heb ben, zijn overlijden met den sluier der geheimzinnigheid gehuld te la ten. Bekend is echter, dat lord Lo thian een kwaal had, en dat de jongste groote fiasco's van Groot- Brittannië hem zwaar geschokt had den. Lord Lothian was in tegenstel ling tot Churchill sinds lang van opvatting, dat Groot Brittannië de zen oorlog verloren heeft, en onder vrienden gaf hij aan deze overtui ging herhaaldelijk onverholen uiting. Lothian, die in een lange en schitte rende carrière, welke begon met de functie van particulier secretaris' van Lloyd George, vaak genoeg bewezen had, een helder realist te zijn, was door het verloop van den oorlog met groot pessimisme vervuld geraakt en vreesde voor zijn land het ergste. Op zijn laatste reis naar Engeland wist Churchill hem ondanks den verpletterenden indruk wélke de in Engeland door het Duitsche luchtwapen aangerichte verwoestingen op hem maakten er toe te bewegen, nog eens een poging te ondernemen om de Amerikaansche hulpverleening te be spoedigen. Lothian nam deze opdracht aan, hoewel hij er van overtuigd was dat ook deze poging mislukken zou. In derdaad had hij kort na zijn terugkeer in Washington een onderhoud met pre sident Roosevelt, waarover geen bijzon derheden bekend zijn geworden. De wanhopige pogingen van Engeland om financieele hulp van de Vereenigde Sta ten te verkrijgen laten echter vermoe den. waarover het onderhoud geloopen heeft. De verklaring van president Roo sevelt in de persconferentie dat hij Lothian niets beloofd heeft, geeft te verstaan, dat ook deze opdracht van Churchill aan Lothian mislukt was. Het fiasco van zijn zending en de be zorgdheid om het. lot van Engeland dat eiken dag zijn zekeren onder gang dichterbij komt. hebben hem' gebroken. Met lord Lothian heeft Engeland ongetwijfeld een bekwa mén pleiter voor zijn zaak in Ameri ka verloren. Hertog van Windsor bij Roosevelt De Associated Press meldt uit Miami, dat de hertog van Windsor zooals reeds verluidde een ontmoeting heeft gehad met president Roosevelt. Roose velt heeft den hertog ontvangen aan boord van den Amerikaanschen kruiser Tuscaloosa, die in een niet genoemd ge deelte van de Carai'bische Zee lag. Zij hadden met elkander een onderhoud, dat l'/ï uur geduurd heeft. Over den aard van de bespreking ver klaarde de hertog na afloop, dat zij de kwesties der Amerikaansche steunpun ten ten aanzien van all.e West-Indische eilanden besproken hadden. Tevens had den zij de economische toekomst van deze eilanden besproken, elsmede de kwestie hoe de Vereenigde Staten met Engeland zouden kunnen samenwerken om de West-Indische eilanden tot ont wikkeling te brengen. Van de zijde van president Roosevelt zijn geen mededee- lingen over den inhoud van de bespre kingen verstrekt Hertog van Windsor Archief U.D.) PARIJS. 13 Dec. (D.N.B.) De Matin vervolgt zijn artikelenreeks tegen de Fransche persoonlijkheden, die verantwoordelijk zijn voor den oorlog en de nederlaag van Frank rijk, en rekent vandaag af met den generalissimus van het Fransche leger, generaal Gamelin, die zich binnenkort te hiom zal moeten ver antwoorden. De voormalige premier, Flandin, zoo schrijft het blad, trof Gamelin na een onderhoud met Daladier in de anti chambre van den premier aan cn ver klaarde hem, dat Duitschland na de overeenkomst met Sovjet-Rusland nog slechts één front behoefde te verdedigen, namelijk het Westen. De opvatting van den Franschen generalen staf, aldus voer Flandin