lülllllll.SSIIKIII
Samenwerking tussehen
D.A.F. en N.V.V.
BOLS
f 225
J.A. SCHOTERMAN Zn.
JAPANSCHE LEGER NADERT
JOIIORE BAHROE
De stemming in
het Lagerhuis
15 jaar geëischt voor den moord
te Oirschot
Bij Hawaii sneuvelden
5500 Amerikanen
De pevolgen der houding
van Zuid-Amerika
JAPANNERS BEZETTEN
SAMBAS
OP NED.-BORNEO
Finsch legerbericht
f 3.000.000.000.-
Bondgenootschap Iran
Engeland en Sovjet-Unie
Nederlandsche arbeiders in Duitsch-
land kunnen lid blijven van het N.V.V.
CONTINUÏTEIT DER
SOC. VOORZIENINGEN
De nieuwe burgemeesters
Rotterdamsche
Bankvereeniging
limonade
siroop
Grenadine
DOODSLAG OP ZIJN
VROUW
j Uit den Omtrek I
SCHAPEN IN DE
BAKKERIJ!
Clandestiene slachters
in arrest
Ie BLAD PAG. 3
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ZATERDAG 31 JANUARI 1942
LISSABON. 31 Jan. (A.N.P.). - Do
Londensche nieuwsdienst moMt om
trent den toestand bij Singapore,
dat een Ja pauseh leger van 100.000
man Johore-Bahroe (aan do Zuide
lijke punt van bot «schiereiland Ma 3
lak ka) nadert en reods den steonen
dam heheersebt. die bet vasteland
van Malakka verbindt met het
eiland Singapore. De Japanscbe aan
vallen bier en aan bet front, zoo
voegt de Londensche nieuwsdienst
hieraan toe. worden steeds heviger.
De sultan van Jobore, Ibrahim, is
erin geslaagd, aan zijn achtervolgers
van den Secret Service te ontkomen
Naar Domei van een Japanscb steun
punt aan bet fort van Malakka meldt, is
de sultan op 26 Januari bij de Japanschc
troepen aangekomen, waarmede hij voor
de achtervolgingen van de Britten in
veiligheid is gebracht. Domei meldt vpt
der, dat thans alle sultans der Malei
sche staten, die van harte met de Ja
panners samen werken aan den ophouw
in hun gebieden, onder Japan9che be
sclwming staan.
Volgens een bericht uit Singapore is
met het oog op het van het vasteland
komende dreigende gevaar van een Ja
pansclien aanval. Vrijdagmiddag een
bijna twee kilometer brcedc strook aan
de Noordoostelijke- en Noordwestelijke
kust van het eiland Singapore ontruimd.
De vluchtelingen uit dit gobipd. voor het
meerendecl inboorlingen, stroomen met
hun have en goed naar de stad Singa
pore. De op het vasteland in Johore wo
nende Europeanen, sultans en regec-
ringsambtenaren, waren roeds vroeger
vertrokken.
Dit Sydney wordt gemeld, dat eon
aantal vrouwen en kinderen van Ma
lakka in Australië is aangokomen.
LISSABON, 31 Jan, Het Amerikaan-
sche departement van Marino maakt
thans bekend, dat in den zeeslag bij
Hawaii 5500 Amerikanen zijn gesneu
veld. Het ministerie is tot deze publi
catie overgegaan omdat in breede la
gen van de bevolking der V.S. onge-
rusrheid bestond over het werkelijk
aantal slachtoffers.
De Amerikaansche minister van oor
log, Stimson. heeft volgens een bericht
van United Prees uit Washington, be
kend gemaakt, dat voor de Amerikaan
.echo strijdkrachten van loger en marine
op Hawaii in de zone van het Panama
kanaal, in het O.aribischo gebied en in
Oost-Azië een gemeenschappelijk opper
bevel is ingevoord voor elk van deze
gebieden.
Voorts heeft hij bekend gemaakt, dal
de nieuwe opperbevelhebber dei Ame
rikaansche vloot in de Stille Zuidzoo
Idmiral Nimitz. belast is met de verde
diging van Hawaii.
BERLIJN, 31 Jan. (D.N.B.). De
Deutsche Diplomatlsch-Politische Kor-
respondonz, het orgaan dat nauwe be
trekkingen met de Wilhelmstrasse on
derhoudt, acht het voornaamsto ken
merk der stemming in het Engelschc
Lagerhuis gelegen in de omstandigheid,
dat achter het bewijs van vertrouwen ln
Churchill niet zoozeer een buitengewone
geestdrift heeft gezeten.
„Van erkentelijkheid wegens volbrach
te prestaties viel niet voel te merken,
aldus de Diplo, noch jegcn9 Churchill,
noch jegens Roosevelt, wiens naam am
per werd genoemd Zoowel de alge-
meeno steun voor Churchill als het ge
brek aan geestdrift zijn een gevolg van
de Britsche situatie van het oogenblik.
