Stadsnieuws.
Advertentiën.
Brandstoffen,
L. VAN AGHTERBERGH.
J Kerstkransen
Weihnachtstolien
Saksische Thüringer Weihnachtstolien
Dat zit zoo.
Donderdag stelde de president vim de
Beiersche kamer voor, nadat men den
gansehen dag gedebatteerd had, een
avondzitting te houden. Sommige leden
merkten op, dat dat te veel gevorderd
was van de kracht der leden en ook van
die der verslaggevers. Laatstgenoemden
besloten, toen do avondzitting toch door
ging, te staken: ze zouden slechts de
namen der sprekers en de genomen be
sluiten vermelden, en dat werk zou door
éen man voor alle bladen worden gedaan.
'n Dergelijke staking, waarbij de hoofd
zaak van 't werk toch gedaan wordt, en
het overbodige wordt weggelaten strekt
onzen Beierschcn collega's zeker tot
groote eer, en men zou zelfs, tor wille
van het krantenlezend publiek, wenschen,
dat allerwege door de verslaggevers zoo
werd gestaakt. De kranten zouden er
heel wat kleiner door worden, maar de
waarde der berichten aanmerkelijk ver
groot. Je hebt immers tegenwoordig al
sneltreinen, sneldoorrookers, snelkokers,
snelpersen, sneltelegrambezorgers, snel
dichters, waarom dan ook geen snel-
kranten?
In Parijs heb-je zelfs al snel-bedrogen-
echtgenooten, en b.v. den Heer Binet,
een 50-jarig man, die smoorlijk verliefd
was geworden op een meisje van twee
en twintig dat er eindelijk in toestemde
zijn vrouw te worden.
Toen hij na het trouwen, zijne jonge
vrouw in het bruidvertrek bracht, zeide
zij zich ongesteld te gevoelen en haalde
hem over een dokter te gaan zoeken.
Do bruigom schommelde er een op en
kwam met dezen ijlings in een rijtuig
naar huis gereden. Maar de bruid was
inmiddels verdwenen met een som van
ruim 80.000 frs. uit zijn lessenaar. Van
de politie moest de bedrogen echtgenoot
vernemen dat er niets aan de zaak te
doen was, aangezien een echtgenoot,
volgens de Fransche wet, zijn vrouw
niet wegens misdrijf kan vervolgen. Al
wat hij kan doen, is haar dwingen naai
de echtelijke woning terug te kecren.
Of de man daar echter zin in zal hebben?
Waarschijnlijk al even weinig als de
Taff Vale spoorwegmaatschappij om
schadevergoeding te betalen aan een
zekeren mijnwerker uit Cardiff, Eduard
May, die onder een trein was gekomen,
waardoor hem de twee beenen waren
afgereden.
De maatschappij kwam met de wonder
lijke bewering aan, dat May met opzet
zich had laten overrijden, om een hooge
schadevergoeding machtig te worden.
Nog meer verbaasd zal men zijn, als
men hoort dat de rechtbank mede heeft
aangenomen, dat May met opzet zijn
beenen ondor de wielen van den trein
heeft gestoken. Dat vonnis is gebaseerd
op de volgende overwegingenMay had
drie kranten in zijn zak, die premies
uitbetalen aan lezers, wien een ongeluk
overkomt. Een daarvan moest f 6250
betalen, de andere keeren alleen uit in
geval het ongeluk doodelijk is. De
advocaten van May verklaarden, dat
hij er geen belang bij had zioli te laten
doodrijden, om dat hij gescheiden is van
zijn vrouw. Daartegen werd aangevoerd
dat May een dochtertje had. Verder is
gebleken dat May drie zakdoeken bij
zich had, waarmee hij op vernuftige
wijze een verband legde rond zijn afge
sneden beenen.
Hoe de vork nu eigenlijk in den steel
zit is natuurlijk niet uit te maken, maar
dit is in elk geval zeker, dat May heel
wat handiger kerel is, dan de leden der
Haastrechtsche jagerclub.
