Binnenland.
Allerlei.
JJit de Omgeving^
woon port tot 10 centimes of een ander
bedrag te verlagen.
De Daily Chronicle geeft een grap
pig verhaal van de wijze, waarop de
oorlogscorrespondenten het zich gedu
rende het lange oponthoud te Feng-
kwangtsjeng gemakkelijk maakten. De
tenten werden door houten huizen ver
vangen en een soort van gemeente werd
gesticht. Men had een burgemeester aan
gesteld en een gemeenteraad voor een
jaar benoemd. Eenige correspondenten
legden zich op den handel toe en maak
ten als ondernemers goede zaken. An
deren traden als geldschieters op, of be
gonnen een handel in vogels, totdat het
signaal van den opmarsch deze idylle
verstoorde.
Te Kassa, in Hongarije, is een
meeting van dienstboden gehouden,
waarop meer dan 300 harer aanwezig
waren. Zij hebben besluiten genomen, die
per aangeteekenden brief aan al de fa
milies der stad zullen worden meege
deeld. De keukenmeid van een advo
caat, mej. Marie Kesserves, presideerde
met een welsprekendheid, die de heelc
vergadering tranen ontlokte. De geno
men beslissingen komen op het vol
gende neder: Alle dienstmeisjes vanKassa
moeten eiken dag vrij zijn van 8 uren
des avonds en zullen thuis kómen wan
neer zij willen. De minnen zullen haar
eigen kinderen mogen bij zich houden
in de huizen waar zij geplaatst zijn. Be
zoeken van mannelijke bloedverwanten
en van dorpsgenoo en zullen elk urn-
van den dag mogen worden ontvangen.
De meisjes zullen met de meesters aan
tafel zitten en het minimumloon zal
vastgesteld worden door het bureel van
de vereeniging van dienstboden.
Bij een echtscheidingsproces, door
een gemeente-beambte te Weenen aan
hangig gemaakt en met de scheiding,
op zijn verzoek geëindigd verklaarde
de man dat hij zijn huwelijk wilde zien
ontbinden, omdat een Gemeenteraadslid
hem verzekerd had dat hij geen pro
motie kon maken wijl zijn vrouw....
een jodin was!
Jacques Lebaudy, Keizer van de
Saharah, moet sedert een paar dagen te
"Versailles zijn en zich in een hotel on
der den naam van „hertog de Rascy"
schuilhouden. Hij keert echter spoedig
te Brussel terug, waar hij een hotel ge
kocht heeft, aan den Chaussée de Char
leroi, dat hij als paleis zal doen inrichten.
Op een groot zwemconcours bij
New-York tusschen de Brooklynbrug en
Coney Island, afstand '20 kilometer, is
de eerste prijs behaald door Charles
Siegfried, die slechts één been heeft.
Hij legde het trajekt af in 5 u. 45 min.
Na hem kwamen 2 jonge dames (2
beenige) tweede en derde aan en achter
haar wel een 30-tal konkurrenten van
het sterkere geslacht.
In een straat van zuidelijk Londen
had dezer dagen een gasontploffing plaats.
Van het voetpad werden eenige steenen
weggeslingerd en bij het puin vond men
een 25 doode ratten. Ook zag men ver
scheiden ratten, enkele door de ont
ploffing gewond, eeu goed heenkomen
zoeken. Het bleek nu, dat er tusschen
de pijpen onder den grond een groote
verzamelplaats van ratten was, en men
vond daar ook overblijfselen van vuur-
houtjes. De ratten hadden die naar hun
nest gesleept en daar was er blijkbaar,
door wrijving of hoe dan ook, een
ontvlamd.
De perste wedstrijd voor bestuur
bare luchtballons van San Louis naar
Washington zal wel op een volmaakt
fiasco uitloopcn. De eene deelnemer,
C'arl Meijers, heeft den strijd moeten
opgeven, omdat hij zijn ballon niet meer
kon besturen, terwijl hij zelf gevaar liep
bij het neerdalen zijn ribben te breken.
De andere konkurrent, Tomliuson, kwam
zoo slecht vooruit dat hij volgens de
laatste berichten nauwelijks 1 gedeelte
van den afstand had afgelegd en ten
slotte nog een verkeerde richting had
genomen, zoodat hij zeer waarschijnlijk
de bepalingen van dezen wedstrijd niet
zal kunnen nakomen.
