Buitenland.
Binnenland.
personeel der betrokken scholen gekozen,
terwijl deze zes leden 't zevende lid
aanwijzen. Van deze verptichting kan
evenwel door de Koningin om bijzondere
redenen ontheffing worden verleend.
In hoofdtrekkan hebben we hiermede
het nieuwe wetsontwerp weergegeven.
In een onzor volgende nummers komen
weop deze voorgestelde wijzigingen terug.
De ziekenfondsen te Dresden, die
meer dun een half milioen Mk. aan ho
noraria voor geneesheeren betalen, heb
ben besloten dezen na 40 jaren dienst
te pensioneeren, wat 30 tot 50.000 Mk
per jaar kosten zal.
Het Giornalia d'ltalia deelt mede, dat
de justitie zich bezig houdt met knoeie
rijen in de administratie der telephonen.
De directeuren en ingenieurs der maat
schappij die deutelephoondienstbeheeert,
zijn gedagvaard. Enkelen hunner o.m.
baron Tosssozza, die te Parijs woont,
zullen bij rogatoire commissio worden
gehoord.
Vanderbilt heeft een prijs van 10.000
dollars uitgeloofd voor een wedstrijd van
Amerikaansche auto's, die voor het eerst
op 8 Oct. verreden wordt. Eerst na 1906
zullen ook vreemdelingen mogen deel
nemen aan dezen wedstrijd, die elk jaar
zal herhaald worden.
Tijdens den wedstrijd voor booten
van de marine te Kiel, brak een
storm los, die de bootjes tegen elkaar
wierp. Op een gegeven oogenblik lagen
honderd inenschen te water. Zes matro
zen zijn verdronken.
Een hagelstorm heeft te Segovia en
te Acala veel schade aangericht. Twee
herders werden in het veld gedood.
Do gebroeders Sibul, terechtstaande
ter zake van moord gepleegd op een
lid der Hongaarsche Kamer, Eremits,
zijn door de jury te Budapest vrijge
sproken. De jury, motiveerde haar uit
spraak, dat de Sibuls hun daad in een
vlaag van verstandsverbijstering bedre
ven hadden. In het proces kwam aan
,t licht, dat Eremits de familie Sibul
met woeker en bedrog tot den bedelstaf
had gebracht.
Kaar de Hadrileensche correspondent
van de Kölnische Ztg. meldt, neemt het
verzet in liberale kringen tegen het ont
werp van de overeenkomst met Rome
gestadig toe, omdat men haar,beschouwt
als een inbreuk op Spar.je's souvereine
rechten.
De regeering wil de overeenkomst eerst
in allerijl in den Senaat er door halen
en dan aan de oppositie in het Congres
slag leveren. De leiders van de links
Btaande groepen beschouwen de over
eenkomst als een politieke levenskwestie
en willen zoo noodig dwarsdrijverij te
baat nemen, om de aanneming ervan te
verhinderen. Onvoorwaardelijke voorstan
ders van de overeenkomst zijn slechts
de aanhangers van den minister president
Maura, de Carlisten en de intransigente
clericalen.
Honderd telefoon-dames die dienst doen
op het Holborn-bureau te Londen, heb
ben Zaterdagavond het werk neergelegd,
om te protesteeren tegen een niet be
zoldigde vermeerdering van hare werk
zaamheden. Er kwamen maar twintig
dames dienst doen en dezen konden on
mogelijk alle abonnés die het bureau
opbelden, helpen. De dames waren vooraf
door de directie gewaarschuwd dat zij,
ingeval zij het werk staakten, voorgoed
gedaan zouden krijgen.
mcnschenleven heilig en onschendbaar
is, maar kunt gij mij het bewijs leve
ren, dat dit eene waarheid is, die op
alle gegevens van toepassing is? Kunt
gij dit, dan beken ik eene dwaling be
gaan te hebben, die ik diep betreuren
zal, maar wier gevolgen ik in elk geval
zegenen moet. Spreek vrij uit, beste
vriend."
Ik draalde met een antwoord.
