De Theo Fakke!
GELD.
J. A. SCHOTERMAN,
Candbouwzout
Wijnen en gedistilleerd.
Amersfoortsche Bank
Sroote Jnventaris-opruiming.
Nederlandsch Fabrikaat!
Fabrikant D. NEELMEIJER, Apeldoorn.
Advertentiën.
fl 1.30 per 50 kilo.
J. van Vollenhoven
vrije zit- en slaapkamer
Louis Morsink.
J. A. van der VET JEBB1NK.
Brandstoffen,
E. J. Ruitenberg,
Concurreerende prijzen.
J. A. Schoterman
Alg. Woning en
Assu rantie Bureau,
Gebr. Pijpers Co.
Horlogerie prima
W. F. A. GROENHUIZEN.
een flinke partij PRIMA KWALITEIT goederen étaleeren, als;
G. W. JACKY Co.
Utrechtschestraat 34. Amersfoort.
een uitstekend voorbeeld aan de com
missie, die tot dusver in bet concertge
bouw de voorstellingen heeft geregeld.
Openbare Vergadering van de
aïd„Amersfoort" van de S. D. A. P.
(V ervolg.)
Toon dit ministerie optrad was het
verstandiger dan het ministerie Mackay
en begreep het heel goed dat het alles,
wat reactionnair wilde, vertegenwoor
digde. Aan de opkomende vakbeweging
had men danig hot land en men had
veel menschen, die verlangend uitzagen
naar een regeering, die de arbeiders
beweging niets toegaf. Ook daaraan
dankte het ministerie Kuyper het ont
staan.
Men had in 1901 een heterogene
verzameling van menschen die eigenlijk
streden tegen het ministerie Borgesius-
Pierson.
Kuyper verklaarde zelf in de Depu-
tatenvergadering van 1901, dat er in
de coalitie menschen waren waarmee
geen land te bezeilen was. Ook de
vrij-antirevolutionnairen kregen daar hun
deel van Dr. Kuyper, maar later was
het zijn noodlot, dat hij met die men
schen moest samenwerken om het land
te regeeren.
In 't algemeen hebben de clericalcn
niet te veel verschot van beste krachten,
en waar Dr. Kuyper 25 jaar van de
antirev. partij de leider is geweest,
spreekt het vanzelf dat hem de regee
ring werd opgedragen. Een van de
eerste kenmerkende daden van Dr.
Kuyper was het Haringspeetsters-ont-
werp, waaruit al dadelijk bleek, dat de
mooiste beginselen van het gezinsleven
niet eens bestand bleken tegen een
„natten of drogen bokking." Bovendien
kwam hierbij uit dat men bij het beetje
arbeidswetgeving dat wij hebben, al
aanstonds de reactie begon te merken.
Of de arbeidswet al ontdoken werd,
doet niets ter zake, dan moet men maar
beter toezicht houden. In vooruitstre-
vendcn zin heeft het ministerie zijn tijd
verbeuzeld met allerlei dingen, maar
laten liggen heeft men alle mogelijke
dingen, die in ons land als algemeen
noodzakelijk erkend worden.
Maar het bleek dan ook al spoedig
dat het conservatieve element, waarmee
volgens Kuyper niet was op te schieten,
den doorslag gaf. Vandaar dat Dr. Kuy
per de Savornin Lohman tot vriend
moest houden.
Ecu regeering, die haar positie ves
tigen en staande houden wil, moet zoo
veel mogelijk eerst zorgen dat er in het
land een groot aantal invloedrijke agen
ten komen, om bij volgende verkiezin
gen te kunnen werken. Vandaar het
streven van Kuyper om zijn vriendjes
eerst aan baantjes te helpen. Wanneer
dat eenmaal is geschied, zal men van
deze regeering dingen beleven, die ons
nog versteld zullen doen staan. Lohman
is voor Kuyper daarbij onmisbaar. Dat
heeft hij bewezen na de Januari-staking,
toen de„Nederlander" het eerste om een
wet vroeg en Lohman het hardst werkte
om den spoormannen het stakingsrecht
te ontnemen.
