)e pachtverordening
5 jaar anti-kominternpact
Amerika bezet Nederlandsch
koloniaal bezit
Verantwoording
)RGANISATIE VAN
ICHTVERHOUDINGEN
Generaal der vliegers
Wilberg verongelukt
r n
Met Duitschland
tegen
het kapitalisme
Thans ook Suriname in „bescherming'
genomen
MUSSERT HEEFT GELIJK
GEKREGEN
JAARGANG No. 127
DINSDAG 25 NOVEMBER 1941
AMERSFÖORTSCH DAGBLAD
)NN£MENTSPRIJS: per 3 maanden voor Amersfoort 2.05;
maand 0.68; per week 0.16. Binnenland franco per
per 3 maanden 2.50. Afzonderlijke nummers 0.05.
Postrekening 47910
DE EEMLANDER
Uitgave VALKHOFF Co. Arnhemsche Poortwal 2a
TELEFOON INTER C. 4620
HOOFDREDACTEUR J. VALKHOFF AMERSFOORT
PRIJS DER ADVERTENT1EN: van 1—4 regels 1.00, elke
regel meer 0.25. Speciale prijzen bij contract. Liefdadigheids-
advertentiën voor de helft van den prijs. Kleine Advertentiën
„KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 60 cent, elke regel
meer 12 cent, driemaal plaatsen 1.20.
,-GRAVENHAGE, 25 Nov. Omstreeks de helft van het landbouwareaal in
rland wordt door pachters bewerkt. De wettelijke regeling van de pacht-
)udingen op landbouwgebied heeft derhalve buitengewoon groote beteekenis.
indien de grondregel „boerenland in boerenhand" in den loop der komende
door de nieuwe agrarische- en grondpolitiek wordt verwezenlijkt en liet
•el der pachthoeven daardoor verminderd, zal desondanks de pacht als
litatievorm van het bouwland niet geheel verdwijnen, doch naast den boe-
gendom steeds een rol van beteekenis spelen. In een tijd, waarin door de
hting van den Nederlandschen Landstand de plattelandsbevolking zijn
ve. definitieve beroepsorganisatie heeft gevonden, behoort ook een defini-
regeling van de pacht tot de dringendste werkzaamheden.
)p pachtwet van 1937 heeft reeds den eersten stap gedaan naar een recht-
lige regeling tusschen pachter en verpachter. De pachtwet van 1937 had
vel aanzienlijke gebreken, die allerzijds werden ingezien en niet in dc
te plaats ook door de kringen, die thans de dragers van de nieuwe beroeps-
lisatie zijn geworden. Door een reeks uitvoeringsverordeningen en aanvul-
bepalingen zijn enkele der hinderlijkste gebreken reeds verzacht. Des-
nks is daardoor de noodzaak voor een grondige hervorming niet opgeheven,
endeel. slechts te dringender geworden. Deze hervorming is nu tot stand
non door de gepubliceerde pachtverordening en wel door middel van uit
zo, zorgvuldige voorbereiding, waaraan behalve de beide betrokken ministe-
Landbouw en Visscherij en Justitie, een reeks erkende deskundigen heeft
?nomen. Allo uitgevaardigde uitvoeringsverordeningen en de bruikbare
gedachten van de huidige pachtwet zijn thans samengevat in een werke-
eenheid.
Feitelijke inhoud
(egenstelling tot dc oude pacht-
©t. die een pachtovereenkomst
Qcipieel voor onbepaalden tijd
ii» verklaarde, overigens met de
rking, dat zij tot het twaalfde
htjaar kan worden opgezegd,
der dat den pachter rechtsmid-
in openstaan, brengt de nieuwe
htregeling vaste perioden en wel
r boerderijen als geheel voor den
ir van twaalf jaar en voor losse
denjen voor den duur van zes
rdoor heeft iedere pachter een
pachttijd, waarbinnen hij over
lgemeen geen opzegging hoeft te
ichten. De pachter kan derhalve
■xploitatie op geruimen tijdsduur
iten en ten bate van het algemeen
x>gste rendement uit den hem toe-
uiwden groncMialen.
