Uiterste tegenstand op
Java verwacht
Een Britsch-bolsjewistisch
complot, aldus Berlijn
VMÏÏtijphaïuM*
maoMibgced!
De Lagerhuis-debatten begonnen
Luchtaanvallen op
Sebastopol
REDE VAN CRIPPS
DE MISLUKTE AANSLAG OP VON PAPEN
Churchill's exposé
in bet Lagerhuis
AMER5FOORTSCH DAGBLAD
DONDERDAG 26 FEBRUARI 194;
SJANGHAI, 25 Febr. (D.N.B.). Met da geluk? toenemende spanning venvacht
men te Batavia een Japanschen aanval op lava waarvan de val zou beteekenen.
dat het geallieerde Zuidzee-front naar Australië moet worden teruggetrokken
Ondanks het ernstige gebrek aan vliegtuigen, zoo wordt uit Batavia gemeld,
heeft men de hoop nog niet opgegeven, dat op Java tot het uiterste tegenstand
zal worden geboden Men wijst er te Batavia verder op. dat er in Nederlandsch-
Indië practisch geen linie meer is. waarop men zich kan terugtrekken.
•Uit Tokio wordt voorts bericht, dat een Japansch vlooteskader. dat aan den
aanval op Koepang (Nederlandsch Timor) heeft deelgenomen, een Nederlandsch
Indisch tankschip heeft buitgemaakt. De bemanning nam de vlucht; het schip
kreeg echter geen schade.
Naar de Britsche berichtendienst uit Canberra op grond van een communiqué
van de Australische luchtmacht nog meldt, hebben Japansche bommenwerpers
Woensdagmiddag Port Moresby (Nieuw-Guinea) aangevallen. Nadere bijzon
derheden ontbreken nog
TOKIO. 25 Febr. (D.NE) Om
trent de groote actie van de Japan
sche luchtmacht tegen vliegvelden
op het eiland Java. in verloop waar
van. zooals gemeld 68 vijandelijke
vliegtuigen vernield werden, meldt
Domei nog in een verslag van het
front, dat de eerste golf Japansche
gevechtsvliegtuigen onder bescher
ming van jagers om 19 30 Bandoeng
aanviel, waarbij 25 vijandelijke vlieg
tuigen op dpn heganen grond in
brand geschoten werden
De aergezcllende jagers daaeden vij
andelijke vliegtuigen, die opgestegen
waren; tot het gevecht uit en schoten
daarvan vijf omlaag; 10 minuten later
werden op het vliegveld van Kalidiati
nog 25 vijandelijke machines met machi-
nêgeweervuur vernietigd. De tweede
reeks aanvallen begon om 17.30 uur met
een actie tegen het vliegveld Tjililitan
bii Batavia, waar Japansche gevechts
vliegtuigen acht toestellen vernielden en
waarbij de hangars en andere inrichtin
gen van het vliegveld in brand geraak
ten.
Ten noorden van Buitenzorg geraak
ten Japansche jagers met tien Hurrica
nes in gevecht, waarbij een Hurricane
werd neergehaald. Tevens werd een aan
val op de basis voor marine-vliegtuigen
te Batavia uitgevoerd, waar behalve de
aldaar gestationneerde vliegtuigen een
in de haven liggende lichte kruiser en
twee koopvaardijschepen van 3 000 ton
elk met bommen bestookt werden. Bii
dezen aanval werden twee marinevlieg
tuigen vernietigd. Twee andere toestel
len. die bii den terugkeer naar het vlieg
veld werden neergeschoten, brengen het
totale aantal vernielde vijandelijke ma
chines op 68, Voorts werd pen Blenheim-
machine boven Palembang en nog een
andere boven een niet genoemd vlieg
veld neergehaald, waardoor het totale
aantal van den dag tot 70 is gestegen
De bedreiging van Rangoon
Nu de eeheele burgerbevolking en
de regeering Bangoon hebben verla
ten. heeft thans ook radio-Rangoon
haar uitzendingen gpstaakt. zoo
meldt, D.N.B. uit Bangkok De Bir-
maansche radio zal voortaan op de
golflengte van Mandalav uitzenden,
dat rond 700 kilometer ten noorden
van Bangoon ligt en de zetel van de
regeering en het hoofdkwartier is
geworden. Zoodoende heeft men
Bangoon. naar uit de berichten uit
Birma blijkt, zoo goed als opgege
ven.
