STADSNIEUWS
tTqsmda
G. G. VEENENDAAL
Waarschuwing
Amersfoort telt
50123 inwoners
feurgerlijke Stand
Openbare Leeszaal en
Bibliotheek
Concours op den weg
S. Streuvels 70 jaar
LOUIS SCHMIDT ALS
COMPONIST
De Nederlandsche kunst
in Duitschland
Elke poetsing met IVOROL is een ware mondwassching,
TUCHTHUISSTRAFFEN
TEGEN COMMUNISTEN
Is rooken verkeerd
KENNISGEVINGEN
EVERT ZANDSTRA'S
VERKOOPINQEN
FEUILLETON
e BLAD PAG. 3
I
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
VRIJDAG 19 SEPTEMBER 1941
)e Directeur van den Keuringsdienst
i Waren voor het gebied Utrecht te
'echt vestigt de aandacht van het pu-.
>k op het volgende:
;r wordt hier en daar plakmeel, dal
rdt gebruikt, om behangselpapier te
estigen, voor consumptiedoeleinden
kocht. Verschillende van deze plak-
ïlsoorten zijn echter, teneinde bederf
aantasten door muizen en insecten
1 hef daarmede behandelde behang
lapier.te voorkomen, met kleine hee
lheden van zeer giftige s t o f -
i gemengd.
oor consumptiedoeleinden
lit plakmeel ongeschikt en kan 't de
pst nadeelige gevolgen voor de ge
ilheid veroorzaken. In het bijzonder
•dl de aandacht gevestigd op een der
kmeelsoorten met, giftige chemicaliën
ipngd, dat misleidend is geètiket-
•d als volkorehmeel, terwijl
hts uit de gebruiksaanwijzing blijkt,
het als plakmeel moet worden aan-
-en d.
g loop der bevolking in de maand Augus-
was als volgt:
M.
V.
Totaa
tal geboorten
57
39
96
tal overledenen
27
13
40
r ceboren dan ovèr-
den
80
26
56
estig'd
156
200
356
rokken
123
175
298
r gevestigd dan
ver-
okken
33
25
58
ile vermeerdering
63
51
114
olking op 1 Sept.
24468
25655
50123
_J< EBOREN: Anna Maria Cornelia, d. van
«ui bert van de Blankevoort en Petronella
anna van Oogen. Cornells, z. van Evert
Vaal en Clasina de Gans,
NDERTROUWD: Arnoldus Hermanus
[agedoorn en Heintje Blieken-daal. Pieter
irand van den Broek en Paulina Josepha
[agebeuk Abe Ljikle "Wiersma en Maria Ja-
oba Riuls. Petrus Christiaan Oosterberg
n [Petronella Schut. Hendrik van Roosen-
!aaj en Gerritje G^erling. Cornelis Alber
us! van de Riet cn Cornelia Hiemstra. Cor-
lelis Plug cn Hendrik» Johanna Langras.
OVERLEDEN: Jo'hanna van den Ham, 69
èchtg. van Gerreben Willem Bennink.
VERGOEDING VOOR
INGELEVERDE METALEN
R Maandag a.s. wordt in gebouw*
Achter Pavidshof 2 begonnen met de
uitbetaling aan particulieren van de
vergoeding voor de ingeleverde me-
j talen.
I Nadere bijzonderheden daarover
leze men in de desbetreffende ge
meentelijke publicatie in dit blad.
Uitdrukkelijk zij er op gewezen, dat
de gerechtigde, rlie zijn vordering
niet binnen den bepaalden termijn
en op de voorgeschreven wijze ter
verzilvering indient, zijn aanspraak
op vergoeding verliest.
RIJWIELDIEF IN ARREST
De Amsterdamsche recherche heeft
gisteren een zekeren O. uit Ensche
dé aangehouden, verdacht van dief
stal van ëen heerenrijwiel te dezer
stede. De man is ter beschikking
van de Amersfoortsche politie ge
steld.
MARKTBERICHT
"AMERSFOORT, 19 Sept. Hcysndereieren
1.05 per ky., kippen 2.25S, tamme konijnen
B.506.50 jonge konijnen 1.251.75, biggen
1622 alles, per stuk. Aangevoerd waren on
geveer: 3000 stuks hoendereieren, 50 big
gen.
Overzicht over Augustus. Aantal uitge
leende banden: 4984. Aantal bezoekers aan
lees- en studiezaal: 1152.
Eenige nieuwe aanwinsten:
Adriani, J. H. Voorlezingen over ar
menzorg en maatschappelijk w'erk. 339
Adri. 1.
