Een belangrijk boek
over ons land
ïeslaagde aanvallen aan
het Finsche front
Waarom met Duitsehland
tegen het bolsjewisme?
Coördinatie der oorlogsindustrie
in Canada en V.S.
r
De brandstoffen-
distributie
■DE EEMLANDER
Uitgave VALKHOFF Co. Arnhemsche Poortwal 2a
DE TOESTAND IN
IRAK
ïwitsersch oordeel
Oproep chauffeurs
en ziekendragers
VICHY ARRESTEERT
BRITSCHE ONDERDANEN
Met Duitschland
tegen
het bolsjewisme
J
Oude en nieuwe betrekkingen
met het Duitsche Rijk
INGELEID DOOR DEN
RIJKSCOMMISSARIS
JAARGANG No. Ill
DONDERDAG 6 NOVEMBER 1941
lONNtMENTSPR1JS; per 3 maanden voor Amersioort 2.05;
I maand 0.68; per week 0.16. Binnenland franco per
post per 3 maanden 2.50. Afzonderlijke nummers 0.05.
Postrekening 47910
TELEFOON INTER C. 4620
hoofdredacteur j. valkhoff - amersfoort
PRIJS DER ADVERTENT1ËN: van 1—4 regels 1.00, elke
regel meer 0.25. Speciale prijzen bij contract. Liefdadigheids-
advertentiën voor de helft van den prijs. Kleine Advertentiën
„KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 60 cent, elke regel
meer 12 cent, driemaal plaatsen 1.20.
;RLIJNt, 6 Nov. (D.N.B.). Het
B verneemt van militaire zijde
ai hel grootste deel van het district
dus het gebied tusschen Ladoga
3negameer. ten Noorden van de
zich reeds geruimen tijd in Fin
handen bevond, heeft de Finsche
nacht van dit gebied nit in Noor
ke richting voortdurend geslaagde
lallen ondernomen Rii den legen
Idigen militairen toestand is het
maar zeer.zelden mogelijk, de
.i der veroverde plaatsen te noe
znoals dab eenige dagen geleden
Ipaateno geschiedde. Dé verovering
Pan (ene beteeke.pde een belangrijk
in het kader dezer operaties,
fciige dagen geleden slaagde een
■pwistïsnh batalion er in het onover
lleijke woudgebied in een omtrek-
|e beweging te maken en bij vcr-
oen Finschen divisiestaf aan te
In. De <taf organiseerde in allerijl
Terdcdieing. met het resultaat, dat
[vijandelijke bataljon op de vlucht
gedreven met achterlating van
Bonden
Engeland is verbaasd
|hun berichten uit dc Sovjet-Unie
i bijna alle I.ondensehe bladen toe.
Bncn in Engeland vehaasd is over
Jelheid van den Duitsehen opmarsch
h'rim en ook over het feit. dat het
lehc offensief nog steeds niets aan
fit heeft ingeboet!
speciale correspondent van de
te Stockholm, noemt Me ver-
In? van de hoofdstad van de Krim
T.indrukwekkend succes". De cor-
Inrlcnt van de Daily Telegraph te
|holm meldt, dat er ondanks het
i weer nog steeds geen aanwijzing
■at, dnt do Duitsche opmarsch
fs in hevigheid vermindert of ver-
Ti wordt.
Chineezen naar de Sovjet-
Unie
fr Douici meldt, zou de communis-
i! bevelhebber der achttiende leger-
in China hebben bevolen, dat
lopig 10.000 man Chineesche com-
Istischo troepen naar de Sovjet-
1 worden gezonden. De Sovjet-Unie
Tamelijk niet den grootstcn spoed
■OOfiOO Chineesche soldaten hebben"
ïapri. Do Chineesche strijdkrachten
Ten via Kansoe en Singkiang naar
Ivjef-Unie vervoerd.