■Volgens berichten uit Delhi is de be
velvoering in Birma, die tot dusver be
rustte bii generaal Wavell. overgenomen
door den opperbevelhebber in Voorin die.
generaal Hartley. Deze wisseling, aldus
radio-Delhi is noodzakelijk gemaakt
door de gewijzigde oorlogssituatie in de
Stille Zuidzee.
De nieuwe verbindingsweg tusschen
China en Voor-Indie. die den thans on-
bruikbaren weg door Birma moet ver
vangen. is nog geruimen tiid onberijd
baar. hoewel het bewind te Tsioengking
reeds thans veel reclame voor deze route
maakt, aldus de woordvoerder der Ja
pansche regeering Deze weg. die zou
leiden van S.adiva in de Voor-Indische
provincie Assam naar een plaats ten
Westen van Tsioengking biedt onge
hoorde terreinmoeiliikheden. die vrijwel
onoverwinnelijk zijn.
Militaire bases aan de kust
aan Siberië?
De wo ordvoerder van het Japan
sche bureau van voorlichting. Horl.
heeft, od de persconferentie welis
waar geweigerd geruchten uit het
buitenland, als zouden de Ver. Sta
ten probeeren het gebruik van mili-
tire bases aan de kust van Siberië
-te verkrijgen, te bevestigen of te ont
kennen. maar hij eaf uiting aan de
overtuiging, dat het uitermate on
waarschijnlijk is. dat de Sovjet-Unie
bereid is aan een dergelijk verzoek
gehoor te geven, daar zii te verstan
dig is om zulke dwaze stappen te
ondernemen.
Bovendien zouden deze bases weinig
zin hebben, aangezien toch eeen kans
bestaat om materiaal naar de Sovjet-kust
te brengen
Belastingverhooging in de
Ver. Staten
GENEVE. 25 Fbr. (D N.B.). Uit
Washington wordt gemeld:
De minister van Financiën. Morgen-
hau. heeft verklaard, dat. hii volgende
week de betrokken commissie van het
Huis van Afgevaardigden voorstellen
van ziin departement zal doen toekomen
omtrent een belastingwet ten bedrage
van zeven milliard dollar.
Vijandelijke vliegtuigen
boven Amerika's westkust
STOCKHOLM. 25 Febr. (D.N.B.).
De woordvoerder van het Witte
Huis heeft, medegedeeld, naar de
Britsche berichtendienst uit Wash
ington meldt, dat zich in den vroe
gen ochtend van Woensdag twee
golven vijandelijke vliegtuigen bo
ven de Westkust van Amerika be
vonden.
Naar de Britsche berichtendienst uit de
Vereenigde Staten meldt, is voor de kust
van den Atlantischen Oceaan een tank
schip van S0U0 ton tot zinken gebracht.
Slechts 25 leden der bemanning konden
gered worden.
Duitsch Weermachtbericht
HOOFDKWABTIEP VAN DEN
FUEHBEB, 25 Febr. (D.N.B.). Het
opperbevel der weermacht maakt be
kend:
In den Zuidelijken sector van het
Oostelijk front, werden Bolsjewisti
sche aanvallen door Duitsche, Boe-
meensche en Hongaarsche troepen
afgeslagen. In den centralen en den
Noordelijken sector van het front du
ren de gevechten, beurtelings in de
afweer en in den aanval, voort.
Luchtaanvallen in snelle opeenvol
ging op Sebastopol veroorzaakten uit-
gebreide branden in het stad- en het
havengebied. In de wateren der ves
ting werd pen Bolsjewistische kruiser
door bommen ernstig getroffen.
In Noord-Afrika w ederzijdsche ver-
kenningsacfiviteit. Duitsche jagers
schoten vier Britsche vliegtuigen
neer. Op Malta troffen bommen van
zwaar kaliber duikbontligplaatsen
in de haven van La Valetta.
In het zeegebied ten Noorden van
Cromer dreef de luchtmacht in dpn
afgeloopen nacht een Britsch con-
vooi uiteen. Twee vrij groote koop-
aardijschepen werden zoo zwaar ge
troffen, dat aangenomen kan wor
den. dat zij verloren ziin gegaan.
Bij aanvallen van Britsche bom
menwerpers op de Duitsche bocht
verloor de vijand in den afgeloopen
nacht 3 vliegtuigen.