variable pachtcanon is princi-
ontoelaatbaar, omda.t daardoor
erschuivingen van de agrarische
eten, die slechts worden uitgevaar-
lot instandhouding of versterking
lp rentabiliteit van het bedrijf op
wijze niet den exploiteerenden
er. doch den verpachter tea goede
n komen. Uitzonderingen zijn mo-
vooral voor overeenkomsten
'ij de pacht bestaat uit een deel
Ic opbrengst van het land.
icpahng gehandhaafd, dat pachtover-
nsten schriftelijk moeten worden vast-
doch in aansluiting op een reeds ver-
n uitvoeringsverordening is in zoo-
ook plaats ingeruimd aan mondelinge
>ereenkomsten. dat elk der partijen
iriftelyke vastlegging door de autori-
kan cischen.
verbod omtrent wijziging in de bestem
en het gepache land, opgenomen in
)ntract, kan worden opgeheven door
chtcontrole, vooral indien dit verbod
is met de vermeerdering van de pro-
of met een exploitatie in overeen-
ing met de behoeften van den tyd.
De pacht bescherming
gcnstelling tot het huidige recht,
geen verlenging van de pacht
kan volgens de pachtverordening
ia afloop der pachtperiode van 12
aar een paclft door den pachtrech-
orrlen verlengd. Als de verpachter
zijner familieleden het stuk land
onlijk wil bewerken, kan een der-
e verlenging principieel niet ge-
don.
deze mogelijkheid tot verlenging ligt
r kernen van de nieuwe pachtverorde-'
De pachter, die zijn bedrijf goed heeft
kr'ygt het recht, dat het gepachte
>em principieel ter beschikking wordt
gedurende een nieuwe pachtperiode
boerderijen 12 en bii landerijen 6 jaar
'gt. Het recht van den pachter op ver-
van de overeenkomst moet echter
Tens vinden, als de eigenaar zelf de
'alie weer ter hand wil nemen, daar
het eigendomsbegrip op ongewenschte
zou worden ondermijnd. In dit geval
et recht van deh eigenaar voor dat van
achter en daarmee blijft de pacht in
telling tot erfpacht en beklemrecht ge
recht met beperkten tijdsduur,
en? wijziging van pachtregelingen zijn
ikbare bepalingen van de huidige pacht
ergenomen. Vooral kan telkens na ver-
an drie jaar de pachtcontrole op ver-
an een der partijen dc pachtvcrgoedin-
pnieuw vaststellen, indien de goede
dit verlangt.
De goedkeuringsprocedure
der grootste tekortkomingen van
huidige pachtwet bestond daar-
bii de goedkeuring van paeht-
enkomsten zoowel de pacht rechter
'k de pachtbureaux bevoegd waren
'oze procedure, die leidde tot een
uiteenloopende goedkeurines-
ktijk en daardoor vooral tot groo-
verschillen in de pachtvergoe-
is ge nificeerd.
pachtbureaux. die hun n"f in de
■jik hebben bewezen, worden pu
I i^rhtelijke lichamen met den naam
l'dkamer" en zijn alleen bevoegd
de goedkeuring van pachtovereen
'en. henevens voor alle andere be
nden van zuiver economisch karak-
I idens den duur van een pachtover-
I >mst.
I egenstelling tot het geldende recht kan
l°fidkamer bü de goedkeuringsprocedure
Ichtvergoeding ook tegen den wil van
'n definitief bepalen. Volgens de oude
vet moest de pachtcontrole de overeen-
nietig verklaren en kon dan den
I^t voor den duur van ten hoogste 2
Ihet gebruiksrecht vorleenen op voor
waarden als juist geacht door de controle.
B\j nietigverklaring en goedkeuring moeten
de grondkamers in de eerste plaats de alge-
meene belangen van den landbouw in het
oog houden en eerst in de tweede plaats de
belangen van partyen. Dientengevolge zullen
zy overeenkomsten nietig verklaren, indien
de aspirant-pachter ondeugdelijk is of indien
daardoor een bedrijf w-ordt verkaveld, voor
al door gescheide verpachting van land- en
bedrijfsgebouwen. In alle overige gevallen
zal de grondkamer de overeenkomsten niet
nietig verklaren, maar de overeenkomst op
een gezonde basis plaatsen door wijzigingen
naar haar goeddunken.
