Stadsnieuws.
Advertentiën.
Johs. Knoppers
Ingezonden.
Marktbericht.
Een Winkelhuis
gezien er geen werkelijke redenen waren
om burgers en burgers tegen elkander
op te zetten, moest men zijn toevlucht
wel nemen tot leugen. En toen men een
maal op den doolweg'geraakt was, phan-
taseerde men maar steeds voort, doch
natuurlijk altijd met het vooropgezette
doel, het volk Gods te vervreemden van
die gehate Liberalisten.
Een van de beste middelen daartoe
was: de vrijzinnigen te beschuldigen van
ieder onheil, dat ons trof, van al wat er
verkeerds gebeurde, van elke dwaling
die ^begaan werd.
liet zijn volgens hem do Libe
ralisten, die ons den oorlog met Atjch
op den hals hebben gehaald; liet zijn
de Liberalisten, die de Goudkust aan
Engeland verkocht hebben; het zijn de
Liberalisten die ons op den rand van
het financieel bankroet brachten; hot zijn
de Liberalisten die ons zeewezen in den
grond hebben geboord en ons leger ver
nietigd; lult zijn de Liberalisten die de
kerk van Christus ondermijnden en tege
lijkertijd iu Atjeli een heidenschcn tempel
oprichtten; enz. enz.
Ter toelichting van het laatste diene,
dat iu de eerste jaren van den Atjeh-
oorlog de missgit raja, de grootc moskee,
die door de Atjchcrs als vesting werd
gebruikt, door de onzen tot een ruïmc
geschoten was. Daarover ontstond groote
ontevredenheid ook onder de ons goed
gezinde bevolking: Om billijkheids- en
staatkundige redenen werd toen op
gouvernementskosten, in plaats van de
stuk geschoten missigit, een nieuwe ge
bouwd. In de jaren 188S'91 en 1901
tot '05, toen de partij van dr. Kuyper
aan het bewind was, heeft ovcnwolnie-
maud van hen een vinger uitgestoken,
om den „afgodischcn tempel" te doen
verdwijnen, en de missigit (geenafgoden
tempel, maar een Moliamniedaansche
moskee) staat er tot op dezen dag.
Als staaltje van de middelen, waardoor
men de gemoederen in roering bracht,
is de zaak niet zonder leering.
Maar het zijn niet de middelen alleen,
die afkeuring verdienen, het is de zaak
zelf tegen welke ons verzet gaat.
De antithese scheurt ons volk uiteen
en jaagt het tegen elkander in harnas.
Onder leidiug van mannen als dr. Kuyper
verkettert de eenc helft de andere. Kracht
en initiatief in het Staatsbestuur worden
vervangen door zwakheid en slapte. De
eene helft wordt aangehitst om wat de
andere heeft geplant, zoo snel mogelijk
weder uit te rukken. Een uitwendig ver
toon van godsvrucht moet niet alleen
als werkelijke vroomheid, maar ook als
staatsmanswijsheid dienst doen. De ver
eering van den schijn wordt tot 6ysteem
verheven. De grofste vooroordeelen wor
den stelselmatig aangekweekt. De ware
volksbelangen worden het kind van de
rekening, daar zij aan partijzucht ten
offer vallen. En feitelijk is deze gansche
beweginging niets dan een wederopleving
van het behoud onder een anderen naam.
Tegen deze antithese, door de voor-
maunen van rechts ook nu weer gesteld,
gaat onze strijd.
En wij roepen ieder vrijzinnige, ieder
die ruim denkt, ieder de waarheid lief
heeft, den schijn verfoeit en den voor
uitgang is toegedaan, met kracht en klem
op, haar te bestrijden, door toepassing
van deze leuze:
GEEN STEM 01' DE VOORSTAN
DERS DER ANTITHESE!
Het lad.
Kennisgeving.
STEMMING TER VERKIEZING VAN DRIE
LEDEN Y AN DE PROVINCIALE STATEN.