Allena Czn., J. van Handboek voor den
kruidenier. 664 Alt. 1.
Andel, M. A. van Chirurgijns, vrije
meesters, beunhazen en kwakzalvers. 610
And. 1.
Bakker, G. P. Het wondere jaar; his
torische roman. 813.6 Bakk. 1.
Boerderijen in Nederland; onder redactie
van de Nederlandsche Heidemaatschappij.
728 Boe. 1.
Bothcnius Brouwer,. A. J. Historische
figuren. 929 Bot. 2.
Buskes, Jr., J. J. In nacht en stormge-
bruis. 215 Bus. 2.
Carossa, H. Der Artz Gion. D 833.7
Car. 2.
Christie, A. Murder in the news. E
823.7 Chr. 3.
David-Neel, A. Mystiek en magie in
Thibet. 180 Dav. 1.
Dorgelès, R. Quand j'étais Montmar-
trois. F 843.7 Dor. 6.
Dreikurs, R. Hoe voed ik mijn kind
op? 370.4 Dre. 1.
- Heinen, W. Agrion, uit het leven van
een libel. 591 Hein. 1.
Hoe bewaar ik mijn levensmiddelen in
oorlogstijd? 641 Hoe. 1.
Hoogstraten-Schoch, A. van Marijse-
het moet. 813.6 Hoog; 11.
Josselin .de Jong, G. de De taal der
dieren. 591 Jos. 1.
"Kat, C. G. de Hoe wü vliegen, theorie
van de luchtvaart. 629 Kat. 1.
Kelk, C. J. Reis door de wolken. 813.6
Kei. 5:
Kuyk, J. van Oude politieke spotpren
ten. 741 Kuy! 1.
Lehmann, L. Th. Subjectieve reportage.
811.6 Leh. 1.
Luger, J. Naar wü vernemen... roman
uit de krantenwereld. 813.6 Lug. 2.
Mulder, A. H. Zeven eeuwen Nederland
sche levenskunst. 390 Mul. J.
Norel, K. Janmaats en sinjeuren. 813.6
Nore. 5.
Nostradamus, M. de De profetieën. 183
Nos. 1.
Oever, F. van den Casper van Adel,
813.6 Oev.' 2.
Révész, G. De mensdhelyke hand. 132
Rev. 2.
Schoevers, A. A. Dictcerboek Engels.
653 Sch. 6.
Shepherd, W. De triomftocht der we
tenschap. 500 She. 1.
Vasalis, M. Parken en woestyn. 811,6
Vas. 1.
Vestdyk, De zwarte ruiter. 813.6
Vcs. 5.
Wessem, C van Slauerhoff. 928 Wes. 1.
Winkler, J.' Oogst der tijden. 808 Win.
1.
SPORT EN SPEL
Zondag a.s. wordt er in Hilversum
een groot e open wegwedstrijd gehou
den, waarin de beste Nederlandsche
nieuwelingen, amateurs en onafhanke
lijken zullen starten. Ook de Amers
foortsche renners zullen hun krachten
in dit nationale milieu eens meten.
Bij de amateurs en onafhankeliiken
komen de Gans. v. d. Panne, Cornelis-
sen Pol. en v. d. Laan uit. Een sprinter
als de Gans, kan in de bovenste regio
nen eindigen, vooral daar in dezen wed
strijd aankomst in groep te venvachten
is. Het komt er voor hem dus op aan,
tijdig positie te kiezen en in de eind
spurt zijn krachten te ontplooien, vvaar-
bii wij hem den raad geven geen te la
ge versnelling te monteeren.
Van v. d. Panne. Pol en Cornelissen
zijn ongetwijfeld in staat het tot een
goed einde te brengen en onder- hen
kon wel eens ae verrassing van den dag
schuilen.
DE PEDAALRIDDERS
De Pedaalridders hadden met hun
ploeg ingeschreven voor de Nederland
sche club-kampioenschappen.
Intusschen is er van de N.W.U. be
richt gekomen, dat. het aan de renners
v. d. Panne, Pol en Cornelissen verbo
den is in dezen wedstrijd uit te komen.
Zoodoende moesten de Pedaalridders
noodgedwongen hun inschrijving' in
trekken.
KUNSL
VGRAVEXHAGE, 18 Sept In Oc
tober zal Vlaandereys groote proza
schrijver Stijn Streuvels zijn zeventig-
sten verjaardag vieren. Streuvels, dek-
naam voor Franciscus Petrus Maria La
tent', werd op 4 October 1871 te Heule,
hij Kortrijk, in Wesf-Vlaanderen gebo
ren uit een eenvoudig bak'kersgezin.
