BINNENLAND.
Uit de Pens.
STADSNIEUWS.
Uit de Omgeving.
volgingen bloot staat. Als Rusland niet
die sympathie heeft gekend in den
oorlog met Japan, die het anders van
Westersche volken had mogen ver
wachten, dan komt het voor een groot
deel, omdat de beschaafde wereld telkens
met weerzin kennis nam van de gru
welen, waarvan de arme Joden telkens
en telkens weer het slachtoffer werden.
Vreeselijke bijzonderheden bereikten
ons dezer dagen weer omtrent een
nieuwe Jodenvervolging in Odessa.
Het verbond van echte Russische
mannen had gewoonweg een militie
bijeengebracht, die uit een paar honderd
jongelieden, onder wie vele opgeschoten
jongens, bestond. Er waren ook gym
nasiasten onder. De leden zijn allen
goed gewapend en door een gewezen
officier afgericht. Van deze strijdende
organisatie maken ook lieden deel uit,
die de joden op straat plegen af te
ranselen, zonder dat de agenten, die er
getuige van zijn, een vinger uitsteken.
Bij het laatste program hield de militie
met revolvers en messen huis. De
joodsche bevolking geraakte in een
paniek, vele joden klommen op het
dak, andere kropen weg onder ledikan
ten. In troepen van 15 tot 50 personen
trokken de «echte Russen» door de
straten van Odessa. Zij schoten op alle
joden die zij tegenkwamen, of bewerk
ten hen met gummi knuppels, alles
onder het geroep vandood aan de
joden. De benden ontzagen kinderen
noch grijsaards. In het joodsche gast
huis zijn verscheidene kinderen tusschen
vier en tien jaar opgenomen, verder
ongeveer 60 volwassenen. Vele licht
gewonden gingen naar hun eigen huis.
Joodsche winkeliers werden ook ernstig
toegetakeld en hun goederen geroofd.
De overheid bleef er buiten. Men wijt
haar plichtsverzuim vooral aan den
gouverneur, den beruchten generaal
Kaulbars.
De berichten omtrent den toe
stand in Antwerpen luiden gunstiger.
Gisterenochtend was het werk jin de
haven gedeeltelijk hervat. Men ver
wachtte, dat heden bij het algemeene
dokwerk nog meer zou worden gedaan,
maar de hout- en graanlossers en de
stormers bleven nog staken.
Volgens een bericht in de «Staats
courant» worden de zilveren vijf-cent
stukken, de zoogenaamde stuivertjes, op
31 December a,s. buiten omloop gesteld.
Tot dien tijd en ook nog in Januari
1908 zullen deze muntjes aan de kan
toren der betaalmeesters en van de
ontvangers der directe belastingen tot
elk bedrag kunnen worden ingewisseld.
De Vrijzinnige kiesvereeniging
te Deinum heeft tot voorloopig candi-
daat voor de Tweede Kamer gesteld
(vacature-Tak) den heer Staal, oud
minister van oorlog, lid der Eerste
Kamer.
Naar het Hbld. verneemt zullen
deze week de heereu Troelstra en
Hugenholtz, leden der Tweede Kamer,
eenige dagen op de Zuiderzee vertoeven
in gezelschap van eenige visschers, ten
einde na te gaan welke hoeveelheid
nest door het kuilnet wordt weggevan
gen en of garnalen ook zonder kuil te
bemachtigen zijn.
Vrijdag zal met een gelijk doel het
lid der Tweede Kamer Duymaer van
Twist in samenwerking met het bestuur
de Vereeniging tot bevordering der
belangen van de Zuiderzee visscherij
op de Zuiderzee vertoeven. Daarbij
zullen een Volendammer en Harder
wijker visscher den wonderkuil en den
dwarskuil doen werken.
Vrouwelijke Studenten.
Prof. P. J. Blok heeft in Onze
Eeuwt van September een artikel ge
schreven, naar aanleiding van het boek
van Annie Salomons «Een meisje-stu
dente.» Hij prijst dat boek in vele op
zichten, maar het is den hoogleeraar
vooral te doen om te betoogen, dat
vrouwen slechts bij uitzondering geschikt
zijn om te studeeren dat de aandrang
onder de vrouwelijke jeugd om de
universiteit te bezoeken meer een der
uitwassen is van de feministische bewe
ging dan een natuurlijk gehoorzaamen
aan innerlijke behoefte; dat het aan de
meeste meisjes ontzaggelijk veel inspan
ning kost, reeds op de lagere school,
nog meer op H. B. S. en het Gym
nasium om den kamp naar den voorrang
vol te houden en ten einde te volbren
gen dat de meisjes zich bovenmatig
inspannen juist in de jaren, waarin zij
het meest gespaard moeten worden
voor al te groote inspanning.