Do BURGEMEESTER dér Gemeente
AMERSFOORT brengt ter openbare kennis,
dat op Donderdag, de 13 Juni aanstaande,
van des morgens acht tot des namiddags
vijf uren, de stemming zal geschieden ter
vervulling van drie plaatsen in de Provinciale
Staten van Utrecht voor het Kiesdistrict
Amersfoort, waartoe deze Gemeente behoort.
De candidate», in alphabetische volgorde,
zijn
Beaufort, J. B. de
Beeck Calkoen, Mr. W. J. vau
Grothei Mr. C. J. Loten vau Doelen
Hamers, D. P.
Pierson, J. L.
Tromp van Holst, A. M.
Tevens wordt de aandacht gevestigd op
artikel 126 van hot Wetboek van Strafrecht
luidende:
,,Hij, die opzettelijk zieh voor een ander
uitgevende, aan eene krachtens wettelijk
voorschrift uitgeschreven verkiezing deel
neemt, wordt gestraft met gevangenisstraf
van ten hoogste een jaar."
Amersfoort, den 6 Juni 1907.
Do Burgemeester vau Amersfoort,
WUIJT1ERS.
Staatscourant No. 130 bevat c!e ge-
wijzigde Statuten van de Sociëteit „De
%crecniging alhier.
Op het politiebureau zjjn gedeponeerd
een paar witte glacé handschoeden,
welke op den openbare weg gevonden
zijn.
Ter zake van het bemachtigen en
vervoeren van grof wild (een ree) ir.
gesloten jachttijd zijn door het kanton
gerecht alhier alsnog veroordeeld: A.
Rouwendaal en H. Schouten, beiden
wonende te Soest; de eerste tot een
geldboete van f 15, subs. 4 dagen hech
tenis; de tweede tot f5 boete, subs. 4
dagen hechtenis, met verbeurdverklaring
van het wild met last tot uitlevering of
betaling van f 6.50, subs. 6 dagen hech
tenis, met dien verstande, dat door be
taling van een hunner de ander zal
zijn bevrijd.
De bouw der aan den Grooten Haag
op te richten Diaconie-school is voor
f 9589 op gedragen aan den heer T.
van Hoogevcst.
Men hoopt de school reeds 1 November
in gebruik te kunnen nemen.
Aan het plaatselijk telefoonnet is
aangesloten arts K. F. A. Lommei,
Langestraat 112b, mot nommer 31.
Bij de Tweede Kamer is thans inge
komen de oorlogsbegrooting voor 1907.
Yoor te Amersfoort te bouwen berg
plaatsen voor snelvuunnaterieel der
artillerie wordt een bedrag van f 28.350
aangevraagd. Zijn wij goed ingelicht,
dan is, na de ruiling van grond met
het Rijk, het tegenwoordige artillerie
park aan den Leusderweg leitelijk reeds
sedert 1 Januari jl. eigendom der ge
meente.
De aldaar staande bergplaatsen voor
vuurmonden en voor oorlogsmunitie
(zoowel voor het oude als voor liet nieuwe
veldgeschut) zullen dus blijkbaar voor-
loopig nog wel niet kunnen ontruimd
worden, aangezien met den bouw van
bergplaatsen op het nieuwe terrein ze
ker nog wel cenigc maanden zullen
verloopen. A. D.
Yoor de internationale kegel wedstrij-
den te houden alhier van 29 Juni tot 5
Juli zijn uitgeloofd voor vrije baau
f400, f250, f125, f80, 60, f 50 en
kunstvoorwerpen.
Yoor korpswedstrijden en personeel
zijn geschonken:
Zwaar zilv. med. van H. M.een mat-
zilveren med. van Z. K. H. Prins Hen
drik gouden med. vau de gemeente
Amersfoort; zilv. lauwerkrans van Vreem
delingenverkeer; zilv. lauwerkrans van
de Soc. Yereeniging; zilv. lauwertak van
de Regelingscommissie en verguld zilve
ren en zilveren med. van vele burgerl.
en mil. autoriteiten, waaronder die van
den burgemeester en van den gen. der
4e divisie.
Daarna komen een groot getal luxe
en kunstvoorwerpen.
