s
L
Advertentiën.
Repetitor.
J. W. de Vaal,
Atie's Huwelijk.
Paascfj-Ariifielen,
Openbare Vergadering
Onderwerp: Onze defensie.
Ingezonden.
Aardrijkskunde en geschiedenis.
Huis-, Rijtuig- en Decoratieschilder
en
„HET NEDERLANDSCH TOONEEL"
A. J. VAN ZALINGEN.
- Chocolade Eieren, -
F. 8. VAN EIJBERGEN,
„De Eemlander"
Vrijzinnig Democratische Bond.
op Donderdag, den 14 Maart 1907, 's avonds om 7v. uur. in
het café „DE AREND".
Spreker: Mr. F. A. VAN EN GEN.
Geschriften van den Vrijzinnig-democratischen Bond:
Industrie- eu Huislioudsehool.
r
I Hxisterenavond bield de Vereeniging
JLmersfoortsche Industrie- en
t Huishoudschool" een algcmeene
i ledenvergadering in het schoolgebouw,
t Daar dc voorzitter verhinderd was, werd
'8de vergadering geleid door den hoor
Ft Kenninck. Nadat deze de vergadering
'«geopend had las do secretaris de notulen
«der vergadering van Dinsdag 30 October
1906, die werden goedgekeurd.
Ie. Verslag dor Commissie
belast met het nazien d e r R e k e-
'i 11 i it g en Yerantwoordi n g.
h.töR1 Namens de Commissie deelt de heer
i CJ W. F. Reijekeis mede, dat de reke-
k ning en verantwoording geheel in orde
is bevonden, waarom de commissie voor-
üM stelt den penningmeester te dechargeeren,
J onder dankbetuiging voor zijn accuraat
beheer. Aldus besloten,
■i De voorzitter doet daarna ecnige
"iSmetledeclingen uit de rekening. De post
«schoolgelden heeft dc raming uiet f836.47
(8! oversell reden. Dat is een cijfer dat spreekt.
In 't geheel is aan schoolgeld ontvangen
■f3486. Voor verkochte spijzen is ont
vangen ruim f 350. Dit cijfer zal in de
toekomst nog stijgen, daar er vaste
afnemers komen, die dagelijks door de
school bediend worden. Men moet hier
- evenwel niet denken, dat er concurrentie
wordt aangedaan aan kok6 te dezer
stede. De spijzen worden verkocht aan
ii de dames, die ze bereiden, tegen den
kostenden prijs. Dat eten kan toch niet
worden weggedaan, zoodat het wel ren
dabei moet worden gemaakt.
l Aan salarissen was uitgetrokken f 5425,
maar er is slechts uitgeven f5815.13.
I Dit is nu niet een cijfer, dat lof verdient,
want verhooging der salarissen is drin
gend noodig. Bovendien worden nog vele
lessen gratis gegeven. Aan huur wordt
betaald f 1356, terwijl het geheel sluit
mot f 1151.41®. Er is een tekort van
f 289.76. Dit is nu niet zoo verontrus
tend, daar het is veroorzaakt door het
overhaast betrekken van perceel 25 in
de Hendrik van Viandenstraat. Daar dit
isbgeschied op instagnatie van het ge
meentebestuur is er hoop, dat de gemeente
e' dit tekort gedeeltelijk zal vergoeden,
wat ook is toegezegd.
l.j 2. Jaarverslag. Daar het jaar-
oB verslag in druk zal verschijnen, stelt de
voorzitter voor het maar niet voor te
itHlezen, dc voornaamste punten wil hij
gaarne meedeelen.
De indruk, die het Bestuur van do
l school heeft is zeer gunstig. Dit nu is
geen subjectief oordcel, want het kan
gestaafd worden met sprekende cijfeis.
Het aantal leerlingen bedraagt thans
274, tegen 209 op het eind van 1905
zoodat er 65 zijn bijgekomen. Hieronder
zijn er 67 die dc Fiöbelschool bezoeken,
■i de rest, dus 207 behooren tot de Iudu-
eLstrie- en Huishoudschool. Daaronder zijn
t alle rangen en standen vertegenwoor-
i digd. Ze zijn in te doelen als volgt:
uit den dienstbodenstand, 15 huis
moeders uit den werkmansstand, 61
kinderen van ambachtslieden, 29 van
al kleinhandelaars, 23 van ambtenaren
en groothandelaars, 10 van militairen
boneden den rang van officier en 6 van
officieren.
Iets eigenaardigs hierbij is, dat erop den
vrijwilligen avond-kookcursus drie moe
ders zijn van leerlingen die de dagschool
bezoeken.
