Buitenland.
Binnenland.
want de tijd ontbreekt me liet zelfs
over te lezen wat ik wel geschreven
heb, maar wat er staat is de volle
waarheid, de post gaat weg en ik weet,
dat u er op wacht.
Uw dienstwaardige dr.,
P. BALKEMA.
Si» t Annen, 7 Maart 1005.
■>e Antithese in «Ie Practijk.
Men heeft „Christelijke" scholen,
„Christelijke" krankzinnigen gestichten,
„Christelijke" begrafenisvereenigingen,
een „Christelijke" bouwvereeniging te
Haarlem, een „Christelijke" broodbak
kerij te 's Gravenhage.
De „Christelijken" zijn op den goeden
weg om de „splijtzwam" te doen ont
kiemen in bet burgerlijko leven tusschen
menschen, die tot verschillende politieke
partijen behooren.
Men zij evenwel voorzichtig.
Men zal zoodoende veroorzaken, dat
ook het koopkrachtig publiek zich gaat
splitsen in „Christenen" en „Paganistcu,"
cn men maakt zoodoende het rustig en
vreedzaam samenwonen van burgers van
het zelfde land hoe langer zoo meer
onmogelijk.
Deze vorm van strijd zouden wij zéér
betreuren en slechts noodgedwongen
aanvaarden.
De gouverneur van Kameroen
meldt, dat er onlusten zijn uitgebroken
in het gebied der stammen van Njim
Maka, die tusschen de rivieren Njsag
en Djak wonen. Volgens bericht zou de
koopman Hermann vermoord zijn en
zouden de woningen der daar verblij
vende Europeanen bedreigd worden. Bij
den militairen post aan de Djak heeft
de onderofficier een gevecht moeten
leveren om den post te redden.
Do in Ebolowa geitationneerde com
pagnie schutstroepen, onder bevel van
oen luitenant Von Sobbe, is 20 Mei
naar Kam afgemarcheerd.
Een nieuw geformeerde hulp compag
nie is dadelijk ter vervanging naar
Ebolowa gezonden. De in het district
Ebolowa gevestigde Boeli-stam is rustig.
Van de Marehall- en Carolinen-
eilanden komen berichten omtrent een
verschrikkelijken wervelwind die 20
April de eilanden Panopé en Kusate
geheel verwoest heeft. Vijf en twintig
inboorlingen moeten gedood zijn.
Te Offenbach is een meisje van
11 jaar vermoord door een 31 jarige
vrouw, zelf moeder van drie kinderen.
Het slachtoffer Rosa Cuebert zamelde
met haar oom gelden in voor coöperatieven
inkoop van kolen en keerde uit een
woning midden in de stad, waar ook do
familie Lotz woonde niet terug. De oom,
die verder gegaan was, wachtte vergeefs
op haar. Met een angstig voorgevoel
ging de man op onderzoek uit; doch
allen, ook vrouw Lotz, ontkenden Rosa
gezien te hebben. De politie werd met
liet gebeurde in kennis gesteld en w eldra
kon w orden aangetoond, dat het kind in
een van de woningen, waar ze om een
bijdrage had gevraagd, verdwenen moest
zijn. Bij een huisonderzoek bij vrouw
Lotz, hield deze zich volkomen kalm;
doch op zolder vond men eindelijk het
lijkje, dat duidelijk sporen van worging
toonde. Na haar arrestatie erkende de
vrouw dat ze het kind geholpen door
baar broeder, vermoord had, om het
geld dat de kleine bij zich had, te
bemachtigen.
Blijkens den later bericht heeft vrouw
Lotz bekend, den moord alleen gepleegd
te hebben. Het plan daartoe was sedert
lang overwogen. Toen Rosa warm van
het trappen loopen naar boven kwam,
bood vrouw Lotz haar een verfrisschende
drank aan, greep een touw, dat achter
de keukendeur hing en bedekte voor
dat 't zich verweren kon, het gelaat van het
kind met een handdoek. Daarna sloeg
ze liet touw om het halsje en trok haar
slachtoffer omver. Nadat ze het lijkje
van alles beroofd bad, sleepte ze het
naar den zolder, na het geroofde geld
in de pijp van de kachel geborgen te
hebben.
