Gemengd.
0
f|
Zij meent daarom U te moeten voor
stellen, ook deze te wijzigen in dien
geest, dat de Hoofden op den zelfden
grondslag gesalarieerd worden als de
onderwijzers, vermeerderd met eene toe
lage in hunne betrekking als Hoofd der
school.
Om de bovengenoemde redenen heeft
de Commissie dus de eer, U voor te
stellen in de „Verordening tot regeling
van hot getal der openbare scholen voor
Lager onderwijs in de Gemeente Amers
foort en het getal en de bezoldiging van
liet onderwijzend personeel aan die
scholen" te lezen:
Art. 5 sub II: Voor elk de onder
wijzers, die het Hoofd bijstaan.
a.
bij aanstelling
f 600.—
b.
na twee dienstjaren
- 650.
c.
vier D
- 700.—
(1
n zes n
- 750.-
e.
acht
- 800.-
tien
- 850.
twaalf
- 900.—
h.
veertien
- 950.—
i.
zestien
-1000.—
Ait. 5, sub III, al 1: Voor elke der
onderwijzers of onderwijzeressen, die het
Hoofd bijstaan en de Hoofdacte bezitten
a. na twee dienstj. als onderwijzer f 809.-*^
b. p vier
3
- 900.
t\ zes
- 1000.
d. acht
- 1100.
e. tien
- 1200.
twaalf
J»
- 1300.
y. veertien
- 1400.
h. zestien
- 1500,-
i. achttien
- 1600.-
Art. 5 sub III al. S: Aan de onder
wijzers en onderwijzeressen, die, behalve
tot het gewoon Lager onderwijs, ook be
voegd zijn tot het geven van onderwijs
in de vakken 1, m, n, p, q of t der Wet
op het Lager onderwijs, wordt toegelegd
eene som van f 50 per jaar en per vak.
Art. 5 sub 1Zij die aan liet hoofd
zijn geplaatst van eene openbare Lagere
school ontvangen het tracteraent, dat
zij als onderwijzer(es) met hoofdakte
en andere akten volgens art. 5 sub III
alinea 1 en 8 genieten, vermeerderd met
eene som van f 400 in hunne betrekking
als Hoofd.
Met het vertrouwen op uwe mede
werking heeft de Commissie deze regeling
ontworpen. Het raakt zeker de geldelijke
belangen der Gemeente, maar zij ver
oorlooft zich toch op te merken, dat
onder de vele belangen, die hooger staan
dan de geldelijke, zeker de onderwijs-
belangen belmoren. En al behooren nu
ook de financieele aangelegenheden niet
tot den werkkring der Commissie, zij
meent toch te mogen wijzen op éen mid
del om do voor deze regeling benoodigde
uitgaven te bestrijden, n.l. de progessievc
sehoolgeldlieffing. Te eerder doet zij dit
omdat zij ook dit acht in het belang
van het onderwijs, daar tengevolge daar
van velen ontheven zullen worden, van
de betaling van een gedeelte der school
gelden en hierdoor iu staat gesteld zul
len worden, hunne kinderen langer van
het onderwijs te doen genieten ot hen te
doen deelen in de voordeden van het
M. U. L. O.
De Commissie van Toezicht op
het Lager Onderwijs.
H. J. REIJNDERS, Voorzitter.
E. G. DRENTH, Secretaris.
Amersfoort, 2G September l'JOG.
Ouder ..dienstjaren" is ook begrepen de
tijd, dien men, voordat men eene betrekking
alhier aanvaardde, elders bij het klassikaal
Lager ouderwijs is geweest.
Een droefgeestig boek.
De oud-minister van oorlog, oud-op
perbevelhebber dei Russische strijdmach
ten in den oorlog met Japan, Koeropat-
kin, heeft een bock geschreven, uit 3
dikke doelen bestaande, waarin bij de
waarheid flink onder de oogen ziet van
de vele treurige tekortkomingen dei-
levende strijdkrachten, de onvolmaakt
heden in de legerorganisatie, troepen-
encadreering, in één woord de vele ge
breken aan de oorlogsmachine in 't
algemeen, die te zanten hebben doen
ontstaan liet debacle wat de Russen lang
zal heugen.
