No. 17.
Woensdag 27 Februari 1907.
4e Jaargang.
Liberaal Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
Uitgave van de Vereeniging „DE EEMLANDER".
Ons bureau is
thans gevestigd
Y reemdelingenoerieer
Kortegracht 1.
FEUILLETON.
Een Fransche Revolutie om
5 centimes.
Eén Rijksdaalder.
De Doema.
Verschijnt
Woensdags en Zaterdags.
Bureau
Kortegracht 1.
Abonnementsprijs
Per jaarf 3.00
Franco per post- 3.50
Per 3 maanden- 0.75
Franco per post- 0.90
Prijs «Ier advertentiën
Van 1 tot 5 regels0.40
voor iederen regel meer0.08
(Bij abonnement aanmerkelijke korting
r naar
tippel te maken
Hoewel op 't oogenblik 't weder niet
aanlokkelijk is,is't voor ons,Amersfoorters
heel wat, ons genoodzaakt te zien, thuis
te blijven wij, buitenmcnschon, ge
wend, aan weer en wind, zijn gewoon
ons zooveel mogelijk m de vrije natuur
te begeven. En, onze omstreken r.oöden
ons wèl, zelfs in de koude wintermaanden
buiten te komen om een flinke
want Amersfoort,
d. w. z. de omstreken van ons aardig,
A. oud stadje ziju mooi. Vooral de Berg
met zijn dichtbegroeide hellingen geeft
aan den wandelaar werkelijk iets schoons
i te genieten.
Maar, wanneer we nu buiten komen,
SE' is 't niet te doen, geen kwestie van, om
een wandeling te kunnen maken; er
kan slechts sprake zijn van „baggeren
door de modder". Met zulk noodweer,
zulke sneeuw- en hagelbuien, als de
laatste dagen herhaaldelijk voorkomen,
kan men niet wandelen, kinnen de
wegen niet begaanbaar zijn; maar ook
bij beter weer was voor eeuige maanden
de Berg letterlijk ontoegankelijk; de
liéel smalle kronkelpaadjes waren bij 't
minste regenbuitje al onbegaanbaar en
vooral de „Kalkweg", naar den Leusder-
weg leidend, die breede zandweg, een
i eind voorbij hotel „de Berg" was dadelijk
ongenietbaar!
Daar is nu verandering in gekomen.
De kleine smalle paadjes zijn verbreed,
zoodat 't ook ouden van dagen gegund
is eens van de mooie natuur te genieten,
en de Kalkweg.
Kaast 't breede „paardenpad" is een
mooi, breed voetpad gemaakt, zóo dat
De godediensten zijn de ziel der volkeren
Weer keert het publiek zich verbaasd
om. „Hier, kom hier", schreeuwt de on
verschrokken aristocraat eu de rest van
het publiek snelt nu onder aanvoering
van de kaasjuffrouw naar hem toe.
„Leve het leger! Leve Frankrijk!"
„Leve de socialisten! Dood aan de
aristocratenIWraak, wraak
Het gegil en geschreeuw houdt aan.
naren worden bij bosjes uitgetrokken,
3 bloedneuzen en blauwe oogen zijn sche
ring en inslag. Een algemeene paniek
ontstaat. De café-tafeltjeB worden opge
tild en als stormram gebruikt, en de
eigenaar, wild van woede, stormt naar
de telefoon om de politie op te belleu.
Maar de socialisten, steeds op don uit
kijk naar tirannen, onderscheppen zijn
we niet meer tot onze enkels in de
modder behoeven te zakken èu de
Kalkweg loont de moeite van onze
weldoeners.
Wat is het er mooi, die jonge
berkeboompjes, zilverwit afstekend tegen
den blauwen hemel en dan dat prachtig
vergezicht; daar in de diepte 't mooie
„Nimmerdor", dat z'u naam met ecre
draagt, en rechts Hotel „Oud-Leusden"
met er achter 't mooie, oude torentje
van 't Kerkhof 't lieeft iets buiten-
landsch, dat schilderachtig hotel met
torentje, in - mooi; en daar achter de
uitgestrekte, bruine heide met liéel in
de verte de Pyramide, als een donkero
spits boven den horizon uitstekend!
't Geheel is wonder mooi, loont de
moeite van een verre wandeling.
Waren er vroeger maar weinigen
die zich aan den muilen zandweg waag
den, thans is hieraan een eind gemaakt
door „Vreemdelingenverkeer". Had deze
vereeniging zich reeds nuttig gemaakt
door 't plaatsen van banken, om den
moeden wandelaar, hier en daar, op een
mooi plekje eenige rust te verschaffen,
thans heeft ze ons, Amersfoorters be
paald een grootcn dienst bewezen.
