Woensdag 7 Augustus 1907.
4e Jaargang.
Liberaal Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
Uitgave van de Vereeniging „DE EEMLANDER".
Eerié dieoenhislerie.
V. V.
Hoe men rijk wordt.
FEUILLETON.
Amersfoortsche Jongelui
DE EEMLANDER.
Verschijnt
Woensdags en Zaterdags.
Bureau
Kortegrncht 1.
Abonnementsprijs
Per jaarf 3.00
Franco per post- 3.50
Per 3 maanden- 0.75
Franco per post- 0.90
Prijs der advertentlën
Van 1 tot 5 regels0.40
voor iederen regel meer0.08
Bij abonnement aanmerkelijke korting
Benige weken geleden plaatsten wij
als hoofdartikel een ingezonden stuk
van X., waarin deze zich beklaagde over
het bederven van het genot der mooie
wandeling van den Berg naai' Leusden,
den Kalkweg, daar deze weg moest
dienen als oefenplaats voor de tamboers.
Hij meende, dat het op den weg lag
van „Vreemdelingenverkeer" om te
trachten, daarin verandering te breugeu.
i Welnu X. kan tevreden zijn. Hij heeft
niet aan doovemansdeur geklopt.
De Voorzitter heeft zich tot de be
trokken militaire autoriteit gewend en
deze heeft de welwillendheid gehad om
het oefenterrein voor de a.s. tamboers
te verplaatsen, zoodat X. in zijn wan
deling van den Berg naar Leusden rustig
gebruik kan maken van het mooie wan
delpad door V. V. aangelegd,
j Genoemde Vereeniging verdient zeker
Hden dank van alle liefhebbers van
wandelen voor deze groote activiteit.
Zeker een zaak waarover door raenig-
eeu al eens ernstig is nagedacht, maar
waarvoor helaas uog slechts weinigen
een oplossing hebben gevonden. We
mcenou nu een goed werk te doen, als
we het ecu en ander mcedeelen over
||de kunst om rijk te worden, overeen
komstig het recept daarvoor gegeven
•door den mar, die getoond heeft deze
■kunst in de perfektie te verstaan, nl.
door John D. Rockefeller, den bekenden
iiilliurdair en petroleum-koning
In strijd met veler zienswijze, dat de
gelegenheid om fortuin te maken thans
schaarscher is dan voorheen, is Rocke
feller daarentegen van ineeuing, dat er
voor jongelieden in Amerika nimmer
zooveel wegen opeustonden om vooruit
te komen als thans. Zij die thans aan
het hoofd staan der groote ondernemin-
De arme wordt zelfs win zijn vriend
gehaatmaar de. liefhebbers des i ijl.' il
zijn vele.
Spreuken 15—20.
(Naar het ransch)
1)0011
II. V. L.
1)
Aardig, is het niet, dames?
Zoo'n pakkend, verschrikkelijk verhaal?
Ge ziet, terwijl de verhaler, gekomen
aan het vreescliikstc, aan zijne na
drukkelijke woorden cene meer gewich
tige uitdrukking geeft, ge ziet de op
lettende kring van toehoorders zich
nauwer sluiten, alsof ieder door eene
onwillekeurige ingeving een beschermer
in zijn buurman zocht. Ge ziet, hoe het
vehoor de sombere geschiedenis, die
zich ontspint, verslindt en aangename
huiveringen heeft!
In weerwil van onzen hoogen dunk
van vrouwelijken moed in het algemeen
gen, beginnen oud te worden; wie op
hen volgen zijn ternauwernood in staat
in de behoefte te voorzien, zoodat er
voor jonge mannen, die goed technisch
onderwijs hebben genoten] en de gave
van konccntratie bezitten, zich overal en
op elk gebied gelegenheden openen om
voorwaarts te komen. Het geheele veld
van het menschelijk streven ligt voor
hen open. Al wat noodig is, is een keuze
te doen, doch deze eenmaal gedaan, er
zich geheel aan te wijdeu. Wees voor
zichtig, zoo luidt zijn raad, spaarzaam
en eerlijk. Draag goede zo-g voor uwe
gezondheid; zonder gezondheid vermoogt
ge niets; gezondheid is een zegen, welke
alle andere overtreft; de man met niets
anders als een gezond lichaam is rijk
in vergelijking met den man van fortuin,
doch die gezondheid mist. Geniet zoo
veel van de frissche lucht als mogelijk
is. Mijn beste tijd was, toon ik in Ohio
vischte en hout hakte. Word niet oud
voor uw tijd. Behoud belangstelling in
het leven en in al wat leeft.