Churchill, do vader van dezen oorlog, is
vopr de voortzetting onontbeerlijk ge
worden, ondanks zijn vele fouten. Hij
is de man, die eerst door al zijn mis
lukkingen het empire aan liet wankelen
heeft gebracht en dit vervolgens in don
persoon van Roosevelt een veeleischcn
d^n beschermer heeft verschaft, voor
wien hij in ziin huidige functie onmis
baar is.
Inderdaad heeft immers Roosevelt
door zijn intieme samenwerking met
Churchill reeds niet weinig van het
oude empire verworven en hij is goed
op weg daarvan nog meer te erven.
Men weet. dat Roosevelt en zijn woord
voerders zonder ponigc noodzaak het
deel van het Britsehe wereldrijk in den
Stillen Oceaan en Oost-Azië in den hoog-
sten nood hehhen gehracht. Het is dus
geen wonde, aldus eindigt do Dinlo. dat
onHer dereeliike omstandigheden woor
den van dank aan het adres van Roo
sovoli zijn uitgebleven.
BERLIJN, 31 Jan. (A.N.P.). Of en
welke maatregelen genomen zullen
worden, rosp, te verwachten zijn tegen
de onderdanen der Zuid-Amerikaansche
landen, welke de diplomatieke betrek
kingen mol Duitsebland hebben afge
broken, kan op dit oogenhlk nog niet
worden gezegd. In de Wilhelmstrasse
geeft men te verstaan, dat Duitsebland
zich bij de behandeling van Zuid Arno
rikaansrhe onderdanen er naar zal rich
ten. hoe men in hun land Rijksduit
sellers behandelt. Tevens wordt er op
gewezen, dat tussehen 'iet afbreken van
de diplomatieke betrekkingen en een
oorlogsverklaring een essentieel onder
scheid bestaat.
Naar vernomen wordt, hebben conige
Zuid-Ameriknansch e sla'ten uitdrukke
lijk verzekerd, dat zij gehandeld hebben
onder een zekeren dwang en niet het
voornemen hebben den bij hen wonende
Rijksdultsefjërs ecnigcrlei moeilijkheden
in den weg te leggen. Tn Rerlijn wacht
men af. of dergelijke voornemens in de
pra'ctük kunnen worden gebracht, aan
gezien e°n versterkte druk der Noord
Amerikaansche propaganda moet wor
den verwacht.
TOKIO, 31 Jan. (Domei).
Het keizerlijke hoofdkwartier
.naakt bekend, dat JapaSchc
troepen in nauwe samenwerking
net de vloot na de succesvolle
landing te l'amangkat aan de
vVestkust van Nederlandsch Bor
neo op 27 Januari, denzelfden dag
volledig Sambas bezet hebben op
4') Kilometer ten Noordoosten van
Pamangkut. Een "ndcre ^apansche
colonne trok vanuit Kuchting in
Serawak Zuidwaarts op en ver
overde dcnzelfdcn dag het vlieg
veld Ledo, op 22 K M. ten Zuid
westen van Sanggau, in het Wes
telijk deel van Nederlandsch Bor
neo.
Met keizerlijke hoofdkwartier maakt
voorts bekend, dat 7,es vijandelijke
transportschepen, waaronder twee vaar
tuigen van 4.000 ton, tot zinken pobracht
en vijf andere in brand geraakten of
zwaar liescbadirrd zijn. toen Japansche
vliedtuiiten op 27 en 2S Januari aan
vallen ondernamen op vijandelijke sche
pen in de haven van Padang ann tie
Westkust van Sumatra. Een schip van
10.000 ton en 3 schepen van fi.000 ton pe-
raakten in brand, een schip van 2.000
ton werd zwaar boschadipd, 2 schepen
van 4.000 ton en vier andere van een
kleiner type werden tot zinken gebracht.
Bovendien deelt het keizerlijke hoofd
kwartier mode. dat tijdons oen luchtaan
val op Singapore van 27 Januari, Ja-
pansrhe marinehnnimenwerpers vijf vij
andelijke vlleutuiften op den hoRnncn
Rrond vernietiRd. een vijandelijk schip
zwaar beschadiRd on vomielinRcn aan-
Hericht hehhen op hot vlioRvcld.
HELSINKI, 31Jan. (D.N.B.). Het
Fiii8cho legerbericht van Vrijdag meldt:
Karclische landengte: activi
teit van verkenners e'n van wederzijd-
sche artillerie. Landengte van
A u n u s: vijandelijke nesten van verzet
en kazematten werden door voltreffers
van onze artillerie vernietigd. Op een
plaats word een vijandelijke afdccling
bij een aanvalspoging verdreven en liet
gevangenen en sneeuwschoenen op het
gevechtsterrein achter. Een andere af-
decllng werd door ons vuur reeds hij de
groepecring vernietigd. Ann hot Oos
telijk front: hier en daar in leven
digheid toenemende activiteit van artil
lerie.