In tegenwoordigheid der Koningin en
der offciëele wereld is 17 Augustus te
Andel de gedenknaald onthuld ter ge
legenheid van de formeele opening van
den nieuwen Maasmond en van schei
ding van Maas en Waal. Nauwelijks
iemand in Nederiand, die dit niet weet.
En toch is 't niet waar! In de Nederl.
komt nu zekere S. te Poederoijen,
teneinde een veigisscng in onze „aard
rijkskundige leerboeken en boekjes" te
voorkomen! vertellen dat die gedenk
naald niet te vinden is in N. - Brabant
en niet te Andel, maar in Gelderland
op het gebied van Poederoijen. We wil
len 't gaarne aannemen, zegt de Arh.
Ct. terecht, maar waarom komt S. daar
mee aan, nadat het geheele officiëele
Nederland, onze Koningin aan 't hoofd,
eerst is om den tuin geleid? Zag Poe
deroijen misschien tegen de drukte op
en hebben zijn bewoners daarom gecorn-
plotteert 0111 te zwijgen?
De verdediging van het fort „Durger
dam" bestond tot heden uit drie kanon
nen van zeer groot kaliber (24 bij 35
c.M.), die sedert een tiental jaren niet
beproefd zijn omdat de grondslagen
niet tegen den schok bestand zijn. Daar
om zijn ze thans van hun plaats ver
wijderd, om te Nienwediep weer te wor
den opgesteld*
De Nieuwe Gorinchemsche Courant
meldt: Van veelal goedingelichte zijde
vernemen we, dat binnenkort de mi
nister van Financiën Harte van Teckc-
lenburg zal aftreden en vervangen zal
worden door den minister van Water
staat, Handel en Nijverheid De Marez
Oyens, terwijl dan de heer li. P. J.
Tutein Nolthenius als hoofd van dit
laatste departement zal worden benoemd.
De eendenjacht schijnt in Gorcum
geopend te zijn.
Wij stadbewoners zijn aan heel veel
dingen, zeer vreemde zelfs gewend op
het gebied van „huisbezoek".
Aan uw deur konit elk oogenblik een
of ander u lastig vallen. De koopman
in alles, de colporteur, de bedelaar-in
eiken-vorm. Men brengt u van alles thuis,
gratis, tegen wil en dank. Men haalt
„morgen" rapport en gij krijgt gratis
een zuur gezicht, een nijdig gebrom,
soms een scheldwoord al naar het tem
perament van den bezoeker. Totde minst
lastige bezoekers behoort de straat
muzikant en ook de orgelman maakt het
niet te bont. Op dit gebied wacht ons
echter „een nieuw genot". Wij zagen
in de Cominelinstraat gisterenmiddag een
vrouw, die onder den arm een.... pho-
nograaf droeg, huis aan huis aanbellen.
Als de deur openging werd de hoorn
van het instrument naar binnen gesto
ken en de be wonei's hoorden een frag
ment van een opera, een jolige voor
dracht, een orchest of wat dan ook.
De vrouw had succes en zal ook wel
navolging vinden meldt het N. v. N
Men schrijft aan dc Bode:
Ik ben te Zwolle geëksamineerd voor
de hoofdakte, en helaas niet geslaagd.
Dc eksaminator voor Taal en Letter
kunde, vroeg me 0. a:
E. Wat hebt u gelezen van Dr. Kuyper?
Antwoord: Niets.
E. Noem eens een belangrijk werk
van Dr. Kuyper?
Antwoord: Ik ken er geen.
E. Dat spijt 111e, maar dan raad ik
u aan te lezen.... (titel is mij niet in
het geheugen gebleven).
E. Wat hebt ge gelezen van Heijermans?
Ik noemde een paar werken.
E. Hebt u „Kamertjeszonde niet ge
lezen?
Antwoord: Neen.
E. Dan moet u het ook niet lezen.
(Ik vernam na afloop, dat de eksa
minator was een kristelik schoolhoofd!)
De agitatie tegen de If. I.I. S. 91.
