Achttien bolsjewistische divisies vernietigd Duitschers over beneden-Dnjepr Wladiwostok: strategisch probleem DE EEMLANDER Uitgave VALKHOFF Co. Arnhemsche Poortwal 2a Birma-weg geblokkeerd De V.S.-hulp aan Engeland PERU EN ECUADOR Amerika's neutraliteitswet De Britsche delegatie voor Moskou samengesteld Iran's kroonjuweel en De stakingen in de V.S. Het radio-muziekfeest Oekraine of Oekraïne? Generaal Dentz te Vichy De Oranje-vermogens geconfiskeerd GEZOND VERSTAND VRIJWIL! NI EGIOEN D De persvrijheid in Amerika DE VERDUISTERING 40e JAARGANG No. 67 DINSDAG 16 SEPTEMBER 1941 AMERSFÖORTSGH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS: per 3 maanden voor Amersfoort ƒ2.05; per maand 0.68; per week 0.16. Binnenland franco per post per 3 maanden 2.50. Afzonderlijke nummers 0.05. Postrekening 47910 TELEFOON INTER C. *620 HOOFDREDACTEUR J. VALKHOFF AMERSFOORT PRIJS DER ADVERTENT1ÊN: van 14 regels J 1.00, elke regel meer 0.25. Speciale prijzen bij contract. Liefdadigbeids- advertentiën voor de helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" "bij vooruitbetaling 15 regels 60 cent, elke regel meer 12 cent. driemaal plaatsen 1.20 De Engelsche hulp Reuter meldt uit Wellington, dat de minister-president van Niemv-Zeeland, Frazer, verzekerd heeft, dat de Brit- 'cche, de Amerikaansche en- de domi- liïon-regeeringen niet behoeven te wor gden aangespoord om aan de Sovjet-Unie of een anderen bondgenoot hulp "te ver- [leenen. Frazer zeide te kunnen verkla^ ren, dat alle slechts mogelijke pogingen in het werk gesteld worden om de Sov jets te ondersteunen. Hij betoogde voorts, dat er nergens onnutte pogingen in het jwerk pesteld worden, die van tevoren tot mislukking gedoemd zijn. I Inzake het sturen van Britsche vlieg tuigen naar de Sovjet-Unie heeft de ^ondensche berichtendienst o.a. ver klaard, zoo meldt het D.N.B., dat een [dergelijke maatregel op moeillikhedcn stuit. De Sovjet-luchtmacht kan welis waar vliegvelden ter beschikking stel den. doch echter niet de noodzakelijke Outillage. Bii de Britsche luchtmaeht pieersrht minder uniformiteit dan bii de piiitsche luchtmacht. De Britsche lucht- pnacht gebruikt een grooter aantal ver schillende types vliegtuigen. Dit feit is tactisch opzicht" een voordeel, doch paan den anderen kant vormt dit een fnadeel. Wanneer de Britsche lucht macht niet de luchtmacht van een bond genoot samenwerkt, wordt dit geval nog moeilijker. Ook hommen en munitie moeten door de Britsche luchtmacht, zelf ["verstrekt worden Verder is een bijzon dere motorbrandstof noodzakelijk. Het [as mogelijk, dat zelfs de brandstof eerst inaar de Sovjet-Unie vervoerd moet wor den. Voor de hommen zijn bepaalde ptellaees en hiischinstallaties noodig. »Ecn ander draagstuk is-het repareeren. In Duitsche werkplaatsen worden alle machine-onderdeel en met de grootste [nauwkeurigheid vervangen en weer ge- reparpprd. Een beschadigd Britsch vlieg tuig moet echter ,naar het vliegveld in het vaderland worden teruggestuurd. Eerst bii het verplaatsen van een eska der merkt men hoe nauw een vliegtuig de fabriek is verbonden. rncf NANKING, 16 Sept. (Domei.) Vol- |gens hier ontvangen betrouwbare be- richten is. Tsjoengking voor een nieuw dilemma geplaatst, ten aanzien van den "'letten toevoer van oorlogsmateriaal als :evolg van het feit, dat. cle weg door Jirnia op meer dan 200 plaatsen door ware aardverschuivingen is geblok keerd, en wel in het hergterrein in het 'Uidwesteliike deel van de provincie 9ennan. De autoriteiten van Tsjbeng- rnn? stellen alle pogingen in het werk om de beschadigde deelen van den wég *er mor het verkeer te openen. Men .gploöft echter, dat hiermede geruimen ÏOd gemoeid zal zijn wegens de moeilijk- jjeden, welke het bergachtige terrein inlevert. BERLIJN, 16 Sept-(V.P.B.) Zooals uit P.K.