Feldwebel Koerpel, vliegtuigbe
stuurder in een jachteskader heeft
gisteren 4 tegenstanders neergescho
ten en daarmede zijn 72ste overwin
ning in de lucht behaald.
Italiaansch legerbericht
ROME, 25 Febr. (St-efani). Het
Italiaansche weermachtlbericiht no. 634
luidt als volgt:
Een formatie vijandelijke verken
ningsvliegtuigen heeft een van onze
versterkte stellingen ten Oosten van
Mechili aangevallen. De aanval werd
afgeslagen en de formatie werd na een
kort gevecht tot de aftocht gedwongen.
In Cyrenaica werd de activiteit van
de luchtmacht hier en daar gehinderd
lonr hevige zandstormen. Vier vijande
lijke vliegtuigen werden door Duitsche
jagers neergeschoten
Overdag en 's nachts werden de lucht
aanvallen op Malta voortgezet. Belang
rijke doelen werden getroffen. Enkele
op den grond staande vliegtuigen wer
den vernield.
STOCKHOLM. 25 Febr. (D.N.B).
Tijdens het debat van heden in
het Lagerhuis beeft, naar de Brit
sche berichtendienst meldt. Sir
Staford Cripps zijn eerste rede als
speaker en leider van het Huis ge
houden.
Hij zoide. dat men er niet voor terug
mag schrikken de Britsche democrati
sche machinerie na te zien. Evenmin
mag men toestaan, dat onvolmaakthe
den of verouderde methoden haar bij
haar werk storen. Persoonlijke buiten
sporigheden moeien uitgeschakeld wor
den. evenals iedere soort verkwisting.
Zonderrekening te houden met de belan
gen van enkelingen moet het tempo der
Britsche oorlogsinspanningen overal op
gevoerd worden.
Ingaande op den tegenwoordigen oor
logstoestand zeide Cripps, dat het. deel
nemen \an Japan aan den oorlog Enge
land een last heeft opgelegd, die zwaar
der is dan welke ook. dipn het tot nu
toe te dragen heeft gehad. Cripps deelde
mede. dat op het oogenhlik vooral pogin
gen worden gedaan om de samenwer
king der drie onderdeelen van de weer
macht te verbeteren. Hij eindigde met
de woorden; „Wij maken thans een pe
riode van moeilijkheden en bezorgdheid
door. die waarschijnlijk in de geschiede
nis van ons land haar weerga niet heeft.
Wij zulen ons noch door deze moeilijk
heden laten neerdrukken, noch door on
ze zorgen laten vermoeien, want wij zijn
allen eensgezind en vastbesloten in ons
plan de eindoverwinning te bevechten".
Talrijke sprekers aan het
xvoord
Omtrent den eersten dag der debatten
in het Lagerhuis meldt de „Nya Dag-
light Allehanda":
James Griffith heeft verklaard, dat
men in Engeland algemeen overtuigd is,
dat het eeheele systeem heeft gefaald
en dat vele mannen, die de productie
controleeren. tegelijkertijd denken aan
de behoeften van het volk en de belan
gen van hun firma's. Kolonel Rayner
zeide, dat de regeering het volk ook het
ergste moet mededeelen. Het Engeische
volk weet niet, waarvoor het strijdt.
De conservatieve óf ge vaardigde sir
Archibald Southbv. heeft volgens
Affonbladet gezegd te kunnen mede
deelen, dat niets het Engeische volk
in den geheelen oorlog zoo heeft ver
ontrust als de doortocht der Duit
sche slagschepen door het Kanaal.
Bovendien kon hij nog mededeelen,
dat den Woensdag tevoren drie
Duitsche torpedojagers het Kanaal
onbeschadigd in Westelijke richting
waren gepasseerd.
Naar dit blad verder meldt, heeft de
vertegenwoordiger van de universiteit
van Cambridge, prof. Hill, verklaard,
dat Engeland weet, dat de resultaten
van het bombardement van Duitschland
uiterst onbelangrijk waren. Volgens
„Nva Daglicht Allehanda" heeft hij nog
gezegd, dat dp bommen nooit iets van
beteekenis troffen. De Britsche bombar-
demcntspolitiek is even zinloos als ver
kwistend.