Het werk, dat door de censuur ver
boden is, (het verscheen in December
j.l.) handelt over den slag van Liao-jang,
den slag aan dett Sjaho, en dien van
Moekdcn. En dan zijn er nog „nabe
trachtingen", die vooral zeer leerzaam
kunnen zijn voor den Russisclten opper-
officier, een enkelen hootd-ofücier, maat
niet het minst ook voor de regeering.
Dit staat aanstonds reeds als een paal
boven water dat de gehoorzaamheid, de
lijdelijke gehoorzaamheid, liet plechtan
ker der militaire discipline, vooral in
do hoogste rangen met voeten is getre
den dat de eenheid van wil die een offi-
cict-skorps zoo moreel krachtig kan ma
ken en die do kurk vormt waarop elke
Oorlogshandeling drijft zich dikwijls op
laakbare wijze tot een veelhoofdig mon
ster heelt ontpopt, en dat de capaciteit,
de massale kracht der tegenpartij dik
wijls is onderschat, vooral in het begin
van den veldtocht, wat voor hot grootste
gedeelte op rekening van de „klettr"
kwestie moet worden gebracht.
Er worden in dit boek namen ge
noemd die mccdoogenloos aan de
publieke verachting zouden zijn prijsge
geven als het bock zich had mogen
inschieten. Zoo b.v. dien van generaal
Kattlbars aan wiens onkrijgstuchtelijk,
onbekwaam optreden de catastrophe van
Moekdcn grootendeels wordt toege
schreven.
Het deel over Moekden behandelt eerst
den veldtocht sedert Nov. '03, toen liet
eerste plan voor een strategische ver-
deeling van troepen in het Verre Oosten
werd ontworpen, en zulks met het oog
op een oorlog, die ernstig dreigde. Hier
bij werden slechts 10 bataljons bestemd
voor de bescherming van Port Arthur,
ecu krijgsmacht geheel onvoldoende,
zooals ter zijner tijd zou blijken. Mam
men vertrouwde nu eenmaal op de on
overwinnelijkheid der Zuidzeevloot, en
sloeg de waarschuwingen van Koeropat-
ktn, die de verdediging geheel onvol
doende achtte, in den wind.
Wat dett slag van de Sja-ho betreft,
deelt de schrijver mee, dat de generaals
Bilderling cn Stackelborg, alleen verant
woordelijk voor hun eigen taak waren,
en zij geheel onafhankelijk van elkaar
optraden.
De versterking kwant bij stukken en
brokken aanofficieren waren er slechts
11 per bataljon.
Omstreeks ntedio November was de
sterkte van liet Mantsjoerschc leger
'210,000 man en overtrof bet Japansche
mot 10,000. Maar wat vermocht deze
luttele numerieke meerderheid bij de
ntoreele van den Japanner!
En dan was er een minister van oor
log, die verklaarde dat de Trans-Siberi
sche spoorweg een vet-l ruimer treinen
loop toeliet dan in de werkelijkheid het
geval was. Is dit niet in den stijl van
den Fransche collega in '70, die het
over den knoop aait de befaamde slob
kous had?
In dett krijgsraad dien men na Poit-
Arthur's val hield, gal Grippenberg het
plan aan, om een groote onttrekking te
doen in de richting van Jen-tai, waar
voor 7 legerkorpsen ttoodig waren, terwijl
er slechts 4 voor dit doel ter beschik
king konden worden gesteld. Toen hij
dit hoorde, verklaarde hij plotseling van
meening veranderd, den strijd als ver
loren en adviseerde tot een zuiver defen
sief optreden.
Koeropatkin beschuldigt Grippenberg
bij de omtrekkende beweging, (waartoe
men na rijp beraad besloot) en de daar
op volgende oorlogshandelingen, van liet
geven van bevelen, die geheel buiten de
lijn van het operatic-plan lagen. De de-
veine bij Landcpoe schrijft Koeropatkin
too aan gemis aan voorbereiding van den
aanval. Zoo miste nten zelfs de meest
primitieve terreinkennis! Stafkaarten wa-
ten er niet, terreinschetsen waren nietge-
nitiakl. Tot overmant van ramp nam de
artillerie een verkeerd punt onder vinn
en verkeerde de infanterie in de heilige
overtuiging dat ze Landepoe bezet had,
terwijl het toch Baotadze was. De troepen
die in geen 3 nachten geslapen hadden
en daar een rustdag mochten houden,
zouden deze vergissing al gauw gevoelen.