-berichten te lezen is, hebben groote deelen van het Duitsche leger den Dnjepr aan het Zuidelijk deel van het Oostfront op verschillende plaatsen overschreden. Zij zijn reds diep in het fctep- pengehied binnengedrongen, waar zii buitengewone prestaties verrichten, want wanneer het in dit gebied regent, zijn de wegen weldra doorweeft en kan al leen nog met groote moeite opgerukt worden. Het ltichtwapen grijpt ter onder steuning van do troepen onophoudelijk in den strijd ten Oosten van den Dnjepr in. Op plaatsen waar de Sovjets buitengewoon krachtigen weerstand biedeii, helpen de Duitsche bommenwerpers en stuka's. Door Duitsche bombardementen zijn reeds de belangrijkste spoorwegverbindingen met de Krim verbroken. Op de landengte, welke naar de Krim leidt, hebben de bolsjewisten sterke verdedi gingswerken gebouwd, doch ook deze vestingen staan regelmatig aan zware bombardementen bloot. r* OED geïnformeerde Berlijnsche kringen wijzen op het buiten gewoon gunstige verloop der mili taire operaties in het Oosten. De luchtaanvallen der Duitsche bom menwerpers en stuka's pp 'de Sov jet-Russische stellingen in de Krim, de terreinwinst ten Oosten van den Dnjepr de vernauwing van den ring om Leningrad zijn feiten, waar van men de officieele bevestiging door het O.K.W. nog maar behoeft af te wachten. Een bijzonder groot opgezette aanval schijnt in het Zui- !den plaats te vinden, waar de Duit- i 6che troepen volgens de berichten U uit Moskou belangrijke successen I behaald hebben. De Duitsche oorlogscorrespondenten ven dagelijks nadere bijzonderheden voor de omsingeling van Leningrad. De Duitsche stoottroepen dringen onophou delijk diep in de Sovjet-stellingen bin nen, waardoor belangrijke terreinwin sten geboekt worden en tevens d,e uit- werking der zware artillerie op de stad [vernietigender wordt, j Het Duitsche luchtwapen heeft op 15 ['September met vrij sterke strijdkrach ten zijn vernietigende aanvallen op vijandelijke troepen in den centralen en Zuidelijken sector van het Oostelijk jfront rnet groot succes voortgezet. Veld- stellineen en terugtrekkende colonnes werden zwaar getroffen. Op twee vlieg- jvelden werden hangars en barakken ge troffen en 25 vliegtuigen op den grond [vernield. Een stad, waarin zich zeer veel if roepen bevonden, werd met hommen [bestookt, waarbij groote hi'anden uit- ibraken, Het station werd volkomen ver- [woest. De Engelsche .Times' tracht haar le- zerö een hart onder den ri$n te steken idoor te verklaren: „Al mag dan ook de [verdediging van de Sovjet-Unie te land teleurstellen, geheel ineenstorten zal zii daarom niet." Dat is echter een schrale [troost voor de lezers, die er overigens ;op voorbereid worden, dat de Sovjets in [den sector van Leningrad „in het kri tieke stadium" verkeeren. WASHINGTON, 16 Sept. (D.N.B.). President Roosevelt heeft heden aan het Congres (het aangekondigde tweede verslag voorgelegd over de hulpverlee- ning aan Engeland. Volgens dit verslag heeft de werkelijke uitvoer aan Ame- rikaansch oorlogsmateriaal 0uds de wet lot hulpverleening aan Engeland en aan landen, die tegen de as strijden, in werking is getreden, 100.447.670 dol lar bedragen. Hiertoe behooren oorlogsmateriaal en andere leveranties, voor zoover zij reeds geëxporteerd zijn. Daar komt nog bij be- wapeningsmajteriaal 'ten bedrage van 35.046.701 dollars, dat reeds beschikbaar gesteld maar nog niet verscheept is. An dere prestaties, als herstellingen aan oorlogsschepen. hebben bedragen 78.169.377 dollars. In totaal hebben de Vereenigde Sta ten dus voor 304.563.748 dollars geëx porteerd krachtens cle leen- en pacht wet. Reeds toegestane, maar nog niet uitgevoerde orders bedroegen 162.000.000 dollars. LIMA, 1£ Sept. (D.X.B.). De pers afdeeling van het ministerie van biii- terilandsche zaken van Peru publiceert een communiqué betreffende het reeds gemelde nieuwe grensincident tusschen Peru en Ecuador, waarin gezegd wordt, dat de regeering van Peru reeds op 17 Aug. kennis heeft gekregen van troepen concentraties van Ecuador bij Mendez en Macas en op 22 Aug. bij Machala. De troepen van Ecuador zijn ten deele aan boord gebracht van als hospitaalsche pen gekenmerkte vaartuigen en op 28 on 20 Aug. hij Bajo Alto en La Boeana aan land gezet. De regeering van Peru heeft vertrouwd op de beloften der vertegen- woordigers van de dri§ bemiddelende mogendheden, die verzekerden, dat Ecu ador zijn. troepen naar huis had ge stuurd en dat zijn troepen in het grens gebied geen agressieve bedoelingen had den. De feiten hebben evenwel juist het tegendeel bewezen, zoo sluit het com muniqué. NEW YORK, 16 Sept. (D.N.B.) Vol gens Associated Press heeft het departe ment van buitenlandsche zaken in Washington een rapport gepubliceerd van den minister van justitie. Biddle, volgens hetwelk aan Amerikaansche schepen krachtens de neutraliteitswet het vervoer van oorlogsmateriaal en passagiers naar alle deelen van het Britsche wereldrijk is toegestaan, met uitzondering van het Vereenigcl Konink rijk, Indië, Australië., Canada. Nieuw- Zeeland en Zuid-Afrika. De neutrajifeitswet, zoo wordt in het rapport gezegd, heeft slechts betrekking op het vervoer haar oorlogvoerende lan den. Als zoodanig, heeft* president Roo sevelt in zijn proclamatie van 4 Novem ber 1030 de genoemde landen genoemd, niet echter de andere overzeesche bezit tingen, zoodat dus het vervoer daarheen mogelijk is. In zijn commentaar op dit rapport van Biddle spreekt Associated Press over een „nieuwe verscherping van den strijd tegen de as". Spanjaarden strijden mee in het Oosten. Met den Falangistengroei passeert de Spaansche .Blauwe Divisie' de grens tusschen Duitschland en het Sovjet gebied (Atlantic-Holland) V VICTORIE DUITSCHLAND WINT OP ALLE FRONTEN UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEHRER. 16 Sept. (D.N.B.) Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: In het gebied ten Zuiden van het Ilmen-meer zijn de laatste weken sterke strijdkrachten van het 11e, 27e en 34e Bolsjewisti sche leger door troepen van het Duitsche leger onder bevel van den Generaloberst Busch met steun van formaties van de lucht vloot van den Generaloberst Keiler op beslissende wijze versla gen. Negen vijandelijke divisies, werden volkomen in de pan ge hakt, negen andere divisies werden onder de bloedigste verliezen voor den vijand verslagen. Ruim 53.000 gevangenen vielen in onze handen. Voorts werden 320 pantserwagens, 695 stukken geschut van allerlei aard 'alsmede een groote hoeveelheid oorlogsmateriaal buitgemaakt of vernield. HONGKONG, 16 Sept. (V.P.B.) •Wladiwostok is steeds beschouwd als een brandpunt in de problemen van den Stillen Oceaan. Voorheen was dit voornamelijk het ge-val ten aanzien van de verhouding tusschen Japan en Sovjet-Rusland,docJh bij de huidige belangstelling, waarin Wladiwostok zich verheugt, is de Sovjet-Unie meer toeschouwer. Thans immers gaat het om de hulp verleening aan de Sovjets door de V.S. Het gaat nu niet meer om de levering van werktuig- of andere ma chines: het is oorlogsmateriaal, dat de Sovjets van Amerika verlangen. Drie of vier schepen met benzine zijn reeds van de V.S. onderweg naar Wladiwostok. Aan de overwegend teohnische be sprekingen, die hierover in Moskou zijn gehouden hebben zoowel -Engelsche als Amerikaansche adviseurs deelgeno men. Hierbij vervulde Amerika echter niet de rol van bondgenoot,"dat is voor- loopig alleen Engeland. Amerika en En geland .hebben slechts dit eens, dat zij geen van beiden