Gemengd.
StadsnieuwsT"
Uit de Pers.
Werk aan den winkel.
iemand over prostitutie en de ongehuwde
moeder, waarop een discussie volgde,
die uitliep op een motie.
Daarin wordt geëischt: Gelijkstelling
van beide sexen; vergemakkelijking der
echtscheiding; erkenning der vrije huwe
lijken.
Een volgend ïeferente ging te keer
tegen de vorsten en den adel, die slechts
klasse-huwelijken sluiten. Dan prote
steerde ze tegen het gedwongen cocli-
baat van priesters, vrouwelijke ambtena
ren en van dienstboden. Ook het staande
leger kreeg ecu veeg als een der oorzaken
van de verlaging van het zedelijk peil.
Eindelijk kreeg nog een meer conserva
tief personage het woord, diedoeischen
aangaande het huwelijksverbod voor zie
ken en minderwaardigen meende te
moeten afkeuren. Stormachtige discussies
van de voorstandsters van het verbod-
stelsel, die bij uitzondering den wette-
lijken band eens meenden te moeten
verkiezen voor de vrijheid!
Dit conflict leidde tot een nieuw stel
eischcn, waarvan de voornaamste deze
is, dat het congres ten dringenstc ver
langt, de invoering van gezondheids
attesten, als beperkende voorwaarde voor
liet huwelijk.
Op die wijze bouwde het Congres
een interessant verlanglijstje op dat aan
radicaliteit niets te wenschcn overlaat.
Speciaal het door het Congres inge
nomen standpunt aangaande de erkenning
van onwettige kinderen en de bescherming
van zondige moeders zal in Duitschland,
dat juist bezocht wordt door een „Iloch-
conjunctur* van zich in de politiek zeer
strijdbaar toonend geloofs- en moraalrecht-
zinnigheid met de noodige kalmte
worden aanvaard.
Er is geen vader die niet glimlachend
het in kinderlijke onbeperktheid van
wenschcn uitgedacht verlanglijstje van
zijn dochtertjes inziet; en zoo zal er in
Duitschland wel geen geestelijk vader
zijn, ('ie niet, mede glimlachend, tot de
overtuiging komt dat de hechtheid van
den tempel der oude moraal niet wan
kelen zal onder den invloed van het
welsprckcndhcidfeestje der vrouwen. Zoo
lang de vrouwen maar niet aankomen
met een onechte-kinderen candidaat voor
den Rijksdag maken degenen, die tot
nu toe voor zich het uitsluitend recht op
bescherming van de zondaressen verde
digden, zich niet ongerust.
Hachelijke toestand.
Het lid der Tweede Kamer, dc heer
B. R. F. van Ylijmcn, zegt in een ar
tikel onder dit opschrift in „De Tijd",
dat er geen overdrijving is in het be
weren, dat de staatkundige constellatie
van West-Europa voor Nederland sedert
1815 nimmer zoo gevaarvol i» geweest
als op den huidigen dag. Hij herinnert
aan hetgeen er aan dc conferentie van
Algcciras is voorafgegaan en vreest een
oorlog tusschen Engeland en Duitsch
land.
Het gevaarvolle, zoo zegt dc schrijver
dan verder, van den staatkundigen toe
stand in 't bijzonder voor Nederland,
blijkt o.a. uit deze feiten, dat 611 de
Duitsche vloot én de Engelsche vloot
de Nedcrlandsche havens hebben ver
kend, dat zij onze zeegaten hebben ge
peild en in schets gebracht, dat zij in
die havens zijn binnengeloopcn tot
oefening van hunne zeemacht. Het zoo
genaamde beleefdheidsbezoek van Duit
sche en Engelsche eskaders was een
voudig een proef om binnen te loopen.
Natuurlijk moest daaraan een glimp van
beleefdheid worden gegeven.
Dc zeemachten dienden te weten, hoe
men bij eene ovcrvalling van Nederland
zou moeten handelen 0111 de havens te
bezetten. Zij weten het nu.