ONDERLINGE
SVFR7EKERING MAATSCHAPPIJ
GfvtS'CO U VGKAVtNH*:'.»
efS'l AJ& ICU VAN MflOtN lUCtES.
A A BÖC<re I I MOJTUN
N I QtQH-A.N, t (VIK
Tot heden word in
AFDEELING A.
der maatschappij verzekerd voor
omvattende meer dan 300.000 oh-
joelen.
In Afdeeling A. worden verze
kerd normale risico's tot f50.000,-
per object, zooals opstallen, in
boedels en inventarissen van
woon- en winkelhuizen, boerde
rijen e.d., verder gewassen, paar
den en vee, bosschen, enz. echter
góën fabrieken, publieke opslag
plaatsen enz.
Glasschade is inbegrepen, pen
sion- en verhuiskosten desge
wonscht tot 1000,mede te ver
zekeren.
Per halfjaar is verschuldigd,
een voorschothoffing van 1,
per 1000— verzekerd bedrag
(minimum 5.—) en bij groote
sehade, een nahcffing zoo noodig
tot 4,— per 1000,— verzekerd
bedrag. Voor inboedels hoven
20.000,— hedragen de heffingen
over het meerdere resp. 1,30 en
f 6,— per 1000,
Schadc-uitkeerinq binnen 2
maanden na afloop van
ieder halfjaar.
Vraagt inlichtingen bij uw
ASSURANTIE BEZORGER!
STOCKHOLM, 31 Jan. (A.N.P.).
Naar do Britsche berichtendienst meldt,
is hot bondgonootschapsverdrag tus
sehen Engeland, de Sovjet-Unie on Iran
gisteren ln Teheran onderteekend. In
artikel 1 van het verdrag wordt vastge
legd, dat de geallieerde mogondheden de
onaantastbaarheid van het gebied, de
souvereinieteit en de politieke onafhan
kelijkheid van Iran zullen respecteeren.
Artikel 3 verklaart, dat de goallieerde
mogendheden Iran zullen beschermen
tegen iodoren aanval.
In de preambule van het bondgenoot-
'schapsverdrag wordt vastgesteld, dat
het verdrag zal berusten op de beginse
len, vastgesteld in de „Atlantische oor-
kondo". Artikel 2 heeft betrekking op
het bondgenootschap tusschon de geal
lieerde mogendheden en den sjah van
Iran. Artikel 4 geeft den geallieerden
mogendheden het recht, op Iraansch ge
bied strijdkrachten te land, tor zee en
in de lucht te onderhouden. Artikel 5
zegt, dat de troepen der goallieerde mo
gendheden zes maanden na het staken
der vijandelijkheden van Iraansch ge
hied teruggetrokken moeten worden.
BINNENLAND
's-HERTOGENBOSCH, 30 Januari.
Op 3 Augustus 1940 werd het dorpje Oir
schot in opschudding gebracht door een
vreeselijke vondst. Op een afgelegen pleK
werd 't afschuwelijk verminkte lijk gevon
den van het meisje Petronella Leurs uit die
gemeente, dat de functie vervulde van
conductrice op een autobus.
De vordenklng rees aanstonds tegen een
24-jarigen kantoorbediende P. T. de Kubber
uit Goes, die gerulmen tijd met het meisje
verkeering had gehad doch die op last van
de ouders van het meisje was afgebroken.
Het onderzoek werd ln die richting voort
gezet, daar de Kubber op den dag van den
moord in het dorp gesignaleerd was. In
middels kwam eohter uit Goes reeds de
mededeeling, dat de verdaohte zich daar by
de politie had gemeld, met de mededeeling,
dat hij fce Oirschot zijn ex-verloofde om
het leven had gebracht. Het wapen, waar
mede de moord was gepleegd, een bijl, werd
eest gerulmen tijd later gevonden, daar
verdachte hardnekkig weigerde te zeggen,
daarmee hij den moord had begaan en ook
niet de plek wilde wijzen, waa hij het wa->
pen had verborgen.
Voor de rechtbank te 's-Hertogenbosch
werd de zaak heden behandeld. Er waren
vier getuigen gedagvaard.
De president, mr. Poerink. nam. nadat de
verdachte, die een sohucliteren Indruk
maakte en een zeer jeugdig voorkomen
heeft, was voorgeleid, het woord en ging
ln het kort het verloop van de misdaad na.
Om elf uur dien bewusten Zondagmorgen
Is de verdachte, die het meisje had leeren
kennen ln 1939 tijdens zijn diensttijd te
Oirschot. met haar naar bulten getrokken,
nadat Zaterdagavond reeds was afgesproken
elkaar te ontmoeten. Den nacht had de
verdaohte doorgebracht ln een eenzaam ka-
nolletje Ln het bosch. Hii had een koffertje
bij zich. waarin zich het wapen, de bijl ln
een costuum gewikkeld, bevond, benevens
een relsnecessalre. die aan het meisje toe-
behoode. In zijn jaszak had verdachte een
zakje bonbons meegenomen.