Door deze jagerclub werd nl. in de
nabijheid van de hoeve „Gravestein"
achtmaal op een haas geschoten, zonder
dat het diertje geraakt werd.
Gelukkiger waren de jagers op een
ander tijdstip; toen raakte een hunner
in één schot zeskazen, 't
schot was nl. door de ruiten van een
bouwmanswoning gegaan en beschadig
de zes kazen, die in de nabijheid van
dat raam op een tafel lagen.
Dat zijn daar nog andere schutters
dan de beroemde Barend van den school
meester!
Ja, er zijn rare mcnschen in de
wereld.
'Loo lezen we in het raadsverslag van
Oostzaan:
.Het lid Kwak vraagt of de voering
van een jas van den nachtwacht ook
hersteld wordt voor rekening van de
gemeente
Of de bezuinigingsmanic van de
Tweede Kamer ook nawerkt!
den voorgesteld: Een afstandsritte houden
van Maastricht naar Zwolle of omge
keerd (pl. m. 230 KM.), af te leggen
in driemaal 24 uren.
Een wedstrijd voor de beste officiers-
dionstpairden, te houden in de maand
October.
Een jachtrit in de omstreken van
Amersfoort, met ongeveer 1500 meter
„cross country."
Do heer A. Pardon, te Harderwijk,
is benoemd tot surnumerair bij de N.
C. S. te Amersfoort.
Voor den Doopsgezinden Kring wordt
op Dinsdag 26 December, 2en Kerstdag,
een godsdienstoefening gehouden in het
Logegebouw, van Persijnstraat 1, waarbij
hoopt voor te gaan Ds. E. M. ten Cate
van Apeldoorn.
Op de algemeene vergadering van de
Militaire Sportverceniging zal o. m. wor
De sergeant L. F. van den Benden,
van het 5e regiment infanterie, die aau
den hoofdcursus te Kampen wordt op
geleid voor 2en luit. der inf. bij het
leger hier te lande, is na ruiling met
den sergeant. Van der Zee, nader be
stemd voor het leger in Ned.-Indië.
Tc Amsterdam is aanbesteed het.ver
lengen van de verhoogde los- en laad
plaats met vergrooten der goederloods,
bestrating enz. op het stationsemplace-
ment te Hilversum. Raming f21,900.
Minste inschrijver was de heer P. Bok6,
alhier, voor f 18,256.
Bij de aanbesteding door de 11. IJ.
S. M. van de levering van verschillende
houtwaren voor de centrale werkplaats
te Haarlem, was laagste inschrijver de
firma Oostermeijer en Co.
Tc Zwolle is aangehouden Jan Appel
doorn, verdacht van moordaanslag op
Akke Kobus, dienstbode te Leeuwarden.
De verdachte is dezelfde persoon, die
eenige jaren geleden een moordaanslag
pleegde op nu wijlen den vrachtrijder
G. van den Biezenbos. Voor dit feit
had hij eene gevangenisstraf van zeven
jaar ondergaan.
Het buitengewoon rijkssubsidie voor
de II. B. S. is thans vastgesteld op
f 12.000, alzoo eene vermindering van
f 1000 voor het jaar 1906.
Zaterdag slaagde te 's Gravenhage
voor het examen staatsinrichting K. XI
M. O. de heer A. L. baron van Ittersum,
alhier.
De heer Putman Cramer is niet be
noemd tot sub-agent van de Rijksvc:
zekeringsbank, zooals we in ons nummer
van Zaterdag schreven, maar tot assistent
van den agent.
De heer G. Muys alhier, is benoemd
tot lid der Jury van de op 12, 13 en
14 Januari te Almeloo te houden inter
nationale tentoonstelling vanwege de
Twcntschc Pluimvee-club.
Morgen, Donderdag, houdt de alhier
bestaande Friesche vereeniging een ver
gadering in „de Zwaan."
Aanvang 8 uur.
De heer J. II. C. Kuijlaars, te Tege-
len, is alhier benoemd tot adjunct-com
mies ter gemeente-secretarie.