Zijn moeder, was een zuster van Guido
Gezelle. Aanvankelijk volgde hij het be
roep van zijn vader, doch geleidelijk
aan ontwaakte, door hef lezen en lee-
reh van vreemde talen, de behoefte in
hem om zelf tegaan schrijven. In .1805
begon hij zijn medewerking aan een tijd
schrift en in 1800 verscheen zijn eerste
hoek „Lenteleven".
Streuvels' verdiensten voor de litera
tuur zijn naar waarde geschat, ook in
Duitschland, waar tal van vertalingen
verschenen. In 1005 werd aan Streuvels
voor den eersten keer een Belgischen
vijfjaarlijkschen prijs voor letlerkunde
toegekend, dien hij in 1911 voor den
tweeden keer mocht ontvangen. In het
zelfde jaar verwierf hij tevens den
„Nieuwen Gids"-prijs. In 1907 werd hij
ridder in de Leopold orde, in 1911 cor-
respondeerend lid van de Vlaamsche
academie, in 1034 commandeur in de
Leopold orde. In 1935 ontving hij een
groot en staatsprijs voor letterkunde. In
Duitschland werden zijn verdiensten er.
kend door hét toekennen van den Rem
brandt prijs van de Hamburgsche üni-
versiteit, welken prijs hij in 1936 teza
men met Cyriel Verschaeve en wijlen
René de Clerq ontving.
HILVERSUM, IS Sept. De pers-
dienst van den Nederlandschen Omroep
meldt:
Tot een van de bekendste figuren uit
de Nederlandsche radio-muziekwereld
behoort Louis Schmidt, die jaren ach
tereen triomphen oogstte onder zijn
toenmaligen schuilnaam Kovacs Lajos.
In het programma van Zaterdag 20
September a.s. 17.3018.10 uur voor den
zender Hilversum I treedt het omroep
orkest onder zijn leiding op met de so
listen Harry Creriiers, cello, en Hans
Osieok. piano. Uitgevoerd worden de
concertouverture van Jean Bernhard
van Bree, een nocturne voor colon-cello
van Louis Schmidt, variaties o'p het
volksliedje „In een blauw geruit-en kiel"
en oud-Nederlandsche dansen van Ju
lius Röntgen.
Tijdens dpze uitzending kan men van
I.ouis Schmidt een werk,beluisteren, dat
door hem werd geschreven in het jaar
1921.
De tentoonstelling van Nederland
sche schilderwerken, welke eerst in
Hagen i6 gehouden en daarna in Keu
len, heeft veel succes, hetgeen kan blij
ken uit het groote aantal aankoopen.
In Hagen, waar de expositie reeds is
gesloten, zijn werken verkocht van de
schilders:
J. Bakker, K. Brinks, N. Bulder, JE.
Gerdes. J. v. d. Guchte-van Hoboken, E.
Hooyberg, H. Hulsbergen, H. Ielingcr,
J. H. van Meegeren, F. A. Mooy, A. B. -T.
Mulder, J. C. Naghenius, W. N. Noordijk,
J. Ouwersloot, J. Ponsioen. G. F. van
Schagen. R. P. Schotel. J. van Tongeren.
Y. Wenning, G. Westermann, H. Yke-
lenstam, M. Croin-Engelhardt,
HET SOESTERKWARTIER—S.K.V.
Het eerste Uyaalftal van de korfbal
vereniging „Het Soesterkwartier" zal
Zondag op het sportterrein Birkhoven
een -wedstrijd spelen tégen S.K.V. 1.
Daar heide twaalftallen vrij sterk en
goed tegen elkaar opgewassen zijn, kan
een móóie en spannende wedstrijd tege
moet gezien worden. „Het Soesterkwar
tier b" speelt tegen „Jong Leven b".
Waarschijnlijk zullen onze stadgenoo-
fen in dezen strijd wel winnaar wor
den.
De korfbalvereeniging Amersfoort"
zal nog niet in het strijdperk treden.
"want^lvorol geeft een zeer actief zacht en geurig schuim. Heerlijker tandpasta is er niet. Ivorol in tuben van 60-40 en 25 ct.
BINNENLAND
's-GRAVENHAGE, 18 September.
In het proces tegen communisten
uit Amsterdam, heeft het Deutsche
Obergericht in Den Haag, Donder
dag vonnis geveld. 22 beklaagden
werden veroordeeld tot tuchthuis
straffen tot 12 jaar. Van het uitspre
ken van nóg zwaardere straffen
heeft men alleen afgezien, omdat de
beklaagden geen leidende functio
narissen waren en hun daden ge
pleegd zijn Y^r 22 Juni 1041, den
dag waarop de oorlog met de Sovjet-
Unie begon. Wie na den 22en Juni
1941 oommunistische actie voert,
heeft, zooals reeds bekend is ge
maakt, de doodstraf te wachten.