da Sovjets met man schappen kunnen helpen. Men beraad slaagt er echter in Moskou over. wat den Sovjet-Russen aan oorlogsmateriaal kan worden geleverd. Doch van niet minder belang is de route waarlangs dit kan ge schieden en in dat opzicht neemt Wladi wostok een pijnlijke plaats in. Natuurlijk spelen de drie of vier la dingen benzine geen rol van belang voor Japan, doch ais Wladiwostok vandaag dienst doet als invoerhaven voor benzi ne, kan het morgen de rol vervullen van basis voor de Sovjet-Russische vloot en luchtvloot. En ook al raakt. Amerika niet in oorlog met Japan, dan kan dit laatste land toch niet onverschillig blijven voor de versterking van dé positie der Sovjet- Unie in het Verre Oosten. Het gevaar voor aanvallen uit de lucht. lijKt den Japanners het bedenke lijks!. Als er Amerikaansche vlieg machines in Wladiwostok worden In gevoerd, is het dan wel zeker dat deze bestemd zijn voor Sovjet-Rusland? Bij den tcgenwoordigen stand van zaken zouden de V.S. er zelf gebruik van kun nen maken. Reeds in 1937 zijn in Tokio verduisteringsproeven genomen met het oog op het luchtgevaar. Is Wladiwostok werkelijk de sleutel tot de Sovjet-Unie? Dit is'op het oogen- blik een vraag Van bijkomstige beteeke- nis. In de allereerste plaats vprmt het -thans een strategisch probleem van het grootste belang voor drie werelddeelen. Japansche persstemmen De Japansche pers staat nog altijd i: het teeken van .de JapansCh-Amerikaan- sche verwikkelingen. Zij wijst er op. dat Japan blijft streven naar het besvaren van den vrede in den Stillen Oceaan echter zonder oox'logszuchtige bijbedoe lingen,; zoo'als de Vereenigde Staten. De vrede in dat deel van de wereld moet ge baseerd zijn op de veiligheid van Japan, met de daaruit voortvloeiende rechten en verplichtingen. De bedoelingen van de Angelsaksische landen zijn dus lijn recht tegenovergesteld aan jiie van Ja pan, dat zijn doel uitsluitend langs vre- delievcnden weg wenscht te bereiken. Het moet voor de geheele wereld dui delijk zijn, dat Engeland en Amerika in woorden en daden een offensief hebben geopend tegen het. land van de rijzende zon. Hun politiek is een politiek van pro vocaties, waarop Japan zal wreten te ant woorden zoodra het tijdstip daarvoor is aangebroken. •Het zou beter zijn. schrijft de „Nitsji Nitsji", dat Engeland en Amerika zich eerst eens afvroegen, hoe zij zelf uit Oost-Azië zouden kunnen verdwijnen, voordat zij probeerden, Japan moeilijk heden in den weg te leggen. Engeland, de V.S. en hun drawanten zijn het, die den vrede en den welstand van Oost-Azië in den weg staan en nie mand anders. Japan zou niet aarzelen, als het noodig mooht blijken, naar het Zuiden op te rukken, om het grootste deel van Oost-Azië uit zijn slavernij te bevrijden. Het voornaamste onderwerp van de Engelsch-Amerikaansche zee conferentie schijnt te hebben bestaan in het beramen van middelen om het ver der oprukken van Japan in het. Zuiden tegen te gaan. Japan is echter vastbe sloten om maatregelen te nemen tegen deze Engelsch-Amerikaansche manoeu vres. BERLIJN. 16 Sept. (D.N.B.) Maan dagavond is in Londen de samenstel ling bekend gemaakt van de Engelsche delegatie, die zich naar Moskoil zal be geven voor de AmerikaanschEngel sche—Bolsjewistische conferentie. De delegatie zal onder leiding staan van lord Beaverbrook Bovendien zullen er toe behooren de leden van de Britsche militaire delegatie, die reeds in Moskou zijn, qnder wie luitenant-generaal Ma- son-MacFarlans, leider van de mili taire delegatie te Moskou, vice-admiraal Miles en vice-luchtmaarschalk Collier. Onder de leden der delegatie, die lord Beaverbrook uit Engeland naar Moskou vergezellen, zullen zich bevinden kapi tein Balfour, parlementair onderstaats secretaris voor luchtvaart, generaal-ma- joor Hastings Ismav, een hgoge stafof ficier van het ministerie van defensie en generaal-majoor Mac Readv. chef van den generalen staf van het Empire. BRITSCHE SCHEPEN OVER TIJD TOKIO, 15 September (D.N.B.). Naar uit Panama Wordt gemeld, zijn verscheidene Britsche of in Britschen dienst varende schepen aanzienlijk over tijd. In Panama binnenloopende sche pen hebben de beide laatste weken noodsignalen van schepen opgevangen. TEHERAN. 