Toegevend aan de wenschen van
het publiek heeft Jef Lambeaux zijn
Faune Mordudie door al te ijverige
deugdbcsckermers als onzedelijk werd
gebrandmerkt, weer naar Luik terugge
zonden.
Te Morstors in New-Yersey (U. S.)
is volgens een bericht in de bladen
geen enkele wieg noch een kinderwa
geutje. Het feit wordt verklaard, door
dat er in de laatste vijf jaar geen enkel
kind geboren werd in deze merkwaardige
plaats.
De Berlijnsche correspondent van het
Do.ulsch I olksbatt (Weenen) maakt mel
ding van te Berlijn in diplomatiek krin
gen loopend gerucht van een op handen
zijnde verzoening tusschen den Heiligen
Stoel en het Quirinaal, door eerstge
noemde gezocht en door het huis Savoye
begeerd. De Duitsche kiezer heeft, naar
'theet, zijn goede diensten voor dit doel
aangeboden tijdens zijn jongste reis naar
Ralië en het bezoek van koningen Mar-
gherita aan Wiesbaden zou er ook niet
vreemd aan zijn.
De Fransche gezant te Fez zal, naar
de Times uit Tandsjer verneemt, ernstig
protestcercn tegen het besluit van den
sultan, om een leening in Duitschland
te plaatsen. Verder wordt gemeld, dat
de sultan een aantal Moorsche jonge
lieden naar Duitschland zal zenden om
er een militaire opvoeding te ontvangen.
Sedert twee weken staan in Berlijn
twee journalisten terecht, die in hun
bladen critiek hebben geoefend op de
behandeling dor gevangenen in de ge
vangenis van Plützensee.
De rechtbank maakt zich hierbij aan
ongehoorde bepeikingen van de vrijheid
der verdediging schuldig en smoort op
al te vrijmoedige wijze elke poging van de
beklaagde om de waarheid van ie feiten
voor wier openbaarmaking zij terecht
staan, te bewijzen. Hoe het vonnis zal
uitvallen, kan thans niet twijfelachtig
meer zijn en de Frankfurter Zeitung
maakt terecht de opmerking, dat de
rechterlijke macht in Duitschland, indien
dergelijke manieren niet verdwijnen, zich
niet moet verbazen, wanneer het ver.
trouwen in haar uitspraken vermindert,
Volgens een uit Melbourne ont
vangen bericht, hebben de Jockey-club
van Zuid Australië en de Racing-club
uit Adelaide stappen gedaan bij de re
geering van Australië, om de „bookma
kers'' voortaan van alle wedstrijden
buiten te sluiten.
De Noorsehe regecring zal Vrijdag
het Storting officieel in kennis stellen
met de weigering van Koning Oskar om
de consulaatswet te bekrachtigen en het
ontslag van het ministerie aan te nemen.
Dat staat gelijk met een kennisgeving
aan het Noorsehe volk, en vormt dus
een belangrijk punt in de crisis, maar
men gelooft niet dat het Storting iets
anders doen zal, dan de mededeeliug
verzenden naar de commissie die het
wetsontwerp heeft opgesteld.
Het Engelselic transportschip Sar
dinia is te Chania op Creta aangekomen,
en heeft daar 550 soldaten aan land
gezet.
Te Barcelona zijn drie anarchisten
in hechtenis genomen. Men geeft geen
nadere bijzonderheden.
De Spaansche regeering heeft be
sloten, „wegens de nadering vanhet heete
jaargetijde en den vrij slechten gezond
heids toestand van den gezant" het zenden
van een gezantschap naar Fez uit te
stellen tot het najaar.
Een paar dagen geleden i6 een koerier,
uit Tandzjer onderweg naar Lowther,
den builcngewonen Engelschen gezant,
van zijn brieven beroofd.
Uit Gent is een bericht ontvangen,
dat die stad het onafhankelijkhcidsfeest
van Belgie zal vieren met een Water
stoet, die 18 Juni zal worden gehouden.
