Stadsnieuws
Advertentiën.
tAanbesteding
Schrijf- of CeepirerÊ,
TDorstsoorten
Vleeschwaren.
A. M. STAM.
De Architect HERM. KROES,
aanbesteden:
F. 8. VAN EIJBERGEN,
Geldersche - - - -
- - Varkensslagerij
en komt in hoofdzaak neer op de vraag
of men de door de Begrootingswet be
schikbaar gestelde Kijksbijdrage van
f 3500 voor het jaar 1904 al dan niet
zal aannemenNeemt men het geld
aan, en zet men op kleiner schaal de
school nog in dit jaar op, dan zal men
voor 1905 op grond van feiten
(toeloop van leerlingen, gebleken behoefte
aan uitbreiding enz.) de oorspronkelijk
geraamde bijdragen kunnen vragen, ter
wijl als men bet genoemde subsidie ver
smaadt, er geen enkele reden bestaat
om te verwachten, dat het Rijk voor
1905 wèl zal toekennen, wat de Minister
voor 1904 met zooveel beslistheid is
blijven weigeren, integendeel, er be
staan tal van oorzaken, hier niet
nader uiteen te zetten, die er onver
biddelijk toe zullen leiden, dat in het
laatste geval de oprichting der school
nog verscheidene jaren uitgesteld zal
moeten worden, en nooit onder zóó
gunstige omstandigheden. In ons
artikel „Wat nu", van 20 Januari 1.1.,
betoogden wij, dat het in ieder opzicht
aanbeveling verdiende om het stelsel van
den Minister ook op de gemeentelijke
bijdrage toe te passen, en dus aan de
Gemeente eene evenredige verminde
ring van het reeds verleende subsidie
te verzoeken.
In het Raadsbesluit van 27 Juni 1903
worde dus onder letter a de jaarlijksche
bijdrage van f 2 5 00 verminderd tot een
bedrag van f 17 5 0 per jaar. Het Rijk
verleende geen bijdrage inde inrich
tingskosten, op gronden die, bij even-
tueele handhaving van liet aangenomen
Bestuursvoorstel, ter zake van de aan
vrage voor 1905, in de bestaande om
standigheden onverzwakt zullen blijven
bestaan. Aangevraagd voor genoemd doel
was voor 1904: aan het Rijk f2000,
en aan de Gemeente f 1000.
Welnu, dan verzoeke de Yereeniging
thans aan de Gemeente om in voornoemd
Raadsbesluit ouder letter b eveneens te
laten vervallen de verleende bijdrage
voor ééns van f 1000 in de inrichtings
kosten, voor het jaar 1904.
Voor de aan vankei ij ke „inrichting"
der school zal de Vereeniging, dienten
gevolge alleen kunnen beschikken over
de somma van duizend gulden door een
milden schenker voor dat doel reeds
verleden jaar in haar kas gestort, een
bedrag, dat voor 1904 niet onvoldoende
genoemd mag worden voor de aanvangs-
klassen der „op kleiner schaal op te zet
ten" school. Alzoo zou de Yereeniging,
voor het gedeelte van 1904 waarin
de school in werkiugzalkunnen
zijn, beschikbaar hebben, ten behoeve
der exploitatio: (3500 1750 a
f5250,en voor de aanvankelijk©
„inrichting" f 1000.
Genoemde bedragen zullen het Be
stuur in staat stellen op alleszins b e-
hoorlijke wijze nog dit jaar de school,
op kleiner schaal, d. w. z. alleen met
de aanvangsklasse, op tc zetten
en te bekostigen. Nu echter doet
zich de groote vraag voor omtrent het
schoolgebouw
Onder punt c (met 9 tegen G stem
men aangenomen, op voorstel van den
heer D. Gerritsen) van genoemd Raads
besluit, werd aan de Vereeniging „onder
eerste hypothecair verband op al hare
eigendommen tegen eene annuïteit van
f2 500, te betalen gedurende 24 jaren,
een som van f 39000 ter leen verstrekt."
