DAGBLAD
Sensationeele onthulling
door documentenvondst
Nationale gedenkdag in Japan
De W.A. in dienst der gemeenschap
DE EEMLANDER
Van Klef fens rol bij bemiddelingspogingen
tusschen geallieerden
„Uitschakeling"
RAADHUIS TE EDE
IN BRAND
ABONNEMENTEN per 3
maanden voor Amersfoort
ƒ2.05; per maand 0.68;
per week 0.16. Binnen
land franco per post per 3
maanden 2.50. Afzon-
I derlijko nummers 0.05.
Postrekening 47910
VALKHOFF Co., ARNHEMSCHE POORTWAL 2a
TELEFOON 4620 DIRECTEUR J. VALKHOFF HOOFDREDACTEUR R. LEENKNEGT, AMERSFOORT
ADVERTENTIEN1-4
regels 1elke regel
meer 0.25. Spec, prijzen
bij contr. Liefdadigh. adv.
halve prijs. „KEITJES"
hij vooruitbet. v. 15 regels
60 et., elke regel meer 12
et., 3 maal plaatsen f 1.20.
DONDERDAG 19 FEBRUARI 1942
4 PAGINA'S
40e JAARGANG No. 197
/^VNDER de papieren van den vroegeren Franschen minister-presi-
La dent Daladier is een rapport gevonden van den Franschen gezant
te 's-Gravenhage. De Vitrolles, dat het authentieke bewijs levert, dat
'dc vroegere Nederlandsche regeering met een weergalooze misdaad
de kroon wilde zetten op haar schending der neutraliteit en haar huur-
lingenpolitiek, zoo meldt Jiet D.N.B. uit Berlijn.
Het rapport van den Franschen gezant, dat deze op 12 October 1939
per koerier naar Daladier stuurde, brengt het feit aan het licht, dat
de vroegere Nederlandsche minister van buitenlandsche zaken, Van
Klcffens. plannen koesterde om een aanslag te plegen op den Führcr
en op den Duitschen minister van buitenlandsche zaken en dat hij
trachtte de Duitsche regeering omver te werpen.
Om het plan voor deze aanslagen, waarachter de Engelsche regee-
ring en haar Intelligence Service stond, in samenwerking met 'alle
vijanden van Duitschland uit te voeren, probeerde Van Kleffens zich
te verzekeren van de hulp van de Fransche regeering. De medeplich
tigheid en de hulp van president Roosevelt achtte hij hierbij vanzelf
sprekend
schreven aan tee kenihg draagt: „Ontvan
gen te Parijs 14 October des avonds".
De Vitrolles werd naar Parijs onlbo
den. waar hij op 18 October door den
minister-president werd ontvangen. In
zijn rapport beroept De Vitrolles zich op
een onderhoud met den Ncderlandschcn
minister van buitenlandsche zaken. Van
Kleffens, die hem „zoojuist zijn bezorgd
heid had doen weten over bolsjcwisee
ring van Duitschland".
Alle inlichtingen, die Van Kleffens nil^
Duitschland heeft ontvangen, zoo schrijft
De Vitrolles in zijn rapport verder, ver
klaren eensluidend, dal men rekening
moet houden met hef gevaar van het uit
breken van een ernstige crisis in hel
Duitsche rijk. indien de oorlog niet snel
tot een einde wordt gebracht en indien
het niet aan een autoritaire regccring
zou gelukken de huidige Duitsche regee
ring op te volgen
Deze opvatting klopt, naar Van Klef
fens volgens het rapport van den Fran
schen gezant verklaarde, met die van
„verschillende nat ionaal-socialistische
persoonlijkheden, die met toenemendo
bezorgdheid de crisis, die zich aankon
diet, tegemoet zien". In het rapport
wordt letterlijk het volgende gezegd:
„Ik bracht hem vervolgens tot de er
kenning. dat hii persoonlijke betrekkin
gen met de genoemde vooraanstaande
persoonlijkheden van het nafiönaal-so
rialisme onderhoudt, dat hii zich ge
noodzaakt heeft gezien u zijn diensten
aan le bieden en dat hii een antwoord
van u verwacht. Vertrouwd met den ge-
dachtengang van zijn zegslieden, gelooft
hij. dat de onderhandelingen ongeveer
op de volgende basis gevoerd zonden
kunnen worden, zonder dat hii echter
alvorens nauwkeurige inlichtingen hier
over zijn verkregen, een definitieve toe
zegging kan doen:
van den Fuehrer en van Von
Ribbsntrop beoogd
f T IT het document blijkt, dat er ver-
band hestaai tusschen de plannen
van den Nederlandschen minister van
buitenlandsche. zaken en het bekende
incident Ie Vcnlo. waardoor destijds de
kuiperijen van de te 's-Gravenhage ge
stationneerde centrale van den Brit
schen intelligence service voor West-
Europa onthuld werden Deze centrale
trachtte zooals bekend in Duitschland
complotten le smeden en aanslagen te
organisccren en probeerde hiertoe in
contact te komen met zoogenaamde
in werkelijkheid niet bestaande revo-
lutionnaire organisaties.