Het tabaksverbruik neemt, over de ge-
heele wereld voortdurend toe. Vooral in
de groote steden is dit. het geval, omdat
juist daar- de mensch behoefte, heeft
aan een genotsmiddel, dat een zekere
afwisseling geeft gedurende het inge
spannen werken. Rooken is eigenlijk een
specifiek mannelijke bez-igheid. maar
ook op dit terrein hebben de vrouwen,
vooral de jonge, zich ingedrongen. Wie
neemt nog, zooals vroeger, aanstoot aan
in het openbaar rookende meisjes?
Hoe onschuldig nicotine in kleine, hoe
veelheden ook zijn kan, toch treden bij
normale rookers na verloop van jaren
verschijnselen op, die een grondig on
derzoek van den invloed van nicotine
op het menschelljk lichaam rechtvaar
digen. Reeds lang heeft de, medische we
tenschap op dit gebid belangrijke resul
taten bereikt, maar een systematisch
onderzoek op groote schaal was nog
niet verricht.
Onlangs is nu aan de universiteit te
Jena een wetenschappelijk instituut
voor het onderzoek van de uit. tabaks
verbruik voortvloeiende gevaren opge
richt. Bij de opening hield prof. Reiter,
president van het. rijk.shureau voor
volksgezondheid, een rede. waarin hij
verklaarde, dat het onderzoek in de la
boratoria met reageerbuisjes en Guinee-
sche biggetjes niet voldoende is. Het.
doel van het. instituutjavoét zijn pen uit
voerige statistiek der ziektegevallen op
Ie stellen met medewerking van zieken
huizen, sanatoria., enz. Zeer noodzakelijk
noemde prof. Reiter ook een onderzoek
der stoffen, die bij de verbranding van
tabak vrijkomen en een schadelijken in
vloed hebben. Dit zijn o.m. koolzuur,
blauwzuur, en teerproducten. die. even
als nicotine, invloed uitoefenen op de
nieren, schildklier en andere organen
Verder moet het verhand tusschen het.
tabaksverbruik en ziekten als jicht,
rhpumatiek en diabetes onderzocht wor
den. terwijl tenslotte ook bepaalde psy
chopathische verschijnselen in verhand
met het rooken kunnen staan.
Hier ligt een grootendeels nog onont
gonnen terrein voor het onderzoek
braak. Ongetwijfeld zullen millioenen
rookers met. belangstelling van de. re
sultaten kennis nemen, maar of zij even
tueele raadgevingen om minder te roo
ken zullen opvolgen?
DE DYSENTERIE TE AMSTERDAM
AMSTERDAM. 18 Sept. Bij de. afd
volksgezondheid van den gemeentelij
ken geneeskundigen en gezondheids
dienst te Amsterdam heeft men den
indruk, dat men wat de dysenterie be
treft. nu op het hoogtepunt is of er mis
schien al iets overheen.
In het algemeen verloopt de ziekte
goedaardig, al rijn wel enkele sterfge
vallen voorgekomen.
Er komen wel meer gevallen voor dan
het vorige jaar, maar voor ongerust
heid bestaat, in het geheel geen reden.
De aandacht wordt in dit verband
nog e-ens gevestigd op de mededeeling
van de directie van den geneeskundi
gen dienst in de kranten ven eind
Augustus, waarbij in het bijzonder aan
gedrongen wordt op het betrachten van
de grootst mogelijke reinheid vooral na
het gebruik van de toiletten.
Gemeente
Amersfoort
IINLEVERING METALEN
Uitbetaling vergoedingen aan par
ticulieren. Publicatie no. 36.
De Burgemeester van Amersfoort
maakt bekend, dat op Maandag. 22 Sep
tember a.s. ten kantore Achter Davids-
hof no. 2 (ingang bureau Sociale Aan
gelegenheden) des voorm. van 912
uur en des nam. van 2—4 uur de ver
goedingen voor ingeleverde metalen
zullen worden uitbetaald aan hen. die
ten tijde van de inlevering in de navol
gende straten woonachtig waren:
Dr. Abr. Kuyperlaan, Achter da Arn
hemsche Poortwal, Achter Davidshof
Achter den Kamp. Achter den Koppel-
poortwal, Achter het Oude Stadhuis,
Adm. de Ruytcrstraat, Albert Cuyp-
straat, Albert Hahnstraat., Albert Neu-
huysstraat, Aldegondestraat, Ampère-
straat, Amst.elstraat, Anemoonstraat,
Anjerplein, Anjerstraat, Anna Pa ulo w-
nalaan, Anthonie v. Djjckstraat, Anton
Mauvestraat, Appelmarkt, Appelweg,
Archimedesstraat, Arnhemschestraat,
Arnhemscheweg, v. Asch v. Wijckstraat,
v. Assenraadstraat, Asterstraat, Aucubd-
straat. Balisrraat, Bankastraaf.