Bedenk daarbij, dat rijkdom niet alles
eer en indien ge fokten maakt, dat ver
gissen menschelijk is. Wanhoop nooit,
maar houd steeds het oog op uw doel
gericht en beproef telkens weer; zoo
zult ge het tenslotte bereiken en daar
nevens wat niet minder waard is, u
gelukkig gevoelen.
Toen ik tien jaar oud was, zoo ver
telt hij, was ik er in geslaagd een
sommetje dat ik verdiend had, over te
leggen. liet was vijftig dollar, niet veel,
maar een buurman had het noodig en
leende hot voor 7 perc. Terzelfder tijd
dolde ik aardappels voor een boer tegen
37'/2 doll, cent per dag. Aan 't end
van het jaar bevond ik, dat het geleende
geld mij o doll. 50 had opgebracht, dus
bijna hot loon van tien werkdagen. Van
toen af besloot ik het geld voor mij te
laten arbeiden. Die eerste ervaring
leerde mij een les, welke ik nimmer
heb vergeten; zij leerde mij zelfver
trouwen, voorzichtigheid, zelfbedwang.
veroorloven wij ons, om u te vragen,
mijne dames, of gij allen u in staat ge
voelt, de heldin na te volgen, in een
dergelijk geval, waarvan we u de vol
gende auecdote gaan mededeelen:
Bene jonge vrouw die wij Madame
Aabry zulleu noemen bewooude met
haar echtgenoot een huis van de kleine
stad. Dit huis, in ecu voorstad gelegen
en eigelijk afgezonderd door eeu uitge-
breiden tuin, Had geen andere bewoners
dan Monsieur en Madame Aabry, hun
kind van den leeftijd van ongeveer een
jaar en eene dienstbode, nog pas kor
telings in hunnen dienst, Des avond
ten negen uur heerschte er reeds vol-
inuaktc stilte in de straten der stad:
om ten unr zag men gaandeweg
de -lichten, die aan de vensters schit
terden, uitdooven en voor eene algcheele
duisternis plaats maken.
Het was dan ook, door eene buiten
gewone gebeurtenis, eeu doopfeest, oen
bruiloft of eene feestmaaltijd, dat men,
op zulke ongelegen uren, den stap
hoorde van ceuige late voorbijgangers,
met eene stoklantaarn gewapend, die
flikkerde in de duisternis. Daarna kon
men oordeelcn over de eenzaamheid
van een huis, verborgen achter een
gordijn van planten en accacia's, en op
drie a vierhonderd schreden van den
publiekeu weg.
Op een avond in November was Ma
dame Aabry wachtende op de terugkomst
spaarzaamheid en eigenwaarde. Er is
geen heerlijker gevoel dan vertrouwen
te hebben op zichzelf, te weten, dat
men in iedere omstandigheid op zich
zelf kan rekenen; en dat gevoel kent
alleen hij, die geleerd heeft te sparen.
Daarom is de beste raad welke ik aan
jonge menschen kan geven, wees spaar
zaam slechts hij weet de hem geboden
gelegenheid te benutten, die geleerd
heeft spaarzaam te zijn.
Aan de spaarzaamheid zijner bevol
king in alle dingen, dankt Frankrijk het,
dat het 't rijkste land ter wereld is.
Wij, in de Yereenigde Staten, verdienen
meer dan eenig ander land, maar wij
zijn buitensporig in alles. Rijd door
Frankrijk, en ge ziet elk hoekje be
bebouwbaren grond benut; zooals ook
iedere gelegenheid benut wordt, als zij
zich aanbiedt, omdat men steeds gereed
is er gebruik van te kunnen maken.
Al wat ge doet, doe het met uw
keelo persoonlijkheid, maar neem nie
meer hooi op uw vork dan ge kunt
torschen. Ilebt ge echter uw weg be
paald, volg die dan, zonder er van af
te wijken. Volharding is het eerste
noodige. Ga langzaam voorwaarts en
overhaast u niet; leer bovendien gehoor
zamen. Wie dit niet geleerd heeft, leert
nimmer te bevelen.
Ernst en eerlijkheid zijn de mijlpalen
op den weg naar fortuin. Boezem ver
trouwen in. Daaraan, dat ik anderen
leerde in mij te vertrouwen, dank ik
goeddeels mijn welslagen.