De vroegere Engeische minister van
oorlog. Hore Belisha. heeft in het La
gerhuis verklaard, dat de opneming van
Cripps in het oorlogskabinet in alle
klingen tevredenheid heeft verwekt. In
zake den oorlogstoestand verklaarde
Hore Belisha. dat het welicht te laat is
om in Birma iets te ondernemen, ten
einde de inlanders tot den strijd tegen
de Japanners te brengen. In Indië is er
echter nog voldoende tijd, om de bevol
king tegen de Japanners op te zetten.
BERLIJN, 25 Febr. (A.N.P.). De
opvatting van de Duitsche politieke krin-
gen over den aanslag op von Papen te An
kara is deze, dat men het aan geen twijfel
onderhevig acht, dat hier sprake is van
een aanslag in samenwerking tusschen den
Britschcn en den bolsjewistisclien geheimen
dienst. Voorts is men er van overtuigd, dat
ambassadeur von Papen als overbrenger
der inlichtingen aan de Turksche regeering
inzake de door Eden te Moskou gevoerde
onderhandelingen, moest worden geliqui
deerd. In deze overtuiging wordt men ver
sterkt door het feit, dat er de laatste weken
veelvuldig pamfletten in Istanhocl en An
kara verspreid zijn, waarin stelling geno
men werd tegen den heer von Papen in
het bijzonder en tegen het Duitsche rijk in
het algemeen.
Overigens wacht men te Berlijn hel re
sultaat af van het door de Turksche re
geering geopende onderzoek, en verwijst
men hoogstens nog naar le talrijke ont
ploffingen der laatste maanden, waaruit
een hijzonder groote activiteit van Britsche
agenten is gebleken.
Tegelijk met het bericht over den aan
slag op ambassadeur von Papen in An
kera. wordt uit Istanboel vernomen, zoo
meldt verder een D N B.-bericht, dat
daar eenige dagen geleden in verschil
lende stadswijken anti-Duitsche pam
fletten verspreid ziin. De Turksche poli
tie heeft gisteren in een Grieksche club
als vermoedelijke daders twee Engel-
schen en een aanhanger van den verra-
dersgeneraal de Gaulle gearresteerd.
Ook dit bericht toont aan. hoe Britsche
agenten overal in Turkije werkzaam
zijn Inmiddels is dit slechts een voor
beeld, vele andere gevallen blijven ge
heim, daar de secret service gewoonlijk
slechts in 't geheim spionneert, omkoopt,
afperst en moordt.
Turksche verontwaardiging
Het tooneel van den aanslag op am
bassadeur von Papen ligt halverwege
tusschen zijn particuliere woning en de
Duitsche ambassade, op den boulevard
Ataturk, in de wijk de buitenlandsche.
legaties. Het bericht an den aanslag
deed te Ankara snel de ronde. Talrijke
mcnschen dromden samen voor de
plek van den aanslag, waar de politie
en militairen nog met het ondrzoek be
zig waren. De knal van de explosie werd
in het op ongeveer 300 meter afstand ge
legen gebouw der Duitsche ambassade
duidelijk gehoord cn men gevoelde zelfs
een trilling.
Onmiddellijk na den aanslag
bracht de'Turksche minister van
Buitenlandsche Zaken, Saradjogloe,
in gezelschap van staatssecretaris,
Memendzjogloe een officieel bezoek
aan den ambassadeur. Hii deelde
von Papen mede, dat de Turksche
regeering onder geen voorwaarden
zou dulden, dat haar land 't tooneel
van dergeliike misdaden zou worden
Hij verklaarde voorts, dat een
nauwgezet, onderzoek wordt inge
steld en dat alle maatregelen geno
men zijn.
De Fuehrer heeft von Papen telegra
fisch gelukgeweoscht. evenals minister
von Ribbentrop.
Het Turksche blad „Oeloes" brengt
groot opgemaakt een uitvoerige uiteen
zetting over den bomaanslag op den
Dwitschen ambassadeur von Papen en
diens echtgenoote. In een eigen korten
commentaar merkt het blad op, dat Tur
kije dergelijke gebeurtenissen in geen
geval mag toelaten. De bevolking van
Ankara en van heel Turkije is veront
waardigd en verheugt zich tevens op
recht over het feit, dat de ambassadeur
van het bevriende Duitsche rijk geluk
kig aan den aanslag is ontsnapt Bij de
ze gelegenheid komen de gevoelens van
hoogachting pii saamhoorigheid die het
Turksche volk koestert ten aanzien van
de Turksch-Duitsche vriendschap en je
gens den ambassadeur van het Duitsche
rijk, opnieuw tot uiting.