Er ontspon zich een levendige discussie
over de vraag, waarom verdachte op deze
wandeling een bijl heeft meegenomen. Deze
verklaart, dat hii dit heeft gedaan, daar hy
zich door den vader van het meisje be
dreigd achtte, die hem zelfs eens met een
mes zou hebben bedreigd. Uit het onder
zoek was hiervan eohter niets gebleken
Verdaohte was langen tijd met het meisje
verloofd geweest, doch had een brief van
haar moeder ontvangen, waarin deze hem
verderen omgang met het meisje verbood
Dien morgen waren zij samen bij een grep-
oel in het bo«ch vaan zitten en verdaohte
had het meisje de reisnecessaire willen
overhandigen, die zij eohter niet aan wilde
nemen. Zii he»bben aanvankelijk herinne
ringen opgehaald en het meisje heeft zelfs
gegeten van de bonbons, welke verdaohte
bil zich had.
Daarop is een woordenwisseling ontstaan
en verdachte verklaart, dat het meisje hem
daarbij ln het geziaht heeft geslagen. Zit
tend heeft hij toen den bijl gegrepen en
het meisje een paar slagen op het hoofd
gegeven. Het slachtoffer begon hierop te
«rillen, en trachtte zich nrg te verweren,
do^h mi^to daartoe de kracht.
Verdachte Is daarna weggerend en heeft
zioh na een kort verblijf te Tilburg naar
Goes begeven. Hij heeft zeer geheimzinnig
gedaan met de bijl, zoodat men zeer groote
moeite heeft gehad dit voorwerp op te spo
ren. Desgevraagd verklaart hij dat gedaan
te hebben, daar hij vreesde, dat zijn va
der, aan wien de bijl toebehoorde, ln moei
lijkheden zou geraken.
Het getuigenverhoor neemt dan een aan
vang. Als eerste verschijnt de opperwacht
meester der marechaussee te Oirschot, J.
Jeucken, die het onderzoek heeft geleid. Uit
zijn verklaring komt naar voren, dat uit
niets Is gebleken, dat de vader van het
meisje den Jongeman ooit zou hebben be
dreigd.
Vervolgens wordt gehoord de vader van
het meisje ,J. T. Leurs, chauffeur te Oir-
sohot. Hij verklaart, dat de jongeman ge
rulmen tijd omgang heeft gehad met het
meisje dooh dat men daaraan een eind
heeft gemaakt, daar de verdachte geen be
trekking had. Eenmaal heeft getuige ln
een driftige bui ruzie gemaakt met ver
dachte, dooh dat ls dienzelfden avond weer
bijgelegd. Getuige verklaart nadrukkelijk
verdachte nooit bedreigd te hebben.
Dr. de Hartog uit Nijmegen verklaart
dan, dat het meisje een gewelddadigen
dood gestorven ls en door de bijlslagen tal
rijke wonden heeft opgeloopen. De dood ls
vermoedelijk korten tijd nadien Ingetreden
De psychiater, dr. G. Janssens, directeur
van het gesticht Voorburg, heeft een onder
zoek ingesteld naar verdaohtes geestesver-
mogen. Hij vindt hem weinig emotioneel,
volkomen oprechtheid en eerlijkheid ont
breken vaak. Verdachte is zeer met zloh
zelf Ingenomen. Van diep berouw kan men
door deze geestesgesteldheid dan ook niet
sproken. Getuige komt tot de conclusie, dat
verdachte toerekeningsvatbaar ls.
Op verzoek van den verdediger wordt
dan nog een vijfden getuige gehoord. J. F-
Brokken uit Tilburg, die sergeant is ge
weest ln dezelfde compagnie, waarin ook
verdachte als sergeant diende. Hij had hem
eenige weken voor den oorlog leeren ken
nen en samen met hem den oorlog doorge
maakt. Hij legt zeer gunstige verklaringen
af omtrent verdachte, die een zeer goed
kameraad was.
De officier van Justitie mr. Receveur.
zei in zijn requisitoir dat men deze afschu
welijke misdaad wel kan quallftceeren als
„crime passionnel", doch men mag niet ver
geten, dat hier een meisje op gruwelijke
wijze ls vennoord, in een oogenblik van
dutvelsche drift. Juridisch biedt de zaak
weinig moeilijkheden. Het subsidiair ten
laste gelegde, doodslag, ls onomstootelijk
bewezen, hoewel er ook vele argumenten
zijn, welke in de richting van moord wij
zen. Spreker requireert, concludeerend tot
doodslag, 15 jaar gevangenisstraf.
Op dezen zwaren eisoh heeft verdaohte
niets te zeggen.
De verdediger, mr. Adelmeyer meent, dat
hier veeleer sprake ls van mishandeling
den dood tengevolge hebbende. Spreker zou
ook den persoon van verdachte in de zaak
betrokken willen zien. HU wUst op het feit,
dat verdachte der oorlog heeft meege
maakt ln den meeSt afschuwelUken vorm,
zoowelin Nederland als ln België en
Frankrijk. Ook daarmee moet rekening
worden gehouden.
