Vrijzinnig Orgaan voor Amersfoort en Omstreken.
t Grondwetsherziening,
r.
OOM WILLY.
No. 92.
DINSDAG 22 OCTOBER 1907.
4e JAARGANG
Uitgave van de Naaml. Vennootsehap „DE EEMLANDER".
Vepsehijnt Dinsdag-, Dondepdag- en Zaterdagavond.
m.
FEUILLETON.
con-
Directeur R. G. RIJKENS.
Abonnementsprijs
Per jaarI 3.00
Franco per post- 3.50
Per 3 maanden- 0.75
Franco per post- 0.90
Afzonderlijke nummers- 0.05
Bureau: BREEDESTRAAT 20.
Telefoon Interc. 62.
Prijs der Advertentlën:
Van 1 tot 5 regelsf 0.40
Voor iederen regel meer- 0.08
(By abonnement belangrijke korting.)
Gaan we thans de voorgestelde
redactie-wijzigingen in de verschillende
artikelen na.
Art. 79 luidt thans: De Staten-
Generaal zijn verdeeld in eene Eerste
en Tweede Kamer.
Dit luidt volgens het ontwerp:
«de Staten-Generaal zijn verdeeld in
een Eerste en een Tweede Kamer.
De Eerste Kamer bestaat uit vijftig,
de tweede uit honderd leden».
Art. 8o dat bepaalt hoe de leden der
Tweede Kamer worden gekozen Jen
door wie, alsmede wie van het kies
recht zijn uitgesloten, zal volgens het
ontwerp geheel vervallen. Daarvoor zal
in de plaats komen:
«De leden der Tweede Kamer wor
den rechtstreeks gekozen door de kie
zers, die de wet aanwijst.»
Dit is het bekende blanco artikel en
we hebben reeds in een vorig nommer
gezien, welke motieven de Regeering
hierbij hebben geleid.
Art. 8i luidt thans:
De Tweede Kamer bestaat uit hon
derd leden, die gekozen worden in
kiesdistricten.
De verdeeling van het Rijk in kies
districten en alles wat verder het kies
recht en de wijze van verkiezing be
treft, wordt door de wet geregeld.
Dit wordt:
o «Alles wat de uitoefening van het
kiesrecht en de wijze van verkiezing
betreft, wordt door de wet geregeld.
Indien de wet bepaalt, dat de leden
der Tweede Kamer in kiesdistricten
worden gekozen, regelt zij tevens de
daarvoor noodzakelijke verdeeling van
het Rijk.»
Bij deze verandering heeft de Regee
ring aldus geredeneerd:
De geldende grondwettelijke bepa
lingen bemoeilijken de invoering van
evenredige vertegenwoordiging. Het
is gewenscht, dat de Grondwet den
wetgever in volle vrijheid de beslissing
late over de vraag of en jop welke
wijze dit stelsel van vertegenwoordiging
zal worden aanvaard.
eu
b'S
Uit het Duitsch van Jassy Torrund.
R
22)
Hij ging in de kamer op en neer
stond voor den spiegel en keek
naar het vermoeide oude gelaat dat
hem tegenblikte.
Wat sta je daar te kijken? 't
I -Wordt toch niet anders. Weet je dat
nog niet? Ken je haar eigen woorden
niet: Jeugd behoort bij jeugd,
Hij knikte tegen zichzelf met een
bitter lachje. Zoo bleef hij peinzen,
j 'u,6" nac'lt ten einde liep
en de bleeke morgen op den bleeken
strijder neerzag was t00rn en smart
en hefde het offervaardige besluit ee-
boren. 6
1. ug!,l0fte' hii 2ich «ens afge
legd had, om als een trouw vader
voor zijn pleegkind en haar toekomst
te zorgen, die gelofte wilde hij houden
Aan Kathe schreef hij niet. Als het
kind niet zelve tot hem kwam om
haar geluk te verkondigen, wilde hii
aoen, alsof hij niets wist.
Eenige dagen later ontmoette hii
mevrouw Heinzius op straat. Zij had
bezorgd over den uitzet nagedacht, en
De verplichting tot verdeeling in
kiesdistricten moet dus in elk geval
vervallen. Volstaan kan worden met
de bepaling, dat de kiesdistricten, zoo
zij behouden blijven, door de wet wor
den vastgesteld.
De Grondwet dient aan de verkies
baarheid van vrouwen voor het lid
maatschap der vertegenwoordigende
lichamen geen belemmering in den
weg te leggen.
Art. 82 luidt:
«De Eerste Kamer bestaat uit vijftig
leden.
Zij moeten behooren tot de hoogst
aangeslagenen in de Rijks-directe be
lastingen.