Het bestuur van de anti-sociaal-democra-
tische vereeniging van Nederlandsche
spoorwegpersoneel „Rechten Plicht" te
'8-Gravenhage heeft besloten, in de
ledenvergadering op Maandag 29 Augus
tus de volgende motie voor te stellen:
Dc vergadering enz.,
kennis genomen hebbende van de
vinnige agitatie die op touw wordt ge
zet, vooral in Twente, tegen het goed
recht der arbeidersverenigingen om
zich op coöperatieven grondslag te or-
ganiseeren, en in het bijzonder tegen
de coöperatieve vereeniging „Yoor allen
der H. IJ. S. M.", in verband met den
welwillenden steuu, door de directie
van dat personeel aan die coöperatieve
vereeniging betoont;
constateert, dat deze vereeniging is
opgericht uit den boezem van het per
soneel, dat de bestuursleden uit en door
de leden worden gekozen, dat slechts
alleen personeel der II. IJ. S. M. lid
der vereeniging kan worden en dat de
statuten volgens alle wettelijke regelen
zijn goedgekeurd;
overwegende, dat de verbruiksinstel-
leug van die coöperatieve vereeniging
slechts een klein onderdeel vormt van
de vele andere nuttige instellingen,
welke de zedelijke belangen en de
stoffelijke welvaart van de leden onge
twijfeld zullen verhoogen;
voorts nog overwegende, dat de door
de directie der H. IJ. S. M. algemeen
niets anders i9 dan dezelfde steun, dien
elke vereeniging onder haar personc 1
en ieder der onder oorigen voor zich
zelf reeds lang mocht genieten;
hoopt dus, dat die aangevangen strijd tus-
sche patroons-en winkeliers-v ereenig-ngen
anderzijds, spoedig op vredelievende
wijze zal worden beslist;
stelt echter bij voortzeting van dien
heilloozen kamp, aan alle vredelievende
organisaties en particuliere personen
vóór, om aan leden van die strijdlustige
handelsvereenigingen, welke zich ver
klaren tegen coöperatie in het algemeen
en tegen „Yoor allen der H. IJ. S. M."
in het bijzonder, alle klandizie te ont
zeggen;
noodigt de arbeiders van alle groote
Nederlandsche maatschappijen uit, zich
onderling coöperatief te vercenigen; en
besluit alle eerlijke pogingen nr het
werk te zullen stellen, waardoor de co
öperatie onder het gansche spoorweg
personeel in geheel Nederland zal wor
den bevorderd en zal alle wettige mid
delen aanwenden, waardoor moties van
gelijke strekking door alle zusterver-
ecnigingen worden aangenomen.
Het hoofdbestuur der Vereeniging
tot vereenvoudiging en verbetering van
examens en onderwijs heeft zich namens
die Yereeniging tot den minister van
binnenlandsche zaken gewend met het
verzoek, zijn invloed te willen aanwen
den teneinde het daarheen te leiden:
a. dat voor alle rijks hoogere burger
scholen geldend worde de regel, dat een
candidaat tot de eerste klasse wTordt toe
gelaten, die eene verklaring kan over
leggen van het hoofd der school, dat hij
(zij) het uitgebreid lager onderwijs met
vrucht gevolgd heeft;
b. dat aan de gesubsidieerde gemeen
telijke of bijzondere inrichtingen van
middelbaar onderwijs de verplichting
worde opgelegd denzelfden bovenge-
noeinden regel op candidaten voor de
eerste klasse toe te passen;
c. dat de toelating tot alle gymnasia
op dezelfde wijze geregeld worde:
d. dat het leerplan van de hoogste klas
se der scholen voor uitgebreid lager
onderwijs en van de laagste klasse der
middelbare school en van het gymnasium
herzien worde door eene gemengde
commissie van deskundigen uit het uit
gebreid lager het middelbaar en het gym
nasiaal onderwijs.