ADANA, 6 Nov. (D.N.B Naar hier
bekend wordt, is het reeds tot verschil
len van rneening gekomen tusschen den
nieuwen Iraakschen preruier, Noeri
Said Pasja, en verscheidene leden van
zijn kabinet. De nauwkeurige oorzaken
zijn nog niet bekend. De chef van den
generale» staf. die door den vroegeren
minister president Madfai benoemd was.
is afgetreden en vervangen door een
vriend van Nocri Said Pasja. Tal van s
actieve officieren, die bekend staan als
vrienden van Madfai, $ijn op de reser
velijst geplaatst
De Palestijnsche en Iraaksche vluch
telingen, die zich in Iran hebben ge
vestigd, zullen volgens berichten in de
Iraaksche bladen, binnenkort in Rho-
desie geïnterneerd worden, voor zo.over
zij nog niet aan de militaire autoriteiten
te Bagdad zijn uitgeleverd. Hun gezin
nen zijn aan de grens tusschen Iran en
Irak bijeengebracht om naar Irak te
worden getransporteerd.
Duitsche veldstellingen rond het bele
gerde Leningrad.
(PK.-foto Schröter-Scherl)
|T in Zurich verschijnende blad
|v<ïor handel en.industrie Fin a n z
Wirtschaft schrijft over het
Ivaar brengen van het avondland
I het bolsjewisme en over het vast-
Ven optreden van hel Derde Rijk
jet bolsjewisme heeft zijn geheime
"Tilijke doelstellingen niet in ver
fr> rnaar in zijn eigen daden ont-
Hol heeft zc onthuld in het feit,
Biet sedert 20 jaar eiken cent. die
Tl' bot allcrnoodigstc levensonder-
1 kon overhouden, uitgegeven heefl
Idc móordinstrumenten van den
I reusachtige rijk, dat niemand te
filrjo komen, dal het minst van alle
|e staten ter wereld door een aan
Iverd bedreigd, heeft zich een be
Inin? aangeschaft, die allo Euro-
fhc staten zou hebben moeten
Ttrukken. wanneer het in,den oor-
fllloon op massa fcn macht aan
fcarschijnljk zouden dc bolsjewje
liun dool hebben bereikt en zou de
Twistische „stoomwals over Europa
j"i zijn, wanneer de Duitsche lt°
Ining niet in den ,weg was ge'ko
In ma? zich thans afvragen, wat er
lFuropa zou zijn gewprden, wan
l'lo Duitsche ommekeer van 1933
P'in uitgebleven Zou Europa dan
T°n staatsman hebben gevonden.
Ten moed 7.011 hebben gehad om
|lollen stier van het bolsjewisme
horens te vatten en hem op don
lo werpen?"
vragen, welke bot Zwitserse he
Nad stelt, zijn echter nog niet vol-
wain dp tegenwoordige situatie
I nog een ander vraagstuk, name-
lino ,|e regeeringen in Londen en
f'nglon bet wel met hun idealen
■monschclijkheid en vrijheid in
Instemming kunnen brengen, dat
|n monsterverbond gesloten heb
W"f| de bolsjewistische revolutie.
IDowningstreet en in het. Wille
lacht nüep het niet noodig 0111 een
lv,r«l 0[> die vragpn te geven, maar
luetics, die uit beide landen ge-
1 zijn, looncii duidelijk aan, dat
l^ngelschen en Amerikanen de
In nog juist kunnen onderschei
In het als iets onnatuurlijks aan
|n> dat hun regeering hand ir
lpnal niet de apostelen van de
l^'istische wereld!evolutie
ruag overigens aannemen, dat
rogeoringon de gave des ondei-
nog in zooverre bezitten, la'.
I'm het ongerijmde van rle situatie
|bjk genoeg is en dan treedt uit
I her-Ie verhouding een politiek
Voren, die sinds lang als typisch
fl' hekend staat: dc politiek van
F landen te laten strijden voor
belangen
I roept de woorden in herinnering
Bouwleider Forster van de week'
op een bijeenkomst van Ncder-
[chp on Duitsche nationaal-soeialis
Arnhem, waar hij er op wees
*'rijri tegen de Sovjet Unie niet
|"irl(locl van dozen oorlog is, doch
dat achter alles steeds weer Engeland
staat, dat de orde en de ontwikkeling
van Europa steeds ondergeschikt ge
maakt heeft aan zijn veigen belangen.