De omwentelingsplannen van den En
gelschen Intelligence Sprvice te 's-Gra
venhage immers waren de Duitsche re
geering natuurlijk bekend Om alle hii
zonderheden dezer plannen te weten te
komen, kregen destijds ambtenaren van
den veiligheidsdienst der SS opdracht
zich uit- te govern als leden van revolu
tionnaire organisaties in Duitschland en
op deze wijze contact te verkrijgen met
de Britsche terreur- en revolutie-centrale
te 's-Gravenhage.
Deze opdracht had. zooals men zien
herinnert, tot gevolg, dat de Britsche In
telligence Service in dc opgestelde val
liep en dat zijn chef en consorten, ook
de hem vergezellende officier van den
Nederlandschen generalcn staf, aan de
Duitsch-Nedcrlandsche grens hii A cnlo
gearresteerd konden worden.
Van Klcffen's rol
HET rapport van De Vitrolles aan
Daladier. dat door het ministe
rie van buitenlandsche zaken thans
aan de openbaarheid wordt prijsge
geven. bewijst opnieuw de moord
plannen van den Intelligence Ser
vice. doch toont tevens aan, dat deze
plannen door den toenmaligen Ne
derlandschen minister van buiten
landsche zaken persoonlijk op zeer
nadrukkelijke wijze werden bevor
derd en uitgevoerd.
Van Kleffens liet den Franschen ge
zant weten, dat hii naar hij meende
betrekkingen onderhield met voor
aanstaande nat ionaal-sociali>tischck rin
gen, dien hij zijn „goede «diensten" had
aangeboden. In werkelijkheid waren
deze „vooraanstaande nalionaal-socialis-
tische kringen" de gevolmachtigden van
den Duitschen veiligheidsdienst, die, om
deze Haagsche centrale onschadelijk te
maken, daarmee contact hadden verkre
gen, welke centrale op haar beurt zeer
nauw samenwerkte met toonaangevende
Nederlandsche kringen, en naar
thans blijkt ook met den toenmaligen
Nederlandschen minister van buiten
landsche zaken.
Van Kleffens knoopte aan het denk
beeld van een toekomstige „samenwer
king" met Duitschland de voorwaarde
vast, dat „rijkskanselier Hitler en Von
Ribhentrop op de een of andere wijze
niet meer aan de macht waren." Van
Kleffens stelde den Franschen gezant ei
verder van in kennis, dat hij reeds en
kele hem bekende Fransche persoonlijk
heden van ziin plannen tot het plegen
van een aanslag on de hoogte had ge
steld en dat hij deze ook reeds aan de
Belgische regeering ter kennis had ge
bracht.
Toen de Fransche gezant de opmerking
maakte, dat een vrede met elk nationaal-so-
cialistische regime moeilijk was. daar de
Fuehrer en zijn minister van buitenlandsche
zaken later toch weer aan de macht zouden
kunnen komen, maakte Van Kleffens, naar
uit het rapport verder blijkt, enkele ondub
belzinnige toespelingen, „als zou deze uit
schakeling definitief" kunnen zijn.
Deze woorden zijn niet anders dan een
alleszins doorzichtige omschrijving voor een
in Engelsche opdracht voorgenomen politie-
ken moord met voorbedachten rade, waar
aan de Fransche en Belgische regeering
hand in hand met den voornaamsten schul
dige aan den oorlog, Roosevelt, actieve me
deplichtigen wilden zijn.
De Vitrolles rapport
IHANS volgt een afschrift van het
-*■ document, dat de toenmalige Fran
sche gezant in den Haag. De Vitrolles.
per koerier op 12 October 1939 aan Dala
dier heeft gestuurd, en dat onder het op
schrift „geheim", de met de hand ge-
Staking der vijandelijkheden en
ontwapening van de tegenover el
kaar staande partijen, onderhande
lingen tusschen de vroegere vijan
den en de belanghebbende neutralen
op voet van volledige rechtsgelijk
heid, zbodra rijkskanselier Hi tier en
Von Ribhentrop op de een of andere
wijze uitgeschakeld zouden zijn;
handhaving van het r»ationaal-socia-
listische regime, dat alleen in staat
is de massa bijeen te houden, doch
een nationaal-socialistisch regime,
dat verbeterd en mcnscheïïjker is.