De heer J. J. Yermeij is wederom
voor één jaar benoemd tot onderkeur-
meester van vleesch.
Tot schatters der localiteiten voor den
verkoop van sterken drank in het klein
zijn voor liet jaar 1906 benoemd de
heeren J. Kerkhoff on J. A. Iloksbergen.
Bij het examen voor boekhouden, ge
houden vanwege de federatie van Handels-
en kantoorbedienden-vereenigingen
Nederland, is geslaagd de heerJ.K. M.
Kerling.
Bij de op 16 December 1905, des
avonds ten 8 uur gehouden veiling in
het hotel „de Vergulde Zwaan" ten
overstaan van notaris A. N. J. Vos, te
Amersfoort, zijn de 3 hoerenhuizen aan
do Hendrik van Viandenstraat, nrs. 16,
15 en 20, verkocht aan den heer P. II.
van Haselen te Amersfoort voor f 7450.
Uitslag der veiling, gehouden 16 Dec.
1905, des avonds half negen uur, in het
hot 1 „de Vergulde Zwaan" door notaris
A. N. J. Vos te Amersfoort.
perc. 1. zijnde een winkelhuis aan de
Utrecht6chestraat no. 7 te Amersfoort,
opgehouden.
perc. 2. Twee huizen met erf aan
de Groenmarkt op don hoek der Papen
hofsteeg no. 41 te Amersfoort, verkocht
aan den heer J. Wildeman te Amers
foort voor f2050.
Bij de godsdienstoefening in de Remon-
strantsche kerk treedt a.s. Zondag 24
Dec. op Ds. J. H. W. Bisschop Boele,
predikant te Groningen.
Nu de koude feller wordt, begint ook
de liefdadigheid weer werkzamer op te
treden. Een van de meest sympathieke
vereenigingen op dat gebied is zeker
wel de commissie voor kindervoeding,
die echter evenals vorige jaren zeker
weer met veel moeilijkheden te kampen
zal hebben. Al die moeilijkheden kun
nen wordeu voorkomen als de Com
missie over geld, veel geld heeft te
beschikken. Ieder die dan ook iets daar
voor kan missen, drage zorg, dat dit
der commissie toekomt, in den nood
van velen zal dan weer kunnen worden
voorzien. Hoe nuttig de vereeniging werk
kan blijken uit hetgeen vorig jaar is ge
daan.
Verleden winter werden gedurende
72 dagen gemiddeld 142 kinderen per
dag gespijzigd, waarvoor aan de spijs-
kokerij een bedrag van f 626.S0 is be
taald.
Bovendien werden aan de hoofden
der scholen in de Beekstraat, Koning
straat en Puntenburgerlaan resp. 20, 20
en 10 gulden aan de hoofden der R. K.
scholen 40 gulden ter hand gesteld,
terwijl aan de commissie tot wering van
schoolverzuim eveneens 25 gulden ge
geven werden. Al deze sommen werden
besteed voor den aankoop van klom
pen, want dikwerf is het gebrek aan
schoeisel een aanleiding tot schoolver
zuim en dringt laatstgenoemde commissie
steeds aan op krachtiger steun.
Was het sinds jaren de gewoonte
om aan de meest behoeftige jongens en
meisjes een degelijk en warm kleediug-
stuk uit te reiken, dit jaar kon zulks
niet geschieden omdat de kas het niet
toeliet. Aan contributie werd ontvangeu
f 630.25 en van de Tooneelvercen. Wil
helmina" f 17.30; maar daartoe bleven
de ontvangsten beperkt, terwijl vorige
jaren steeds op extra ontvangsten, ten
bedrage van 100 a 200 gulden, uit op
brengst van verlotingen of uitvoeringen,
kon worden gerekend.
De maaltijden werden dit jaar weder
gehouden in de zaal van het weeshuis,
hiertoe welwillend afgestaan.