„Maar neen", ging hij nog opgewon
dener voort, „ik zal spreken. Ik zal u
duidelijk maken, hoe mijn verstand zich
met mijn gevoel verzoend heeft. Een
mcnschenleven is heilig »n onschend
baar Zonder twijfel. De maatschappij
i6 in gevaar, als deze stelling niet meer
geldig is; maar de zedeleer van onze
moderne maatschappij leert ons tevens,
dat er omstandigheden zijn, waarvoor
deze voornaamste grondslag van het
natuurrecht wijken moet. Ik zal hier
niet van oorlog of het recht van verde
diging spreken, want gij zoudt mij kun-
nen antwoorden, dat dan steeds de eene
partij schuldig is en een misdaad begaat
tegen de andere, maar ik wil u op eene
andere omstandigheid wijzen. Doodt de
dokter niet het kind op het oogenblik
der geboorte, als het daardoor het leven
der moeder moet redden? Doodt hij
niet het kind in het volle bewustzijn,
dat het gezond en levensvatbaar is?
Wat deed ik anders als die dokter?
Doch neen, deze vergelijking is nog
De New York Herald verneemt uit
Rio de Janeiro: Een Peruaansck trans
portschip heeft op de Amazone bij de
samenvloeing met de Napo schipbreuk
geleden. De commandant van de troepen
en 22 soldaten zijn verdronken.
De Indianen hebben twee dorpen in
het Acre-gebied geplunderd en 50 be
woners gedood-
Vrouw Martin die op zoogenaamde
spiritistische séances, zekere mevr. Chap-
puis geheel onder haar macht wist te
krijgen en langs dien weg voor belang
rijke bedragen op te lichten, is gisteren
te Versailles tot 4 jaar gevangenisstraf
veroordeeld.
De meeste liberale bladen in Spanje
veroordeelen de reeds vermelde over
eenkomst met het Vaticaan, omdat nu
ook de vroeger niet erkende orden voor
taan erkend worden.
In een vergadering van üuitsch-liberale
studenten te Innsbruck is krachtig ge
protesteerd tegen het plan om een Ita-
liaansche hooger-onderwijs-cursus als
onderdeel van de universiteit, zij 't ook
wat de localiteit betreft, daarvan ge
scheiden, te Innsbruck te vestigen. De
vergadering eischte de vestiging buiten
Tyrol.
Op de tot |hem gerichte vraag door
het liberale parlementslid Sir John Lerig
of de Regeering voornemens is bij ver
werping van de belasting- en drank
wetten het Parlement te ontbinden, heeft
Balfour, de Engelsche premier, geant
woord, dat dit niet in de bedoeling ligt,
maar dat de Regeering in dat geval we
gens gemis van voldoenden steun bij
haar eigen geestverwanten, zou aftreden.
Men beschouwt dit antwoord als een
aanmaning aan de meerderheid om op
te passen.
Opstanden zijn uitgebarsten in ver
scheidene steden in de Midden-Aneri-
kaansche republiek Honduras. De staat
van beleg is afgekondigd voor de hoofd
stad. De president, generaal Bonilla,
heeft maatregelen getroffen voor het her
stel der orde.
Uit Montevideo wordt gemeld, dat men
alle reden heeft om te gelooven, dat de
opstand ten einde loopt. De oj stande-
lingen hebben gebrek aan ammunitie
en zullen weldra gebrek hebben aan
levensmiddelen.
Saravia, de leider van den opstand,
zou er in toestemmen, indien men hem
vroeg, ter wille van den vrede, voor vijf
jaren het land te verlaten.
De nieuwe Spaanscho douaneta
rieven zijn verschillend voor die landen,
waarmede geen tractaat bestaat en voor
de andere waarmede dat wél het geval
is. De maximum-duur der reciprociteits-
verdragen zal 5 jaren zijn, maar zij
kunnen verlengd worden.
Het Australische bondsministerie,
zoo wordt uit Sydney geseind
heeft een nederlaag geleden bij de be
handeling van het voorstel op de scheids
gerechten; een voorstel waardoor de
bevoorrechting van de werkliedenvereeni-
gingen uit de wet werd gelicht, werd
aangenomen De oud-eerste-min'ster Dea-
kin en de leider der oppositie Rein
stemden met de meerderheid
Blijkens berichten uit Nieuw-Guinea
is de koorts-epidemie aan het afnemen.
De inboorlingen houden zich overal kalm.
