aanbesteden 9 mm mm+mmmmmeê Advertentiën. E. J. Ruitenberg J. A. Schoterman in Wijnen maar dat is natuurlijk onmogelijk. Mar meren schoorsteen mantels zijn reeds be last, bier is ook belast en petroleum op de 125 L. 55 cent. Wilt ge vrijhandel, schaf dan eerst die rechten af, dan kunt ge de successiebelasting nog meer vcr- hoogen. Bouwmaterialen komen kant en klaar uit Zweden, daartegen kan de Ned. werkman niet cohcurreeren. In 't Gooi, vlak tegenover de villa van den lieer Boissevain, staat een villa geheel uit Zweedseh materiaal in elkaar gezet. Ik heb w erklieden daarover schande hooren roepen en toch verdedigt het Handels blad den vrijhandel. De dames en hoeren laten hunne klecren, hun meubelen uit Brussel en Parijs komen, tot schade van de Ned. industrie. Al wilden wij de tarieven verhoogen alleen ter bevorde ring van de Ned. nijverheid, dan was dit reeds voldoende grond. En hoe is 't in andere kleine staten? In Zwitserland, Denemarken en Noorwegen zijn de ta rieven in verhouding tot de bevolking hooger dan wij ze hier in willen voeren. Hier [zijn dus de millioenen voor so ciale hervormiugen. Wij kunnen die her vormingen geven want wij geven een zekeren weg aan 0111 aan geld te komen. Nu staat er een verkeerdheid in de tariefwet d.i. dat hot bestaande recht op .petroleum van 55 ct. cp 125 L. ver hoogd wordt op 75 ct. Dat is m.i. ver keerd omdat petroleum voornamelijk door de kleine lui wordt gebruikt. Ik denk echter dat dit een vergissing is. Minister Pierson had deze verhooging ïi.l reeds voorgesteld en nu is vt mogelijk in dit ontwerp blijven staan. Ik herhaal de viijz. geven geen op lossing van de geldquastie, wij wel. En nu rest ons nog het blanco artikel. In 1900 vóór de verkiezingen van 1901 ontstonden er 2 stroomingen onder de liberalen. De ecne strooming achtte 't kiesrecht urgent en wilde er, politiek bedoeld, hij leven of sterven, de andere strooming had er echter met het oog op de stembus geen politieken dood voor over. Daarop scheidden de mannen van de. urgentio van 't kiesrecht zich af onder den naam van Yrijz. democraten. Nu gaan die 2 richtingen weer samen. Het A:olk gaf daarvan de bekende plaat, waarop Borgesius als vogelaar werd voorgesteld, die Treub met zoet gefluit in de kooi had gelokt. Tydeman zat echter nog vrij in den boom en scheen voorloopig geen zin te hebben in een plaatsje in de kooi. Waarop zijn die twee richtingen 't eens gewo/den. Art. 80 van de grond w et zegt, dat ieder mannelijk ingezetene kiesgerechtigd kan zijn mits hij voldoet aan zekere kenteekenen van maatschap pelijken w elstand. Dat mannelijke moest er uit, zeiden de voorstanders van kies recht voor mannen en vrouwen. Daarop is men overeengekomen dc regeling van 't kiesrecht aan den gewonen wetgever over te laten en een blanco artikel 80 te verkrijgen, dat 't kiesrecht niet bond. 't Spreekt natuurlijk van zelf dat zulk een blanco artikel evengoed inkrimping als uitbreiding van 't kiesrecht toelaat. Ik zal 't kiesrecht niet bespreken, 't is niet aan de orde. Wij willen eerst onzen oogst binnenhalen. Maar toch wijs ik er op, dat wij christenen geenzins kiesrecht voor vrouwen begceren. De Nederlandsehé vrouw zal, als men 't haar vraagt, liever gekozen worden dan kiezen (vrouw enstemneen, liever kiezen). Wij willen de vrouw niet doen deel nemen aan kt politieke leven. Ik zal besluiten met een beschrijving van een plaat