Zij worden verkozen door de Provin
ciale Staten in de volgende verhouding
Volgens het ontwerp zal dit worden
«De leden der Eerste Kamer worden
gekozen door de Provinciale Staten in
de volgende verhouding:»
De Memorie van toelichting merkt
hieromtrent het volgende op:
De Grondwet regelt voor de Tweede
Kamer het actieve kiesrecht en de
bepaling van het getal harer leden in
andere volgorde dan voor de Eerste
Kamer. Het komt wenschelijk voor
dezelfde volgorde voor beide Kamers
te aanvaarden.
De wijziging van het woord «ver
kozen» in «gekozen» bevordert de een
heid van terminologie.
Art. 84 luidt thans:
Om lid der Tweede Kamer te kunnen
zijn wordt alleen vereischt dat men
mannelijk Nederlander zij, niet bij
rechterlijke uitspraak de beschikking of
het beheer over zijne goederen hebbe
verloren, noch van de verkiesbaarheid
ontzet zij, en den ouderdom van dertig
jaren vervuld hebbe.
Dit zal worden:
«Om lid der Tweede Kamer te kunnen
zijn wordt alleen vereischt, dat men
Nederlander zij, niet bij rechterlijken
uitspraak de beschikking of het beheer
over zijn goederen hebbe verloren, noch
van de verkiesbaarheid ontzet zij en
den ouderdom van dertig jaren vervuld
hebbe.»
Art 85 luidt thans:
De leden der Tweede Kamer worden
gekozen voor vier jaren.
was lang niet in zoo'n zelfbewuste
stemming als onlangs. Willy Overbeck
de menschenkenner, las onmiddellijk de
gedachten van haar gelaat af.
Ik wilde binnenkort bij u ko
men, mevrouw, zei hij op zijn gewonen
kalmen toon. Sta mij toe voor Kathe's
uitzet te zorgen. Mijn goede Agnes
heeft in dit opzicht al heel wat plannen
gemaakt en ook reeds veel aange
schaft, we behoeven het nu nog maar
aan te vullen. En wat het overige
betreft, dan zou ik Kathe gaarne een
jaarlijksche toelage van zeven tot acht
duizend gulden geven of, ingeval de
jonge lui iets willen overnemen in
eens zeventien duizend galden ver
schaffen, die dan natuurlijk op haar
naam moeten worden gezet.
Zelfs mevrouw Heinzius, die sedert
jaren van dezen man maar getrokken
en getrokken had, was geroerd. Hij
onderbrak haar woordenrijke dankbe
tuiging.
Vooropgesteld natuurlijk, dat ik
als voogd de overtuiging krijg, dat de
partij in elk opzicht een goede is.
Hebt u inlichtingen ingewonnen?
Nog niet, zei mevrouw zacht.
Zoudt u mij nu ook den naam
kunnen noemen?
Henk von Dobbelin, een zoon
van den Schonhaider Dobbelin in
Neder Schlesiën.
Hm, de naam is mij niet on
Zij treden gelijk af en zijn dadelijk
herkiesbaar.
Dit zal worden:
«De leden der Tweede Kamer wor
den gekozen voor vijf jaar zij treden
te gelijk af en zijn dadelijk herkiesbaar.»
Deze wijziging, aldus de Memorie
van Toelichting beoogt den zittings-
tijd der Tweede Kamer met een jaar
te verlengen, een denkbeeld reeds in
de schets van Kappeyne aanbevolen.
De vruchtbaarheid van den wetge-
venden arbeid kan niet anders dan ver
hoogd worden, indien der Kamer een
langer levensduur wordt.'gegund.
Art. 88 (benoeming van den voorzitter
der Tweede Kamer door de Kroon)
vervalt.
Art. 89 luidt thans:
De leden genieten, ter vergoeding der
reiskosten, eens, heen en terug, voor
elke zitting, zoodanige som, als naar de
afstanden door de wet zal worden ge
regeld.
Als verdere schadeloosstelling wordt
hun toegelegd eene som van f 2000
'sjaars.
Deze schadeloosstelling wordt niet
genoten door de leden, die het ambt
van minister bek'eedeu, noch ook, voor
den tijd der zitting, door hen, die ge
durende de geheele zitting afwezig
bleven.
Volgens het ontwerp zal het eerste
lid van dit artikel luiden
«De leden genieten reis- en verblijf
kosten volgen de wet.»
De Memorie teekent hierbij aan
Het nieuwe, door de Staatscommissie
voorgedragen eerste lid van art. 89 ver
mindert wel is waar het geldelijk voor
deel, aan het wonen te 's Gravenhage
of in de onmiddellijke nabijheid ver
bonden, maar heft dit niet op.