Ik geloof namens zeer vele stadge-
nooten dank te mogen betuigen, aan
„Vreemdelingenverkeer" met de op
rechte wensch, dat velen nog tot deze
nuttige vereeniging zullen toetreden.
T. 23 Febr. 07'.
Aan bovenstaand schetsje, dat wij
danken aan de begaafde pen van en
iemand, die onze mooie omgeving kent
en lief heeft een enkel woord toege
voegd van onze zijde.
Ook wij hebben een vier of vijftal
weken geleden, ge weet wel lezer,
op dion eenigen inooien, niet-konden
Zondag, dien wij gehad hebben?.met
zeer groote voldoening deze wandeling
gemaakt.
plan. In weinige, goed gekozen woorden
verklaart Marat junior ondcrtusschen de
theorieën van Karl Marx. Vol klasse-
bewustzijn tiert de menigte daarbij. Plot
seling wuift de artist van zijn venster
uit het publiek met een poëtisch gebaar
een vaarwel toe, stapt dan het raam uit,
klemt zich vast aan de telefoondraad en
trekt deze dan onder omhelzingen en
tranen der partijgenootcn naar omlaag.
Alleen en thans van alle wettelijke hulp
verstoken, dringt de moedige mijnheer,
hier glimlachend, daar handen drukkend,
daar weer dringend door de menschen-
uiassa heen, op den voot gevolgd door de
kaasjuffrouw. Marat junior vliegt op hem
af en zijn schort, het zinnebeeld van den
arbeid, met beide handen omhoog hou
dend, trekt hij haar over het hoofd van
den aristocraat. Maar als hij tracht het
hoofd van den „gcpolijsten parasiet" met
het stof in aanraking te brengen, ziet
plotseling de aanhankelijke kaasjuffrouw
naar een wapen om, vliegt op haar kar
met kazen toe, grijpt een dikke vetto
kaas en werpt die als ecu kanonskogel
naar het hoofd van den leider der klasse-
bewusten. In een oogwenk verandert het
karakter van den strijd.
„Weg met de kleine burgerij",
schreeuwen thans de socialisten.
„Helpt haar! Bedt de buurvrouw",
schreeuwen de handelslui uit de buurt.
„Gooi met kazen", piept de straat
jongen er tusschen door.
Er is nu een flinke verbindingsweg:
Berg Leusden en dat die er is heb
ben wij te danken aan „Vreemdelingen
verkeer".
Deze vereeniging hoeft dus een goed
werk gedaan doch heeft nog tal van
andere „goede werken" op haar pro
gramma. Doch daarvoor is geld nöodig.
Ge kunt lid worden voor e 11
R ij k s d a a 1 d e r.
Meer behoeft hier niet bijgevoegd te
worden.
Eeuwen heeft het gerust, in Rusland,
het verlangen naar openbaar leven, en
nog niet laug geleden ontwaakt, ziet het
zich een der meest gewichtige levensvoor
waarden onthouden, n.l. elk middel tot
uiting. Vergaderingen, pers, verkiezings
programma's, hoezeer ook nuttige zaken
voor de propaganda, voor een opwekkend
politiek leven, ze liggen aan den ket
ting als een bulhond, die zijn eigen baas
niet kan uitstaan. Wat is dan natuur
lijker dan dat de baa» de ketting opzoekt,
om de natuur van den dog te breidelen?
Dit is juist de reden dat het zoo uiterst
moeilijk is om eenige politieke voorspel
ling over dat land te doen. Maar nu de
verkiezingen een knap eind gevorderd
zijn, zoodat althans met eenige zekerheid
de inzichten voor de naaste toekomst
kunnen beoordeeld worden kan het mis
schien nuttig zijn de toestanden eens van
nabij te zien, zooals de Doema, die in
wording is, zo zal vinden.
Zeven maanden heeft hctkabinet-Stoly-
pin tijd gehad om het land tot rust te
brengen, de revolutionaire neigingen te
onderdrukken eu de Doema-verkiezingen
voor te bereiden. Hoe hoeft het kabinet
zich vau deze taak gekweten? Ze riep
de veldkrijgsraden in 't leven, die spoe
dig de techniek van verhooren en von
nissen op hun duimpje kenden, en ver
klaarde in een opzienbarende circulaire
Eu de kazen vliegen door de lucht;
roode Edammers; weeke Zwitsersc-he, die
tegen de hoofden blijven kleven, Duit-
sche, Fransche, Italiaansche kazen, Ito
cheforts, Cauienberts, onschadelijk 0111 te
zien maar een pest voor de neusgaten.
