STADSNIEUWS
;strijding der
Herziening van uitspraken
door Vredesgerechtshof
T.B.C.
LAATSTE BERICHTEN
Speldjescollecte van
Winterhulp
ier biggen gestolen
Burgerlijke Stand
Prijsopd rijvers
Politie-Varia
Qnq&^ondsm
KENNISGEVINGEN
Üqsmda
sport en spel
Voetbalprogramma
UIT DEN U.P.D.B.
Sanapsrin qqq
Reorganisatie
schaakbond
W. S. F. Jansen 70 jaar
kun si
NIEUWE UITGAVEN
VLOEDGOLF IN PERU
Een Britsche kruiser
vernietigd
GROOTE BRAND IN
HONGKONG
WEERDENORMALE
NOTEERINGSWIJZE
OP DE BEURS
rechtswezen
INA 3
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DINSDAG 16 DECEMBER 1941
De exploitatie van
sportterreinen
ons dageliiksch begrootings
vaatje zijn we nu gekomen aan de
eenteluke bemoeiingen in zake de
sgezondheid. Het laat zich ge-
keliik begrijpen, dat op dit (crrein
mtvangsten lang niet opwegen te-
de uitgaven. Er is dan ook een
'elig slot geraamd van f 61 -10114.
nals vorig ,jiaar is voor de be
ng van de tuberculose een bedrag
12500.uitgetrokken, welk geld
iedc komt aan de T.B.C.-vereeni-
oor in sanatoria opgenomen pa-
Bovendien wordt deze vcr-
ng met f 500 gesubsidieerd. Hier-
>ver staat, dat onze gemeente van
)vincie een bijdrage van f 1200 in
ten ter bestrijding van dc tuber-
ontvangt. Ten aanzien van dc
ding en verpleging van kinderen
:ondheids- en vacantiekolonies is
•3t van f 400 opgenomen. Dat is
minder- dan vorig jaar. Een ge-
van de tijdsomstandigheden,
de mogelijkheid van uitzending
:er js. Ook in deze lasten neemt
ovincie een gedeelte op zich, na-
f 275.
wijkverpleging en zuigelingen-
itaan voor een gemeentelijke sub-
geboekt van ruim twaalfduizend
te verdeelen tusschen het
en Wit-Gele Kruis. Laatst-
ride ziet zich tevens f 25000 toe
voor de twee consultatie-
ix voor zuigelingen. De „Ver
ing voor Physieke hulp aan het
staat wederom genoteerd voor
jbsidie van f 1000.
den Geneeskundigen dienst Is bij
entien duizepd gulden gèmoo^l.
ofdzaak gaat het hierbij om jaar-
in, huur. verlichting, verwarming
hoonhouden van lokalen, vergoe-
ad 1000 wegens gebruik van
iuto's en verder 500 voor de aan-
ng van gasmaskers, gaskleedinc.
if-apparaten etc. voor de lucht-
irming.
Sportterreinen
de exploitatie van sportterrei-
en is onder Volksgezondheid be-
En daar moet voorloopig nog
[iij. Zoo zien we, dat het onder-
n van de tereinen Rubensstraat
nnebloemstraat f 2800 kost. Daar-
ras vorig jaar f-1700 uitgetrokken,
er f 1100 bijgekomen voor kosten
le grasmat en hulp bij het be-
(Lich. Opvoeding). A'an den
v. L. O., welke Bond het terrein
sstraat in bruikleen heeft, wordt
Is vorig jaar f 800 gesubsidiëerd.
ploitatie van de mooie speelvelden
irkhoven komt de gemeente op
duizend gulden te staan. In ieder
blijkt hieruit, -dat de gemeente
en goede verzorging van de ter-
alle aandacht besteedt. De ont-
ten van „Birkhoven", uitsluitend
en tijdelijke huren, worden ge-
op f 2770. H.V.C. verwoont er
I, de 'hockeyclub f 700, A.P.W.C.
buffet en rijwielstalling f 275, Chr.
alvërèeniging f 100, Sopla f 225 en
ie vereenigingen f 100.
deze huren niet tot een batig
iuunen leiden, blijkt wel uit het
lat het onderhoud Van het sport-
n alleen al f 3200 kost. Daarbij
n nog: schilderen van het hekwerk
aankoop waterslang f 150, vaste
eding aan de waterleiding f 125 en
echruik f 150!
men we tot besluit van dit hoofd
nog het badhuis aan den
tiigerweg, voor welks exploitatie
rband met de in 1940 toegekende
ge f 2500 uitgetrokken is. De
gezondheid in onze stad heeft in
aan geraamde ontvangsten:
SI,27, aan uitgaven: f 71682,41.