uit „Het Volk". Daarop staat af gebeeld een oude schuit in zinkenden toestand. Borgesius pompt uit alle macht, l'ock en Mees trekken zich van wanhoop de weinige haren uit 't hoofd. De libe ralen staan met angstige gezichten op het schip. Om de schuit drijvende te houden worden pakken beginselen over boord geworpen. Maar aan de overzijde staat magere Hein hen met den politieken dood te bedreigen. Welnu laten de sociaal democraten die plaat opnieuw uitgeven, liefst ge kleurd, zij mogen Troelstra en Schaper met een rood jasje dan er ook nog op zetten. Do Christelijke Prop. Clubs zullen wel voor de verspreiding zorg dragen. Met een oproep aan dc kiezers om mede te werken aan het doen zinken van dc liberale schuit, besloot spr. zijn rede. De voorz. deelde mede, dat er drie kwartier voor debat zou zijn DehcerMocr- man deed moeite om een uur voor debat te krijgen, wat geweigerd werd. De heeren Moerman en Duys uit Amsterdam gaven zich op voor debat. De lieer M oer m a u zeiIk moet beginnen met een compliment voor den vorm van de rede. Als ik mij voorstel eerst als vrijz. democraat en als openbaar onderwijzer, dan zal dc heer Oosterbaan begrijpen dat ik 't met den inhoud niet eens ben. Spr. heeft gezegd, dat zijn partij nocli Dr. Kuyper, de openbare school ook maar een stroobreed in den weg wilde leggen. Hoe heb ik 't 1111. Dr. Kuyper is toch de man geweest, die in zijn rede tot de christelijke onderwijzers gezegd heeft: Gij hebt nu 1!i deel der kinderen van 't Ned. volk onder uwe leiding, streef er naar dat dit 3/;i worde. Is dit dê openbare school handhaven of moet «lit niet uitloopcn op vernietiging daarvan. Neen dit ministerie wil dc Openbare school in den grond boren. Wat de kleine pers betreft, lees maar eens wat Patrimonium zegt in zijn ver- kiezingsprogram van 1905, dat we met liet aanhangige wetsontwerp op den goeden weg zijn naar de vrije school voor heel dc n.itie. Bovendien uitdruk kingen als de openbare school is een hoerokind zijn teekenend genoeg om te bewijzen welk een goed hart men die 'openbare school toedraagt. Spr. heeft gezegd, dat de christelijke partijen het liberale ministerie hadden kunnen laten vallen o. a. bij de leer plichtwet. Maar de heeren Schaapman en Kolkman hebben voorgestemd uit politieke berekening. Spr. heeft herhaaldelijk afkeurend gesproken over 't vorig ministerie, maai de heer Schaapman heeft op den Leeuwarder partijdag hulde gebracht aan dc? bekwaamheid, de activiteit en de vrijzinnigheid van 't liberaal ministerie en ook Kuyper heeft zich meer dan eens waardeerend uitgelaten over de leden van 't vorig kabinet en den wenscli uit gesproken zulke talenten onder zijn partijgenooten te bezitten, Dc liberalen zouden veertien jaar ge wacht hebben met arbeiderspensioneeriiig. Maar de liberalen zeiden niet in 1891, dat dc arbeiders geen dag en geen nacht meer konden wachten. Dat zei Dr. Kuyper en op 't oogenblik laat hij ze nog wachten De tariefwet houdt geen rekening met de draagkracht van de bevolking, neen, legt juist de zwaarste lasten op de zwakste schouders; en is daarom zoo ondemo cratisch mogelijk. De pensioenwet ligt in de etalagekast oni den kiezers zand in de oogen te strooien. De ziekteverzekering verwekt in a. r. kringen oppositie, o. a. bij Mr. Fabiug. een der kopstukken der a. r. partij, die op komt tegen verzekeringsdwang. Dit is dan ook van kerkelijke zijde incon