Maar al deze worden nog in lucht over
troffen door oen oude Limburger, die de
oude roem van zijn soort handhaaft.
De juffrouw wringt zich de handen,
neemt dan onder eiker, arm een kaas en
gaat op het handvat van de kar een
deuntje zitten huilen. Maar nu treedt
haar leider op, zooals voorheen, welwil
lend, hoffeljjk, koel. I11 oen oogenblik
heeft hij de partijgenooten in een vecht
linie, die iot het kaaskeldertje toe reikt,
opgesteld. En als een troep sprinkhanen
vliegen zij op de kazen af eu grabbelen
die op Na eenige oogenblikken vliegen
alleen nog maar écn Edammer eu één
oude Zwitsersche over de hoofden der
menigte heen. Maar ook zij worden door
eene zijlinie, opgesteld door de straat
jongens. opgepikt.
En nu gaan eensklaps alle hoofden
naar omhoog. Wat heel in de hoogte,
tusschen twee rijen huizen, wordt een
groote vlag langzaam heen eu weer ge
zwaaid. Het zijn de twee verliefden, die
dit arm in arm op hun balkonnetje uit
halen. Eu de vlag is helrood.
„Leve de socialisten!" schreeuwt de
eene helft, en terwijl uitroepen van
geestdrift, vermengd met gejouw, de
vrijheid van vergaderen, die zoo opgevat
moest worden dat er behalve het gewone
dak, steeds oen „ander dak" op het huis
moest zijn. Politiecommissarissen zaten
er namens hun heer en gebieder,
011 hadden den eigenlijken presidents
hamer in handen, zoodat het leiden der
vergaderingen door do bevoegde leiders
niet meer dan oen sinecure was.
En dan ging de regeering van de ver
onderstelling uit, dat wie niet voor haar
is, tegen haar is, maakte de scheiding
in wettige, erkende verecnigingcn, en niet
erkeudc, onwettige verecnigingcn, en
bracht onder de laatste groep ook de
K. D., de constitutioneel-democratische
partij, hoewel het duidelijk is dat deze
slechts een linksche centrum-partij wil
zijn. Wat de regeering dan ook tot stand
wilde brengen was een gematigde, recht-
sche Doema, en terwijl zij de reactionaire
bonden krachtig steunde, ontnam de
Senaat door de uitlegging van de kies
wet, aan honderden, neen, duizenden het
kiesrecht, enkel en alleen om haar
wensch, een regeeringsgezindc Doema te
formeeren, mogelijk te maken.
E11 zoo werden de meetings van die
partijen verboden, programma's en ver-
kiezings manifesten vernietigd. Gehoor
zamen was hierbij het gebod, de hand
boeien lagen klaar en de weg naar de
gevangenis was bekend. Dagelijks gingen
er heele transporten gevangenen den
somberen gevangenisweg op, eu het
eind van 't lied was, dat er al heel
gauw geen plaats meer was, zoodat o.a,
verleden week de gouverneur van Ar-
changelsk naar Petersburg moest seinen
0111 te verzoeken de bannelingen elders
heen te zenden, daar en geen plaats,
geld of gelegenheid meer beschikbaar
was om ze te verplegen.
Het is duidelijk dat de niet-erkende
vereenigingen op zeer geheime wijze pro
paganda maakteu; ook riep de gestreng
heid der censuur vele geheime drukke
rijen in 't leven, ter verspreiding van
partijgeschriften.
lucht doen trillen, schreeuwt eensklaps
Marat junior, die steeds een waakzaam
oog op de tirannen houdt, boven alles
uit: „houdt hem tegen, slaat hem neer".
De menigte ziet rond. Te laat! De wel
willende mijnheer, de kaasjuffrouw en
nog vijf verknochte volgelingen rammei
en de deur open en vliegen hals over
kop de zeven trappen op om als duive
len gelijk de verliefden in hun hemelrijk
te gaan bestoken. Er valt nog te red
den De geliefden moeten geholpen wor
den! De vlag verdedigd! En de tegen
partij maakt zich tot den aanval gereed.
De gegrendelde deur schudt in de voe
gen en is op het punt open te sprin
gen.... maar daar wordt uit het raam
boven door een krachtigen arm een zwarte
brandspuitslang naar buiten geslingerd.