De latere onderhandelingen zouden,
naar zijn meening. de volgende punten
betreffen: Herstel van Polen zonder de
door de Russen geannexeerde en door
Wit-Russcn cn Oekrainers bewoonde ge
bieden. die Polen in 1920 gekregen heeft;
inlijving van Dantzig cn de „door den
avonturier Korfantii in Silezië verover
de gebieden" hij het Duitsche riik; een
volksstemming onder internationale con
tröle zal over het lot.van Tsjeclio-Slo
wakije cn Oostenrijk heslissen.
Bovendien moet overwogen worden
dat dergelijke perspectieven, hoe onze
ker zii ook zijn. toch door hun karakter
hii verschillende neutralen den wensch
doen opkomen om de ontwikkeling van
het huidige conflict in den geest van
een politiek compromis te vergemakke
lijken Door een dergeliikerf wensch he
zield. zouden deze neutralen ertoe ver
leid worden zonder twijfel te goeder
trouw verschillende intrigues te bevor
deren, waarvan dc draden niet allemaal
aan den anderen kant bijeenkomen.
De minister besloot met de mededee-
ling, dat hij aan verschillende Fransche
persoonlijkheden, mot wie hii persoon
lijke betrekkingen onderhoudt, hiervan
mededeeling heeft gedaan. Ilii lieeft ook
de medewerking van de Belgische
regeering hij de gemeenschapne'iike
doorzending van het door hem uil Bel
lijn verwachte antwoord verzocht. Dit
antwoord heeft betrekking on (voorstel
len. waarin hii in zekeren zin dc ge
zichtspunten van ziin zegslieden heeft
geconcretiseerd cn hun ter goedkeuring
heeft voorgelegd Hii gelooft ook. als hel
zoover komt. op de medewerking van
president Roosevell te mogen rekenen
die „met liet oog on zijn ver verwijder
de afstamming op het oogenblik werke
lijk sympathie voor Nederland koestert"
Dc onlangs door Uwe Excellentie ge
houden radiotoespraak tot het Fransche
volk heeft overigens 's ministers leven
dige goedkeuring weggedragen. In over
eenstemming echter met hetgeen ex
ministerpresident Colijn in het in rniin
telegram no. 301 genoemde artikel heeft
gezegd, wees Van Kleffens met nadruk
op het belang iets naders te vernemen'
over den concreten aard der garanties,
Reparatie aan het Oostfront. De
ketting van een pantserwagen wordt
in de sneeuw hersteld
P.B.Z.-v. Evsden-P. K. Henisch
EDE, 19 Febr. Vanochtend kort
na negen uur is brand uitgebroken
in het gemeentehuis van Ede. De
bovenverdieping en de kap van dit
in 1864 gebouwde gemeentehuis,
stond na korten tijd in volle vlam.
Dc onmiddellijk gewaarschuwde
brandweer ondervond bij het blus-
schingswerk groote moeilijkheden.
Zij was slechts in staat met een
straal op de waterleiding water te
geven! Naar het zich laat aanzien,
is het gebouw niet te redden. Het is
echter gelukt, een gedeelte van de
inventaris, w.o. de archieven, in
veiligheid te brengen. Voor de om
liggende pcrceelen bestaat geen ge
vaar.
Het gebouw, dat geringe architectoni
schc waarde heeft, was bestemd om tc
worden verbouwd en te worden inge
richt voor politiebureau. Juist gisteren
heeft de aanbesteding voor deze verbou
wing plaats gehad.
TOKIO, 19 Febr. (D.N.B.) Terwijl in Singapore de Japansche strijdkrach
ten staan aangetreden voor den plechtigen intocht in dc veroverde stad, zijn
tezelfdertijd te Tokio vele tienduizenden naar het groot plein van het Ilibiya-
park samengestroomd. Overeenkomstig de groote historische gebeurtenis viert
het Japansche volk van Sachalin in het Noorden tot in het Zuiden, in de tro
pische gebieden van Nedcrlandsch-Indiè en overal, waar thans de Japansche
vlag waait, met trots dezen nationalen gedenkdag van den val van de Engel
sclie cilandvcsling Singapore.