16 Sept. (D.N.B.) In het parlement van Iran heeft een afgevaar digde aan den minister van financiën, Colchayan, een vraag gesteld betreffen de geruchten omtrent de kroonjuweelen en omtrent de dekking der bankbil jetten. De minister antwoordde: „Zooals wij reeds verklaard hebben, bevinden be doelde iuweelen zich in eca verzegelde kluis. Het ministerie van financiën be schikt over een volledige lijst van de ju- weelen. De kroonjuweelen zijn even gaaf als toen zij in een museumzaal van het paleis Golc6tan tentoongesteld werden. Daar er echter onlangs in de omgeyi.ng van het paleis gebouwd is, heeft nien de juweel en op 26 Augustus jl. lijdelijk overgebracht naar de kluis van de nationale bank." Een andere afgevaardigde zeide: „Wij hebben volledig vertrouwen in de regce ring en in de betrouwbaarheid van de bank. Ik ver-zoek don minister een dag te willen bepalen, waarop alle afgevaar digden die daar belangstelling voor hebben zich -naar de bank kunnen be geven om de kostbare voorwerpen te zien." De minister-president keurde dit voorstel goed. NEW YORK, 16 Sept. (D.N.B.) As- sociated Press meldt uit Buffalo (New York), dat het personeel van de Ameri can Car, and Foundry Company in sta king is gegaan. De werklieden zijn on tevreden omdat de leiding niet tegemoet gekomen is aan hun vele bezwaren. Deze onderneming maakt granaten voor Britsche rekening De reeds ver melde staking in de steenkolenmijnen van Hasleton (Pennsylvania) is op alle mijnen van het gebied overgeslagen, zoodat thans 16.000 mijnwerkers in sta king zijn. Teneinde de organisatie van alle arbeiders in het vakverbond door te zetten, heeft de bond van mijnwer kers welke deel uitmaakt van de C.Ï.O. cle staking afgekondigd in alle kolenmijnen van de Bethlehem en de Republic Steel Company in Pennsyl vania. Wpstelijk-Virginia, Kentucky. Il linois en Tennessee, waardoor 37.000 ar beiders getroffen worden. HILVERSUM, 16 Sépt. Het programma voor Donderdag 18 Sept. van het eerste Ne- derlandsche Radiomuziekfeest luidt als vólgt: Te 11.20 uur, Hilversum 1, opent Louis Dentz met Fred Boshart aan den vleugel de reeks recitals van Nederlandsche kamer muziek van dien dag. Te 14.00 uur concerteert, over den zender Hilversum 1, het omroep-symphonic-orkest o.l.v. Eduard Flipse met orkeststukken van Bernard Zwcers. dr. Rud. Mengelberg, Wil lem Pjjper, Hendrik Andriessen, A. Voormo len en dr. Joh. Wagenaar. Te 15.20 uur, Hilversum 1, houdt Leo Rie- mens een causerie over: „Nederlandsche vocalisten van vroeger en nu." Te 19.30 uur, Hilversum 1, een orgelre portage door Paul de Waart. Te 20.00 uur, Hilversum 1, een concert door (het concertgebouworkest o.l.v. Toon Vefhey m.m.v. Cor de Groot, piano. Uitge- verd worden suite voor.