Van vrijzinnige zijde wordt beweerd,
dat de soc. dem. met de Aprilbeweging
Kuyper's positie versterkt hebben. Dat
kan waar zijn, maar zij behoeven er
geen spijt van te hebben. Waar de ar
beiders wel spijt van kunnen hebben, is
dat ze na den nederlaag niet op ordelijke
manier konden retireeren.
Natuurlijk werd er uit de Aprilbewe
ging munt geslagen voor de regeering
van Dr. Kuyper en vooral door de cliris
telijke vakbeweging, maar vooral ook
door Dr. Kuyper zelf, met zijn zooge
naamde „misdadige woelingen", die hij
overal door zijn agenten vooral tegen de
soc. dem. laat uitspelen. Maar, ofschoon
het overal uitgebazuind werd dat het
ging tegen de revolutie, hebben de socia
listen er niet het minste nadeel van
ondervonden. Het ging dan ook tegen
de vakbeweging. Dr. Kuyper toonde
beter dan ooit, dat hij de opkomende
vakorganisaties den voet op den nek
moest zetten.
Op den duur zal de vakbeweging zich
wel weer herstellen, na de Aprilbeweging
gaan wc ten opzichte van de zelfstandige
arbeidersbeweging een goede toekomst
tegemoet.
De Aprilstaking heeft over 't algemeen
de politiek behcerscht. Dat bewezen de
debatten bij de algemecne beraadslagin
gen. Men heeft daarbij getwist over de
beste wijze, waarop men de arbeiders
kan bestrijden.
Het debat in de Kamer ontwikkelde
zich tot een anti-socialistisch dispuut.
Drucker en v. d. Vlugt wezen er op dat
zij even goed het socialisme bestreden
en zij wezen op geleerde boeken als van
reub, Böhm Bahwerk, Barth e. a.
Maar de socialisten wisten op het ge-
oei zóó goed te werken, maar toen
wam men van de overzijde aandragen
et het argument, dat de clericalen juist
het beste op het gemoed konden werken,
maar dat het juist de geleerde boeken
waren, die de socialisten in de kaart
speelden. Mr. Troelstra kwam toen con-
cludeeren dat de socialisten dus feitelijk
beschikten over de twee middelen die
bij de burgelijke partijen gescheiden
voorkomen.
Bij de zwendeldebatten toonde Troel
stra ain hoe inwendig voos en verrot
de maatschappij tegenwoordig toch is.
Daarbij bleek dat er toch maar een
partij is die het op durft nemen voor de
ware eerlijkheid en de ware zedelijkheid.
En waar in anti-rev. vergaderingen zoo
wordt geschermd met dat „stuivertje
wisselen" van Mevr. Roland Ilolst. om
aan te toouen hoe verdorven van ziel
de soc. dem. toch eigenlijk zijn, daar is
bij de zwendeldebatten duidelijk gebleken,
dat geen clericalen of liberalen het op
namen voor de ware zedelijkheid. Eu
zelfs kwam Lohman b\j die debatten
vragen: „Wat gaat ons dat nou aan?"
We hebben het reactionnaire karskter
van dit kabinet leeren kennen en weten
nu ook waar het van daan kwam.
Al is dit ministerie in veel opzichten
lui geweest, dit is het niet geweest in
militaire zaken. Dat konden we trouwens
Kuyper verwachten, die reeds als
kamerlid met hart en ziel stemde voor
snelvuurgeschut. De begrooting van oor
log is onder dit ministerie met ruim
2l|2 mill, verhoogd. En de kroon op
alles zette het doorjakkeren van de 1
mill: voor snelvuurgeschut. Terwijl de
christelijke scharen zich opmaakten voor
het Kerstfeest, joegen de clericalen in
de kamer de verzwaring der oorlogs
kosten op. Ook bij de behandeling van
tal van kleinere wetsontwerpen was het
kenmerk reactie.