Sedert de vroege morgenuren trokken uit alle declcn der stad groote op
tochten met vlaggen en reusachtige transparanten naar het centrum der stad,
om zich tc verzamelen op het Hibiyaplein. Feestelijk uitgedoste ruitercolonncs
omringen groote colonnes vrachtauto's en fietsers, groepen studenten, scmi-
militaire organisaties cn nationale vereenigingen marcheeren, formaties vlieg
tuigen kruisen boven de stad. Voor het keizerlij'ke paleis staan de reservisten
opgesteld, om hier aan den Tenno hun eerbied te betuigen. Tegen den middag
was de opmarsch naar hel Hibiyaplein geëindigd. Een onoverzienbare men-
schenmerugte stond hier opgesteld. Op de eerctribune zag men minister-presi
dent Tojo en de leden van het kabinet, hooge officieren van het leger, de ma
rine, en de luchtmacht, de ambassadeurs van Duitschland, Italië, China,
Mandsjoekwo, Thailand en talrijke andere diplomaten. Toen bij het begin der
groote demonstratie nogmaals de keizerlijke boodschap van 8 December werd
voorgelezen over de oorlogsverklaring aan Engeland cn de Vereenigde .Staten,
heerschte er een plechtige stilte. Nadat verscheidene toespraken waren gehou
den. werd de demonstratie besloten met een spontaan drievoudig „Banzai" op
den Tenno. en het volk.
Bij de demonstraties in het Hi-
byapark heeft de woordvoerder van
dc marine, kapitein Hiraide ver
klaard, dat de beheersching van
den Indischen Oceaan door Japan
een absolute voorwaarde vormt
voor het voeren van den groot-Azia-
tischen oorlog. De vervulling van
dezen wensch zal niet lang meer op
zich laten wachten. Dan zal Japan
in staat zijn om zijn operaties ook
tot andere gebieden uit te strekken
om den vijand definitief te ver
slaan. In dezen oorlog zijn er geen
compromissen. Japan zal zich dooi
de huidige non-activiteit van den
vijand niet. van de wijs laten bren
gen.
De atmospheer in de hoofdstad van
Java is, volgens berichten uit Batavia,
sinds den val van Singapore, plotse
ling totaal veranderd. Troepen en oor
logsmateriaal worden in groote hoeveel
heden door dc straten der stad gevoerd
terwijl ook de oefeningen van dc lucht
macht aanzienlijk zijn uitgebreid. Bijna
iedere inwoner draagt thans het een of
andere militaire of hulpdienstuniform,
Dc stad zelf, die nog kort geleden zoo
ver van den oorlog verwijderd lag.
neemt meer en meer een frontkarakter
aan.
die de Fransche en Engelsche regeering
in overeenstemming met elkaar van
Duitschland willen eischen. voordat zii
eenigerlei onderhandelingen willen be
ginnen.
Hij voegde hieraan toe,, dat hij in ge
val deze garanties niet openbaar behan
deld kunnen worden, in staat was deze
streng vertrouwelijk aan ziin Duitsche
zegslieden over te brengen. Toen ik hem
tenslotte vertelde van het wantrouwen
dat door het voteren van onderhandelin
gen met de vooraanstaande persoonlijk
heden van het nationaal-socialisme te
allen tijde gewekt wordt, daar hii
voortbestaan van het nationaal-socialis-
tische regime Hitler en ziin ministei
van buitenlandsche zaken, slechts tijde-
lijk van de machten uitgeschakeld, latei-
weer aan de macht zouden kunnen ko
men, verklaarde Van Kleffens mij, dat
hij niet wist hoe deze uitschakeling ver
kregen moest worden en hii scheen te
gelooven, dat zij definitief zou kunnen
zijn.
Tenslotte wijst de Fransche gezant er
op. dat liet boven weergegeven onder
hond in het kader van de wekelijksche
audiëntie van den minister heeft plaats
gehad. De Vitrolles noemt het ongewoon
lat de chef der diplomatie van een tra
ditionecl zoo voorzichtieen staat geloofd
heeft ook maar op indirecte wijze te
moeten afgaan op voelhorens, waarvan
het resultaat -wanneer het al niet al
leen comediespel zou zijn toch min
stens in een paleisrevolutie in Duitsch
land tot uitdrukking zou komen
Tenslotte verklaart De Vitrolles letterlijk
het volgendeEen dergelijke vermetelheid
zou. voor het geval geruchten hierover ter
oorc zouden komen aan ongewenschte per
soonlijkheden, niet alleen den Nederland
schen minister of zijn regeering, doch ook
het geheele land duur te staan komen. Dot
de heer Van Kleffens ook maar de mogelijk
heid van een dergelijke vermetelheid onder
oogen heeft gezien, veroorlooft ons den
grood van ongerustheid te peilen, die hier
door de gevaren voor een totale omwente
ling ontstaan is, welke een eveneens to
tale oorlog met zich zou mede brengen
De Engelsche radiocommentator Tho
mas Woodroff heeft gesproken over de
beteekenis van den val van Singapore
Malakka en Singapore zijn gevallen, zoo
zeide hij, omdat de Japanners do alge-
hecle heerschappij ter zee hadden. Go
heel onverschillig op welke linie wij ons
op Malakka terugtrokken, de Japanners
konden ons door steeds nieuwe Inndin
gen in de flank en den rug aanvallen.