Men verzoekt ons opname van het
olgende:
Op 19 en 20 December a.s. zal weder
om een speldjescolecte van W.H.N. ge
houden worden. Wij wallen gaarne van
deze plaats een beroep doen op onze
andgenooten, om naar vermogen bij te
dragen, om deze inzameling tot een suc
ces te doen worden.
Het is winter, donker ven koud, en er
wordt door onze arme landgenooten
cel geleden.
Het is de plicht, in het bijzonder van
hen, die het nog zoo veel beter hebben,
al het mogelijke te doen, om deze nood
te lenigen.
W.H.N» wil zijn het Nederlandsche
Volk, dat zich' weer bewust is gewor
den één volk te zijn, dat de woorden
naastenliefde en offervaardigheid weer
heeft Jceren verstaan, niet alleen als
woorden, maar ook als daden. Wat kan
er schooner zijn, daji van zijn overvloed,
iets af te geven voor de minderbedeel
den, en dan de overtuiging mede te dra
gen, dat ook gij volksgenoot er toe bij
draagt, licht te brengen in het leven
van Uw naaste.
Als het straks Kerstfeest wordt, zal
het eerst waarlijk Kerstfeest voor U
zijn, wanneer gij in dezen inderdaad
Uw plicht hebt gedaan.
nadeele van een landbouw.er uit
rk werden er te dezer stede vier
n ontvreemd. Als verdacht van
diefstal nam de poli'ic twee per-
in arrest. Een derde werd in bc-
gesteld, daar hij verdacht wordt
>eling.
FILMTENTOONSTELLING
>r Wij vernemen, z?al de afdeeling
sfoort van de Ned. Smalfilmliga
en 28 December a.s. in haar club
Havik 35 een; filmtentoonstel
irganiseerei^.
iOREN: Johannes, z. \an Cornclis
'Uwer en Elberdina van Keulen; Wil
ia Pótronella, d. van Adriaan Woute
in'Matje Cornelia Borman; Maria,
K icob van der Sluis en Grietje-SeepMa.
van Ferdinand Paul Snabel en Jansje
r; Jan Wilem, z. van Hendrik Lajjer-
n Maria Johanna van Asch; Cornelia
Maria, d.'van Henricus Johannes
Jcl v. Es en Cornelia Jacoba de Groot
tje, d. van Petrus Wilhelmus Henricus
ion en Alijda Maria Koojjmans; Yol
irgarethe Hermanns Anna Maria, d. Ar.
3! t Leonard Antonius Weusten en Hem
Berendirra Mentink.
iRLEDEN: Henrictte Julia Maric Sik-
93 jaar, weduwe van Leonardus Jaco-
Jicter Johannes Jeekel; Jannctjo van
54 jaar, weduwe van Lubbcrtus vai
rberg, overl. te Zeist; Jan Willem Koe-
tl jaar, echtgenoot van Saja Rcche-
lakkert; Jtfhanncs Evers, 62 jaar, echt-
t van Daatje -de Zwart; Cornells Theo-
Gerardus van Kalleveen, 58 jaar, echt-
't van Adrians Wilhelmina Sleeking
sje Kraak, 21 jaar, echtgenoote
dis Hendrikus Scheerder; Johanna Ma-
lagdalena Hazavcld, 70 jaar, ongehuwd,
Gisteren zijn er weer enkele proces-
senverbaal opgemaakt wegens prijsop
drijving. Er blijken nog immer men-
Êchen te zijn, die wanen met de desbe
treffende verordeningen een loopje te
kunnen nemen. Voor dezulken die
zich zoo naarstig ten koste der gemeen
schap trachten te verrijken gdldt, dat
de controle noch de straffen streng ge
noeg kunnen zijn!