Uit Tientsin wordt aan de Daily
Mail geseind, dat talrijke voor den Rand
bestemde koelies deserteeren. De gele
werklieden die te Johannesburg zijn
niet zuiver. Ik doodde mijn kind niet
alleen om de moeder te redden, maar
de eerste en voornaamste prikkel vond
zijn oorsprong in mijne liefde voor het
kind zelf. De dokter doodt het kind,
dat misschien een leven van geluk en
zonneschijn wacht; ik knipte slechts den
draad van ellende door; ik schonk mijn
ongelukkig kind het beste wat een ge
voelig vaderhart geven kan, rust en
vrede. Wanneer gij mij echter veroor
deelen moet... welaan!"
Of zijne uiteenzetting mij nu alles
opgehelderd had, ik weet het niet. Zoo
veel is echter zeker, dat ik nu vrijer
kon ademhalen en rustiger kon naden
ken. In plaats van te 'antwoordden,
reikte ik hem de hand. Hij begreep,
dat deze stomme verzekering, meer bc-
teekende dan oen reeks kunstmatige
woorden.
„Ja, mijn vriend", begon hij na een
poos, „ik was in strijd met de overwel
digende meerderheid. Onze tijdgeest
noemt het humaan, om de kreupelen
zorgvuldig te verplegen, mij schijnt het
barbaarsch toe. Als ik mij afvraag, hoe
ik mijne ouders, of beter gezegd, de
zedelijkheidsbegrippen, waaronder zij
gebukt gaan, gedankt zoude hebben,
als zij mij kreupel in de wereld hadden
gebracht en dan met alle zorg, mij tot
het tijdstip hadden opgekweekt, waarin
ik bewustzijn van mijn ellendig bestaan
verkreeg, dan moet ik bekennen, dat
aangekomen, weigeren, volgens de Stand
ard, in grooteu getale om onder den
grond te werken.
Het kiesdistrict voor de Provinciale
Staten Franeker is een voorbeeld van
de macht eener goede organisatie.
We kregen daarover interessante me-
dedeelingen.
Van de 9915 kiezers zijn bij de jong
ste Statenverkiezing slechts 894 wegge
bleven en daaronder bevinden zich
natuurlijk ook overledenen, zieken, zee
varenden en om andere reden afwezigen.
Men zou, vernemen wij, het district
vóór den dag der stemming rondreizende,
niet vermoeden, dat er een verkiezing
op handen was. Van vrijzinnige zijde
was geen enkel aanplakbiljet verspreid,
geen enkele meeting belegd. Maar men
zorgde er voor, dat de kiezers kwamen
stemmen. Ieder, die weg was en over
wilde komen, kreeg desverlangd zijn
reiskosten vergoed. En de verkiezings-
bureaux waren nauwkeurig op de hoogte,
wie uit en wie thuis waren. In het be
gin van het jaar is er voor gezorgd,
dat ieder, die loon-, huur-en spaarbank
kiezer worden kon, het inderdaad ook
wérd.
Het vrijzinnig stemmental is dan ook
toegenomen van ruim 2100 in 1898 tot
4100 in 1901 en tot ruim 6600 in 1904.
Het bovenstaande ontleenen we aan
het Vaderland, en het blad voegt er
bijIs hieruit voor Zuid-Holland niet
iets te lecren? En wij zouden er bij
willen vragen: En voor Amersfoort?
Zeker wel.
Men schrijft aan het N. v. d. D.
Nu er van verschillende zijden mede-
deeling wordt gedaan, hoe er hier en
daar Jvoor de Statenverkiezingen is ge
werkt en middelen worden aangegeven
hoe er in het vervolg gewerkt zal moe
ten worden, wil de nu, helaas, zoo ge
slagen liberale partij terrein herwinnen,
nu kan 'tgeen kwaad mede te deelen
hoe men in Krommenie de zaak aange
pakt heeft.
Onmiddellijk bij opening van het
stembureau namen twee liberalen daarin
plaats, die van tijd tot tijd afgewisseld
werden. Om twee uur kwam, als ik't zoo
noemen mag, de gehcele verkiezings
brigade op de been, mannen, die zich
bereid hadden verklaard zich dien dag
aan het verkiezingswerk te wijten. Nu
werd nagegaan welke kiezers van links
hun plicht niet hadden gedaan, en on
middellijk togen onze mannen te voet
of per rijwiel er op af. Twee rijtuigen
waren van 12 uur af in onzen dienst
en haalden eerst hen, die te Wormer-
veer waren, of die door ouderdom den
weg tot het stembureau niet konden
afleggen, daarna ook andere kiezers.