Alles stempelt deze regeering tot een
ccht-kapitalistische regeering. Natuurlijk
zullen we ook wel een kleine sociale
hervorming krijgen, maar bij elke groote
verbetering is er niet te verwachten dan
reactie. Alles toont, ook de nog te be
handelen wetsontwerpen, een geest, om
zooveel mogelijk de arbeiders tegen te
gaan. Wat is daar tegenover te doen?
De arbeiders moeten zich sterk maken.
Economisch en politiek moeten zij zich
versterken om de reactie met vrucht te
kunnen weerstaan. Yan de bourgeoisie
is daarbij geen hulp te verwachten, die
kan dat niet, de arbeiders moeten zelf
de zaak flink aanpakken.
De arbeiders hebben gevoeld de reactie,
zij hebben gevoeld de verscherping der
klasse-tegenstellingen, welnu zij hebben
te zorgen dat er geen slapto onder hen
is, maar dat er kome lust, moed en
geestkracht onder hen om te strijden
onder de roode vaan. Zet alle vooroor-
deelen op zij, weet dat de bourgeoisie
in Dr. Kuyper haar sterke man ziet
Weet dat de velden wit zijn om te oogsten
weet dat gij werken moet met het aan
wezige agitatiemateriaal en zet aile slapte
van U. De toekomst is aan ons, maar
we moeten niet met de handen in den
zak de toekomst afwachten. We moeten
er voor werken. Het is onze taak om
de organisatie weer op de been te helpen,
de vakactie moet beter worden dan ze
was. Er moet weer komen een opleving
van politiek leven onder de arbeiders
opdat zij klaar zullen staan wanneer zo
worden opgeroepen voor den strijd voor
algemeen kiesrecht.
We moeten met lust, liefde en opge
wektheid weer aan den sti ijd gaan opdat
we kunnen zeggen aan ons de toekomst
trots alles.
Van de gelegenheid tot debat maakt
gebruik de lir. Thiel.
De hr. Thiel is eigenlijk gekomen met
het doel belangstellend toeschouwer te
zullen zijn. Hij heeft gelezen, dat er
gesproken zou worden over de Kuypc-
riaansche Christelijke politiek in ons land
Het hevigst is evenwel aangevallen de
liberale partij die niet uitgenoodigd is
tot debat.
Het was of de Spr. ons in zijn rede
die weinig anders was dan opgewarmde
kost, duidelijk wou maken, de Christe
lijke regeering deugt niet maar de
liberale partij is nog slechter. Het is
altijd eigenaardig van een socialist te
hooren dat in den strijd tusschen liberalen
en clericalen de laatsten het sterkst
staan. De lu'. Loopuit dient hiervoor
eens het bewijs te leveren.
Verder heeft de hr. L. ons verteld,
dat Dr. Kuyper als persoon niet reac-
tionnairder is dan Goeman Borgesius.
Maar hoe rijmt Spr. dat met zijn eigen
mededceling van heden avond, dat Dr. K.
als Kamerlid bij amendement het beste
aan de ongevallenwet ontnam, wat er in
was? Dat „beste" was er dan toch door
min. Goeman Borgesius ingelegd.
De bourgeoisie zoekt hulp en steun
bij de clericalen zegt de hr. L. maar hij
zal heel wat moeite hebben dit te be
wijzen. Het begrootingsdebat heeft toch
wel bewezen, dat van een zich werpen
van de liberalen in de armen der cleri
calen geen sprake is.
Een nieuwtje is, dat de openbare school
de socialisten heeft gcrecruteerd. De hr.
Thiel meent juist dat een soort referen
dum aan het licht heeft gebracht dat de
socialisten grootendecls afkomstig zijn
van de vrije Bchool.
In verband hiermede herinnert de hr.
Th. aan de scheeve positie waarin de
soc. dem. in de schoolquaestie waren
geraakt.