Schuw den arbeid niet. Het zijn de
harde werkers die ons land groot hebben
gemaakt. Zij alleen kunnen slagen, die
geleerd hebben te arbeiden. Al waar
het iu 't leven op aankomt is, op het
gegeven oogenblik den man te vinden,
dien ge noodig hebt om het gegeven
ding te verrichten, niet op het papier,
maar in de praktijk.
Rockefeller hecht waarde aan collegc-
opvoeding, het best weer te geven met
middelbaar en gymnasiaal onderwijs,
van haar echtgenoot, die des morgens
reeds voor eene zaak was opgeroepen,
naar een dorp op twee mijlen van de
stad gelegen. Het was om eene inning
van gelden te doen, en Monsieur Aabry
die eene aanmerkelijke som bij zich
zou hebben, had zich voorzien van een
paar pistolen, eene voorzorg, zonder
welke zijne vrouw niet gerust zou zijn
geweest.
Het was zes uur iu den avond.
Madame Aabry ging naar boven, naar
hare kamer, met de dienstbode, om
haar kind te bed te leggen.
Dit vertrek, hoog en ruim, was op
de eerste etage gelegen van den tuin
kant. liet half zwart geworden kantwerk
de oude familiemeubels van antieken
vorm en donkere kleur, ecnige familie
portretten waarvan de beeltenissen met
groote pruiken ernstig nederzagen, dit
alles gaf aan de kamer een streng ka
rakter. Een breede en diepe alkoof,
terzijde waarvan de wieg van het kind
was geplaatst, besloeg een groot deel
van die zijde der kamer, die tegenover
den schoorsteen was. De gordijnen der
alkoof waren gesloten, maar een der
hoeken, bij toeval aan een meubel
vastgehaakt, liet, zoo opgetild, het on
derste houten gedeelte van het ledikant
zien, een waarlijk massief stuk waarop
de grillige beitel van den schrijnwerker
van eertijds omtrekkende lijnen met
krullen had gestoken.
maar acht dit niet beslist noodig. Boven
alles stelt hij do opvoeding in 't gezin,
welke geeft wat geen school kan geven.
Grooterc waarde dan aan het college-
onderwijs hecht hij evenwel aan de op
leiding, verschaft op technische scholen.
Onze tijd is er een van specializeering.
Er is een onophoudelijke vraag op elk
gebied mijnbouw, spoorwegen, in
dustrie,-fabriekswezen naar lieden met
speciale, technische kennis, welke hen in
staat stelt als voormannen, leiders op te
treden. En nu hebben onze jongelieden
veel voor boven hunne voorgangers, door
dat zij reeds op school zich die technische
vaardigheid kunnen eigen maken, welke
men zich voorheen door jaren van harden
arbeid moest verwerven en dikwerf on
voldoende.
Rockefeller ontkent ten stelligste dat
de trusts, de gelegenheid om vooruit te
komen, hebben verminderd. In don
ouden tijd was de onderlinge concur
rentie doodend voor de meesten; thans
heeft de samenwerking van kapitaal,
industrie en wetenschap het gebied van
het menschelijk kunnen vergroot en
plaats verschaft voor talloozen. Maar
al ware het, dat de trusts verdere uit
breiding tegenhielden, zoo is in deze
plaats voor alle jonge krachten, die zich
willen aanmelden. De vraag naar jonge
lieden met hersens, bekwaamheid en
volhardingsvermogen is reeds grooter
dan het aanbod. Zij zijn dringend van
noode, zullen de groote ondernemingen
door de ouderen in 't leven geroepen,
kunnen blijven bestaan. Vooruitgang
is het wachtwoord. Verbeterde metho
des, nieuw bloed, een nieuwe kijk op de
dingen blijven steeds van noode, en het
is naar het jonge geslacht, naar de uit
vinders, de ontdekkei-6 der toekomst,
dat wij uitzien als naar hen, die ons
eens zullen moeten vervangen. Wij
ouderen van dagen, treden terug, de
jongeren treden in onze plaats.
Het moet zoo zijn. Er is geen au
dare weg. De arme kuaap is daarbij
in het voordeel. Hij is beter af dan de
zoon van den rijkaard, want hij kan
doen, wat de andere niet vermag: zich
mot hart en ziel geven aan een vak en
het van den grond af loeren. Het is
naar hen, naar do zonen der hardwer
kende Amerikanen, dat wij opzien, om
in de toekomst den vooruitgang van het
heden voort te zetten. De toekomst,
met al haro oneindige mogelijkheden,
ligt in hunne handen.