Zoo was er een winkelier uit de Bree-
straat, die een voordeelig handeltje in
kerstkaarsen wilde drijven. De artike
len, die een kwartje per .30 stuks waard
waren, verkocht hij voor het vierdub
bele: 1.20. Een paar dozijn doosjes
met kaarsen werd in beslag genomen.
Voorts was er iemand uit de Dol-
lardstraat, die een voorraad van
7000 kilogram witte uien, welke of
ficieel 9 cent mogen kosten, voor IS
cent per kg. aan den man wilde
brengen. Ook hem legde men een
hand op den schouder. Men kan nu
eenmaal uit uien geen sla'tje slaan.
Tenslotte werd een woonwagennvan
bekeurd. Hij bood strengen sajet te koop
aan voor 5.terwijl de inkoopsprijs
slechts 1.50 bedroeg.
Vijftien wielrijders, wier verlichting
niet deugde, kregen een proces ver
baal.
Tegen drie stodgenooten', respectie
velijk wonend op de Barchman Wuy
tierslaan, den Ouden Soesterweg en in
de Lorentzstraa't, werd proces verbaal
opgemaakt, daar hun wgning niet op
de voorgeschreven wijze verduisterd
was.
Een banketbakker werd bekeurd we
gens overtreding van de Arbeidswet.
En wat het rijwieldrama betreft;
Drie fietsen verdwenen spoorloos.
TELEFOONAANSLUITING
Telefonisch aangesloten werd: 6429 J. de
Vries, L. Vrouwestraat 50.
DE OUD-GEPENSIONNEERDE
MILITAIREN
Geachte Redactie,
Mag ik u een bescheiden plaats vragen
voor het navolgende:
In woord en geschrift is reeds menig
maal gewezen op den noodtoestand waarin
de oud-gepeijsionneerde militairen van voor
dc Pensioenwet 1922 verkeeren.
Nog meer -hierover te schrijven is over
bodig, maar wel is het noodig langs 'dezen
weg er op te wijzen, dat deze sedert jaren
ten achter gestelde oud-landsdienaren weer
vergeten worden.
Aan het overheidspersoneel wordt op het
salaris een toeslag v~n 5 gegeven en nog
wel van terugwerkende kracht. Deze toeslag
is in deze moeilijke tijden volkomen gerecht
vaardigd.
Maar zy'n de levensomstandigheden van de
oud-gepensionnecr'den dan beter?
Volstrekt niet, juist slechter!
lyelnu, laat de Staat dan ni^t langer wach
ten en alsnog ten spoedigste een rogelin;
treffen om den nood van deze menschen te
lenigen.
In dezen tijd van gemeenschapszin geen
meten met twee maten!
Mogen deze regelen onder 'de aandacht
komen van hen, die hierin een billijk ver
langen zien en de oud-gepensionneerde mili
tairen alsmede hunne we'duwen kunnen en
willen helpen.
Aan dc geachte Redactie mijn hartelijke;
dan-k voor de verleende plaatsruimte
Hoogachtend
L. CH. H. HARTMAN.
Hoofdredacteur: J> VALKHOFF,
Amersfoort
Redacteur Stadsnieuws en Uit den
Omtrek: R. LEENKNEGT. Amersfoort
Redacteur Sportrubrlek: H. A. C. VAN
DER KRAAN Jr.. Amersfoort
De viering van het 10-jarig bestaan der N.S.B. heeft te Utrecht plaats gehad. Een
overzicht van de groote hal van de groenten- en vruchtenveiling aan de Croeselaan,
waar een massa-herdenkingsbijeenkomst werd gehouden. De plaatsvervangend-
leider der N.S.B., de heer C. van Geelkerken, herdenkt de gevallen kameraden.
(Polygoon-Sagers-m).