Aan burgemeester en wethouders van
verschillende gemeenten heeft het ge
noemde hoofdbestuur het verzoek ge
richt, dat zij hun invloed mogen aan
wenden, ten einde het daarheen te lei
den:
a. dat voor de middelbare school,
het gymnasium, en de scholen voor
meer uitgebreid lager onderwijs geldend
worde de regel, dat een candidaat tot
de eerste klasse wordt toegelaten, die
eene verklaring kan overleggen van
het hoofd der school, dat hij (zij) het uit
gebreid lager onderwijs met vrucht ge
volgd heeft;
b. dat het leerplan van de laagsceklasse
der scholen voor uitgebreid lager onder
wijs en van dc laagste klasse der
middelbare school en het gymnasium
herzien worde door eene gemengde
commiVsie van deskundigen uit het uit
gebreid lager, het middelbaar en het
gymnasiaal onderwijs.
Niet tevreden met Kuyper's sub
sidiewet is de Christendemokraat,
die herinnert aan het gewijzigd Unie
rapport, waarvan de konklusies luidden:
1. Op de lagere school worde, zoo
mogelijk door dc Commissiën, die voor
het beheer der scholen zijn of worden
aangesteld, van hen die niet tot de onver-
mogenden behooren een proportioneel
schoolgeld geheven, naar bij de wet vast
te stellen regelen.
2. De gemeenten worden niet langer
belast met de bekostiging van de lagere
school.
3. Door het Rijk worde ten behoeve
van dc lagere scholen aan de school
commissiën een vaste bijdrage uitgekeerd,
te berekenen naar regelen bij de wet
vast te stellen, naar zoodanigen maatstaf,
dat de kosten van een gewone, eenvou
dig ingerichte lagere school, voor zoover
deze niet uit de schoolgelden te vinden
zijn, worden gedekt, en rekening gehou
den wordt met uitbreiding van leerstof
en vermeerdering van het onderwijzend
personeel.
4. De uitkeering van die bijdrage
worde, evenals thans, verbonden aan
voorwaarden, die de inrichting van het
onderwijs vrijlaten en alleen strekken
om de besteding der rijks gelden voor het
beoogde doel te verzekeren.
5. Yoor zoover dc ingezetenen niet
zelve in hun onderwijs voorzien, treden
in hun plaats de gemeentebesturen op,
met dien verstande echter dat zij op tijd
011 wijze, bij de wet te regelen, het
beheer der scholen overdragen aan plaat
selijke Schoolcommissiën, te benoemen
door de ouders der schoolgaande kinderen.
UIT DE PERS.
Hoe men in Roomsch Katholieke
kringen denkt over de voorvaderen
onzer Koningin is bekend. Ten opzichte
van de wraardoering der daden van de
Oranjevorsten uit de 16e en 17e eeuw
huldigen zij denkbeelden die nog al
afwijken van die van het niet-katho-
lieke deel van het Nederlandsche volk.
Dit blijkt weer zeer duidelijk uit een ar
tikel voorkomende in het roomsch-ka-
tholieke blad de Nieuwe Leihehc Cou
rant. Op den avond vóór den 31 Augus
tus schreef nl. het Lcidsche Dagblad
een feestartikel waarin 0. a. deze woor
den voorkwamen:
„We maken ons niet los van historie
en traditie. Aan den vooravond van
den feestdag op 31 Aug, leeft in veler
herinnering weder op de onde lands-
historie en met de geschiedenis des
lands de levensgeschiedenis van een
Willem van Oranje, een Prins Maurits,
een Frederik Hendrik, een stadhouder-
koning Willem III, om alleen deze na
men te noemen."
De Nieuwe Leidsche Courant toont
zich met deze uiting alles behalve in
genomen en schrijft:
„Dat bovenaangehaalde schrijver de
heldendaden der voorvaderen onzer ko
ningin wil bezingen, toponder hare
voorvaderen waren helden, wij willen
de eersten ziju, om dit te onderschrijven.
„Maar dm noem ik het een groote
onhandigheid van den schrijver on) ter
verhooging van die glorie Willem van
Oranje den Vader des Vaderlands te
noemen. Maken we ons niet los van
historie en traditie, dan is er geen groo-
ter historische leugen denkbaar.
„Een vader verkoopt zijn kinderen
niet, hoe dan ook. Een vader, van het
vaderland verkoopt zijn vaderland niet,
en nog wel onder voorwaarden tot eigen
voordeel. Wat in de 16e eeuw gebeurd
is, dat baat of schaadt hen niet, die in
de 20c eeuw leven.
