Uit de Omgeving.
Stadsnieuws.
verklaarde de heer De Beaufort zich
bereid, daarop niet verder aan te dringen
indien de Regeering bij de behandeling
van art. 90 der Grondwet zorgde voor
eene andere oplossing. Zoo is art. 90
geworden, wat het nu is, en zijn, behalve
de hoogstaangeslagenen in de Rijki
directe belastingen ook zij verkiesbaar,
die eene of meer bij de wet aangewezen
hooge en gewichtige openbare betrek
kingen bekleeden of bekleed hebben
De wet is van 12 Aug. 1890, S. 148
Ten einde aan de bepalingen
der Grondwret nopens het kies
recht gedeeltelijk uitvoering te
geven, werd door den Minister Tak van
Poortvliet bij de Tweede Kamer bij Kon
Boodschap van 20 Sept. 1892 een ont
werp ingediend, waarvan art. 1 o. a.
bepaalde, dat de leden der Tweede
Kamer zouden worden gekozen doo
de mannelijke meerderjarige inge
zetenen des Rijks, tevens Nederlan
ders, die de kenteekeuen bezaten van
geschiktheid en maatschappelijken wel
stand, in die wret bepaald.
Voor ken te eken van geschiktheid
hield dat ontwerp de kennis van lezen
en schrijven, welke bewezen werd door
eene eigenhandig geschreven aan
vraag, om op de kiezerslijst ge:
plaatst te worden.
Yoor ken teek en van maatschap
pe lijk en welstand hield het het voor
zien in eigen onderhoud en onderstelde
dat dit geschiedde door hem, die het
laatst verloopen burgerlijk jaar
geen onderstand had genoten
van eene instelling van weldadig
heid of een gemeentebestuur.
Ten slotte om de vroegere wijzi
gingen met stilzwijgen voorbij te gaan,
luidde het aldus:
Art. 3. Deze wet houdt voor kenteeken
van geschiktheid en voor kenteeken van
maatschappelijken welstand, het voorzien in
eigen onderhoud en in dit van het huisgezin
Art. 4. Zij acht hot bezit daarvan aanwezig
bij hem, die
gedurende de drie laatst verloopene maan
den, in een zelfde woning is gehuisvest, of,
gedurende het laatst verloopen burgerlijk
jaar, hoogstens eenmaal van woning is ver
anderd
in het laatst verloopen burgerlijk jaar
zelf, evenmin als zijne vrouw of minder
jarige kinderen, onderstand heeft genoten
van eene instelling van weldadigheid of van
een gemeentebestuur;
in de drie laatst verloopen burgerlijke
jaren zelf, evenmin als zijne vrouw of minder
jarige kinderen, onherroepelijk is veroor
deeld wegens bedelarij of landlooporij, en
niet, in die jaren, zelf, krachtens vonnis,
verblijf heeft gehouden in een Rijkswerk
inrichting noch zelf in die jaren tot plaat
sing in een Rijkswerkinrichting onherroe-
roepelijk is veroordeeld;
niet wegens misdrijf onherroepelijk is ver
oordeeld tot een vrijheidsstraf van vier jaren
of langer;
niet door den Militairen rechter is ont
slagen uit den militairen dienst, met on
waardig verklaring om bij de gewapende
dienst te dieneu;
zich niet opzettelijk aan den bij de wet
opgelegden krijgsdienst of aan eene bij de
wet opgelegde verplichting, ten aanzien van
's Rijks verdediging heeft onttrokken;
zijne over het laatstverloopen dienstjaar
verschuldigde aanslagen in de Rijks directe
belastingen in het laatstverloopen burgerlijk
jaar in hoofdsom en opcenten heeft voldaan;
en, door eene overeenkomstig de bepalin
gen der wet ingerichte aanvraag om op de
lijst der kiezers te worden geplaatst, het
bewijs heeft geleverd, dat hij kan lezen en
schrijven.