Van de leerlingen kan over het alge
meen gezegd worden, dat zij ijverig eu
^ambitieus zijn. Bij de enkelen, die nu
en dan reden tot aanmerking geven,
vooral door minder geregeld schoolbe
zoek, zou medewerking van den kant
n der ouders veel, zoo niet alles kunnen
verhelpen.
ruimte, waarover de school bc-
(jlschikt is penibel tot het uiterste, liet
I Be stuur kan nog geen nadere mededce-
lirigen doen omtrent vergrooting, maar
|,«het heeft gedaan wat het kou, maar het
gewenschte is nog niet bereikt. Dat
Iisjfte meer betreuren, daar de hoogere
subsidie van f 6000 klaar ligt, maar er
moet eerst gebouwd worden.
lJ.'-j ln de vacature ontstaan door het over-
wlijden van Ds. Busch Keizer is voorzien
door dc benoeming van den heer T.
JJSantlers, aan wien het Bestuur vooral
)Aop technisch gebied bij de bouwplannen
reeds veel steun heeft gehad.
j; Spiet personeel der school moest door
vermeerdering van het aantal klassen
inl 1906 belangrijk worden uitgebreid.
„|Thans is het volledig eu zijn inwonend
de directrice, 5 leeraressen en het hoofd
van de huishouding. Met lof kan wor
den gewaagd van de toewijding van
(tallen, die aan de school werkzaam zijn,
uitwonend of inwonend, en vooral heeft
„/(liet Bestuur grootc erkentelijkheid voor
k' hen, die gratis les geven,
iij ..Ook is het bestuur zeer tevreden
[■over den concierge, die voor zijn zware
„'".taak goed berekend is. Ook hij dient
echter meer salaris te hebben, maar
i alles wacht op de hoogere subsidies.
Mogelijk zijn er ook nog leden, die
donateur willen worden en zijn er ook
nog nieuwe leden te winnen. Moreel
maar ook financieel moet de school door
het publiek gesteund worden. Dat zal
in Amersfoort wel steeds noodig blijven
daar liet geen stad is, waar een indus
trieschool dien steun zou kunnen missen.
Wat de vruchten van de schoei in 1906
betreft, kan worden vermeld, dat 1
leerling slaagde voor fraiiie-handwcrken,
1 voor de hoofdacte Fröbelonderwijs,
terwijl 2 leerlingen de acte nuttige hand
werken behaalden.
3. Bestuursverkiezing. Met
algemeene stemmen weiden gekozen
Mevr. Schiinmelpenmnck-Dumonceati en
Mevr. dc Fooi-Roos, aan wie bericht
zal worden gezonden.
4. M e d e d ee 1 i n g e n. De voor
zitter deelt mede, dat de verkoop der
buizen, waarin de school thans is, niet
is doorgegaan.
De vcreeniging heeft nog huur tot 1
Juii 190S.
Op een vraag van een dor leden
deelt de voorzitter nog mede, dat liet
terrein aan de Beckcnsteinsclielaan ver
liuurd is om het te zijner tijd van dc
hand te doen. Hierna sluit de voorzitter
de vergadering.
O. Diiliiic.
We zullen maar zoo vrij zijn ook het
verslag van den tweeden voordrachtavond
van G. Dahne weer grootendcels aan
de N. R. Ct. te ontleenen.
De Tweede (en laatste) voordracht
avond van den heer Dahne, welke evenals
de vorige werd gehouden| in' Amicitia
alhier, was wederom een groot succes
voor den begaafden experimentator. Het
is echter ditmaal niet wel mogelijk, een
eenigszins getrouw verslag te geven van
het ons gebodcuc. De heer Dahne toch,
vergastte zijn auditorium op een toover-
spel met de reine, onvergetelijke kleuren
van het spectrum, van welke hij den
aard en het wezen, door belangwekkende
proeven en heldere voordracht ontvouwde.
Waar wij uil den aard der zaak
deze licht- en kleurenproeven niet
door beschrijving zoo aanschouwelijk
kunnen maken als de heer Dahne ze
ons op hot scherm liet zien, willen wij
ons bepalen tot het geven van een zeer
beknopt résumé van de mondelinge toe
lichting bij de proeven.
Na te hebben uitgeweid over de be
kende trillings- en golflengtetheorie van
het licht, eu de ontleding van 't witte
zonnelicht in zijn samenstellende kleuren
(spectrum) gaf spr. door manipulaties
met de golvenmachine van Crova een
nabootsing van longitudinale en verticale
golven, met haar knöopen en buiken.