£#meente
Amersfoort
TOEPASSING BELEMMERINGENWET
PRIVAATRECHT
De Burgemeester van Amersfoort, waar
nemende de taaik van -het College van Bur
gemeester en Wethouders, brengt ter alge-
irieene kennis, 'dat vanaf 17 December 1941
gedurende 14 dagen ter gemeente-secretarie,
kamer 8, alhier ter inzage zijn gelegd een
beschrijving der werken ten behoeve van het
laagspanningsnet Amei'sfoort; ten- aanzien
waarvan door de Provinciale Utrechtsch^
Electriciteits Maatschappij N.V. geen over
eenstemming met den rechthebbende werd
verkregen ei^ een gron'dteekening van dit
gedeelte van het werk.
De zitting, bedoeld in artikel 2, vierde
lid, der Belemmeringenwet Privaatrecht zal
gehouden worden op Vrijdag 2 Januari 1942,
des voormiddag» te 11 uur, in het provinciaal
gouvernementsgebouw, Achter St. Pieter 20
te Utrecht.
Amersfoort, 15 December 1941.
De Burgemeester voornoemd,
NÖORDEWIER l.B.
De Secretaris,
K. KAAN Jzn.
GRAND THèaTRE. Van Vrijdag t'.m.
Donderdag vertooning van „Taboe".
Andere avonden 8 n.m., Woensdag en
Voorstellingen: Zaterdag 6 en 8.15 oor
doorl., Zondag 1.45, 4, 6.15 en 8.30 nor
doorl. Andere avonden 8 nor qam
i Woensdag en Zaterdag matinée om 2.80
nor,
Cït\y THEATER. - Van Vrijdag af vertoo-
ming van „Tot ziens... Franziska!"
Voorstellingen als tn Grand Théfttro.
REMBRANDT THEATER. Vertoonlng van
„Bleeke Bet".
Voorstellingen als ln Grand Thé&tre
behalve de matinée's.
GILDEHUIS A.K.G. 15 Nov. tot en met 3
Januari Geschenken tentoonstelling.
SIERKUNST. Tot 28 Dec. Tentoonstel
ling werken van Willem J. van Dam.
Dag. 105 uur.
ST. JORISKERK. 26 Dec. Kerstuitvoering
Amersf. Mannenkoor met solisten. 3 uur.
Het programma voor Zondag a.s. luidt:
District I
le klasse: DOSVUG, FevenoordAjax,
ADO-Xerxes, DFCEDO, DWSStormvo
gels.
2e klasse A: AlkmaarschcBoysHBC,
KFCWFC, West-Frisia—ZFC7 RCH—Sant
poort, De KennemersAlcm. Victrix.
2e klasse B: DWV—De Spartaan; OSV
HVC, ZeeburgiaVriendenschaar; Water
graafsmeerAFC, VolendamDc Volewij-
ckers.
3e klasse E: LarenBaarn, BFCRapidi-
ta3, DonarSDO, Amersfoortsche Boys
Victoria.
4e klasse M: SECAmsyorde, APWC
Kampong, QüickAllen Weerbaar.
Reserve 2e klasse C: DWS 3AFC 4. Vo
lendam 2—TOG 2, 't Gooi 2—BFC 2; HVC 2
DWV 2, Hilversum 3Zeeburgia 2.
Reserve 3e klasse J: BVC 2Amersfoort
sche Boys 2, Patria 2UW 3, Vctox 3
Zeist 2 ,'t Gooi 4Hercules 2, SEC 2Voor
waarts 2.
District II
le -klasse: HaarlemSparta, Blauw-Wit
Emma, VSVDHC, Hermes-DVS—HBS, RFC
't Gooi.
2e klasse A: GoudaUVS, QuickVIOS,
VDL—Laakkwartier, HVV-UVV, Velox-
Hercules.
2e klasse B: ExcelsiorSVV, UnitasSlie-
drecht, ODSCVV, NeptunusOvermaas,
Martini tSVW.
District- III
le klasse: PECEnschede, TubantiaHen
gelo.
District IV
le klasse: Willem II—NAG. NOAD-BVV,
HelmondPicus.^PSVEindhoven, Spekh'ol-
zerheideMVV, RoermondLONGA.
District V
le klasse: GVAVLeeuwarden, Be Quick
HSC, HecrenvecnLSC, SneekVclocitas,
AchillesVeendam.
DAM ME
De competitie van den Utr. Prov. Dam-
bond werd in de 2de klasse (afd. Hilversum)
voortgezet met een ontmoeting tusschen Hui
zen II en O.D.G. I (Soest).