sequentie, want bij do leerplichtwet kwamen zc op tegen staatsdwang, terwijl ze hem bij de ziekteverzekering zelf invoeren. Spr. sprak spottend over die knappe wetten van liberalen, maar van dit mini sterie hebben we maar een knappe wet en dat is „de drankwet" en wat cr voor goeds in is heeft men nog aan dc hulp van dc sociaal-democraten te danken. Verder is gezegd dat de liberalen wel 15 millioen over hadden voor nieuwe geweren, maar laat ik even opmerken dat alle anti-rcvolutionaircu ook voor deze uitgaaf gestemd hebben. Nederland zou arm zijn, want 't heeft 1500 millioen gulden schuld. Als men zulke groote getallen zjet, raakt men allicht in de war. Dit komt, over 5 millioen inwoners verdeeld, neer op 300 gld. per hoofd. Dit lijkt toch minder schrikwekkend. Bovendien heeft minister Harte gezegd dat Nederland na Amerika in den besten financitëlcn toestand verkeert. 't ls waar. Pierson wilde enkele be schermende rechten, invoeren, maar toen hij ze voorstelde werd hij door zijn eigen partijgenooten op de vingers getikt. Spreker heeft prof. Treub beschuldigd van den boerenstand zwaar tc willen be lasten. Die mop 'is meer verkocht o.a. ook door den lieer dc "Wilde dc le page van Dr. Kuyper. Ik zal u aantoonen, dat dit totaal onwaar is. Prof. Treub schrijft zelf 't volgende: Dc 9 millioen hoogere opbrengst uit liet tarief zullen drukken op hoogc hoeden, piano's, parfumerieën en dergelijke. Wat zou dat de boeren deren? Maar laat ons nu eens zien, hoe het daarmede in werkelijkheid gesteld is. De hoogere opbrengst van parfumerieën enz. is, hoog gerekend hoogc hoeden, eveneens hoog gerekend piauo's en verdere muziek instrumenten f 10.000.— - 20.000.— 90.000.- Samen f 120.000. Nu wil ik den heer de Wilde dc volle maat geven en het drag der hoo gere rechten, die de boeren niet deren zullen, verviervoudigen en brengen op ond f 500.000 (zondcre erop tc letten dat er weer andere hooger belast wor dende artikelen zijn, waarvan de boeren meer dan een evenredig deel gebruiken) Er blijft dan nog f 8x/a millioen over, waarin de boeren hun evenredig deel dragen. De boeren tand cm dc boerenarbeiders vertegenwoordigen bij ons omstreeks 30 pCt. van de bevolking en dragen derhalve daar het tarief vrijwel zon der onderscheid op alle ingezetenen ge lijkelijk drukt van het bedrag dat uit de tariefsver hooging in dc schatkist komen moet na, aftrek van de belasting op parfumerieën, piano's, hoogc hoeden enz., ook omstreeks 30 pCt. of ruim f 21 millioen. In het door mij uitgewerkte plan eener algemeene rijksinkomstenbclasiing komt de opheffing van het privilege van den boerenstand in dc bedrijfsbelasting den boeren tc staan op een belastingdruk van ongeveer f800.000 en gaan dc boerenarbeiders vrij uit. De financieelc regeoringspolitiek legt op de landbouwende bevolking een last, welke driemaal grooter is clan die van de door mij uitgewerkte algemeene pro gressieve rijksinkomstenbclastmg." En nu het blanco artikel. Dit is geen beginsel verzaking, het is geen stilstand het is geen achteruitgang. Yoor ons Yrijz. democraten is het slechts vooruit gang. Wat wij niet in één stap kunnen bereiken, en dit onderscheidt ons van de sociaal democraten, kunnen wij nu in twee stappen bereiken. Maar dat is des Pudels kern, de heeren der Rechterzijde zien niet graag dat wij ons voreenigen. Wij hebben onze verschillen, we willen ze niet weg moffelen, maar wc