Als compensatie voor de uitbreiding van
het recht der grondkamer by de goedkeuring
van pachtovereenkomsten is de mogelijkheid
tot beroep by een centrale grondkamer in
gevoerd.
De pachtrechters
WOOR alle geschillen, die uit een
v pachtovereenkomst voortvloeien met
inbegrip van een vordering tot ontrui
ming, zijn overeenkomstig de huidige
regeling de pachtkamers van de recht
banken" bevoegd. Als beroepsinstantie
blijft de pacht kamer van het gerechts
hof te Arnhem bestaan
De bevoegdheid van den pach'rechter
blijft evenwel beperkt tot zuiver iuri-
nische geschillen. Bij strijdvragen van
zuiver economischen aard, vooral no
pens de vergoeding van verbeteringen
die de pachter heeft aangebracht, is de
grondkamer bevoegd.
Grensgevallen
E huidige pachtwet werd veelal
ontdoken omdat de eigenaar een
zetboer in dienst nam. Deze ont
duiking wordt thans voorkomen,
daar dergelijke overeenkomsten
eveneens aan goedkeuring van de
grondkamers onderhevig zijn, die
overigens niet den inhoud hebben te
onderzoeken, doch slechts moeten
nagaan of verpachting niet doelma
tiger is.
Dit voorjaar was het krachtens de
vorderingswet noodig gras- en hooiland
ook voor zoover het niet was verpacht,
opnieuw te verdeelen. Om deze toestan
den te voorkomen kunnen de grondka
mer© voor overeenkomsten omtrent ex
ploitatie van gras- en hooiland en voor
weideovereenkomsten bijzondere bepa
lingen uitvaardigen.
Overgangs- en slotbepalingen
("\NDER de nieuwe pachtverordening
vallen alle pachtovereenkomsten,
ook als zij tot dusver niet onder de be
scherming van de pachtwet vielen, daar
zij voor 1 Januari 1936 waren gesloten.
Alle huidige pachtovereenkomsten,
die voor onbepaalden tijd zijn geslo
ten, worden geacht voor een zeke
ren tijd te zijn aangegaan en wel
voor 12 jaar. voor zoover het boer
derijen betreft, en wel voor 6 jaar,
voor zoover het over landerijen
gaat.
Ook pachters, die na nietig-verkla-
ring'van hun pacht nog gebruikerecht
hebben, kunnen in het genot van een
langdurige pachtovereenkomst geraken.
De pachtprijsstopverordening wordt op
geheven. In plaats daarvan komt de
mogelijkheid de pacht vergoeding van
alle bestaande pachtovereenkomsten
door de grondkamers te laten contro
leeren.
Daarmede is dc mogelykheid geschapen
om pachtovereenkomsten, waarvan de inhoud
niet te rijmen valt met dc huidige beginse
len. hieraan aan te passen. Packers en ver
pachters. die gebruik gillen ruaxen van deze
mogelykheid, moeten een desbetreffend ver
zoek binnen een half jaar. nadat deze ver
ordening in werking is getreden, bij de
grondkamer indienen. De grondkamer kan
deze wijziging, zoo noodig mot terugwerken
de kracht tot het begin van het loopende
pachtjaar. invoeren.
De invoering van een pacht op langen ter-
myn met aanspraak op verlenging is ook in
aanmerking genomen -by het recht op scha
deloosstelling van den pachter, die van het
gepachte stuk land in het algemeen belang
afstand moet doen.
De schadeloosstelling van een pachter, die
zyn land moet ontruimen in geval van ont
eigening of van r quisitie, kan ook de ge
derfde exploitatie voor een grooteren ter
mijn omvatten dan de twee jaar, die dc hui
dige wetgeving voorschreef.
Vandaag verduisteren
om 17.38 uur
Vandaag (Dinsdag) gaat de zon
op om 9-/5 uur; onder om 17.38 uur.
De maan gaat op om 14 23 uur.
Woensdag gaat de zon op om 9.17
uur; onder om 17 37 uur. De maan
gaat op om 14-49 uur; onder om
1-08 uur.