Deze wedstrijd was een eenzijdige vertoo
ning. De Soestenaren wonnen maar liefst
met 191.
Do eindstand luidt:
O.D.G. I 3 2—1—0 5 1.67
A.D.V/ II 3 1—1—1 3 1'—
Huizen II 3 102 2 0,67
Loosdrecht II 3 102 2 0,67
Bordpunten: O.D.G. 4515; A.D.V. II 30
30; Huizen II 2337; Loosdrecht II 2238.
Kou - Griep - Pijn
wordt steeds met goed gevolg gebruikt
Neder/andschBu/sje 4-Oct
Zaterdagmiddag hield de Stiohtsch
Gooische Schaakbond een buitengewo
ne vergadering- ter bespreking van de
komende reorganisatie van den Neder
land sch en Schaakbond.
Alvorens tot deze besprekingen over
te gaan, deelde de voorzitter, de heer P-
J. Versluis, mede dat. de secretaris, de
beer P. Jungman, voor zijn functie bad
moeten bedanken gezien de meerdere
werkzaamheden in zijn functie van
secretaris van den Ncd. Schaakbond in
verband met de reorganisatie. Met en
kele woorden dankte de heer Versluis
den heer Jungman voor het vele wat hij
voor het schaakleven in Utrecht en
Sticht had gedaan. Deze functionaris
heeft van de oprichting van de Bond af
gedurende tien Jaar zijn beste krachten
tot groei en bloei van het schaakleven
gegeven. Daarom bood spr, den schei
dendén secre'aris een fraai vierkleuren
potlood aan. terwijl hij bovendien ook
aan mevr. Jungman had gedacht, die
haar echtgenoot zoovele avonden had
frioeten missen. De heer Jungman dank
te hierop den voorzitter en sprak den
wensch uit, dat de komende reorgani
satie zou strekken tot bloei van het
Nod. schaakleven.
Het eenige agendapunt de reorgani
sa tie, werd door de afgevaardigden be
sproken en hoewel er ook enkele bezwa
ren waren van principieele aard, meen
de de vergadering toch dat. aan den
voorzitter voor de a,s. vergadering van
den Nederlandsohen schaakbond
Manco mandaat moet worden gegeven.
Hierbij kwam vooral naar voren, dat
het niet gaat om persoonlijke belangen
doch dat men steeds het belang van bet
Nederlandsche schaakleven voorop
dient te plaatsen.
SCHERMEN
MOSMAN SABELKAMPIOEN
De wedstrijden om het persoonlijk
sabelkampioenschap, welke gisteren in
Den Haag werden gehouden, leverden
een zege op voor den schermer F. A.
Mosman. Onze stadgenoot de beer W.
Driebergen wist zich vierde te plaatsen.
De totale uitslag luidt:
Het eindresultaat werd: 1. F. A. Mos
man met 10 gewonnen partijen, 27 ontv.
en 58 gegeven treffers n'a barage met 2.
W. v. d. Berg met. 10 gew. part. 3055
en 3. J. Van der Voodt met 1035—56.
4. W. Driebergen met 83549. 5. J.
van Daalen met 7—4049. 6. F. Mcyn
derts met 74152. 7. J. J. Desta met
G4846. 8. E. L. Kui pers met 649
45. 9. Pb. Mater met 5—48—39. 10. W.
H. J. Werker met 44738. 11. Dr. G.
Tilman met 25231. 12. C. B. Kuenen
met 25626. 13. J. H. Verstegen met.
1—5721. De Nos. 1 t.m. 40 vormen de
hoofdklasse voor 1942. De Verheyen-
bekcr uitgeloofd voor den jongsten
schermer der hoofdklasse, verwierf F.
Meynderts.
ZWEMMEN
Op den Eersten Kerstdag a.s. zal de
bekende Gooische kunstschilder W. G.
F. Jansen te Blaricum, 70 jaar ivor
den.'
Zijn vader was een Harlingsch hoofd
onderwijzer, tevens hoofdredacteur van
de „Friesche Courant".