voort, luidde evenwel, dat Frankrijk slechts dan oorlog kon voeren, indien Duitschland gedwongen was op twee fronten te vechten. Gamelin antwoordde hierop, dat Duitschland inderdaad op twee fronten moest strijden, want het Poolsche leger was heter dan men meende en het zou volhouden. Het zou ten minste een half jaar tegenstand kunnen bieden en in dien tijd konden de Engelschen hun troepen naar Frankrijk brengen. Naar beweerd wordt, zou Gamelin voornemens zijn te Riom te verklaren, dat.hij niet op de hoogte was van de middelmatige waarde van het in zün handen gelegde instrument. Hierop kan men slechts antwoorden, dat hij dan de eenige geweest is. die dit niet wist. want in de rapporten, die het tweede bureau van zijn hoofdkwartier uitbracht, was al het noodiee opgenomen. tVy Ac/pen (/C f GRATIS VOETONDERZOEK LANGESTRAAT 58 TE1.3IIÖ PEDICURE en MASSAGE Zondag hebben dien6t de4 volgende geneesheeren: Kok, Langegracht 11; tel. SOOS. Plomp, Regenteeselaan 15; tel. 559L Hulp wordt alleen verstrekt voor ziek tegevallen, die medische hulp dringend noodig hebben. Zondag heeft dien6t dë apotheek van: Schouten, Varkensmerkt 19b; tel. 3767. Zondag hebben dienst de vroedvrou wen: Mej. v. d. Grient, Breèstraat Sb; tel. 6830. Mej. de Leuw, Soesterweg 15; tel. 4973. ZIJ, die zich met ingang van 1 Jan. a.s. op geven als kwartaal&bonné, ontvangen de tot dien da tum verschijnende num mers gratis. In Duitsche R.K. kringen is men het er niet mee eens BERLIJN, 13 Dec. Onze V.P.B.-cor- respondent meldt: In Katholieke kringen in Duitschland wordt scherpe kritiek op de Vaticaan- sche radio-uitzendingèn uitgeoefend. Men geeft, in deze kringen als zijn meé- ning te kennen, dat deze uitzendingen niet ten goede komen aan een spoedige verwezenlijking van de vredeswenschen, die Paus Pius XII op 24 November in de St. Pieter heeft uitgesproken. In Katho lieke 'Kerkbladen wordt opgemerkt, dat een dergelijke behandeling van kwesties van kerkelijk politieken aard in geen ge val met de belangen van de katholieke kerk in Duitschland in overeenstemming is. Daarom dringt men er van deze zijde op aan, dat bij radio „Vaticana" eenzelf de verandering in taktiek en optreden zal tot stand komen als bii de „Osser- vatore Romano" reeds heeft plaats ge had. lord lothian in amerika gecremeerd NEW YORK. 14 December (D.N.B.). De Associated Press meldt uit Washing ton. dat het stoffelijk overschot van den Engelschen ambassadeur Lord Lothian aldaar gecremeerd zal worden De urn zal bewaard blijven op het kerkhof van Arlington, totdat zii naar Engeland zal worden overeehracht. engelsche schepen getorpedeerd LONDEN, 14 Dec. (D.N.B.) De Brit sche admiraliteit deelt officieel mede, dat de gewapende koopvaardijkruiser ..Forfar' getorpedeerd en daarop gezon ken is. De familieleden der slachtoffers worden verwittigd. Mackay Radio heeft een draadloos be richt opgevangen van hef Engelsche vrachtschip ..Orari* (10.350 br.t.). dat meldde op 750 mij! van de Fransche kust getorpedeerd te zijn. DE VERDUISTERING Vandaag gaat de zon om 17 28 uur onder. Maan op 17.47 uur; onder 8.51 uur d.a.v. Volle maan heden 21.38 uur. Op Zondag 15 December: Zon op 9.45 uur; onder 17-28 uur. Maan op 18-38 uur; onder 9.45 uur d.a.v. X Maandag 16 December: Zon op O 9-45. onder 17.27. Maan op 19-39. onder 10.31. Dames- en Kinderconfectie - Arnh.weg 26 Tel. 3977 GEOPEND VAN 9—5-30 UUR NM.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1940 | | pagina 1