De Berlijnsche pers over den
aanslag
De Berlijnsche avondbladen behelzen
in den scherpsten toon commentaar op
het bericht over den mislukten bomaan
slag op den Duitschen ambassadeur
Franz von Papen te Ankara. Naar de
meening van de Berliner Nachtausgabe
is hot aan geen twijfel onderhevig, dat
deze misdadige aanslag een schakel is
in de lange keten van de Britsche cn
bolsjewistische pogingen om Turkije on
der druk te stellen en bij den imperia-
listischen oorlog van het jodendom cn
de plutocratie te betrekken. De misdaad
van Ankara, aldus het blad is niet an
ders dan eon gemeenschappelijk stukje
werk van Gepeoe en secret service en
werpt weer pen schel licht op de niets
ontziend methoden, waarmede de beide
hondgenooten in neutrale landen wer
ken.
De Berliner Lokal Anzeiger acht het
zeker, dat hier spreke is van een poli-
lieken aanslag. De Deutsche Allgemeine
Zeitung vermoedt, dat von Papen voor
al daarom zich den toorn der Engel-
schen en bolsjewisten op de hals heeft
gehaald, omdat hij de Turken erop ge
wezen heeft, dat Eden met Stalin de uit
levering van Europa aan de bolsiewisti-
lische heerschappij heeft afgesproken.
Nadere bijzonderheden om
trent den aanslag
Omtrent de bomontploffingen zijn te
Ankara later nog de volgende bijzonder
heden bekend geworden:
Zooals iederen morgen verliet de Duit
sche ambassadeur von Papen om tien
uur zijn woning en sloeg den weg in
naar het ambassadegebouw. De aanslag
werd gepleegd op SO meter van de Duit
sche ambassade. Von Papen had den in
druk op het mechanisme \an een hel-
sche machine getrapt te hebben. Om
10 10 uur ontstond er een ontploffing, die
den Duitschen ambassadeur en zijn
echtgenopte tegen den grond wierpen.
Von Papen vertelde dat hii achter zich
een man bespeurde. Deze werd door de
explosie in stukken gereten. Von Papen's
jas «was bedekt met bloedvlekken \an
dit slachtoffer.
De explosie was zoo hevig, dat de
ruilen van alle in de buurt gelegen
huizen sprongen. Verscheidene per
sonen, die zich in de nabijheid be
vonden. onder wie drie jongemeis-
jes, werden door scherven gekwetst.
Von Papen begaf zich vervolgens naar
de in de omgeving gelegen Italiaansche
ambasade. Hij verloor geen oogenblik
zijn koelbloedigheid en lie! terstond de
politie waarschuwen, die de huizen in
de buurt ging bewaken.
Sommige getuigen hebben een man
zien vluchten. Er bestaan twee lezin
gen wat den aard van den aanslag
betreft nl. een. dat er sprake was
van een op de boulevard liggende
helsche machine, en een, dat er een
bom werd geworpen.
Zoodra von Papen in zijn bureau was
aangekomen zond hij 'n ambassadaraad
naar den Turkschen minister van Bui
tenlandsche Zaken, Saradzjogloe. om
over de gebeurtenis verslag uit te bren
gen en een onderzoek te eischen. De
Turksch minister van Buitenlandsche
Zaken begaf zich terstond naar dc Duit
sche ambassade en feliciteerde den am
bassadeur. dat hij aan den aanslag ont
komen was. De president der republiek
en de minister-president zonden hun ka
binetchefs. Von Papen is volkomen on
gedeerd. Hij had slechts eenige schram
men in het gelaat. Het door het ministe
rie \an Binnenlandsche Zaken geleide
onderzoek wordt voortgezet.
Frankrijk en Anglo-Amerika
PARIJS, 25 Febr. (D.N.B.) Jean
Luchaire waarschuwt In Les Nouveaux
Temps tegen de inblazingen \an den In
telligence service en den Amerikaan
schen ambassadeur, admiraal Leahv,
waarvan Fransche officieren, politie
functionarissen en industrieelen het
voorwerp ziin.
De auteur verklaart o.a dat vooral in
liet onbezette gebied een sterke stroo
ming beslaat tegen Europeesche samen
werking met Duitschland en dat het alle
middelen wordt gepoogd vriendschappe
liike Duitsch Fransche samenwerking te
verijdelen. Wie aan de overzijde der de
marcatielijn hulp verleent, als Duit
schers iets op touw zetten, wordt als ver
rader beschouwd, maar wie viendschap
pelijke betekkingen ondehoudt met En
gelsche of Amerikaansche officieren,
wordt door officieele instanties ontzien.
