üslukte vlucht van Sovjet- vliegtuigen uit Leningrad Weygand met pensioen Pétain roemt Weygand De nieuwe bons DE EEMIANBER Uitgave VALKHOFF Co. Arnhemsche Poortwal 2a ^GELASTIGDE VAN MEMARKEN IN IRAN NEEMT ONTSLAG ZWEEDSCHE „PETEN" DOEN GOED WERK Nederlanders willen niet vechten voor Engeland Met Duitschland tegen het kapitalisme De zuurkool dezen winter goedkooper AMERSFÖORTSOi DAGBLAD JONNEMENTSPRIJS: per 3 maanden voor Amersfoort 2.05; r maand 0.68; per week 0.16. Binnenland franco per st per.3 maanden 2.50. Afzonderlijke nummers 0.05. Postrekening 47910 e JAARGANG No. 124 21 NOVEMEER 1S41 TELEFOON INTER C. 4620 HOOFDREDACTEUR J. VALKHOFF AMERSFOORT PRIJS DER ADVERTENTIËN: van 14 regels 1.00, elke regel meer 0.25. Speciale prijzen bij contract. Liefdadigheids- advertentiën voor de helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 60 cent, elke regel meer 12 cent, driemaal plaatsen 1.20. ERLIJN. 21 Nov. (D.N.B.) - De jcwicken hebben geprobeerd om behulp van luchttransporten troc- eclfii uit bet ingesloten Leningrad r elders te brengen. Op 19 Novom stegen twee zwermen Duitsche ia op, mot de opdracht deze trans- vluchten te verhinderen. De Duit vliegtuigen bereikten het Sovjct- nveld juist toen twaalf transport- ;hiigen, waaronder verscheidene notorige roestellcn en de daarbij lorènde jagers waren opgestegen en boveji het vliegveld verzamelden. Duitsche jagers gingen terstond tot aanval over en schoten weldra vijf sportvliegtuigen omlaag. De bolsie ;en hadden het vliegveld bijzonder •r met luchtdoelartillerie he^ rmd. die "uit alje stukken vuurde, mdanks voerden de Duitsche jagers aanval uit. vernietigden in scheer lii nog een ander op den grond nrl transportvliegtuig en schoten luchtgevechten drie Sovjet-jagers i, Na de uitvoering van den aanval, rv'an in totaal negen* vijandelijke .•tuigen het slachtoffer werden, ie de Duitsche formatie zonder verliezen naar de thuishaven Londeftsche correspondent van het insrlie blad Ya meldt, dat de he lp Fngelsche militaire deskundige, raai Fuller do mogelijkheden ve ondersteuning van de Sovjet- zorgvuldig heeft onderzocht. Hij vast, dat nog slechts 2 Sovjet- voor hulpverleening in aanmer komen, namelijk het hij Moskou lende en het in het Zuiden operce- leger. De strijdkrachten bij Mos- kunnen slechts via Archangel van naai worden voorzien, maar aan- n deze haven in den winter dicht ten is en de spoorlijn naar Mos- door Duitsche troepen wordt he il. komt Archangel als aanvoer- n niet in aanmerking. Over blijft ine de mogelijkheid, het Zuidelijke ïtlegor van materiaal te voorzien-, lner korpt generaal Fuller tot wei- runstigp perspectieven. Want om lijdelijke Sovjet-leger van mate- ic voorzien, moet men de Zwarte «heerschen. F.n tevens zou men de ukking moeten hebben over een doorvaart door dp Dardanellen en 'kerheid transportschepen veilig df Middellandsche Zee te kunnen ten. pens tot dusver onlvangen bericb- ehhe.n' de bolsjewisten naar het van militaire zijde verneemt November in totaal 17 vliegtui- erloren. 9 in luchtgevechten. 4 ifweergeschut en 4 op den grond. Ankara wordt gemeld, dat twee l-schepen met vluchtelingen uit rini dezer dagen in niet nader ge dp Turksche havens zijn aangeko- Vmvacht kan worden, dat deze wisten in interneeringskampen worden ondergebracht. 4» STOCKHOLM. 