Het publiek herkent dien arm. Het is
dion van de kaasjuffrouw. Op een vijf
voet hoogte boven de hoofden der aan
vallers wordt de slang neergelaten. Het
volgende oogenblik wringt zij zich in
tal van bochten eu koud water de
aartsvijand van verhitte hoofden daalt
op de belegeraars neer. Mannen, vrouwen
en kinderen hollen hals over kop de
stoep weer af.
E11 nu nog een tragische scène!
De drie goedige, ouwe heeren, die in
de menigte verward zijn geraakt, ziju
van de eene helft naar de andere ge
duwd. Zoo verschrikt zijn de gezichten,
zoo zenuwachtig de glimlachjes om den
De afgevaardigden die het manifest van
Wiborg onderteekenden, zijn nog steeds
in staat van beschuldiging, met de zeer
doorzichtige bedoeling om te beletten dat
zij ditmaal weder in de Doema worden
gekozen. Dejintcllectueeleu die den moed
hebben te doen blijken dat zij aanhan
gers van do K.-D.-partij zijn, worden
vervolgd.
Wat heeft de regeering met dit alles
bereikt? De politiek der regeering moot
als mislukt worden beschouwd; door al
les wat gebeurd is, is hel volk steeds
meer naar links gedreven. Op het platte
land werden meest candidaten der radi
cale linker partijen gekozen. De gekozen
geestelijken blijken mecrendeels tot de
K.-D.-partij te behooren. De arbeiders-
candidaten zijn socialisten, en de reht der
stedelijke vertegenwoordigers zijn leden
der K.-D.-partij.
Een minderheid in de Doema zal het
aantal rechtschc monarchisten vormen,
misschien linkerzijde 60%, centrum 25%
rechts 15%.
De uitslag der verkiezing in Moscou
was merkwaardig, Moscou, de zetel van
den bond van echt Russische mannen.
Ondanks ontelbare moeilijkheden, waar
mee de linkerzijde daar te kampen had
(iiet streng verbod vergaderingen te
houden of caudidatenlijsten te publi-
ceeren, de arrestatie van leiders en
verkiezingsagenten, hot optreden van
den leider der Oktobristen) werden er
uitsluitend leden der K.-D. partij tot
kiesmannen gekozen.
Daags na de verkiezing te Moscou
moest de regeering zich uitspreken over
het verzoek der K.-D. partij om erkend
te mogen worden. Maar zij die dachten
dat de regeering aan den billijken
wensch dezer partij, die in do komende
Doema nog wel de meerderheid zal
hebben, zou tegemoet komen, vergisten
zich deerlijk. Op „formeele gronden
kon de erkenning niet plaat6 hebben",
aldus de mededeeling van den comman
dant der stad Dratsjefski aan den pro-
mond, dat beide partijen ze beurtelings
als stormrammen hebben gebruikt tot
dat een stroohoed tot ver over het rech
teroor van den bezitter geslagen, is, de
tweede over de gebrilde neus hangt en
van de derde niets meer dau de bruine
rand over is. Deze drie stakkers worden
nu voor het laatst naarvoren gedrongen en
Marat junior en de zijnen duwen ze nu tot
voor de bewuste deur. Op hetzelfde oogen
blik spuwt de slang nog eens met ver
nieuwde woede, een breede stroom daalt
neer en de drie goedaardige, ouwe heer
tjes v/ordeu letterlijk van de stoep afge
spoeld en komen ten slotte in de goot
terecht. Ziedaar het lot van „de zacht-
aardigen", wanneer de klassenstrijd ont
brandt.
De dichter is, sinds de strijd een zoo
ernstig aanzien neemt, geheel in de war.
Een riethalm gelijk, staat hij daar sid
derend op zijn tafeltje, terwijl aan zijn
voeten de menigte brult, huilt en elkaar
afranselt. Zijn gevoelige ziel siddert als
in doodsangst eu hij bedekt de branden
de oogeu met de handen. Daar voelt hij
plotseling iets tegen de beenen opkrui
pen. Het is koud en nat. Het bloed be
vriest in zijn aderen. Het water. Met
een schreeuw springt hij er af. Zijne
broekspijpen druipen, de beenen staan ge
heel in de goot. Maar terwijl hij naar
een veiliger plaats om ziet, daar bespeurt
hij plotseling de vlag. In een oogwenk
verandert zijn gezicht. Een onrechtvaardi-