Op het tweede lid van artikel 4 stelde
de heer DE ME IJ IER een amende
ment voor, dat ten slotte aldus luidde
gedurende de laatstverloopen of aan zijne
laatste verhuizing voorafgegane twaalf
maanden, krachtens persoonlijk of zakelijk
recht tor bewoning in afzonderlijk gebruik
heeft gehad eene zelfde woning bestaande:
voor zoover betreft hoofden van huisge
zinnen, uit ten minste twee afgesloten ver
trekken, of wel uit één zoodanig vertrek en
eene keuken of een achterhuis geheel of ten
deele voor huishoudelijk gebruik bestemd;
voor zoover betreft afzonderlijk levende of
bij anderen inwonende personen, uit ten
minste één afgesloten vertrek met haardstede;
wordende schepen van tenminste 20 M3.
laadruimte ten opzichte van den schipper
als woningen aan bovenvormelde vereischten
voldoende aangemerkt; terwijl verwisseling
van woning in een en hetzelfde gebouw, of
wel ten gevolge van eigendoms-overgang,
van het geheel of ten deele teniet gaan van
een gebouwd eigendom, of van verplaatsing
wegens ambt of bediening niet als verhuizing
wordt beschouwd."
Het amendement DE HEIJIER
werd in de vergadering van 9 Maart 1894
aangenomen met 57 tegen 41 stem
men, waarna de Regeering het ontwerp
introk.
Zooals bekend is, trad na de daarop
gevolgde ontbinding het ministerie
ROhiLL op, onder hetwelk door den
Minister VAN HOUTEN een ontwerp
werd ingediend, dat als wet van 7 Sep
tember 1896 in het Staatsblad verscheen
De inbond van de kieswet Van
Houten mag als genoegzaam hekend
worden verondersteld Het is echter
misschien niet overbodig op te merken,
dat die kieswet niets gemeen heeft me
de nota van Mr. S. van Houten van 187
(die hiervoren reeds is genoemd)
AVij eindigen ons artikel met het op
nemen van de kiezersstatistick in Neder
land gedurende de laatste 30 jaren.
In 1870 bedroeg het aant. kiezers 104000,
1880
1890
1897
1898
1899
1900
1901
1902
1903
122000.
296000.
577000,
554000.
564000
570000.
610000.
624000.
644000
Deze laatste 644000 kiezers bestaan uit
600000 belastingkiezers en 44000
h u u r-, 1 o o n-, spa a rban k- en
examen kiezers.
Het optreden van pastoor
Loisy. De strijd der
Duitsche artsen.
Aan de Ecole des Hautes Etudes is
als professor verbonden, de pastoor
Alfred Loisy, die in de laatste jaren al
heel wat onrust en ontsteltenis, voorna
melijk in de Erausche katholieke krin
gen, heeft te weeg gebracht. Oprecht
en goed geloovig katholiek zijnde, zag
hij met leede oogen, dat de nieuwe bij
belkritiek, voornaamlijk uitgaande van
den Duitsoher Haruack, ten slotte neer
kwam op een verdediging van het pro
testantisme. En tegenover dat machtige
werk der protestansche bijbelexegese
deden de anders zoo vlug bij de hand
zijnde verdedigers der katholieke kerk
niets. Dat bedroefde Loisy in hooge
mate en de schaamte over dit vernede
rende stilzwijgen deed hem besluiten de
eer van zijn kerk te verdedigen. Hij
zou van een historisch standpunt, het
werk van den historicus Harnack be
strijden. En het resultaat van zijn werk
Hij schreef een boekje: „V Evangilcet
V EgliscDaarin behandelt hij de
aaghoe is de verhouding van het
Evangelische feit niet de constitutioneele,
dogmatische en ritueele ontwikkeling van
het katholicisme Al dadelijk komt hij
daarbij in botsing met de bestaande
scminarieboeken, die, dogmatisch en
scolastiscli als ze zijn, de geschiedems
willen verklaren uit het geloof, terwijl
Loisy als historicus tot de conclusie komt
dat het geloof uil de geschiedenis moet
worden verklaard.
Ook de Evangeliën komen cr bij dit
historisch onderzoek niet al te best af,
ten minste niet zoo, om met alle van
katholieken kant vooropgezette meenin
gen in overeenstemming te zijn. En meer
nog. Loisy toonde aan, dat de Evangeliën
historisch bekeken niet leverden de in
richting, de dogma's en den cultus van
het katholicisme, zooals het later ge
worden is.
