Gemengd. 0 f| Zij meent daarom U te moeten voor stellen, ook deze te wijzigen in dien geest, dat de Hoofden op den zelfden grondslag gesalarieerd worden als de onderwijzers, vermeerderd met eene toe lage in hunne betrekking als Hoofd der school. Om de bovengenoemde redenen heeft de Commissie dus de eer, U voor te stellen in de „Verordening tot regeling van hot getal der openbare scholen voor Lager onderwijs in de Gemeente Amers foort en het getal en de bezoldiging van liet onderwijzend personeel aan die scholen" te lezen: Art. 5 sub II: Voor elk de onder wijzers, die het Hoofd bijstaan. a. bij aanstelling f 600.— b. na twee dienstjaren - 650. c. vier D - 700.— (1 n zes n - 750.- e. acht - 800.- tien - 850. twaalf - 900.— h. veertien - 950.— i. zestien -1000.— Ait. 5, sub III, al 1: Voor elke der onderwijzers of onderwijzeressen, die het Hoofd bijstaan en de Hoofdacte bezitten a. na twee dienstj. als onderwijzer f 809.-*^ b. p vier 3 - 900. t\ zes - 1000. d. acht - 1100. e. tien - 1200. twaalf J» - 1300. y. veertien - 1400. h. zestien - 1500,- i. achttien - 1600.- Art. 5 sub III al. S: Aan de onder wijzers en onderwijzeressen, die, behalve tot het gewoon Lager onderwijs, ook be voegd zijn tot het geven van onderwijs in de vakken 1, m, n, p, q of t der Wet op het Lager onderwijs, wordt toegelegd eene som van f 50 per jaar en per vak. Art. 5 sub 1Zij die aan liet hoofd zijn geplaatst van eene openbare Lagere school ontvangen het tracteraent, dat zij als onderwijzer(es) met hoofdakte en andere akten volgens art. 5 sub III alinea 1 en 8 genieten, vermeerderd met eene som van f 400 in hunne betrekking als Hoofd. Met het vertrouwen op uwe mede werking heeft de Commissie deze regeling ontworpen. Het raakt zeker de geldelijke belangen der Gemeente, maar zij ver oorlooft zich toch op te merken, dat onder de vele belangen, die hooger staan dan de geldelijke, zeker de onderwijs- belangen belmoren. En al behooren nu ook de financieele aangelegenheden niet tot den werkkring der Commissie, zij meent toch te mogen wijzen op éen mid del om do voor deze regeling benoodigde uitgaven te bestrijden, n.l. de progessievc sehoolgeldlieffing. Te eerder doet zij dit omdat zij ook dit acht in het belang van het onderwijs, daar tengevolge daar van velen ontheven zullen worden, van de betaling van een gedeelte der school gelden en hierdoor iu staat gesteld zul len worden, hunne kinderen langer van het onderwijs te doen genieten ot hen te doen deelen in de voordeden van het M. U. L. O. De Commissie van Toezicht op het Lager Onderwijs. H. J. REIJNDERS, Voorzitter. E. G. DRENTH, Secretaris. Amersfoort, 2G September l'JOG. Ouder ..dienstjaren" is ook begrepen de tijd, dien men, voordat men eene betrekking alhier aanvaardde, elders bij het klassikaal Lager ouderwijs is geweest. Een droefgeestig boek. De oud-minister van oorlog, oud-op perbevelhebber dei Russische strijdmach ten in den oorlog met Japan, Koeropat- kin, heeft een bock geschreven, uit 3 dikke doelen bestaande, waarin bij de waarheid flink onder de oogen ziet van de vele treurige tekortkomingen dei- levende strijdkrachten, de onvolmaakt heden in de legerorganisatie, troepen- encadreering, in één woord de vele ge breken aan de oorlogsmachine in 't algemeen, die te zanten hebben doen ontstaan liet debacle wat de Russen lang zal heugen. Het werk, dat door de censuur ver boden is, (het verscheen in December j.l.) handelt over den slag van Liao-jang, den slag aan dett Sjaho, en dien van Moekdcn. En