Overweegt men, dat het Nutsdepar-
tement alhier zonder zakelijk verband,
een som van f15000 voor den bouw
der school aan de Vereeniging had
toegezegd; en dat bedoelde annuiteit
neerkomt op een rentebetaling van
ongeveer 4% 'sjaars; terwijl, blijkens
het adres der „meer dan duizend huis
vrouwen uit de belastingbetalende krin
gen" tc Amersfoort, de school inderdaad
van groot belang voor de Gemeente
is, dan kan in gemoede verzekerd
- worden, dat het verleenen dezer ge
meentelijke hypotheek in ieder op
zicht een zeer verstandig en volkomen
verantwoord Raadsbesluit was om de
Vereeniging te helpen in den bouw der
school.
Ons advies zou dus luiden, om punt
c. van het Raadsbesluit onveranderd
te handhaven, want, zooals de ervaring
ter zake van de Ambachtsschool alhier
heeft geleerd, is het beter en goed-
koopcr om het schoolgebouw in eens
op voldoende grootte voor de afzienbare
toekomst te stichten, dan genoodzaakt
te zijn, om zooals aan zoovele vak
scholen geschiedde, reeds na enkele ja
ren door verbouwing meerdere loca-
liteit te moeten toevoegen aan een aan
vankelijk op te bekrompen voet opge
richt gebouw.
Bedoelde ervaring kon aan de Am
bachtsschool alhier niet bespaard worden,
en heeft de totaalkosten van den bouw
3 4 duizend gulden hooger doen
worden, dan bij de stichting in ééns,
op voldoende grootte, het geval geweest
zou zijn.
Het bouwplan der Industrieschool, door
de ervaren hand van den heer P. Doorn,
directeur der Ambachtsschool alhier, ont
worpen, is een meesterstuk van prao-
tischen hoogst eenvoudigen tevens sierlij
ken en zoogoedkoop mogelijkebouw
eener vakschool, dat één geheid vormt,
en dus niet broksgewijs uitgevoerd kan
worden. Het zou dus onverstandige zui
nigheid zijn om eene vermindering
in de eenmaal verleende gemeentelijke
hypotheek aan te brengen, want de
ervaring leert, ook van de Industrie-
en Huishoudscholen, dat, binnen
enkele jaren, overal waar ze opgericht
zijn, de scholen tot aan den nok van
het dak met leerlingen gevuld waren,
zooals ook hier zal blijken.
En vraagt men zich ten slotte af of
thans een meerderheid in den Raad be
reid zou zijn om de omschreven wijzi
gingen aan te brengen in het Raadsbe
sluit van 27 Juni 1903, wanneer die
door de Vereeniging nog gevraagd wor
den, dan kan het antwoord redelijker
wijs niet anders dan toestemmend
luiden. Niet alleen toch, dat het nicl
waarschijnlijk is, dat een Gemeenteraad
het mindere zou gaan weigeren, na
eerst het meerdere te hebben toe
gestaan, maar, wie de moeite doet
het verslag van de zitting van den Raad
van 27 Juni 1.1. na te lezen, zal aan
stonds getroffen worden door het groote
feit, dat, bij de ernstige debatten die
toen gehouden werden, en waarbij meer
dan écn lid van den Raad hevige oppo
sitie tegen de subsidies aan do Indus
trieschool voerde, toch allen, zonder
ééne uitzondering, het in één op
zicht vlkomem eens waren: dat
aan een Industrie- en huishoudschool te
Amersfoort groote behoefte bestaat.
De debatten bewogen zich uitsluitend
op finantieel gebied, waarbij ieder
Raadslid begon met zijn instemming te
betuigen met het groote nut der ont
worpen school voor onze Gemeente, ter
wijl slechts enkelen daarbij voegden,
dat zij de school aanvankelijk op klei
ner schaal zouden willen opzetten.