De wedstrijden worden gehouden in
de zalen en banen van de Sociëteit
„Yereeniging".
Men schrijft aan de N. Prov. Gron
Courant:
In den trein 's avond zeven uur
tusschen Utrecht en Amersfoort, 'u Huif
duttend, half wakend gezelschap van
handelaren uit Groningen in één coupé,
liet tocht d'r. t Is koud. „Dou 't ding
even dicht" aldus de handelaar S.
M. uit Winschoten tot z'n collega uit
O.-Pekela, In zekere. De L. En deze,
met slaperige oogen, slaat z'n stok om
hoog, trekt en stil staat de trein!
't Was 'n nieuwe wagen, waarvan de
noodrem op 'n andere plaats is aange
bracht. En wakker waren ze, onze han
delaren. Proces verbaal volgde natuurlijk.
In de op 7 dezer gehouden verga
dering van het Kiescollege bij de Ned.
Ilerv. Gemeente alhier zijn de aftre
dende ouderlingen, de heeren J. van
Bottenburg Hz. en Mr. P. J. F. van
Voorst Vader, benevens de aftredende
diakenen, de heeren II. van Esveld Kz.
en T. van Daal, allen herkozen.
Tolsttoïanen.
Men meldt ons uit Utrecht:
Dezer dagen is hier ter stede opge
richt een Vcreeniging, die de beoefening
van verschillende schoone kunsten, als
schilderijen, muziek, literatuur, enz. ten
doel heeft. De naam, waarop de voor
namelijk uit jonge lieden bestaande Ver-
eeniging geconsolideerd is, luidt „The
American Club". Wat men bereiken wil
is dan pok echt Amerikaansch. Men w il
niet minder dan het masker ultrn-con-
servatisme en van reactie afwerpen en
Utrecht toonen, hoe volgens de aller
nieuwste begrippen moet worden geleefd.
Van de Zeister Bouwmaatschappij is op
het mooiste gedeelte van den Stompert
tusschen Utrecht en Amersfoort een stuk
grond in gebruik ontvangen en daar zal
in de komende zomerdagen in een reeds
opgerichte loods aan de verbaasde wereld
getoond worden, hoe men dient te leven.
Men gaat dus aan 't koloniseeren A la
Tolstoi, met dit verschil evenwel, dat de
schoone kunsten het arbeidsterrein zullen
vormen. Aan den duke of Westminster
zal liet eere lidmaatschap worden aau-
eboden. (Tel.)
Yoor den nieuwen cursus aan dc
II. B. S. hebben zich aangemeld 91
candidaten, waarvan 70 voor du le
klasse en 21 voor hoogere klassen. Uit
Amersfoort zijn er 33 en uit andere ge
meenten 58 candidaten.
Dat de Vrijziunigen actief zijn, ook al
is dc kans op winste niet zoo groot, blijkt
uit de in dit nummer voorkomende
advertentie omtrent een openbare ver
gadering op Woensdag a.s. in de Kroon.
Wc wekken allen op, vooral deze
vergadering bij te wonen.
Dc heer Thomson is een talentvol
spreker, het is een genot hem te hooren.
Maar ook is het propagandistisch nut van
zoo'n vergadering zeer groot, vandaar
vooial dat we tot bijwoning krachtig
opwekken. De zaal van de Kroon moet
te klein blijken om alle belangstellenden
te bevatten.
Bij gunstig weer geeft het stafmuziek-
korps van het 5c regiment infanterie,
directeur de heer G. Bikkers, morgen
avond kwart voor acht een con
cert op het terras van Amicitia.|
Het programma luidt:
1 Kolonel Van Hook-uiarsch, G. Bikkers.
Eerbiedig opgedragen aan den heer
kolonel commandant van hetöereg. Inf.
2. Ouverture „Balka", Monuiszko.
3. „lmFlugedurchdio Welt",
Walzer Einödshofer.
4. Grande fanlaisie drama-
tique sur des motifs de
l'opére Faust, Gouuod-Coeneu.