Is het dan wonder vraagt de
hoogleeraar dat velen harer reeds
vóór het einde van de voorbereiding
voor de universiteit een knak gekregen
hebben, een onherstelbaren knak? En
dan komt eindelijk de studie aan de
universiteit, die zoo geheel anders is.
Hier niet meer het aan den leiband
loopen van den leeraar, het volbrengen
van de opgegeven taak, die het betrek
kelijk gemakkelijk maakt de «eerste»
plaats te veroverenneen, hier zelfstan
dige studie, waarvoor slechts de hoofd
lijnen worden aangegeven eenonge
lijk hoogere eisch, waarvoor de aan
komende meisjes opnieuw gesteld worden
met haar reeds geknakt vermogen om
tegen geestelijke vermoeienis bestand
te zijn.
Zullen wij ons verwonderen, dat het
toch reeds teer zenuwgestel der vrouw
hevig wordt aangedaan door die nieuwe
vermoeienis? Zullen wij ons verbazen,
wanneer wij hooren van zware hoofd
pijnen eerst, van nog ernstiger zich
aankondigende verschijnselen later,
eindelijk van zenuwoverspanning in
allerlei vorm?
Naar schrijver's ervaring van jaren
is het percentage der vrouwelijke stu
denten met zenuwaandoeningen ongelijk
hooger en die aandoeningen zelf zijn
ongelijk ernstiger dan die der manne
lijke.
Daarbij komt het verkeerd aanpakken
van de studie. Schrijver geeft een beeld
hoe de meisjes aan de universiteit, ten
spijt van alle waarschuwingen, geschie
denis studeeren. Op de averechtsche
manier, door 't met stalen ijver zich
werpen op de reusachtige massa der
feiten, die zij in het arme hoofd trach
ten op te nemen, dikke boeken door
worstelend en excerpeerend, elkander
de feiten en data uit den treure over-
hoorend. De hoogleeraar durft er bij
voegen, dat op andere terreinen van
wetenschap dergelijke ondervindingen
zijn opgedaan. Arme schepsels! Wat
kracht gaat er niet op die wijze voor
de menschheid verloren!
Nog erger als aanvankelijk zwakke
meisjes door kracht van wil, door me
thodische oefening harer lichamelijke
vermogens er na een paar jaren in
slagen zich volkomen gelijk te gevoe
len met de mannelijke studeerende
jeugd. Met zekeren bewusten trots
treden zij dan als een soort van re
clame voor vrouwenstudie aan de uni
versiteit voor den dag. Maar hoeveel
hebben zij dan niet verloren van de
gratie, van de zachtheid, van de teeder-
heid, die de vrouw van nature eigen
isl Waren zij niet echte wan vrouwen
geworden, exemplaren van dat derde
geslacht, dat men «het» vrouw zou
kunnen noemen, treurige wanschepsels,
kunstproducten van het feminisme?
De hoogleeraar beantwoordt dus de
vragenzou het werkelijk waar blijken,
dat de vrouw tegen universitaire studie
minder bestand en voor werkelijk
wetenschappelijke studie minder begaafd
is dan de man, zonder aarzelen beves
tigend. Haar lichamelijke kracht, geeste
lijke aanleg, haar organisatie in éen
woord is anders. Schrijver veroordeelt
daarom de zoo gevierde coëducatie, die
tot zulke excessen leidt, en zou de
meisjes naar hare geschiktheid opgeleid
willen zien voor al die betrekkingen die
voor haar als zijn aangewezen.
Laten toch de ouders meer bedenken,
tot heil van hun kinderen, dat de natuur
van man en vrouw twee schepsels heeft
gemaakt, bestemd om elkander aan te
vullen, om naast, niet tegenover elkander
gesteld te zijn in het leven, met ver
schillende functies, verschillende gaven,
verschillende inzichten.