Voor het zich werpen in de armen
der clericalen haalt de hr. L. die zeide,
dat de bewijzen maar voor het grijpen
waren, het óéne bewijs aan van het
Handelsblad. Het is toch bekend
dat de houding van dit blad door min
stens 9'10 der vrijzinnigen is afgekeurd.
De hr. Loopuit weet trouwens wel dat
m Amsterdam Hl alle Btemmen op
Troelstra geen zuiver socialistische stem
men zijn geweest.
De hr. L. zeide verder: Drucker en
van der Vlugt kwamen aandragen
met de bewijzen, dat zij ook anti-soc.-
dem. waren.
Maar dit is niet waar. Drucker en v. d.
Vlugt hebben zich verdedigd tegen het
verwijt dat de liberalen eigenlijk verkapte
socialisten zouden zijn.
Verder protesteert de heer Th. tegen
uitdrukkingen als: al dat gesnoef en
gebral niet alleen van de clericalen
maar ook van de liberalen.
De heer Loopuit is het met den heer
Thiel oneens. De heer Th. heeft enkele
dingen op den voorgrond geschoven die
spr. op den achtergrond had gesteld.
Als spr. kan aantoouen dat de liberalen
schuld hebben aan de huidige regeering,
dan zal hij dat niet nalaten. De soc.
dem. zien in de liberalen evengoed him
vijanden als in de anti-revolutionnairen,
ofschoon zij wel willen toegeven, dat
de anti-rev. nog reactionnairder ziju.
De hr. Thiel is opgekomen voor de
liberale partij, maar Spr. vraagt: "Waar
is die liberale partij
Die is er niet meer] De liberalen zijn
het onderling zoo oneens, dat er geen
iprake kan zijn van een partij.
Dat de liberalen zich werpen in de
armen der clericalen heeft Spreker niet
gezegd, maar hij sprak van do bour
geoisie.
De verkiezing in Amsterdam H3
niet te danken aan de liberalen maar
aan de talrijke christelijke arbeiders, die
op Troelstra hebben gestemd. "Wat de
kwestie van het onderwijs aangaat, Spr.
is een voorstander van de Openbare
School en is van meening dat deze verre
te verkiezen boven de Bijzondere
School.
Wat de baantjes aangaat is Spr. van
meening dat dit baantjes-stelsel onder
de liberalen evengoed in zwang was als
onder deze regeering.
Ten Blotteheeft Spr. alle vrijzinnigen
over een kam geschoren omdat hij er
van overtuigd is, dat het in den aard
van elke burgelijke party ligt, front te
maken tegen de socialisten.
Als de omstandigheden er toe zijn
blijkt het, dat de liberalen even hard
de socialisten te lijf gaan als de clericalen,
als het er op aan komt, maken ten slotte
alle partijen, die niet op het klassestand
punt staan front tegen de socialisten.
Op den duur zullen de liberalen moeten
kiezen of deelen en het staat bij Spr.
vast dat ze zullen kiezen de zijde der
onderdrukkers tegen de arbeiders.
Spr. wil het evenwel zeggen dat Dr.
Kuyper veel meer reactionnair is dan
welke liberaal dan ook, vandaar dat de
soc-dem tegenover dit ministerie een
canpagne door het heele land op touw
gebben gezet als nooit te voren. Hij
verklaart ronduit, dat hij een liberaal
ministerie, welk dan ook, verre verkiest
boven het tegenwoordige ministerie.
Wat de schoolquestic betreft geeft Sp
de heer Th. gelijk. Hij betreurt het
partijbesluit, waarin zijn partij zich
vóór de vrije school verklaarde. Hij zal
dan ook niet al zijn krachten ertoe
meewerken, om dat besluit ongedaan
te maken.
Op de vraag van", den voorzitter, of
de heer Thiel nog het woord verlangde
antwoordde deze daarvan met het oog
op den tijd aftezien. Had de inleider
zich in zijn inleiding even duidelijk
uitgedrukt, als bij het debat, dan had
hij zich wellicht zelfs geheel van debat
onthouden.
Agenda van Vergaderingen,
enz.
AHIEBIFOOBT.