Indien de oorlog tusschen Engeland
en Duitschland mocht ontbranden, is de
beschikking over de Nedcrlandsche havens
voor beide mogendheden van onschat
baar gewicht. Engeland heeft ze noodig
als operatie-basis tegen Duitschland. Ook
al is Engeland meester op dc Noordzee,
zonder het bezit van de Nedcrlandsche
havens kan het weinig degelijks tegen
Duitschland ondernemen.
Yoor Duitschland zijn dc Nedcrland
sche havens van zeer groote beteckenis,
als vluchthavens voor oorlogsschepenen
inschepingsplaatsen van troepen.
Daarom zal zoowel Duitschland als
Engeland als eerste object kiezen de
Nederlandsche kust met hare zeegaten en
havens.
Hieruit volgt dan ook, dat het Duit
sche leger met den meest mogelijken
spoed trachten zal, dwars door Neder
land marcheerend, dc Nederlandsche ha
vens tc bereiken, ten einde het aan wat
zetten van Engelsche troepen te keeF te
gaqn.
De heer Van Vlijmen meent, dat Enge
land er op uit is zich nu reeds de feite
lijke medewerking van Nederland en Bel
gië bij een te voorziene worsteling met
Duitschland te waarborgen, zooals zijns
nziens zonneklaar blijkt uit een artikel
van de Times, getiteld „The low Coun
tries", ruim een jaar geleden in dat blad
verschenen.
Dc schrijver oordeelt, dat indien er
een krijg ontbrandt tusschen Engeland
en Duitschland, een verwoede kamp 0111
het tijdelijk bezit der Nederlandsche
havens zal worden gevoerd, en zegt dan
verder:
Wij voor ons hebben daaruit het be
sluit te trekken, dat wij met inspanning
van de uiterste krachten, die tot onze
beschikking zijn, onze neutraliteit moe
ten handhaven. Wij hebben met wapen
geweld ons te verzetten zoowel oost
waarts tegen een-binnendringen van troe
pen als westwaarts tegen het aan land
zetten van troepen en het binnendringen
van oorlogsvaartuigen in onze havens.
Behoud, ja, verhooging van weer
kracht is dus gewensclit opdat liet „Oranje
boven!" niet worde en ijdele galm.
Over de vraag: Iloe is liet thans met
onze weerkracht gesteld? zal worden ge
sproken in een volgend artikel.
De homl en «le tra ui.
Een daine komt aan de halte Anna
Paulowna-straat in den llaag in de tram
lijn 7.
Ze heeft een hond bij zieh, een mooien
gladhartigen staanden Duitschcn hond.
(Dat is een heelc mond vol. Waarom
zeggen wij tocli niet „patrijshond", zoo
als de Duitschers spreken van „Hühner-
kund"?)
De dame stapt in; de hond, blijkbaar
aan zoo iets niet gewoon, blijft verwon
derd, lobbesachtig-kijkend, op de straat
staan.
De tram zet zich in beweging, de
Laan van Mecrdervoort in.
Wat zou dc liond doen?
De tram naloopen; dat is zeer na
tuurlijk. Waarom natuurlijk? Een hond,
vooral een staande hond, is een dier,
dat geheel op zijn reuk leeft. Hij volgt
iemand niet met zijn oogen, uiaar met
zijn neus. Zijn oogen zitten urn zoo te
zeggen in zijn neus, zooals ecu geleer
den hond volgens een opmerking,
die Zeil maakt, als hij van ziju kuno-
cen tri sell standpunt, (d. i. van hon-
denstandpunt) een mensch zou beschrijven
zou zeggen: hij heeft zijn neus in zijn
oogen.
Van het oogenblik af, dat dc tram
zich in beweging zet, is de hond dus
aangewezen op een orgaan, dat hij hem
in den regel hulporgaan is, orgaan
tweede klasse: het gezicht. De wind
waait hem nog even het „reukbeeld"
van zijn meesteres toe, maar als er gang
in den tramwagen komt, verwaait dat
beeld en moet hij zich alleen op zijn
gezicht verlaten.
Wat deed hij?
Hij holde achter de tram aan. Niet
dichtbij, niet altijd op denzelfde afstand
nu eens ver er van af, dan wat meer
nabij, nu links, straks rechts.
Maar op een bepaald punt was het
getal passanten tc voet en per rijwiel,
het aantal wagens en trams zóó groot,
dat hij de kluts kwijt raakte.