Do uitspraak wordt dan bepaald over
veertien dagen.
's-GRAVENHAGE, 31 lan I Januari
1942 zal een belangrijke datum blijken te
zijn voor de Nederlandsche arbeiders, die in
Duitschland werken. Met ingang van dien
datum zullen voor hen de banden met de
werkers in Nederland niet verbroken zijn
maar zullen zij met hen weer worden op
genomen in de groote arbeidsgemeenschap
van het N-V.V. Juist dezer dagen is tus
sehen het Duit sche Arbeidsfront en het Ne
derlandsch Verbond van Vakverecnigingen
met terugwerkende kracht tot 1 Januari
1942, een overeenkomst tot stand geko
men. welke het mogelijk maakt, dat de
Nederlanders, die in Duitschland werken,
evenzeer als hun arbeidskameraden in hel
vaderland, met volkomen dezelfde rechten,
lid zijn en blijven van het N VV.
En wel in alle opzichten. Want vol
gens de genoemde overeenkomst zal te
Berlijn een bureau van het N.V.V. wor
den gevestigd, dat. werkende onfJer de
leiding cn de auspiciën van het Duit-
sche Arbeidsfront, in samenwerking
met de leiding van het N.V.V,. de ver
zorging van de Nederlandsche arbei
ders zal behartigen. Een stuk N.V.V. in
Duitsebland dus. dat de geborgenheid
der Nederlandsche arbeiders in de
eigen arbcidsgomeonschap. in de eigen
volksgemeenschap in zekeren zin. zal
waarborgen. Teyens zal het apparaat,
dat door het Nederlandsch departement
van sociale zaken voor de verzorging
der Nederlandsche arbeiders te Berlijn
was ingesteld, in de N.V.V.-organisatie
worden ingebouwd en door haar worden
overgenomen. Het Berlijnsche N.V.V.-
bureau vormt dus tevens de schakel
met de overheidsinstanties in Neder
land.
Sociale gevolgen
Dat een dergelijke overeenkomst voor
de sociale verzorging der arbeiders groo
te beteekenis heeft, is duidelijk. Want
hoe was do toestand tot nu toe? Over
bet algemeen waren de Nederlandsche
arbeiders in Duitscland lid van het
Duitsche Arbeidsfront en betaalden zij
daarvoor de gebruikelijke contributie.
Wilden zij echter bij terugkeer in het
vaderland weer de rechten van het lid
maatschap van het N.V.V. kunnen ge
nieten, dan waren zij genoodzaakt ook
nog de aan hun vakbond verschuldigde
bijdragen te betalen. Dat door deze dub
bele contributie het budget van den ar
beider te zwaar belast werd. is duidelijk.
Slechts zeer enkelen konden daartoe
overgaan.
Hot gevolg was, dat de arbeider.
wiens werktijd afgeloopen was en
die naar Nederland terugkeerde, of
wel den gebruikelijken wachttijd
moest doormaken alvorens hij weer
de rechten van het lidmaatschap
verkreeg, ofwel de z.g. achterstallige
contributie, d.w.z. de contributie
over het tijdvak, dat hij in Duitsch-
land gewerkt had, moeet aanzuive
ren, hetgeen een som beteckende,
die de meesten evenmin dragen
konden.
Thans is dit anders geworden. Het
Duitsche Arbeidsfront draagt van de
door de Nederlandsche arbeiders betaal
de contributie, een deel af aan het
N.V.V., waartegenover het N.V.V. aan
deze arbeiders alle rechten van hot ge
wone lidmaatschap verleent Komen de
arbeiders dus weer thuis, dan treden zij
dadelijk weer in het lidmaatschap van
hun bond en dus van het N.V.V., alsof
zij niet weg waren geweest Met name
hebben zij aldus weer automatisch deel
aan de steunkassen hunner bonden.
Het is verder te verwachten, dat ook
voor de groote groepen, welke reeds
van de ledenlijsten zijn afgevoerd, daar
zij de dubbele contribute niet konden
betalen, ccn regeling getroffen zal kun
nen worden, in dien zin, dat zij zonder
onderbreking hun oude rechten zullen
herkrijgen.
Het is duidelijk, dat dit alios er niet
weinig toe zal bijdragen de zorgen, zoo
van het gezin als van den arbeider zelf.
to vorlichton. Er ls op dezo wijzo, zonder
eenige meerdere kosten voor don arbei
der, een continuïteit in de sociale ver
zorging geschapen, die den arbeidslust
slechts kan verhoogen.
Cultureele verzorging
Er is echter meer. Wij hebben de so
ciale gevolgen dezer ovoreonkomst het
eerst genoemd, omdat hierop in d© eer
ste plaats de aandacht valt. Van niet
minder beteekenis echter voor het wel
zijn van den Nedorlandschon arbeider
in Duitschland is zijn cultureele verzor
ging.