De toestand is ernstig, zoo hesloot Wood
roff. Door den val van Singapore 'P
Japan thans in het bezit van de poort
die van den Indischen Oceaan naar den
Stillen Oceaan leidt. Japan is midden
in het hart van het A.B.C.D.-gcbied on
kan in alle richtingen slaan.
De eerste lord der Britsche admiral!
teit, Alexander, heeft in een radiorede
met betrekking tot den toestand in
Oost-Azië verklaard, dat het geen zin
heeft den ernst van de bedreiging door
de Japanners te onderschatten. Japan
heeft liet voordeel veroverd, nieuwe go
bieden en steunpunten in te nemen
Tengevolge van den Japanschen „blik
semaanval uit helderen hemel" op
Pearl Harbour cn het verlies van de
Prince of Wales en de Repulse is Ja
pan. naar Alexander verder verklaarde,
in staat zich te bedienen van zijn ma
rine en koopvaardijvloot, die een groote
vrijheid van beweging genieten.
De Britsche opperbevelhebber in In
dië, sir Alan Hartley, heeft, naar de
Britsche berichtendienst uit Ncw-Dcllii
meldt, ten aanzien van de capitulatie
van Singapore het volgende verklaard.
„Het is onwaarschijnlijk, dat eeniger
lei gesloten eenheden ontkomen zijn
Misschien zijn kleine groepen ontsnapt.
Veel hoop heb ik echter niet."
Voorts zeide sir Allan Hartley: Men
moet zich voorbereiden zoowel „op aan
vallen op de Britsche scheepvaart als
ook op luchtaanvallen op Indie en op
beschietingen uit zee. Om de geleden
verliezen aan te vullen moeten nog vele
uitrustingsstukken aangeschaft worden
Hij richtte derhalve tot alle arbeiders
in de fabrieken en werkplaatsen de ver
maning te werken „als nog nooit te vo
ren".
HET ZEEGEVECHT IN
HET KANAAL
GENEVE. IS Febr. (D.N.B.) De
Times publiceert uittreksels uit de
redevoeringen van Engelsche per
soonlijkheden, die in het afgeloopen
weekeinde gesproken hebben over
het jongste zeegevecht in het Ka
naal.
Zoo heeft de roégere Britsche minis
ter van oorlog, Ilore Belisha in Dcvon-
pórt onder meer verklaard: „Het feit,
dat de Scharnhorst. Gneisenau en de
Prinz Eugen onbeschadigd langs de
krijtrotsen van Dover voorbijvaren en i:i
het vaderland ziin aangekomen, is de
meest kenmerkende gebeurtenis in de
zen huidigen oorlog. Men weet thans
in Engeland, dat de wateren rondom de
eigen kusten niet meer onkwetsbaar zijn
en dat de traditioneele Britsche heer
schappij ter zee op voelbare wijze is aan
getast.
Admiraal Sir Roger Keyes verklaarde
in Buckingham: De samenwerking van
de Duitsche oorlogsschepen met de Duik
sche vliegtuigen hij het gexecht in het
Kanaal is „bijna wonderlijk" geweest.
De heide betreffende Britsche weer-
machtonderdeelen moeten nog zeer veel
van de Duitschers in dit opzicht leeren.
Strijd tegen sabotage der
voedselvoorziening
's-GRAVENHAGE, 10 Febr. Do
heerbanleider der W.A., J. E. Fcen-
stra, heeft het volgende medege
deeld ovr zijn bevindingen bij hat
inzetten van de Haagsche W.A. bij
de bijzondere omstandigheden in de
laa.tste weken.
..De weerafdeeling der N.S.B. bestaat uit
politieke soldaten, die zich In dienst van
het algemeen belang willen stellen, die
willen dienen cn offeren. Zij willen het
volksbewustzijn wakker maken met betrek,
king tot de begrippen en daarmede samen
hangende vraagstukken van den nieuwen
tijd Om dit te bereiken zijn zij te allen
tijde bereid zich persoonlijk met daden in
te zetten. Zij doen dit met volkomen weg
cüferen van persoon, van eigen ik.