Een bepaling, welke, op het voetspoor
van art. gi, derde lid, den wetgever
vrijheid laat volledige vergoedingen voor
reis- en verblijfkosten te verleenen, ver
dient daarom de voorkeur.
Art. 90 luidt thans:
Om lid der Eerste Kamer te kunnen
zijn, moet men voldoen aan de ver-
eischten voor het lidmaatschap van de
Tweede Kamer gesteld en bovendien
óf behooren tot de hoogstaangeslagenen
in de Rijks-directe belastigen óf eene
of meer hooge en gewichtige openbare
bekend, ik zal voor 't verdere zorgen.
Na eenigen tijd deelde hij mevrouw
Heinzius mee, dat tegen de familie of
den jongen man zelf niets in te bren
gen was. Dat hij tot nu toe nog niets
had gedaan, maar dat hij na zijn
diensttijd op het vaderlijk goed een
heerenleven geleid, paarden afgereden,
tennis gespeeld, geroeid en de jonge
dames uit den omtrek zeer het hof
gemaakt had. Dit zou nu alles anders
worden, volgens den vader.
Laat ons het hopen, zei de berg-
raad met een zucht.
Zoo was aldus de man, die het
zonnekind van zijn hart veroverd had.
Werkelijk was de jonge Dobbelin
ook ernstig van plan, een flink land
bouwer te worden, Zijn vader ver
heugde zich er over en Kathe was
gelukkig. Zij gevoelde zich bemind
en het was zoo zoet en geruststellend
te denken, dat Henk om harentwille
zijn nutteloos leven opgegeven had
en op den besten weg was, een flink,
vlijtig mensch te worden,
Te dikwijls had zij oom Willy hoo-
ren zeggen, dat de arbeid in het leven
van den man nog veel meer dan in
dat van de vrouw de hoofdfactor
moest zijn, waarnaar zich al 't andere
schikken moest, dan dat haar deze
waarheid niet in vleesch en bloed
overgegaan was. Zonder het te weten
en te willen paste zij oom Willy's
betrekkingen, bij de wet aangewezen,
bekleeden of bekleed hebben.
Het getal der hierboven bedoelde
hoogstaangeslagenen worden in elke
provincie bepaald tot één, die tevens
de algemeene vereischten bezit om lid
der Staten-Generaal te zijn, op iedere
vijftien honderd zielen.
Dit zal thans worden gelezen.
«Om lid der Eerste Kamer te kunnen
zijn, moet men voldoen aan de ver
eischten, voor het lidmaatschap van de
Tweede Kamer gesteld.»
Waar, zegt de Regeering, de keuze
voor het lidmaatschap van de Eerste
Kamer is opgedragen aan de Provin
ciale Staten, komt het niet noodig voor
deze colleges in deze in meerdere mate
te beperken dan thans het geval is met
de kiezers voor de Tweede Kamer.
Art. 91 luidt thans:
De leden der Eerste Kamer worden
gekozen voor negen jaren. Art. 86 is
op hen van toepassing.
Zij leggen bij het aanvaarden hunner
betrekking gelijke eeden (beloften en
verklaring) af, als voor de leden der
Tweede Kamer zijn bepaald, hetzij in
handen van den Koning, hetzij, in de
vergadering der Eerste Kamer, in han
den van den voorzitter, daartoe door
den Koning gematigd.
Zij genieten reis- en verblijfkosten
volgens de wet.
Een derde gedeelte treedt om de
drie jaren af, volgens een daarvan te
maken rooster. De uitvallende leden zijn
dadelijk weder herkiesbaar.
Dit wordt.
«De leden der Eerste Kamer worden
gekozen voor negen jaren. Een derde
gedeelte treedt om de drie jaren af
volgens een daarvan te maken rooster.
De uitvallende leden zijn dadelijk her
kiesbaar. De wet kan de aftreding
volgens den hier bedoelden rooster
provinciegewijs regelen. De leden leg
gen (enz. evenals de bestaande tekst).
Art. 92 hetwelk bepaalt, dat de
voorzitter door den Koning uit de leden
wordt benoemd, voor het tijdperk eener
zitting, vervalt.
Het opschrift der vierde afdeeling,
dat thans luidt:
«Beschikkingen aan beide Kamers ge
meen,» zal worden«Van beide Kamers
en van de Vereenigde Vergadering.»
maatstaf op Hendrik's leven toe en
was er vast van overtuigd, dat, als
hij maar eerst op eigen beenen staan
en wat flinks doen kon, haar geluk
en hare liefde en haar vertrouwen in
hem nog tienmaal grooter zouden zijn.