„Dc eenheid van Europa zal slechts
verzekerd zijn door de vernietiging van
Engeland."
„BOUWTERREIN, MAAR NOG GEEN
GEBOUW"
's-GRAVENHAGE, 6 November. He
denavond van 19.45 tot 20.00 uur zal Max
Blokzijl via dcn,zendor Hilversum II in
rle serie „brandende kwesties" spreken
over het onderwerp „Bouwterrein maar
nog geqn gebouw."
's-GRAVENHAGE. 6 Nov. Bij de
afdeeling ambulance van het vrijwil
ligerslegioen Nederland kunnen nog
enkele chauffeurs en' ziekendragers
geplaatst worden. (Leeftijd (Tnder 40
jaar.) Aanmelding persoonlijk eiken
werkdag 972 uur. Koninginnegracht
22. Den Haag.
DE ENGELSCHE OORLOGVOERING
NEW YORK, 6 Nov. (D.N.B.) Vol
gens een hier ontvangen bericht, heb
ben de Engelschen in Iran 65 vroegere
Joegoslavische staatsburgers gearres
teerd en in een concentratiekamp op-
esloten, omdat zij hebben geweigerd
voor Engeland oorlogsdienstcn te ver
richten.
BERLIJN, 6 November. Onze
V.P.B.-correspondent meldt:
Bij wijze van represaille voor de be
handeling door de Engelschen van
Fransche staatsburgers in Syrië, die
geweigerd hebben in dienst van De
Gaulle te treden, heeft de regeering
van Vichy last gegeven. 11 Engelschen
in het onbezette Fransche gebied te
arrestceren. Onder dezen bevindt zich
John Amey, de zoon van den Engel
schen minister van koloniën cn een
neef vdn den Engelschen minister van
oorlog, Eden. In Syrië hebben, aldus
heet het in de motieven van dit besluit,
de Engelsc hen o.a. vier ambtenaren
van het Eransche ministerie van bisi-
tenlandsche zaken, die weigerden zich
voor den wagen van De Gaulle te la
ten spannen, zonder meer in de gevan
genis geworpen.
WASHINGTON, 6 Nov. (D.N.B.)
Het Witte Huis heeft medegedeeld, dat
Roosevelt en de Canadeesche premier,
Mackenzie King, een uit twaalf leden
bestaan (tb wapencommissie hebben in
gesteld die de productiecapaciteit der
wapenindustrie van de beide landen
moet coórdineeren. Voorzitter van de
Amerikaansche groep is Milo Perkins,
directeur'van het bureau voor economi
sche verdediging. Voorzitter der Cana-
fleesche groep is de plaatsvervangende
minister van munitie, Sheils.
Volgens een United Press-beriöht uit
Washington hoeft het ministerie van
oorlog gelast dat 5.000 nieuwe mitrail
leurs naar de fabrieken moeten worden
teruggezonden, daar bij de jongste ma
noeuvres gebleken is, dat deze mitrail
leurs onbruikbaar waren.
DE minister van binnenlandsche za
ken, Ickes, 'heeft in een rede voor
het Amerikaansche petroleuminstituut
verklaard, dat de mogelijkheid bestaat,
dat Amerika aan do Engelschen nog
veel meer tankschepen dan totdusver
zal moeten leveren, zoodat een
schaarschte van gewone benzine, alsme
de van vliegtuigbenzine voor de eigen
behoeften van Amerika zou kunnen ont
staan. Ofschoon van dc eertijds .aan En
geland geleverde tankschepen er vijftig
zijn teruggegeven om de schaarschte in
de Oostelijke staten van Amerika op te
heffen,zijn de Verecnigde Staten- toch
verplicht, indien Engeland hierom ver
zoekt, nog meer tankschepen te leveren.