Dat ging natuurlijk te ver. Een storm
van verontwaardiging stak op onder de
katholieke priesters en bisschoppen en
verscheidene diocesen werd de lec
tuur van het boekje van Loisy verboden.
Toen schreef hij een tweede boekje
Autour d' un petit Livrë'; en nu greep
de paus in, die de werken van Loisy
veroordeelde. Zoo iets is gewoonte in
de katholieke kerk, de traditie doen
buigen voor de historie gaat niet, want
waar zou dan liet katholicisme te recht
komen? Het zou de ondergang er va-i
zijn.
Tan verschillende zijden wordt er nu
natuurlijk op Loisy gewerkt, maar met
hem bevriende priesters verklaren, dat
hij de dingen, die hij als eerlijk geleerde
en historicus voor waar houdt, wel niet
zal willen herroepen en veroordeel™.
Is dit zoo, dan is het eind gemakke
lijk te voorzien: Loisy vindt geen plaats
de katholieke kerk.
In Duitschland is een strijd uitgebro
ken tusscüen de artsen en de besturen
der „Krankenkassen". Die „Kranken-
kaeso.il" vormen den grondslag van de
verzekerings-organisatie der wet van 10
April 1892, waarbij de tegenw'oordige
ziekteverzekering is ingevoerd. Ze wor
den beheerd door besturen, welke door
de ondernemers en de verzekerden ge
kozen worden.
Waarover loopt nu het geschil? De
artsen eischen de z.g. vrije dokters
keuze, zoodat de leden het recht zullen
hebben dien dokter te kiezen, dien zij
hebben willen en dat die doktoren dan
per visite betaald worden. Ofschoon prin
cipieel tegen een dergelijk systeem geen
bezwaren zijn aan te voeren, kan het
toch ook aanleiding geven tot tal van
conflicten. Op betaling per visite is con
trole zoo goed als onmogelijk, terwijl
doktoren die zich geliefd weten to ma
ken bij de patiënten enormen toeloop
zouden krijgen cn anderen niet.
Oiidertiisschcn neemt liet geschil hier
en daar bedenkelijke vormen aan. Zoo
o. a. te Keulen waar het reeds tot een
dokters staking is gekomen, terwijl men
in Berlijn ook dergelijke plannen schijnt
te hebben.
Laatste Berichten.
St. PETERSBURG, 2 Februari.
Russische tclegraafagentschap verneemt
d.d. 2 Februari uit. WlodiwastokDe
oorlogschepen Gromowoi, Rossija, Baga-
tyr, Roerik en het transportschip Lena,
die lucr in de haven liggen, zijn uitge
rust en zeeklaar gemaakt. AI wat hout
is, is er gisteren afgenomen. De schepen
liggen klaar, om elk oogeublik uit te
varen. l)c uitgang van de haven wordt
door een ijsbrekcr opengehouden.
(N. li. G.)
St. PETERSBURG, 2 Februari. Het
Russische tclegraafagentschap verklaart
het bericht van den bijzonderen corres
pondent van Reuter van 29 Januari
volgens hetwelk het handelsverkeer over
den transsiberischen spoorweg voorloopig
zou zijn geschorst, om de lijn vrij te
laten voor het overbrengen van en
krijgsvoorraad, is van allen grond ont
bloot.
Van bevoegde zijde verzekert men,
dat op den Siberisclien spoorweg het
bedrijf gewoon naar de reglementen
wordt uitgeoefend zonder eenige stoornis
of schorsing, NB.
UIT DE PERS.
danst. En nu komt de heer Kuyper
de Heraut zachtere woorden spreken.
Ook Marnix danste aan het hof van
Willem 1, en de predikanten vermaan
den hem. Maar zij hadden er geen be
zwaar tegen dat hij, door zijn ambte
lijke positie daartoe genoodzaakt, naar
het bal ging. Edoch de beenen moesten
op den vloer blijven.