dan zijn er nog „nabe trachtingen", die vooral zeer leerzaam kunnen zijn voor den Russisclten opper- officier, een enkelen hootd-ofücier, maat niet het minst ook voor de regeering. Dit staat aanstonds reeds als een paal boven water dat de gehoorzaamheid, de lijdelijke gehoorzaamheid, liet plechtan ker der militaire discipline, vooral in do hoogste rangen met voeten is getre den dat de eenheid van wil die een offi- cict-skorps zoo moreel krachtig kan ma ken en die do kurk vormt waarop elke Oorlogshandeling drijft zich dikwijls op laakbare wijze tot een veelhoofdig mon ster heelt ontpopt, en dat de capaciteit, de massale kracht der tegenpartij dik wijls is onderschat, vooral in het begin van den veldtocht, wat voor hot grootste gedeelte op rekening van de „klettr" kwestie moet worden gebracht. Er worden in dit boek namen ge noemd die mccdoogenloos aan de publieke verachting zouden zijn prijsge geven als het bock zich had mogen inschieten. Zoo b.v. dien van generaal Kattlbars aan wiens onkrijgstuchtelijk, onbekwaam optreden de catastrophe van Moekdcn grootendeels wordt toege schreven. Het deel over Moekden behandelt eerst den veldtocht sedert Nov. '03, toen liet eerste plan voor een strategische ver- deeling van troepen in het Verre Oosten werd ontworpen, en zulks met het oog op een oorlog, die ernstig dreigde. Hier bij werden slechts 10 bataljons bestemd voor de bescherming van Port Arthur, ecu krijgsmacht geheel onvoldoende, zooals ter zijner tijd zou blijken. Mam men vertrouwde nu eenmaal op de on overwinnelijkheid der Zuidzeevloot, en sloeg de waarschuwingen van Koeropat- ktn, die de verdediging geheel onvol doende achtte, in den wind. Wat dett slag van de Sja-ho betreft, deelt de schrijver mee, dat de generaals Bilderling cn Stackelborg, alleen verant woordelijk voor hun eigen taak waren, en zij geheel onafhankelijk van elkaar optraden. De versterking kwant bij stukken en brokken aanofficieren waren er slechts 11 per bataljon. Omstreeks ntedio November was de sterkte van liet Mantsjoerschc leger '210,000 man en overtrof bet Japansche mot 10,000. Maar wat vermocht deze luttele numerieke meerderheid bij de ntoreele van den Japanner! En dan was er een minister van oor log, die verklaarde dat de Trans-Siberi sche spoorweg een vet-l ruimer treinen loop toeliet dan in de werkelijkheid het geval was. Is dit niet in den stijl van den Fransche collega in '70, die het over den knoop aait de befaamde slob kous had? In dett krijgsraad dien men na Poit- Arthur's val hield, gal Grippenberg het plan aan, om een groote onttrekking te doen in de richting van Jen-tai, waar voor 7 legerkorpsen ttoodig waren, terwijl er slechts 4 voor dit doel ter beschik king konden worden gesteld. Toen hij dit hoorde, verklaarde hij plotseling van meening veranderd, den strijd als ver loren en adviseerde tot een zuiver defen sief optreden. Koeropatkin beschuldigt Grippenberg bij de omtrekkende beweging, (waartoe men na rijp beraad besloot) en de daar op volgende oorlogshandelingen, van liet geven van bevelen, die geheel buiten de lijn van het operatic-plan lagen. De de- veine bij Landcpoe schrijft Koeropatkin too aan gemis aan voorbereiding van den aanval. Zoo miste nten zelfs de meest primitieve terreinkennis! Stafkaarten wa- ten er niet, terreinschetsen waren nietge- nitiakl. Tot overmant van ramp nam de artillerie een verkeerd punt onder vinn en verkeerde de infanterie in de heilige overtuiging dat ze Landepoe bezet had, terwijl het toch Baotadze was. De