Wat deed hij dan?
Hij bleef staan, stak zijn neus in den
wind suuffeldc naar alle kanten de lucht
in, om een spoor op te vangen, aldus
weer zijn toevlucht nemende tot zijn
eerste kwaliteits-zintuig: den reuk. Maar
de voortrijdeudc tram had het „reuk
beeld" al ver weg meegenomen. Dan
boog hij zijn neus naar den grond. Maar
even vruchteloos. Tramwielen laten geen
spoor na van wie er door weggedragen
worden.
Toen weer tot het gezicht terugge
keerd. In de verte school de witte wagen
nog voort. Daar heen! Nu eens dravend,
dan weer rennend, haalde hij hein in.
En nu kwam het „reukbccld" hem weer
tegenwaaien: dat was zij, die zij zocht.
Voort ging de tram weer. Hij raakte
haar kwijt met zijn neus, zocht haar
weer op met zijn oogen.
Eu toen zijn meesteres uitstapte, sprong
hij vroolijk tegen haar op.
Waarom is dit de moeite van het be
schrijven waard?
Omdat sommige dierenkenners meenen,
dat honden bijna niet, of althans zeer
slecht zien.
De beeldhouwer Urs-Eggenschwyler
deelde ten bewijze daarvan mee, wat
hem overkwam als hij in den omtrek
van ziju woonplaats Ziirich ging wande
len met zijn jongen leeuw, een kunste-
naarsgril it la Sarah Bernhardt!
Als honden van de straat, die hem
en ziju metgezel niet kenden, hem zagen
aankomen met den jongen koning der
woestijn, meenden zij, dat het een hond
was.
De meeste honden worden door een
panischen schrik bevangen, als zij een
leeuw ontmoeten.
Welnu, de Zürichsche straatrekels na
derden met den staart in de noogte
den gewaandon hond. Maar nauwelijks
waren zij zoo nabij, dat zij hem ruiken
konden, of zij vlogen j-inkend, met den
staart tusschen de pooten weg, straten
ver huu jammerlijk gehuil nog voort
zettend met hun vlucht.
Toch, wij hebben liet gezien aan den
hond van de train: deze hond zag, zag
zeer duidelijk en helder, nam wel is waar
alleen liet gezicht te baat als surrogaat
voor den reuk, maar zag in elk geval
goed.
Dat klopt met het loflied, waarin hout
vester F. Oswald den staanden hond be
zingt in zijn boek „der Yorstphliund"
Wat is zijn gezicht goed!"
Faillissementen.
De „Avp." schrijft:
Al de griezelige verhalen, uit romans
van voor een halve eeuw, waarbij ge
weend en vervloekt en handen gewron
gen werd bij een faillissement, waarbij
de vader den zoon niet meer ontving:
„Geen bankroeter in mijn huis"; al die
theater-effecten zijn weg, jammer genoeg.
Failliet gaan is in de meeste gevallen
eene eenvoudige administratieve verrich
ting, die in zeef vele gevallen heel veel
tijd vergt van oen jong advocaat, heel
veel bemoeiingen van den recliter-cpm-
missaris en van de rechtbank en veel
geld van den Staat der Nederlanden.
't Is al te zot! Failliet verklaard een
kcllner, een werkman, een 't laatste
nieuws loopknecht in de Korte
Leidschc dwarsstraat. Natuurlijk i3 er
in dergelijke gevallen geen sprake van
percentsgewijze vereffening bij aecooid
of is de rechtbank er mede gemoeid bij
uitbetaling. Terwijl onze rechterlijke
ambtenaren overladen zijn met werk,
terwijl de zaken eindeloos worden uit
gesteld, moeten ernstige mannen, be-
k/vamo rechtsgeleerden (blijf daar eens
ernstig bij!) samenkomen om te beslissen
over de zaken van iemand die niets
heeft dan werkelijke schuld, niet in
effecten maar in onbetaalde rekeningen.