Om half vijf kou geconstateerd wor
den, dat er thans in de gemeente nie
mand meer voor Laan en Van Tienen
kon komen, behalve misschien 2 met
den trein van kwart voor vijf; daarheen
dus per rijtuig. En werkelijk er kwam
nog 1, die ons rijtuig echter per rijwiel
vooruit reed.
Wanneer op meer plaatsen aldus ge
werkt was, zou de uitslag licht anders
geweest zijn dan thans.
De Nijm. C't. vermeldt eenige arresta
ties van stroopers, w. o dezeIn dezelfde
week constateerden deze beide ijverige
politiemannen nog een jachtdelict op het
jachtterrein van jhr. Van Rijckcvorsel
mijn haat, mijn wrok, mijne vertwijfe
ling grenzeloos zouden geweest zijn. Wat
moet ik donken van eene moraal, die
het lijden verbiedt zich in vergetelheid
op te lossen? Hoe kan men de onge
rijmdheid verdedigen, een wezen, dat
door de natuur niet begiftigd is met de
organen, om den strijd om liet bestaan
te kunnen voeren, door een kunstma
tige verplcg ng tot eene zekere hoogte
te brengen en dan toch in dien strijd
te plaatsen. De scherpe, prozaische mi
litaire wetten zijn werkelijk nog mensch
lievender en gevoelvoller. Zij wijzen de
kreupelen en onbekwamen uit hunne
rijen terug, en roepen hun toegij deugt
niet voor de zware taak, die u als strij
der opgelegd is. Onze christelijke hu
maniteit stelt daarentegen de blinden
en lammen in rij en gelid en heft met
stuiptrekkende weemoed de oogen hemel
waarts, wanneer de ongelukkigen niet
in staat zijn, de snel opkomende vijan
den het hoofd te bieden. Wij noemen
het voorschrift van Lycurgus dierlijk,
toen hij bevel gaf, misvormde kinderen
onmiddellijk na de geboorte te dooden.
Dierlijk? Edel en grootmoedig Was zijn
bevel en minder hard voor de moeders
dan de mcedoogenloozc natuurwet, die
op zooveel duizenden geboorten, zoo
veel misgeboorten bestemt,"
Slot volgt)
van ICessel, welke bekeuring te meer
merkwaardig is, daar de aangehouden
strooper lid moet zijn van den Raad
van Batenburg.
Ook het geweer van dit geachte Raads
lid werd in beslag genomen.
De anarchistische colporteur Klooster
man te Alkmaar moest op Maandag 13
Juni zich laten wapenen voor de schut-
terijl waarbij men hem indeelde Daar
hij op dien dag niet verscheen, is hem
50 cent boete opgelegd. Ni', moest hij
weer op Maandag 20 Juli zich laten
wapenen. Hij heeft echter naar De Vrije
Socialist mededeelt, het volgend schrijven
gezonden aan den commandant der
schutterij
„Medeburger. Bij deze deel ik u mode,
dat ik om gemoedsbezwaren geen deel
kan noch wil nemen aan de schutterij.
Met vriendelijken groet, E. Kloosterman."
Als staaltje van het werken der kcr-
kelijken in district IX te Amsterdam
deelt men ons mede, dat Zaterdagavond
twee kinderen van 14 tot 16 jaar (de
een had nog een kort broekje aan) op
huisbezoek waren op hot Nassaupleiu.
(Het V.)
Verschenen is het verslag van het
van wege den Nederlandsclien Bond van
Vereenigingen vanden Handeldrijvenden
Middenstand ingestelde onderzoek naar
liet al of niet gewenschte van „wettelijk
geregelde winkelsluiting op Zondag."
Het onderzoek had plaats, door aan
de vereenigingen circulaires en vragen
lijsten toe te zenden.
De Algcmeene Winkeliers vereeniging
te Amsterdam liet voor eigen rekening
10.0 0 vraaglijsten drukken.
In hot geheel zijn 30.000 vraaglijsten
rondgedeeld.