21 Nov. (A.N.P.). De in den bolsjewistisch-Finschen winteroorlog 1939/'40 begonnen hulp actie voor Finsche kinderen is sinds dien voortgezet. Dezen zomer zijn ongeveer zeshonderd Finsche kinderen in Zweedsche gezin nen opgenomen. De Zweedsche voedings- autoriteiten hebben voor drieduizend Finsche kinderen vergunning verstrekt om in Zweden te vertoeven, waar zij in gezinnen borden ondergebracht. De kin deren zijn meerendeels in den leeftijd van twee tot zes jaar. Bovendien zorgt de Zweedsche verëeniging „redt de kin deren" voor vijfduizend arme kinderen in Finland door middel van de „peet kinderen-actie". .Alle „peten" indivi- dueele personen of groepen betalen een bepaald bedrag per maand tijdens een periode van minstens zes maanden en dit geld wordt besteed voor het on derhoud van een kind. over het alge meen van een kihd, dat zijn vader en wellicht ook zijn moeder door den oor log verloren heeft. Zoo is het mogelijk geworden midde len op te brengen voor de kinderhulp in andere landen. Zweedsche „peten", zorgen zoo thans voor.'t onderhoud van bijna drieduizend Noorsche kinderen en ook voor driehonderd kinderen in de onbezptte Fransche zone en in België. Om de verschillende Zweedsche hulp maatregelen voor de nabuurlanden en speciaal voor Finland te coördineeren en te steunen, is onlangs in Stockholm een comité van samenwerking gevormd, waarin organisaties met tezamen twee millioen leden vertegenwoordigd zijn. Onlangs is onder Zweedsche handels ondernemingen een inzameling- gehou den voor hulpverleening aan de Finsche burgerbevolking, welke vijf millioen kronen heeft opgebracht Het bedrag zal besteed worden voor den aankoop van levensmiddelen in Zweden. Een schaakspel en een fraai bewerkt kistje vq,n barnsteen vormen een tweetal interessante details van de tentoonstelling .Barnsteen, het goud der zee", welke Dinsdag a.s. in het Rijksmuseum te Amsterdam wordt geopend (Pax-Molland-De Haan m) Het vertrek is aanstaande Dezer dagen stond een kort bericht m de dagbladen dat melding maakte van het feit, dat het personeel voor de Ncderlanci- sche ambulance binnen zeer korten tijd opgeroepen zal worden Zoo zal dan na maanden van moeizame voorbereiding de Nedcrlandsche ambulan ce in het Oosten haar taak aanvangen. De offervaardigheid van duizenden Ne derlanders hebben de uitvoering van dit mooie werk mogelijk gemaakt. Denk echter niet. dat ..we er al zijn" Veel. heel veel geld is nog noodig om den arbeid van de ambulance zinds naar wensch te laten verloopen Bliif daarom de Nederlandsche ambulance steunen en stort uw bijdragen op giroi ekening 8-7-6-0-0 NEDERLANDSCHE AMBULANCE Koninginnegracht 22. 's-Gravenhage OPF.NHAGF.N, 21 Nov (D.N.B. let Deensche departement' van ?nlandscbe zaken heeft Donder hond het volgende medege ld Decnsche zaakgelastigde in Tehé- ii Bagdad, Legatieraad A. C. Fens-' hoert in een telegram van 16 No- taan het Decnsche ministerie van ilandsrhc zaken meegedeeld, in aan de regeeringen van Iran en Ie hebben meegedeeld, dat hij zich linger als vertegenwoordiger van nsche regeering beschouwt. Te- hoeft hij tegenover de heide ge- do regeeringen stappen onderno- die er op gericht zijn, een offi- positie voor zichzelf in Teheran gdarl te behouden en daarvoor een nrlige politie!? te voeren, die nipt 'reenstemrning is met de politiek •tfnsche regeering. Daar Fensmark ot zijn onverantwoordelijke wijze tandelen aan een grof ambtsmis- heeft schuldig gemaakt, is hij bij iklijk besluit van heden onverwijld n staatsdienst ontslagen, krach- bepalingen van de ambtenaren- ovens is aan bet ministerie van verzocht, een onderzoek tegen aark te openen met het oog op de chterlijke gevolgen, uit zijn han- ijze voortvloeiende. omroep te Teheran meldt, dat de che gezant in den loop van de Ie week voor goed naar Zweden igkeeren. engelsche saldi in de v.s. ICKHOLM. 