Het dames-comité werd uitgebreid
door de toetreding van mevr. van Rei
gersberg Versluys, terwijl de heer van
Vollenhoven wegens drukke bezigheden
als penningmeester aftrad. Zijne fuuctiën
zullen nu waargenomen worden dooi
den heer van Ileijcop ten Ham. Ter
vervulling van de vacature, ontstaan
door het vertrek van den heer J. Kooi
man, werd de heer Singels lid der com
missie.
Zaterdagavond 7 uur werd in de
bovenzaal van het gebouw Eben Haëzer,
Muurhuizen 1, eene vergadering ge
houden, uitgeschreven door het bestuui
der Afdeeling Amersfoort e. o. v. li. N.
O. G.
Als sprekers traden op de heeren K.
Andriesse, hoofd eencr school te Amster
dam, en L. C. T. Bigot, directeur der
Kwockschool voor Onderwijzeressen te
Arnhem, respectievelijk met de onder
werpeu: 1. een belangrijk deel van de
nuttige en gepaste kundigheden, welke
wij tegenwoordig onderwijzen, is noch
nuttig, noch gepast, en
2. Het Ncderlandsch Onderwijzers-
Genootschap is de algemeene vakver
eeniging.
De vergadering, die matig bezocht
was, werd geleid door den heer J. v. d
Horst, die bij de opening meedeelde,
dat het doel was, propaganda te maken
voor het N. O. G.
Nadat hij de aanwezigen welkomjhad
geheetcn, in het bijzonder de twee dames
leden van de Commissie van Toezicht,
gaf hij het woord aan den heer An
dricsse.
Alvorens te konten tot zijn onderwerp
wenschte spreker er op te wijzen, dat
in den cconomischen vakstrijd de partijen
in een andere verhouding tot elkaar
staan, dan dit in de onderwijswereld het
geval is. Waar de vakvereeniging is een
economisch machtsmiddel, staan in de
arbeidswereld de partijen tot elkaar als
officieren tot werkers, als denkers tot
werktuigen. De officieren-denkers zijn
de ingenieurs, de werkers-werktuigen
de arbeiders, die elk voor zich afzon
derlijk georganiseerd zijn. Deze eenzij
dighcid is voor de onderwijzers af te
keuren, want daarbij bestaat het verschil
niet. Daarom is dan ook alleen die
vereeniging, die Hoofden en Onderwij
zers vereenigt do algemeene vakver
eeniging en dat is het N. O. G.
Hieina overgaande op zijn onderwerp
heeft het spreker getroffen, dat er tus-
schen theorie en practijk in de opvoe
ding zooveel tegenstrijdigs is. Hoeveel
goeds bijv. ook iemand als Ilerbart voor
het onderwijs moge hebben, toch be-
fpeurt men vaak in zijn werken, dat hij
het kind zelve niet heeft gekend.
Deze fout treft men aan bjj Yeel boe-
kenschrijvers voor de school.
Spreker staat stil bij de mehodev. d.
Ley: De levenlooze natuur. Met voor
beelden, toont hij, vaak op humoristische
wijze, aan, dat v. d. Ley meermalen
geen rekening heeft gehouden met het
bevattingsvermogen der leerlingen, 't
Zelfde treft men aan bij de platen van
van Lummel en ook in de nieuwere werken
van Jan Ligthart en C. te Lintum.
De groote fout ligt, zegt spr.
hierin, dat we hebben een zielkunde,
gebouwd op indrospectie.
„Als je het kind wil leuren kennen,
bestudeer dan het kind" zei Fröbel on
dat is den gulden regel voor ons onder
wijs. We moeten de ziel van het kind
leeren kennen willen'we oordeelkundigon-
derwijs geven. Dat vergeten de boeken-
schrijvende paedagogen maar al te vaak,
zij schrijven eenvoudig jagerlatijn.