weigeren ze uit te vechten in lt, gezicht van de wederpar- tijdors. Ten slotte dit, velen mijner partijge nooten aanvaarden net de leuze anti- clericaal. Ik doe dit wel en die leuze hoe. negatief zc schijue, draagt in zich een positief karakter. Dat is de groote vrijheid yan gedachte, die geen gewe tensdwang, geen conscientieverkrachting duldt. Ik ben tegen Kuyper; men heeft hem genoemd een Napoleon, men nocme hein een Caesar maar ik zeg u, dat hij weinig gemeen hooft met den grootcn Man van Nazareth, den man van smarte, wiens volgeling hij zegt tc zijn. Nu kwam de heer Dag» aan'twoord enzei ongeveer 't volgende: Wij zijn veel eens met den spreker, alleen wenéóhen w ij op te komen tegen kt bederf in de politiek, tegen dc hui chelarij Vooreerst wat heeft dc regeering ge daan. De spreker praatte over tastbare dingen. Maar deze ontwerpen zijn allen in 't 4c zittingsjaar ingediend, ze komen niet meer in behandeling. Dr. Kuyper heeft zelf verklaard dat er iri't lejaar geen wetgevende arbeid van beteckcnis meer tot stand komt. Deze tastbare wretten moeten allen nog behandeld worden. Wat daarvan terecht zal komen blijkt uit de verklaring van Dr. K. zelf dat de Kamer na April in kt gezicht van den stembusstrijd met geen moge lijkheid meer bijeen is te houden. Het geld, dat de tariefwet zal moeten op brengen is niet geheel bestemd voor sociale hervormingen. 2 millioen is reeds voor onderwijs bestemd. Arbeiders, Iaat u niets op de mouw spelden. Yan iedere 3 cent voor die mooie ziekteverzekering zult gij 2 cent. moeten betalen. Wat spr. gezegd heeft over de duurte van de ongevallenwet is al heel brutaal, De duurte van die wet is juist ontstaan door lt amendement Kuyper, waarbij particuliere verzekering mogelijk werd gemaakt. Wanneer allen verplicht waren geweest zich bij de Rijksverzekerings bank te verzekeren, dan was de ad nistratie veel eenvoudiger geweest. Juist door 't amendement Kuyper is de ad ministratie veel omvangrijker en dus veel duurder geworden. Gij kunt van ons geld voor uw bij zonder onderwijs krijgen, maar de Gro ninger motie cischt daarvoor degelijke waarborgen voor goed onderwijs. De liberalen beloofden een armenwet, maar gaven liem niet. Gij doet evenwel precies zoo. De le troonrede vermeldt niets de 2c ook niet eerst in de 4o wordt gezegd dat een armenwet in voor bereiding is en weldra zal komen. Wat die stcrftctafels betreft, dat is 't zotste wat ik Ooit gehoord heb. Zulke tafels loopen toch over jaren en jaren, dat kan ieder toch begrijpen. Men kan ze overal krijgen en als Dr. Kuyper daarop had moeten wachten, had ik zc hem wel kunnen bezorgen, 't Is treurig lat men durft vertellen dat de arbeiders- peusioncering moet wachten op 't ver hijnen van niéuwe sterftetafels. Dr. Kuyper was vroeger een groot voorstander van een volksleger. Nu is hij omgedraaid. En waarom? Omdat Yan Kol in de Kamer gezegd heeft, dat dan de Sociaal-democraten ook een geweer in handen zouden krijgen en toen moest Dr. Kuyper in eens niets meer van een volksleger hebben. Maar ik zou denken, dat een gcweei in de handen van een sociaal-democraat niet zoo gevaarlijk zou zijn, als een potje bier in de handen van Dr. Kuyper in een café in Brussel. De vrouw moet in t huisgezin blijven, mag zich niet met de politiek bemoeien, ma .r volgens 't arbeidscontract zal een vrouw wel zelfstandig een contract mogen sluiten met een werkgever, ook