De zoon bezocht o.m. de kunstnijver
heidschool te Haarlem, daarna werd
hij hoofd-ontiverper bij „Rozenburg'1, in
den Haag en was vervolgens werk
zaam als ontwerper in de bekende aar-
deworkfabriek „Zuid-Holland" in Gou
da.
Na zijn huwelijk vestigde hij zich als
kunstschilder te Loosduinen.^Toch keer
de hij weer tot hej beroep van ontwer
per terug en werd als zoodanig verbon
den aan de Kunstnijverheidsfabriek „De
Distel" te Amsterdam. Hij behaalde met
zijn werk talrijke bekroningen o.a. te
Luik, Milaan en St. Louis (Amerika).
In 1908 vestigde hij zich als schilder
te Blaricum.
In het begin schilderde Jansen zeer
veel het Gooische landschap, doch daar
na. toen dit landschap niet geheel on
gerept meer was, trok hij veel naar Bra
bant. waar hij oude boerderijtjes, land
weggetjes en de ipiooie peppeltjes schil
derde.
In 19241925 heeft Jansen het achter
doek geschilderd voor het Heimans-dio
rama in „Artis" te Amsterdam, hetgeen
28 Meter breed en 9 Meter hoog is.
GUILLINI DE BESTE BELGISCHE
SPORTMAN
BRUSSEL, 16 Dec. In België wordt
voor groote verdiensten op het gebied
van lichamelijke, oefeningen aan het
einde van ieder seizoen een onderschei
ding uitgereikt. Voor 1941 is zij toege
kend aan den ook op internationaal ge
bied bekenden zwemmer en waterpolo-
speler Guillini. Guillini kan als voor
beeld voor de jeugd gelden. Niet min
der dan dertig landskampioenschappen
heeft hij- op zijn naani en ook op de
Belgische recordlijst is hij zeer dikwijls
te vinden.
NIEUWE PIANOWERKEN VAN COR
DE GROOT
In den afgoloopen tijd heeft Cor de
Groot eenige nieuwe pianowerken vol
tooicl: variaties op een simpel thema,
en een concertparaphrrse over de
Schatzwalzer van Johann Strauss. Ver
der schreef hij eenige cadenccir bij Mo-
zart-concerten. Tevens werkt de Groot
aan een concert voor twee piano's en
orkest. Dit zal het eerste Hollandsche
concert voor deze combinatie zijn.
Moorman's Periodieke Pers N.V.
„8port-Spot" door Chris Kras Kzn.
Onder het innemend motto van gelukkig
een amateur te z\jn, is door Chris Kras Kzn.
het pseudoniem van Jhr. Jan Felth®
een aardig tooek samengesteld over tal van
sportieve genoegens. Het is geen oorspron
kelijk werk, maar een verzameling van een
honderd oud- en jong-Hollandsc-he gedichten,
geselecteerd en geailhouetteerd, afgewisseld
met gekleurde illustraties naar Schilderijen,
waterverfteekeningen en pastels van Pol
Dom, Plet van 'der Hem, Kees Roovers, Willy
Sluiter en Bernard van Vlijmen.
Tusschen die zestien gekleurde platen be
vinden zioh "kostelijke carlcaturen, o.a. van
jhr. van Karnebeok als jager, Willem Muiier
als Hamlet en do samensteller zelf in over
hemd en bretels als golfer. Een keur van
werken van oude en jonge Nederlandsche
dichters vormt 'de hoofdschotel van dit ge
rijmde en geteekende sport-spotmenu. Een
dikke honderd bladzijden tekst, waarvan
menig waarachtig sportliefhebber urenlang
kan genieten. Een te waardeeren bijdrage
voor onze sport ip het algemeen, smakelijk
opge'discht en humoristisch. Wellicht komt
er spoedig een vervolg, deze sport-spot dient
zich tenminste aan als een eerste bundel.
R. Leenknegt.
LIMA, 16 Dec. (D.N.B.) Een aard-
verscüuivinR en een overstrooming, die
daarvan het gevolg was, hebben scha
de aangericht in Peru. In de hoofdstad
der provincie Ancachs, Huarez, heeft
men reeds meer dan 500 dooden gevon
den, terwijl meer dan 4000 menschen
vermist worden.