De les is schoon. Er wordt evenwel
beweerd, dat Johu D. Rockefeller nog
andere voorschriften heeft toegepast om
rijk te worden. Het ware niet onbe
langrijk geweest, om ook daarover iets
te vernemen.
Intusschen, laten we in het oor knoo-
pen, wat hij heeft meegedeeld omtrent
de waarde van het technisch onderwijs,
en daarbij bedenken, wat ons ontbreekt
en Amerika bezit.
De avond was treurig en donker,
een echte herfstavond, met zijn harde
regenbuien, die de ruiten geesclden.
De boomen in den tuin, gebogen
door de kracht van den wind, sloegen
bij tusschenpoozen met de uiteinde
hunner takken tegen den muur, wat
een eeuconig en somber concert gaf,
waar geen menschelijk geluid kon door
dringen, noch een menachelijke stem,
die in tijd van nood, hulp en bijstand
kou boloveu.
Madame Aabry was op een lagen
stoel gezeten, aan den hoek van den
haard, waarvan het vuur, gevoegd bij
de helderheid der lamp, die op den
schoorsteen was geplaatst, zekere voor
werpen ten volle belichtte, de anderen
in een dikke schaduw latende en door
het spel der tegenstellingen de uitstekken
daarvan doende blinken'
De jonge vrouw hield het kind, dal
hare moederlijke zorgen in beslag nam.
op haar schoot, terwijl de dienstbode
aan een der uiterste einden van de
kamer eenige bevelen harer meesteres
uitvoerde. Madame Aabry voltooide het
nachttoilet van haren zoon. Zij wierp
een blik naar de wieg, om zich te ver
zekeren, dat alles gereed was om het
kind te ontvangen, waarvan de oogjes
eeds dicht vielen. Op dit oogenblik
flikkerde het vuur op en wierp een
helder licht in de alcove. Eensklaps
maakte Medame Aabry eene beweging.
Zooals de verschillende bladen reeds
gemeld hebben, is door enkele jonge
lui hier ter stede het initiatief genomen
tot hot houden ven een giomo ver
lichten boottocht, op den verjaardag
van H. M. de Koningin. Nu denkt ge:
dat is eens wat anders, wat nieuws iu
Amersfoort, en er zullen heel wat deel
nemers komen, om op die manier ook
mee te helpen 31 Augustus eens
waardig te vieren? Maar ge hebt het
mis hoor! Of er zijn in heel Amers
foort niet meer dan 10 roeibooten te
vinden, wat ik niet geloof, 6f ook in
de Jougelui is reeds iets van de be
kende laksheid gevaren. Jammer i s
dat! Moet dan all es hier mislukken?
Laat nu itder, die een roeiboot bezit,
of er eene kan verkrijgen dien dag,
toch ook eens een handje helpen om
het avondfeestprogramma der Oranje-
vereeuigiDg uit te breiden. Moeilijk
is het in Amersfoort, maar het k a n,
als er maar medewerking is. Daar
liggen nog genoeg bootjes en gieken en
kano's in de Beek; als men zoo door
het Plantsoen wandelt ziet men ze
Onder het bed, ter plaatse, waar het
gordijn was opgeschort, onderscheide
haar blik twee met zwaar bespijkerde
schoenen geschoeide voeten. In een
oogenblik doorkruiste een geheele wereld
van gedachten het brein der jonge
vrouw. Zij stelde zich haar gehcolen
toestand voor den geest, als door een
bliksemstraal, als door cene plotselinge
verlichting. Deze verborgen man is een
dief, een moordenaar, daar viel niet aan
te twijfelen.
Madame Aabry had op geen hnlp, op
geen onniiddelijke beschermer te hopen.
Zij verwachtte haar man niet voor
acht uur in den avond en het was pas
huif zeven. Wat te besluiten? Wat te
doen? Madame Aabry had geen kreet
geslaakt bij hare ontdekking, zij had
zelfs haren stoel niet verlaten. De
dienstbode zou waarschijnlijk niet de
zelfde onbeweeglijkheid bewaard hebben.
De dief was naar allen schijn, van plan
daar te blijven tot midden in den nacht,
om zich van de som meester te uiaken
die Monsienr Aabry medebracht. Maar
zich ontdekt ziende en slechts met
vrouwen te doen hebbende, zou hij niet
nalaten om uit zijn schuilhoekje te
komen om zich door hunne dood van
hunne stilzwijgendheid te verzekeren.
(Slot volgtj