Ons volk was en is nog in breede lagen
politiek onmondig. Het verzet zich tegen
de opdringende woorden en begrippen van
den nieuwen tijd Onze taak is het om het
op veelzijdige manier den wil tot medewer
king te geven. Onze taak is het. door het
geven van een voorbeeld, door het zich
6teeds weer in dienst stellen van de volks
gemeenschap, dit volk de oogen te openen
voor den nieuwen tijd.
Vele duizenden marcheeren reeds mede
in onze gelederen als zwarte soldaten, ge
dragen door den W.A.-geest, gedragen door
hun idealen, als stryders en voorvechters
van een nieuwen tijd Voor hen geldt al
leen. met uitsluiting van alle persoonlijke
doeleinden, het bevorderen van het volks
belang. het zich geheel belangeloos in
dienst stellen van de volksgemeenschap. In
tegenstelling hiermede doet de negatieve
houding van verschillende lichamen en or
ganen, die uit hoofde van het door hen
bekleede gezag en het in hen gestelde ver
trouwen, belast zijn met de belangen dei-
gemeenschap. zeer onaangenaam aan. Niet
alleen worden de aan hen toevertrouwde
belangen niet, of onvoldoende door hen be
hartigd. maar zij schromen zelfs niet doo:
hun negatieve cn afwijzende houding een
gevaar op te leveren voor de volksgemeen
schap.
Onder hen bevinden zich Heden, die uit
politieke vooringenomenheid niet alleen
weigeren mede te werken met de WA. in
ht belang der volksgemeenschap, maar die,
wanneer zij van de zijde der W A. op hun
tekortkomingen worden gewezen, wanneer
hun aangetoond wordt, dat zij in hun eigen
arbeid te kort zyn geschoten, blijven vol
harden in hun afwijzende houding er
daardoor een misdaad begaan aan ons
volk en zijn toekomst.
Opgedane ervaringen
Ik ben in de afgeloopen weken in de ge
legenheid geweest deze ernstige tekortko
mingen vast te kunnen stellen en heb hier
bij de volgende ervaringen opgedaan:
Eenige weken geleden schakelde ik hon
derden mijner weermannen ten bate van
dè volksgemeenschap in om te helpen de
moeilijkheden te overwinnen, welke zijr>
ontstaan door de verkeersstremmingen
tengevolge van de bijzondere omstandig
heden van de laatste weken. Z(j hebben
onmiddellijk daadwerkelijk hulp verleend
zoowel bij alle voorkomende transport
moeilijkheden, als bij het opheffen van
tramstoornissen, het helpen van zwakker
en ouden van dagen cn het vervoer van
brandstoffen.
Aangezien de aardappelenvoorziening
geheele dreigde mis te loopen, bij gebrek
aan voldoende transportmiddelen eener
zij ds en door gebrek aan organisatie-in
zicht van de V.B.N.A., het lichaam dat in
het geheele land den opslag der aardappe
len in de steden in verschillende depóts
en de verdeeling van hieruit aan de win
keliers regelt, anderzijds, stelde ik mij in
verbinding met den heer van Zaanen. se
cretaris der V.B.N.A.. wien ik mijn hulp
aanbood in den vorm van het beschikbaar
stellen van vrachtauto's en eenige honder
den weermannen. Deze hulp werd gewei
gerd onder de mededeeling, dat alles voor
treffelijk fuctioneerde en dat men over vol
doende transportmiddelen beschikte. Dit
was weer een treffend voorbeeld van poli
tieke vooringenomenheid, waarbij een ver-
antwoordelijke instantie liever het volks
belang schaadde dan hulp van de W.A. aan
te nemen.
Nadat ik persoonlijk een onderzoek bij
enkele depóts had ingesteld, bleek dat alles
bij het oude was gebleven. Er waren geen
auto's aanwezig en het tempo van uitgifte
was veel te langzaam. De kleine winke
lier. die zijn rantsoen aardappelen aan de
depóts moest halen, werd door dezen gang
van zaken ernstig gedupeerd. Hij kon de
zware vracht niet alleen door de sneeuw
trekken en had geen geld beschikbaar voor
dure hulpkrachten. Bovendien moest hij
vaak uren wachten eer hij geholpen werd.