„Er gaat niets af van de glorie, roem,
eer die onze koningin bezit, niets af van
den eerbied, onderwerping en gehoor
zaamheid, die wij onze geliefde vorstin
verschuldigd zijn, al noemen wij Willem
van Oranje geen vader des vaderlands,
al hoeten wij Lodewijk van Nassau een
oproerling (zijn inval in Groningen) enz.
„De schrijver, die zich niet van de
historie losmaakt, kent zeker ook wel
de levensgeschiedenis van Maurits en
sommigen zijner halfbroeders en ooms,
„En al is liet heden de dag niet, 0111
dit te releveeren, wijl we heden liever
louter van de feeststemming hadden
genoten, nu men op den vooravond van
dit nationale feest de waarheid zoo brutaal
in het aangezicht slaat, was het ons een
gebiedende plicht niet te zwijgen."
Hot moet, dunkt ons, alles behalve
aangenaam zijn voor Dr. Kuyper en
zijn partijgenooten, dat zijn coalitievrien
den op die wijze in couranten schrijven
over ons "Vorstenhuis.
Meerm len is toch van „christelijke"
zijde beweerd en zelfs in verkiezings
tijden is er zeer druk mee gecolporteerd
dat alleen dc „christelijke" partijen op
rechte eerbied en liefde hadden voor
het Oranjehuis, en dat datdepartijen waren
die de hoogheid en het gezag voor ons
Vorstenhuis konden hooghouden. E11 al
zegt de schrijver dat er niets afgaat
„van den eerbied, onderwerping en ge
hoorzaamheid die wij aan onze geliefde
vorstin verschuldigd zijn", tusschen de
regels kan men toch lezen dat de loop
der historie aan die zijde in niet gerin
ge mate betreurd wordt.
„Heeft het een kat naai' zijn zin,
Dan neemt zijn gespin
Terstond een begin;
Maar gaat men hem plagen,
Dan zal hij juist niet bijzonder klagen,
Ja, er zich veeltijds kal 1110 rul Cl'gedragen
Alleen zijn rug
Wordt dan zoo rond als een ronde
brug,' zoo zong indertijd de School
meester in zijn berijmde psychologie van
de kat, maar hij had er gerust aan toe
kunnen voegen:
En zoo vlug
Als een mug
liegt hij zijn belager aan, niet in den rug
Maar vlak in de facie
Als een soldaat met veel courazic."
Dit bleek althans deze woekin Utrecht,
toen daar, ten huize van een juffrouw
eeu vergadering van dames plaats had,
die 11a de dagelijksche zorgen des le
vens van zich afgeschud te hebben, te
zamen waren gekomen, om hare ver
dere belangen te bespreken. Na zich
aan eenige kopjes thee gelaafd te heb
ben, mocht men nog wel iets zoets, dat
het gehemelte streelde, waarom de vrouw
deslniizeseen der dames vroeg nog een klei
ne verenaperiugtc willen halen. De juffrouw
had ook eene poes, welke de geluk
kige moeder was van eenige jongen
waarvan achtereenvolgens reeds eenige
weggegeven waren, waarom de poes
haar overgebleven kroost met de meest
moederlijke zorg bewaakte. Ziende, dat
een haar onbekend persoon in hare ver
trekken doorgedrongen was en vree-
zende, dat haar nu weder een harer
jongen ontnomen zoude worden, viel zij
zonder dralen de juffrouw aan en beet en
krabde haar in lippen en wangen, zoo
dat de juffrouw overhaast de vluchtmoest
nemen, de flesch met het zoete vacht
verbrijzeld achterlatende. Het was toen
een algemeen ,sauve qui peut", en men
had het huis in minder dan geen tijd
ontruimd, het terrein geheel aan de kleine
verdedigster overlatende. Een en ander
veroorzaakte natuurlijk een grooten op
loop vaor het huis, totdat twee perso
nen van de mannelijke sekse zich aan
boden, om het genomen terrein weder
te heroveren, waarin zij na eenige moeite
slaagden, en de kleine vijandin, die
haar terrein niet minder hardnekkig
verdedigde dan de Russen Rort-Artlnir,
voor de overmacht deden bezwijken.