De uitslag van het onderzoek is als
volgt:
Amsterdam uitgegeven 10.000 vraag
lijsten. Ingekomen beantwoorde'vraag
lijsten 2407 of 24 van het uitgege
ven aantal.
Voor geheele sluiting 1796 tegen 261
bij wettelijke regeling.
Voor gedeeltelijke sluiting376 tegen 89.
Rotterdam. Uitgegeven 2500 vraag
lijsten. Ingekomcn235beantwoorde vraag
lijsten. Voor geheele sluiting 207 tegen 10.
Voor gedeeltelijke sluiting 2. Voor wet
telijke regeling 182 tegen 16.
Verder zijn van 47 plaatsen uit alle
oorden des lands beantwoorde vragen
lijsten ontvangen.
In Utrecht waren 554 vóór en 80 tegen
winkelsluiting 'op Zondag, 475 vóór en
95 tegen wettelijke regeling; in Arn
hem waren 265 vóór, 31 tegen sluiting;
231 vóór en 54 tegen wettelijke rege
ling enz.
Van Noord-Brabant en Limburg is
omdat daar op vele plaatsen midden-
standsvereenigingen, afdeelingen van de
Hanze gevestigd zijn, het beste over
zicht verkregen. De meeste dezer afdee
lingen werkten gaarne met den Bond
mede.
Hadden alle middenstandsverecnigiu-
gen op gelijke wijze medegewerkt
zegt het verslag de uitslag van het
onderzoek zou schitterender geweest zijn.
Niettegenstaande herhaalde uitnoodigin-
gen hebben vele vereenigingen het niet
van zich kunnen verkrijgen, aan het ver
zoek van den bond te voldoen om de
enquête te houden. Door deze hande
ling hebben zij de goede zaak niet be
vorderd, integendeel zij hebben eene
aangelegenheid van groot belang voor
den middenstand niet behoorlijk tot hun
recht doen komen.
Mr. Iroelstra heeft in het Volk een
en ander medegedeeld omtrent het lot,
dat aan de voorstellen tot Grondwets
herziening der sociaal- en der vrijzinnig-
democraten in de afdeelingen der Kamer
is ten deel gevallen Hij schrijft dat één
afdeeling er in 10 minuten moe klaar
is gekomen, terwijl de behandeling in
andere afdeelingen hoogstens enkele
uren heeft geduurd. De rechterzijde heeft
zich grootendeels bepaald tot afkeuring
van de indiening der voorstellen, zon
der op den inhoud daarvan te willen
ingaan.
Het principiëele karakter der memorie
van toelichting tot het sociaal-democra
tisch voorstel heeft van conservatief-libe-
rale zijde een principiëele bestrijding
uitgelokt, zoodat de heer Troelstra al
leen hierom reeds een interessante en
leerzame schriftelijke gedachtenwisseling
verwacht. Bovendien hebben de geavan
ceerd-liberalen ook hun standpunt uiteen
gezet, opbouwende critiek op de redactie
van verschillende belangrijke artikelen
geleverd en medegewerkt om de quaestio
der Grondwetsherziening goed onderdo
oogen te zien. En bij de debatten, aldus
ontstaan, heeft menig lid, die oorspron
kelijk van plan was, zijn mom te hou
den, niet kunnen nalaten de voorstellen
te bestrijden, zoodat mr. Troelstra toch
„een vrij belangrijk Voorloopigverslag"
tegemoet ziet.
Tegen drie cent per hal ven liter (kop
maat) worden de aardbeien teBergen-op-
Zoom verkocht. Men weet er geen raad
mee, zoo groot is de overvloed.
Van het „agitatie-comité voor Arbeids
wet en Arbeidscontract" ontvingen wij
een „manifest aan de Nederlandsche
arbeiders," waarin met klem wordt op
gekomen tegen de ontworpen Arbeids
wet en Arbeidscontract. Het comité meent,
dat de arbeiders van Nederland zijn
overgeleverd aan de willekeur van de
patroons als deze „slavenwet" wordt
aangenomen. De werkstaking wordt den
arbeider „onmogelijk gemaakt" als hij
het arbeidscontract heeft geteekend.