Ik heb toen onmiddellijk ingegrepen,
weermannen als trekkrachten ingescha
keld en daardoor bereikt, dat op verschil
lende punten der stad de in lange rijen
wachtenden bediend konden worden.
Den heer van Zaanen heb ik daarop in
het belang der volksgemeenschap ver
zocht. zich persoonlijk op de hoogte te
stellen van het slechte functioneeren van
zijn dienst en maatregelen te willen tref
fen. cTat de aardappelvoorziening in een
vlotter tempo geregeld werd. eensdeels
door het inschakelen van meer transport
middelen, waartoe ik mijn bemiddeling
had verleend door mij in verbinding te
stellen met het bureau van den rijksvoed
selcommissaris. anderdeels door het tewerk
stellen van meer personeel voor de distri
butie. Dank zij dezen door de W.A. uitge
oefenden druk. is in de aardappelvoorzie
ning van de bevolking in de volgende da
gen eenige verbetering gekomen.
De groentenvoorziening
Behalve de aardappelvoorziening dreigde
ook de groentenvoorziening geheel mis te
loopen. Ook hier drong ik, na van te voren
advies te hebben ingewonnen bij ter zake
bevoegden, op verbetering aan. Van de
zijde van het gemeentebestuur is een ver
gadering van groentenhandelaars bijeen-
geroepen, uit welker midden een commis
sie van samenwerking werd samengesteld.
Toen o.m. in deze commis-ie een grossier
zitting nam. die nationaal socialist was.
weigerde een zekere Vogelaar (voorzitter
binnenlandsch koopliedenverbond), daar
toe ook aangezocht, hierin eveneens zit
ting te nemen, omdat hij als ..man van
eer" niet met een nationaal-socialist
wenschte samen te werken. De houding
van dezen Vogelaar heeft ten gevolge ge
had. dat hierdoor in Den Haag de groen
tenvoorziening voor twee dagen geheel ge
stagneerd is geweest.
Wederom een treffend voorbeeld van po
litieke vooringenomenheid, dat temeer ver
ontwaardiging wekt, omdat deze Vogelaar
door zijn houding het volksbelang ten zeer
ste heeft geschaad. Welke twijfelachtige
individuen zich vaak in dergelijke omstan
digheden het recht aanmatigen ruecksichts
los als schender van het volksbelang op te
treden, moge blijken uit het geval van den
„man van eer" Vogelaar. Men wete, dat dit
individu reeds vijfmaal is bestraft, o.a
wegens diefstal, valschheid in geschrifte en
„dood door schuld". Vogelaar is onmiddel
lijk in arrest gesteld, niet om Zfln belee-
digend optreden tegen de W A., welke door
een dergelijk persoon niet bëleedigd kan
worden, maar wegens het- schaden van het
volksbelang.
Ook in de grow- ..ivoorzienlng is, dank
zij den door verscnillende organen hierop
ultgeoefcnden druk, eenige verbetering ge
komen.
Het geval-Buurman
Als laatste en meest frappante voorbeeld
van iemand, die. met gezag en met ver
antwoordelijkheid bekleed, totaal in gebre
ke is gebleven de hem toevertrouwde be
langen te behartigen, dlene het geval van
den wethouder van Sociale Zaken van Den
Haag, Buurman.
Bijzondere vermelding verdient, dat
Buurman als verantwoordelijk man bij de
door de bijzondere omstandigheden gebo
den tijdelijke vermindering van het melk-
rantsoen, geen rekening heeft gehouden
met de bijzondere belangen van een be
paalde categorie personen, i.e. moeders met
zuigelingen en kleuters, maar door ren zui
ver schematische indeeling voor all?n het
zelfde rantsoen heeft aangegeven Hierdoor
liep de volksgezondheid ernstig gevaar.
Dank zij tijdig ingrijpen van de zijde van
den Beauftragte voor Zuid-Holland, kon
erger worden voorkomen cn is opdracht
verstrekt, dezen voor de volksgezondheid
absoluut noodzakelijken maatregel onmid
dellijk volledig ten uitvoer te brengen.
2e. Bepaalde categorieën arbeiders, die
tot het invallen der vorst geregeld werk
hadden, maar nu door bijzondere weers
omstandigheden werkloos waren, heeft hij
geweigerd te steunen en hun den raad la
ten geven, maar aan de deuren te gaan
bellen, te trachten hun diensten aan par
ticulieren voor sneeuwopuimen aan te bie
den en op deze wijze in hun kost te voor
zien. Op deze w ij z e w e rd e n f a t-
s o e n 1 ij k e arbeiders gedwongen
te gaan bedelen. Een overtuigend be
wijs dat deze oude bewindhebber van het
overleefde democratische regime niet het
minste begrip heeft, dat vcor den arbeider
„een arbeidsfatsocn en ar be ids
e e r" bestaat.