5. Ouverlure „Jessouda", Spokr.
6. Sextnor dc l'opéra „Lucie
de Lammermoor", Donizetti.
7. „Rêverie", Vieuxtemps.
„Lasst den Kopf nicht
hangen", Grosses Pot
pourri, Lincke
Nos. 1, 2, en 8 eerste uitvoering.
Concert op Dinsdag 11 Juni 1907
in de tent aan de Regcntesselaan, te
geven door de Ainursfoortsche Mttz:
Yereeniging, Directeur de heer J. A.
Jochem8.
PROGRAMMA.
1. Marsch Cachotterio J. Martin.
2. Ouverture Bella Rosa Jos. Kcssels.
3. Wals Nellij A. Reuland.
4. Fantaisie La Dame blanehe
5. Marsch Entte Nous J. Werkman.
6. Ouverture Marie Henriette L. Montague.
7. Wals Quand l'Amour Meurt O. Cremieux.
3. Fantassie La Speranza A. Boscolli.
Aanvang 8 uur.
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
Geachte Redactie!
In uw blad van Woensdag 29 Mei
las ik in uw raadsverslag de behande
ling der besteksvoorwaarden waarnaar
de Gemeentewerken voortaan zullen
worden aanbesteed.
Ik betreur dat uw blad rapport en
voorstel van B. en W. niet voor de
behandeling in den raad heeft geplaatst
er zou dan tenminste kans hebben be
staan, dat B. en W. ook van aannemers,
zijde toelichting hadden ontvangen en
niet alleen met dc werklieden ntaar
ook met de aannemers besprekingen
waren gehouden.
Om besteksvoorwaarden ook van toe
passing te verklaren voor werken in
daggeld verricht is niet meer dan billijk
en de niet toepassing wordt
zeker niet gemotiveerd, door de opmer
king dat patroon en werkman beiden
dan belang zouden hebben bij langere
duur vau het werk.
B. en W. schijnen bier niet veel ver
trouwen in patroons en werklieden te
stellen, doch vergeten; daarbij, geheel
de controle van de directie der Gemeen
tewerken.
Het beginsel in de besteksvoorwaarden
gelegd, geldt hier evengoed, en ei6cht
dus toepassing.
't Komt mij voor dat de leeftijdsgrens
van 23 jaar had bohooren behouden
te wo r d e n en niet op 21 jaar terug
gebracht. Dit schijueu de werklieden-
vereenigingen zelf te hebben begrepen.
Dc bttrgelijke meerderjarigheid decre
teert toch nog geen volslagen vakman.
Ondanks betere vakopleiding zullen
weinige jonge werklieden van 21 jaar
door aannemers voor vol loon worden
aangenomen.
Het zal dan ook wel blijken dat jonge
werkkrachten van 21 tot 23 jaar voor
taan op Gemeentewerken als 't ware
buiten gesloten zijn.
Wegens 't niet verplichtend stellen
van controle bij de uitbetaling, ver
wacht ik weinig resultaat. Om fraude te
voorkomen is toch reeds genoegzaam
gebleken dat tcekening der werkslaten
alleen onvoldoende is.
Die enkele keer dat dit noodig mocht
blijken zou toch door anderen dan de
Gemeenteopzichters controle kunnen
worden gehouden.
Stukwerk op onder aanbesteding aan
gezellen is verboden. Zou hierdoor het
uitvoeren van werken aan de fabrieken
niet worden bevorderd, en tevens aan
leiding zijn tot 't zoozeer gevreesd
finantiecl nadeel voor de Gemeente?
Regeling van werken bij aanbesteding
geschiedt toch anders dan in fabrieken.
Mag stukwerk hier verplichtend zijn,
en af te keuren, bij uitvoering van
bouwwerken is de werkman geheel vrij
en zal alleen de bekwame vlugge en
geroutineerde werkman van zijn meer
dere begaafdheden kunnen profiteeren.
Bij verbod zal dit alle energie dooden.
Sub. 6 en 7 zijn mijn inziens zij 't
niet de meest ingrijpende, toch zeker
de meest onbillijke bepalingen der be
steksvoorwaarden waartegen zeker nog
wel eens gegrond protest zal worden
aangevoerd.