BERLIJN, 25 Nov. (D.N.B.) De ge
neraal der vliegers Helmuth Wilberg, is
op 20 November tijdens een dienstvlucht
doodelijk verongelukt tengevolge van
het neerstorten van zijn vliegtuig. Met
hem heeft een der oudste vliegerofficio-
ren der Duitsche weermacht den vlie-
gerdood gevonden.
Generaal Wilberg had in Juli 1937 een
groot aandeel in de vorming van het
legioen Condor. In Maart 1938 nam hij
als generaal der vliegers ontslag uit den
actievcn dienst. Bij het uitbreken van
den oorlog werd hij echter opnieuw aan
gesteld als commandant voor de oplci
ding van piloten. Een tragisch lot
maakte een plotseling einde aan zijn
soldatenleven. Tezamen met den gene
raal kwam lt. kol. Kuerbs als, piloot om
het leven.
DAKAR TROUW AAN VICHY
VICHY, 24 Nov. (A.N.P.). Het stads
bestuur van Dakar heeft aan maar
schalk Pétain een telegram gezonden,
waarin, na het verongelukken van gene
raal Huntzinger en het aftreden van ge
neraal Weygand. nogmaals wordt ver
klaard, dat Dakar onvoorwaardelijk
achter de regeering van Vichy staat.
v.
„BERLIN-ROM-TOKIO" OVER:
BERLIJN, 25 Nov. (A.N P.). In
het Novembernummer van het tijd
schrift „Berlin—Rom—Tokio" ver
scheen van de hand van Von Stud-
nitz ëen artikel onder het opschrift:
„Wereldbeschouwing en buitenland-
sche politiek", waarin o.a. het vol
gende gezegd wèrdL'
„Op 25 November zijn vijf jaren ver-
loopen sedert de onderteekening van de
Duitsch-Japansche overeenkomst tegen
de communistische internationale. In dit
als anti-komintern pact bekend geworden
verdrag kwamen de beide mogendheden
overeen, elkaar wederzijds op de hoogte
te houden over de actie van dc commu
nistische internationale, te beraadslagen
over de noodige afweermaatregelen en
die maatregelen in Aauwe samenwer
king uit te voeren. De overeenkomst
ontstond uit het inzicht, dat het doel van
do communistische internationale is, de
ondermijning en overweldiging van de
bestaande landen, en ook uit de over
tuiging, dat de inmenging der komintern
in de binnenlandsche verhoudingen der
landen niet alleen een bedreiging vormt
voor hun vreedzaam bestaan cn hun so
cialen bloei, doch ook voor den wereld
vrede in het algemeen. Het sprak daar
om vanzelf, dat de toetreding tot de
Duitsch-Japansche overeenkomst van
het begin af aan open stond voor alle
landen, die zich door de ondermijnende
actie van de komintern evenzeer be
dreigd gevoelden en bereid waren de
zelfde afweermaatregelen te nemen.
Naar men weet heeft een geheele reeks
mogendheden zeer spoedig van deze mo
gelijkheid gebruik gemaakt. Italië, Span-
STOCKHOLM, 24 Nov.
(A.N.P.). De naar Londen
uitgeweken voormalige N e-
derlarïdsche regeering
heeft een communiqué gepu
bliceerd, waarin verklaard
wordt, dat de bauxiet-mijnen
in Suriname, die ruim zestig
procent van de behoeften der
Amerikaansche aiuminium-in-
dustrie dekken, onder be
scherming van de Vereenigde
Staten zullen worden gesteld.
Amerikaansche troepen zul
len naar Suriname worden ge
zonden.
Washington geeft de
bezetting toe
NEW YORK, 24 Nov.
(D.N.B Het Witte Huis
heeft officieel bekend ge
maakt, dat de Amerikaansche
regeering een contingent troe
pen naar Neder iandsch
Guyana (Suriname) zal stu
ren.
Het optreden wordt gemo
tiveerd met de verklaring, dat
de bauxiet-mijnen aldaar „be
schermd" moeten worden.
Deze bauxietmijncn zijn voor
de Amerikaansche aluminium,
industrie van groote betee
kenis.