Ten slotte brachten slechts 7 Raads
leden hun stem tegen de punten a en
b van hel voorstel uit, uitsluitend op
grond van finantieele overwegingen, ver
band houdende met de onzekerheid, die
in hun oog bestond, ten aanzien van de
bijdragen van het Rijk in toekomstige
jaren. En over dit laatste kan dan ook
geen absoluute zekerheid gegeven wor
den. Hier tegenover kan alleen gesteld
worden liet feit, dat de Regeering
nog nooit te kort geschoten is, althans
bij geen enkele vakschool, hoe ook ge
naamd, en waar ook gevestigd, om naar
een billijken maatstaf bij te dragen in
de meerdere kosten die bij noodzakelijke
uitbreiding der school, voor inri c hting
of exploitatie, noodig bleken. En be
doelde maatstaf is voor de Gemeente
Amersfoort eene zeer gunstige, want het
Rijk draagt altijd dubbel zooveel daar
aan bij, ais door de Gemeente zelve ver
leend wordt.
En overweegt men nu ten slotte, dat
de Industrie- en Huishoudschool de ver
plichting tegenover de Gemeente aan
vaard heeft om kosteloos te voor
zien in het Kookonderwijs der herha
lingsschool, dat volgens de wet ten laste
van de Gemeente zou vallen,dan zal
hierdoor alleen jaarlijks een aanzienlijke
som voor de gemeentekas bespaard wor
den;zóó aanzienlijk dat geen finanti
eele bezwaren tegen de bewilliging der
subsidies gevoegelijk aangevoerd kun
nen worden door hen, die inderdaad
overtuigd zijn van de groote, de tast
bare behoefte die in onze gemeente
sedert lang bestaat aan eene deugdelijke
vakopleiding van de vrouwelijke jeugd
na het verlaten der lagere school.
Laat ons hopen, dat in de algemeene
vergadering der Vereeniging deze zaak
onder de oogen gezien zal worden met
al den ernst dien zij in zóó hooge mate
verdient,dat niet de tien vogels in
de lucht de aandacht zullen aflei
den van den vogel, dien men in de
hand kan nemen,dat niet het denk
beeldige betere de vijand zal zijn van
het bestaande goede,en ten slotte
dat het beter is ten halve te kee-
ren dan ten heele te dwalen!
Zóó zij het
In de Remontrantsche Kerk zal Zon
dag a. s. 's morgens om half tien een
godsdienstoefening voor jongelieden wor
den gehouden, welke om elf uur gevolgd
wordt door eene gewone godsdienstoefe
ning voor de gemeente.
Mejuffrouw M. H. Boode alhier slaagde
te Utrecht voor het examen Nuttige
Handwerken.
Ter drukkerij „Vrede", alhier, is ver
schenen het vijfde nummer der „Biblio
theek voor Reiner Leven" waarvan Lod.
van Mierop de vraag beantwoordt: Wan
neer is geslachtsgemeenschap geoorloofd
Bij de behandeling der begrooting
voor 1904 werd door den Gemeente
raad aanhenomen een jvoorstel van B.
en W. tot vervanging der Ben Ahin-
keien der Brecdestraat door waalstraat-
klinkers.
Moge deze zoo zeer gewenschte ver
betering binnen korten tijd worden aan
gebracht 1
Donderdagmiddag omstreeks half een
kantelde op de Langestraat een wagen,"
tengevolge van het breken der as, waar
door de wagen eenigszins beschadigd
werd.
De vereeniging „Handel en Nijverheid"
houdt Woensdag 9 Maart a. s. hare ge
wone maandelijksche vergadering om 8
uur 's avonds in het hotel „De Zwaan".
De punten van behandeling zijn
1° Verkiezing der Commissie tot het
nazien der rekening van den Penning-
meeser, volgens art. 20 v/h Huish. Reg
lement. 2° Mededeelingeu 3°Ingekomen
stukken4° Lezing van den Voorzitter
over: „De groote magazijnen en de
coöperatieve verbruikers-vereenigingen.