De verdiensten voor ontwikkeling der
lichttheorie van onderzoekers als Hnygens
en Newton werden daarbij aangestipt.
Op allerlei wijze werden nu door
brekingaproeven spectra verkregen, waar
bij de schoonste lichteffecten ontstonden.
Ook werd hierbij liet optreden van
kleuren door onttrekking van licht van
bepaalde golflengten aan het witte licht
getoond.
Iljerna werd overgegaan tot behande
ling der brekings- en interferentie-ver
schijnselen in zeer dunne lagen, b.v. in
den wand van zeepbellen, oliclaagjes op
water, in oxydelagen op staal (aanloop-
kleuren) enz.
Spr. bracht nu zijn beschouwingen
over op het veld der fotografie.
Uit een verklarende teckening toont
de heer Dahne aan dat bij de z.g.
staande lichtgolven in de gevoelige ge-
latinehuid van de fot. plant voor iedere
golflengte z.g. knoopenvlakken moeten
voorkomen, waar zoo te zeggen
door de lichttrillingen van die lengte
geen werking werdt uitgeoefend. Op die
eigenschap berusten dc theoretische be
schouwingen, langs welke men eeu heel
eind nader is gekomen tot de oplossing
van het vraagstuk der kleurenfotografie.
Onderzoekingen van Wiener te Leip
zig, maar vooral van Lippuian te Parijs,
leidden er toe, dat de bewuste knoo
penvlakken werden aangetoond, niet
alleen, maar ook mechanisch konden
worden afgescheiden, waarbij de inter
ferentie-kleuren aan het licht kwamen.
Drs. Neuhaus en Oiesel brachten
deze methode technisch tot groote vol
making. De door hen langs dezen weg
vervaardigde foto's, o.a. van het spec
trum en van den beroemden opgezetten
papegaai van Neuhaus (door Dahne
vertoond) waren zeer mooi.
Voor de praktijk is deze methode
niet bruikbaar; zij is te duur, de af
beeldingen mislukken te dikwijls en
kunnen bovendien niet worden vermenig
vuldigd. Daarbij is de gelatinetaag ge
voelig voor vocht; zij verandert daarbij
van dikte, wat een verandering der
interferentiekleuren tengevolge heeft. Bij
opdroging herneemt de gelatinelaag
haar dikte en daarmee haar oorspron
kelijke kleur. Maar als bevestiging en
toetsing der trillings- en golf-theorie van
het licht zijn de resultaten van Wie
ner, Lippinann, Neuhaus, Giesel e.a. een
reuzentriomf voor de wetenschap.
In liet tweede deel der voordracht
behandelde spr. kleuren, zooals die in
zuiveren of gemengden toestand en bij
gelijke of verschillende helderheid Ier
samenstellende kleuren, inwerken op
het netvlies. Hij bracht daarbij ter
sprake de hypothese van Young en
Helmholtz, dat u.l. het netvlies van het
menscliélijk oog slechts gevoelig is voor
drie hoofdkleuren: rood, groen en violet.
De menging en dc betrekkelijke hel
derheid dier samenstellende 3 kleuren
veroorzaakt dan voor onze waai neming
dc verschillende kleurschakeeringen.
Met tal van variaties het de heer
Diilmc zien hoe inderdaad bij samen
stelling door overelkaarleggen van roode,
groene eu violette afbeeldingen van een
zelfde voorwerp de natuurlijke kleuren
te voorschijn kwamen en zulks meteen
teerheid van nuance en een volkomen
heid in de details, welke op geen andere
wijze valt te bereiken.
Ter demonstratie gebruikte spreker
daarbij een voortreffelijk werkend kleu
renmengings-toestel.
Luid applaus beloonde, aan het slot,
don lieer Diihnc voor zijne magnifiek
geslaagde proeven.
De gewezen seinhpiswacliter C. J
van Daatselaar verdacht van moord op
den rangeerder H. Drost, is Maandag
morgen om 11 uur per trein weder uit
liet huis van bewaring te Utrecht alhier
teruggekeerd.
De alhier benoemde notaris A. P.
Schroder zal zich vestigen aan den
Utrechtschenweg in het perceel vroeger
bewoond door den heer W. A. Croockc-
wit.
In de gisterenavond gehouden ver
gadering van „Volkshuisvesting" werden
jaarverslag, Balans en Winst- en Ver
liesrekening vastgesteld, terwijl dc aftre
dende bestuursleden mej. E. Middelburg
en Ds. 1. Hooykaas als zoodanig wer
den herkozen.