3. Hij is in gebreke gelbeven activiteit te
ontwikkelen toen ernstige ontstemming on
der de bij 't sneeuwruimen te werk gestelde
arbeiders heerschte over het uitbetalen van
't loon. De voornaamste grief was. dat het
departement van Sociale Zaken eenige da
gen voor het ultkeeren van loon hart ge
publiceerd. dat aan de bij het sneeuwop-
rulmen tewerk gestelden 2 3 over hun
„meerloonzou worden uitbetaald, waar
aan door de gemeente D n Haag geen ge
volg was gegeven
Toen ik dit vernam sr.eMe Ik mU In ver
binding met den heer Fuurman, wees hem
op de m.i. gemotiveerd* k> -hten en ver
zocht zijn medewerking Buurman ant
woordde tijdens dit telefonisch onderhoud,
waarbij hem oa. gevraagd werd of hij de
gunstige bepaling, uitgevaardigd door het
departement van Social* Zaken, niet in de
krant had gelezen letterlijk: „dat hij
nooit kranten las en nooit naar de radio
luisterde" Hij verklaard? zich verder in
competent stappen te ondernemen, waar
mede dit onvruchtbare gesprek ten einde
was.
4e. Hij heeft zich niet overtuigd, dat
werkloozen bij het sneeuwruimen werden
ingeschakeld, wier kleeding en schoeisel
hen hiertoe niet in staat, stelde. Waar als
gevolg van dit a-sociale i n van den
wethouder van sociale 7a'"« do duiven-
den gedupeerde arbeiders verbitte
ring heerschte, dat neg r bil het
veelal nijpend gebrek aan brandstoffen en
het groote tekort aan aardam°len en
groenten, was dit voor mij aanleiding, mij
te wenden tot de Beauftragte voor Zuid-
Holland en zfin medewerking in te roepen
om een einde te maken aan bovengeschets
te ontoelaatbare toestanden.
Bijzonder verheugend voor de W.A. en
een bewijs hoe de arbeidersbevolking na
het stellen van onze daad vertrouwen in
°ns kreeg, is, dat de klachten over de
slechte uitkeering der sneeuwopruimers te
mijner kennis gebracht werden door een
aantel vrouwen, geen van allen lid der
NSB die onafhankelijk van elkaar, zich
den w A -tehuls aan het Spui vervocg-
De door de WA. der N.S.B. gevoerde ac-
JJo. waarby de W.A. zich steeds op het
standpunt heeft gesteld als voorvechter
„J*11 nieuwen tijd. zich volledig in
dienst van het volk te stellen, heeft tot ge-
dat' mcdc dank den tach
tigen steun van de Duitsche autoriteiten,
de aardappel- cn groentenvoorziening van
WeLke. schceI dreigde spaak to
loopen. thans beter is geworden en dat aan
Is" re"1" v'"" 11 der arbeiders gevolg
mef_nln" moest, op grond van
™ci T!?andï' de hccr buurman zoo
sne moge Ijk verdwijnen als wethouder van
mei» Z,tkOT' omdat hlJ als a-sociaal cle-
m.nt volkomen in gebreke ls gebleven de
volksbelangen te dienen, neen erger, zich
fs voor 1, iiaLs icmand, die schadelijk
ls voor het volksbelang"
NA DEN BRAND OP DE
NORMANDIE
GENEVE, 18 Febr. (D.N.B.) Do ma
rine commissie van den sonant hooft
eenstemmig besloten een commissie \an
onderzoek te benoemen voor den brand
op de Normandie. Het ortderzoek, dat op
last van minister Knox dooi de marine
wordt ingesteld. js nog aan den gar-
verklaard werd. dat de scna-n scorn mis
sie zich niet wil mengen m het onder
zoek, dat door dc autoriteiten wr.nlj in
gesteld. Dc commissie wil slechts fei
ten verzamelen en dc contracten con
troleeren, op grond waarvan do Nor-
mandie werd verbouwd on wie dc con
troleercnde ambtenaren waren.
Vandaag verduisteren
om 19.00 uur
Vandaag, Donderdag, gaat dc zon op
om 8.49 uur, onder om 19.00 uur. De
maan gaat op om 10 36 uur, onder om
23.52 uur.
Vrijdag gaat de zon op om 8 47 uur,
onder om 19.02 uur Dc maan gaat op
om 11.uur.