Een belangrijke vergadering van alle
leden der Vereeniging „Amersfoortsche
Industrie- en Huishoudschool" zal Dins
dag 8 dezer, des nammiddags te drie
uren, in „Ons Huis", Kortegracht plaats
vinden. Op verzoek van 26 leden wordt
de discussie over de aan te nemen hou
ding tegenover de toegestane Rijkssub
sidie dan heropeud. Trouwe opkomst
dringend aanbevolen. Verder zal rekening
en verantwoording worden gedaan en
het jaarverslag worden uitgebracht.
Naar men verneemt, komt bij de aan
staande verkiezing van 8 Maart voor
een lid in het bestuur van de Kamer
van Koophandel de heer E. Klasser
hiervoor in aanmerking. Wij kunnen
deze keuze niet anders dan toejuicb.cn
waar we weten, dat de Heer Klasser
niet alleen als handelsman een goed
doorzicht heeft en hoog staat aangeschre-
gon, maar tevens de aangewezen per
soon is, waardoor voeling ontstaat tus-
schen de Kamer van Koophandel en de
Vereeniging „Handel en Nijverheid".
Hedenavond om 9 uur prijsuitdeeling
van het stedelijk kegelconconrs in de
komediezaal van „Amicitia."
Opvoering; van „Schakels"
in „Amicitia".
Woensdagavond werd in „Amicitia"
voor een volle zaal het bekende „Scha
kels" van Herman Heyermans Jr. opge
voerd door het Haarlemsch Tooneel
onder directie van den Heer Louis
Bouwmeester.
Heyermans zelf noemt zijn stuk een
vroolijk spel van den huiselijkcn haard.
Wij kunnen ons met deze kwalificatie
niet heel bestjvereenigen;in „Schakels"
komen te veel momenten voor van
hoogen, droevigen ernst, tragische oogen-
blikken, dan dat op het geheel den
naam van „vroolijk spel" past.
In het stuk worden wij in kennis ge
bracht met het gezin van Pancras Duif,
een man, die van gewoon arbeider, werk
verrichtende op kappen van gebouwen,
zich heeft opgewerkt tot een zeer ver
mogend man.
Het is een familie, in goeden doen
gekomen, doch die vele oude gewoonten
en zeden van hun vroegeren tijd niet
heeft kunnen afleggen.
Pancras Duif is een man van goeden
inborst, uitnemend karakter; de opvoe
ding van zijn kinderen heeft blijkbaar
veel te wenschen heeft overgelaten.
Ruwheid en platheid vormen in de
geheelo familie den boventoon en het
kwam ons voor, dat wel wat kwistig
omgesprongen is met het gebruik van
minder parlementaire uitdrukkingen.
Vooral bij Jan, de makelaar, een
zoon van Pancras en de aangetrouwde
tante Gerritje, oen echte „hanepin",
was het woordenboek zeer ruim voor
zien van uitdrukkingen, die men in een
gezin nu liever niet hoort.
Het realisme trad ons hier en daar
wel wat al te veel op den voorgrond,
en zeer zeker, wanneer men aan het
tooneel den eisch stelt, dat het een
opvoedend karakter moet hebben. Wat
het spel aangaat, wij kunnen niet
anders zeggen, dan dat het meestal uit
nemend was.
Vooral onze groote Bouwmeester komt
een woord van hulde toe voor zijn mooi
en sober spel; wat hij zegt, zegt hij zeer
mooi en de momenten, waarin hij stil
spel te genieten gaf, waren uitnemend;
men denke b.v. aan het laatste bedrijf,
waarinzijn|lieve dochter Coba hem komt
prijzen over de wijze, waarop hij zich
heeft losgemaakt van zijne huishoudster
Marianne, mevr. Julia van Lier- Cuypers.
De rol van Marianne werd door mevr.
Van Lier uitnemend vertolkt; een mooi
oogenblik was, waarin zij in fleren harts
tocht het opneemt voor haar zoon Frans
tegenover Henk en Jan de zoons van
Pancras.