De optocht", zoo luidt bet in de aan
kondiging van het feest, „zal uit een-
en-twintig vaartuigen samengesteld zijn,
voorstellend de kunsten, de wetenschap
pen, do fraaie letteren, den landbouw,
de hofbouwkunde, enz. Er zullen daaren
boven tien versierde en bevlagde sleepers
zijn, en zes booten voor muziek-korpsen,
insgelijks versierd met vaandels, bloemen
en wimpels. Het vaartuig „Gent en de
vier arrondissementshoofdplaatsen" zullen
den stoet sluiten."
De oudste student. Het is
meermalen voorgekomen dat iemand
buitengewoon lang student blijft of,
op later leeftijd begint te studeeren,
zoodat de doctorstitel eerst wordt ver
kregen als men lang niet jong meer is,
maar zóó laat als een Rus onlangs deed,
promoveert zeker wel niemand. Deze
was n.l. over do tachtig, toen hij zich
daartoe aanmeldde. Volgens een oude
courant studeerde hij aan het eind van
de vijftiger jaren te Kharhoff, en van
daar vertrok hij in 1863, als ruim veer
tig jarig man, naar de Universiteit St.
Vladimir te Kieff, waar hij zijn diploma
poogde te behalen, maat niet slaagde.
Hij begon dus niet vroeg, maar hield
bet dan ook een halve eeuw vol. Nu
onlangs werd hij, krachtens ministerieel
besluit, wederom tot het examen toege
laten.
Volgens een telefonisch bericht,
te Warschau ontvangen uit Lodz, heeft
een troep van 600 werklieden een
hospitaal van het Roode Kruis bestormd,
omdat het gerucht ging dat een hunner
kameraden, Maandag gewond, daar ge
storven was. Kozakken schoten op liet
volk, waarbij 5 menschen ernstig en nog
verscheiden licht gewond weiden. Twee
duizend man troepen zijn uit Warschau
naar Lodz vertrokken.
Te Lodz moet de toestand nu zeer
hachelijk zijn. Er is bijna geen vleesch
meer te krijgen, de kippen die er nog
zijn, worden ontzaglijk duur betaald.
Meu zegt dat grootvorst Vladimir
weigert, den Tsaar te gaan vertegen
woordigen te Berlijn bij het huwelijk
van den kroonprins, omdat keizer
Wilhelm zooveel vriendelijkheden be
toont aau prins en prinses Arisoegawa.
De Pctersburgsche Razwjct valt den
Duitschen keizer heftig aan cn verwijt
hem dubbelhartigheid, niet verzuimende
's Keizers kruistocht tegen het gele
gevaar in herinnering te brengen.
Marokko. De Sultan deelde den
Franschen gezant Taillandier mede dat
bij de voorstellen van Frankrijk niet
kan aannemen.
Torres zal dit aan de vertegenwoor
digers der mogendheden mededcelen
onder bijvoeging dat de Sultan te vinden
is voor alle hervormingen die do mogend
heden te zamen ingevoerd wenschen te
zien cn gaarna zou vernemen hoe de
mogendheden denken over het honden
van een conferentie te dier zake.
Do door den koning van Italië
bijeengeroepen landbouwconferentie is
25 Mei in liet kapitool te Rome bijeen
gekomen en geopend.
Het program, dat uitgewerkt is door
een aantal erkende deskundigen, omvat
de bekende punten: Stichting van een
landbouwinstituut, de functies daarvan
en aanwijzing van de fondsen, waardoor
de instelling zal worden in het leven
gehouden.
Tot de werkzaamheden van het In
stituut zullen ook behooren de publicatie
van rapporten over productie, arbeids
voorwaarden, plant- en dierepidemiën
etc. etc.
Het procos tegen de directie van
het Casino de Paris cn den uitvinder
van de zoogenaamde tourbillon de la
mort, een motorwagen die van een
aanzienlijke hoogte reed, dan een
verticale cirkel beschreef cn verder reed,
bij welk experiment mej. Kandal het
leven verloor, werd deswege vervolgd.
Alle beklaagden werden vrijgesproken.
De rechter overwoog dat alle denkbare
voorzichtigheids-maatregelen genomen
waren, zoodat de dood van de artieste
niet aan het kunststuk zelf kon worden
toegeschreven. Evenwel werd erkend,
dat de pathologische toestand van de
artieste tot de grootste voorzichtigheid
aanleiding had moeten wezen. De des
kundigen verklaarden, dat de dood ook
zonder het verrichten van het kunst
stuk had kunnen volgen.