Kunst en Wetenschap.
De zangvereeniging van de
plaatselijke afdeeling van Toonkunst,
directeur de heer M. W. Petri, neemt
voor de volgende uitvoering in studie
«Arminius» van Max Bruch.
Men schrijft uit Amersfoort aan
het Vad.
Een zaak, die in deze gemeente
steeds dringender om afdoening vraagt,
is het verbreeden der Kamper binnen
poort.
Buiten het op dit punt zeer drukke
stadsverkeer moet daar passeeren alles
wat van Amsterdam en Utrecht op
weg is naar Zwolle of Apeldoorn en
vica versa de tramroute ligt er door,
enz., enz.
Na verplaatsing van het artilleriepark
is daar nu nog bijgekomen het twee
maal doortrekken voor elke exercitie
van drie batterijen geschut. Kortom,
't is telkens verstopping, want dit straatje
van 25 M. lengte is een nauwe tuit.
De breedte, aan de eene zijde even
vier meter, vermindert tot drie tusschen
de twee achthoekige wachttorentjes,
't eenige wat gebleven is van de oude
Vye-poort of Vye-toerne.
Reeds lang heeft het gemeentebestuur
de noodzakelijkheid van verwijding
ingezien en is door aankoop reeds in
het bezit van drie perceelen aan de
zuidzijde.
Bij verbreeding zou natuurlijk min
stens een der torentjes geamoveerd
worden.
Hiertegen zijn, naar wij uit vertrouw
bare bron vernamen, door het Rijk
bedenkingen geopperd. Genoemde Vye-
toerne maakte deel uit van den eersten
stadsmuur. Tot ongeveer 1300 lag de
stad besloten tusschen de tegenwoor
dige singels. De buizen, aan de binnen
zijde daartegen gebouwd, waren ver
sterkt en tusschen deze was de muur
opgetrokken. De straat, parallel aan
die grachten, is de Muurhuizen en
enkele gedeelten van oude gebouwen
daarin geven nog muren te zien van
eenige decimeters dikte. Bovendien
wijzen de namen Tynnenburg, Romme-
lenburg, Bollenburg nog op den ouden
toestand.
In 1270 werd Amersfoort, dat zich
tegen de edelen en tegen zijn heer,
den bisschop Jan van Nassau, verbon
den had met Gijsbrecht van Amstel
en diens Kennemers belegerd met
blijden, blokken en ander stormtuig,
door Otto, graaf van Gelre, die den
bisschop te hulp was gekomen. De stad
werd genomen en verwoest.
Bij den opbouw schijnt men tot uit
legging te zijn overgegaan. De nieuwe
muren en bolwerken werden het eerst
aan de oostzijde, d. i. aan den Gelder-
schen kant, gebouwd. Van den eersten
stadsmuur zijn buiten die van de Kamper
binnenpoort nog een tweetal torentjes
overgebleven, nl. de vroegere Plompe-
toren, 't oude magazijn der Schutterij,
die den uitgang naar Heiligenberg be
streek en een bij 't Sluisje voor de
Havicker-poort.
Hoe historisch die eenvoudige torentjes
ook mogen zijn, die van de Kamper
binnenpoort zullen wel moeten vallen.
Ze laten staan en de passage er omheen
leggen, zou enorme sommen vragen
en geen afdoende verbetering brengen.
Gemeente belastingen.
Kostelooze waarschuwing.
De Gemeente Ontvanger van Amersfoort
herinnert voor zooveel uoodig aan de spoedige
betaling der verschuldigde termijnen plaatse
lijke inkomstenbelasting dienst 1907.
Amerstoort, 10 September 1907.
De Ontvanger voornoemd,
K. v. D. BURG.
Voor de afdeeling Amersfoort
van de Soc. Dem. Arb. Partij zullen
in den a.s. winter in een openbare
vergadering optreden Mevr. Henr.
Roland Holst en Mr. P. J. Troelstra.
Bij K. B. is benoemd tot militie
tweede luitenant bij het wapen der
infanterie, bij het 5e regiment, de ser
geant J. A. W. Gratama, van het
korps.
Donderdag werd te Arnhem van
een der doctoren in de Pallandstraat
het rijwiel weggenomen. Zaterdag werd
het karretje alhier door de politie on
beheerd bij den weg staande gevonden.