"Van rusten kwam niets, maar werd et-
een scherp gevecht geleverd om het be
zit van Soenepoe en Piaanstsau.
Bij deze mislukte gevechten bekwamen
de Russen 15,000 man aan verliezen.
Grippenberg, meldde ziclt den 17en
Januari ziek en vertrok 4 dagen latei-
naar Petersburg. Een verlies kan zijn
heengaan moeilijk voor den troep ge
noemd worden; integendeel het was een
opluchting, want een bevelhebber als
hij, die zooveel weifelmocdighcid be
toonde en door zijn handelingen de
krijgstucht zoo ernstig ondermijnde, kon
toch feitelijk niets dan schade aan de
goede zaak toebrengen.
In Februari daarop kwam do strijd
oin Moekdcn. Er was een tekort aan
manschappen van 49.000 man. Kattlbars
moest aan de West- en Noordzijde ver
dedigen met troepen uit de algemeene
reserve, en toonde zich hier een waren
talmer: het overtrekken over do Hun-ho
ging uitcist langzaam, cn later draalde
hij weer op onverantwoordelijke wijze
niet Nogi het. „halt en niet verder!"
toe te roepen, en Item te beletten do
achterhoede der Russen te omtrekken.
Ilicr zijn ook ernstige flaters begaan
bij liet gebruik der cavalerie, die. zoo
ooit, dan hier zeker uitnemende dien
sten had kunnen bewijzen. Angstvallig
kleefde ze aan de infanterie, ja, een
gedeelte weigerde zelfs deze te verlaten,
terwijl zij op een gegeven oogenblik
tegen generaal Okoc ageerde in plaats
van tegen Nogi wat het plan was. En
dat terwijl de cavalerie over een benij
denswaardige sterkte beschikte en dus
in staat was, hierin geholpen door het
terrein, Nogi verscheidene klappen toe
te brengen. Do verkenning had ook
geheel onvoldoende plaats en de voor-
hocde-infanterie deed ook zóó slecht
haar zaken, dat men plotseling, zonder
het te boselfen, op de hoofdmacht van
Nogi zat.
Later de order ontvangende om de
stelling van Nogi's linkerflank te ver
kennen, deed hij dit gewoon niet, niet
tegenstaande het hem herhaaldelijk
bevolen was. Had hier geeu kort recht
moeten gemaakt worden met dezen opzet-
telijken dienstweigeraar, die hierdoor
aan de positie der Russen liet grootst
denkbare nadeel toebracht?
De grieven om liet ongehoord indisci-
plinair optreden van Kattlbars zijn zoo
ontelbaar cd overstelpend, dat men
eigenlijk Koeropatkin moet beklagen ont
dat hij gedwongen was met zulk een
generaal zijn gewichtige taak te moeten
voleindigen.
Resumcerend zegt de schrijver dan
ook, dat Kattlbars geen van de hein iu
Februari gelaste maatregelen, uitvoerde.
Zijn eigen gedrag niet betrekking tot
Moekden tracht hij echter ook niet
schoon te wasschen. Ridderlijk heelt hij
den Keizer beleden dat liet een fout
van Item is geweest, voor het begin
der operaten niet voor een zoo groot
mogelijke reserve te hebben gezorgd en
op het beslissend oogenblik van het
gevecht zijn strijdkrachten niet l'/a
divisie te hebben verminderd; Itad bij
dit niet gedaan Moekden zou een
graf geworden zijn. Maar hij handelde
aldus, omdat hij de rapporten van gene
raal Tsjitcliagaf's een blind vertrouwen
schonk.
Bij zijn algemeene kritiek wijst de
schrijver op den onkelen spoorweg die
het leger slechts ten dienste stond ont
troepen aan te voeren, wat dus uiterst
langzaam in zijn werk kon gaan. De
Japanners deden als moderne tactici,
door na elk gevecht en bij elke geschikte
gelegenheid, de verliezen in de tactische
eenheden aan te vullen, en geheel nieuwe
te formeeren, wat dc Russen niet of
hoogst onvoldoende deden.