troepen die in geen 3 nachten geslapen hadden en daar een rustdag mochten houden, zouden deze vergissing al gauw gevoelen. "Van rusten kwam niets, maar werd et- een scherp gevecht geleverd om het be zit van Soenepoe en Piaanstsau. Bij deze mislukte gevechten bekwamen de Russen 15,000 man aan verliezen. Grippenberg, meldde ziclt den 17en Januari ziek en vertrok 4 dagen latei- naar Petersburg. Een verlies kan zijn heengaan moeilijk voor den troep ge noemd worden; integendeel het was een opluchting, want een bevelhebber als hij, die zooveel weifelmocdighcid be toonde en door zijn handelingen de krijgstucht zoo ernstig ondermijnde, kon toch feitelijk niets dan schade aan de goede zaak toebrengen. In Februari daarop kwam do strijd oin Moekdcn. Er was een tekort aan manschappen van 49.000 man. Kattlbars moest aan de West- en Noordzijde ver dedigen met troepen uit de algemeene reserve, en toonde zich hier een waren talmer: het overtrekken over do Hun-ho ging uitcist langzaam, cn later draalde hij weer op onverantwoordelijke wijze niet Nogi het. „halt en niet verder!" toe te roepen, en Item te beletten do achterhoede der Russen te omtrekken. Ilicr zijn ook ernstige flaters begaan bij liet gebruik der cavalerie, die. zoo ooit, dan hier zeker uitnemende dien sten had kunnen bewijzen. Angstvallig kleefde ze aan de infanterie, ja, een gedeelte weigerde zelfs deze te verlaten, terwijl zij op een gegeven oogenblik tegen generaal Okoc ageerde in plaats van tegen Nogi wat het plan was. En dat terwijl de cavalerie over een benij denswaardige sterkte beschikte en dus in staat was, hierin geholpen door het terrein, Nogi verscheidene klappen toe te brengen. Do verkenning had ook geheel onvoldoende plaats en de voor- hocde-infanterie deed ook zóó slecht haar zaken, dat men plotseling, zonder het te boselfen, op de hoofdmacht van Nogi zat. Later de order ontvangende om de stelling van Nogi's linkerflank te ver kennen, deed hij dit gewoon niet, niet tegenstaande het hem herhaaldelijk bevolen was. Had hier geeu kort recht moeten gemaakt worden met dezen opzet- telijken dienstweigeraar, die hierdoor aan de positie der Russen liet grootst denkbare nadeel toebracht? De grieven om liet ongehoord indisci- plinair optreden van Kattlbars zijn zoo ontelbaar cd overstelpend, dat men eigenlijk Koeropatkin moet beklagen ont dat hij gedwongen was met zulk een generaal zijn gewichtige taak te moeten voleindigen. Resumcerend zegt de schrijver dan ook, dat Kattlbars geen van de hein iu Februari gelaste maatregelen, uitvoerde. Zijn eigen gedrag niet betrekking tot Moekden tracht hij echter ook niet schoon te wasschen. Ridderlijk heelt hij den Keizer beleden dat liet een fout van Item is geweest, voor het begin der operaten niet voor een zoo groot mogelijke reserve te hebben gezorgd en op het beslissend oogenblik van het gevecht zijn strijdkrachten niet l'/a divisie te hebben verminderd; Itad bij dit niet gedaan Moekden zou een graf geworden zijn. Maar hij handelde aldus, omdat hij de rapporten van gene raal Tsjitcliagaf's een blind vertrouwen schonk. Bij zijn algemeene kritiek wijst de schrijver op den onkelen spoorweg die het leger slechts ten dienste stond ont troepen aan te voeren, wat dus uiterst langzaam in zijn werk kon gaan. De Japanners deden als moderne tactici, door na elk gevecht en bij elke geschikte gelegenheid, de verliezen in de tactische eenheden aan te vullen, en geheel nieuwe te formeeren, wat dc Russen niet of hoogst onvoldoende deden. Zoo