De arbeiders, die in Duitschland werken,
moeten hun arbeid vcrrichton in een land,
in een omgeving en onder omstandigheden,
waarmede z\j weliswaar zich verwant kun
nen voelen, maar waar juist de dingen van
het dngclyksch leven geheel afwijken van
wat zij thuis gewend ziin. Het Duitsche Ar
beidsfront heeft, wat de matcrieelc verzor
ging betreft, t. a. v. de Nederlandsche ar.
beiders voortreffelijk werk verricht. Wie de
kampen bezocht weet, dat aan-deze materieclc
verzorging niet veel te verbeteren valt. Bo.
vendion vonden de arbeidora in de kampen
vaak een orde cn netheid en van Duitsche
zijde een geest van kameraadschap, waarvan
zU slechts konden leeren. Maar wat het Duit
sche lichaam niet verhinderen kon. ondanks
alle goede zorgen, was het gevoel van een
zaamheid, het besef buiten de eigen ver
trouwde omgeving, buiten de eigen volksge
meenschap te staan.
Binnen het kader van de met het
N.V.V. gesloten overeenkomst, kan hier
in thans verandering worden gebracht.
Allereerst door de instelling van bet
reeds genoemde N.V.V.-bureau to Ber
lijn en de daaronder ressort ccrendc
N.V.V.-vertrouwensmannen ln do kam
pen. tot wien men zich in moeilijke ge
vallen steeds zal kunnen wenden. Maar
verder zal het N.V.V. ook voor geestelijk
voedsel uit het vaderland zorg drapen.
Op dit oogenblik worden reeds enkelo tlon-
duizenden boeken aangekocht, om in kleine
bibliotheken samengebracht, over de verschil,
lende kampen verdeeld te worden. Daarnaast
zul men thans ook dagelijks in de kampen
het dagblad „Het Volk" ontvangen, het eigen
dagblad uit de vertrouwde omgeving, dat
hen op de hoogte houdt van wat het vader,
land beleeft, maar omgekeerd ook „moeder
de vrouw" inlicht over wat er in de kampen
gebeurt. Een dubbele band dus, die de Ne
derlandschc arbeiders en het eigen land ver
bindt. Tenslotte zullen ook geïllustreerde bla
den en tijdschriften aan den lectuurdisch
niet ontbreken.
Wu hebben in het bovenstaande slechts
enkele mogelijkheden, welke de nieuwe rege
ling biedt, aangeduid. Het zal blijken, dat
juist in de dagcl'ykschc practjjk deze over
eenkomst nog rijke vruchter zal kunnen af
werpen en er zeer veel toe zal kunnen bü-
d-rgen de arbeidssfeer te verbeteren, nu /ie
Nederlandsche arbeider zich-opnieuw opge.
nomen weet en verzorgd door de eigen ar
beidsgemeenschap. Juist daarom komt een
groote erkentelijkheid toe, zoowel aan het
Duitsche Arbeidsfront als aan het N.V.V.
daar het gezond houden en op peil houjden
der Nederlandsche arbeidskracht aan ons ge-
heele volk ten goede moet komen. Het Duit
sche Arbeidsfront echter, dat zich voor deze
regeling groote goldeliike offers getroost,
heeft hiermede blijk gegeven van een wel
zeer ruim inzicht.
De Nederlanclsche arbeider Immers,
wiens arbeidskracht in de nauwste sa
menwerking met zijn Duitsche arbeids
kameraden, aldus ls ingezet voor den
opbouw van Europa, kan dit niettemin
doen binnen de geborgenheid van het
eigen volk, waardoor aan zijn eigen
aard en karakter steeds recht kan we
dervaren. Wij mogen in do thans ge
maakte regeling een uitwerking zien
van de politiek van gelijkgerechtigd
heid mot behoud van eigen karakter,
binnen hot kader van het onder Duit
sche leiding staande Europa, welke se
dert den oorlog jegens Nederland heeft
gegolden.
's-GRAVENHAGE, 31 Jan. De pers
dienst van de N.S.B. meldt:
De bij besluit van den Riikscommis
saris tot burgemeester van West-Kapelle
(Z.) benoemden heer M. Tuiten, werd te
Duivendlik geboren op 27 Nov. 1S82. Na
de lagere school te hebben doorloopen,
werd hii verder opgeleid tot onderwijzer.
Van 19001905 bezocht hii daarna de
zendingsschool te Rotterdam. Hij ver
trok daarna naar NetL-Indië, waar hij
gedurende 27 jaar werkzaam was, oorst
als zendeling, daarna als geestelijk ver
zorger van het protestantsche ziekenhuis
te Batavia en tenslotte gedurende 17 jaar
als gouvemeraents-amhtenaar, resp. als
directeur van opvoedingsgestichten cn
als inspcctour van het tucht-opvoedings
reclasseerings- en armwezen in Nod.-
Indië. De hoer Tuiten is lid van de N
S. B. en was vanaf Juli 1941 tot heden
groepsleider te Arnhem.