Zoo waren er contpagniën,aanvankelijk
een 215 man sterk, die later tot 140 en
minder werden teruggebracht, op welke
sterkte ze bleven.
En aan mag niet vergeten worden dat
de Japanners uit overtuiging streden,
geëlectriseerd waren door den oproep van
den Keizer, die zijn leger, dat hem lief
heeft de overwinning voorspelde.
Stel hiertegenover de Russen, die tot
den oorlog gedwongen, zich in Mantsjoerije
concentreerden omringd door een vijan
dige Chiitecsche bevolking. Vooral ook
legt Koeropatkin zeer sterk den nadruk
op het algemeen onvoldoend gebruik der
cavalerie, en wel in den opheldering»- en
verkenningsdienst. Zoo o.a. kregen de
Russen geen berichten over het (krach
tig) bezet zijn der hoogten ten W. van
Kliedigon, wat hun op zware verliezen
kwam te staan. Ook de kaarten waren
geheel onvoldoende. Generaal Stackel-
berg klaagde b.v. dat op de kaart vol
gens welke hij moest opcreeren, geen
hoogtelijnen voorkwamen, zoodat hij eerst
ter plaatse dc vele hpogten zag, die
hem verplichtten zijn artillerie achter te
laten.
Als een bewijs dat er menigkeer niet
te beschrijven verwarring licerschte moge
dienen dat de artillerie herhaaldelijk op
eigen troepen schoot.
Verder is men bij voortduring in ge
breke gebleven behaalde voordeden te
vervolgen en in onderlinge samenhang
op te treden. Hot initatief van vele aan
voerders was ver te zoeken, en bij som
migen zóó buitengewoon ontwikkeld dat
zij lijnrecht tegen de ontvangen orders in
handelden.
De subalterne officieren krijgen over
het algemeen een waardeerend woord:
ze hebben gevochten als helden. Een
enkele, blaam treft sommige officieren die
nu oil dan voorwendsels zochten, om ziclt
van de vurende linie naar de achterste
linie te begeven.
De assistent artsen aan de gemeen
telijke Ziekenhuizen in Berlijn hebben
besloten den len Maart a.s. het werk
te staken.
De aanleiding daartoe moet gezocht
worden in het feit dat hun positie, ver
geleken bij die hunner collega's aan de
Rijksinrichtingen, inderdaad weinig roos
kleurig moet genoemd worden. Ze hebben
kost en inwoning en een maandelijksche
bezoldiging van f 30, ntaar hebben geen
recht op verlof. Niet lang geleden ver
zochten zij verbetering van positie: f72
's inaands, 4 weken verlof per jaar en
opname in de Ongevallenverzekering. Na
8 maanden gewacht te hebben, berichtte
hun het gemeentebestuur dat hun ver
zoek van de hand was gewezen.
Zij willen het nu eens met een staking
p robeeren.
Fuur tegen vuur. Twee schild
wachten bij een kruithuis van dc citadel
te Pcrpignan hebben Zaterdagmorgen
„vuur" afgegeven op twee mannen die
brand wilden stichten.
Het is al meer voorgekomen dat men
dat kruithuis in brand heeft willen steken.
.The right man... enz." De staat
van dienst van den uieuw-benoemden
beul te Petersburg, waarin moorden
schering en inslag zijn, wettigt het ver
moeden dat men een hoogst gelukkige
keuze heeft gedaan.
De lieer Podgocrski werd destijds de
keuze gelaten: óf voor al zijn euveldaden
ter dood veroordeeld te worden óf het
beulschap te aanvaarden. Hij koos het
laatste.
Als een sterk staaltje van socialisti
sche tirannie moge dienen dat dc werk
lieden in sommige fabrieken van Leipzig
gedwongen zijn hun boterhammen in een
socialistische courant van het nummer
van den vorigeri dag mee te nemen.
Gehefl „Duitsch" is daarbij de bepaling
dut liet dagelijks op een vast uur door
een controleur die in dc fabriek werkt,
moet worden nagegaan. Op deze wijze
worden de werklieden gedwongen, zich
op liet blad te abonnceren.