Het tankschepen vraagstuk zal een «or-
gelijk probleem blijyen. Zelfs wanneer
de Amerikaansche petroleumindustrie
do benzineproductie voor vliegtuigen tot
1 Januari 1913 verdubbelt, zullen de
voorraden desniettemin onvoldoende
ijn voor dc behoeften van Amerika, En
geland, de Sovjet-Unie en China. Het is
niet eens zeker, zoo besloot Ickes, of de
Verecnigde Staten voldoende productie
capaciteit bezitten om alle petroleum,
die voor eigen behoefte noodzakelijk is,
te kunnen produceercn.
De voorzitter van dc commissie
voor buitcnlandschc politiek van
Van Ncderlandsche officieelc zijde
schrijft mën ons:
DUIZENDEN Nederlanders strijden
mét' het J3uitsche leger %aan het
Oostfront tegen de bolsjewisten.
Waarom?
Omdat zij weten, dat de vernietiging
van het bolsjewisme noodzakelijk is
voor de redding van Europa, waarmede
het lot van het Vaderland onverbreke
lijk verbonden is.
Terwijl rle eerste voorvechters van het
zuivere communisme vrijheid, gelijkheid
en broederschap predikten, bracht het
door Joden geleide bolsjewisme^de
slaver 11 ij voor alle arbeiders van
hoofd ep hand; du 0 n g e l ij k h e i d in
persoonlijke rechten en een onrecht
vaardige' verdecling der goederen door
plundering en uitbuiting van de over-
heerschto volken: den onderlingen
haat, welke het volk verdeeld moest
honden om het alle kans te ontnemen
zich tegen de verdrukkers te-verzetten
Alles wat mooi, goed. edel en heilig
was moest worden verminkt of uitge
roeid. 1-Iet kind werd voor de misdaad
rijp gemaakt, de vrouw van haar waar
digheid beroofd en verdierlijkt, de man
ontmand en tot een wiljoozc slaaf ver
nederd, het gezin ontheiligd cn uiteen
gerukt, De dienaren der Kerken zijn bij
duizenden vennoord of als dwangarbei
ders naar Siberië gezonden.
In alle steden en dorpen van alle lan
den werden kernen geslicht, met hot
doel den holsjewistjs'chen roest overal te
nropageeren he'zij bedekt-, hetzij in
het openbmr als voorbereiding voor
het Huis van Afgevaardigden,
Bloom, heeft vandaag gezegd, dat
het Congres, met het oog op den ge
spannen toestand, misschien niet
op recès zal gaan.
De correspondent van dc Chicago
Tribune te Washington meldt, dat
de „oorlogspartij" der Verecnigde Sta
ten bestaat uit leden van de hoogste
maatschappelijke kringen, groote New
Yorksche advocaten en internationale
banken,- zooals minister van oorlog,
Stimson, de landedelman van Highhold-
farm, lid van dc bekende New Yorksche
advocatenfirma Winthrop. Stimson,
Putman en Robert. Als gevolg van zim
hoogen ouderdom heeft Stimson vele
werkzaamheden van het ministerie van
oorlog overgedragen aan jongere man
nen, die alle voormalige, studenten aan
oude- universiteiten zijn geweest en be-
hooren tot dc haute finance. Zij hebben
allen rijke vrouwen gehuwd en zijn zoo
vooruitgekomen. Zij zijn alle vóór het
deèlnemen aan den oorlog. De offi
cieuze rechterhand van Stimson is
Grenville Clark, lid van een invloed
rijke New Yorksche advocatenfirma.