21 Nov, (ANP.). In ste twee oorlogsjaren ziin volgens ekenjng van welingelichte krin- 5 in Engelsch bezit zijnde gelds- üge papieren in de Ver. Staten '50, tot 227 millioen dollar, de di- deposito's van 900 tot 775 millioen fier particuliere saldi van 545 tot 'illioen dollar gedaald. Het goud van Groot-Brittannië in Noord- ika is in hetzelfde tijdvak van 2038 'n dollar tot 151 millioen tcrugge- 1 De verplichtingen welke Londen 'cl in Noord-Amerika heeft aange- hedragen, naar uit de cijfers van l-Amerikaansche schatkist blijkt dlliard dollar. De correspondent van hei A 1 g. H a n- d e 1 s b 1 a d te Lorenzo Marques (Portu- geesch Oost-Afrika) schrijft: Het. is he kend, dat de Nederlandsche „regeering" te Londen in den loop van dit jaar een recruteeringsbesluit heeft uitgevaar digd. waarhij alle daarvoor in aanmer king komende Nederlanders in het bui ten lad worden opgeroepen in het Neder landsche leger, dat voor Engelschen dienst in Engeland en Canada wordt uitgerust, dienst te nemen. Deze recrutecring voldeed niet aan de verwachtingen, welke men daaraan had gesteld en derhalve werden in alle lan den en gebieden; waar zich Nederlan ders bevinden, vergaderingen gehouden, orn te trachten door persoonlijk contact deze recrutecring vlotter te'doen verloo pen. In tal van steden werden tot dat doel comités in liet leven geroepen, wel ker taak het was propaganda voor de recrutecring door middel van openbare vergaderingen te. maken. Ook.in Zuid-Afrika zijn tal van propa- gandavergaderingen gehouden. Naar ons thans met eenige vertraging ter oore komt, zijn deze vergaderingen niet steeds in den smaak van de daar wo nende Nederlanders en evenmin in den smaak van de „Nederlandsche regee ring" te Londen en haar vertegenwoor digers, de Nederlandsche gezanten en consuls, gevallen. Op tal van plaatsen werd juist in deze vergaderingen ongezouten critiek geuit op de onderworpenheid der Nederland sche regeering te Londen aan de Brit- sche belangen. Veel opzien heeft in Zuid-Afrika een eenigen tijd geleden gehouden vergade ring in het stadhuis van Pretoria ge baard. Er deed z.ich daarbij zulk heftig tumult voor dat ten slotte de vergade ring voortijdig moest worden gesloten. Hier geschiedde zelfs het merkwaar dige feit. dat de voorzitter van de ver gadering. de heer Geerling, zijn critiek allesbehalve epaarde. Zoo betoogde hij onder luiden bijval, dat de in de Unie verblijvende Nederlanders er niet aan dachten, het slachtoffer van een door een uitgeweken'regeering uitgevaardigd besluit te worden. i Hij stelde de vergadering de vraag, wat voor doel het had/ zich op tVoffe ren voor belangen, die onmiskenbaar niet in de eerste plaats specifiek Neder landsche belangen waren. Hij bestempel de het recruteeringsbesluit als een pres- tige-kwestie tegenover Engeland, waar voor Nederlanders in den vreemde, die geheel andere ervaringen met de En gelschen hadden opgedaan, hun bloed en geld moesten offeren. „Wat hebben wij daarmede, te ma'ken," riep spreker uit. „Plotseling schiet het de Nederlandsche regeering te binnen, dat wij hier ook nog bestaan, vroeger heeft men zich nimmer om onze belan gen bekommerd, het had er eerder den schijn van, dat. men blij was ons kwijt te zijn." Nadat de toejuichingen hierop waren verstontd het hinderde de vergade ring in het geheel niet, dat ook de Ne derlandsche gezant zich onder het ge hoor bevond vervolgde spreker: „Nu worden wij voor den dienstplicht opge roepen, o^dat de hecren, die best be taalde baantjes bekleeden, deze kunnen behouden." Joelend stemde de vergade- ring.met deze uitlating in. Voorts wees de heer Geerling er op. dat de uitgeweken