Overtredingen der wet o p d e
personeele belasting Een drietal
belastingzaken werden gisteren voor de
rechtbank te Utrecht behandeld, waar
onder een tegen een opzichter der for
tificatiën alhier, die op liet beschrijvings
biljet der personeele belasting niet zijn
rijwiel had aangegeven, daar hij in de
meening verkeerd bad, dat liet Rijk hem
verplichtte een rijwiel te gebruiken, het
geen dan, als zijnde voor den publiekeu
dienst bestemd, vrij van belasting zon
zijn, in welke meening bij zich echter
vergistte, daar het rijk hem wel ver
goeding geeft, wanneer het rijwiel in
dienst daarvan is gebruikt, doch volstrekt
uiet het gebruik van een rijwiel in
cenigerlei bepaling voor den opzichter
van fortificatiën verplichtend stelt. Twee
ambtenaren bij do belastingen hadden
den beklaagde dan ook te voren gewaar
schuwd, dat hij verplicht was het rijwiel
aan te geven, doch de beklaagde bleef
in zijn waanwijsheid onwillig hieraan te
voldoen. Toen begonnen de bclasting-
kommiezen te surveilleeren, op verschil
lende data het berijden van het rijwiel
te constateeren om ten slotte den be
klaagde tf verbaliseeren, die er nog al
clement afkwam, daar de rijks-advocaat
mr. Mouthaan, slechts een boete van
f 10 tegen hem vorderde.
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
Geachte Redactie!
Hiermede doen wij U nogmaals ecnig
nieuws betreffende emigratie naar Canada
toekomen, met beleefd verzoek naar uw
goeddunken er van te plaatsen.
Het is algemeen bekend dat Canada
een land is dat hard vooruit gaat in elk
opzicht. De statistieken toonen aan dat
zoowel handel en nijverheid als ook
landbouw en veeteelt zich snel uitbreiden
en hiermede neeuit de vraag naar
arbeidskracht natuurlijk voortdurend toe.
De gemiddelde loonen voor timmer
lieden, schilders, metselaars enz. zijn
daar dan ook ongeveer 7 gld. per dag,
maar indien men niet met taal en ge
woonten op de hoogte is, kan men
natuurlijk niet terstond een dergelijk
loon verdienen, als door sommige lieden
wordt voorgesteld. En ofschoon Canada
vaklieden, voor hen die met den land
bouw bekend zijn, ol zich daarop willen
toeleggen, alsook voor allen die willen
aanpakken een toekomst biedt, moeten
wij toch allen aanraden, die er over
denken naar Canada te emigreeren, en
die daar geen vrienden hebben tot wie
zij zich terstond kunnen begeven en door
wier tusschenkomst eene positie kan
worden verkregen, voorzichtig te zijn
in hunne beslissing, en ten sterkste raden
wij allen aan, vooral niet maar zoo
dadelijk in te gaan op dc te mooie
inlichtingen welke door sommige lieden
worden gegeven.
Met het oog op de uitgebreidheid
van het land, de verschillende toestanden
die daar bestaan, alsook met dc vele
landverhuizers die daar heen trekken,
moeten vooral zij die geen Engelsch
kennen, ouder eene flinke leiding en
toezicht emigreeren.
Het Leger des Hcils heeft te Canada
een arbeidsbureau waardoor wij, alsmede
door de uitgebreidheid vau onze orguni-
satiën in dut land, voortdurend op de
hoogte zijn van de toestanden aldaar.
Wij zijn dan ook bereid alle moge
lijke onpartijdige inlichtingen te ver
schaffen, aan allen die zich hieromtrent
tot ons wenden niet alleen, maar zoo
zij besluiten er heen te gaan, deze
lieden met raad en daad terzijde te staan.
Voor nadere inlichtingen wende men
zich tot Kommandant Estill, Prins
Hendrikkade 4951 Amsterdam.
U mijnheer de Redacteur dankend
voor uw vergunde plaatsruimte verblijf ik
Hoogachtend,
Uw dw.
OER. J. GOVAARS
Chef-Secretaris.
Schouwburg Utrecht.
Burgerlijke Stand.
8 tot en met 12 Maart 1907.
GEBOREN: Maria Elisabeth, d. var.
Ilidde Terpstra en Joanna Alida Ange
lina van Rijssen. Jacoba, d. van
Johannes Bouw en Evertje van Leu-
veren. Aartje, d. van Antonio Koenen
eu Maria Gjjsberta van Plateringen.
Mijntje, d. van Jan Ramselaar en Hen-
drika van Klooster. Derk, z. van
Piet Ramselaar en Grietje Terpstra.
Johannes Cornells Willem, z. van Wil
lem Derogec en Catriua Roovcrs
OVERLEDEN: Johanna Maria Alida
Jacoba Kuntz, oud 13 maanden.