Clark is vroeger student aan de Har
vard L'nivcrsiteit geweest cn lid van
yier exclusieve clubs. Clark behoort tot
de groep van Wallstreetjuristcn. inter
nationale bankiers en munitiefahrikan-
ten. die in de Harvard-club te New York
in Mei 1910 bijeenkwamen om ccn pro
pagandistische vqldtocht op( touw te
zetten voor» het invoeren van den al-
gemeenen dienstplicht
Volgeiis een mcdeckceling van senator
Wheeler is Clark een van diegenen, die
thans pleiten voor de Amerikaansche
oorlogsuitgaven tot een bedrag van 100
milliard dollar In ditzelfde verband
noemt de Chicago Tribune den
onlangs benoemden leider van de mo-
rcele afdeeling, brigadier Osborn en de'
staatssecretarissen van het ministerie
van oorlog. Patterson en John Mcloy,
alsmede den onderstaatssecretaris van
luchtvaart Robert Lovett. Van het mi
nisterie van marine zijn de onderstaats
secretarissen Gates en Forestal even
eens lid van de haute finance.
de komende groote wereldrevolutie,
waarvoor een millioeneji-leger met. alle
ter beschikking^staande middelen werd
uitgerust.
Reeds lag de Draak tot den grooten
sprong gereed. Maar in het Westen rees
op' de Reus met hot zwaard, de Leider
der Gemanen. Adolf Ilitler. Bliksemsnel
stootte hij ziin zwaard met kracht in
het monster, recht naar het hart Het
beest da' Europa dreigde te verscheu
ren, ontving den doodsteek! Als Neder
landers. nis Germanen, als Europeanen,
als Christenen zijn wij verplicht den
Reus irf den strijd tegen den Draak uit
alle macht te helpen.
Er is trouwens nog een gewichtige
reden, waarom rle overwinning in dezen
striid voor ons, Nederlanders, van groot
belang is:
In Rusland worden door den zegevie
renden opmarsch van het Duitsche
leger gebieden ontsloten, welke zeer
vruchthnar cn buitengewoon rijk aan
bodemschatten zijn. Deze uitgestrekte
gebieden kunnen hij verstandige exploi
tatie zóóveel opleveren, dat Europa
voortaan wat de voedselvoorziening en
tal van andere zaken betreft, onafhan
keliik zal zijn -van andere werclddeelen
en minder onderhevig aan den invloed
van „blokkade"De Slavische volken
ziin echter niet in staat zonder goede
leiding een land als dc Oekraïne behoor
lijk te bewerken en réndabel te rnakën
Hier ligt een prachtig en reusachtig
nrheidaveld braak voor de Germaansche
hoeren pp landarbeiders en deskundigen
on allerlei gebied. ,De kolonisatiemoee-
liikheden in deze gebieden ziin schier
onbeperkt. Ons volk weet wat koloni-
sccren is; het mag niet achterblijven,
wanneer straks een beroep op onze ken
nis en op onze kunde zal worden ge
daan.
Met Duitschland strijden wij vandaag'
'ogen het Bolsjewisme!
Met Duitschland bearbeiden wij mor-
~en hef nieuwe land. tot heil van ons
Vaderland, tot heil van geheel Eumna!
A. B.
s-GRAVENHAGE, 5 Nov. In aan
sluiting op het bericht inzake de invoe
ring van een klantem-egcling voor de
distributie van vaste brandstoffen,
word van bevoegde zijdp nog nadrukke
lijk .de aandacht van verbruikers op het
volgende gevestigd:
Met ingang van 10 November
mag iedere leverancier aan de bij
hem ingeschreven verbruikers
slechts zooveel brandstoffen afle
veren als waarop deze krachtens
de aan hem door den distributie-
dienst uitgereikte bonnen recht
hebben.
In verband hiermede is éen leveran
cier veilplicht indien hij er aan twijfelt,
of hij een bepaalden verbruiker al dan
niet meerl levert" dan zijn rantsoen be
draagt, ter zake bij den plaatselijken
.distributiedienst inlichtingen in te win.
nen.
Indien een leverancier blijkt, djit een
verbruiker, die naar zijn mcenirig tot
zijn afnemers behoort, zijn inziens ten
onrechte bij een anderen leverancier is
Ingeschreven, kan hij zich wenden tot
de brandsto-ffoncommissie. Deze zal
dan uit maken hij welken leverancier
dc betrokken verbruiker ingeschreven
moet worden. Aanvragen om als-klant
te worden ingeschreven, welke door
nieuwe verbruikers worden ingediend,
moeten geaccepteerd worden.
j Vandaag verduisteren I
om 18.04 uur
Vgndaag. Donderdag, gaat de
j zon op om 8.43 uur en onder om
j 18.04 uur. Maan op 19^3 uur cn on-
j der om 10-40 uur.