Nu wordt alles in optima forma afge
werkt en na allerlei conferenties en
zittingen en dergelijke deftigheden vindt
men eindelijk in de courant de advertentie,
dat het faillissementen is opgeheven,
„bij gebrek aan actief." Als een paar
ervaren kooplui dat naar recht en billijk
heid mochten ivgelen, was het in een
paar dagen afgeloopen eu kostte niet
zooveel tijd en geld. Maar vooral be
hoefden ernstige en deftige mannen zich
niet met al die beuzelarijen in te laten,
die werkelijk schade doen aan den
eerbied die aan de rechterlijke macht
toekomt.
Bevroren aardspiielcii.
In Onze Tuinenhet geïllustreerd
weekblad voor amateurs-tuiniers, lezen
we het volgende actueele stukje:
Een van de ongemakken, die de win
tervorst met zich brengt, is het bevriezen
(of vaak z.g.u. bevriezen) van aardappe
len.
Werkelijk bevroren aardappelen gaan,
zoodra ze ontdooien, tot rotting over
en zijn dan natuurlijk voor do consump
tie ongeschikt geworden.
Gewoonlijk evenwel spreekt men ook
reeds van „bevroren" aardappelen, wan
neer ze ten gevolge van de koude den
onaangenamen zoeten smaak hebben be
komen.
Dit euvel is zeer gemakkelijk te ver
helpen. Laat ons eerst nagaan wat er
in den z.g.n. bevroren aardappel is ge
schied.
Een aardappel is een levend wezen,
en dat leven wordt evenals het onze,
onderhouden door de ademhaling, door
het gebruik van zuurstof dus, waarbij
het opgehoopte rcservevoedsel (zetmeel
aardappelmeel) langzamerhand ver
mindert, iets wat in het voorjaar niet
inocielijk is te coostatceren.
Iiitusschen kan het zetmeel niet direct
voor dc ademhaling dienst doen; het
moet daarvoor perst in suiker veranderen.
In gewone onistaudigheden, nl. als de
temperatuur hoog genoeg is, wordt de
gevormde suiker terstond bij de adem
li.iling verbruikt (verbrand). Daalt even
wel dc temperatuur tot bij liet vriespunt,
dan gaat wel het eerste proces door, nl.
de suikervorming; de ademhaling staat
dan echter zoo goed als stil.
Om zulke zoete aardappelen weer
geschikt te maken voor de consumptie,
is het voldoende, ze 1 of 2 dagen aan
verhoogde temperatuur bloot te stellen;
kamertemperatuur is voldoende- De
ademhaling wordt daardoor bevorderd,
eu weldra is de opgehoopte suiker ver
dwenen.
De oude Oost-Indievaavdcrs.
De sage van den Kruger schat."
Onder dezen titel schrijft „De Z.-Afri-
kaansche post":
„Het bericht, als zou er wederom een
schip .worden uitgeiust oin naar een
„Kruger schat" te zoeken op de kust
van Natal, waarvan ook door oris, melding
werd gemaakt, is niet geheel juist.
We hebben hier met een voel degelijker
en tevens met een interessanter onder
neming te doen, die wel degelijk goede
vrucht kan afwerpen. Het geldt n.l.
een poging van den South African
Salvage Co., om zooveel mogelijk te
bergen van de lading van schepen, die
m zoo groote menigte op dc Zuid-Afri-
kaansche kust zijn vergaan en welker
wrakken op bekende plaatsen, dicht aan
den wal, liggen.
In dc eerste plaats heeft men liet oog
op dc oude Oost-Indievaarders, die bij
de Kaap de Goede Hoop zijn vergaan,
honderd en honderd en vijftig lange
jaren geleden, en welker zware, gedeel
telijk in 't zand hegraven rompen lading
omvatten, van welke een gedeelte ook
thans nog lioogc waarde heeft. Zoo b.v.
ligt er een schip, de „Middelburg," „ter
rode" vail Simonstown, van hetwelk men
weet, dat het groote hoeveelheden oud
hmeesch porselein bevat. Enkele stukken
„Lange Lys' zijn reeds te voorschijn
gebracht. Ook twee oude kanonnen,
zeker van geen militaire waarde, maar
kracht Ta" Sr°0tP h'Rtoriaohe zegg''>gs-
Men schijnt te verwachten wel reeds
alleen uit 't oud porselein van de Mid
delburg" goede zaken te zullen maken
en het voornemen schijnt te bestaan dit'
zoowel als curiosa, die mogen worden
geborgen, in Holland ter markt tc
brengen gegeven natuurlijk dat de
oogst goed zij. Dan is er ten slotte
ook de Penguin", later de „Dorothea"
genaamd, waarover „De nieuwe Ct."
spreekt, en die gezegd werd den „Kru
ger schat" aan boord te hebben, maar
in hot wrak van welk schip de Z.-A.