De heer Frits Bouwmeester was als
Hein Duif zeer goed; het was een echte
zeerob, die ten slotte er de voorkeur
aan gaf, maar weer in den vreemde te
gaan boven het samenleven met zoo'n
lieve vrouw als tante Gerritje. Nu
dat kunnen wij ons ook best begrijpen.
Over de andere rollen kunnen wij niet
in bijzonderheden treden, alleen willen
wij nog met lof vermelden het
spel van mejuffrouw het stond op
het programma, Greta Beekman.
Zij verdiende, dat zjj bij open doek
teruggeroepen werd.
Het spijt ons aan het slot een min
der waardcerend woord te moeten zeg
gen over het spel van den heer Louis
Bouwmeester Jr., die de rol van Toon,
den student vervulde.
Dat gedeelte, waarin hij dronken thuis
komt, en waarin hij eenigc papieren uit
zijns vaders kast, waarin de „stiekeme
zaken" van den ouden Pancras gebor
gen zijn, wegneemt,was slecht en dat
was me juist een oogenblik, waarvan o.i.
zoo veel te maken viel. Met het uitne
mende voorbeeld van zijn groote vader-
acteur voor oogen, hebben wij hoop,
dat hij zich nog veel verbeteren kan;
hij heeft ten minste volop gelegenheid
een goede school te doorloopcn. Aan
het eind van ons verslag willen wij een
een enkel woord richten tot het bestuur
van de sociëteit „Amicitia". Het wil ons
voorkomen, dat de gasten wij bedoe
len de niet-leden der sociëteit daar
gewoonlijk heel slecht ontvangen worden.
Ditmaal was de toestand in den foyer
al weer bijzonder slecht; de foyer was
slecht verwarmd en slecht verlicht en
gedurende de geheele pauze was daar
geen gelegenheid, om iets uit het buf
fet te krijgen.
Het scheen haast of de buffetschei
opzettelijk de aanwezigen niet in ver
binding wilde brengen met het buffet
in de zaal; een speld er tusschengesto
ken had zelfs niet het minste resultaat.
Wij zouden deze feiten niet gerele
veerd hebben, wanneer ze niet bijna
regel waren en wanneer de sociëteit er
prijs op stelt, dat de door haar gegeven
uitvoeringen ook door niet- lieden be
zocht worden, dan willen wij haar in
ernstige overweging geven in dezen toe
stand verandering te brengen.
Sport.
H. V. C. I—U. D. I. n (1-0)
Daar wij dezen wedstrijd zelf bijge
woond hebben, kunnen wij gerust ver
klaren, dat de U. D. I. spelers zich te
Harderwijk dapper geweerd hebben. Om
daar maar met een elftal, gedeeltelijk
uit nog kleine jongens bestaande, luite
nants, sergeants en sigarenhandelaars te
bevechten, is geen kleinigheid. Al heeft
U. D. I. dezen wedstrijd dan ook verlo
ren, toch komt haar lof toe, dat zij de
tegenpartij maar met 1-0 heeft laten win
nen. De Harderwijkers wonnen den toss en
verkozen met wind mee te spelen. Al
hoewel U. D. I. zich dapper verdedigde,
wist H. V. C. voor half time een goal
te halen. De geleerden waren 't welis
waar niet eens of 't wel of niet een
goal was, inaar daar er door U. D. I.
niet geprotesteerd werd, bleef 't maar
zoo. Na half-time was U. D. I. veel
verzwakt en is 't vooral aan haar ach
terhoede te danken dat H. V. C. geen
goal meer behaalde. Behalve de ach
terhoede werkten Ponse en Zondervan
lang niet onverdienstelijk. Van de Har
derwijkers had de luitenant bepaald
meer gepresteerd, indien hij wat beter
op zijn post was gebleven iets wat een
militair in de eerste plaats betaamt.