waren er contpagniën,aanvankelijk een 215 man sterk, die later tot 140 en minder werden teruggebracht, op welke sterkte ze bleven. En aan mag niet vergeten worden dat de Japanners uit overtuiging streden, geëlectriseerd waren door den oproep van den Keizer, die zijn leger, dat hem lief heeft de overwinning voorspelde. Stel hiertegenover de Russen, die tot den oorlog gedwongen, zich in Mantsjoerije concentreerden omringd door een vijan dige Chiitecsche bevolking. Vooral ook legt Koeropatkin zeer sterk den nadruk op het algemeen onvoldoend gebruik der cavalerie, en wel in den opheldering»- en verkenningsdienst. Zoo o.a. kregen de Russen geen berichten over het (krach tig) bezet zijn der hoogten ten W. van Kliedigon, wat hun op zware verliezen kwam te staan. Ook de kaarten waren geheel onvoldoende. Generaal Stackel- berg klaagde b.v. dat op de kaart vol gens welke hij moest opcreeren, geen hoogtelijnen voorkwamen, zoodat hij eerst ter plaatse dc vele hpogten zag, die hem verplichtten zijn artillerie achter te laten. Als een bewijs dat er menigkeer niet te beschrijven verwarring licerschte moge dienen dat de artillerie herhaaldelijk op eigen troepen schoot. Verder is men bij voortduring in ge breke gebleven behaalde voordeden te vervolgen en in onderlinge samenhang op te treden. Hot initatief van vele aan voerders was ver te zoeken, en bij som migen zóó buitengewoon ontwikkeld dat zij lijnrecht tegen de ontvangen orders in handelden. De subalterne officieren krijgen over het algemeen een waardeerend woord: ze hebben gevochten als helden. Een enkele, blaam treft sommige officieren die nu oil dan voorwendsels zochten, om ziclt van de vurende linie naar de achterste linie te begeven. De assistent artsen aan de gemeen telijke Ziekenhuizen in Berlijn hebben besloten den len Maart a.s. het werk te staken. De aanleiding daartoe moet gezocht worden in het feit dat hun positie, ver geleken bij die hunner collega's aan de Rijksinrichtingen, inderdaad weinig roos kleurig moet genoemd worden. Ze hebben kost en inwoning en een maandelijksche bezoldiging van f 30, ntaar hebben geen recht op verlof. Niet lang geleden ver zochten zij verbetering van positie: f72 's inaands, 4 weken verlof per jaar en opname in de Ongevallenverzekering. Na 8 maanden gewacht te hebben, berichtte hun het gemeentebestuur dat hun ver zoek van de hand was gewezen. Zij willen het nu eens met een staking p robeeren. Fuur tegen vuur. Twee schild wachten bij een kruithuis van dc citadel te Pcrpignan hebben Zaterdagmorgen „vuur" afgegeven op twee mannen die brand wilden stichten. Het is al meer voorgekomen dat men dat kruithuis in brand heeft willen steken. .The right man... enz." De staat van dienst van den uieuw-benoemden beul te Petersburg, waarin moorden schering en inslag zijn, wettigt het ver moeden dat men een hoogst gelukkige keuze heeft gedaan. De lieer Podgocrski werd destijds de keuze gelaten: óf voor al zijn euveldaden ter dood veroordeeld te worden óf het beulschap te aanvaarden. Hij koos het laatste. Als een sterk staaltje van socialisti sche tirannie moge dienen dat dc werk lieden in sommige fabrieken van Leipzig gedwongen zijn hun boterhammen in een socialistische courant van het nummer van den vorigeri dag mee te nemen. Gehefl „Duitsch" is daarbij de bepaling dut liet dagelijks op een vast uur door een controleur die in dc fabriek werkt, moet worden nagegaan. Op deze wijze worden de werklieden gedwongen, zich op liet blad te abonnceren. Den 20sten