F N zijn op 26 October jongstleden te
Utrecht gehouden redevoering ter ge
legenheid van'de scholingsbijeenkomst
van functionarissen der N.S.D A.P en
'Ier N SB heeft ir Mussert geprotes
teerd tegen de verkwanseling van de
Nedcrlandsche koloniën door de Neder-
landsche emigrantenregeering te Lon
den. Ofschoon Mussert in deze rede
voorloopig alleen van Curacao sprak,
bleek hij met voornitzienden geest ter
stond het gevaar te hebben ingezien
van deze onverantwoordelijke politiek,
w-elke tot noodlottige gevolgen aanlei
ding moet geven.
Hoe goed de leider der N.S B. destijds
heeft ingezien dat na Curacao andere dee-
len van het Nederlandsche rijk aan
het Amerikaansche imperialisme ten prooi
zouden vallen, blijkt uit een communiqué,
dat door Gerbrandy. den leider van het
Nederlandsche emigrantencomité te
Londen, is uitgegeven en dat den volgen
den inhoud heeft:
„De bauxietmijnen in Suriname leve
ren goed zestig procent der behoeften
van de Amerikaansche aluminiumin-
dustrie, die van vitaal belang is voor
de verdediging der Ver. Staten, van het
Westelijke halfrond en van de volkeren
die zich actief tegen de agressie verde
digen.
Dientengevolge is het noodzakelijk, de
veiligheid van deze mijnen volkomen t?
waarborgen, in verband met de eischen
welke de toestand van dit oogenblik
stelt. In normale omstandigheden zou
de regeering van het Koninkrijk der
Nederlanden voor de verdere ver
sterking der verdediging van Suriname
een beroep gedaan hebben op de in N e-
derlandsch Indië beschikbare
strijdkrachten.
Gezien den toestand van dit oogenblik
in het Zuidwestelijke deel van den Stil
len Oceaan was bet evenwel niet aanbe
vplenswaardig divn weg in te slaan. Ook
schijnt het niet aanbevelenswaardig,
strijdkrachten te onttrekken aan het
Nederlandsche legioen in Enge
land, dat gereed moet blijven voor de
taak der bevrijding van het moederland
Om bovenstaande redenen hebben de
regeeringen van Nederland cn van
de Ver. Staten overleg gepleegd en dit
heeft er toe geleid, dat dc regeering der
Ver. Staten troepen naar Suriname zal
sturen, om daar met de Nederland
sche trocoen samen te werken.
Tevens heeft de Nederland-
s c h e regcering de regeering van
Brazilië verzocht, aan deze defen
sieve maatregelen deel te nemen en
men kwam overeen, dat Brazilië
voor dit gemeenschappelijke doel
bijzonderp militaire maatregelen zal
treffen op zijn aan Suriname gren
zend gebied en een delegatie naar
Paramaribo zal sturen.
Deze delegatie heeft tot taak van ge
dachten te wisselen en tot een accoord
te geraken over alle andere maa'regelen
die geschikt zijn 0..1 aan de gemeen
schappelijke veiligheidsmaatregelen der
Nederlandsche. Amerikaansche en
Braziliaansche troepen een zoo groot
mogelijk effect te geven
Tot zoover Gerbrandy. Het spreekt
vanzélf, dat het Nederlandsche volk de
poging om recht te praten wat krom is,
terstond zal doorzien. Het Nederland
sche volk zal zich geen zand in do oogen
«laten strooien. Immers, uit niets in deze
verklaring van Gerbrandy blükt. waar
uit de zoogenaamde bedreiging van de
bauxietmijnen bestaat, tenzij gedacht is
aan het Amerikaansche imperialisme of
aan een nieuwen aanval van de Britten
die er destijds niet voor teruggeschrok
ken z.ijn CuraQao te bezetten.
Blijkbaar hoeft t Gerbrandy zich niet
kunnen verzetten tegen den machthon-
eer van den dollar-moloch, en heeft hij
nu deze uitvlucht verzonnen ten opzich
to van de onvervreemdbare bezittingen
van hot Nederlandsche volk.