Verder het de achterspeler van Riet
goed spel zien. 't Is zeer zeker de be
langrijkste match, (he U. D. I. H dit
jaar gespeeld heeft.
Het verzoek, dat U. D. I. tot het
Bondsbestuur gericht had, om gedu
rende de Paaschdagen een voetbalcon
cours te mogen houden, is toegestaan.
Inmiddels schijnen reeds vele ver-
eenigingen op te zullen komen.
Morgen gaat Quick I naar Amsterdam
een competitie match (le kl. N. V. B.)
spelen tegen R. A. P. vandaar.
Quick U zal op haar terrein een
oefenmatsch spelen tegen U. D. I. ter
wijl U. D. I. Hl een friendly-game speelt
tegen B. V. V. uit Baam, op 't U. D.
I. terrein a/d Leusderweg.
PREDIKBEURTEN.
Zondag G Maart
Luthersche Kerk: voormiddags 10 uur
godsdienstoefening voor den Doopgezin-
den Kring. Ds. Kuiper van Am
sterdam.
Remonstrautsche Kerkvoormiddags
9'/j uur godsdienstoefening voor jonge
lieden, 11 uur godsdienstoefening voor
de gemeente. Ds. I. Hooykaas.
VF,R«ADEBINCJEN, enz.
Maandag 7 Maart: 's avonds Ds. Lummel
uit Delft van de anti-revolutionnaire propa-
ganda-club „Groen vanPrinsterer" „de Arend"
Dinsdag 8 Maart: 's namiddags 3 unr
Buitengewone algemeene vergadering der
Amersf. Industrie- en Huishoudschool op
verzoek van 26 leden (zie Stadsnieuws.)
Vrijdag 11 Maart „Amicitia" Uitvoering
van „Jubal".
Zondag 13 Maart idein.
Utrecht: Hedenavond half 8 Gebouw van
Kunsten en Wetenschappen. Opvoeringvan
do Doge van den Venetie, qunsi ernstige
opera,
Maandag 6 Maart: Ned. Tooneel met Dok
ter Klaus in don schouwburgaanvang8uur
zal namens de firma J. VAN VOLLEN
HOVEN te Amersfoort, op Jlnaiidiig
14 Maart 1904, 's morgenB te 11 uur
in het koffiehuis „Het Valkje"
Het bouwen van een
PAKJJCIS voor koloniale
waren net kantoor enz.
op een terrein aan de
«root© Koppel aldaar.
Teekcning en bestek liggen na Maan
dag 7 Maart 1904 in voormeld koffie
huis ter inzage en zijn dan verkrijgbaar
a fl per stel ten kantore van den voor
noemden architect.
laatsing gezocht door een persoon
van 46-jarigcn leeftijd in een Pakhuis,
Fabriek of andere inrichting
voor hot verrichten van licht
om toezicht te houden of iet»
dergel ij ka.
Hoog salaris geen vereischte.
Franco brieven onder No. GO, bureau
dezer courant.
Lamaison Bouwer Co.
Commissionairs in Effecten
AMSTERDAM, NIJMEGEN,
AMERSFOORT.
Muur huizen 39,
belasten zich met den in- en verkoop
van fondsen, sluiten prolongatiën, koopen
en verkoopen van coupons, buitenland-
sche wissels, vreemd bankpapier
verschaffen gelegenheid tot liet
in bewaring geven van waarden in
de safe-kastjes hunner gepantserde
brand- en inbraak vrije kast, waar
voor nadere condities te hunnen
kantore verkrijgbaar,
Kantoor geopend eiken werk
dag van 93 711281|a.
LAVENDELSTRAAT 2.
Varkensslagerlj - - - -
Fijne Vleeschwaren.
Puntcnburgerlaan, - - - -
- - - - - hoek Tuinstraat.
Specialiteit in fijne
en
Dagelijks worden bestellin
gen aan huis opgenomen.
Aanbevelend,
N B. Briefkaarten worden vergoed.