Februari herdacht de Norddeutscher Lloyd to Bremen den dag, waarop zij voor vijftig jaren opgericht werd. Met trots kon zij op dien dag terugblikken. Waar zij in 1857 begonnen is met drie booten, varende van Breinen op Engeland cn Amerika, beschikt zij thans over een vloot van 184 stoom schepen, die een geregelde verbinding tusschen alle deelen der wereld onder houdt. Ook in Nederland geniet zij eene zeer goede reputatie, gelet op het veelvuldig gebruik, dat men van hare schepen maakt. Hier ter stede is de vertegenwoordiger dc assuradeur A. L. van Elten, Willems plein No. 11. De hrijgskas der socialisten. Groote sommen, ontstaan door de groschcn der arbeiders, zijn naar de Russische broeders gezonden, die bij de verkiezingen wel 't een en anders kunnen gebruiken. Men spreekt van 175 duizend mark! Dc brug en dc schapenDe Parijsche „suffragettes" zijn door het optreden van haar Londensclie partij- genootcn opgewekt om eveneens tot een krachtiger optreden over te gaan. Up een nader te bepalen, doch strikt geheim te houden dag, zal een betoo ging worden gehouden vóór het Palais Bourbon. Dc Icoc bij de hoorns. In verband niet de voortdurende uitbreiding der meningits cerebro-spinalis in Engeland, heeft de regeering besloten een com missie te belasten inet een uitgebreid onderzoek, in het bijzonder naar den gezondheids toestand te Belfast. Ondoordachte dieven. In Elberfeld werd Zondagnacht in de lommerd inge broken; er werd voor een waarde van 100.00U mark aan horloges, juweelen en andere preciosa gestolen. „Gelukkig dat ze geen dag later ge komen zijn", moet de directeur uitge roepen hebben, toen hij 'de diefstal bemerkte, „dan hadden ze nog een veel grooteren slag geslagen!" Eiigelsche bladen maken gewag van een ernstige ramp die in den stik- donkeren Zaterdagnacht bij hevigen storm, het stoomschip „Orianda", van Liverpool komende, heeft getroffen in liet Kanaal van Bristol. Plotseling werd liet aangevaren ter hoogte van de machinekamer door een zeer zwaar schip, dat met zijn voor steven diep in de „Orianda" drong, waardoor deze drijvende bleef. Toen dc schepen vrij kwamen, was het lot van dc „Orianda" gauw beslist: binnen het half uur was liet schip gezonken. 14 man van de 19 koppen tellende equipage vonden hun graf in de golven. Het schip dat de aanvaring deed was de „Hcliopolis" van Londen. „Gentlemen"De Engelsclie sociaal democratische leider Keir Ilardie, lid \an het Lagerhuis, is Zaterdagavond te Cambiidge, waar hij een rede zou houden, door de studenten zeer be moeilijkt. Vóór de openingsbijeenkomst waren er bulletjes, met zwavelwaterstof gevuld, in de zaal geworpen en door een lievig lawaai belette men Keir Ilardie aan 't woord te komen. Z n i d e 1 ij k „humor". Wij leze in de Limb. Koerier: „Het geheele Ministerie bijeen op zoek, het overkomt het zoo ver afgeleg Maastricht niet iedereu dag. En toch, nu de heeren hun ontsl hebben aangebodcD en den tijd aan zi hebben, althans niet in hun beweging belemmerd worden door bij te won kamerdebatten, nu zijn zij er gister eens op uitgetrokken om toch ook d daar heel in de verte gelegen levendig en van haar bestaan door requesten n al eens blijk gevende, Maastricht te ga bekijken. Dc bijna overreden Minister van M rine ontbrak zelfs niet op liet appèl. Met den arm in een doek schreed evenals de 8 collega's, allen in ambt gewaad, voort, de sikbaard op de vlc gelen des winds fladderend. Allen marcheerden ze druk gestic leerend langs Maastricht's straten, portefeuille onder den