Het spreekt vanzelf dat het Neder
landsche volk zijn recht, op zijn overzee
sche bezittingen niet prijs zal geven, zoo
als dit door Mussert in zijn te Utrecht
gehouden rede nadrukkelijk en duide
lijk is verklaard. Eon krachtig protest
tegen deze willekeurige handelwijze
van het „Nederlandsche" emigranten,
comité zal in geheel Nederland eenparig
opklinken.
je, Hongarije Mandsjoekwo en andere
staten traden tot het anti-komintern
pact toe. Het in het aanvullend protocol
neergelegde practische systeem ter be
strijding van het internationale commu
nisme kon daarmede worden uitgebreid
en verdiept.
De reactie welke het verdrag in de
wereld wekte ging van geestdriftige
instemming tot de scherpste afkeu
ring. De verrassing was algemeen.
Beteckende immers het Duitsch-Japan
sche verdrag in de geschiedenis van het
volkenrecht niet iets heel nieuws? Het
is kenmerkend, dat de veroordeeling
de Duitsch-Japansche overeenkomsten
niet 't heftigst tot uiting kwam in Mos
kou, maar in Londen en Parijs de hoofd
steden van twee hoogkapitalistische sta
ten Be materialistische geschiedenisop
vatting van de Engelschen zag den
ideëelen inhoud van de overeenkomst
volkomen voorbij en beschouwde haar
uitsluitend als een uithangbord voor
concrete afspraken vari economischen en
militairen aard In dc Engelsche ont
stemming kwam reeds toen de meening
tot uiting, dat in het anti-kominlern
pact een grondslag van wereldopvatting
was neergelegd, die ontbrak in de door
Groot Brittannië opgerichte materieele
gemeenschap van winstbejag van den
Volkenbond. Het ontstaan van een der-
gelijken magnetischen pool moest den
Engelschen des te gevaarlijker voorko
men, daar de Volkenbond door dc afzij
digheid van de Vereenigde Staten en het
uittreden van Japan en Duitschland toen
reeds geen recht van bestaan meer had
en zijn ondergang tegemoet ging. Vanuit
eenzelfde materialistisch standpunt zag
Frankrijk in her anti-kominternpact een
benadeeling van zijn militaire stoot
kracht, op welker betrouwbaarheid in
Oost-Europa de geheele Fransche conti
nentale politiek gebaseerd was. Terwijl
men toen in Duitschland en Japan ver
klaarde, dat het anti-komintern pact geen
betrekking had op de tusschen deze mo
gendheden oenerzijds en de Sovjet regec-
ring anderzijds bestaande verplichtin
gen, werden in Engeland en Frankrijk
juist communistische internationale en
Sovjet-regeering niet elkaar verecnzcl-
zigd en werd het pact beschouwd als een
materieel instrument tegen de Sovjet-re
geering.
Do ontwikkeling der volgende jaren
heeft getoond hoe verkeerd deze beoor
deeling was. Het Duitsch-Russische
vriendschapspact van Augustus 1939
kwam tot stand in weerwil van het anti-
kominternpact, en evenmin werd daar
door 't Japansch-Russische neutraliteits
verdrag verhinderd. Dat Matsoeoka in
het voorjaar op zijn terugreis van Ber
lijn in Moskou sloot. Hoewel aan de
Duitsche en de Japansche regeering het
verhand tusschen Sovjet-regeering en
communistische internationale niet ont
gaan was trachtten zij toch tusschen
heiden een onderscheid te maken. Zon
der in hun waakzaamheid tegen de
communistische beweging te verslappen,
bewezen Duitschland en Japan tcgen-
r/ver de Sovjet-Unie steeds weer hun goe
den wil.
In het Duitsch-Russische vriend
schapsverdrag bood de Duitsche re
geering nog eens dc hand aan de
Sovjetregecring. De beide verdragen
waren in het geheel niet met elkaar
in tegenspraak, zooals vele critici in
Augustus* 1939 meenden. Met haar
opmarsch aan de Duitsche Oostelijke
grenzen liet de Sovjetregecring er
geen twijfel over bestaan ,dat zij de
finitief de uitvoering op zich geno
men had van de plannen der kom
intern die gericht waren op de ver
nietiging van Duitschland cn daar
mede op de vernietiging van Euro-
pa. Toen moesten de wapens spre
ken.