Een vloedgolf die 50 meter hoog en
een kilometer breed was, overdekte het
geheele Noorden der stad met een laag
aarde van zes meter dik. Op ongeveer
50 kilometer van Lima is de pan-Amc-
rikaansche straatweg op verscheidene
plaatsen gedolven tengevolge van een
aardschok.
BERLIJN, 16 Dec. (D.N.B.). Een
Britsche formatie kruisers is voor
Alexandria door een Duitsche duikboot
aangevallen Een kruiser kreeg een
zwaren tórpedotreffer en brak na -een
geweldige ontploffing in tweeën. De ge
troffen ikruise-' zoruk binnen enkele mi
nuten.
De Duitsche duikboot stond onder be
vel van luitenant ter zee eerste klasse
Paulssen.
Volgens te Rio de Janeiro ontvangen
berichten uit Wasihingtorf'heeft de mi
nister van marine, Knox, in -zijn venkla
ring over de verliezen der Amerikaan-
sche vloot bij Hawaii om. bevestigd,
dat bet Amerikaansche slagschip Arizo
na tot zinken Is gebracht..
TOKIO. 16 Dec. ('D.N.B.) Vol
gens «en bericht van de Nitsji Nitoji
Sjimboen uit Kanton, is geheel Hong
kong door het uitbreken van een
brand in de grootste verwarring ge
raakt. De groote brand, die zich tot
de „Happy Valley", alsmede tot de
Victoria-wijk en -het centrum heeft
uitgebreid, is door Chineezen aan
gestoken. die door den Japanêchen
aanval gedemoraliseerd zijn.
AMSTERDAM, 16 Dec. De voor
zitter van de Vereeniging voor den
Effectenhandel (bedrijfsgroep effec
tenhandel) heeft het volgende be
paald:
1. Met intrekking van de tijde
lijke maatregelen, vermeld in de be
paling van den voorzitter, nr. 7, op
genomen in de prijscourant van
9 Deceriiber, wordt de normale wijze
van noteering volgens de reglemen
ten met ingang van heden hervat.
2. 'De aandeden van tabakson
dernemingen, voorkomende in de
rubri&k noteering van fondsen in
zeven tijdvakken worden met in
gang van heden als tijdelijke maat
regel overgebracht naar de gewone
noteering.
3. Noteeringen van fondsen, wel
ke na 6 December niet zijn geno
teerd, behoeven uitsluitend voor
de eerste maal de goedkeuring
van den commissaris voor de no
teering, ongeacht den koers.
4. Tijdelijke maatregelen, ten
aanzien van de noteering, izooals
6edert 8 en 9 December zijn geno
men, tullen wederom worden getrof
fen, zoodra daar toe aanleiding be
staat.
's-GRAVENHAGE. 21 Nov. Het De
partement van Volksvoorlichting en
Kunsten deelt mede:
In de regeling der rechtsmucht van
het vredegerechtshof (verordening 156
1941) komt een bepaling voor (artikel
17), welke bij velen ernstig bezwaar
blijkt te ondervinden: het betreft de mo
gelijkheid, dat het vredeagerchtshof op
vordering van den procureur-generaal
strafzaken, waarin de .gewone strafrech
ter reeds een onherroeppenjke uitspraak
gegeven heeft, opnieuw in behandeling
kan nemen. Gevolg hiervan zou du3zijn,
dat. een eenmaal vrijgesprok^ne alsnog
wordt veroordeeld, een opgelegde straf
in een zwaardere wordt gewijzigd, maa.r
ook, dat een veroordeeling in een vrij
spraak wordt veranderd of een zwaar
dere stnaf in een lichtere. Aan deze bei
de laatstbedoelde gevolgen denkt men
gewoonlijk niet 'bij het formuleeren van
zijn bezwaren tc^ren de onderhavige be
paling, doch het is vooral de gedachte,
dat een vrijgesprokene of lichter be
strafte later alsnog veroordeeld of
zwaarder bestraft zal worden, welke ve
len in verzet tegen deze regeling doet
komen. Zij zou in strijd zijn 'met een
rechtsbeginsel, dat ook in ons Wetboek
van Strafrecht (artikel 68) is neerge
legd en een herziening van eens onher
roepclijk geworden strafvonnissen ten
nadeele van den eenmaal berechte ver
biedt.