Vrijdag: zon op 8-45 uur en on-
der om 1S 02 dur; maan op 20.34
uur en onder om 11-34 uur.
s-GRAVENHAGE, 5 Nov. In grooten stijl heeft vandaag in een der zalen van
het Kurhaus te Scheveningen de aanbieding plaats gehad van liet. boekwerk
„Die Niederlande im Umbruch der Zeiten", met als ondertitel „Alle und neue
Rcziehungen zum Reich", dat Reichsamtsloiter dr. Max Froiherr du Prei met me
dewerking van Pressedeze^hent Willy Janke in opdracht van den Rijkscommis
saris, rijksminister dr. Seys-Inquart die daarin het voorwoord heeft geschreven
heeft doen verschijnen.
De rijkscommissaris heeft door zijn aanwezigheid en door het houden van een
toespraak tot de vele 'genoodigden luister bijgezet aan dëze samenkomst, waarin
o a minister dr. Fischhoeck, commissaris-generaal Schmidt, gezant dr Otto
Behne, de gevolmachtigden van den rijkscommissaris voor Rotterdam, dr. Voel-
cker, en voor U tj*dch t, den heer Sommer, de commissaris der provincie Noord-
Holland, dr. A J. Backer, de directeur generaal van don Rijkswaterstaat dr. ir. L<
- ent holt, het hoofd van de afdeeling perswezen van het departement van
Volksvoorlichting en Kunsten,de heer M.- Blokzijl, de voorzitter van het Verhond
van Nederlandsche Journalisten, de hoer P. J. van Megchelen. rle voorzitter van
de véreenigfng „De Nederlandschc Dagbladpers" mr. Kars, rle voorzitter van
^!n^K!,l,ir?rin^ Prof <1r. G. A. S. Snijder, rle Ncderlandsche
orzitter van de Nederlandsch-Duitschc Kultuurgemeenschap, rle heer van Maas
dijk, en tal van anderen tegenwoordig waren.
Dr. Seyss-Inqurt sprak als volgt'
Bij het betreden van deze zaal zeirle
mijn begeleider mij, dat bet was alsof
wij op een verjaarfeest kwamen. Deze
opmerking klopt, want wij willen hier
den geboortedag van een hoek vieren
Omstreeks oen jaar geleden werd du
vraag geopperd, of niets iets geschre
ven kon worden over Nederland en zijn
betrekkingen tot Duitschland, in do
eerste plaats niet dc bedoeling oni on
zen kring van medewerkers, maar
daarenboven ook onze volksgcnooten in
Duitschland op rlp hoogte te brengen
met de situatie in Nederland en de ont
wikkeling daarvan in den loop der go
schiedenis.
Ik heb dit iniatief zeer gaarne over
genomen. De eerste vraag was, wie dit
werk zou schrijven. Deze kwestie werd
spoedig opgelost en het verheugt mij
zeer. dat dr. Freiherr du Prei deze taak
in samenwerking rnet mijn medewer
ker Janke op zich heeft genomen.
De tweede vraag was: „Iloe doen we
het?"
Het was ons duidelijk, dat dit
werk slechts dan succes kan heb
ben, als het om zoo te heggen als
een der eerste gemeenschappelijke
werken vervaardigd zal worden
door mannen, die hier met een open
oog leven. Of het nu Duitschers of
Nederlanders zijn, is niet van be
lang in dit verhand. Van"belang is
slechts, dat Duitschers en Neder
landers eraan hebben gewerkt.
Het' verheugt ons, dat wij erin ge
slaagd zijn een vrij grooten kring van
menschon voor dit werk te winnen Wij
hebben thans een hoek voor ons niet
een inhoud, waarover ik geen oordeel
wil vellen, daar ik een te. groot aandeel
heb gehad aan dc totstandkoming
daarvan.