Het arme dier werd voor haar moe
derliefde door de twee mannen, die
haar voor razend hielden, beloond met
verdrinking in de oude gracht, wat wel
licht nu niet noodig geweest was. Doch
de heldendood van het poesje voor hare
kinderen verdient een onderscheiding,
die wij bij deze geven.
Ook een onderscheiding, maar een
andere, geen eervolle, komt toe aan een
boerenknecht in Hollands Noorderkwar
tier, die het bewijs heeft geleverd, dat
ons volk, althans de plattelandsbevolking
zijn van ouds bekende nuchterheid en
„gemoedelijkheid" nog niet heeft| ver
loren.
De knecht vroeg nl. een gulden per
week opslag, een lam gratis in de wei,
en het recht om zoo nu en dan met
paard en kar van den boer uitrijden te
gaan. Met een quasi-onnoozel gezicht
vroeg de boer toen, of hij dan soms ook
het gerij voor den knecht moest in
spannen, waarop deze doodleuk ant
woordde asjeblieft, .baes".
Itaarn. De heer W. van Oostrom,
die bijna 35 jaar lang zitting had in den
Gemeenteraad, heeft wegens gezond
heidsredenen zijn mandaat neergelegd.
BariieveDl. Woensdag is door de
geërfden in de maalschap van (Kootwijk
een belangrijk besluit genomen, dat
ongetwijfeld van grooten invloed op de
verdeeliug der maalschap zal zijn. Op
voorstel van liet bestuur is namelijk met
algemeene stemmen besloten om een
stuk zandduinen nabij Kootwijk, ter
groote van bijna 150 H.A., welke gron
den zich niet voor een algemeene ver
deeling leenen, publiek te laten verkoopen.
Is men nu eenmaal met de opmeting
en het in kaartbrengen der gronden,
waarmede men reeds jaren bezig is, en
welk werk nu flink begint op te schieten,
gereed gekomen, dan kan de door bijna
alle geërfden zoo zeer begeerde verdee
ling tegemoet gezien worden.
Nijkcrk. Het zal 15 September a.s.
vijf en twintig jaar geleden zijn dat de
heer H. H. Kievits, hoofd der school met
uitgebreid leerplan, hier zijn funtie aan
vaardde. Tot 1 September 1894 was de
school eene gesubsidieerd bijzondere, na
dien datum eene gemeentelijke.
Eerst na die verandering werd de
school ook voor meisjes toegankelijk
gesteld.
Tal van jongelui hebben met succes
de school van den heer Kievits bezocht
en vervullen nu in ons land als daar
buiten eervolle betrekkingen en nog altijd
is de heer K. met vrucht werkzaam.
De datum van 15 September zal voor
den lieer KieTils zeker niet onopgemerkt
voorbijgaan.
Mi«r«lerwljk. Dinsdagmiddag werd
bij de politie alhier bekend, dat een
vijftal wagens met Zigeunei'9 naar onze
gemeente op weg waren. De C. van P.
verzamelde hierop de agenten en trok
met hen en de rijksveldwacht de troep
tegemoet.
Aan den Grintweg bij het in aanbouw
zijnde Pension-Hótel werd de karavaan
ontmoet en werd de geheele troep
buiten de stad om door Ilierden naar
Nunspect gevoerd. Omdat de politie
van Nunspcet niet bij de hand was,
brachten onze agenten de troep zeker
heidshalve tot bij de kom dier gemeente.
Rij Essenburg hield de troep een paar
uur rust en van die gelegenheid maakte
de bewoner van Essenburg gebruik om
een foto te nemen.
Blijkbaar hadden de Zigeuners gaarne
onze gemeente met een bezoek vereerd,
hetgeen duidelijk was waar te nemen
aan hunne ontevredenheid toen zij den
Grintweg werden opgevoerd. Bij deze
gelegenheid werd het gemis aan een
voldoend aantal rijwielen bij de politie
weder gevoeld.
Zeist. Maandagavond omstreeks 9
uur, vond de politie te Zeist, in de laan
van Beek en Roijen een groote zooge
naamde baliemand, gevuld met koperen,
zinken en andere keukengereedschappen,
welke gedeeltelijk vernield en in elkaar
getrapt w aren. Bij onderzoek is gebleken,
dat deze voorwerpen kort te voren uit
een onbewoonde villa van den heer F.
A. R. A. baron Yan Ittersum, president