Den 20sten Februari herdacht de
Norddeutscher Lloyd to Bremen den dag,
waarop zij voor vijftig jaren opgericht
werd. Met trots kon zij op dien dag
terugblikken. Waar zij in 1857 begonnen
is met drie booten, varende van Breinen
op Engeland cn Amerika, beschikt zij
thans over een vloot van 184 stoom
schepen, die een geregelde verbinding
tusschen alle deelen der wereld onder
houdt.
Ook in Nederland geniet zij eene zeer
goede reputatie, gelet op het veelvuldig
gebruik, dat men van hare schepen maakt.
Hier ter stede is de vertegenwoordiger
dc assuradeur A. L. van Elten, Willems
plein No. 11.
De hrijgskas der socialisten. Groote
sommen, ontstaan door de groschcn der
arbeiders, zijn naar de Russische broeders
gezonden, die bij de verkiezingen wel 't
een en anders kunnen gebruiken. Men
spreekt van 175 duizend mark!
Dc brug en dc schapenDe
Parijsche „suffragettes" zijn door het
optreden van haar Londensclie partij-
genootcn opgewekt om eveneens tot
een krachtiger optreden over te gaan.
Up een nader te bepalen, doch strikt
geheim te houden dag, zal een betoo
ging worden gehouden vóór het Palais
Bourbon.
Dc Icoc bij de hoorns. In verband
niet de voortdurende uitbreiding der
meningits cerebro-spinalis in Engeland,
heeft de regeering besloten een com
missie te belasten inet een uitgebreid
onderzoek, in het bijzonder naar den
gezondheids toestand te Belfast.
Ondoordachte dieven. In Elberfeld
werd Zondagnacht in de lommerd inge
broken; er werd voor een waarde van
100.00U mark aan horloges, juweelen
en andere preciosa gestolen.
„Gelukkig dat ze geen dag later ge
komen zijn", moet de directeur uitge
roepen hebben, toen hij 'de diefstal
bemerkte, „dan hadden ze nog een
veel grooteren slag geslagen!"
Eiigelsche bladen maken gewag
van een ernstige ramp die in den stik-
donkeren Zaterdagnacht bij hevigen
storm, het stoomschip „Orianda", van
Liverpool komende, heeft getroffen in
liet Kanaal van Bristol.
Plotseling werd liet aangevaren ter
hoogte van de machinekamer door een
zeer zwaar schip, dat met zijn voor
steven diep in de „Orianda" drong,
waardoor deze drijvende bleef. Toen dc
schepen vrij kwamen, was het lot van
dc „Orianda" gauw beslist: binnen het
half uur was liet schip gezonken. 14
man van de 19 koppen tellende equipage
vonden hun graf in de golven.
Het schip dat de aanvaring deed
was de „Hcliopolis" van Londen.
„Gentlemen"De Engelsclie
sociaal democratische leider Keir Ilardie,
lid \an het Lagerhuis, is Zaterdagavond
te Cambiidge, waar hij een rede zou
houden, door de studenten zeer be
moeilijkt. Vóór de openingsbijeenkomst
waren er bulletjes, met zwavelwaterstof
gevuld, in de zaal geworpen en door
een lievig lawaai belette men Keir
Ilardie aan 't woord te komen.
Z n i d e 1 ij k „humor". Wij leze
in de Limb. Koerier:
„Het geheele Ministerie bijeen op
zoek, het overkomt het zoo ver afgeleg
Maastricht niet iedereu dag.
En toch, nu de heeren hun ontsl
hebben aangebodcD en den tijd aan zi
hebben, althans niet in hun beweging
belemmerd worden door bij te won
kamerdebatten, nu zijn zij er gister
eens op uitgetrokken om toch ook d
daar heel in de verte gelegen levendig
en van haar bestaan door requesten n
al eens blijk gevende, Maastricht te ga
bekijken.
Dc bijna overreden Minister van M
rine ontbrak zelfs niet op liet appèl.
Met den arm in een doek schreed
evenals de 8 collega's, allen in ambt
gewaad, voort, de sikbaard op de vlc
gelen des winds fladderend.