regeering niets van de stemming der in Zuid-Afrika verblij vende Nederlanders weet. Anders zou zij het niet durven wagen, deze Nederlan ders, die van de Boeren en uit eigen er varing weten, wat zij van Engeland te duchten hebben, op te roepen in een strijd, die alleen om Engelsche belangen gaat. Opnieuw brak uit de vergadering een luiden bijval los. Allerwegen werd geroepen, dat Engeland ditmaal maar zelf de kastanjes uit het vuur moest ha len, dat het ditmaal maar zijn eigen menschen in den strijd moest sturen. Vergeefs probeerden eenige Nederlan ders. tot wie ook Koch behoorde, den strijd aan Engelands zijde als een recht vaardige zaak voor te stellen. I-Iij tracht te de goede verpleging dér Nederlanders in Engeland, die reeds dienst hadden genomen, te schilderen. De vergadering liet hem echter niet uitspreken. P.ij ieder nieuw woord groeide het tumult aan. Ten slotte werd de microfoondraad door gesneden en Koch, die nog op het po dium stond, werd daarvan hardhandig verwijderd onder het geroep: „Werp hem er uit, hij is geen Nederlander meer. Hij tart onze voorouders van Bloemfontein!" Sléchts met, de grootste moeite geluk te het ten slotte den Nederlandsehen ge zant. die dit alles had moeten aanzien, aan het woord te komen. Hij trachtte den ernst van den toestand, waarin En geland verkeerde, te schilderen en poog- de op het gemoed van de vergadering te werken, door te betoogen, dat,alleen de offerbereidheid van alle Nederlanders in staat zou zijn de zelfstandigheid van Nederland te herstellen. Voorts gaf de gezant de belofte, dat Nederland na den oorlog zich beter dan vroeger om de belangen der Zuid-Afrikaanders en de daar wonende Nederlanders zou bekom meren. Doch ook dezen officieelen vertegen woordiger der uitgeweken Nederland sche regeering spaarde men niet. Hij ken zijn rede niet beëindigen door t telkens oplaaiende tumult. De leiding s .ten slotte noodgedw ongen verplicht tot sluiting over te gaan. bevordering van amerikaan- sche consuls WASHINGTON. 21 Nov. (D.N.B.). Het ministerie van huitenlandsche za ken heeft twee consuls in Burma en den consul te Wladiwostok bevorderd tot consul-generaal, naar men vermoedt om hen e,en hoogeren rang t'e geven met het oog op de talrijke Amerikaansche mili tairen. die thans op die plaatsen gesta- tionneerd zijn. Op het eiland Antigua, een Amerikaansche basis in Bntsch West-Indië, is een consulaat geopend. l Reorganisatie Fransch bestuur in Afrika VlCHY, 20 Nov. (D.N.B.) Naar Donderdag om 8 uur des avonds officieel is medegedeeld is de algemeen gedelegeerde der Fransche regeering in Afrika, ge neraal Weygand, met pensioen ge gaan. Een andere officieele mededceling zegt. dat de functie van algemeen ge delegeerde der Fransche regeering in Afrika wordt, opgeheven en vervangen wordt door een parmanent secretariaat WEYGAND generaal, dat direct staat* onder den vice-president en gevestigd is in Algiers. De voormalige medewerker van gene raal Weygand, vice-admiraal Fenard. worde tot secretaris-generaal benoemd. Door een decreet, dat Vrijdag in de Staatscourant verschijnt, wordt in Fransch Afrika een opperbevel voor Noord Afrika irtgesteld, waarmede ge neraal Juin, die tot nu toe het opper bevel heeft gevoerd over de landstrijd krachten in Marokko, wordt belast, ook wordt een opperbevel voor Fransch West-Afrjka ingesteld, dat zal worden opgedragen aan generaal Baraud, die tot nu toe oppebevèlhebber is geweest van de landstrijdkrachten in Fransch West-Afrika Generaal Weygand heeft naar aan leiding van zijn pensioneering den' volgenden dagorder gericht tot het Fransche léger