Bcrgings Mij. zal zoeken naar een hoe
veelheid „Amalgam" (met kwik vermengd
goud), verondersteld gestolen te" zijn
door een ontrouwen detective.
Wij hopen hartelijk, dat men de
„1 enguin," alias „Dorothea," op een
onherbergzaam punt op de kust van
Zoeloeland gezonken, zal kunnen naderen,
al ware het alleen maar, wijl dan een
einde zal zijn gekomen aan liet verhaal
van den „Kruger schat," die in het
schip geborgen werd. Die sage van den
„Kruger schat" tocli heeft reeds on
gelooflijk ais t klinke aan een dozijn
minuien het leven gekost, die geloof
sloegen aan 't dwaze verhaal dat president
Kiuger vóór den oorlog langs geheim
zinnige wegen geld zond naar Europa
V001- t doel om oorlog te maken en die
op zwakke schepen zich waagden om
gevaarlijk vaarwater hot wrak van de
„Dorothea" te gaan plunderen"
In de eerstvolgende weken moeten
onze kicsvereeiiigiug en propagandaclub
krachtig aan den arbeid.
De verkiezingen voor dc Provinciale
Staten en voor den Gemeenteraad, die
ons in den komenden zomer wachten,
zullen, onze uiterste inspanning vorderen.
De tegenstanders zitten niet stil. Dank
zij middelen, waarover de vrijzinnigen
niet beschikken, kennen zij vaak tot den
laatsten man toe, die tot de hunnen
kan worden gerekend en laten zij geen
poging onbeproefd om zijn naam op de
kiezerslijst te brengen, zoo die er nog
niet op voorkomt.
Men moet altijd leeren van zijn tegen
standers, doch vooral trachten in ijver
niet bij hen achter te staan. Daarom
worde ook onzerzijds niets verzuimd om
zooveel mogelijk personen op de kiezers
lijsten te doen brengen, op wier steun
III den komenden strijd niet minder of
meei zekerheid kan worden gerekend.
Het woord kiezersteelt moge niet fraai
klinken, de zaak is even geoorloofd als
noodig.
Y ant onze gelederen moeten in den
a.s. zomer niet gedund, doch krachtig
versterkt staan tegenover die des vijands.
Onze beginselen moeten den steun
vinden van een zoo groot mogelijk getal
kiezers.
Dies dienen de kicsvcreeniging en
propagandaclub met ijver en beslistheid
aan het werk tc tijgen. In de kleine
plaatsen, waar men elkanders levensom
standigheden en politieke gezindheid
zooveel betei kent dan in de groote
en dus zooveel eerder weten kan of
iemand het recht heeft kiezer te zijn
zal het ook zooveel gemakkelijker zijn
dan in dc steden. Doch gccu moeite
mag weerhouden te doen wat noodig is,
wat gebeuren moet. willen wc sterk
staan. Elke man, die aan onze aandacht
ontgaat, betcekent een stem minder.
Men beweert vaak en dikwerf niet
ten onrechte dat de vrijzinnigen
eerst recht wakker worden, eerst den
echten strijdlust krijgen, wanneer zij den
kruitdamp ruiken, m. a. w. als de stem
bus staat geopend te worden.
Moge die bewering ditmaal krachtig
worden gcloochenstraft! Wat d;\u ver
zuimd is, leidt onherstelbaar tot schade
en verlies. Zóó verstaan het onze
tegenstanders. Mogen de onzen tooncn
het oveneens te verstaan, doordrongen
te zijn van liet groote gewicht van den
strijd die ons wacht.
Aan het werk!