Het En. Melvil heeft gedanst. Maar er is
toch nog verschooning voor hem. Lu-
thcrschen en Hoomschen veroordeelen
niet eiken dans. Zij kennen ook geoor
loofde dansen. En als Melvil nu maar
geoorloofd heeft gedanst, dau is hij naar
Luthersche en Roomschc zedeleer gered,
en wordt hij niet. publick gebrandmerkt,
maar in stilte beter ingelicht, zonder dat
er aanleiding is hem voor liet groote
publiek als een „wercldsch menseh" v
te stellen.
Arm o Melvil, hij hoeft gedanst. Men
raagt er niet naar of hij dat dansen
ook beter verstaat en liever doet dan
een begrooting verdedigen. Het is en
blijft zondig, en de consciëntie kan het
in eerbaarheid niet rechtvaardigen.
Wat zal het hof nu doen? Al klampt
het zich vast aan Luthersche en Room
sche voorschriften, het is toch niet ge
red. M ant dan zijn het alleen eerbare
dansen die geoorloofd zijn. En daartoe
mag men niet rekenen het dansen van
vrouwen met ontbloote borst, midden in
don nacht, en verhit door het drinken
van vurigen wijn. Zal het Hof hooge
japonnen voorschrijven, den baltijd ver
vroegen en zijn gasten met een glas
kwast gaan ontvangen
„Het Volk" schrijft:
Melvil Reeft gedanst.
Minister Melvil van Lijnden heeft op
een hofbal gedanst. En op een hofbal
zijn de vrouwelijke gasten laag gekleed
of liever ontkleed hals, borst en armen
zijn niet, of maar gedeeltelijk bedekt-
Zoo wil het de mode in voorname krill
en in minder voorname van de bur
gerij wordt dit vaak nagebootst.
In 1892 herinnerde dl-. Kuyper eraan,
dat Groen van Prinsterer en Elout niet
naar het paleis gingen, als zij vermoed
den dat er gedanst zou worden. En hij
raadde aan dat voorbeeld te volgen, om
organisatorische redenen. „Er is", schreef
hij, „door deze levensusantiën een kring
jetrokken om het private cn sociale
leven der Calvinisten. Die kring draagt
liet Piu'iteinschc stempel. En wie tot
dien kring zich rekent, behoort daarom
de historische traditiën van dien kring
te eerbiedigen. M ie dien slagboom val
len laat, vermengt zijn levenskring met
den niet-Puriteinschen levenskring en
breekt daardoor de historische kracht,
die liet Calvinisme voor hem en de zij
nen hebben kan."
Deze afscheiding der sekte van hot,
leven der andersdenkenden is als mid
del van organisatie zeer sterk. Ze
werkt ongeveer als do uniform bij den
militair, kweekt aaneensluiting in eigen
kring en afkeer van al liet andere. Ook
de band der gemeenschappelijk ge
huldigde traditie een zeer sterke.
Yoetius, een Calvinistisch theoloog,
had het dansen al veroordeeld als „een
erleydingc tot ydelheid, lichtveerdigheid,
ende onkuysheit." En gevraagd waarom
David dan gedanst had, antwoordde hij
„David sprongh op ende huppelde voor
den Heere zijnen Godt, tot een teeken
ende betooninge van zijne geestelicke
vreugde." Maar zooals de menschèn tij
dens Yoetius dansten, was het „uyt der-
telheyt ende wereldsche wellustigheyt."
Het is duidelijk dat men, zoo over
een zaak denkende, niet uit walsen gaat.
In 1898 gaf de heer Kuyper een zeer
onderhoudende beschouwing over het
dansen. Hij miskende niet de schoon
heid eener bevallige lichaamsbeweging,
en erkende het natuurlijke verband dier
bewegingen met sterke gemoedsaandoe
ningen maar bet dansen waartegen het
protest der vaderen ging, is heel iets
anders.
En dan volgt
„Het hof vooraan, door de militairen
te land en ter zee gevolgd, heeft men
vooral in hooge wereldsche kringen het
bal steeds als eene vermaking geëisclit.