Bij besluit van den Rijkscommissaris
werd benoemd tot burgemeester der ge
meente Barxem en Grathom, de heer
W. A. Hctterscheid. brig, commandant
der rijksveldwacht to Blerik. De heer
Hettcrscheid is 45 jaar oud. In Augustus
1910 trad hij als lid tot do N.S.B. toe. Na
de oprichting van het rechtsfront meldde
hij zich ook daarbij onmiddclijk als lid
aan. Hij is daarvoor thans werkzaam als
districtsleider der afdeeling b (politie).
Aan het jaarverslag over 1941 der Rotte:
damsche Bankvereeniging N.V. ontleenen wy
het volgende:
„De gang van zaken in het bankbedrijf
toont sedert een jaar geleden een weinig
veranderd beeld. De voortgezette realisatie
van voorraden heeft het bedrijfsleven meer
liquide gemaakt, wat weer tot verdere ver
mindering van bjj de banken uitstaande cre-
'dieten en tot verdere verhooging van den
post crediteuren heeft geleid.
Het door onze instelling in het afgeloopen
jaar behaalde resultaat is bevredigend. Ook
«lit jaar behoeven w\j geen voorzieningen te
treffen tegen verliezen op 'debiteuren. Het
deskundigen-ondorzoek naar den toestand
van het Pensioenfonds, dat op gezette tyden
plaats vindt, heeft per 31 December 1940 een
tekort uitgewezen van 2.757 000.hetwejk
hoofdzakelijk zijn oorzaak vond in do gun
stige sterftecijfers en den lagcren rente
stand. In overleg met commissarissen heb
ben wy besloten dit tekort ineens aan te zui
veren en gemeld bedrag af te zonderen van
de Bijzondere Reserve. Indien onze voorstel
len, die de instemming van commissarissen
hebben, ook uwe goedkeuring wegdragen, zal
na de jaarlyksche storting in het Pensioen
fonds van f 414.278.7S, een afschrijving op
gebouwen van 510.4S2.04 en na overbren
ging van 1.358.971,25 naar het Bouwfonda
een dividend van Q pet. worden uitgekeerd.
Voor betaling van winstbelasting is een be
drag van 2.000.000.— uitgetrokken.
DE KRALOSCHE HEIDE DOOR HET
RIJK AANGEKOCHT
'S-GRAVENHAGE. 31 Jan. Naar van
de zijde van het departement van Op
voeding, Wetenschap cn Kultuurbescher-
ming wordt medegedeeld, is de Kralo-
sche heide, ter grootto van 327 ha., in
handen van het Rijk overgegaan, tenein
de deze als natuurmonument te bewa
ren. Ilot betreft hier een onderdeel van
de bekende heide, gelogen tussehen
Dwingolo, Ruinen en Eursinge, waarin
do verecniging tot behoud van natuur
monumenten reeds een reservaat van
7C3 ha. bezit,
ECHTPAAR DOOR KOLENDAMP OM
HET LEVEN GEKOMEN
HAARLEM, 31 Jan. Het bejaarde
echtpaar van Galen uit de Nachtegaal
straat in Haarlem-Noord, ia door kolen
dampvergiftiging om het leven geko
men. Hot bleek, dat do pijp van do ka-
cnel. wclko in het vertrek naast de
slaapkamer stond, door root totaal ver-
stópt was. zoodat zich kolendamp ont
wikkelde.
DEP. VAN FINANCIEN ZATERDAG EN
MAANDAG GESLOTEN
's GRAVENHAGE, 30 Jan. Het de.
partement van Financien zal tot nader be
richt op Zaterdag en Maandag gesloten
zijn.
o
PER LITERKRUIK
WIJNHANDEL
UTR.STR. 17 TEL. 3450
AMSTERDAM 31 Jan. BU de verdere
behandeling voor de AmBterdamsch©
rechtbank van de zaak tegen de 52-jarige
J. C. Sondeman wegens doodslag op zijn
vrouw bespraken de deskundigen uitvoerig
met de rechtbank de doodsoorzaak. Dr.
Hulst achtte het waarschijnlijk, dat de dood
het gevolg was geweekt van het inbrengen
van de prop in de mond en niet van het
wurgen. Ook arts Leusden meende dat
het moeilijk is een volwassen mensch te
wurgen en geloofde dat de prop de ver
stikking had veroorzaakt.
De man. die hierna door den president
aan een uitvoerig verhoor werd onder
worpen. zeide dat hU ruzie had gekregen
met zUn vrouw, omdat deze naar haar
moeder wilde, die op een der Zuid-Hol,
landsche eilanden, dus in het verboden ge
bied. woonde. Nadat de zoon morgens
naar zijn werk was gegaan, was de vrouw
opgebleven, daarna hadden man en vrouw
ruzie gekregen. De vrouw had hem toen
een klap in het gezicht gegeven. Hb werd
driftig, liep haar na in de alkoof toen zjj
vluchtte en wurgde haar. Het lUk had hü
naar den zolder gedragen. In de middag
uren heeft hU toen het lUk ln stukken ge
zaagd. De stukken verpakte hU en gooide
die den volgende dag op verschillende
plaatsen ln het water.