in Afrika: Officieren, onderofficieren en soldaten der bewapende strijdkrachten van Fransch Afrika. Het was de laatste trots en dt laatstevreugde van mijn militair leven aan uw hoofd te zijn gesteldOp hei oogenblik dat ik u verlaat, richt ik tot u mijn afscheidsgroet. Blijft evenals voor heen 'uw heerlijke traditie, uw eedsformu le op den vlag trouw. Blijft sterk, gedisci- plineerd en eensgezind achter uwen chef, den maarschalk. Die houding rechtvaar digt iedere hoop. Alleen door haar kan die hoop verwezenlijk worden. Ik nijg mei eerbeid voor uw vlaggen en standaarden. De harten hoog! Naar van bevoegde Fransche zijde wordt medegedeeld, heeft géneraal Weygand Vichy \erlaten óm zich naar een stad in Zuid Frankrijk te begeven, alwaar hij rust zal nemen. Generaal Weygand heeft naar aanlei ding van zijn aftreden een boodschap gericht tot de Fransche hooge commis sarissen, residenten en gouveneurs-ge- neraal in Fransch-Afrika. Hij spreekt daarin zijn dank uit voor hun mede werking. De boodschap eindigt met -de wooden: „Dank .zij u wordit de vereeni- ging achter den maarschalk, het staats hoofd, met den dag hechter. Zij is de garantie voor onze toekomst. Beijvert u er voor. dat allen haar in loyaliteit en discipline trouw blijven." VICHY, 21 Nov. (D.N.B Ter gele genheid van het aftreden van generaal Weygand publiceert de Fransche regee ring een door het staatshoofd maar schalk Pétain onderteekenden dagorder aan de natie, waarin Weygand's verdien sten worden geroemd en de voornaamste daden uit zijn militaire loopbaan in de herinnering worden teruggeroepen. „Als roemvol officier," zoo luidt de dagorder, „heeft generaal Weygand Frankrijk 56 jaar gediend In de tij den van succes en in de uren der be proeving 'heeft hij karaktereigen schappen en bekwaamheden aan den dag gelegd die de grootste, voor beelden der Fransche militaire tra ditie waardig zijn". Generaal Weygand heeft zich gisteren naar Antihes begeven, waar hij op zijn particulier landgoed het op schrift stel len van zijn memoires zal voortzetten Het officieele communique over de oprichting van twee nieuwe opper commando's in Fransch-Noord-Afn- ka en Fransch-West-Afrika luidt als volgt: Door een decreet,, dat morgen in de Staatscourant zal verschijnen, wordt de functie van opperbevelhebber in Noord- Afrika, alsmede de functie van opperbe velhebber in West-Afrika in het leven geroepen. Het gez.ag van den opperbevel hebber strekt zich uit tot de land- en lucht- en tot de zeestrijdkrachten.-die loor de verdediging van de kusten van hun gebied kunnen worden gebruikt of gedeeltelijk hiervoor kunnen worden ge bruikt. alsmede tot het gebruik van deze strijdkrachten voor 'militaire operaties met, het doel de veiligheid van deze ge bieden te waarborgen. Generaal Juin, die bevorderd wordt tot legercorpsgeneraal wordt tot opperbe velhebber van Noord-Afrika benoemd Generaal Baraud wordt tot opperbevel hebber van West-Afrika benoemd. Post van gedelegeerde opgeheven Het decreet over de afschaffing van den post van algemeen gedele geerde der regeering in Fransch- Afrika wordt door een rapport van het staatshoofd maarschalk Pétain ingeleid. „Bij de installing van -dezen post op 6 September 1940, zoo luidt het rapport, ging het er om om door een actieve co ördinatie de veiligheid te garandeeren van de gebieden die het meest recht streeks bedreigd werden, te weten Ma rokko, Tunis en Sengal. Voorts ging bet er om, het economische stelsel van de yarschjllende bezittingen to verbéteren, teneinde op die wijze den bevolking, zon. wel kolonisten als inlanders, tegen de uitwerking van de