Deze inleiding, met vele humoristische
voorbeelden verduidelijkt, werd met zeer
veel aandacht gevolgd. Van de gelegen
heid tot debat werd gebruik gemaakt
door de heeren Oosterman, Van Veen
en Wesseling, die ten volle instemmen
de met de conclusie van den spreker,
toch ook gaarue het vele goede wcnsch-
ten te waardeuren in de door spr. aan
gehaalde boeken. Door den heer Keete
werd nog gewezen op het gebrekkige
der opleiding voor onderwijzer.
Na repliek door den spreker, gaf de
voorzitter liet woord aan den heer Bigo t.
Ik heb me hedenavond, aldus spreker,
kostelijk geamuseerd. Niet omdat ik
voor 't eer6t de inleiding van Andriesse
hoorde, maar meer nog omdat ik zelden
een inleiding heb gehoord, die van 't
begin tot het eind met zoo'n gespannen
aandacht is gevolgd. In mij is dan ook
een plan opgekomen: ik moet een
vereeniging oprichten met afdeelingen
op zooveel mogelijk plaatsen, die dan
avonden kunnen organiseeren als di;
van hedenavond.
Maar in mijn ijver zou ik haast ver
geten, dat die vereeniging er reeds lang
is, al meer dan een halve eeuw bestaat,
nl. het Ned. Ond. Genootschap. Deze
vereeniging is een van de oudste vak
vereenigingen in ons land, maar zo is
nog niet de algemeene vakvereeniging
De katholieke en calvinistische onder
wijzers werken nog niet met ons mee,
maar ik heb de vaste hoop, dat in de
toekomst de tijd van algemeen samen
gaan zal komen.
We hebben thans in ons land een
Hoofdcnvcrecniging, een Bond van uit
sluitend klasseonderwijzers en daar tus
schcn in staat het N. O. G.
De Bond en de Hoofdverceniging zijn
echter organisaties als die van de katho
lieke en Christelijke onderwijzers, ze
laten slechts een bepaalde categorie
van personen toe. Men kan dan natuur
lijk niet die kracht ontwikkelen, als
mogelijk is niet een organisatie die alle
krachten omvat. En er zijn zeer veel
punten, die belmoren tot het werkpro
gram van een algemeene vakvereeniging.
In verband hiermee bespreekt spreker
achtereenvolgens verschillende instellin
gen van het N. O. G. zooals: de Paeda
gogische blibliotheok, de. Levensverzeke
ring en de Ondersteuningskas.
Alleen bij den strijd om het gezag,
zou er misschien eenige botsing kunnen
komen. Gevallen als zich thans in
Amsterdam hebben voorgedaan, zijn
altijd zeer moeilijk. Maar als men mij
vraagt, dan heeft de pers waarschijnlijk
het meest in deze zaak op haar gewe
ten, maar ook de leerkrachten gaan niet
vrij uit. Ook in dergelijke gevallen is
het 't beste den middenweg te zoeken,
en die bewandelt het N. O. G. Over het
bewuste art. 21 van de Lageronderwijswet
behoeft men tenminste niet te debatteeren.
Het N. O. G. streeft naar ee wijziging
van dat artikel, waarbij ook de onder
wijzers medczeggings6chap krijgen in
den gang der schoolzaken. Ik zou het
willen voorstellen aldus: de Hoofden
vereeniging streeft naar de absolute
monarchie in de school, de Bond wil
de hoofdelooze of republikeinsche school
en het N. O. G. de constitutioneele
monarchie.
Er zijn mcnschen die nog altijd
denken dat Hoofden en Onderwijzers
verschillende personen zijn, maar ge
lukkig worden velen van die waan ge
nezen. Bij ons onderwijs dient steeds
voor oogen te worden gehouden, de
zinspreuk van het Fransche onderwijzers
vakblad: Chacun pour tous et tous pour
chacun. Als een onzer in het gedrang
komt moeten allen helpen en alleen dan
als het gedrag van den onderwijzer ten
nadeele van de school is, moeten wo
onze handen van hom aftrekken.