Ee bestaat een soort Fransch-Anglo-
Amerikaansche samenwerking on eco
nomisch en militair gebied, die ten doel
heeft de voorschriften van maarschalk
Pétain omtrent Europeesche samenwer
king te doorkruisen. Daarbij bemerkt
men over welken invloed de Engeische
intelligence service en de Amerikaan
sche secret service te Vicliv beschikken.
Daarbij kan hii leidende figuren le Vi-
chv een zeldzame passiviteit worden cc
constateerd. hoewel zii elk oogenhlik
den wensch uiten de Fransch-Duitsche
samenwerking te organiseeren.
JAPANSCHE SCHOUT BIJ NACHT
GESNEUVELD
TOKIO. 25 Febr. (Domei). Het mi
nisterie van Marine deelt mede. dat de
Japansche schout hij nacht Sjocsaka Sii-
boeja tijdens de operaties van 24 Febru
ari ter hoogte \an Borneo gesneuveld is.
STOCKHOLM, 25 Febr. (D.N.ö.,.
Churchill heeft in zijn reeds vermeld
rede voor het Lagerhuis een overzie!
gegeven over den gang van den oorlo;
De Catastrophe in Pearl Harbour en oi
ze scheepverliezen. zoo verklaarde <j
premier, hebben Japan voorloopig d
heerschappij, of ten minste de superior
teil op de zeeën in Onst-.AzJc erzekor
Het Britsche rijk, zoo gu g Churr1
voort, was bijna to de limiet van ;i
prestatievermogen en zioi bewapening
materiaal bezig met Duitschland op rif
Atlantischen Oceaan. Bovendien v?
ons rijk tegelijkertijd de P-g*n«t«r.ir
van Duitschland en Italië in de T.ih
sche woestijn, w elke Fgvplr rp het Sur
kanaal beschermt, r'-^at c!e scherp
vrachten voor de voedir g vin hef gpy,
Engeische leger in het M: i l-»n Osfrn m
de*Kaap heen moeten varen. h°!eecn r
srhip slechts driemaal per jaar ka
doen.
Terugblikkend op de oorlogspebeurl
nisen aan het einde van het vorige ja;
verklaarde de premier vervolgens, ri
de Engeische verdedigingskrachten in
alleen tot de limiet van het mogehri
verdeeld moesten worden, maar in f<?;
al te zeer ingespannen waren. Het lage
huis en het volk, aldus Churchill, m
ten onbarmhartiep en brutale feiten r.
der oogen zien Wanneer men on lev»
en dood strijdt met twee grootelJjks |i
wapende landen, waarvan het eene
oorlogsmachine bezit, en wanneer rlr
tijdens de worsteling pen derde, belan
rijke tegenstander plotseling op den
latief onhesrhermenden rug springt
de taak stpllig zwaar en de onmiddell
ke daarop volgende ervaringen zijn o
aangenaam.
Terugkomende op den val van Sin
pore, verklaarde de premier, de ze
spaarzame berichten van de Engelscl
pers niet met nieuwe bijzonderheden
kunnen aanvallen. „Ik kan", zoo z»ir
hij woordelijk, „daarover in het gebf
geen verklaringen afleggen pn ik hi
ook niet de mogelijkheid mij" met bijzo
derheden in tp laten. Dp vpIp tragedie
die wij in het Oost-Azië beleven en
croote gevaren, die on« op 'I oogpnl
omringen, doen het niet genn«t voork
men. Hat wij ons al te vrijmoedig ui
spreken.
Op dit oogenblik kan ik slecht=
weinig zeggen, wat nuttig zou zijn,
omtrent den gang van den aleemee
nen oorlog. Wij hébben niet zooveel
divisies in 't A.B.D.A.-gebied als de
vijand. De vijand heeft op het oogen
blik tijdelijk de heerschappij.tér zep
Hii heeft ook de heerschappij in dr
lucht. Wij moeten derhalve voorbe
reid zijn op vele erge en afschuwe
lijke ervaringen."