- strijkorkest en pi ano van Guillaumc Land'ré, een concert voor piano en orkest van Henk Badings, en de ouverture „De Vogels" van Alph, Dicpcn- brock. In de pauze spreekt Willy d'Ablaing over „Symphonische kunst in Nederland". Henk Badings en Arend Kolle leiden de .te spe len nummers in. BERLIJN, 16 Sept. (V.P.B.) gok de tegenwoordige oorlog heeft zijn taal kundige problemen, evenals de vorige. De. vraag, die thans aan de orde van den dag is, luidt: hoe moet Oekraine worden uitgesproken? De Russische taal op zichzelf werkt, reeds verwarrend op den buitenlander. Daarin b.v. spreekt men van Stélin en Lénin, met den klemtoon op de eerste lettergreep, doch van Kaganówitsj, Worosjilóf, Timosjén- ko met den klemtoon op de derde letter greep? Hoe moet het woord Oekraine. dat op hét oogenblik op. ieders lippen ligt, wor den uitgesproken? Hierover loopen de meeningen uiteen. Soldaten, die met verlof van het Oostfront thuis komen, spreken van de Oe-"krai-ne (drie letter grepen) in overeenstemming met het grootste deel van de Sovjet-Russische bevolking. Deze uitspraak is ook in overeenstemming met. de klassiek Rus sisch^ literatuur. Poesjkin en Gogol spraken het eveneens aldus uit. Hierbij merken wij op, dat Gogol zelf uit. de Oekraine afkomstig was; Er start e,chter tegenover, dat vele geboren en getogen Oekrainers hun geboorteland betitelen als Oe-kra-i-ne (vier lettergrepen): Volgens deskundigen werd in Tret oud-Russisch het woord uitgesproken als Oe-krai'-ne, doch de Sovjets «hebben er Oe-kra-i-ne van gemaakt. HORTHY'S BEZOEK AAN HET HOOFDKWARTIER BOEDAPEST,. 15 September (D.N.B.). - In de parlementscommissie van bui tenlandsche zaken heeft minister-presi dent Bordossy verslag uitgebracht over het bezoek van den rijksbestuurder aan het. hoofdkwartier van den Führer en over de besprekingen, die daar zijn ge voerd, Hij zeide, dat het bezoek werd ekenmerkt door de traditioneele Duitsch-Hongaarsche vriendschap. Men constateerde, dat de opvattingen over eenstemden, ook ten aanzien van het aandeel van Hongarije aan de actie te gen de Sovjets, welke ter sprake kwam bij de conferentie der legerleidingen. Die actie blijft zich langs dezelfde lijn als tot dusverre gevolgd, bewegen. VICHY. 16 Sept. (D.N.B.) De voor malige Fransche hooge commissaris in Syrië, generaal Dentz. is Maandagavond omstreeks 23.00* uur te Vichy aangeko men. Op liet station werd hij namens het staatshoofd maarschalk Pétain ver- wèJkomd door kolonel Chapuis alsmede door vertegenwoordigers van den vice- premier en den minister van oorlog. Tijdens zijn verblijf te Vichy zal gene raal Dentz door maarschalk Pétain an den plaatsvervangenden minister-pre sident, admiraal Darlan. worden ont vangen. MISLUKTE AANVAL OP CONVOOI BERLIJN, 15 September (D.N.B.). Naar het D.NJ3. van bevoegde zijde ver neemt, is, door het sterke afweervuur van de Duitsche en Italiaansche sche pen, een aanval door Britsche bommen werpers op een convooi der spilmogend- heden in de Middellandsche Zee, mis lukt. Nog vóór de Britsche bommeijwer- pers zich op groote hoogte aan het ge concentreerde en welgerichte afweer- vuur konden onttrekken, werden vier bornmemvei,*per6 neergeschoten. Na de zen succesvollen afweer zette het. con vooi de reis voort en bereikte ongehin derd de haven van bestemming. UITZONDERINGSTOESTAND IN OSLO OPGEHEVEN OSLO, 16 Sept. (D.N.B.) Rijkscom missaris Terboven heeft een besluit ajit- gevaardigd, waarbij de uitzonderings toestand in Oslo en omgeving met in- izang van 16 September des ochtends om 5 uur wordt opgeheven. COMMUNISTISCHE AANSLAG TE AGRAM - AGRAM. 16 Sept, (D.N.B.) Zondag middag is van communistische zijae een aanslag gepleegd op de telefoon centrale van Agram, waarbij eenige schade werd aangericht. Naar verluidt, wijst het onderzoek er op. dat de daders betrekkingen onderhielden met Engel- sche-agenten. die in het Britsche consu laat te Agram een opslagplaats van ontplofbare stoffen bezaten. 