Ik hoop slechts, dat hot werkelijk
een goed overzicht geeft van de huidige
situatie van Nederland en daarbij be
rekend is op den tegenwoordigen toe
stand, vooral daar het een samenvat
ting geeft van datgene, wat de geschie
denis van dit gebied cn dit volk heeft
gebracht en wat heeft geleid tot de
huidige situatie.
Ik wil over dit hoek verder niet spre
ken. De technische bijzonderheden zal
de Pressestelle u wel medodcelcn. Mvi-
zelf is het een behoefte in uw tegen
woordigheid alle medewerkers, die zich
bereid hebben verklaard dit werk tot
stand te brengen, zoowel de heeren uit
Nederlandschc kringen alsook de hoe
ren uit mijn kring van Duitsche mede
werkers, van harte te danken.
Ik draag het aangenaam bewustzijn
met mij mede, dat wij liicr een gemeen
schappelijk werk hebben, dat in kameraad
schap tot stand gekomen is cn ik spreek
dc hoop uit. dat wij hier iets hebben ge
maakt. dat aan een breeden kring van le
zers eenig inzicht zal geven omtrent den
toestand in Nederland, de waarden, in dit
land cn volk gelegen, en de toekomst die
het beschoren is. ccn goede toekomst vol
gens den wensch van ons. Duitschers.
Nogmaals dank ik. alle medewerkers en
ik wensch het boek een waartijk groot
succes.
Wat het boek bevat
D r. Freiherr du P r e 11daarna
het woord verkrijgend, merkte op. dal
over Nederland werken ziin geschreven,
die dit land van alle zijden hebben be
licht, doch dat over de ontwikkeling van
Nederland in de laatste tien jaren er.
de verhouding sedert dien tijd tot
Duitschland weinig te boek is gesteld,
terwijl juist deze periode van ontwikke
ling van groote belcekenis mag worden
geacht.
In dit boek is vooral het volksche
karakter tot uitdrukking gebracht
doordat veel aandacht is geschon
ken aan dc groote cultuurproblemen,
waarover bekwame medewerkers,
als prof- dr. II. Krekel.'de heer II.
C. van Maasrlijk en andere Neder
landers hun inzicht in dit boek heb
ben weergegeven.
Dc heer Janke heeft o- r de ontwik
keling von Nederland sedert Mei 1910
onder den titel „Regungen des nonen
Geister" ^een belangrijke samcnvatiing
in dit bock geschreven.
Over het bostuurswezen in het bezet
te Ncderlandsche gebied hebbendr.
Rabl en dr. Backer hun inzichten neer
gelegd. over de openbare veiligheid en
de pofitie schreef Gruppenfuhrer dr.
Rauter, over de cultureelc ontwikkeling
q.a Prof. Snijder, over de bouwkunst dr
G. C Labjpuchëre. over de schilderkunst
dr. D. Hannema, directeur van het mu
seum Boymans te Rotterdam, over de
militaire gebeurtenissen van 10—15 Mei
1910 generaal-majoor .Schwabe'dissen en
majoor Th. von Zeska> over de techni
sche cn kolonisaforiseho prestaties van
Nederland respectievelijk dr. ir. Wont-
holt en prof. dr. J. J. Schricke, secreta
ris-generaal van het departement van
justitie.
Een volgend deel van het boek is ge
wijd aan de Nederlandschc staatshuis
houding, vVaarover minister dr. Fisch
hoeck en vele anderen hun inzichten
hebben gegeven. Belangrijke bronnen
van welvaart in Nederland, zooals land
bouw en industrie, de problemen van
Rotterdam en ^Amsterdam, de werkloos
heid en de wederopbouw vormen een
volgend hoofdstuk in het boek, dat sluit
met een overzicht van het Ncderland
sche landschap cn van land en volk in
eenige hoofdgroepeeringen.
Het boek is met, 111 foto's en 20 sche-
mntisehe teekeningon c.d. geïllustreerd.