Duitsch comments
In politieke kringen te Berlijn, vpi
klaart men. aldus A.N.P.. dat de ionc
ste rede van Churchill blijkbaar op ri
methode \an coué berust. In weerw
van alle feiten die van het tegendeel p
tuigen, beweert ChurchilL het gaat on
van week tot week heter. Hii heeft ge
dachten ontwikkeld, die men nauwëlijk
nog normaal kan noemen en klaarbli
keljjk liidt hij aan dwangvoorstellingen
aldus verklaart men. Op politiek eh ni
litair terrein bevat de rede in het pp
heel niets nieuws: zij wordt gekenmerk
door de ps\ chologische verwardheid rii
argumenten.
HET GEBEURDE MET D
STROEMA
ANKARA, 25 Febr (D.N.B.). M
betrekking tot het zinken \an het Bi
gaarsche stoomschip Stroema meldt he
Turksche telegraafagent&chap, dat d
Stroema, die op 23 Februari den Bosp'
rus had verlaten. Woensdagochtend tei
gevolge van een ontploffing ter hoogti
van Yon met 769 Joden aan boord i$ pf
zonken. Er werden onmiddellijk rei
dinghootcn uitgezonden ën het zoekei
duurt nog voort.
Van bevoegde zijde verneemt hp
Turksche agentschap de volgende bii
zonderheden: I-Iet stoomschip Stroeni;
kwam den 14en December 1941 te Istar.
boel aan en verlengde ziin verbluf in ri«
Turksche wateren voor het uitvoert
van herstellingswerkzaamheden aan ri
machines. In tusschen werden stappei
ondernomen hij de mogendhedeen. w
ke eventueel deze joden kon opnemen
zoomede in Roemenië zelf, orn rie jodel
naar het land van hun afkomst terug
brengen. Doch sommige landen toonde!
generlei belangstelling, terwijl liet ant
woord van andere negatief was. De Roe
mcensche gezant verklaarde, dat dez
joden, die het land op onwettige wijz
hadden verlaten, niet meer naar Roem'
nie konden terugkeeren. Daar dus gen
andere mogelijkheid overbleef, moe:
hef schip terugkeerde naar de Zwaï
Zee. vanwaar het gekomen was, het eer
den kapitein van de Stroema op 23 Fe
bruari werd medegedeeld.
FEUILLETON
35.
„Wacht tot ik het portier open heb,"
hijgde de man. „De hemel weet waarom
ik dit voor je doe. Ik had je moeten ach
terlaten.
Eindelijk was het portier open en tui
melden we de gang op.
Bevend hield ik me vast aan den ver
chroomden stang, die lanes de vensters
liep. Ik voelde me duizelig van de op
winding en van die laatste wanhopige
inspanning.
„Dank u," zei ik met onzekere stem.
Mijn heele lichaam deed piin, ik zat
waarschijnlijk vol blauwe plekken, mijn
arm voelde aan of mijn schouder ont
wricht was, zoo had mijn helper me
voortgerukt en mijn haar slierde langs
mijn voorhoofd, kletsnat van den regen.
Mijn kleeren waren besmeurd met wa
gensmeer en modder Mijn hoofd suisde
en bonsde, maar ik was zelfs op dat
oogenblik nog vast besloten niet op te
geven.
..Wat nu?" vroeg ik
„Ik zou, voor den duivel niet weten
wat jij daar mee «e maken hebt." zei de
man, maar zijn toon was niet onvriende
lijk en maakte zijn harde woorden goed.
„Krant," mompelde ik. „Ik ben van de
pers."
„O. ben je dat kind van Gratrv?" Nu.
je hebt ons aardig geholpen Ik heb je
verslag in Le Clairon gelezen. Kom maar
mee, dan zullen we een eind maken aan
de carrière van mijnheer Pierre Brisson."
„Ik wil hem nog eens terugzien." zei
ik. „Ik heb beweerd, dar ik hem overal
zou herkennen, onder iedere vermom
ming. Maar ik vrees, dat ik mijn woor
den zal moeten terugnemen."
De man luisterde niet naar me, maar
stapte snel de gang door.
Ik zorgde er voor. vlak achter hem te
blijven en loerde in iedere coupé.
Eindelijk zag ik Luc.
Hii zat met ziin handen in zijn zakken
en zijn kin diep in zijn kraag gedoken.
Maar zijn onpen waren wijd open en
scherp En tegenover hem zat de vrien
delijke oude priester, die me zooveel had
verteld over zijn missie in Conslantino-
pel.
En toen rukte de vreemdeling de deur
van de coupé open en staarde naar den
geestelijke.