Admiraal Montt is van Valparaiso
op reis gegaan met een gewichtige op
dracht van zijne regeering. Hij zal in
de Yereenigde Staten, Japan en Europa
de voornaamste werven bezoeken. Chili
heeft pas een kruiser verloren cn bezit
overigens slechts een aantal verouderde
schepen. Het is derhalve noodzakelijk
eenige nieuwe schepen daarbij te voegen
om haar vloot gelijk te maken aan die
van de naburige republieken.
Op de Parijschc beurs i6 men
getuige geweest van het merkwaardige
feit, dat de nederlaag van den bond
genoot ter zee correspondeerde met een
hausse. De reden daarvan schijnt daarin
te liggen, dat men uit den nederlaag
een spoedigen vrede heeft gepoetuleerd
en dus met moed de Russische papieren
ging koopen.
Een kleermaker op den Boulevard
Montmartre exposeerde d.d. een cari-
catuur van den jongen koning van
Spanje. Alfonsus slaat te midden van
een groep dames, die hem kushandjes
toewerpen. Op verzoek van den Spaan-
schen ambassade is deze plaat verwij
derd; de kleermaker heeft haar nu
vervangen door een charge op prins
Victor Napoleon.
De commissie, van onderzoek naai
de knoeierijen bij leveranties voor het
Engelsche leger in Zuid-Afrika heeft
thans do enqnete gesloten. Het rapport
is als vertrouwelijk meegedeeld door de
leden van het parlement. Dat is gebeurd
omdat de regeering een noodlot tigen in
vloed vreest op den uitslag van de
verkiezing te Chichester want geen taal
is in staat zegt de Morning Leader om
het ontzettende schandaal te karakteii-
sceron dat het gevolg zal zijn van de
publicatie van het rapport. Het verhaal
dat men doet van de verdorvenheid der
grootvorsten van Rusland schijnt niets
naast de infamiteiten, dat dit stuk ten
laste van de Engelsche legeradministra-
tie aan het daglicht zal brengen.
Terwijl te Parijs eenige terdood-
veroordeelden steeds in liet leven worden
gelaten omdat de prefect van politie
zooveel moeite heeft een geschikte plaats
te vinden om de guillotine op te slaan,
heeft een groep Kamerleden van de
radicale en de socialistische partijen een
wetsvoorstel ingediend om de doodstraf
af te schaffen. De terdoodveroordeelden,
die thans te Parijs hun lot afwachten
wij meenen 4 menschen hebben
zoo lang gewacht met den dood voor
oogen, dat zij daarmee zwaarder dan
met de terechtstelling terstond na de
uitspraak, zijn gestraft.
Het talmen en redetwisten over een
geschikte plek om eenige misdadigers
van het leven te berooven wordt weer
zinwekkend.
Dinsdagavond was er een massa volk
saamgestroomd vóór en in den tuin van
café Ilollandia te Rotterdam. De ver-
kiezings-reclame bracht er iets nieuws.
De liberale propaganda-club district
II had n.l. tot aanbeveling van de can-
didatuur van het aftredend Kamerlid, den
hr. De Klerk, een fiets- en automobiel
tocht georganiseerd. Onder de talrijke
deelnemers-propagandisten waren ook
dames. Onder ecu oorverdoovend ge
jubel zette de vrij lange stoet, met een
auto als voorhoede, zich omstreeks
negen uur in beweging cn zoo ging
het, begunstigd door het prachtige
zomeravond-weer, met een rustig gangetje
het district door.
Langs de straten was veel belang
stelling, die zelfs tot gejuich overging,
wanneer geestverwanten opschriften als
„Kiest D. de Klerk," „geen tnriefsver-
hooging," enz. op transparanten lazen.
Na een paar uur trappens werd de
tocht, in de beste orde volbracht, bij
Ilollandia weder ontbonden.
Men schrijft uit Almelo aan de „N. C.":
Lettende op hetgeen hier nu reeds
geschied is, zal in dit district een felle
stembusstrijd gestreden worden. In de
„Twentschc Courant" (uitgever J. T.