minder jarigen. Wil dan de man zulks niet toe staan, dan kan hij proccdeercn, zich wenden tot den Kantonrechter. Zoo drijft het Christelijk ministerie dc wigge in 't huisgezin. Bij de voorgestelde zickto-vcrzckering wordt bepaald dat dc arbeider bewijzen moet, dat hij buiten zijn schuld ziek geworden is. Bevalling wordt onder ziekte gerekend. Moet dus een vrouw, die in dienst van een werkgever is, bevallen dan moet zij bewijzen, dat zij buiten de schuld van haar man, bevallen is. Dit is een slimmigheid van Minister Loef. Tu deze wet wordt tot in 't onmoge lijke bij elk artikel naar heele ritsen andere artikelen verwezen, zoodat er voor een werkman, die er toch groot belang bij heeft, om de wet te kennen, absoluut geen wijs uit tc worden is. Neen wanneer Jezus weer eens op aarde kwam, zou hij, die dc woekeraars en schache- raars uit don tempel joeg, nu kabel touwen gebruiken om deze politieke christenen van achter de groene tafel weg tc jagen. Arbeiders ik zal met een beeld ein digen. Stel u een wagen voor. Yoor dien wagen loopt het arbeidende volk en trekt. Op den wagen zitten Kuyper en Kolkman en ook Borgesius en Treub. Zij zijn het allen hierover eens, dat zij op den wagen belmoren en gij er voor om tc trekken. Maar Kuyper ranselt er maar op los on voert niet. Kolkman vindt dat best. Borgesius zegt, neen je moet nu en dan eens voeren (sociale hervormingen) en weinig ranselen. Treub zegt, in 't geheel niet slaan en voeren. AVij sociaal-democraten daarentegen zeg gen, zeker or moet getrokken worden, cn er moet gestuurd worden, maar niet do cene klasse op den wagen en de andere er voor, dat moet niet af hangen van een klasse maar van de in- dividuocle gaven. Arbeiders, komt steeds met eigen candidaten voor de stembus, maar is er geen kans daarvoor en moet ge kiezen tusscken andore candidaten kiest dan de minst kwade. Hierna kwam de repliek. Dc heer Uostcrbaan herhaalde hier veel, wat hij in zijn rede reeds had gezegd en boven dien werd door enkele persoonlijkheden, de vergadering zoo rumoerig, dat 't ge sprókene moeielijk weer tc geven is. De vergadering, die druk bezacht was, werd te 12.15 gesloten. Tn de zittting der arrondissements rechtbank van Utrecht van Maandag, werd E. J. v. d. 11., 22 jaar, costuum- naaister, J. H. v. d. II., 19 jaar, te Amersfoort, beiden beklaagd van mis handeling van J. v. Z. c. s., no. 1 ver oordeeld tot f 10 boete, subs. 10 dagen hechtenis, no. 2 tot f 5 boete, subs 5 dagen hechtenis. Onze vroegere stadgenoote mej.'E. II. Bosch heeft met gunstig gevolg in dc Herzoglichen Schlossaiistaltcii te AYol- fenbüttel (Braunschweig) het Staatsexa men afgelegd iu Turnen, Antropologie eu Samariterdienst, benevens dat voor Nuttige en fraaie handwerken. Mr. A. AV. Methorst, thans commies bij het Centraal Bureau voor de stati stiek, is bij kon. besluit benoemd tot Hoofdcommies. Bij de Maandag in „de Arendgehou den winter schietwedstrijd van de Schut terij-kader vereeniging „Broederschap", werden de volgende prijzen behaald: le prijs: Sergeant-majoor G. Muijs, 5ii3 punten. Je prijsSergeant-majoor J. AV. van Achterbergh, 553 punten. 3e prijs: Sergeant-majoor J. D. Lammen- van Bueren, 548 punten. 4e prijs: Ser geant-majoor K. van Heuvelen, 536 pun ten. 5e prijs: Oudfourier D. de Groot, 522 punten. Ge prijs: Sergeant L. F. van Zwol, 519 punten; 7e prijs: Oud sergeant AV. li. Smit, 509 punten. 