Maar hoewel zij zoo met oom Willy's
gedachten dacht en onbewust zijne
beginselen meer dan ooit tot de hare
maakte, vermeed zij toch zorgvuldig
elke herinnering, elke bewuste gedachte
cian hem. Dat wat de wondeplek, die
zij met een grooten boog angstig
trachtte te vermijden. Hij zou zoo laat
mogelijk van hare verloving hooren en
haar hart klopte bang, als zij aan het
oogenblik dacht, waarop hij 't toch
eindelijk weten zou. Zij vermoedde
niet, dat haar moeder al lang met hem
erover gesproken had. Maar de stem
ming wisselde; menigmaal kwam ook
de oude trots in haar op.
Zoo stond zij eens, toen zij met de
Wernichs naar een feestje zou gaan,
in een bleekblauw kleed dat haar ver
rukkelijk stond, voor den spiegel, legde
de armen om het blonde hoofd en kt ek
in den overmoed van haar geluk met
groote schitterende oogen op haar
spiegelbeeld. Verloofd dus werkelijk,
Kathe Heinzius verloofd. Een heel
nieuwe gedachtenreeks sprong in haar
op als electrische vonken. Wat de
andere meisjes van de kweekschool
wel zouden zeggen, en de bekenden
Art. 96 luidt thans:
Een lid van de Staten-Generaal kan
niet te gelijkertijd zijn vice-president of
lid van den Raad van State, president,
vice-president of lid van of procureur-
generaal of advocaat-generaal bij den
Hoogen Raad, noch president of
lid van de Algemeene Rekenkamer,
noch Commissaris des Konlngs in eene
provincie.
De wet regelt voor zooveel noodig
de gevolgen van de vereenlging van
het lidmaatschap van eene der belde
Kamers met andere dan de in het eerste
lid uitgesloten, uit 's Lands kas bezol
digde ambten.
Krijgslieden in werkelijke dienst, het
lidmaatschap van eene der beide Kamers
aanvaardende, zijn gedurende dat lid
maatschap van regtswege op non-acti
viteit. Ophoudende lid te zijn, keeren
zij tot de werkelijke dienst terug.
Zij, die na hunne verkiezing tot lid
van de Staten-Generaal een bezoldigd
staatsambt, dat zij niet steeds tijdens
die verkiezing vervulden, aannemen,
verliezen van regtswege het lidmaat
schap, maar zijn herkiesbaar.
Volgens de voorgestelde redactie zal
het eerste lid gelijk blijven aan
dat van het bestaande artikel. Vervol
gens:
»De wet kan bepalen dat eenig
ander ambt, bezoldigd uit de kas van
het Rijk of van de Koloniën en bezit
tingen in andere werelddeelen, onver-
eenlgbaar is met het lidmaatschap van
een der beide of van beide Kamers der
Staten-Generaal. De wet regelt, voor
zooveel noodig, de gevolgen van de
vereeniging van het lidmaatschap van
een der belde Kamers met ambten,
bezoldigd uit de kas van het Rijk of
van de Koloniën en bezittingen in
andere werelddeelen, niet in het eerste
of krachtens het tweede lid uitgesloten.
Krijgslieden in werkelijken dienst
(enz. gelijk het derde lid van het tegen
woordig artikel).
Zij, die na hun verkiezing tot lid van
de Staten-Generaal een bezoldigd Staats
ambt, dat zij niet reeds tijdens dfe
verkiezing vervulden, het ambt van
Minister uitgezonderd, aannemen, ver
liezen, tenzij de wet auders bepaalt,
van rechtswege het lidmaatschap, maar
zijn herkiesbaar.»
thuis? En hij, oom Willy?
Die had natuurlijk gemeend, dat
ik geen ander kon krijgen, omdat ik
arm ben, en daarom wilde hij uit
medelijden
Zij rekte hare jonge slanke gestalte
uit, hare oogen schitterden.
Dien zal ik nog eens laten zien,
wat een schoone, elegante, flinke jonge
man mijn Henk is, en oogen zal hij
opzetten.
Een tegelijk trotsche en spottende
trek speelde om haar lippen.
Heb ik het hem niet altijd ge
zegd: Jeugd behoort bij jeugd.
En toen diep in haar hart een weinig
berouw wilde opstaan, werd het onder
drukt.
Mijn hemel, die heeft toch Fanny
Melzer, die past veel beter voor hem.
Beneden reed ratelend een rijtuig
voor Kathe vloog naar 't venster,
lachte en wenkte. Haar Henk, die de
Wernichs afhalen wilde, stuurde zelf.
Wat zag hij er weer mooi uit, groot,
statig, voornaam. Een prachtig mensch.
En hare wangen werden rood van
vreugde, hare oogen straalden zij
wist het, op dit feest zou zij en Henk
von Dobbelin weer het mooiste, meest
benijde paar zijn.
Wordt vervolgd