De uitbetaling geschiedt tegen inwis
seling van het door do inleveringsnlich-
tigen terugontvangen deel B. van de
oproepingskaart.
In het belang van een vlotte uitbeta
ling is het noodzakelijk, dat de deelen
B. geteekend ter verzilvering worden
aangeboden. De ondcrteekèning kan
thuis geschieden door den rechthebben
de of diens vertegenwoordiger.
De aandacht van belanghebbenden
wordt gevestigd op de bepaling, dat. de
gerechtigde, die zijn vordering biet bin
nen den bepaalden termijn en op de be
paalde wijze ter verzilvering heeft in
gediend, zijn aanspraak op vergoeding
verliest.
De uitbetaling der vergoedingen van
door bedrijven ingeleverde metalen ge
schiedt op nader aan te kondigen tijd
stippen.
Amersfoort, 19 Sept. 1941.
De Burgemeester voornoemd.
NOORDERWIER. 1 B.
De Burgemeester van Amersfoort
maakt bekend, dat hij heeft besloten te
belasten met zijn vertegenwoordiging in
de volgende aangelegenheden:
a. den Chef van de afdeeling Gemeen
te-eigendommen der Gemeente-secreta
rie. of wien hem vervangt, met. de ver
tegenwoordiging van de gemeente
Amersfoort bij alle buitenrechtelijke
rechtshandelingen, welke voor de ge
meente moeten worden gedaan, voor
zoover daarvan een notarieele akte
wordt opgemaakt,;
b. den Chef van de afdeeling Bevol
king, Burgerlijke Stand. Verkiezingen
en Militaire Zaken, of wien hem ont
vangt met het. teekenen van legalisaties
van handteekeningen. van attestation
de vita, van buitenlandsche paspoorten
cn van bewijzen van Nederlanderschap,
voorts niet. het feekenen van de stuk
ken, hpdoeld in artikel 4 van hei.,
Dienstplichtbesluit:
c. dpn wethouder H. van Galen Last
met. het teekenen van de in artikel 261
der Gemeentewet bedoelde, bevelschrif
ten van betaling en van de aan den
gemeenteontvanger te verstrekken
stort ingsbesluit en..
d. de wethouders, ieder voor zoover
betreft, het hem toegewezen arbeidsge
bied, met 'het onderleekenen van de be
talingsopdrachten betreffende* diensten
en bedrijven, ten aanzien waarvan art.
122 der gemeentewet is toegepast;
e.. den directeur van openbare werken,
of wien hem vervangt, met. het. houden
van de openbare aanbestedingen van
onder toezicht van den dienst van'
openbare werken uit te voeren werken
en (hem mitsdien aan te wijzen om bij
de daaruit voortvloeiende overeenkom
sten de gemeente te vertegenwoordi
gen, zulksmet dien verstande, dat. de
beslissing over de gunning bij den bur
gemeester berust;
f. den stadsarchitect, of wien hem
vervangt, met het houden van de open
bare aanbestedingen van onder toe
zicht van het. bouwbureau uit te voe
ren werken en hem mitsdien aan te
wijzen om bij de daaruit, voortvloeien
de overeenkomsten de Gemeente te ver
tegenwoordigen, zulks met dien ver
stande, dat. de beslissing over de gun
ning bij den burgemeester berust.;
g. den gemeente-secretaris, den di-
romans van het Hollandsere
en Friescho landschap.
HET KLOTSENDE MEJER
DE WIJDE STILTE
Gebonden 410
BOEKHANDEL
LANGESTRAAT 33 Tel 3232
GRAND THëaTRE. Van Vrijdag of ver
tooning van de film „De Zweedsche
Nachtegaal".
Voorstellingen: Zaterdag 6 cn 8.15 u,ur
doorl. Zondag 1.45, 4, 6.15 ën 8.30 uur
doorl. Andere avonden 8 uur n.m. Op
Woensdag en Zaterdag matlnéc om 2.30
uur.