arm, omstuwd do een belangstellende menigte, die ni weinig plezier had in de aanwezighe van zulke hooge gasten. Wat minder delicaat was! Onmiddelijk ging een sjiek gekle heer, de hooge zijden op, met een pla kaat op de borst voor hen loopen, waai de woorden: „Heden overleed na een kortstondi ziekte (begrooting) ons dierbaar'sMec ters Ministerie in den leeftijd van 2 jaar „De diepbedroefde Liberale Uniel Intusschon de bewindsmannen sto den er zich niet aan, liepen kalm do redeneerden over alles eu nog wat, ti ten al eens op hun portefeuille, korto deden hoogst gewichtig. 5 ooral Minister Staal liep aanhouder rond te kijken naar het blijvend gedetl te, dat hij toch minstens in een gan zoensstad had mogen verwachten. Men fluisterde dat hij op zijn gehe len tocht tot gisterenavond 10 officiere 8 sergeanten en een halven soldaat za En Minister Cohen Stuart, die zi verbijstering te kennen gaf geeu pa serschepen in de Maas te zien dobbere werd daarin terecht gewezen door Mini ter Krans, die hier in Maastricht prac tig don weg kennend, min of meer gids optrad. Iu de buurt van Ceramique enSphi nam Minister Vcegens de leiding tijdel over. Wat bij die geheele officieele verto ning sterk opviel! Dat de dienaren d Kroon over een ontcmbaren dorst blek te beschikken. Althans ieder café was hun. ....Zoo vermaakten gisteren cenl0-t grappenmakkers op den zoogenaamd nao-"Vestelaovond een groot gedeelte v Maastricht kostelijk. Neen, niet 10, er waren er zelfs I Immers een huilende aanspreker sul kolde nog, naast dc hooge gegaloncei oomes voort." [Wat zou men Rechts verontwaardi geweest zijn, wanneer de vrijzinnigen 1905 zoo'n optocht hadden vertoon Critiek. Harm had het v boerenknecht door ijver en vlijt tot zc boer gebracht. Hij beheerde nn et- flinke boerenplaats in het Noorden v onze provincie. Hij had het heel w ruimer dan vroeger cn het was alleszi verklaarbaar dat hij nu ook wel e iets meer van de wereld wilde zien. was wel een paar maal in Groning geweest, maar dan voor zaken. Al la» had hij er over gedacht, ook eens, a1 de notaris en de dokter en de ande heeren Tan het dorp, naar do coined in de stad te gaan. En dat groote pla waarmee Harm reeds zoo lang rondlie werd tot rijpheid, toen hij er op zek ren dag den dokter over sprak. Dc toch zeide, dat hij den volgenden Do derdag toch naar Groningen moest dat Harm dan mooi mee kon ga daar het des avonds juist comedie z zijn. Dokter, die iets anders te do had, zou hem dan naar afloop der voo stelling in het hotel opwachten. Har vond dit opperbest en aanvaardde d Donderdags in zijn beste plunje gest ken, de reis naar Groningen. Ilij slenterde eerst wat door de sta zooals iemand, die voor zijn pleizi uit is en stond 0111 half zeven al vo den schouwburg tc wachten, tot deuren open gingen. Toen ging Ilai naar binnen, kocht een kaartje en vor na lang zoeken en veel vragen zi. plaats. Hij was de eerste. Maar liet wachten viel hem niet lan; Er was zooveel tc zien en te bewondij ren. Die mooie zaal, die groote gaskroc al dat fluweel en vooral die grappi stoelen, daar vooraan, zonder zittinge Langzaam vulde zich de zaal. Eindeli kwamen ook de „meziekmaokers", zo als Harm ze noemde. Eu die bliezen lustig op los. Dat voud hij wel mo Eindelijk ging de gordijn op. Het to neel stelde een mooie kamer voor. Har luisterde eenigc minuten met groote aa dacht. Toen stond hij plotseling op verliet in zichzelf pruttelend, de za en den schouwburg.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1907 | | pagina 2