De toegevoegde bepaling dat de
aannemer het recht heeft aan den werkman
ander in zijn vak passend werk op te
dragen, zal in de practijk een wassen
neus blijken; zelden toch zal een aan
nemer zooveel werk elders over hebben
ont dat personeel te kunnen plaatsen,
vooral bij weersgesteldheid als vorst.
Waarom hier van het loon gesteld
en niet aangenomen het percentage in
dc ongevallenwet aangegeven.
Waar de Nederlandsche wetgever
gelukkig force majeure erkend, wordt
hier door B. en W. in deze twee be
palingen alles ter zijde gezet.
Waar de Staat, daartoe aangezocht
door den Aannemershond de billijkheid
erkent, om de aannemers van niot te
voorkomen risico's le ontheffen, en meer
en meer uitvoering daaraan geeft, gaat
hier de Gemeente juist een anderen
weg op!
Welke reden zou hiervoor bestaan?
Waar de aannemer, bij bepaling sub 6,
niet door zijn toedoen oorzaak is van
het stil liggen van het werk, zal geen
betaling van bent naar billijkheid mogen
worden gevorderd, en is de aaabesteder,
hier de Gemeente, verplicht zelf de
risico te dragen.
Legio gevallen zijn toch al» force ma
jeure met deze gelijk te stellen, als
stremming van verkeer, lage waterstand,
storm, vorst, werkstaking enz.
Alleen waar de aannemer bij bepaling
6ub 6 uitsluitend door zijn toedoen, oor
zaak is van het ontbreken van materiaal
of anderzins, zou hem de betaling als
een boete kunuen worden opgelegd.
B. en W. zoude kunnen beslissen of
motieven tot ontheffing aanwezig zijn.
Wil men den werklieden die schade
dus niet doen dragen, wat ik toejuich,
dan moet de Gemeente zelf die lasten
dragen, maar niet op den rug des aan
nemers schuiven.
Nu utoge men zeggen: de aannemer
kan bij zijn inschrijving een risicopost
opnemen, doch dat is onjuist. Eerstens
is de grootte niet te bepalen en ten
tweede is er geen M. S. die dergelijke
posten verzekert, terwijl de concurrentie
hem van het pellen van risico posten
afhoudt.
Een en ander nagaande geloof ik, dat
de heeren raadsleden die behandeling
in de afdcelingen weuschten het zoover
niet mis hadden. Wellicht was men dan
tot billijker bepalingen gekomen, waarbij
zoowel de aannemers als de werklieden
waren gebaat.
Dankzeggend voor de opname in
ttw blad,
W. VAN SCHA1K.
Architect.
Amersfoort, 5 Juni 1907.
384e Staatsloterij.
Vijfde klasse. Derde week.
Trekking van 5 en C Juni 1907.
(1950 loten).
Ten kantore van den collecteur A.
C. R. O. Leinwcber te Amerfoort(Bree-
destraat 22) zijn aan de navolgende
nummers te beurt gevallen:
Prijs van 1400 op No. 15918.
Prijzen van f 70.
1018 2305 2312 3o30 4661 6327
6571 6592 15259 15891 15899 15908
20363.
Te zameu 14 prijzen.
Zonder prijs zijn uitgetrokken.
1006 1008 1012 2304 2314 2319
2340 2349 3506 3507 4656 4664
4713 4721 4725 6307 6310 6315
6322 G588 15234 15249 158S1 15889
15904 15911 15913 15925 15930 17051
17064 17071 20001 20025 20342 20379
20776 20780 20785 20790.
Volgende trekkingen geschieden:
1014 Juni 1907.
Behalve de premie van f 30.000 voor
den laatst uitkomenden prijs van f 1000
of hooger en de premie van f 3000 voor
het laatst uitgetrokken lot, zijn ingebleven
de navolgende prijzen: 1 van f2000,
17 van f 1000, 17 van 400, 23 van
(200, 51 van f 100 en 1057 van 70.