Tot begrip van de nationaal-socialis-
tische buitenlandsche politiek is dit voor
beeld zeer belangrijk Het toont aan, dat
deze politiek evenzeer gedragen wordt
door opvattingen van wereldbeschou
wing als door reëele gezichtspunten.
Evenals dc binnenlandsche politieke en
ook de buitenlandsch politieke grond
slag van het nationaal-socialisme niet
van matcrialistischen- maar van ideëe
len aard.
P)E opvatting van Adolf Hitler is
zeer eenvoudig: hij wil aan het
Duitsche volk de leefruimte verschaf
fen waarop het recht heeft; hetgeen
niets meer beteekent dan de bescher
ming van het bestaansminimum.
Van de politieke opvatting der Engel
schen en Amerikanen, die een bestaans-
maximiim .verlangen, is deze eisch he
melsbreed verwijderd. Adolf I-Iitler eischt
voor het Duitsche volk een plaats op on
der de zon en niet alle plaatsen rondom
de zon. zooals de Engelsche en Ameri
kanen. Niets beoogt hij minder, dan alle
grondstoffen te willen exploiteeren al
het goed te willen bezitten en over de
volken der aarde als werkslaven te wil
len beschikken. Adolf Hitler wenscht
ook niet, dat het Duitsche volk minder
werkt dan andere volken, zooals dit een
Angelsaksisch ideaal is. doch hij
wenscht, dat het Duitsche volk van zijn
werk fatsoenlijk kan leven. Deze doel
6tellingen hebben niets te nïakne met
machtspolitiek. Veeleer zijn zij eeuwige,
onwrikbare grondbeginselen, die voort
vloeien uit de ethische beschouwing over
het bestaansdocl van een volk. De En
gelschen zouden goed kunnen leven, ook
al bezaten zij slechts een derde deel van
de landen waarover zij thans hecrschen.
Desondanks eischen zij de heerschappij
op over alle landen cn voeren daarom
een wereldoorlog.
Zoo staat op het oogenblik en sinds
jaren tegenover het materialisme
van de Angelsakeers de vvereldop-
Morgenavond zal de heer c piek,
directeur-generaal van de Wintev-
hulp Nederland, in het Grand Theatre
rekening cn verantwoording afleggen
van het werk, dat de Winterhulp gedu
rende liet eerste jaar van haar bestaan
Verricht heeft.
Wij behoeven hier niet tc verhelen,
dat het Winterhulpwerk in ons land te
genwerking ondervonden heeft en nog
ondervindt. Een helaas maar al te groot
deel van ons volk heeft zich, iVict een
animo een betere zaak waardig, inge
beeld, dat het geld niet in het land
blijft. Om duidelijker taal tc gebruiken,
dat het naar Duitschland gaat Van
hoogerhand, door Nederlanders, die ons
aller vertrouwen waardig zijn. is her
haaldelijk een beroep op het hetere ver
stand gedaan. Het mocht weinig haten.
Vereenigingen. gemeentebesturen en
burgemeesters bleven onwillig of pas
ten. als het moeilijk anders kon. een
tactiek van medewerking toe, welke in
de praktijk meer op tegenwerking uit
liep.
Men gaf zelfs te kennen: liever le
chaos, dan Winterhulp bevorderen Ge
lukkig heeft Winterhulp op haar weg
oók sociaal-voelende burgers ontmoet,
die begrepen en wilden begrijpen, waar
't hier om ging. Tezamen met hen, zal
Winterhulp den muur van onwil cn to-
genwérking afbreken.
Vandaar ook morgenavond deze open
bare vergadering, in een gebouw, waar
plaatsruimte te over is voor al degenen,
die zoo lang geïnsinueerd hebben Daar
zullen zij kunnen hooren dat Winter
hulp ruim zes millioen guldens uitge
keerd heeft aan noodlijdende Nederlan
ders, een uitgave, welke een millioen
hooger kon1 zijn dan de ontvangsten,
dank zij het goede resultaat van de lo
terij.