Allen marcheerden ze druk gestic
leerend langs Maastricht's straten,
portefeuille onder den arm, omstuwd do
een belangstellende menigte, die ni
weinig plezier had in de aanwezighe
van zulke hooge gasten.
Wat minder delicaat was!
Onmiddelijk ging een sjiek gekle
heer, de hooge zijden op, met een pla
kaat op de borst voor hen loopen, waai
de woorden:
„Heden overleed na een kortstondi
ziekte (begrooting) ons dierbaar'sMec
ters Ministerie in den leeftijd van 2 jaar
„De diepbedroefde Liberale Uniel
Intusschon de bewindsmannen sto
den er zich niet aan, liepen kalm do
redeneerden over alles eu nog wat, ti
ten al eens op hun portefeuille, korto
deden hoogst gewichtig.
5 ooral Minister Staal liep aanhouder
rond te kijken naar het blijvend gedetl
te, dat hij toch minstens in een gan
zoensstad had mogen verwachten.
Men fluisterde dat hij op zijn gehe
len tocht tot gisterenavond 10 officiere
8 sergeanten en een halven soldaat za
En Minister Cohen Stuart, die zi
verbijstering te kennen gaf geeu pa
serschepen in de Maas te zien dobbere
werd daarin terecht gewezen door Mini
ter Krans, die hier in Maastricht prac
tig don weg kennend, min of meer
gids optrad.
Iu de buurt van Ceramique enSphi
nam Minister Vcegens de leiding tijdel
over.
Wat bij die geheele officieele verto
ning sterk opviel! Dat de dienaren d
Kroon over een ontcmbaren dorst blek
te beschikken.
Althans ieder café was hun.
....Zoo vermaakten gisteren cenl0-t
grappenmakkers op den zoogenaamd
nao-"Vestelaovond een groot gedeelte v
Maastricht kostelijk.
Neen, niet 10, er waren er zelfs I
Immers een huilende aanspreker sul
kolde nog, naast dc hooge gegaloncei
oomes voort."
[Wat zou men Rechts verontwaardi
geweest zijn, wanneer de vrijzinnigen
1905 zoo'n optocht hadden vertoon
Critiek. Harm had het v
boerenknecht door ijver en vlijt tot zc
boer gebracht. Hij beheerde nn et-
flinke boerenplaats in het Noorden v
onze provincie. Hij had het heel w
ruimer dan vroeger cn het was alleszi
verklaarbaar dat hij nu ook wel e
iets meer van de wereld wilde zien.
was wel een paar maal in Groning
geweest, maar dan voor zaken. Al la»
had hij er over gedacht, ook eens, a1
de notaris en de dokter en de ande
heeren Tan het dorp, naar do coined
in de stad te gaan. En dat groote pla
waarmee Harm reeds zoo lang rondlie
werd tot rijpheid, toen hij er op zek
ren dag den dokter over sprak. Dc
toch zeide, dat hij den volgenden Do
derdag toch naar Groningen moest
dat Harm dan mooi mee kon ga
daar het des avonds juist comedie z
zijn. Dokter, die iets anders te do
had, zou hem dan naar afloop der voo
stelling in het hotel opwachten. Har
vond dit opperbest en aanvaardde d
Donderdags in zijn beste plunje gest
ken, de reis naar Groningen.
Ilij slenterde eerst wat door de sta
zooals iemand, die voor zijn pleizi
uit is en stond 0111 half zeven al vo
den schouwburg tc wachten, tot
deuren open gingen. Toen ging Ilai
naar binnen, kocht een kaartje en vor
na lang zoeken en veel vragen zi.
plaats. Hij was de eerste.
Maar liet wachten viel hem niet lan;
Er was zooveel tc zien en te bewondij
ren. Die mooie zaal, die groote gaskroc
al dat fluweel en vooral die grappi
stoelen, daar vooraan, zonder zittinge
Langzaam vulde zich de zaal. Eindeli
kwamen ook de „meziekmaokers", zo
als Harm ze noemde. Eu die bliezen
lustig op los. Dat voud hij wel mo
Eindelijk ging de gordijn op. Het to
neel stelde een mooie kamer voor. Har
luisterde eenigc minuten met groote aa
dacht. Toen stond hij plotseling op
verliet in zichzelf pruttelend, de za
en den schouwburg.