De rechercheurs Bekking en Moes. die
de zaak hadden onderzocht, legden uit
voerige verklaringen af. ZU hadden er
varen dat de man büzonder bevriend was
met een vrouw uit Hilligersberg en dat hfj
haar na den moord verschillende voor
werpen toebehoorende aan de echtgenoot©,
had cadeau gedaan
De verdachte ontkende, dat hU bUzon-
dere relaties met de vrouw had gehad. HU
was bevriend met de geheele familie. HU
had ook nooit hekel gehad aan zUn vrouw
en wanneer zU hem niet een klap had ge
geven. zou er niets gebeurd zUn.
De officier van Justitie, mr. dr. P. Kleene,
zeide dat de bUkomende omstandigheden
deze zaak zoo gruwelyk maakten. Deze
man heeft zUn eigen vrouw vermoord en
om ontdekking te voorkomen heeft hU het
lUk in stukken gezaagd^en gesneden. HU
beweert nu. dat hU ln drift zUn echtgenoot©
heeft gewurgd. Had hU in drift gehandeld,
dan zou hU zich zelf hebben aangegeven.
HU ls echter een gevoelloos mensch en een
volslagen egoïst gebleken. HU heeft geen
echt berouw, doch veinst alleen berouw.
Op zUn minst ls hier sprake, zoo consta
teerde de officier, van mishandeling met
doodelijken afloop. De doodslag moet ech
ter ook bewezen worden geacht. Daar de
voorbedachte rade echter ontbreekt, is hier
geen sprake van moord. De officier komt
tot de conclusie, dat doodslag ten laste
moet worden gelegd. De wijze waarop deze
man gehandeld heeft, geeft geen aanlei
ding tot eenigerlei clementie. Wegens
doodslag en het wegmaken van het lyk
van de vrouw eischte de officier van Jus
titie de maximum gevangenisstraf voor den
tUd van vyftien jaren.
De verdediger mr. H. Keune. zeide dat
geen motief voor doodslag bestond, en dat
de oorzaak van de tragedie eigenlUk ls, het
gebrek aan genegenheid tussehen deze twee
menschen. Daar de straf in verband met
den leeftijd van den man zeer hoog is.
pleitte mr. Keune clementie.
Op Vrijdag 13 Februari zal de rechtbank
uitspraak doen.
EDE. Donderdag bracht een recher
cheur voer economische zaken een bezoek
aan een bakker te Ede. genaamd D. J. van
E Of deze bakker ervan verdacht werd
niet te bakken, zooals het behoort, weten
wy niet. maar wél. dat de politie-recher-
cheur in de bakkerU vreemde geluiden
hoorde, die noch door menschen noch door
knedende machines worden voortgebracht.
Open ging de deur en daar stonden, heel
vredig in de bakkerij byeen. vier schapen
Natuurlyk was de bakker er als de kippen
bU om te vertellen, dat de schapen niet
van hem waren en hU ze slechts voor
iemand in bewaring had.
De rechercheur, die meer met dat byltje
heeft gehakt, stoorde zich niet aan al deze
beweringen en uitvluchten, maar ar
resteerde den bakker. De politieman
speelde daarna voor herder; hU wist één
der schapen aan een touw mee te krUgen.
waarna de drie overige, spreekwoordelijk
volgzaam, uit zichzelf daarachter aan mee-
tippelden. Het geval genoot ln het dorp
natuurlijk de noodige belangstelling.
Inmiddels kon reeds worden uitgemaakt,
dat de man. die door den bakker als eige
naar van het wolvee werd gedoodverfd, met
de zaak niets uitstaande heeft; wel zyn
daarentegen verschillende aanwUzingen
gevonden, dat schapen voorbestemd waren
den weg te gaan van alle clandestiene
vleesch.
HILVERSUM, 30 Jpn. In de afge
loopen dagen zijn door ambtenaren van
den centralen crisis-controle-dienat
twaalf inwoners van Hilversum, Bus-
sifm, 's Graveland, Ankeveen. en Neder-
horst den Borg gearresteerd, die allen
bctrokkon zijn bij in 's-Graveland ver
richte frauduleuze slachtingen. Er wer
den koeien, kalveren, en schapen ge
slacht. De gearresteerden zijn ingeslo
ten in liet politiebureau te Hilversum.
Vorschillende van hen hebben reeds be
kend en zijn, nadat proces-verbaal was
opgemaakt, weer op vrije voeten ge
stold.
Bij het onderzoek kon tevens nog een
partij huiden in beslag worden geno
men. Ook hierin werd frauduleuze han
del gedreven, vooral om de wol van de
schapenhuiden.
Het onderzoek wordt nog voortgezet.