Bij het debat verklaarde de heer
Oosterman de verhouding in den
cconomischen vakstrijd auders te zien
dan de hoer Andriesse. De verhouding
is niet als van denker tot werktuig, maar
van patroon-bezitter tot arbeider-niet-
bezitter. En nu bestaat weliswaar bij
het onderwijs niet diezelfde verhouding
maar toch bestaat er z.i. tusschen
Hoofden en Onderwijzers een zoo groot
erschil van belangen, dat 6amen-
werking in één vakvereeniging onmogelijk
is. Ten volle het goede in N. O. G.
erkennende kan hij er echter geen vak
vereeniging in zien maar wel een
paedagogische vereeniging. In gevallen
als de zaak EdelmanTraanberg staat
trouwens het N. O. G. machteloos, het
kan niet tusschen beiden treden. Ook
de Bond weet te ijveren voor goede
instellingen getuige: Ondersteuningskas,
Weerstandskas, Sanatorium, enz.
Een vereeniging als hot N. O. G. kan
bovendien niet niet de noodigc kracht
ijveren voor de sociale taak der school.
En dat de Bond voor de republikein
sche school is, is voor den heer Ooster
man iets nieuws, hij weet niet waar dat
in het program staat. Hij voor zich i9
tegen de hoofdelooze school.
Na repliek van den spreker en nadat
de heer Oostcrman nog eenmaal het
woord heeft gehad, sluit de voorzitter
niet een opwekking tot aansluiting bij
het N. O. G. de vergadering.
Burgerlijke Stand.
van 16 tot 20 Dec.
GEBOREN: Catharina, d. van F. G.
Kraaykamp en O. Abelman. Marga-
relba Catharina, d. vanJ.J. Wellingen
A. van den Brink. Geertruida Maria
en Gerardus Willebrordus, d. en z. van
R. Hecrc en C. Hol. Maria, d. van
L. A. Lablans en A. Meerveld.
Gerardus Albertus Johannes, z. van G.
J. Deelen en M. B. Lucassen. Jacobus
Hendrik, z. van T. van Nijlaud en W.
A. Buijs. Theodoru8 Johannes, z. van
J. Roelfsema en M. van Neerbos.
ONDERTROUWD: H. A. van Slooten
en A. van Beek.
OVERLEDEN: Arnoldus Rietvield,
39 j., echtg. van C. J. Blombergen.
Alida Aarts, 29 j., ongeil. Ida Maria
Rodesheim, 62 j., ongeil. Antoon
Geurtscn, 7 d.
ÜSOc Staatsloterij,
Derde klasse.
Trekking van 1819 Dec. 1905.
(1000 loten).
Ten kantore van den Collecteur A.
C. R. O. Leinweber te Amersfoort (Bree-
destraat 22) zijn aan de navolgende num
mers te beurt gevallen:
PrijB van f 200 op No. 19649.
Prijzen vau f 45.
248S 3720 3737 4452 4465 4475
4833 4839 4843 6165 7440 7444
7451 11090 11106 1110713517 13525
17830 17836 19640 en 19655.
Tc zamen 23 prijzen.
Heden overleed tot onze
diepe droefheid onze geliefde
zuster, behuwdzuster en tante,
mejuffrouw
R. VAN GELDER.
Uit aller naam,
B. VAN GELDER.
Amersfoort 18 Dec, 1905.
GEVESTIGD 18QO.
- - Handel in le kwaliteit - -
Hagazijnen: Koestraat,
Restelkantoor: Arnhemsche straat 1
„De Graaf van Atloue."
O bij A.
Langcstraat,
70 cent per ons.
vanaf 30—40—50—60—70—
80 cent, f 1.en hooger,
J. VAN ZALINGEN,
ltoek Varkensmarkt.
i
Voor het aanstaande KERSTFEEST zijn vanaf heden mijn fijne beroemde
weder verkrijgbaar il fO.25, f0.50, fO.75 en fl.—
Zich minzaam aanbevelend, GIJSBERTUS DE JAGER,
Langestraat 14 naast „De moor."
ELK GABAK, niet van mijn etiket voorzien, is niet van mij afkomstig.