's-GRAVENHAGE, 16 Sept.. Het rijkscommissariaat deelt, mede: Wilhelmina van Oranje-Nassau houdt, zonder iets geleerd te hebben uit den loop der gebeurtenissen, halsstarrig vast aan het bolsjewistisch- kapitalis tische front en plaatst zichzelf daarme de buiten de gemeenschap van liet nieu we Europa. Zij richt tot het staatshoofd en de weermacht van het groot-Duitsche rijk verbazingwekkende scheldwoorden. Zij spoort uit de verte de Nederlanders op onverantwoordelijke wijze aan tot het plegen van daden van geweld te gen de bezettende macht, welke slechts de hardste repressailles tengevolge zou den hebben. In opdracht van den rijkscommis saris voor het bezette Nederlandsche gebied heeft dientengevolge de com missaris-generaal voor de veiligheid op grond van artikel 1 der verorde ning no. 33-1949 omtrent het ver beurd verklaren van het vermogen yan personen, die een anti-Duitsch of tegen het Duitsche rijk gericht streven bevorderen, beparald, dat die vermogenswaarden van de levende leden van het huis Oranje-Nassau worden verbeurd verklaard, welke zich in het bezette Nederlandsche gebied bevinden. De verbeurd-verklaring wordt door hare openbare bekendmaking van kracht (artikel 4, alinea 1 van de ver ordening no. 33-1940). De verbeurd verklaarde vermogens waarden zullen krachtens artikel 4 alinea 2 van de genoemde verordening voor doeleinden ten algemeonen nutte in het bezette Nederlandscbe gebied ge bruikt, worden, voor zoover deze waar den niet voor den duur van den oorlog voor de bezettende macht noodig zijn. Wie heeft er ooit aan durven denken, dat men zou twijfelen aan het gezonde verstand van een groote groep landge- nooten? Wie ter «wereld zou het voor mogelijk gehouden hebben, dat er lami- genooten zouden kunnen zijiï, meenend. dat het bolsjewisme „niet-zoo erg-is Wie zou het ooit in zijn hoofd hebben gehaald, te verkondigen, dat er een tijd zou komen, dat Nederlanders, ziel) Christelijk noemende Nederlanders, hopen op de overwinning van bolsjewis tische misdadigers over hen. die onzen godsdienst, onze beschaving en onze cultuur verdedigen? Niemand. Gezond verstand. Door de eeuwen heen is dit een bezit van ons volk-ge weest. Hierdoor heeft het zich een eere plaats in Europa kunnen veroveren. Dat deze plaats nieb verloren zal gaan, dat. Nederland in het nieuwé Europa met opgeheven hoofd kan staan tejnid- den van de anderen, daarvoor zorgen duizenden en duizenden Nederlandsche mannen, die nu strijden aan het Oost front. Nederlanders, uw gezond verstand zegt u, dat dit de eenige weg is naar een betere toekomst. Schouder aan schouder met de Duitsche weermacht, met de daarmee verbonden legers, met rle vrijwilligerslegioenen, strijden tegen het bolsjewisme en zoodoende een ge lukkige toekomst verzekeren voor ons volk en vaderland. Uw gezond verstand zegt. u, dat dit uw plicht is én daarom nogmaals op uw eer en (Tw moed: schaart u in de gelederen van hen. die begrip hebben voor het gevaar, dat dreigt, maar ook voor de gelukkiee toekomst die ons deel kan zijn: meldt u aan bij het Koninginnegracht 22 's-Gravenhage. WASHINGTON, ife Sept. (D.N.B.) In een brief aan de marinecommissie vap het Huis van Afgevaardigden heeft de staatssecretaris van het ministerie van Marine, Forrestal. volgens Associa ted Press verklaard, dat het ministerie van marine niet voornemens is een cen suur op de pers in te stellen. Men pro beert echter alle berichten te controlee- ren, welke voor de operaties van de Amerikaansche vloot nadeelig zouden kunnen zijn. In nauwe samenwerking met het mi nisterie van Oorlog zijn de plannen'uit gewerkt voor een censuur op het inter nationale uitwisselen van berichten. Deze plannen zijn beperkt tot het be richtenverkeer tusschen de Vereenigde Staten en het buitenland en tusschen schepen en het vasteland. <xxxxxxxxxxxxxxx>> Vandaas. Dinsdag, gaat de zon op om 715 uur en onder om 19.54 uur. Maan op om 1.40 uur en on der om 17.16 uur. Woensdag: de zon op 17.16 uur en Qnder om 19.52 uur: maan op 2.41 uur en onder om 17 53 uur. ooooooooooooooooooooooooooo

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1941 | | pagina 1