Dc rechtsopvatting, waarvan laatslbe-,
doeld rechtsbeginsel uitgaat, is die wel
ke met de rechtszekerheid van den in
dividu samenhangt: het belang van den
individu eischt uitsluiting van de her
ziening van een vonnis te zj.inen na
deele, indien hij volgens de bestaande
gerechtelijke procedure mochf aanne
men, dat deze brfar -beslag heeft gehad.
Deze opvatting had stellig haar
waarde en zij heeft het tot op zettere
hoogte nog, hoewel zij ondergeschikt is
geworden aan een andere, namelijk die
welke niet de individueele, maar dp
rechtszekerheid der genieenschap en
haar belang op den voorgrond stelt. Het
is de rechtsopvatting, die zich in onzen
tijd baanbreeKt.
Golcl vroeger als cisch van recht, dat
een strafvonnis slechts herzien kon
worden ten- voordeele van den veroor
deelde, thans geldt evenzeer dat her
ziening plaats vindt indien het belang
der gemeenschap bet eischt, ook al on
dervindt de individu daarvan Tiadeel.
Daarmede is vanzelf een grens gesteld
aan de redelijke toepassing van het in
het hiegboven genoemde artikel 17 be
doelde beginsel omtrent de nieuwe mo
gelijkheid van herziening van strafvon
nissen, ook teïi nadeele van. den berech
te. Want de vraag of een nieuwe behan
deling van een overigens reeds afgeda
ne strafzaak gewenscht is, hangt uiter
aard ten nauwste samen met de vraag
of deze zaak voor het huidige gemeen
schapsbelang nog van zooveel gewicht
Is, dat er voldoende aanleiding kan zijn
voor een hernieuwd onderzoek. Dat dit
een zeer hooge uitzondering zal zijn, lig^
voor de hand en zoo werkt vanzelf een
tijdslimiet, al laat deze zich niet nauw
keurig uitdrukken.
Als uitzondering is het hier bedoelde
nieuwe beginsel van herziening van
strafvonnissen evenwel een eisch van
hedendaagschc rechtsopvatting. Da.t
voor den nieuwen rechter dezelfde waar
borgen van onafhankelijkheid behooren
te gelden als voor den vroegere, s- reekt
vanzelf. Ook bij zal uit zijn onderzoek
wettige en overtuigende gronden moe
ten putten, alvorens zijn oordeel (al dan
niet veroordcelend) te kunnen uitspre
ken, zij het ook, dat zich in de waardee
ring van schuld en strafmaat veelal het
verschil in levensbeschouwing de
nieuwe tegenover de oude die toch
aan elke rechtépraaK bewust of onbe
wust ton grondslag ligt, zal openbaren.
Wanneer het belang der nieuwe ge
meenschap met het oog op de ?ich vol
trekkende wijziging van waarden en
maatstaven aan de bevoegde macht, die
voor dit belang waakt, een hernieuwde
behandeling van een strafzaak als hier
bcdoel/J, wenschelijk heeft doen voorko
men én ten slotte de daartoe geroepen
rechter (het vredesgerechtshof) een an
der vonnis dan het eenmaal gewezene
mocht uitspreken ten voor- of ten
nadeele van den berechte dan ligt
hierin allerminst een schending van be"
ginselcn van rechtvaardigheid. Veeleer
is het een daad van grechtigheid er
voor te zorgen, dat dc oude, afstervende
orde niet over de nieuwe heerscht en
haar kwetst door onaantastbaarheid van
haar oordeelen, hoezeer ook in strijd
mot het nieuwe bewustzijn en zijn nor
men. Zoo ook op het gebied van hel
stra frecht.
Heropenen der mogelijkheid van her
ziening van strafvonnissen, als boven
bedoeld, is een eisch van recht, al zaj
van haar op beleidvolle wijze gebruik
moeten wórden gemaakt. Hier past een
vertrouwend afwaehten. ook door hen,
die zich nog niet van de kluisters van
een zichzelf overleefd hebbende dogmai
tiek konden bevrijden.