De vraag is of liet dansen in liet ge
meen genomen, in de kringen waarin
het inheemsch werd, niet wel ter dege
wulpschheid aankweekt, en de reine ver
houding tusschen de lieden van beiderlei
sexe in gevaar brengt.... Wij pluizen
dit niet uit... Mre herinneren alleen aan
de weelderige kleedij waartoe ze ver
lokt, aan de ontblooting die ze voor de
vrouw met zich brengt, aan de over
spanning cn opwinding waartoe ze de
jongere vrouw vervoert, aan den harts
tocht dien ze opwektop elk eenigs-
zius omvangrijk bal gaat liet verder dan
goed voor God is, cn dan de consci
ëntie in eerbaarheid kan rechtvaardigen."
Dit laat aan duidelijkheid niets te
wenschen over. Maar Melvil heeft ge-
En waarom zou dan een Calvinist niet
dansen Hij kan toch Calvinistisch, dat
wil zeggen braaf, dansen. En tegen ver
lokkingen is hij gepantserd. Er is iets
in dat verbod, dat van twijfel 6preekt,
of de dansers uit dien kring er wel zon
der zondige gedachten af zouden komen.
En dat spreekt niet van vertrouwen.
In tusschen, hoe dat ook zij, Melvil
heeft gedanst. Hij is besmet met de
zonde van het Hof, enKuyper's gemeente
staat tegenover den minister cn tegen
over hot Hof.
Zou het voor 's lands rust niet beter
zijn, als men Yoetius aan een herziening
onderwierp en den regel stelde ge
heiligd is de dans, nu Melvil heeft ge
danst
Baarn, 30 J anuari. Ter herdenking
van den dag, waarop II. M. de Koningin-
Moeder 25 jaren geleden als Koningin
der Nederlanden Iloogstderzelver intocht
deed hier te lande, werd heden avond
alhier in de feestelijk versierde Concert
zaal van Hotel Yelaars een uitstekend
geslaagd Concert gegeven door het Klein-
Koor a Capella onder directie van Ant.
Avcrkamp. Als solisten traden op de
Dames Johanna Van de Linde, sopraan
en Anke Schierbeëk, alt. Door den keer
A. Horsman, lid van de .Plaatselijke
Commissie v oor het Huldeblijk, werd aan
den Directeur een fraaie lauwerkrans
aangeboden. Dank zij de welwillende
medewerking van een tiental dames, die
zich met den verkoop van plaatskaarten
hadden belast, was er geen plaatsje on
bezet. Ongetwijfeld zal een Hink bedrag
aan de Hoofdcommissie kunnen worden
afgedragen voor liet Emmafonds.
Hilversum. De vereeniging „Han
delsbelangen" alhier heeft in hare ver
gadering van 29 October van het vorig
jaar eene commissie benoemd, om een
plan te ontwerpen tot oprichting van een
plaatselijke credietinstelling voor den
handeldrijvenden middenstand.
Genoemde commissie heeft na gemel-
den datum nog mets van zich laten
hooren en zijn wij goed ingelicht, dan
zal in een eerstvolgende vergadering der
vereeniging worden geadviseerd thans
niet tot de oprichting van bedoelde in
stelling over te gaan.
Baarn, Door de Kon, Yereeniging
Hot Nederlandsoh Tooneel zal alhier
Dinsdag 9 Februari in het hotel Velaars
worden opgevoerd von Moser's Ultimo.
Vecncudaal. Maandag 22 Febru
ari zal voor de auti-revoletionaire kies-
vereeiiiging „Nederland en Oranje" in
't openbaar optreden de heer mr. Sy-
brandy van Almelo met liet. onderwerp
Het Ministerie Kuyper en de Arbeids
wetgeving."
Barncvelil. Met half Augustus a.
s. gaat de heer Joh. M. Hagenbeek,
directeur der kostschool „Benno" alhier,
ons dorp verlaten. Voor de ouders, die
kinderen op de dagschool hebben is het
te hopen dat spoedig in de vacature
voorzien wordt.
Dit is ook te wenschen voor de ne
ringdoenden, die bij een groot aantal
internen wel kunnen varen.
Bhenen. Onder deze gemeente is
aan den Rijn liet lijkje van een pasge
boren kindje gevonden.
Het schepseltje, dat een kennelijk ge-
welddadigen dood gestorven i6, was in
een boezelaar gewikkeld. Het spoor
der vermoedelijke dadcrcs meent de
poütie te hebben gevonden.