8e prijs: Sergeant R. J. Ruiven. 495 punten. 9e prijs: Adjudant-onderofficier II. van Gelder, 491 punten. 10e prijs: Fourier J. J. Ottc, 485 punten. 11e prijs: Fou rier J. AL van Ouwcrkerk, 476 punten. 12c prijs: Sergeant J. P. F. Knuivers, 446 punten. 13e prijs: Sergeant D. P. J. van der Heul, 444 punten. Dc prijzen, welke bestonden uit zeer fraaie kunstvoorwerpen, werden met een passend woord door den 1c luitenant adjudant J. Busquct, aan de winnaars uitgereikt. worden gesplitst in onderaandcelcn van f560. Geplaatst 2o aandeden de overi ge moeten geplaatst zijn binnen 10 jaren. De geplaatste aandeden worden terstond volgestort. Directeuren: J. II. Storm Jr. cn.C. van der Valk. Burgerlijke Stand. van 4 tot 8 Maart 1905. Geboren: Elisabeth, d. van J. van Ruitenbeek en A. AL II. Ilellenkamp. Catrina Elisabeth, d. van AI. Kok en C. L. Hermans. - Hendrik, z. van .1. van Pluuren en M. Bommers. Elbcr- tha AVilhelmina, d. van S. Huisman en E. Koenen. Gerritdina, Theodora, d. v. G. T. AI. Kuster cn J. Oosterborg. Jan Johannes, z. van J. 11. A. W. Vecnendaal en II. Hollander. Philip- pus, z. van J. van Dorssen en S. Al. Grocnink. Grada Johanna Cornelia, d. van II. A. Naardmg cn J. C. Alanse. Petrus AYilhelmus, z. van J. F. Slcu- rink en II. Ermers.Rinske Petronella Geertniida, d. van A. W agenaar en II. van Yken. O n d e r t r o u w dA. 1 van i ink el G. II. van Nickerk. (i. Voute eu G. Al. MCelosse. O verleden Everarda Vennes, oud 79 jaar, weduwe van L. van dei- rol. Leendert Johannes van den Brink, oud 1 maand. .Maria Lablans. oud 16 nind. Gerrit Jonker, oud 64 j., wedn. van G. AVoltcrs. Allen die Iets te schilderen ofte behangen hebben, worden herinnerd aan het zich beleefd aanbevelend adres van I,. VA* Am- liemsche wreg 41. Deugdelijk werk bij billijke prijzen. J u den Raad dor gemeente Harderwijk is (Zaterdag besloten aan den lieer J. v. d. Wal alhier, op diens verzoek voor f75 per jaar een gedeelte \an do Tol boomkamp in erfpacht af te staan ten einde daarop een zuivelfabriek te bouw en. De St.ct. no. 56 bevat de acte van oprichting van de naamloozè vennoot schap Chemische fabriek „Voorwaarts" te Amersfoort. Doel: de bereiding van, en den handel in chemische fabrikaten en aanverwante artikelen. Tijd: 29 jaar. Kapitaal: f50.000, verdeeld in 50 aandeelen van f 1000, waarvan 10 aandeelen kunnen B URG EM EESTER en AVET1101J- DERS van AMERSFOORT zullen op Donderdag 23 Maart 1905, 's voormiddags te elf 11111% ten Raad- huize publiek Bestek I I»e levering van twee lioiiilerri vijf tig stbre gewas- Keli en riviergrint. Itestek II Het n it Baggeren van «lehinueiigraeli- ten en van <le liaven te Amersfoort. De bestekken zijn ter gemeente-se cretarie op franco aanvraag verkrijgbnai a 1* O.IO per stuk. liet franco toezen ding 2l\ cent nicer. Inlichtingen op liet bureau vuil den gemeente-architect alle werkdagen van 10 tot 12 uur. Timmerman cn Makelaar. WEVEKSÏHTOICI. 8 i. Utreclitsclie straat !Ï4. IV. F. A. t8roruI1ni7.rn. IIOiiLOGER. 1 .angestiaat -12. w Magazijn van gewone en fijne uurwerken. RII.M.IKK l'RI.I/,K\. Reparation .poedig en goed. J VOEDINGS MIDDEL VOOR ïLL'NCEN Tab*:VAN HASELENtkBOOM AMERSFO ORT Wettig gedeponeerd fabrieksmerk. Verkrijgbaar liij B. VAN 'T EIND, J. d. HOOFF, J. DE KONING, A. J. JANS, M, R. N. OOSTERVEEN, WATERSCHOT Co., A. v. d. WEG.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1905 | | pagina 5