Donderdag 1.1. brachten de hoeren
Karl Gotter uit Dusseldorf en C. Uhr-
mann uit Crcfeld beidon directeur cener
„gewerblichen Fortbildiingsschulc" met
den Inspecteur van 't Ambachts-onderwijs
den lieer de Groot, een bezoek aan de
Ambachtsschool alhier.
De agent van politic der 2c kl. J. van
de Genugten is met ingang van 1 Maart
a s. in gelijke betrekking benoemd te
Nieuwer Amstel.
Door de politie is tegen den schoen
maker v. D. in de Utrcclitschestraat
proces-verbaal opgemaakt terzake over
treding der Arbeidswet.
Tot voorzitter van de afdeeling Amers
foort van het Utr. Genootschap voor
landbouw en kruidkunde is gekozen de
lieer A. M. Tromp van Holst (vac. J.
B. de Beaufort) en tot bestuurslid de heer
J. K. Knottenbelt.
Bij het scheriufeest van den Kon.
ouderofficiersschcrmbond, te Nijmegen,
behaalde korporaal Broijer van het le
reg. huzaren den eersten prijs sabel in
den personeelen w edstrijd voor korporaals
en manschappen. Er waren 52 deelne-
oic rs.
Wachtmeester Louis van het escadron
osdonnanseu behaalde den 1. pr. (verg.
zilv. tned.) in den pers, wedstrijd floret.
Het 5e regiment infanterie behaalde
den 4den prijs, bronzen medaille, in
den korpswedstrijd geweer, waarin 21
korpsen deelnamen.
Uit de vier ingekomen ontwerpen voor
den bouw van liet St. Pietcrs en Blok-
landsgasthuis is dat van den heer Herman
Kroes gekozen, zoodat aan dezen architect
de uitvoering van het werk zal worden
opgedragen.
Aan sergeant-majoor W. J. Domisse
van liet militaire hospitaal, is de gouden
medaille voor 36-jarigen trouwen dienst,
niet een gratificatie van f 50 toegekend.
Yoor de volgende week zijn de avonden
weer aardig bezet. Dinsdagavond zijn et-
zelfs, behalve het concert vau bet Ham-
bourg-Trio, nog twee vergaderingen, nl.
van Vreemdelingenverkeer en van de
Kiesverecniging „Amersfoort". Wat be
weegt tocli de menschen ou juist een
vergadering uit te schrijven, vanneer er
al iets te doen is? Weken var te voren
was het toch al bekend, dat liet concert-
Ha mbourg zou worden gegeven
Besmettelijke ziekte.
„Fietsia Gappa"
Bovenstaande besmettelijke ziikte
schijnt hier dezer dagen epidemisch te
hcerschcn. Gisterenmiddag zijn althans
weer twee rijwielen ontvreemd uit ce
gang van liet kantoor der kassiers firms
Lamaison en Bouwer in de Mam-huizen.
De politie, telefonisch gewaarschuwd,
toog dadelijk op onderzoek uit maar
heeft de daders tot lieden nog niet ge
knipt.
De voordracht voor Hoofd der Open
bare Lagere school 3de soort aan de
Koningstraat luidt als volgt:
1. O. Bussemaker te Soest.
2. S. Snijder te Winterswijk.
3. G. A. Spelberg te Westzaan.
4. J. Faber te Amsteidam.
We vestigen de aaudaelit onzer le
zers op de in dit nummer voorkomende
advertentie der voorstelling vau de heeren
Solser en Hesse.
Naar zij ons meedeelden is vorig maal
wat haast gemaakt met het programma,
maar ditmaal zal dat niet gebeuren.
Het geheel zal zorgvuldig worden afge
speeld, daar dc heeren er op rekenen
hier te blijven, zoodat ze des avonds
geen haast behoeven te maken voor
den trein.
De bevolking dezer Gemeente stond
op 31 December 1305 uit 11 26S man
nen en 11753 Mouwen, totaal 23021.
Zij vermeerderen in 1906: door ge
boorte met 356 m. en 388 vr. en door
vestiging met 1285 ni. eu 1174 vr. dus
totaal met 1641 m. en 1562 vr.
Zij verminderde in dat jaar: door over
lijden met 157 m. en 175 vr. en door
vertrek met 1061 m. en 1025 vr. dus
totaal uiet 1218 m. en 1200 vr.