Harderwijk. Naar men ons mede
deelt, bestaat er wederom plan bij den
Raad aan te dringen op electrische ver
binding van de woningen der leden van
de Vrijwillige Brandw eer met de hoofd
wacht der politie in dellondegartstraat.
Reeds vroeger is een dergelijk voorstel
in den Raad met groote meerderheid
van stemmen niet ingewilligd. En aan
gezien de toestanden en ook de afstan
den in de gemeente dezelfde zijn geble
ven, zullen de Raadsleden bezwaarlijk
anders kunnen doen, dan wederom tot
afwijzing van een dergelijke voordracht
te hesluiten. Indertijd heeft een zekeren
„Knelis" in het Overveluwsch Week
blad, met deze verbinding den draak
gestoken. We zullen eens afwachten,
wat de Raad doet en er dan liet onze
ran zeggen.
Rectificatie.
In ons hoofdartikel van Zaterdagjl. is
een fout ingeslopendie den aandachti-
gen lezer niet ontgaan kan zijn.
In kolom 3 staat achter Limburg 425
veroordeeldendit moet natuurlijk zijn
452 veroordeelden.
Wij laten het lijstje met onze con
clusie thans nog eens in zijn geheel
volgen.
Per 1 000 000 inwoners telt
Noord-Brabant 525 veroordeelden
Limburg 452
Drenthe. 447
Groningen 330
Gelderland 266
Zeeland 226
Overijsel 225
Friesland 201
Zuid-Holland 201
Noord-Holland 187
ConclusieIn onze twee katholieke
provinciën Noord-Brabant en Limburg
heeft de misdaad de grootste afmetingen
aangenomen, cn de provincie, waarin het
openbaar onderwijs hel meest regel is,
N.-Holland, heeft de laagste crimina
liteit.
LIJST van brieven aan onbe
kenden.
2e Helft van de maand Januari.
A. Visser
II. Smid
J. Schippers
W. Aake
A. Klanken
Mej D. Teekman
Mcj Visser
L. W. G. C. v. d. Garden
Ramsaer
d. Valk
's Gravenliage.
Baarn.
Amersfoort.
Amsterdam.
Haarlem.
Hoorn.
Rotterdam.
Utrecht.
Bij seinhuis no. 4 geraakte in den
nacht van Zaterdag op Zondag j.l. de
spoorwegarbeider t. II. onder een ran
geerenden goederentrein. Het linkerbeen
werd hem boven de knie verbrijzeld.
De ongelukkige werd naar liet Alde-
gondegasthuis vervoerd, nadat dokter
Morren het eerste verband had aange
legd. In het gasthuis is het been af
gezet.
De le Luitenaat A. P. Louman is
op verzoek overgeplaatst van het 7e
naar liet 5e Reg. Infanterie alhier.
In de H. Ct. komt de volgende vraag
van een werkman voor:
„Zijn er ook commissies van de vrij
zinnige partijen werkzaam, om de kies
gerechtigden, die zich moeten aangeven
voor de kiezerslijst, op te sporen, op te
zoeken, tot het doen van aangifte te
bewegen en daarbij zoo noodig te hel
pen
Wij vreezen, dat wanneer een der
gelijke rraag hier gedaan werd, liet ant
woord niet bevestigend kon luiden. Zulke
activiteit laat men in den regel aan de
tegenpartijen over.
Alweer een nieuwe vereeniging is hier
opgericht en wanneer wij mededeelen
dat haar naam „De Locomotief' is, zal
cider wel begrijpen, dat het een ver
eeniging van spoorwegpersoneel is, in
deze van de H. IJ. S. M.
Het doel is gedurende den winter
eenige gezellige avonden te organisce-
ren door 't opvoeren van kleine too-
ncelstukjes en het houden van voor
drachten. Omdat ambtenaren en beamb
ten leden der vereeniging zijn, i6 de op
richting een stap in de goede richting:
het zal de meerdere onderlinge waar-
dcering bevorderen.
In 't laatst van Februari of begin van
Maart zal reeds de eerste uitvoering
worden gegeven.