Daar zal men ook kunnen hooren, dat
geen cent van het aan Winterhulp geof
ferde geld naar Duitschland gegaan is
De Algemeene Rekenkamer staat borg
voor de cijfers en gegevens En wil men
nog meer overtuigende bewijzen, dan
raadplege men het plaatselijke comité
van de W.H.N.: Amersfoort heeft al be
langrijk meer geld ter uitkcering aan
behoeftige Amersfoorters ontvangen,
dan hier door medeburgers voor dit doel
geofferd werd!
Morgenavond zal in het Grand Théatre
klare wijn geschonken worden, laster en
critiek zullen door de waarheid weerlegd
worden. Ten aanhoore van een ieder!
Onze loco-burgemeester, dc heer B.
Noordewier. zal het slotwoord spreken,
de provinciale directeur der W.H.N.. de
heer B. J. E. de Blank, leidt de bijeen
komst om half acht in.
vat'ting van de Duitschers, Italia
nen en Japanners.
Wanneer de Engelschman over God
spreekt bedoelt hij katoen en wanneer
hij tegen d'e wereldopvatting, die is neer
gelegd in do buitenlandsche politiek van
Duitschland, Italië en Japan zijn slag
woorden plaatst van democratie en vrij
heid, en zich niet geneert de gedachte
wereld van de 2e en 3e internationale
daartegen in het harnas te brengen, dan
denkt 'hij toch aan niets anders dan aan
zijn mQteneelen status quo. Dc Duitscher
en in het algemeen de bewoner van con
tinentaal Europa, houdt er wereldbe
schouwingen op na en gelooft aan haar
grondbeginselen. De Engelschman heeft
geen wereldbeschouwing, hij gelooft aan
geen wereldbeschouwing. De Britsche
politiek begunstigde het Spaansche bols
jewisme als een geschikt middel om
Spanje als Middellandschc Zee-mogcnd-
heid te verzwakken. Sedert jaren begun
stigt zij het internationale communisme
wegens zijn ondermijnende detie in an
dere landen. Daarom smeekt thans de
aartsbisschop van Canterbury Gods ze
gen af over liet atheïstische bolsjewisme.
Daarom sprak Groot-Brittannië zich vijf
jaar geleden spontaan uit tegen den zin
van het anti-kominternpact. De 2e en 3e
internationale zijn in het stelsel van de
Britsche evenwichtspolitiek in Europa
en in dc wereld even onontbeerlijke stee
non als dc volksche, raskundige en gods
dienstige tegenstellingen Zoo werd het
anti-kominternpact in Londen als een
fellere uitdaging aangevoeld dan te Mos
kou. Van het standpunt der politieke zui
verheid was daarmede veel gewonnen.
Voor de eerste maal werd het gordijn
stukgescheurd, dat boven de betrekkin
gen tusschen het Angelsaksische kapita
lisme cn het door Moskou geleide inter
nationale communisme hing. Voor de
eerste maal trad aan het licht dat beide
slechts aan een schijnfront tegenover el
kander lagen en dat hun vaak verkon
digde tegenstellingen in werkelijkheid
een samengaan met verdeelde rollen bc-
tcekende.
De laatste illusies over het front
waartegen de autoritaire mogendhe
den op zekeren dag zouden komen te
staan verdwenen Het anti-komin
tern-pact bracht een scheiding in de
wereldopvatting, »li< voor de vor
ming der reëele politiek in de vol
gende jaren van de allergrootste be
teekenis werd.
Duitschland cn Italië wisten thans on
der welke voorwaarden de nieuwe strijd
om het bestaan hun werd opgedrongen
en zij konden dienovereenkomstig hun
houding bepalen en hun voorbereidin
gen treffen. De invoering van het begin
sel van wereldbeschouwing in het anti
komintern-pact leidde zoo niet tot poli
tieke hulpeloosheid, zooals- sommige
knappe lieden meenden te kunnen voor
spellen zij was ook geen uiting van po
litieke hysterie of vrees voor spoken,
doch, zij kwam uitsluitend voort uit dc
zeer reëele politieke behoefte om de po
litieke toekomst te verkénnen. Deze taak
heeft het pact op uitstekende wijze ver
vuld Later kreeg zijn wcreldbeschou-
wende inhoud een definitieven vorm in
het drj^emogendheden-paot en over do
practische waarde, daarvan behpeft niets
verder gezegd te worden."