Vermoedelijk heeft de dief berouw
gevoeld en de machine verlaten of is
er iemand uit Amersfoort geweest, die
geen geld hebbende om naar huis te
sporen, van des dokters rijwiel gebruik
heeft gemaakt. Jammer dat de man
zijn visitekaartje niet achtergelaten had.
Tot baas-fitter aan de Gemeente-
gasfabriek is benoemd de heer W. F.
Buhrman te Purmerend.
We herinneren aan de vergade
ring van de vereeniging «Handel en
Nijverheid», welke hedenavond in de
Zwaan wordt gehouden.
De Kamer van Koophandel en
Fabrieken houdt Donderdag 12 Sept.
des avonds S uur een openbare ver
gadering ten Raadhuize.
Door de politie zijn Zondag alhier
aangehouden twee minderjarige Duit-
schers, die, naar hun vaderland zijn
teruggebracht.
Hedenmiddag werden door de
politie opgebracht een tweetal balie
kluivers, die te veel aan Bachus hadden
geofferd.
Door de politie werd Zaterdag
avond alhier een persoon aangehouden,
die nog wat op zijn kerfstok had. Nadat
door hem de opgelegde boete was be
taald, is hij weer op vrije voeten
gesteld.
Aan het Politiebureau zijn in
lichtingen te bekomen omtrent een
zilveren schakelketting en een rozen
krans in leeren etui, welke voorwerpen
op den openbaren weg zijn gevonden.
Ritmeester H. F. van Kinschot
komt te Deventer in garnizoen.
Heden herdenkt de heer J. D.
J. M. Bekaar, die als commies werk
zaam was op het postkantoor alhier en
thans directeur van het postkantoor te
Groningen is, den dag, dat hij voor
30 jaren bij de posterijen in dienst trad.
Zaterdagavond tegen zeven uur
op de Langestraat. Hoewel nog vrij
vroeg, toch al aardig wat volk op de
been, rustig flaneerend de Langestraat
op en neer. Plots bij de Krommestraat
een oploopje, eerst een paar menschen,
druk pratend en naar een der winkels
wijzend, al heel spoedig een dichte
massa. De nieuwsgierigheid wordt
nog verhoogd door twee dienaren
van den Heiligen Hermandad, die
post hebben gevat om het volk op
een afstand te houden.
«Wat is er te doen vragen de
nieuw aankomenden. Maar tien tegen
een ontvangen ze een teleurstellend ant
woord, want de meesten weten niet
waarom ze daar eigenlijk staan te
kijken. Maar dat er iets bijzonders is,
beseft ieder. Waarom zouden anders
zooveel menschen blijven staan en dan
die politieagenten, die staan er toch
ook niet voor sieraad.
Daar gaat de winkeldeur open. Voor
aanstaande jongens roepen«Daar
hei je 'm» en alles dringt op, om te
zien wie er nou eigenlijk aankomt.
Maar lang niet van allen wordt de
nieuwsgierigheid bevredigd. Want de
oorzaak van het heele opstootje is een
wonder klein kereltje, normaal gebouwd
met een zware snor en, zeker om het
effect te verhoogen, met een groote
sigaar in den mond. Alleen de voor
aanstaanden genieten van dit bijzon
dere gezicht. Maar daarvoor hebben
de anderen niet zoo lang gewacht.
Zij moeten het ook zien. En het
«kleine kereltje» krijgt een drom-
volk achter zich, zoodat zelfs de politie
noodig is om hem tegen al te
brutaal opdringenden te beschermen.
Een mijnheer, want het ventje is niet
alleen, gaat naast hem. Dat is zijn
impressario. 't Is n.l. geen toeval dat
deze Lilliputter een bezoek aan Amers
foort brengt, 't Is handel. Het ventje
is te koop, te weten op een ansicht
kaart, waarop tevens eenige bijzonder
heden omtrent zijn leven zijn vermeld.
Daarom trekken ze, steeds onder veel
bekijks, winkel in, winkel uit om die
kaarten aan den man te brengen.