Een Dame, P. G. van 9 uur 's
morgens tot 4 uur 's middags buitens
huis, vraagt volledig PENSION met
in een net gezin in den omtrek Arnhem-
sche straat, Beekesteinschc Laan
enz.
Brieven met opgaaf van conditiën
onder letter B aan het Bureau van „De
Eenilander" Beekesteinsehe haan 23.
12 bl. diverse groenten kosten f4.80.
met 5°/o korting.
24 bl. diverse groenten] kosten f9.60.
met lOo/o kortin
Erwtensoop merk Morsink 60 cent per
litersblik, (Overheerlijk).
Groot- en Kleinhandel in
Timmerman en Makelaar.
WEVEBSINGEE 11.
Een gehuwd ONDERWIJZER met
polis levensverzekering vraagt ten
spoedigste van een particulier 11 5©
of 11 ÏOO. Terug 12 X A5 of 12 X AIO.
Brieven franco onder letter A. aan hot
bureau van „DE EEMLANDER" Bee
kesteinsehe laan 32 Amersfoort.
Sclicrbierstraat
Wolkerstraat
Magazijnen j
Bestelkantoor Utrechtscho weg 56
UTRECHTSCHESTRAAT 34,
AMERSFOORT.
HANDEL IN
voor ZEIST, DRIEBERGEN, DOORN
en Omstreken,
«EIST.
Huurt, Verhuurt huizen, koopt, verkoopt
onroerende goederen, sluit assuranties
op ieder gebied.
Geeft Hypotheek op solicd onderpand.
Gratis toezending van het Woningblad.
„VRAAG EN AANBOD."
Americain Waltham-Mass-Itorloges, en
meer fijnere merken.
Horloge- en instrumentmaker,
Langestraat 42.
KOBTEGRAC1IT 20.
Belast zich met aan en verkoop van effecten, incasso's, sluit prolongation,
verleent crediot in rekening-courant, neemt geldon in deposito
met 1 dag opvragen 3 p('t.
14 dagen opvragen 3'|Z pt't.
Kantoor geopend van 9 uur 's voorm. 3 nur 's namiddags.
Om onzen grooten voorraad op te ruimen zullen wij van af
Vrijdag 15 Januari tot en met Woensdag 2© Januari
in den FOYER van de Soeiteiteit „AMIC1TIA"
Chemises, Pantalons, Nachtjaponnen, Flanellen, Bokken, Heercnhomden,
Eakons en Sloopen, Tafellakens en Servetten, iBakdoeken,
Handdoeken, Theedoeken, enz.
alsmede een mooie sorteering Eappen, Japonstoffen en Katoentjes, enz. enz,
Alles tot extra lage-opruiiningsprijzen.
Beleefd tot een bezcek uitnoodigend, teekenen hoogachtend,
Woensdag 13 Januari
's avonds 8 uur in „de Arend" Amersf.
Drankbestrijders-Comité.
Sprekers: G. Bruna, A. H.Willemse,
en Mevrouw Hein-Bieren van Utrecht
en Mr. V. H. Rutgers van Amsterdam.
Donderdag 14 Januari.
Uitvoering van de afdeeling „Zeist"
van de Maatsch. tot Bevordering der
Toonkunst in de concertzaal „Nieuwe
Sociëteit": Der Rose Pilgerfahrt van
Schumann en Erlkönigstochter van
Niels Gade. Leden met ééne Dame.
bluscht eiken beginbrand; dc inhoud bestaat uit droog poeder, waardoor
niets beschadigd wordt. Geen mechaniek! De inhoud bederft nietl
de FAKKEL is steeds voor gebruik gereed! Gratis toezending van
nieuwe vulling na brand. Particuliere prijs is f 5.-, terwijl bij afname
van af 6 stuks flinke korting gegeven wordt.
Vraagt Prospectus, Attesten en Pers-Verslagen omtrent gehou
den Openbare Proefnemingen.
ALLEEN VERKRIJGBAAR BIJ