Voor ons allen, medewerkers aan dit
hoek, is de verschijning ervan oen reden
tol groote verheugenis, aldus dr. du
Prell. die eindigde met een woord van
bijzondcrcn dank aan den Rijkscommis
saris voor diens opdracht.
Wederzijdsche waardeering
De heer \V. Jank e, die reeds hij den
aanvang de genoemde autoriteiten en
fraulein Triltsch» vertegenwoordigster
van den uitgever Konrad Triltsch uit
Wuerzburg had verwelkomd, hield ten
slotte dc volgende toespraak:
Het thans verschenen boek ,.Die Nie
derlande im Umbruch der Zeiten" is,
gezien zijn opzet, karakter cn uitvoering,
gericht tot twee volken: het Duitsche-en
het Nederlandschc
Van hèt begin af aan hebben der
halve rle uitgevers er naar gestreefd,
in rlit werk naast do belangrijkste
medewerkers van den rijkscommis
saris ook vooraanstaande Neder
landers aan het wóórd te laten ko
men, ja. als het ware rle gedachte
der Duit.sch-Nedorlandscho samen
werking uit dit boek te laten spre
ken.
Dit is bij de redactionccle bewerking
daardoor tot uiting gekomen, dat juist
eenige der belangrijkste bijdragen door
Nederlanders zijn geleverd, namelijk de
hoofdstukken, die het Nederla.ndsche
volkskarakter cn de groote, Germaan
sche prestaties der Nederlanders op het.
gebied der cultuur, der techniek, dor
kolonisatie van overzeeschc en Oosfc-
Eurnpeesche gebieden behandelen.
Bij de technische uitvoering blijkt de
ze samenwerking daaruit, dat ook in dit
opzicht de medewerking van Nederlan
ders werd ingeroepen, zooals op de een-
ste pagina's van het bock staat aange
geven. Dit is de reden, waaróm de rijks
commissaris den wensch heeft geuit, dat
op deze bijeenkomst, niet alléén in het
Duitsch. doch ook in de Ncderlandsche
taal de betcekenis van dit boek zou
worden toegelicht.
Dat mij, in mijn dubbele functie van
medeuitgever en als leider der persaf-
deeling van het rijkscommissariaat,, du-
ze taak werd opgedragen, i6 mij een bij
zondere eer. Zij schenkt mij des te meer
voldoening, daar ik door mijn langdurig
verblijf hier te lande den Nederland-
schen mensch, zijn aard en prestaties
alsook het Nederlandschc landschap
grondig heb lieren kenner en waardee-
ren.
Door nnjn veel, jarig nauw contact,
dat ik eerst als journalist en laler in of-
ficiecle functies niet alleen nu de Nc
derlandsche pers. doch ook met \ëlc an
dere Nederlanders, tol stand heli kun
nen brengen, heb ik uit persoonlijke er
varing kunnen constateerén. dat vele
hier te lande vriendschappelijke gevoe
lens ten opzichte van het naburige Ger
maansche broedervolk koesteren en dat,
bij deskundige en objectieve voorlich
ting, het streven: begrip voor de ont
wikkeling, denkwijze en prestaties in
het nieuwe, verjongde Duitschland te
wékken, in wijde kringen met succes
kan worden bekroond.
Tevens heb ik de overtuiging gekre
gen- dat omtrent houding en gevoelens
rler Duitschers ten opzichte van het Nc
derlandsche volk hetzelfde mag worden
gezegd- r
Deze wederzijdsche waardeering kan
aanzienlijk worden bevorderd, wanneer
men in de geschiedenis teruggaat cn. met
de gemeenschappelijke historie als uit
gangspunt. tot het inzicht komt. dat tus- -
schen Duitschers cn Nederlanders steeds
een zekere lotsverbondenheid heeft be
st ach. zooals reeds blijkt uit de oude Nc
derlandsche zegswijze: gaat het Duitsch'
land goed., dan gaat het -ons ook goed.
(Vervolg op pagina 3).