Ook een manier om aan den kost te
komen
o
DE BILT. Naar het «U. D.» ver
neemt, heeft het onderzoek naar de
werkelijke oorzaak van het spoorweg
ongeluk dat aan het station alhier
voorviel, plaats gehad. Daags na het
ongeval is gemeld, dat de machinist
van den goederentrein de verklaring
aflegde, dat het peilglas op de loco
motief was gesprongen en hem door
den ontsnappenden stoom het uitzicht
over de baan was verhinderd. Bij het
officieele onderzoek is de machinist op
deze verklaring teruggekomen en heeft
hij erkend, dat het peilglas niet is
gebroken, doch dat hij minder oplettend
was geweest en niet de noodige aan
dacht had besteed aan de seinlichten
langs den weg. Hij is met zijn trein
door drie onveilige signalen gereden
en heeft zelfs de drie roode sluitlichten
van den lokaaltrein niet bemerkt. De
man was den vorigen nacht met een
trein naar Rotterdam gereden.
Het mag, aldus vernam het blad
verder, een wonder worden genoemd,
dat het ongeval nog zoo goed is af-
geloopen. Wel is waar had de machinist
van den lokaaltrein, doordien hem met
schreeuwen werd beduid, dat hij zijn
trein in beweging moest brengen,
eenigen gang daarin weten te brengen
en werd daardoor de eerste schok
eenigermate in kracht verminderd. Veel
heeft dit echter toch niet mogen baten,
want door het schuiven van de loco
motief van den goederentrein op de
kap van den achtersten wagen van
den lokaaltrein, werd de koppeling van
de Westinghouserem verbroken en de
lokaaltrein daardoor weer tot stilstand
gebracht. Gelukkig is het geheele com
plex in voorwaarts schuivende beweging
gebleven, doordat geen enkele wagen
van beide treinen uit het spoor gelicht
werdzelfs de achterste wielen van de
goederentrein-locomotief bleven op de
rails, zoo ook de wielen van den laatsten
wagen van den lokaaltrein. Was ook
maar één paar wielen van het spoor
gegaan, dan waren de gevolgen van
veel ernstiger aard geweestdan toch
zouden de wagens in elkander geschoven
zijn en zonder eenigen twijfel menschen-
levens zijn betreurd. Dat alles op de
rails bleef staan, is een wonder, waaraan
de goede afloop van thans is te danken.
In den goederentrein der Hollandsche
Spoor bevond zich het salonrijtuig van
H. M. de Koningin, dat door de bot
sing nog al ernstig is beschadigd; o.a.
is bet eetservies, dat zich in de kasten
bevond, gebroken. De wagen zal dan
ook geen dienst kunnen doen bij het
aanstaande koninklijke bezoek aan Zee
land.
SOEST. Aan J. van den Broek, lote-
ling voor de lichting van 1907, uit de
gemeente Soest, behoorende tot het 5de
regiment infanterie, is bij Kon. Besl.,
uit overweging dat hij onmisbaar is
voor het gezin, waartoe hij behoort,
ontheffing van den werkelijken dienst
verleend bij de militie, tot 20 Aug. 1908.
H. M. de Koningin-Moeder, ver
gezeld van jonkvr. Van de Poll, jhr.
Schimmelpenninck en jhr. VanWeede,
woonde Zondagmorgen de godsdienst
oefening bij in de Her Kerk onde
gehoor van ds. D. P. Brans.
BAARN. Baron L. R. Taets van
Amerongen, kamerheer in buitengew,
dienst van H. M. de Koningin-Moeder,
vierde Zaterdag onder groote belang
stelling zijn 25-jarig hnwelijksfeest. In
den namiddag kwam H.M. de Koningin-
Moeder het zilveren echtpaar geluk-
wenschen en bood de jubilarezse een
fraaien bloemruiker aan.
Het fanfarecorps «Crescendo» gaf op
Huize Groeneveld een matinee.
Maandag werd de nieuwe open
bare school voor M. U. L. O. alhier
officieel door den Burgemeester ge
opend in tegenwoordigheid van de
raadsleden, de leden der schoolcom
missie, den Arrondissements-Schoolop-
ziener en het benoemde personeel der
school. Dat deze nieuwe inrichting van
onderwijs in een bestaande behoefte
voorziet, blijkt wel hieruit dat de cursus
aanvangt met 130 leerlingen. Het zeer
doelmatig en net ingerichte schoolge
bouw, doet den ontwerper, den heer
F. F. de Boois, gemeente-architect, alle
eer aan.
Rechtszaken.
FAILLISSEMENTEN.