„Pierre Brisson," zei hij rustig. „Ik heb
een hevel tot in hechtenisneming legen
je. De trein zal binnen eenige minuien
aan de grens sloppen en ie zult daar
vast gehouden worden, tot je uitgeleverd
wordt."
„Nee." zei ik ongeloovig. „Hij Is het
toch niet
Brisson zat onbewegelijk... als het
Pierre Brisson was...! Maar zijn ver
momming was zóó volmaakten hij
had nog kort geleden met me gesproken
en me volkomen een rad voor de oogen
gedraaid!
„Ja, hij is het."
Dat was de stem van Luc. Het. was
een wonderlijke scène. Geen van beiden
had zich bewogen, beiden zaten als ver
steend.
„Ik herkende hem, Agnes, maar ik
wilde je het niet zeggen Ik vond, dat je
al genoeg ellende van hem had onder
vonden Maar nu hoef je j,e niet onge
rust te maken. Ik heb mijn revolver hier
in mijn zak Hemel, wat pen sensatiebe-
rlcht, Agnes! Bijna had ik het alleen op
geknapt. maar natuurlijk moest jij bin
nenvallen."
Ik slikte bijna over zijn brutaliteit pn
dan keek ik naar Pierre Brisson. Zijn
onbewogenheid was bijna angstaan
jagend.
„Kom je rustig meè. Brisson?" vroeg
de detective, die een paar handboeien
te voorschijn had gehaald.
„U behoeft zich niet bezorgd te ma
ken," mompelde Pierre. „Het kan me
werkelijk niets schelen, of ik in Turkije
of in Roemenië wordt begraven. Kiest u
zelf maar. Want naar Frankrijk zult u
me niet terug brengen
Met een vloek boog de detective zich
naar hem over en greep hem bij den
schouder. Pierre's hoofd rolde achter
over en zijn lichaam scheen ineen te
schrompelen. Toen zakte hij op zij en
viel op den vloer.
Toen we hem optilden was hij dood...
Luc fluisterde één woord:
„Vergif
Terwijl ik dit schrijf, stroomt de zon
door de glas-in-lood vensters. In gouden
vierkantjes ligt het zonlicht op het
tapijt. Het is maar een kleine kamer...
want het is niet meer dan een gewoon
huilenhuisje
Dat doet er trouwens niets toe Want
langs de rampn bloeit en geurt de kam
perfoelie en de tuin ligt frisch en groen
in de zon.
Het Is stil hier en héél rustig. Dp
kranten komen hier allijd den volgen
den dag pn als ze hier eenmaal zijn, is
de lucht van de drukinkt er wel af.
fk wacht nu op bekende voetstappen
op het tuinpad. Luc Simon, die thuis
komt bij zijn jonge vrouw.
Wat is het stil... Ik sluit mijn oogpn
en ik hoor weer het dreunen van de
grootp persen en ik zie het ronde, ver
trouwde gezicht van Arthur Haynau.
Zoo gevreesd eens en toch zoo ver
trouwd ik hoor zijn sarcastische stem,
waarin toch, altijd de ware vriendschap
klinkt
Ik herinner mij de blauwe zee van
Marseille, het feesteliike Parijs, het
razen van zware wielen over stalen
rails, hot gillen van stoomfluiten, bewe
ging. kleur, glans en opwinding.
Hoe rustic is het hier. Een schrijf
machinp zou in deze kamer klinken als
een machinegeweer.
Het eenige geluid is het ritselen van
papier. Ik lees den brief nog eens ove
dien ik kreeg van mijn vroegeren hoofd
redacteur.
al hen je dan getrouwd, i
hemelsnaam, je baan wacht op je... d
beste verslaggeefster, die we ooit geha<
hebben... kom terug... wees niet zo
stom... wensch ie alle denkbare ge
luk... maar je bent pas gelukkig
je weer in het harnas bent..."
Zou ik gelukkiger zijn?
Nu verbreekt een geluid de stilt'
Eerst een zacht kreetje, dan een wik
gebrul.
Luc's kinden het mijneis wak
ker. Hij wenscht gevoed te worden. F
zoo dadelijk komt Luc thuis van d(
nachtredactie.
Als ik tijd heb. zal ik morgen Arthui
Havnau schrijven, dat ik hem heel
dankbaar ben. maar dat ik me hier vol
komen gelukkig voel.
EINDE