CITY THEATER. Van Vrifdag af ver
tooning van „Carnaval in Venetië".
VoorstellingenZaterdag 6 en, 8.15 uur
doorloopend. Zondag 1.45, 4, 6.45 cn 8.30
uur doorloopend. Andere avonden 8 uur
nam. "Woensdag cn Zaterdag matinée om
2.30 uur.
REMBRANDT THEATER. Van Vrijdag af
vertooning van „In de schaduw der ber
gen".
Voorstellingen ale In Grand ThéfttrO|
behalve de matinde's.
GRAND THë&TRE. 1 Oct.. Het Neder-
landsch Tooneel. Opvoering van Maria
Stuart.
AMERSFOORT. 23 September. Do
Valk 3 uur n.m. Verknoping van hui-
zen Berkenweg 3. Utrechtscheweg 41,
43, 45 en 37. Stoovestraat 24 en een per
ceel grond naast Berkenweg 1.
SCHERPENZEEL. 24 September
Café van Oostrum. Verkooping van huis
Stationêweg 116.
recteur der^gemeentebedrijven, den di
recteur van Openbare Werken, den di
recteur van den reinigings- en ontsmet-
tingsdienst, den stadsarchitect, den di
recteur van het. gemeentelijk slachthuis,
den chef der centraio boekhouding, den
leider van d-°n distributiedienst, den
commissaris van politie, het hoofd van
den luchtbeschërmingsdicnsi, of wien
hem vervangt, ieder voor zooveel zijn
dienst, betreft en den hoofdcommies ter
secretarie, voor.zooveel de centrale keu
ken betreft, met. het aangaan van ar
beidsovereenkomsten naar burgerlijk
recht met los personeel.
Amersfoort, 12 September 1941.
De Burgemeester voornoemd,
NOORDEWIER, l.b.
KOERSEN NEDERLANDSCH
CLEARINGINSTITUUT
's-GRAVENHAGE, 18 Sept. Koereen
voor stortingen op 19 September 1941 tegen
verplichtingen luidende in:'
Belga's 30,1432
Zwilsersche francs 43,56
Fransche francs 3,768
Lires 9,91
Deensche kronen 36,37
Noorsche kronen 42,82
Zweedsche kronen 44,85
Finsche mark 3,82
Dinar (oude schulden) 3,43
Dinar (nieuwe schulden) 3,77
Turksche ponden 1,45V!
Lewa 2,30
Pengö (oudo schulden) 36,519
Pengo (nieuwe schulden) 45,89
Zloty (oude schulden) 35,
Zloty (nieuwe schulden) 37,68
Lei 1.28
Slowaaiksche kronen 6,48
.Hoofdredacteur: J- VALKHOFP,
Amersfoort
Redacteur Stadsnieuws en Uit den
Omtrek: R. LEENKNEGT. Amersfoort
Redacteur Sportrubriek: H. A. C. VAN
DER KRAAN Jr.. Amersfoort
DOOR
Niemand waagd© het, het uit te spre
ken. Allen hielden Suzanne Chrisman
voor verloren. De Fransrhman hield zij»
m ericht °P gebogen hoofd van
Wallion en durfde Allan niet aan te
'ïien.
chef mompelde:
i.Niete van hen'irr de auto! Alles met
elkaar een verkeerd spoor! Een valsch
spoor om ons van het goede weg te lok-,
binnen een paar uur..."'
jHy sprak dezen zin niet uit, maar
Kamhouiiiet. die zijn woorderr hoorde,
begreep ]lem en bee( zmet zjjn ster.
Re witte tanden "op de lippen.
{De klok sloeg halfzeven. Maurice Wal-
10n haakte een onrustige beweging en
ze zajjpn een weerschijn in zijn oogen,
heen ep weer dwaalden en naar iets
s|henen te zoeken. Hij stond moeizaam
De uren achter het stuur begonnen
h te doen gelden, hij was stijf van
irmoeidheid en zijn gang was onzeker.
|hhj mug voor den politiechef staan en
O0K zacht:
"ebt u de beide rechercheurs nog in
rklaan 1?"
i.Nee, toen ze met het onderzoek van
kamer van Leadbitter klaar waren,
|]n ze hierheen gekomen. Ze hebben
r0rÏRens niets gevonden."
£n, daar de chef niet begreep, wat
Wallion met zijn vraag bedoelde, voegde
hij eraan toe:
„Maar in de kamer van Henriques op
Parklaan 3 zitten nóg steeds twee man
nen op wacht."
„Waar is dat voor noodig?" zei Wal
lion. „Daar komt hij toch niet!"'