Uitgesproken: Utrecht 4 Sep
tember. I. van Tijn, koopman in
manufacturen te Amersfoort. Rechter
commissaris jhr. mr. T. J. de Marees
van Swinderen; curator mr. H. J. M.
van den Bergh.
Geëindigd: P. G. J. Bredouw,
broodbakker te Amersfoort, handelende
onder den naam P. G. J. Kubes.
Kantongerecht te Amersfoort.
In de zitting van 9 September 1907
zijn gewezen de volgende vonnissen:
dronkenschap, ie herhaling, H.
B. te Baarn, 3 d. hechtenis, idem ie
herhaling 2 maal gepleegd, W. E. te
Leusden, 2X3 'dem 4e herhaling,
D. K. te Amersfoort, 14 d., idem 6e
herhaling, A. J. te Amerfoort, 3 weken,
idem 2de herhaling, W. B. te Amers
foort, 7 d., idem ie herhaling, G. G.,
zwervend, f 3 of 3 d., idem 2e her
haling, G. J. K., zwervend, 7 d.
dronkenschap en verwek
ken van nachtelijk buren
gerucht, W. K. te Schaarsbergen
2 X3 of 2X3 d-1
dronkenschap, G. J. te Wou
denberg f 3 of 3 d„ A. K. te Soest f 3
of 3 d., J. v. d. B. te Baarn, f 3 of 3
d., T. H. J. K. te Baarn, f 3 of 3 d,
P. H. te Amersfoort f 5 of 3 d., M'.
v. d. B. te Amersfoort f 3 of 3 d.,
T. zwervend, f 3 of 3 d., G. W. zwer
vend, f3 of 3 d
Verwekken van nachtelijk
burengerucht, J. v. D. zwervend,
f 5 of 3 d., M. v. M. te Nijkerk, f 1
of 2 d„ W. v. V. te Nijkerk, f 2 of 2
d., H. B. te Nijkerk f2 of 2 d.
in Juli zonder recht daar
toe op wei- of hooiland loo
pen, gepleegd door minderj.
van 16 j a a r, J. de R. te Baarn, fi
of 1 week tuchtschool, idem in Mei, P.
B. te Baarn f 1 of 1 week tuchtschool,
idem in Augustus, H. V. te Baara,
f 1 of 1 d.
wettel ij k als getuigen op
geroepen wederrechtelijk
wegblijven, gepleegd door
minderj. van 17 jaar, G. v. D,
te Baarn, f 2 of 2 weken tuchtschool;
het in een spoorwegrijtuig
van een hoogere klasseplaats
nemen, dan door het plaats-
bewijs is aangewezen, E. v.
E. te Amersfoort f2 of 1 d.;
zonder recht daartoe op
spoorweg loopen, H. v. d. H.
te Zwartebroek f 3 of 3 d.;
niet verhinderendatzijnhond
wild drijft in 't jachtveld, H.
H, te Hoogland, vrijgesproken;
zich met een wildstrik in'i
veld bevinden, W. de R. te Maarn,
f io of 4 d.;
jagen zonder bewijs van
vergunning, H. J. v. d. Z. te Ede,
f 5 of 4 d.;
aanwenden van middelen
om wild te bemachtigen mei
een wildstrik, F. v. d. C. te
Stoutenburg f 12 of S d.;
op Zondag in gesloten
jachttijd jagen zonder acte
en vergunning, J. V. te Scherpen-
zeel, 2 X f 6 of 2 X 4 d-en verbeurd
verklaring van het niet in beslag ge
nomen geweer, met last tot uitlevering,
subsidiair te betalen f 10,of te onder
gaan 10 dagen hechtenis;
wielrijden zonder licht en
2 X valschen naam opgeven,
J, K. te Eemnes-buiten f2 of 2 d. 4
f 5 of 10 d.;
wielrijden zonder licht, H
H. te Barneveld, f 2 of 2 d.; R. v. A-
te Soest f 2 of 2 d.; W. v. S. te Schef-
penzeel f 2 of 2 d.; G. v. d. M.te
Hoogland f 2 of 2 d.; W. B. te Spaken
burg f 2 of 2 d.; J. A. J. te Amersfoort
f 2 of 2 d.; F. H. S. te Amersfoor f1
of 2 d.;
te Baarn motorrijtuig zon;