Sommer) van j.l. Woensdag komt de
volgende ongeteekende advertentie voor:
Joodsche kiezers!
„Moeten wij mr. Levy, onzen ras
genoot stemmen?"
De heer Levy wees in zijn Vrijdag
avond alhier gehouden rede deze aan
beveling!?) met verontwaardiging af
met de woorden: „wij zijn staatsburgers.'1
net „Tweusch Zondagsblad" van 1.1.
Zondag bevat als een terugslag op
bovengenoemde advertentie de volgende
annonce:
„Joodsche kiezers!
„Moeten wij nu nog langer het
roomsche krantje van Sommer lezen?"
Het behoeft nauwelijks gezegd te
worden, dat de eerste annonce groote
verbittering heeft gewekt onder de vrij
zinnigen, hetzij Israëliet of niet.
De antithese onder de kip
pen. Ds. H. de Lang schrijft in De
Hervorming
Wij meenen dat kippen in den volks
mond bekend staan als niet zoo bijzonder
snugger. Maar dat kan wel vuige laster
wezen. Voor 't minst zijn de kippen,
waarvan in de Nederlandsche Kerkbode
van 7 Mei j.l. ds. G. Vossers, Herv.
pred. te West-Terschelling, vertelt, om
den deksel niet voor de poes.
Ds. Vossers ijvert voor de evangeli
satie in zijne naburige gemeente Hoorn
op Terschelling, en vraagt daarvoor gelde-
lijken steun. Iemand wiens voorbeeld
ds. V. hoopt „dat vele broeders predi
kanten zullen volgen" zond hem f '2
en meldde daarbij:
Mijn gift voor de evangelisatie zal
gedeeltelijk afhangen van mijn kippen.
Ik heb besloten om de eieren, die mijne
kippen Zondags leggen, te gebruiken als
kogels tegen het bolwerk van het koude,
kille en versteende modernisme, 't Is
opmerkelijk, dat mijne kippen nu zoo
goed leggen. Ik heb er zes en ze leggen
dikwijls zes eieren
De Amsterdamsche Artis. De beide
frauie Orang-Oetangs, Kobus en Mieke,
wien liet den vorigen zomer vergund
werd den geheelcn dag in de open lucht
te venoeven en van hun betrekkelijke
vrijheid te genieten, hebben, nu het
warme weder is aangebroken, hun win
terkwartieren verlaten, waarin ze zoo
lang verblijf moeiten houden en zijn
weder den geheelen dag op het grasveld,
dat hun tot speelplaats is aangewezen,
te zien. Duidelijk is het waar te nemen,
dat het verblijf in de open lucht hun
geen kwaad beeft gedaan, integendeel,
zoowel in grootte als gewicht zijn ze
merkbaar toegenomen.
In de vroegere plantenkas zijn nu ook
eenige exemplaren van de beide soorten
Luiaards te zien de twee- en de
drievitigerige.
Beginselvaste lui. Te Zegwaard,
welks gemeenteraad grootendeels anti
revolutionair is, werd dezer dagen door
eenige leden der gereformeerde kerk
een adres aan dien raad ingezonden
tot strekking hebbende de herbergt
aldaar Zondags geheel of gedeeltelijl
voor het publiek te sluiten.
Toen in het laatst van April genoemi
adres in stemming kwam, ontbrak
een antirevolutionair gemeenteraadslid
waardoor de stemmen staakten.
Maar met het oog op de weldra ti
houden raadsverkiezingen pleegden d
antirevolutionairen eens met de kathn
lieken overleg, daar zij bevreesd waret
anders wel eens hun bondgenooten t
kunnen verliezen. In de laatste gehoudo
en met gebed geopende en geslote:
raadsvergadering kwam het adres wede
in stemming, en nu alle leden tegen
woordig waren werd het met algemeen
stemmen verworpen.
UIT DE PERS.
Iets over «le jezuïetenorde.