„Zoo? Niet? Waar is hij dan? In de
auto was hij niet, in zijn woning is hij
nietergens .moet hij toch zich zelf en
mevrouw Chrisman verborgen houden!"
„Als ik u eens zei, waar hij is?"
Thans zag Allan Chrisman, da.t et
niet alleen het schijnsel van het vuur
was. dat in de oogen van Wallion flik
kerde.
De journalist stond recht op, een lange
lenige gestalte, zich donker tegen hét
vuur afteekenend, de hoofdfiguur, tot
welke allen zich met één slag hadden ge
wend, in een onwillekeurige beweging
van verwachting en hoop.
Zelfs dp chef boog zich voorover en
liet. de officieele uitdruking op zijn ge
zicht varen.
„Weet u dan, waar hij is?" zei hij
haastig. „Dan weet u ook. waar me
vrouw Chrisman is?"
„Ja," zei Wallion kalm.
Hij strekte zijn hand uit en ging voort.:
„Binnen $en minuut zal ik alles be
wijzen of alles verliezen! Binnen een
minuut, zal ik u de waarheid vertellen
of Suzanne Chrisman is voor altijd ver
loren!"
Een diepe zucht ging door de kamer.
Het waö, alsof allen voor hem terugwe
ken. Ze wisten immers, dat hun de ne
derlaag boven het hoofd hing!
De uitgestrekte hand van, Maurice
Wallion daalde op de tafel en hij greep
naar een envelop. Niemand had bij de
algemeene opwinding deze ehvelop tevo
ren gezien; zij was onaanzienlijk en
vuil, met poststempels bedekt en als
toevallig daar neergeworpen.
Maar iemand achter in de kamer riep
op een toon, alsof hij zich plotseling een
kleinigheid van geringe beteekenis her
innerde: ja de brief!"
„Ja, de brief!" zei Wallion, terwijl hij
zich onstuimig tot den spreker wendde.
„Ik vermoed, dat u me wel kunt ver
tellen, hoe die thier is gekomen!"
„Hij werd van de redactie van D e
Koerier voor u hier'gebracht, terwijl
u weg was," antwoordde de stem ang
stig. „Ik héb hem daar op tafel gelegd..."
„En u hebt hem vergeten! Monsieur
Rambouillet! Dat is de brief uit Parijs!
U ziet de eer en het leven van een
mensch hangen vaak van onbeteekenen-
de dingen af!"
Hij scheurde den brief onder het spre
ken in razende vaart open, en zijn oogen
vlogen over de regels.
Niemand wist, wat de volgende mi
nuut zou brengen, maar het gezicht van
Rambouillet veranderde en straalde, ter
wijl hij fluisterde:
„Dat moest komen! Het was op het
nippertje, maar het moest komen!"
De stem van den journalist klonk als
een bazuinstoot:
„Luistert u eens!"
Hij. sprong naar voren en stond mid
den in de kamer.
„Meneer," zei hij tot den chef der ge
heime politie, „u hebt een zekeren Hen
riques niet kunnen vinden en dat heeft
u tot verbazing gebracht! Maar ik zeg u:
u zult hem nooit vinden! Want Hen
riques bestaat niet!"
De chef hief zijn handen op. Zijn
oogen vlamden en hij riep:
„Wat bedoelt u? Bestaat hij niet?"
„Nee! Én toch heejt u pas geleden nog
met hem gesproken, in tegenwoordig
heid van mij! U hebt met den onzichtba-
ren meester zelf gesproken en hem niet
herkend! Stel u gerust, dat is niet zoo
iets bijzonders, want niemand van ons
heeft nog zijn werkelijke Ik gezien!'"
De chef vloog op Wallion toe.
„Waar is hij? Wie is het?"
De journalist wees in de richting van
de stad.
„Gaat <u naar Parklaan 1," zei hij, „en
neemt u Walter Cray, den philanthroop,
gevangen!"
HOOFDSTUK XXIV
Het verleden van Walter Cray.
De aanklacht kwam voor allen, be
halve voor Rambouillet, als een donder
slag.
„Walter Cray?" herhaalde de chef.
„Walter Cray? Dat is toch waanzin!
Heeft u bewijzen?"
„Die heb ik hier!"
Een gewirwar van stemmen en uit
roepen weerklonk.
„Stilte!" brulde de chef buiten zich
zelf en het werd rustig. „Leest u het
eens voor!" beval hij den journalist
kortaf.
Wallion wierp een blik naar den
Franschman.