Daarom, zoo besluit het manifest, „allen
front gemaakt tegen dit ontwerp
De uitslag van 't referendum in den
Bond van Nederlandsche onderwijzers
over 't voorstel van 't hoofdbestuur tot
steun aan de diamantbewerkers is als
volgt: Uitgebracht: 2115 stemmen, vóór
1784 stemmen, tegen 285, blanco 46
stemmen. >an de stemming is deelge
nomen door 151 afdeelingen en 6 algc
meene leden, 't Geld zal worden afge
dragen aan 't Algemeen Steuncomité en
komt dus ten goede aan alle georgani
seerde uitgesloteneu.
Het aangenomen voorstel luidde: Uit
het reservefonds worde eene som van
f 500 beschikbaar gesteld voor de ka9
van den Algcmeenen Nederlandsclien
Diamantbewerkersbond ten behoeve der
uitgesloten diamantbewerkers.
Bij de gisteren gehouden herstemming
voor de Provinciale Staten in Utrecht,
Noord- en Zuid-IIolland waren 20 zetels
betrokken, door vrijzinnigen bezet en 4
door kerkelijken.
De uitslag is geweest, jdat 21 plaatsen
door vrijzinnigen worden ingenomen, 2
door kerkelijken en 1 door een sociaal-
demokraat. Vooral de uitslag in Zuid-
IIolland geeft ons reden 'tot groote blijd
schap. Wij behielden alle 8 zetels tot
nog toe door de onzen bezet en wonnen
er 3 Haagsche zetels bij. In den Haag
werden de aftredende j ledenJhr. mr.
W. Th. Gevers Deynoot (antir.) J. D.
baron van Wassenaer van Rosande (C II.)
en M. de Mos (antir.) vervangen dooi
de heeren: [J. L. van den Toorn (lib.)
H. M. de Vries (lib.) en mr. J. Limburg
(vrijz. dem.).
UIT DE PERS.
Bij het doorlezen van de overwinnings-
kretcn van de kerkelijke bladen, heb
ben wij ons vaak de vraag gesteld: is
dit nu ernst of kortswijl?
Sommige uitdrukkingen deden bij ons
het visioen verrijzen van een genoeglijk
glimlachende perscollega, in zijn handen
wrijvende van pret over een paar mooie
zetten op het journalistieke schaakbord,
uitroepende: „Zie, zoo, die is raak. We
hebben ze er eens lekker tusschen ge
had." Want, wanneer we nagaan, wat de
g óe-gemeente wordt voorgezet in som
mige bladen van onze geachte tegen
standers, dan valt het vaak moeielijk ze
ausérieux te nemen.
Wat te zeggen b. v. van een uitdruk
king als deze, in eene beschouwingovcr
den uitslag van de stemming voor de
Provinciale Staten:
„De kruisbanier werd niet neerge
haald; de revolutievaan kwam in het
slijk terecht.''
Daar behoort de Turksche trom bij.
Wie willen dan toch „de vaan der Re
volutie planten."
Die verdorven liberalen?
Waaruit blijkt dit? Vertel dit eens en
staaf dit met bewijzen.
Borgesius en de Beaufort, Pierson en
van Karnebeek, Drucker en Roëll, v.d.
Ylugt en Lieftinck, om er maar eer
te noemen. w
In uwe verbeelding ziet ge ze al a
ter eene barricade, plantende de vaa,
der revolutie.
„De Kruisbanier werd niet neerge
haald.
Kijk, waarde lezers, wij behooren tot
de on-christelijke partijen, tot de partij
des ongeloofs, zooals tenminste onze te
genstanders gelieven te beweren, maar
toch klonk het ons als spotternij in de
ooien, als een profaneeren van ernstige
zaken, wanneer we de politieke over
winning zien vereenzelvigen met een
triumph van den godsdienst op den
Anti-Christ.
Gesteld, dat de clericale partijen bij
deze stemming nu eens de nederlaag
geleden hadden, zou dan ook de vaan
van Christus in het „slijk gesleurd"zijn?
Zou het Christendom er iets door ge
leden hebben?
Wie ter wereld wil hier in Neder
land den godsdienst bemoei elijken, wie
wil de „eere Gods", ook al zoo'n ge
vleugeld woord, wie tril „de eere Gods"
aanranden? Niemand immers.
En dat weten onze collega's wèl. We
wenschen vrijheid van godsdienst, vrij
heid van overtuiging voor ieder.
En, dat wenschen de-vrijzinnigen niet