blokkade te bescher men, alsmede om do veranderingen en aanpassingen in te voeren, die in den geest der nationale revolutie noodig wa ren en tenslotte orn de sterk verminder de militaire strijdkrachten met bet oog op de veiligheid van alle bezittingen, te verdoelen. De missie welke generaal Weygand als algemeen gedelegeerde der regeering in Fransch Afrika sinds meer dan een jaar heeft vervuld, heeft thans voldoende resultaten opgeleverd, z.oodat de uitzonderingspositie van den alge meen gedelegeerde kan worden afge schaft en dit zonder nadeel voor de reeds bestaande politieke en bestuursorganisa ties. Nu deze tadk vervuld is zou deze positie het gevaar met zich meebrengen, dat zij in de toekomst eenorzijds het ini tiatief der autoriteiten van de verschil lende bezittingen zou heiemmeren en an derzijds do betrekkingen van deze auto riteiten met. het centrale bestuur zou be moei lijken". T elegram van Bardossy aan den Fuehrer BERLIJN, 21 Nov. (D.N.B.) Naar aanleiding van het feit, dat Hongarije een jaar geleden is toegetreden tot het driemogendhedënvèrdrag, heeft %de Hongaarsche minister-president een te legram gericht tot den Führcr, dat door dezen beantwoord werd. Von Bardossy spreekt de vaste over tuiging uit, dat de door de mogendhe den van het pact gevolgde politiek de eenig mogelijke weg is om te geraken tot nieuwe ordening in Europa, die den volken den steeds verlangenden zooda- nigen rechtvaardigen vrede en alge meenen welstand zal brengen. De Führer bevestigt dit en is er te vens van overtuigd, dat het pact een garantie zal vormen voor den bloei van heide statpn Von Bardossy heeft ook een telegram gezonden aan den Duitschen minister van huitenlandsche zakep, Von Ribhen- trop. waarin hij den wensch uitspreekt voor een verdere succesvolle samenwer king der bondgenooten. Tevens heeft Bardossv telegrammen gezonden aan Mussolini en graaft»Ciano, alsmede aan den Japanschen minister-president Toio en den minister van huitenlandsche za ken, Togo. Vandaag verduisteren i om 17.43 uur Vandaag (Vrijdag) gaat de zon op om 9.08 uur; onder om 1743 uur. De maan raat op om 11.35 uur; on- j der om 20-32 uur. Zaterdag gaat de zon op om 910 j uur; onder om 17 42 uur. De maan j gaat op om 12-30 uur; onder om j 21-39 uur. 's GRAVUNJlAGF, 21 \'ov. Dal zuurkool teen belangrijk volksvoedsel is, is een wetenschap, die de huis vrouw thans nader ligt dan ooit. Voor dit volksvnedsel nu mag het voor waarde -heeten, dat dc prijs cr van zich op een redelijk peil beweegt. Dc gemachtigde voor de prijzen heeft thans maatregelen getroffen, dat de zuurkool voor het komende seizoen aanzienlijk goedkooper zal zijn. Was het vorige seizoen alleen dc fa- brikantenprijs vastgesteld, thans is ook de winkelprijs uniform op een bepaalde hoogte gebracht cn wel zoo, dat mén voor uitgewogen zuurkool 4 tot 8 cent per kg. minder behoeft Ie betalen dan voorheen bet geval was. Eveneens zijn voor zuurkool in vaatjes en blikken de prijzen vastgesteld, die natuurlijk iets hooger liggen, omdat dfnr.rin de. kost -n van de verpakking zijn verrekend. Op deze plaats mag er tevens op wor den gewezen, dat er binren afzienbaren tijd voor andere belangrijke voedings middelen eveneens overeenkomstige maatregelen tot prijsverlaging zullen worden genomen. 's-GRAVENHAGF,. 