Burgerlijke Stand.
van 4 tot en mot 7 Juni 1907.
GEBOREN: Roclefina Willemina, d.
van Willem van der Flier en Maria
Francisca Fontijn. Herraania Hen-
drika Wilhelmina, d. van Hermanus
Gerardus Rekveld en Wilhelmina Op-
scherper. Antonia Johanna, d. van
Pieter Stalenhoef en Antonia Marga-
retha Boog. Barbara, d. van Willem
Brandsen en Aartje van Rounndal.
Ida Louisa Johanna, d. van Hendrik
Kitrpershoek en Henriëtte Dirkje Snoek.
GETROUWDLouis Francois Guil-
latiuie Ortmeier en Grietje ter Burg.
AMERSFOORT, 7 Juni 1907.
Tarwe
Rogge
Boekweit
Appelen
Peren
Nicuweaardapp.
Zand
Hoendereieren
Eendon
Grasboter
Hooiboter
Margarine
Zoetem. kaas
Kippen
Kuikens
Piepkuikens
Ganzen
Oude eenden
Jonge eenden
Hazen
Wilde konijnen
Tamme
Duiven
Vette varkens
Magere
Zeugen
Biggen
Vette koeien
Guste
Kalf
Kalfvaarzen
Pinken
Pinkstieren
Vette kalveren
f
f
f
f 0.—
t U.—
f 0.--
1.80
3.60
A 1
A f
A f
A f 0,—
a f 0.-
èf
a f 2.—
A f 4.10 per 100 st.
Af
per
hecto
liter.
A f
A f
A f
1.20
Kilo.
1
0.—
f 0.50
f
f 1.—
f
f 0.—
f 0.—
f 0.40
f 0.5C
f40
f8.-
r
f
f
f
f
f
f
1.30
0.—
0.90
1.20
0.—
.,50
per
stuk.
Af 0.--
A f 0.70
A f 0.60
A t—
A f—
A f70. -
A f 12.
Af
A f
A f
A f -
A f
A f
A f
per paar.
per
stuk
Aangevoerd waren ongeveer h8et.
Tarwe, heet. Rogge, heet. Boekweit,
heet. Appelen, heet. Peren, heet.
Kleiaardappelen, 29 heet. Zandaardappelcn,
120.000 stuks Hoendereieren, 1100 kilo Gras-
boter, kilo Hooiboter, kilo Mar
garine, kilo Kaas, stuks vee,
Votte varkens, Magere varkens,
Varkens voor exportslagerijen, 500
Biggen en 30 Zeugen.
PREDIKBEURTEN.
Evang. Lutli. kerk.
Zondag 9 Juni 1907.
Voorm. 10^ uur, Ds. De Meijete.
Remonstrantscke Kerk.
Zondag 9 Juni
Voorm. 101/, uur, Ds. Hooykaas.
Doopsgezinde Kring.
Loge gebouw v. Persijnstraat 1.
Zondag 9 Juni
Voorm. IO'/j uur, Ds. B. Ilaga van
Nijmegen.
De Notaris
te Amersfoort zal op Dinsdag 18
Juni 1907 '8 avonds 7 uur (precies
8 uur beginnen) in liet lokaal „HET
VALKJE" in dc Valkestraat te Amers
foort,
Publiek Verkoopen:
tevens WOONHUIS met ERF te
Amersfoort aan het beste gedeelte vau
de Langestraat plaatselijk geiiommerd
13, kad. Sectio E. no. 3258 groot
1 are.
Het perceel is van gasleiding voor
zien en bevat beueden Winkel, kamers,
gang, keuken, plaatsje en ruime bak
kerij, boven: 3 kamers, gang en daar
boven zolder met 2 kamertjes.
Iu het perceel is gedurende tal van
jaren met succes bakkers- en banket-
hakkersaffaire uitgeoefend.
Verhuurd aan den heer R. de Gooijer
voor f 624 per jaar.
Bezichtiging Dinsdag en Donderdag
van 14 uur.
Betaaldag der kooppenningen 18
September 1907.
Breeder bij biljetten.