„De brief is van den chef van de'ge
heime politie in Parijs," verklaarde hij
in vliegende haast. „ïk zal er u den
korten inhoud van vertellen. Het huis
van Cray in Parijs iS*van boven tot on
der doorzocht. In den tuin heeft men
de resten van een menschelijk lichaam
gevonden, dat volgens de deskundigen
daar ongeveer vijf jaar geleden begra
ven moet zijn geweest. Het lichaam was
zonder enkel omhulsel en de kleeren
als ze aanwezig zijn geweest waren
geheel verdwenen. Aan het g*bit en de
duidelijke teekenen van een slecht ge
nezen beenbreuk hebben egn tandarts
en een chirurg, die beiden den heer
Cray destijds behandeld hebben, het
lijk als ontwijfelbaar van hem herkend.
Daaruit blijkt, dat het, individu, dat zich
onder den naam van Walter Cray in
Stockholm bevindt, deze persoon niet
kan zijn. Als de betreffende formalitei
ten hiervoor vervuld zijn, zal de politie
te Stockholm het officieele verzoek krij
gen, den valschen Cray te arresteeren,
verdacht, van moorcj op den echten Wal
ter Cray."
De journalist zweeg, vouwde den
brief weer op en stak h^m in zijn zak.
„Nu, meneer," zei hij met dezelfde
doordringende stem, die als opnieuw in
hem was geboren, tot den politiechef,
„dat is in één woord een volledig be
wijs. Meer hebben we niet noodig. We
komen waarlijk op het nippertje! Nu
moet er gehandeld worden!"
De chef was, als met stomheid gesla
gen, zwijgend blijven staan. Thans
maakte hij een gebaar de hal rond, als
wilde hij met zijn armen cle aanwezi
gen naar buiten drijven.
„Er uit!" brulde hij. „Naar de auto's!"
De mannen snelden naar buiten, als
een troep slaapwandelaars, die den toe
stand maar half begrepen, maar in
stinctief voelden, dat de beslissing voor
de deur stond.
Allan greep als een drenkeling naar
de hand van den journalist
Een lange rij van auto's suisde voort
in de richting van de stad.
Maurice Wallion sprak tijdens den
dollen rit tot den politiechef:
„Hoe kan men zich midden tusschen
zijn medemenschen onzichtbaar maken,
meneer? Hoe kan een man zijn eigen lk
zoo geheel verliezen, dat hij nooit meer
gezien wordt, ofschoon hij leeft en zich
midden tusschen ons beweegt? Daar
voor bestaat maar één mogelijkheid: in
het Ik van een andere identiteit over te
gaan, het leven, de eer. het gezicht van
een ander te stelen! Dat was het, wat
onze groote tegenstander gedaan heeft.
Toen Issul Bey uit Turkije vluchtte,
wist hij, dat hij zich van alles moest
ontdoen, vvSt hem kon ven-aden. En
deze man, die volkomen gespeend was
van eenig ontzag voor het leven, hot
eigendom en de eer van*anderen, keek
met koude oogen de wereld rond. Daar
bij viel zijn aandacht op den ouden,
eerbiedwaardigen philanthroop Cray,
die zich tusschen de misdadigers van
Parijs bewoog, een sociale zendeling, die
schipbreukelingen redde
Maurice Wallion hield erven op. Nie
mand zei iets.
„De schurk glimlachte," ging de jour
nalist na korten tijd voort, „de schurk
liet zich door Walter Cray redden. Van
het eerste oogenblik af had hij zijn
uiterlijke gelijkenis meit den ongcluk-
kigen philanthroop opgemerkt en diens
lot was beslist. Daar was de nieuwe
identiteit, die Issul Bey noodig had, dc
ideale gestalte, onder welker bescher
ming hij zijn handen vrij zou krijgen.
Hij dringt, zich bij Cray in en krijgt
toegang tot het huis van den philan
throop, waarin deze in volkomen een
zaamheid woont. Korten tijd daarna ver
stopt Issul Bey een lijk in den tuin
van het huis en van dat oogenblik af
aan bestaat er geen Issul Bey meer
•maar wel een nieuwe Walter Cray, dien
niemand van den ouden kan onder
scheiden, doch die toch zoo weinig op
he<m lijkt, als de nacht op den oag. Dat
was zijn vreeselijkste, maar ook zijn
listigste misdaad. Eenige maanden later
werd Alexander Leadbitter bij oen Phi
lanthroop Cray aangesteld, daar hij een
helper en handlanger noodig had. die
door een of ander gemeenschappelijk en
vreeselijk geheim tot. stilzwijgen is go-
dwongen. Begrijpt u het nu?"
(Wordt vervolgd)