21 Nov. Voor de week van 23 tot 29 November zijn de gebruikelijke'rantsoenen brood of g bak. v 1 c e s c h of v 1 e e s c h w a r e n. melk, en aardappelen verkrijgbaar op de bonnen nummer 45 van dc daar voor bestemde kaarten. MET DUITSCHLAND TEGEN HET KAPITALISME J-JI'.ZF. vraag is niet voor olkcn volks '--'gonnot even gemakkelijk Ie be antwoorden. Degenen die lid waren van de vroegere S.D.A.P. of andere ar beiderspartijen die marxistisch gezind waren, weten goed genoeg, waarom kapitalisme door liet volk moet wor den bestreden. Alleen, de leiders der vroegere arbeiderspartijen, die wel do lenze voerden: „weg met hel kapitalis- me op voor bevrijding van den arbei der". zijn in gebreke gebleven, doordat zij met de kapitalistische machtheb bers eamenhenlden. 1 Ziel nten daarentegen de sociale ver beteringen, onder nationaal-socialis tisch bewind in Duitsc hland 111 enkele jaren tot stand gebracht, dan zal men moeten toegeven dat Duitschland waar achtig socialisme, niet alleen in woord, zooals onze vroegere arheiderslciders, doch ook in daad, tot welzijn van het geheel e volk, doorvoert. Wie geen lid was van een of andere socialistische of democratische partij, zal uit den loop van de gebeurtenissen van den laat sten tijd toch wel de conclusie ge trokken hebben, dat een meer billijke en sociale verdccling van arbeid en aardsche goederen niet alleen gc- wenscht, doch hoogst noodzakelijk ge worden is. Reeds in onze kinderjaren lazen wij in onze sprookjesboeken van den vrek die op zijn geld „zat" en steeds meer en meer vergaarde, tot leed cn ellende van velq andere menschen, en hoe hij daarvoor werd gestraft. Toen reeds leerden wij dezulken verachten! Welnu, dezelfde goudhonger heeft de macht hebbers in de zg. democratische landen aangetast. Engeland heeft al se dert onheuglijke tïjdqn door zijn mili taire overmacht en onderlinge onrust stokerij vele landen en gebieden onder zijn macht of beheer gebracht, geleid door een onverzadigbare zucht naar goffd en macht. Men denke slechts aan den Rocrenoorlog, waar wij toch ten nauwste bij betrokken waren. Onze vroegere regeerders, die met de Engel schen de,meest intieme betrekkingen onderhielden, waren via h,un Engel sche vrienden ook door den bacil der goudkoorts aangevreten. Ons volk werd uitgebuit en uitgezogen. Iloogc belas tingen, bovendien zper onsociaal ver deeld, met de zwaarste last op de minstdraagkrachtigen. lage loonon, honderdduizenden werkloozen en de kelders der banken volgestapeld met rijkdommen der hecrcn, die het volk regeerden". Heeft dit volk het dan niet gemerkt? Waarom kon dit dan zoo doorgaan? Wanneer bv. een boekhouder een boen houding voert, en hij doet dit on de juiste wijze, is dit zelfs voor een leek te volgen. Wanneer iemand daarente gen in zijn hoeken knoeit en het een met het ander tracht te dekken, is er veel vakmanschap voor noodig. dit te doorzien en den chaos te ontwaren. Evenzoo,was het mot de politiek Men trachtte de ecne blunder met de an dere te dekken, en de. politiek zoo inge wikkeld mogelijk tc maken, oprlat het volk niet te veel daarvan zou hegrij pen. Het resultaat was evenredig Hoe vaak hoort men niet beweren, dat de. werkloosheid enz. een gevolg is van de slechte tijden, die buiten dc schuld der regeering liggen? Dit is echter heslist onjuist. Men moet niet spreken van slechte tijden', doch van slechte toestan den, en deze zijn een gevolg van het wanbeleid der regeerders. De politiek is niet zoo ingewikkeld als u veronderstelt, wanneer men niet de np eigenbelang gerichte politiek van Engeland, Amerika en ook van onze eigen, smadelijk gevluchte, regeerders voert, doch de op het volksbelang ge richte politiek van het nat.-soc. Duitsch land en zijn bondgenooten. „De vruch ten der aarde voor de werkers der aarde." Daarom: Met Duitschland tegen het kapitalisme!

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1941 | | pagina 1