Johannes Bosboom, oud 79 jaren.
Wilhelmus Zijtvelt, oud 77 jaren.
Cornells van den Berg, oud 19 jaren.
- Helena Adriana Smoulders, oud 74
jaren.
to k it s: s i'o x ima li i';~
Onder het artikel „Militie-Officier Infante
rie" op dc eerste pagina van dit blad is
verzuimd te vermelden, dat het geplaatst is
op verzoek van den Kolonel Commandant
van het oe Regiment Infanterie.
Kuiup Uarnichboot.
Voor de redders is bij den heer J.
W. Middelburg nog ingekomen: S. en
B. 12.—, Mevr. M. f 1.—C. en
L. W. f 0.60, N. N. f 2.50.
Totaal f6.10.
Vorige opgave f 100.1S.
Totaal t 106.28.
ltepctitor gevraagd voor
(Eindexamen II. B. S.)
voor ongeveer 6 uur per week.
Brieven met opgave van conditiën
onder letter R., aan het bureau van
dit blad.
KAMPSTRAAT 56.
Koninklijke Vcreeniging
Beschermheer Z. IC. H. de Prins der
Nederlanden
Doii<lt>r<lag 14 Maart 1907:
No. 7 van het Abonnement.
Tooneelspel in 4 bedrijven door Mevr.
J. A. SIMONS—MEES.
Regie: L. il. CHRISPIJN,
Prijzen der Plaatsen: Balcon f2.35
Stalles en le Ampb. f2.10. Ie Zij
loge 11.85 Baignoires en 2e Amph.
1 1.60; Parterre 11.05; oe Amph. f 0.85;
2e Zijloge fO.SO; 4e Amph. f0.55;
Gaanderij f 0.30.
Plaatsbespreking: Voor Aandeelhou
ders Dinsdag van 10 tot 12 uur; voor
liet publiek deuzelfdeo dag (na loting)
van 1 tot 3 uur. Verder Woensdag en
Donderdag van 10 tot 12 en van 1
tot 3 uur.
Lnngestr. 1, hoek Varkensut.
TELEPIIOON 171.
Zeer uitgebreide keuze in
in den Driis van 2".,. 6. 10.15.20.
in den prijs van 2"„, 6,10,15,20,
25, 30, 35, 50 en 7:5 ct. per stuk.
a Alle» eigen Fabrikaat!! J
MHnBBanaisiBn
LAVF.NDKLSTRAAT 2
Varkens.slagerij
- Fijne VlecHelitvareu.
De Administratie van
Kortegracht 1, Amersfoort.
verzoekt beleefd cvciitueclc reclames
betreffende de bezorging der courant
zoo spoedig mogelijk te mogen ontvangen
BUIKBANDEN BREUKBAN
DEN SUSPENSOIRES
ELASTIEKE KOUSEN
bij
VV. F. A. GROENHUIZEN,
Instrumentmaker, Langestraat 42.
Entree t'O.IO.
Arbeider» 0.05.
HET BESTUUR.
1Beginselverklaring; algemce n werkprogram gemeenteprogram
2. Wat de vrijzinnig-democraten willen
Prijs 2 ct.
2
I:
2
9
ti -
2
2
9
D
2
2
2
2
I
TJ Si
e es
rs e
i.
3. Waarom algemeen kiesrecht
4. De Eerste Kamer
5. Evenredige vertegenwoordiging
6 Het wetsvoorstel tot grondwetsherziening
7 Onze gemeentelijke politiek
8. Vrijhandel of protectie?
9. Wettelijke beperking van den arbeidsduur
10. Een volksleger
11. Wat de vraag op staatsorfrecht beteekent
12. De jachtwet
13. staatsexploitatie onzer spoorwegen
14. Het paehtco» tract
15 Onze koloniale politiek
16. Dc zee en de kustvisscherij en haar belangen
Alle nummers samen franco per post f0.35.
No. 51. Verplichte verzekering van werklieden tegen de geldelijke e:r-
gevolgen van invaliditeit en ouderdom. Rapport Prijs 30 ct.(20et.)
52. Werkzaamheid op gemeentelijk gebied. Program met toe- p
lichtende aanteekeningen bewerkt Prijs 50 ct. (30 ct.) g
53 Landbouwparagraaf met toelichting 20 (15 S
Toezending van een of meer nummers aan te vragen bij den heer li.
VAN OE VEHEN, Kaisergtraat 51 te LEIDEN, of bij den Secretaris
vau deu Boud. Nummers 52 en 53 ook bij eiken boekhandelaar.