Welke vruchten de jezuïetenorde draagt
heeft niemand minder dan een zo;
gematigd en tegenover het katholicismi
billijk onderzoeker als Adolf Ilariiaj
in zijne „Dogmeugeschiedenis" in de vol
geilde woorden geschetst: „De jezuïeten
orde heeft bijna alle doodzonden in oj
zichzelf staande gevallen in vergeeflijk,
zonden veranderd, zij heeft aldoor aan
wijzingen gegeven om in vuil te wroeten
de gewetens te verwarren cn in den biecht
stoel zonde door zonde te delgen. I):
uitgebreide ethische handboeken de
jezuïeten zijn deels monsters van
schuwclijkheden en bronnen voor h«
ontdekken van verschrikkelijke zoudti
en vuile gewoonten, wier beschrijvin'
en behandeling een kreet van veroni
waardiging afperst."
De jezuïeten ontkennen alle schul
aan kettermoord inderdaad, dat i
sterk. Sterk, tegenover de gruwelei
die op aansteken van de jezuïten n
zoovele landen gewoed hebben. Mei
leze de te midden van de gruwelei
der Contra-reformatie opgestelde „His::
ria Perssec utorum ecclesiae Bohemiae;
„geschiedenis van de vervolging da
bolieemsche kerk," verschenen in 1623
men leze welk aandeel in de uitroeiing
van het Protestantisme de biechtvade
van den keizer, de jezuïet Lonnormair
een Martinus de Huerta en andeti
jezuïeten gehad hebben.
Verlangen zij feiten, onomstootelijki
feiten Wij verwijzen hen naar he
schrijven van Ignatius van Loyola ii
het jaar 1555 aan den „apostel vat
Duitschland", Petrus Canisius, gericht
(Afgedrukt o. a. in de thans ver
nende, door de Orde goedgekeurd:
uitgave der „Epistolae et acta Canisi
ed", Bramsbergen, Freiburg i. B, 18951
Eberhard Cothein, de beste leveusbt
schrijver van Ignatius, zegt ervan„Di
gedenkschrift wees den weg aan vo«
de oostenrijksche, ja voor de duitschi
contra-reformatie in het algemeen, diet
het Gezelschap van Jesus moest gaan
En het heeft dien weg schrede voce
schrede betreden, het heeft de vorstel
daarop mede gevoerd." (Ignatius v
Halle 1S95. Blz. 731).
In dit vernuftige „program der Cot
tra-reformatie" wordt niets anders me
ronde woorden geëiseht dan het „brutai
vertrappen der ketters", die door vet
banning, uitzetting uit hun ambt, dood
straf uitgeroeid moeten worden. „Igni
tius verlangt dat keizer Ferdinand ot
middellijk een algemeen godsdienstedio
uitvaardigt met volledige kwijtscheld^
van straf voor allen die binnen een maat
in de oude kerk terugkeeren. Wie ni
dicu tijd op ketterij betrapt wordt moe
eerloos en ongeschik voor iedere betrek
king zijn, cn als het goed scheen kot
den de zoodanigen ook met verbanniu;
en gevangenis, misschien ook eenigei
niet den dood gestraft worden". Uil
drukkelijk zegt Ignatius dat het hei
voorloopig ondienstig toeschijnt do spaaa
sche inquisitie in haar geheelcn omvao;
in te voeren „omdat zij boven het be
vattingsvermogen van Duitschland, zooafc
het nu gesteld is, schijnt te gaan." k
een schrijven van 26 October 1554,
Peter Canisius naar Rome zond, be
klaagt hij er zich bitter over dat dt
duitsche vorsten niet tot maatregels
van geweld te brengen zijn, dat
meenden dat men ieder zijn gewetens
vrijheid moet laten en niemand (ter will'
van geloofszaken) al te hard tuchtigen'
(Braunsberger I blz. 504).
Aan den goeden wil om de ketters t
braden heeft het dus den jezuïeten nis
ontbroken. Veeleer waren zij bereid dï
zoo overvloedig mogelijk te doen, ei
als het hun niet in die mate gelukt i-
als zij wenschten dan kan hun dit nis
als verdienste toegerekend worden.
De jezuïeten wijzen gaarne op df
prote8tantschc onverdraagzaamheid dei
16de eeuw. 't Is merkwaardig dat df
„alleenzaligmakende" haar voorbeeld ct
haar rechtvaardiging bij de ketters zoekt,
als dat voordeelig schijnt! Wat er
de Protestanten slechte geschied is
bemantelen wij niet. Schande over dief
Protestant die de treurige onverdraag-
L
